'Blij dat we
beginnen'
Museumjaarkaart moet meer reclame maken
'Russische zang is fel en krachtig'
Cultuur&Kunst
Holland
Festival met
veel film
Forse prijsverhoging Concertgebouworkest
Koper voor
Purper
WOENSDAG 24 MAART 1993
941
27
MGM bouwt superbios in Groningen
groningen» De firma MGM gaat in de stad Groningen een groot
nieuw bioscoopcomplex bouwen. De superbios telt bijna 200
stoelen verspreid over tien. De bioscoop zal verrijzen aan het
Zuiderdiep op het voormalige brandweerterrein waar eerst een
hotel gepland was. MGM (het voormalige Cannon) zocht al eni
ge tijd haar alternatieven voor het in een weinig florissante toe
stand verkerende Citycomplex in Groningen.
Jethro Tuil in Vredenburg
utrecht De band Jethro Tuil, die dit jaar haar 25-jarig bestaan
viert, geeft op 17 juni een eenmalig concert in muziekcentrum
Vredenburg in Utrecht. De voorverkoop start zaterdag 3 april.
Popworkshop voor meisjes
wassenaar De Stichting Jeugd en Jongerenwerk Wassenaar
heeft een popworkshop op touw gezet voor meisjes en vrouwen,
van 15 tot 25 jaar, die een instrument willen bespelen. De work
shop bestaat uit vijf bijeenkomsten van twee uur, op de donder
dagavond, en wordt begeleid door Lisa Jonker die een opleiding
popdocent aan het Rotterdams conservatorium heeft gevolgd.
Deelnemers hoeven geen noten te kunnen lezen. De eerste les is
op 15 april. Kosten: 35 gulden. Inlichtingen en aanmeldingen:
tel. 01751-14415 (wo„ do. en vr.middagen avond).
Expositie 'Tijd van leven'
amsterdam De Europese Commissie heeft 1993 uitgeroepen tot
het jaar van de Ouderen. Dit is aanleiding voor een tentoonstel
ling onder de titel 'Tijd van leven, Ouder worden in Nederland
vroeger en nu', die tot 29 augustus te zien is in het Amsterdams
Historisch Museum. Onderwerpen die aan bod komen zijn on
der meer: de vaak stereotype beelden uit heden en verleden over
de ouderdom, de persoonlijke beleving van het ouder worden en
de eeuwige wens van de mens om jong te blijven. Alle onder
werpen worden toegelicht door middel van schilderijen, foto's,
tekeningen, prenten, documenten, objecten, literatuur en au-
dio-visuele produkties.
Ouder worden in Nederland. foto con buurman
chef •annemiekruygrok. 071-161423. piv-chef* jan rijsdaavo. 1 r.
leiden annet van aarsen
De Stichting Museumjaarkaart moet
meer reclame maken voor haar produkt.
Dat zegt drs. J.W. van Veen die onlangs
als interim-directeur is aangesteld bij de
stichting, die in Leiden is gezeteld. Vol
gens Van Veen is het museumbezoek de
afgelopen jaren gestegen maar was die
stijging niet waar te nemen bij het aantal
verkochte museumjaarkaarten.
„Kennelijk is er rondom de museum
jaarkaart te weinig lawaai, te weinig re
clame gemaakt", aldus Van Veen. ,,We
moeten veel meer bekendheid aan de
museumjaarkaart gaan geven." De ver
koopcijfers van vorig jaar zijn bij de
stichting overigens nog niet bekend.
In 1991 gingen er 146.000 i
jaarkaarten over de toonbank. In 1990 en
1989 waren er respectievelijk 175.000 en
280.000 kaarthouders. Momenteel heb
ben overigens zo'n twee miljoen reke
ninghouders van de Rabobank een gratis
museumjaarkaart. De Stichting Muse
umjaarkaart sloot in 1990 namelijk een
overeenkomst .met deze bank reke
ninghouders werden gratis voorzien van
een kaart om op die manier de be
langstelling voor de jaarkaart op te vijze
len.
Van Veen heeft nog geen vastomlijnde
plannen om de museumjaarkaart meer
in de belangstelling te brengen. ,,Ik ben
pas een paar dagen in dienst en ik ga me
eerst richten op de publiciteit rond het
Nationale Museumweekend", aldus de
kersverse interim-directeur. ,,lk heb al
wel wat plannen om de museumjaar
kaart meer in de belangstelling te krijgen'
maar die zijn nog in een beginstadium."
Volgens Van Veen gaat ongeveer de helft
van de Nederlandse bevolking jaarlijks
een of meerdere keren naar een muse
um. Hij mikt op deze groep als mogelijk
toekomstige jaarkaarthouders.
De voorzitter van de stichting Muse
umjaarkaart, G. Horstmann van het
Drents Museum, meent dat de kaart
moet worden aangepast aan de eisen
van deze tijd. Zo moet er volgens hem
een goed geanalyseerd adressenbestand
komen, zodaf musea de kaarthouders in
hun regio kunnen aanschrijven over bij
voorbeeld tentoonstellingen. Ook Horst
mann zegt dat de meest recente gege
vens van het aantal verkochte kaarten
nog niet bekend zijn. ,,We weten al wel
dat we niet te maken hebben met een
stijging, maar met een stabilisatie tot een
lichte teruggang", zegt hij. „Daar moet
wat aan gebeuren. We moeten met na
me de commerciële kant van de muse
umjaarkaart sterker gaan benadrukken."
Voorlopig is interim-directeur Van
Veen voor een half jaar aangesteld. Na
deze periode bekijkt hij of hij doorgaat.
Van Veen volgt Drs. D. Hamelijnck op
die in augustus 1991 werd aangesteld als
directeur. Volgens Van Veen hem heb
ben de teruglopende verkoopcijfers niets
te maken met haar vertrek. Mededelin
gen over de nieuwe functie van de voor
malige directeur worden, op haar eigen
verzoek, niet gedaan. Voorzitter G. Hors
tmann ontkent eveneens dat Hamer-
lijnck vertrokken is vanwege tegenval
lende cijfers.
Beppie Blankert unicum in danswereld
Choreografe en danseres Beppie Blankert heeft er drie
jaar op moeten wachten, maar afgelopen week was het
dan zover: in een verbouwde loods aan het Amsterdamse
Entrepotdok ging eindelijk haar Dansers Studio open. De
studio biedt een artistiek en financieel platform aan
steeds wisselende groepen free lance-dansers en choreo
grafen en is daarmee een unicum in de wereld van de
moderne dans.
li
amsterdam franchise ledeboer
Pas afgelopen november kreeg
Blankert definitief zekerheid
over haar subsidie: de gemeente
Amsterdam en het ministerie
van WVC zorgen gezamenlijk
voor een jaarlijks bedrag van
754.000 gulden. „Dat is ruim
een kwart minder dan ik had
gevraagd", vertelt Blankert. „We
kunnen de dansers daardoor
een kortere periode betalen en
minder produkties uitbrengen.
Maar ik ben heel blij dat we nu
toch aan de slag kunnen. Als
ongeduldig type viel het wach
ten me niet mee."
Eer het zover was, werd Blan
kert geconfronteerd met verzet
en scepsis van collega's. „Dat
heeft me niet verbaasd", zegt ze
in een terugblik op deze span
nende tijd. „Mensen gaan altijd
steigeren als ze het gevoel krij
gen dat hen iets wordt opge
legd".
Dansplatform
Ze doelt op een voorstel van de
Raad voor de Kunst voor de op
richting van een breed dans
platform. Het samenwerkings
verband zou subsidie krijgen
voor de periode 1993-1996.
Henk Scholten, tegenwoordig
directeur van het Fonds voor de
Podiumkunsten, onderzocht de
mogelijkheden en zag perspec
tieven voor samenwerking tus
sen Blankert, Suzy Blok, Wim
Kannekens, Helga Langen en
HarionoRoebana.
Kannekens ging vorig jaar
april echter dwars liggen tijdens
een roerige bijeenkomst van de
moderne-danswereld in een
volgepakt Felix Meritis. „Blan
kert mag geen extra bevoeghe-
den krijgen en niet het artistieke
gezicht van het platform gaan
uitmaken", verwoordde hij de
mening van .de meerderheid.
Graag of niet, antwoordde Blan
kert toen. ,,Ik heb geen zin in
discussies over macht. Als de
bëhoefte aan samenwerking uit
de mensen zelf voortkomt, zijn
zulke conflicten bovendien he
lemaal niet nodig."
Bijstelling
Ze hield verder wijselijk haar
mond en voldeed keurig aan
het verzoek van de Raad voor
de Kunst voor 1 november een
bijgesteld beleidsplan in te die
nen. Blankert moest aangeven
met wie zij wilde samenwerken
en de organisatiestructuur ver
beteren. Dat was geen enkel
probleem: Helga Langen zit in
de nieuwe artistieke raad en
choreograaf Hariono Roebana
hoort opk bij het vaste tableau
van 20 dansers.
De Dansers Studio is opgezet
vanuit de overtuiging dat er
naast het meerjarig gesubsidi
eerde gezelschap van Krisztina
de Chatel en groepen die wer
ken met projectsubsidies, in
Amsterdam behoefte bestaat
aan een plek voor professionele
fref-lancers die met verschillen
de choreografen willen werken.
Ze vinden dat zelfs een voor
waarde voor hun verdere artis
tieke ontwikkeling.
„Het is te beperkend om elk
stuk met dezelfde dansers te
moeten maken. Sterker nog, de
vijf of zes dansers die in vaste
dienst zijn, moeten aan het
werk worden gehouden, ook als
daar geen artistieke noodzaak
voor aanwezig is", verduidelijkt
Blankert verder. De studio biedt
de free-lancers nu de mogelijk
heid in training te blijven en
ook zelf te experimenteren met
choreografieën. Wie Blankerts
werk kent, weet dat gebruik van
andere theatrale middelen dan
dans daarbij niet wordt ge
schuwd.
De planning voor de komen
de jaren omvat in elk geval drie
grootschalige en een aantal klei
nere produkties. Selwyn Norton
is al bezig met een produktie
voor het komende Springdance
Festival. Caroline Dokter en
Amy Gale werken aan 'Stelling',
een co-produktie met Studio's
Onafhankelijk Toneel die in juni
in première gaat in de Rotter
damse Schouwburg. Andrea
Leine en Hariono Roebana pre
senteren dit najaar 'Suites' tij
dens het Holland Dance Festi
val. Van Blankert zelf is natuur
lijk ook het nodige te verwach
ten. Dit jaar gaat ze in elk geval
op toernee door de VS en Cana
da met haar succesvolle choreo
grafie 'Ives' uit 1992.
amsterdam anp
Het Holland Festival dat tradi
tiegetrouw de gehele maand ju
ni in Amsterdam plaats heeft,
besteedt dit jaar veel aandacht
aan film. Het programma wordt
in samenwerking met het Ne
derlands Filmmuseum georga
niseerd en bestaat uit maar
liefst 27 produkties. Jan van Vlij
men, directeur van het Holland
Festival, maakte dit gisteren be
kend.
Naast aandacht voor film
biedt het programma muziek
(opera en concerten), dans en
theater en is er een produktie
voor de jeugd. Ook is er na een
onderbreking van een jaar- op
nieuw niet-westerse kunst, dit
maal uit Indonesië. In totaal
zijn er 116 voorstellingen en
concerten, evenveel als in 1993
en meer dan vorig jaar. Er zijn 9
wereldpremières en 18 Neder
landse premières te verwach-
De programmering van het
46ste festival biedt een aantal
thema's. Er is aandacht voor de
Franse opera met Berlioz en
Debussy, er is een Amerikaans
muziekprogramma rondom
Steve Reich en Nederlandse
muziek rondom Ton de Leeuw
en de Poolse componist I Ienryk
Görecki. Debussy's opera 'Pellë-
as et Mélisande' is een produk
tie van De Nederlandse Opera
en vormt op 1 juni de openings
voorstelling van het Holland
Festival. De voorstelling heeft
plaats in Het Muziektheater in
Amsterdam.
De wereldpremière van Ton
de Leeuws 'Antigone' heeft op
een ongebruikelijke plek plaats,
namelijk de Westergasfabriek.
De ruimte van de gashouder
wordt voor de voorstelling in
tweeën gesneden, zodat de sce
ne zich voor de ronding van de
gashouder afspeelt.
Soloprogranima
Van Muiswinkel
haarlem gpd
Cabaretier, tekstschrijver en
presentator Eric van Muiswin-
kei komt in het nieuwe seizoen
met een eigen programma naar
de theaters. Hij koos voor een
sprekende titel: De Heldenlul,
een verbastering van de begrip
pen 'heldenrol' en 'hondelul'.
Van Muiswinkels naam dook
halverwege de jaren tachtig op,
toen hij onder anderen met Jus
tus van Oei met Cabaret Zak
As een aantal succesvolle pro
gramma's uitbracht. Na 'Zak en
As ontkent alles' hielden ze het
voor gezien. De première van
De Heldenlul is op 22 decem
ber.
Koor uit Nizjni-Novgorod treedt op in Wassenaar en Alkemade
Voor het gemeentehuis van Alkemade wap
peren twee vlaggen in de bekende kleuren
rood, wit en blauw. Op het eerste gezicht
precies zoals het hoort. Maar wie goed kijkt,
ziet dat één van de vlaggen wit-blauw-rood
is: de kleuren van de Russische Federatie.
Drieëntwintig leden van een koor uit Nizj
ni-Novgorod (voorheen Gorki) zijn op uit
nodiging van 'Vox Laeta' tien dagen te gast
in Roelolarendsveen. Zij kregen gistermor
gen op het gemeentehuis een officieel wel
kom van burgemeester A. Meerburg.
t tussen 'Vox Laeta' en het 'Ni-
zjni-Novgorodkoor' is tot stand gekomen
op initiatief van dirigent Jan van der Meer.
Hij is in. het dagelijks leven concertpianist
en geeft af en toe ook concerten in Rusland.
Onlangs ontmoette hij tijdens een concert
reis een impresario die hem de uitwisseling
aanbood. Terug in Nederland polste Van
der Meer 'Vox Laeta' en de leden zagen het
bezoek direct zitten. Van der Meer: „Ook
het idee van een uitwisseling spreekt onze
leden aan. Als de politieke situatie het toe
laat, brengen wij de Russen in juli een te
genbezoek."
Het 'Nizjni-Novgorodkoor' is een profes
sioneel a capella-koor, dat zich specialiseert
in traditionele Russische kerkmuziek. Vrij
wel alle leden zijn solistisch geschoold aan
een van de twee conservatoria die de stad
telt. Dat moet ook wel, want van optredens
met het koor alleen kunnen de leden niet
leven. Ze treden dus ook zelfstandig op.
Verder vormen ze kamerensembles; daar
mee verdienen ze nog wat extra en volgens
dirigent Alexei Grebenkin komt de oefening
het koor als geheel zeer ten goede.
De concurrentie is groot. In de stad, die
ruim twee miljoen inwoners telt, zijn nog
twee andere professionele koren en drie
vooraanstaande amateurkoren actief. Daar
naast heeft vrijwel elke hogere beroepsop
leiding een eigen koor. „Zingen is erg popu
lair bij ons." zegt een koorlid: „We zingen
bijvoorbeeld graag gewoon aan tafel, zo
met wat eten en wat wodka erbij."
Tijdens een repetitie in de Alkeburcht
blijkt hoezeer de Russische zangkunst ver
schilt van de onze. De meeste Nederlandse
koren streven naar een ronde, vloeiende en
verfijnde koorklank. De Russische koorzang
is daarentegen fel, krachtig en haast op het
metalige af. „De Russische traditie legt veel
minder de nadruk op koorklank. Individue
le stemmen blijven vaak hoorbaar," ver
klaart Van der Meer. „Daarbij zingen ze
graag hard of liever gezegd, krachtig." Tot
zijn plezier hebben de Russen net zoveel
bewondering voor onze afgeronde, gecise
leerde koorldank als wij voor hun directe,
metalige stijl.
Alexei Grebenkin verbaast zich over
Roelofarendsveen. „Ik ben bij heel wat le
den van 'Vox Laeta' binnen geweest en
overal zie ik lange mensen in kleine huisjes
en priegelige interieurs. Het is hier allemaal
zo keurig netjes en gedisciplineerd, heel an
ders dan in Rusland." De contacten met de
'Veners' noemt hij hartelijk. Enkele koorle
den van Vox Laeta beamen dat: „Ze zijn erg
aardig. Alleen is het jammer dat ze geen
goed Engels spreken. Je kunt zowat geen
woord met ze wisselen. Dat geeft af en toe
ongemakkelijke stiltes, vooral tijdens het
ontbijt."
Het Nizjni-Novgorodkoor treedt op: van
avond in de Dorpskerk in Wassenaar, aan
vang 20.15 uur; 25/3 Heemstede, Oude
Kerk, aanvang 20.15 uur; 26/8 Klooster
kerk, Den Haag, aanvang 20.15 uur; 27/8
Laurenskerk, Rotterdam, aanvang 20.15
uur; 28/3 Oude Wetering, Kerk van Jaco
bus de Meedere, aanvang 14.30 uur; 30/3
Delft, Oud-Katholieke Kerk, aanvang
20.15 uur.
Het Koninklijk Concertgebouw
orkest (KCO) heeft voor het ko
mende seizoen de abonne
mentsprijzen van de populaire
B-series met 15 procent moeten
verhogen. De prijs per concert
in een abonnement wordt zo
even hoog als het toegangsbe
wijs van een losse kaart. „Ge
zien onze financiële situatie zat
er niets anders op", aldus zake
lijk directeur Willem Wijnber
gen gisteren bij de presentatie
van het programma voor 1993-
1994. „Abonnees houden na
tuurlijk wel het voordeel van
hun eigen plaatsen".
Het KCO werd tijdens het lo
pende seizoen geconfronteerd
met hel terugtrekken van spon
sor DAF en is nog op zoek naar
een vierde nieuwe hoofdspon
sor. I Iet orkest krijgt tijdens het
Kunstenplan voor de periode
1993-1996 bovendien anderhal
ve ton minder subsidie.
Dirigent Chailly zet het suc
cesvolle Zemlinksy-programma
voort met de eerste Europese
uitvoering van zijn 'Sympho-
nische Gesange'. Daarnaast
presenteert hij in de C-serie de
wereldpremière van het nieuw
ste werk van Verbev ('Alliage')
en eerste uitvoeringen van
composities van Martin. De
100-jarige sterfdag van
Tsjaikowsky wordt herdacht
met uitvoeringen van zijn 'Eer
ste Pianoconcert' (solist Lazar
Berman) en Vioolconcert (solist
Isabellevan Keulen).
Tijdens de opening van de
Uitmarkt op 27 augustus diri
geert Chailly de 'Vijfde symfo
nie' van Tsjaikowsky en op de
Eurovisie Kerstmatinee compo-
i sities van Moesorgsky en Jana-
cek. Als gastdirigenten worden
Haitink, Giulini, Albrecht en
Jansons verwacht; als bekende
solisten onder meer Kristan Zi-
merman. Maxim Vengerov, Ma
ria Joao Pires en Heinrich Schiff.
Cabaret Purper, qua amuse
mentsgehalte voor een zeer
groot publiek dé groep van
dit moment, viert het 12,5-ja-
rig bestaan met een uitzon
derlijke reünie. Het was een
lastig karwei, maar het kwar
tet heren van nu is er uitein
delijk in geslaagd alle vrou
wen en mannen die ooit van
Purper deel uitmaakten sa
men te brengen voor een ju
bileumprogramma.
Adelheid Roosen, Karin
Bloemen, Ina van Faassen,
Haye van der Heyden, Ange
la Groothuizen en de ande
ren doen mee aan een bijr
zondere avond die onder re
gie van Frans Mulder wordt
samengesteld uit de succe
snummers van de negen
programma's die Purper tot
nu toe in de theaters heeft
gebracht. 'Purper Gala' zal
onder meer te zien zijn in
Hoofddorp (22 april), Haar
lem (24 april), Rotterdam (2
mei), Amstelveen (5 tot en
met 8 mei) en Amsterdam
(10 mei).
De formatie werd in 1980
opgericht door Erik Breij en
Haye van der Heyden. Breij
is nooit weg geweest. Hij was
present in alle negen pro
gramma's en is verantwoor
delijk voor zowel de artistie
ke als de zakelijke leiding.
Deze taak deelt hij met Frans
Mulder, die bij Purper4 zijn
entree maakte.
Het ensemble dat hel hui
dige programma '...En dat is
negen!' speelt, bestaat behal
ve uit Brev en Mulder uit Alf
red van den Heuvel en Hans
van der Woude.
