'Meer conservatieven een ramp'
R>
Kerk Samenleving
Susteren houdt vrome traditie in ere
Seksuele
voorlichting
BMB
Anglicaanse bisschoppen
komen op voor democratie
'Gezin weer centraal
in Latijns-Amerika'
sbhily
lm
WOENSDAG 24 MAART 1993
i die r
.Der
tiek speelde toen natuurlijk
nog een grote rol." Niet
lang daarna kreeg het ambt
ook inhoudelijk aantrek
kingskracht. „Het moet
toch een sterke motivatie
zijn geweest. In 1963 ging ik
naar de middelbare school.
Mijn vader werkte bij de
Katwijkse gemeentebedrij
ven. In ons milieu was het
eigenlijk ongewoon dat je
doorleerde. Mijn ouders
werden er in de familie op
bevraagd of het hen in de
bol geslagen was. Ik herin
ner me nog goed (ik hoor
het hem nog zeggen) dat
mijn vader zei: 'longen, als
jij echt dominee wilt wor
den, kun je het ook!' Dat
was in de tijd dat ik als
ventje van nog geen dertien
de Dortse Leerregels aan
mijn ouders uitlegde."
Jan Hoek (3)
Aan de roeping heeft Hoek
nooit getwijfeld. „Het ge
beurde gewoon, ledereen in
het dorp wist dat ik die weg
zou gaan. jan Hoek is pas
veertien, maar hij wordt do
minee. Ik hield dus de inlei
ding op de jaarvergadering
van de IV (jongelingsvereni
ging). Dat soort dingen. Op
mijn twintigste waren de
mensen verbaasd dat ik nog
steeds niet beroepen was."
Of hij ermee gepest is?
„Het is niet altijd prettig om
tijdens je middelbare
schooltijd voor dominee te
worden uitgemaakt. Ik zat
op het christelijk lyceum in
Leiden en als Katwijker
stond je toch al een beetje
op het tweede plan."
Het als een roeping erva
ren van het ambt, schepte
ook verplichtingen. Hoek
mocht zijn talent niet in de
grond stoppen. Als anderen
tijdens de Godsdienstles
hun huiswerk voor andere
vakken maakten, schreef
Hoek zich blauw en kreeg
als enige een tien. „Ik was
vrij strijdbaar. Als de leraar
Nederlands pleitte voor een
nieuwe psalmberijming,
sprong ik daar als een Si
mon Petrus bovenop."
REDACTIE: DICK VAN 0
UIT DE KERKBLADEN
.Jan Hock (1)
De in Katwijk geboren en
getogen dr. J. (Jan) Hoek
staat de laatste weken volop
in de belangstelling. De
huidige predikant van de
Gereformeerde Bondsge-
meente in Veenendaal, de
vice-voorzitter van de Her
vormde Synode en de
schrijver van hel boek 'Ge
loven, de twijfel te boven'
wordt over de meest uit
eenlopende onderwerpen
door de media aan de tand
gevoeld. In het kerkelijk
opipieblad Centraal Week
blad gaat het dit keer eens
niet over het Samen op
Weg-proces of zijn strijd te
gen de vrijzinnige opvattin
gen van prof. dr. H.M. Kui-
tert. Nee, de eerste vraag
luidt hier: Heb je altijd do
minee wilJen worden? Het
antwoord van Hoek is ver
rassend. „Nee, toen ik een
jongen was wilde ik graag
sportverslaggever worden.
Onderweg naar school ver
sloeg ik, om te oefenen, een
etappe van de Tour de
France. Later schoolmees
ter. Pas op mijn dertiende
wist ik dat ik dominee wilde
worden."
Jan Hoek (2)
Een belangrijke inspiratie
bron voor hem was domi
nee W.L. Tukker. „Een stati
ge man die mijlenver boven
je stond, maar ik vond dat
prachtig. Er ging iets groots
SUSTEREN ANP
Het Limburgse Susteren beleeft
van 20 augustus tot en met 5
september weer zijn zevenjaar-
lijkse Heiligdomsvaart. Bij deze
traditie, die teruggaat tot het
jaar 1447, worden de heiligen
van het oude Suestra op een bij
zondere wijze vereerd.
Heiligdomsvaarten worden
nog in enkele steden gehouden,
onder meer in Maastricht, Aken,
Tongeren en Hasselt. Het woord
is afgeleid van vaart of tocht
naar de heiligdommen. Het hei
ligdom van Susteren is de uit de
tiende eeuw daterende Sint
Amelbergakerk.
Al eerder bezat Susteren een
kerk die deel uitmaakte van de
eerste Benedictijner abdij van
Nederland. Tot de bouw hier
van besloot bisschop Willibror-
dus in 714 toen hij een schen
king kreeg van Pepijn van Her
stal. De kerk van Susteren bezit
na de Sint Servaaskerk in Maas
tricht en de Dom in Utrecht de
meest uitgebreide religieuze
verzameling kunstschatten van
Nederland. Daaronder bevin
den zich kostbare reliekschrij
nen van de Heilige Gregorius en
Albricus plus Amelberga Bene-
dicta en Cecilia.
Tijdens de Heiligdomsvaart
worden deze relieken dagelijks
getoond en op zondag 29 au
gustus rondgedragen in een
luisterijke reliekenstoet met
meer dan duizend deelnemers.
De opening van de Heiligdoms
vaart wordt op 20 augustus ver
richt door mgr A. Castermans.
hulpbisschop van Roermond.
De sluiting vindt plaats op 5
september en wordt verricht
door kardinaal A.j. Simonis,
aartsbisschop van Utrecht.
WARSCHAU DPA
De primaat van de Rooms-Ka-
tholieke Kerk in Polen, kardi
naal Josef Glemp, is tegen
seksuele voorlichting op scho
len. Seksuele voorlichting op
scholen is volgens Glemp be
doeld om kinderen de 'twijfel
achtige verworvenheden van
seksuologen bij te brengen'.
Voorzitter P. Jansen van Mariënburgvereniging niet optimistisch over bisschopsbenoemingen
,,Het zou een ramp zijn
voor de Nederlandse kerk
provincie als het episco
paat uitsluitend zou wor
den aangevuld met conser
vatieve bisschoppen in de
lijn van Gijsen, Bomers en
Ter Schure. Ik denk dat
mensen nog minder geïn
teresseerd zouden zijn in
de kerkprovincie als geheel
dan nu al het geval is."
ROOSENDAAL JAC DE WINTER
Aan het woord is dr. P. Jansen,
landelijk voorzitter van de Ma
riënburgvereniging en in het
dagelijkse leven rector van het
Norbertus-lyceum in Roosen
daal. De Mariënburgvereniging,
de grootste participant van de
Acht Mei Beweging, ontstond in
1983 uit een oproep van een
aantal vooraanstaande katholie
ken dat zorgen had over het
functioneren van de bisschop
pen. Ze wilden de apathie in de
kerk doorbreken. Sindsdien
hebben zich over heel Neder
land Mariënburgafdelingen ge
vormd. Jansen volgde in 1987
prof. dr. G. Staal uit Utrecht als
voorzitter op.
De Mariënburgvoorzitter
vindt pluriformiteit een gegeven
waarmee je moet kunnen leven
en dat je moet kunnen terug
zien in het bisschoppencollege.
„Als dat, zoals nu bij het heen
gaan van de bisschoppen Ernst,
Gijsen en Bar geheel verdwijnt,
is dit een slechte zaak voor de
Nederlandse kerkprovincie".
Jansen zegt om'die reden ook
bang te zijn voor de gevolgen
van conservatieve benoemin
gen. Hij gelooft niet in extremen
als bisschop Gijsen.
„Maar ik ben ook niet opti-
"ij,,:
Wimmlêij''
Dr. P. Jansen: „Als er straks geen bisschoppen
groepering eigenlijk afgeschreven."
zijn met wie progressief Nederland een zinnig gesprek kan v
mistisch", zegt hij. ,AJs ik kijk
naar wat er in Rome gebeurt en
naar wat er in de hele wereld
aan bisschopsbenoemingen
plaatsheeft, dan vrees ik dat de
lijn die Rome heeft uitgezet
consequent wordt doorgezet.
Voor veel gelovigen zou dat niet
slechts heel jammer zijn, maar
zelfs niet te verteren."
Volgens Jansen hebben de
mensen van zijn vereniging wel
degelijk behoefte aan contact
met de bisschoppen. „De kerk
gaat ons ter harte en we willen
erin blijven. Voor ons is het be
langrijk te weten dat in de lei
ding van de kerk mensen zitten
die het gesprek gaande willen
houden met hen die over som
mige dingen een afwijkende
mening hebben. Het geeft het
gevoel dat je niet wordt afge
schreven. Als er straks geen bis
schoppen meer zouden zijn
met wie progressief Nederland
een zinnig gesprek kan voeren,
voel je je als progressieve groe
pering eigenlijk afgeschreven.
Dat is zeker niet onze bedoe
ling", aldus Jansen.
Jansen zegt het vertrek van
mgr. Bar zeer te betreuren. „Hij
was voor ons een belangrijke
gesprekspartner, die ervan over
tuigd was dat datgene wat de
Mariënburgers voorstaan niet
tegen de kerk gericht is, maar
dat we daarmee de kerk vooruit
willen helpen. Hij was ondanks
soms tegengestelde opvattingen
overtuigd van onze integere in
tenties", aldus Jansen. „De ge
sprekken met mensen uit onze
afdelingen in zijn bisdom waren
soms hard en to the point, maar
de bisschop toonde zeker ook
begrip en openheid naar onze
vereniging toe. Mgr. Bar schreef
mensen niet af en dat heb ik al
tijd in hem gewaardeerd."
JOHANNESBURG ANP
Anglicaanse bisschoppen uit
Zuidelijk Afrika hebben de dic
tatoriaal geregeerde landen in
deze regio opgeroepen voor de
democratie te kiezen, verkiezin
gen uit te schrijven en de wil
van het volk te eerbiedigen.
De bisschoppen uit Angola,
Mozambique, Zuid-Afrika, Na
mibia, Lesotho en Swaziland
vragen de internationale ge
meenschap druk uit te oefenen
om het democratisch proces te
stimuleren. Zij waren de afgelo
pen week in de buurt van Jo
hannesburg bijeen onder lei
ding van aartsbisschop Des-
mond Tutu.
Religieuze organisaties zou
den volgens de bisschoppen
niet als onderhandelaars, maar
minstens als
mens de kerkleden het proces
van democratisering moeten
volgen.
De bisschoppen maken zich
zorgen over de toenemende
corruptie in Zuid-Afrika, die 'in
strijd is met het christelijk ge
loof en met de waarden van het
koninkrijk van God. Het be
staan ervan is in strijd met het
geloof dat we belijden en waar
we voor staan'. Zij beschuldigen
president F.W. de Klerk en an
dere leden van de regering er
van te weinig tegen de corruptie
te ondernemen. „In landen
waarmee we graag vergeleken
zouden willen worden, worden
ministers ter verantwoording
geroepen, als er sprake is van
ernstige corruptie. In Zuid-Afri
ka worden ze beschermd."
VATICAANSTAD KNA
De Latijnsamerikaarise bis
schoppen willen zich versterkt
inzetten tegen voorbehoeds
middelen en abortus. In de
slotverklaring van de voorzit
ter van de bisschoppelijke
commissie voor de familie van
de Latijnsamerikaarise bis
schoppenconferentie wordt
gewezen op het grote belang
van inzet voor de fundamen
tele waarden van de familie en
het leven.
Ook zouden er in l^tijnsa-
merikaanse landen handboe
ken moeten komen waarin
ouders en opvoeders worden
voorgelicht over de waarde
van het huwelijk, de familie,
het leven, de liefde en de
seksualiteit. Belangrijk is even
eens dat de door de media ge
propageerde 'familie- en le
vensvijandigheid' aan de kaak
wordt gesteld. Noodzakelijk is
een ernstige dialoog met poli
tici en wetgevers over de tot
standkoming van wetten die
het gezin en het leven be
schermen.
De Latijnsamerikaanse bis
schoppen spraken in Rome op
uitnodiging van de pauselijke
raad voor het gezin over 'fami
lie. leven en herevangelisatie'.
BEROEPINGSWERK
Klomp te N
EREFORMEERDEGEMEENTEN
Kootwi|kerbroek. te Terwoide de Vi
Bac te Bodegraven
door Jan Kruit
ÏÏTH?-
POIP
PIT 14 *ieX0£N...!
AilJl
mm
COLOFON
van Dagbladuitgever^ Damiate bv
DIRECTIE J de Vnes. G P. Arnold (adp:
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frarv
Nypels. Henk van der Post (ad0
HOOFDKANTOOR
Witte Singel 123nQBG Leiden.
REGIOKANTOREN
Tel 02521 19353, Fax: 02521-19610
ADVERTENTIES
ma -vrij van 08 00-1700 uui
Telefoon 071-161400
RUBRIEKSADVERTENTIES
ma-vn, van 8 30-17 00 uur
(Sleutelt/es) Telefoon 071-14
ABONNEMENTEN
Tel 071-128030 bij vooruitt
per kwartaal
per kwartaal (post)
Postbus 54. 2300 ABU
enchten 071-161385.
HET WEER
ROB GROENLAND
Schitterende vergezichten
De natuur laat zich op dagen zoals
gisteren op een schitterende wijze
zien, door te pronken onder staal
blauwe luchten en enorme verge
zichten. Gangmaker achter deze
bijna sprookjesachtige uitspraak
was een stevige westelijke stro
ming waarmee schone polaire
lucht ons land binnen drong, die
van oorsprong erg koud was.
Hoe koud bewees het noordelijk
deel van de Britse Eilanden, waar
het tot zware sneeuwbuien kwam,
met in Schotland plaatselijk 10 tot
20 centimeter sneeuw, bij een
luchttemperatuur van maar net bo
ven het vriespunt. De bovenlucht
boven het hele gebied van West-
Europa is nu flihk afgekoeld, en
dat geeft bij de minst geringe op
warming boven land al aanleiding
tot buienvorming.
Gistermiddag was in de westelijke
stroming overigens goed te zien,
dat de binnenkomende lucht ter
hoogte van de Nederlandse kust te
koud was om sterk stijgende lucht
bewegingen te genereren. Het ge
volg hiervan was een onbewolkt
kustgebied, en pas verder landin
waarts de eerste wolkenstraten.
Halverwege de middag wisten en
kele buien boven het oosten van
Engeland zich los te maken en de
Noordzee op te trekken. Binnen
een tijdsbestek van 3 uur wisten
deze Engelse exemplaren het kust
gebied ten noorden van IJmuiden
te bereiken. In de vroege avond
wisten zelfs hagelbuien de 'over
kant' te halen (hoofdzakelijk in het
noorden van Nederland). De van
oorsprong koude lucht kon de afge
lopen nacht onder een heldere
sterrenhemel flink afkoelen, met
op diverse plaatsen een graad vorst
op klomphoogte.
Vandaag en morgen installeert een
krachtig hogedrukgebied zich bo
ven de Britse Eilanden (zie ook
weerkaartje op deze pagina), met
boven onze regio een in kracht af
nemende instroming van lucht uit
noordwest tot noord Tot mor
genochtend bevinden we ons nog
in bijzonder heldere lucht met zeer
felle opklaringen en hoogstens wat
stapelbewolking boven land. Mor
gen in de loop van de middag wordt
er waarschijnlijk in de bovenlucht
wat cirrusbewolkmg en schapenbe-
wolking zichtbaar. Deze ontwikke
ling heeft te maken met een golf
zachte en minder droge lucht die
ten zuiden van IJsland in de stro
ming van het hogedrukgebied
wordt getrokken. De nachten blij
ven voorlopig aan de koude kant
met op diverse plaatsen nacht
vorst, terwijl het overdag niet war
mer wordt dan 10 graden.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
plus 5 graden in he
den. 's Nachts
landinwaarts matige
Maxm
vriespunt in Lapland tot
graden ten zuiden van c
grote meren, 's Nachts
het midden en noorde
den lichte vorst.
Denemarken:
Wisselend bewolkt. Vandaag vrij veel
wind en enkele regen- hagel- of natte
sneeuwbuien, morgen op de meeste
plaatsen droog. Maxima ongeveer 7 gra
den. 's nachts landinwaarts plaatselijk
lichte vorst.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
In Ierland, Wales en Engeland perioden
met zon en droog. In Schotland vandaag
wisselend bewolkt en nog enkele regen-,
hagel- of natte sneeuwbuien, morgen
wolkenvelden en vrijwel overal droog
Maxima rond 9 graden, in Schotland
vandaag enkele graden lager, 's Nachts
landinwaarts plaatshjk lichte vorst.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en droog. Maxima
rond 9 graden. Landinwaarts vooral mor
gennacht lichte vorst.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Flinke perioden met zon en droog, maar
vandaag in het zuidelijk deel van Mid
den-Frankrijk mogelijk nog wat regen.
Maxima vandaag 10, morgen 8 graden
en 's nachts toenemende kans op lichte
Portugal en Madeira:
Portugal: vandaag enkele wolkenvelden,
'morgen vooral aan de westkust flinke
perioden met zon. Droog. Middagtempe-
raturen aan zee tot 20 graden. Madeira-.
Droog en perioden met zon. Maxima
rond 20 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: Half tot zwaar bewolkt en nu en
dan regen. Vandaag in het zuiden en
morgen in het noordwesten perioden
met zon en droog. Vandaag maxima aan
de Golf van Biskaje 12 graden, verder
van 18 graden in het noordoosten tot 24
langs de Costa del Sol en Costa de la
27 graden in Andalusië. Morgen
zuidstranden zonnig. Droog. Maxima
van 20 tot 25 graden
Marokko en Tunesië:
Marokko: Droog en perioden met zon.
Vandaag maxima van 22 bij Tanger tot
30 graden in het zuiden, morgen koeler.
Tunesie: Zonnig, maar van tijd tot tijd
ook sluierbewolking. Droog. Maxima on
geveer 25 graden, morgen in het zuiden
nog iets warmer.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag naar het oosten wegtrekkende
bewolking en regen. Morgen flinke pe
rioden met zon en droog. Middagtempe-
raturen vandaag 9 tot 12 graden, aan de
Cöte d'Azur plaatselijk nog 17 graden,
morgen overal iets lager In de franse Al
pen vandaag sneeuw-boven 1000 me
ter, morgén opklaringen. Temperatuur
op 2000 meter dalend naar ongeveer -7
graden.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon. maar ook enkele wol
kenvelden en waarschijnlijk droog. Van
daag maxima van ongeveer 20 graden,
morgen enkele graden lager.
Italië, Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en droog, in het noor
den van het Italiaanse vasteland meer
bewolking en voornamelijk morgen eni
ge tijd regen. Maxima van 14 graden in
de Povlakte tot 20 graden in het zuiden
en op Sardinië.
Griekenlanden Kreta:
Vrij zonnig en droog. Maxima rond 20
Neerslagkans
Minimumtemp
Middagtemp.
DONDERDAG 25 MAART 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 06.29 zon onder 18.58
Maan op 06.45 Maan onder21.48
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 4.28 en 16.40
Laag water 0.05 en 12.26
Weerrapporten 23 mrt 19 uur:
no3 16 10
Buenos Aires onbew.
HEINZ
TOCH eUffCT W£L
££M B££TJ£ MA££ HOMP.
SM/r.. SM'£.
JU
