Leidsch
Dagblad
Groeiende kans op
tweede Tsjernobyl
Niet Jeltsin, maar Congres moet weg
Oorzaak ziekte van Huntington
na tien jaar onderzoek ontdekt
'Ondernemers moeten op
WAO-schadeclaims rekenen'
Nu Speciale Lente Occasion Aanbiedingen
i =i A a\im i o ii
SLAAPKAMER- EN
HUISHOUDTEXTIEL
Officier wil zwarte
lijst milieuschenders
BRISTOL
Spitsuur
voor Pasen
BEL:
GOED
NIEUWS
AUTOBOULEVARD
ULEVARD
X
VRIJDAG 26 MAART 1993
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40116 LOSSE NUMMERS 1,60
Balladur
2 Na de overwinning van
rechts wordt in heel
Frankrijk de Gaullist Bal
ladur gezien als opvolger
van premier Bérégovoy.
Dure misser Tulip
6 Tulip heeft in '92 or
ders voor zo'n tiendui
zend computers gemist.
De concurrentie spon er
garen bij.
I Uit anonimiteit
yt q Leidse juriste twijfelt
I O aan nut van tele
foonnummer-verklikker.
Opheffen anonimiteit doet
I meer schade dan goed.
Greenpeace-rapport over scheurtjes in kernreactoren
Honderden leden van de Moskouse oproerpolitie stonden vanmorgen buiten het Kremlin gemoedelijk tegenover communistische betogers, die het
aftreden eisen van president Jeltsin. foto reuter richard ellis
De kans dat zich een kernramp van het type Tsjernobyl
voordoet, neemt sterk toe. Tal van reactoren beginnen
mysterieuze scheurtjes te vertonen. Het gevolg daarvan
kan een kernramp zijn zoals in 1986 in het Oekraïnse
Tjernobyl. Dat blijkt uit een rapport dat de milieu-orga
nisatie Greenpeace vandaag in Londen heeft gepubli
ceerd.
land bevinden: Tihange-1, Ti-
hange-3 en Doel-4 in België. Ti-
hange ligt in de Ardennen, Doel
bij Antwerpen..
Desgevraagd liet Greenpeace
Nederland vanochtend weten
dat de problemen zich voor
doen bij reactoren die zijn ge
bouwd volgens een technologie
van het Amerikaanse bedrijf
Westinghouse. De centrale in
het Nederlandse Borssele is er
zo een, zij het dat deze is ge
bouwd door het Duitse Siemens
Kraftwerk Union. 'Borssele' is
De zogeheten druk-water-reac-
toren die zijn gebouwd door
Amerikaanse, Franse en Japan
se bedrijven zijn volgens Green
peace het gevaarlijkst. Volgens
Greenpeace moeten reactoren
met scheurtjes direct worden
gesloten en moeten alle andere
reactoren snel worden gecon
troleerd.
Uit het Londense rapport
blijkt dat enkele 'verdachte' re
actoren zich niet ver van Neder-
inmiddels bijna twintig jaar oud
en staat op de nominatie voor
een verjongingskuur die zeker
325 miljoen gulden gaat kosten.
Greenpeace vraagt zich af of het
wel zin heeft zo veel geld in een
oude reactor te steken. De reac
toren in Dodewaard en Borssele
zijn van een geheel ander type
dan die waarin scheurtjes zijn
gevonden.
De eerste scheurtjes werden in
1991 ontdekt in een Franse cen
trale. De scheurtjes treden op in
een buis bovenaan het vat met
kernbrandstof. Via deze buis
wordt de controlestaaf in het
binnenste van de reactor ge
bracht. Deze staaf is het belang
rijkste beveilingsonderdeel van
een reactor, omdat daarmee de
kernreactie kan worden stopge
zet.
MOSKOU HANS GELEIJNSE
CORRESPONDENT
De vanmorgen in aanwezigheid van presi
dent Jeltsin geopende spoedzitting van het
Russische Volkscongres heeft een daveren
de verrassing opgeleverd. President Zorkin
van het Constitutioneel Hof stelde voor om
het Congres te ontbinden en te vervangen
door een tweekamer-parlement. Het Hof
beschuldigde eerder deze week Jeltsin van
schending van de Grondwet.
Volgens Zorkin moet er nu eerst een refe
rendum over een nieuwe Grondwet komen.
Dat zou moeten worden gevolgd door par-
lementsvërkiezingen en, als de president
daarmee instemt, gelijktijdige presidents
verkiezingen. De hypernerveuze Zorkin, die
herhaaldelijk zijn tekst kwijtraakte, zei dat
de huidige crisis tussen president, regering
en parlement het land aan de rand van een
burgeroorlog brengt. Hij riep alle partijen
op tot een nieuwe grondwet van kracht
is geworden zich te houden aan de hui
dige Grondwet. Het Congres zou slechts tot
één wijziging moeten besluiten, namelijk
het schrappen van het artikel dat bepaalt
dat het Congres het hoogste staatsorgaan is.
Verder zou tot aan het referendum, waar
voor hij geen datum gaf, elke wijziging van
de huidige grondwet achterwege moeten
blijven. Daardoor blijft de huidige machts
deling tussen president en parlement ge
handhaafd.
i Zorkin werd door
Jeltsin glimlachend aangehoord. De presi
dent had tegen verslaggevers voor dé aan
vang van de zitting gezegd optimistisch te
zijn en op z'n minst 'een gelijkspel' te ver
wachten in het gevecht met het parlement.
Congresvoorzitter Chasboelatov had de
zitting van het Volkscongres geopend met
een aanval op, zoals hij zei, de 'presidentië
le pogingen om de macht te monopolise
ren'. Hij stelde voor de Grondwet zo te wij
zigen dat de regering voortaan onder con
trole komt van het parlement. Nu is de re
gering direkt ondergeschikt aan de presi
dent.
Amerikaanse en Engelse onder
zoekers hebben ontdekt welk
genetisch defect de oorzaak is
van de erfelijke ziekte van
Huntington. De ontdekking van
het Huntington-gen waar
tien jaar onderzoek aan vooraf
ging wordt vandaag gepubli
ceerd in het wetenschappelijk
tijdschrift Cell.
Stekelenburg brengt Rechtskundige Dienst in stelling
DEN HAAG GPD-ANP
Meer en me
schikten die door hun werk
de WAO zijn geraakt, zullen in
de toekomst geld van de werk
gever eisen. Ondernemers moe
ten op schadeclaims wegens ge
derfde inkomsten rekenen, nu
de WAO-uitkeringen omlaag
gaan. Vooral bedrijven waar
geen bijverzeljering bestaat, ko
men in de vuurlinie. Dat is de
kern van het bétoog dat FNV-
voorzitter Stekelenburg van
middag hield in Utrecht, bij de
opening van het nieuwe ge
bouw van de Rechtskundige
Dienst van de vakcentrale.
Stekelenburg zegt er zeker
van te zijn dat de rechtshulp die
de vakbeweging biedt, ook gun
stig is voor andere werknemers.
„Ondernemers weten dat hun
werknemers niet alles pikken en
hun bond achter zich hebben
als zij onrechtvaardig worden
behandeld." In 1992 werd voor
FNV-leden in totaal ruim 47
miljoen gulden aan achterstallig
loon, schadevergoedingen en
andere claims binnengehaald.
De werkgevers in het streek
vervoer hebben zich intussen
bereid verklaard mee te betalen
aan de reparatie van het WAO-
gat via een collectieve verzeke
ring bij het bedrijfspensioen
fonds. Aanvankelijk vonden zij
dat alleen werknemers de pre-,
mie van zo'n verzekering moes
ten opbrengen.
In het welzijnswerk en in de
bejaardenoorden is grote onrust
ontstaan, niet over het WAO-
gat, maar omtrent de lonen. In
het welzijnswerk (70.000 werk
nemers) heeft het kabinet de
werkgeversorganisatie VOG vo
rig jaar een loonruimte van
twee keer drie procent toege
zegd. Gemeenten en provincies,
diedit jaar voor het eerst de wel
zijnswerkers moeten betalen,
krijgen daarvoor echter veel te
weinig geld van de rijksover
heid: 0,7 procent in plaats van
3. „We krijgen zo te maken met
een verkapte bezuiniging van
2,3 procent", aldus een boze
woordvoerder van de werkge
vers in het welzijnswerk.
De vakbonden die de werkne
mers In de bejaardenoorden
vertegenwoordigen zijn ook
woedend. Volgens hen probe
ren kabinet en werkgevers iets
af te knabbelen van de loons-
verhoging die voor dit jaar was
afgesproken.
Pagina 3: Bouwbond denkt
over andere invulling VUT.
Zie onze advertentie elders in dit blad.
Volgens professor G.J.B. van
Ommen, hoofd van het Leidse
antropogenetisch instituut dat
als enige in Nederland dragers-
onderzoek naar de ziekte doet,
heeft de ontdekking verstrek
kende gevolgen voor onder an
dere de patiëntenzorg. „Al sinds
1987 was diagnostiek mogelijk.
Onderzoekers hadden toen
stukjes afwijkend DNA ontdekt
in de omgeving van het gen dat
de ziekte veroorzaakt. Bij deze
manier van diagnose moesten
we echter ook veel familieleden
de aanvrager onderzoeken
en daar liep het nog wel eens
mis, omdat die geen zin hadden
in een onderzoek. Met de nieu
we diagnostiek hoeven mensen
niet terug naar hun familie. Bij
de oude manier van diagnostiek
konden we bovendien maar een
zekerheid geven van zo'n 96, 98
procent. Veel mensen bleken
daardoor toch nog bang dat ze
de ziekte zouden krijgen."
De ziekte van Huntington is
een erfelijke aandoening, die
zich in de meeste gevallen
openbaart als de dragers rond
de veertig jaar oud zijn. Het is
een dominante ziekte, dat wil
zeggen dat kinderen van leiders
aan de ziekte 50 procent kans
hebben de aandoening te erven.
Huntington wordt gekenmerkt
door verlies van de controle
over de lichaamsbeweging, per
soonlijkheidsverandering en de
mentie. In alle gevallen is de af
loop dodelijk.
Van Ommen verwacht dat het
nog enige maanden zal duren
voordat de nieuwe manier van
diagnose kan worden inge
voerd. De ontdekking van het
gen dat de ziekte van Hunting
ton veroorzaakt, maakt het vol
gens hem wellicht op de lange
termijn mogelijk een therapie te
ontwikkelen.
Volgende week promoveert
overigens aan de Erasmus Uni
versiteit in Rotterdam psycho
loog A. Tibben op het proef
schrift 'Rouwig om Kennis',
waarin de gevolgen van onder
zoek naar de ziekte van
Huntington voor de patiënten
wordt beschreven.
ALLEEN NOG VANDAAG EN MORGEN
FAILLISSEMENTS-VERKOOP
MOTEL HAAGSCHE SCHOUW
HAAGSCHE SCH0UWWEG 14 - LEIDEN
DEN HAAG GPD
Bodywarmer met wind
vangers in navy en rood.
Maten S-M-L-XL-XXL.
BRISTOL in LEIDEN
Langegracht 5 (naast DIGR0S)
tel. 071-226154
Donderdag koopavond
NOORDWUK Spitsuur in de
bakkerijen. Terwijl de pro-
duktie in de fabrieken al weer
gericht is op chocoladelet
ters, werkt men in de bakke
rijen nog koortsachtig aan de
produktie voor Pasen (11 en
12 april). In banketbakkerij
Huize van Wely in Noordwijk
wordt letterlijk de laatste
hand gelegd aan paaskui-
kens, paashazen en paaseie
ren. En, handwerk moet be
taald worden. De kuikens en
hazen doen ongeveer 30 gul
den en eieren gaan voor prij
zen tussen 30 en 90 gulden
over de toonbank, foto anp
arthur bastiaanse
Er moet in Nederland, in navol
ging van de Verenigde Staten,
een zwarte lijst komen van be
drijven die zijn veroordeeld
voor ernstige milieudelicten.
Overheden moeten vervolgens
geen opdrachten meer geven
aan deze ondernemingen. Dat
zegt de Haagse milieu-officier
G.A. Biezeveld. Hij ziet de zwar
te lijst als een extra strijdmiddel
tegen de milieucriminaliteit in
Nederland. „Het merendeel van
de .milieudelicten wordt ge
pleegd door op zichzelf bonafi
de bedrijven", aldus Biezeveld.
Bijna alle milieudelicten ge
beuren volgens de officier van
justitie omdat een bedrijf daar
economisch voordeel uit denkt
te halen. „Dat realiseert een be
stuur (gemeente, provincie of
waterschap, red.) zich niet vaak
genoeg. Bedrijven moet duide
lijk worden gemaakt dat ze niet
straffeloos milieuwetten kun
nen ontduiken om kosten te be
sparen."
Volgens Biezeveld maakt 'jus
titieel contact' echter meer in-
Geen kront ontvangen?
071 - 161499
rrie00-19 00uur
HET WOORD IS AAN
Robert Shaffer
Naar bed gaan kan bijna de helft
van je ziekten genezen, opstaan
de andere helft.
VANDAAG
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Economie/Beurs
Familieberichten
Feiten en meningen
Gesprek van de dag -
Info
Over leven
RTV Show
Stand van zaken
Sport
VANDAAG OOK
VOORJAARSBIJLAGE
PAGINA 21 t/m 32
HET WEER
Vannacht vorst
Vannacht helder en een r
temperatuur van min 2 graden
Overdag zonnig. Temperatuur 8
graden. Noord tot noordoosten
wind, zwak tot matig
Geld terug voor
CD Neil Young
AMSTERDAM
druk op bedrijven die de fout
ingaan dan een waarschuwing
van een bestuur. „Daarom zou
het bestuur sneller de politie of
het openbaar ministerie moe
ten inlichten over geconstateer
de overtredingen bij bedrijven.
Dan kunnen die ook strafrech
telijk worden aangepakt. En dan
proberen wij via een schikking
of een veroordeling op de zit
ting niet alleen straf te geven,
maar ook om bet economische
voordeel af te pakken."
De milieu-officier vindt dat
schenders van milieuwetten
moeten worden geraakt waar
het pijn doet, in hun portemon
nee. Hij ziet bovendien per
spectief in een fonds voor mil
ieuherstel. „Het Openbaar Mi
nisterie moet de mogelijkheden
die de wet op dit moment biedt,
ten volle gebruiken om het eco
nomisch voordeel af te romen.
De opbrengsten die jc zo ver
krijgt zou je moeten kunnen
aanwenden voor herstel van het
milieu. De vervuiler betaalt.
Niet alleen aan de schatkist
maar ook aan bet milieu."
De distributeur van 'Tlii' Lost
Tapes van Neil Young zijn be
reid om kopers van de CD hun
geld terug te geven. Ze hebben
hiertoe besloten omdat er in
middels veel twijfel bestaat over
de echtheid van de CD. De Ca
nadese zanger houdt vol dat hij
niets met de opnames te maken
heeft.
De CD wordt uit de handel
genomen. Kopers kunnen hun
geld terugkrijgen door de CD te
retourneren aan de platenfirma
of distributeur. Ook kunnen ze
zich tot hun eigen winkel wen
den.
Lcidsch Dagblad
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat is goed nieuws.
Dus neem ik
nu een abonnement.
Voorletters:.
Adres:
I Postcode:
j Plaats:
Tel i
Na de eerste 2 weken
betaal ik mijn abonnement:
O Per maand, automatisch
(ƒ28,75)
j Q Per kwartaal
i 0 via acceptgiro (ƒ82,85)
i 0 automatisch (ƒ82.85)
I Nr. bank/giro:
Handtekening:
Nergens zoveel werken bij elkaar als op de
LEIDEI
Of bel 071-1280.H)
IRDORP1
