De Komijn
lonkt naar
de eredivisie
Ghana: het Brazilië van Afrika
Sport
ZATERDAG 27 MAART 1993
CHEF» AD VAN IC
B ONDERWATER. C
Het Afrikaanse voetbal
staat een gouden
toekomst te wachten.
Opnieuw was een
Afrikaans elftal de
smaakmaker van een
groot internationaal
toernooi, het
wereldkampioenschap
voor spelers onder de
twintig in Australië.
Ghana verloor vorige
week zaterdag weliswaar
de finale van Brazilië,
maar volgens een Britse
sportjournalist gaf het
team tijdens het toernooi
een demonstratie: zo zal
het voetbal in de volgende
eeuw worden gespeeld.
„We hebben de wereld laten
zien dat ze rekening met ons
moet houden", zei een Ghanese
televisieverslaggever nadat hij
het 2-1-verlies tegen Brazilië
had verwerkt. Voetbalkenners
zijn het erover eens dat het Afri
kaanse voetbal na de eerste in
cidentele successen tot volle
rijpheid is gekomen. Ghana
wordt op voetbalgebied ook wel
beschouwd als het Brazilië van
Afrika. Het land zou volgend
jaar bij de 'echte' wereldkam
pioenschappen in de Verenigde
Staten voor een grote verrassing
kunnen zorgen.
Velen zullen zich nog de
'leeuwen' van Kameroen herin
neren, die tijdens het WK 1990
onder aanvoering van de cha
rismatische Roger Milla een
frisse wind lieten waaien door
het ingedommelde internatio
nale voetbalcircus. Het team
werd pas in de kwartfinales uit
geschakeld door Engeland.
In Australië wisten de belof
ten uit Ghana vorige week En
geland echter te verslaan. De
halve finale werd met 2-1 ge
wonnen en in de straten van
Accra ontstond een spontaan
volksfeest. ,,De passes van de
Ghanezen leken wel computer-
geprogrammeerd, zo perfect
waren ze", schreef Steve Curry
in het Britse dagblad Daily
Express.
Het succes van de Ghane
se voetbaljeugd is niet het
enige bewijs van de over
vloed aan talent die Ghana
kenmerkt. Er zijn al vele
Ghanezen die hun brood
verdienen bij Europese top
clubs en daar internationale
ervaring opdoen. Zo maakt
de Ghanees Abedi Pele, de
Afrikaanse voetballer van
het jaar, naam bij Olympi-
que Marseille, dat vorige
week in de Champion's League
CSKA Moskou met 6-0 verne
derde. Pele maakte de mooiste
van de zes.
Andere voorbeelden van Gha
nezen in buitenlandse dienst
zijn Emmanuel Duah en Osei
Kuffuor (Torino), Isaac Asare en
Yaw Preko (Anderlecht) en Dan
Adao (Bayer Leverkusen). De
eerste Ghanees die door een
Europese topclub werd ontdekt,
Nii Odartey Lamptey. An-
ningfaciliteiten zijn primi
tief. Geen enkele club
heeft een eigen stadion.
Soms ontbreekt zelfs het
meest noodzakelijke ma
teriaal, zoals een clubte
nue of voetbalschoenen.
Wie echter denkt dat de
Afrikanen in Europa het
grote geluk vinden en gou
den bergen verdienen,
zoals de andere buiten
landse vedetten, komt be
drogen uil
zijn mager en hebben
lange looptijd. Zelfs de
Afrikaanse spelers
noegen nemen met een laag sa
laris.
Ook hebben ze de nauwelijks
de mogelijkheid regelmatig
naar hun land te gaan. Romario,
die bij zijn komst naar PSV een
handvol retourtickets Amster-
dam-Rio de Janeiro heeft be
dongen, verkeert wat dat betreft
in een bevoorrechte positie. De
Afrikanen echter zijn vaak al-
derlecht raakte in 1989 onder de lang blij dat ze zijn ontdekt t
indruk van dit 17-jarige talent
haalde hem naar Belgie. Dit
i raakte hij wat uit beeld,
maar in Australië was hij de
grote man van het Ghanese
jeugdelftal.
Zoals in alle Afrikaanse lan
den is er ook in Ghana nauwe
lijks geld voor voetbal. De orga
nisatie van de sport staat nog in
de kinderschoenen. De trai
zetten daarom al vlug hun
handtekening.
De Ghanese aanvaller Antho
ny Yeboah, die zich inmiddels
onmisbaar heeft gemaakt voor
Eintracht Frankfurt, heeft een
verbetering van zijn contract
geeist. Hij heeft gedreigd te ver
trekken naar lijstaanvoerder
Bayem Munchen, die interesse
zou hebben getoond. Pas na die
dreiging besloot de clubleiding
van Eintracht met Yeboah te
onderhandelen over een verbe
tering.
De aantrekkingskracht van
het leven in Europa en het glo
ren van de rijkdom zijn voor de
meeste Afrikaanse talenten on
weerstaanbaar. Op die manier
lopen ze het risico misbruikt te
worden door gehaaide voetbal
makelaars die voor een zacht
prijsje aan een bedreven bal-
goochelaar kunnen komen.
Eenmaal in Europa, verliezen
de spelers veel van hun illusies.
Bovendien merken ze aan de
uitingen van racisme op de tri
bunes dat Europa niet het para
dijs is dat hen voor ogen stond.
Een verscherping van het im
migratiebeleid in vele Europese
landen zal in de toekomst de
transfers van Afrikaanse spelers
bemoeilijken. Daarom zal de
Ghanese Voetbalbond (GFA)
binnenkort een internationale
transfercommissie oprichten.
Die zal voortaan bij alle trans
fers worden betrokken, zodat
Ghanese talenten niet langer
vogelvrij zijn. De commissie zet
de beruchte tussenpersonen
buitenspel, zo verklaarde GFA-
voorzitter Nana Sam Bre-Butler.
Voortaan zullen ook de spelers
zelf profiteren van de transfer,
en niet slechts de twee clubs die
de overgang regelen, zo belooft
Bre-Butler.
Hennie de Romeijn heeft het naar zijn zin bij NEC. Met de Nijmeegse club de eredivisie halen is nu zijn grote
wens. foto jan holvast
hebben van acties om de schiet
grage voeten of het hoofd van
spits Dick Eijlander te kunnen
bereiken. Bij NEC komt hij al
twee seizoenen tot zijn recht, al
vindt de Leidenaar dat het altijd
nog beter kan. Net als zijn
ploeggenoten verkeerde De Ro-
mijn begin dit seizoen in een
vormcrisis. „Hoe je er aan komt
weet je niet. Als je dat weet zou
je namelijk nooit uit vorm zijn.
Ik heb er met m'n ploeggenoten
over gepraat. Die stelden me
voor om eens krachttraining te
proberqn. Dat doe ik nu twee
maal per week en het gaat nu
uitstekend."
Zo goed dat hij zich komende
maandag in de bestuurskamer
van De Goffert voor contractbe
sprekingen moet melden. Wat
overigens niet wil zeggen dat Dc
Romijn direct een vet contract
krijgt voorgeschoteld. Hij wordt
niet graag herinnerd aan de be
sprekingen van vorig jaar. „Die
duurden een eeuwigheid. De
„ploeg was al ruim twee weken
in training toen we pas rond
kwamen. Zo lang kan het duren
als de partijen geen water bij de
wijn willen doen."
De Romijn, die voetballen
leerde bij VTL en via Rooden-
burg doorstoomde naar het be
taalde voetbal (Willem II, Excel
sior, NEC), is geen geldwolf,
maar vindt een gevulde porte-
monnaie zeer belangrijk. „Ik
moet het nu verdienen. Ik moet
de boel thuis draaiende houden
en ook nog een centje wegleg
gen voorlater."
Eredivisie
Vandaar dat het bereiken van
de eredivisie niet slecht zou uit
komen. Financieel en sportief
komt De Romijn dan beter aan
zijn trekken. „In de eredivisie
krijg je meer ruimte. In de eer
ste divisie wordt er verschrikke
lijk gebeukt. Voor mij is het veel
moeilijker om daarin uit te blin
ken."
Met Willem II acteerde De
Romijn totaal 14 wedstrijden in
de eredivisie. Hij weet dus wat
er te koop is. De Romijn vindt
zichzelf goed genoeg voor het
niveau. Op de prangende vraag
waarom hij na twee seizoenen
door de Tilburgse club werd uit
geleend aan Excelsior, geeft hij
een eerlijk antwoord: „Ik heb
mezelf bij Willem II over de kop
gelopen. Naast het voetballen
gaf ik in Tilburg training een de
jeugd. Achteraf had ik dat beter
niet kunnen doen. Maar je weet
hoe dat gaat. Je bent jong en
denkt dat je alles aankunt."
Bij NEC is Hennie de Romijn
fullprof. Hij verwacht dat zijn
toekomst voorlopig in Nijme
gen ligt. „Want voor een voet
baller in de eerste divisie moet
ik een aardig centje opbrengen.
Meer dan drie ton. Dan ben je
niet zomaar weg."
Toch had het weinig ge
scheeld of De Romijn had werk
nemer van ADO Den Haag ge
weest. Vorige maand toonde
trainer Nol de Ruiter meer dan
normale belangstelling voor de
Leidse linksbuiten. De trainer
stelde een ruil voor met Danny
Hoekman, een oud-speler van
NEC. Maar Jan Pruijn wilde niet
van De Romijn af. „Ik was best
geïnteresseerd. Den Haag is een
club met perspectief en altijd in
de belangstelling, positief of ne
gatief. Pruijn zag het echter niet
zitten, ook al omdat het met
Den Haag en Hoekman ineens
slecht ging."
Zijn toekomstbeeld is nog
niet helder. Straks begint de be
zitter van het ClOS-diploma
aan de cursus Oefenmeester 1.
„Trainer worden lijkt me fantas
tisch. Maar ik ben ook admini
stratief medewerker geweest en
dat vond ik ook heel leuk. Ik
maak me er nog niet druk over.
Als ik zie dat ex-profs via een
amateurclub aan een leuke
baan kunnen komen, hoef ik
me geen zorgen te maken."
Veel Leidenaars ontgaat
het, maar Hennie de
Romijn floreert in
Nijmegen. Met NEC voert
de 25-jarige
profvoetballer (bijna) de
ranglijst van de eerste
divisie aan. De stap naar
de eredivisie is mogelijk
aanstaande. Oud-
Roodenburger Hennie de
Romijn popelt om weer
op het hoogste plan zijn
opwachting te maken.
„Want dat is toch de
ambitie van iedere
broodvoetballer," zegt de
Leidenaar.
ACHTERGROND
LEIDEN AD VAN KAAM
Het rommelt in rngbyland
Hennie de Romijn gedraagt zich
in alle opzichten als een prof.
De fotograaf is nog niet binnen
of De Romijn verdwijnt ijlings
naar het slaapvertrek om zich in
de kleren van de sponsor te hij
sen. Interviews dient iedere
werknemer van NEC, op straffe
van een fikse boete, af te geven
in clubtenue.
Begin dit seizoen waagde een
enkeling zich voor een simpel
huis-aan-huis blaadje te ver
eeuwigen in 'burger' en dat
heeft de club geweten. De spon
sor dreigde, mede door de te
genvallende prestaties, zich met
onmiddellijke ingang terug te
trekken. De geldschieter deed
zijn beklag bij het sportpro
gramma Barend en Van Dorp
en stelde de weinig professione
le instelling van de NEC-voet-
ballers aan de" kaak.- Dat was
Maart 1993 staan beide partij
en weer op goede voet. NEC is
van de onderkant naar de top
van eerste divisie opgeklommen
en de Nijmeegse volgelingen
gedragen zich slaafs als de me
dia zich voor hen meldt. Hoezo,
door schade en schande wijs
I worden.
Gekrakeel
De Romijn: „Het ging begin dit
seizoen helemaal niet goed met
NEC. Het had weinig gescheeld
of de trainer was er uit gevlo
gen. We speelden slecht, haal
den te weinig punten en daar
kwam dat gekrakeel rond de
sponsor nog bij."
De met 6-0 gewonnen thuis
wedstrijd tegen Telstar beteken
de voor NEC, trainer Jan Pruijn
en dus ook De Romijn de volle
dige ommekeer. „Fladden we
verloren, dat was Pruijn ontsla
gen. Dat weet ik zeker. Er was
onrust in de tent. Maar dat ge
beurt nu eenmaal in de voetbal
lerij. Als het goed gaat, dan kun
je je geen betere baan wensen
i als profvoetballer. Maar oh wee
als het tegenzit."
Voor Jan Pruijn schijn mo
menteel weer de zon. Nog geen
i zes maanden na zijn bijna-ont-
slag is de trainer alweer in het
bezit voor een contract voor het
volgend seizoen. Dat heeft trou-
I wens de instemming van Hen
nie de Romijn. „Pruijn houdt
van aanvallend voetbal. In zo'n
systeem kom ik het best tot m'n
recht."
Linksbuiten
Hennie de Romijn is een typi
sche linksbuiten. Hij moet het
Hans Bleijenberg is dezer dagen een ge
plaagd man. Hij is voorzitter van de Neder
landse Rugby Bond en verkeert momenteel
bepaald niet in een benijdenswaardige po
sitie. Aan alle kanten vallen er gaten in zijn
bastion dat nog geen twee jaar geleden aan
zienlijk versterkt leek te worden. Oranje
miste toen in Italië op een haar na de kwali
ficatie voor de eindronde van de strijd om
de World Cup. Ondanks het verlies werd er
in Treviso boven verwachting goed gepres
teerd.
En alle betrokkenen waren het er destijd..
over eens dat dat een prima uitgangspunt
was om de sport niet alleen naar een hoger
plan te brengen, maar bovendien nu eens
serieus te gaan werken aan een promotie
campagne om leden en aanzien te winnen.
Met 5000 beoefenaars behoorde het rugby
immers tot de kleintjes onder de bonden en
aan het imago van de sport kon best nog
wel wat worden gesleuteld.
Anno 1993, nog geen twee jaar later, is van
al die goede voornemens niet veel terecht
gekomen. De noodzakelijke verjonging van
het nationale team, het vlaggeschiq van de
bond, liep niet zo soepel als aanvankelijk
werd gedacht. Integendeel, de grote sprong
voorwaarts in Italië wérd omgezet in een
soort hink-stap-klap achteruit met degrada
tie uit de B-poule tot gevolg. Terug naar af.
Bondscoach Theo Snijders, de man die
daarvoor de Leidse rugbyclub DIOK op het
spoor van vijf landstitels in successie had
gezet, kreeg niet de tijd maar de schuld. Te
leurgesteld haakte de integere Hagenaar af.
Hij werd opgevolgd door Castricummer
Ben Manshanden, net als Snijders een seri
euze en goedwillende man.
Manshanden is, een half jaar na zijn aan
stelling, deze week ook al opgestapt. Een
gebrek aan medewerking, zo luidde de offi
ciële versie. 'Omdat het in organisatorisch
opzicht een zooitje is', meldde een Leidse
Oranje-klant ongevraagd.tijdens de offi
cieuze viering van het vijfde kampioen
schap van DIOK vorige week vrijdag. Een
opmerking die aan duidelijkheid niets te
Een bondscoach die bij gebrek aan mede
werking halverwege het seizoen zijn biezen
pakt. Een datum voor een kampioenswed
strijd die zo maar uit de hoge hoed wordt ge
toverd. Een ereklasseteam dat midden in de
competitie op wintersport gaat, daarvoor uit
stel wil en dat ook krijgt. Een ander team,
eveneens uitkomend op het hoogste niveau,
dat gewoonweg niet komt opdagen voor een
competitiewedstrijd. Een bondsbureau dat
'half werk' levert. Tweespalt binnen het
bondsbestuur. Het is een willekeurige greep
uit een reeks van misverstanden, blunders en
fouten zoals die het afgelopen seizoen in rng
byland de revue zijn gepasseerd. Het rom
melt derhalve in dat kleine bondje en niet zo
zuinig ook.
wensen over liet.
Wat een gedenkwaardige avond dat was
trouwens. Amstelveen - DIOK. Competitie
op vrijdag: nog nooit vertoond. En het ging
hier niet om zomaar een zomeravond partij
tje. Nee, het betrof hier notabene de alles
beslissende wedstrijd om het landskam
pioenschap. Louter negatieve publiciteit le
verde die vreemde zet op. Enfin, praeses
Hans Bleijenberg die ook nog moet afre
kenen met tegenwerking binnen het eigen
bestuur stond er bij, keek er naar en
voelde zich niet prettig. Hij had zijn verhaal
al tien keer gedaan. Maar het leek wel of
niemand wilde luisteren.
Een echt plausibele verklaring had hij dan
ook niet. Verder dan: „De clubs zelf konden
geen overeenstemming bereiken en dus
hebben wij van bondswege de knoop dan
maar doorgehakt", kwam hij niet. „Nu is
DIOK boos, maar hadden we het anders ge
daan dan was Amstelveen boos geweest. Je
doet het nooit goed." Achteraf gaf hij ruiter
lijk toe het allemaal erg ongelukkig te vin
den. Hij kon er weinig aan doen. En hij
hoopte dat de acht internationals van DIOK
op termijn tot inkeer zouden komen. Dat ze
zich na een 'afkoelingsperiode' straks weer
beschikbaar stellen voor het nationale
Bleijenberg is overigens een man die best
wil. Maar op veel steun en medewerking
kan de Amsterdammer niet rekenen. Inte
gendeel, hij moet afrekenen met bestuurs
leden die achter zijn rug om doodleuk an
dere afspraken maken, met een bondsbu
reau dat van de competitie een farce heeft
gemaakt en met clubbestuurders die ego's
hebben zo groot als rugby-doelpalen. Op
die basis beleid maken of uitvoeren is wel
haast ondoenlijk. „Ons bondje is zo klein",
verzuchtte hij vorige week in Amstelveen.
„Als alle neuzen niet in dezelfde richting
wijzen vanwege kinnesinne en ander ge
mier, tja, wat moet je dan."
Opstappen, vulde hij zelf maar in, scher
mend met zijn drukke baan. Maar frustratie
zal als factor zeker een rol hebben gespeeld
bij dit besluit dat zijn beslag krijgt op de
bondsvergadering in april. Een opvolger
heeft zich overigens nog niet aangediend.
Het is de vraag hoe het nu verder moet met
dit zwalkende bondje. Misschien moeten ze
toch nog eens te rade gaan bij Theo Snij
ders in Den Haag. Die zette destijds bij
DIOK een organisatieplan neer op basis
waarvan de club vijfmaal achtereen kam
pioen van Nederland werd en dat in lengte
van dagen zal blijven als de huidige tendens
zich zo voortzet. Aan De Morsch hebben ze
hun zaakjes in bestuurlijk, organisatorisch
en speltechnisch opzicht beter voor elkaar
dan de NRB dat heeft en dat geeft natuurlijk
wel te denken. Van de Leidse internationals
mag de Haagse rugbygoeroe dan ook
meteen terugkeren als bondscoach. Diens
filosofie is even simpel als doeltreffend.
Planmatig handelen, discipline en een niet
aflatende inzet zijn basiselementen voor
hem. Pakt iedereen enthousiast die draad
op dan is het louter een kwestie van lijd of
het succes is daar. Op het veld, maar ook
bijvoorbeeld achter de groene tafel. Enfin,
dat heeft hij in het verleden ook bewezen.
Met DIOK en met Oranje. Want talent is
hier zat. Op alle fronten.
Theo Snijders zette destijds bij DIOK en Oranje de lijnen uit. De NRB zou eens bij de Hagenaar te rade moeten gaan. fotoloikzuyderduin
