Voetbalclubs
krijgen nota
van politie
Lerarenopleiding
niet altijd nodig
Binnenland
Koeiegalsteen kan veel geld opleveren
Woningcorporaties
lossen versneld af
Vermogenstoets vervalt
bij opname verpleeghuis
Collectieve WAO-regeling onvoorspelbaar monster
Discussie in de trein
DONDERDAG 18 MAART 1993153
Joden willen geen 'Duits' paspoort
Amsterdam» De Joodse Gemeente in Amsterdam is geschokt
omdat het nieuwe paspoort mogelijk door de Duitse staatsdruk
kerij wordt gedrukt. De gemeente wijst in een boze brief aan
staatssecretaris De Graaff-Nauta van binnenlandse zaken op de
herinneringen van de Tweede Wereldoorlog. De Graaf heeft ook
offertes gevraagd aan de Haarlemse drukkerij Joh. Enschedé en
de voormalige staatsdrukkerij.
Spoorwegvakbonden leggen ruzie bij
utrecht De spoorwegvakbonden FSV en FNV hebben gisteren
in het CAO-overleg met NS een gezamenlijk eisenpakket op tafel
gelegd. Daarmee hebben de bonden de ruzie van een week gele
den bijgelegd. De bonden eisen prijscompensatie, 'reparatie'
van de WAO en een vierdaagse werkweek voor werknemers ou
der dan 54 jaar. De NS-directie bestudeert de voorstellen. De
spoorwegvakbonden kregen ruzie over de vraag of de bezuini
gingsoperatie bij NS gepaard mocht gaan met gedwongen ont-
slag.
Man probeert voor broer af te rijden
spijkenisse» Een 20-jarige man uit Spijkenisse heeft gistermiddag
geprobeerd rij-examen te doen voor zijn 35-jarige broer uit Ca-
pelle aan den IJssel die al een paar keer was gezakt. De man
meldde zich exact om drie uur bij het Centraal Bureau Rijvaar
digheidsbewijzen aan de Curieweg in zijn woonplaats en zei dat
hij eindexamen moest doen, maar daar trapten de examinatoren
niet in. De politie werd gewaarschuwd. Er is proces-verbaal op
gemaakt wegens het plegen van valsheid in geschrifte.
Docenten hoeven niet langer
eerst de lerarenopleiding te
hebben gevolgd om voor de klas
te staan. Deze bevoegdheidseis
moet maar zo snel mogelijk
worden afgeschaft omdat hij in
de praktijk toch niet werkt.
Dat staat in het rapport van
de Commissie Toekomst Le
raarschap onder voorzitter
schap van oud-kamerlid A. van
Es, dat aan staatssecretaris Wal
lage is aangeboden. Volgens de
commissie belemmeren de hui
dige bevoegdheidseisen de
doorstroming in het onderwijs
alleen maar.
Uit onderzoek blijkt dat tal
van scholen al werken met des
kundige, maar onbevoegde do
centen en daar doorgaans zeer
tevreden over zijn. Dat geldt
vooral bij vakken als techniek
vindt dat wel eisen aan het be
roep mogen worden gesteld
door de schoolbesturen en on-
derwijsvakbonden.
Kosten met ingang van 1994 doorberekend In de bail Van de holOCailSt
Volgend jaar mag de politie een deel van de kosten van
haar aanwezigheid en eventueel optreden bij voetbal
wedstrijden bij de penningmeesters van de voetbalclubs
declareren. Minister Dales heeft gisteren in de Tweede
Kamer aangekondigd dat een wetsvoorstel hiervoor bijna
In 1989 had het toenmalige
kabinet al besloten om de poli
tie de mogelijkheid te geven
geld te gaan vragen voor haar
aanwezigheid in en bij het voet
balstadion. Waarom het bijna
vier jaar heeft geduurd voordat
het tot een daadwerkelijk plan
is gekomen, is onduidelijk.
Het onlangs afgetreden be
stuur van de KNVB, momenteel
tot mei demissionair nog belast
mét de lopende zaken, heeft
zich meerdere malen afgezet te
gen een dergelijke maatregel.
Het handhaven van de openba
re orde werd primair een taak
van de politie geacht.
Om die reden weigerde de
voetbalbond eind februari nog
de interland Nederland-Turkije
in Amsterdam te laten spelen.
Burgemeester Van Thijn wilde
eveneens een vergoeding voor
de extra inzet van de politie. De
KNVB wilde dit niet om een
precedent te voorkomen. In fei
te kostte vervolgens het voetbal
in Utrecht meer geld, omdat het
stadion in die stad minder toe
schouwers kan bevatten.
De minister noemde het ,,te
gek" dat de politie vaak massaal
moet verschijnen bij dergelijke
sportevenementen om de orde
onder de supporters te bewa
ren. Zij zei dat voor hulpverle
ning door de politie normaal
gesproken geen geld mag wor
den gevraagd, omdat het nu
eenmaal een taak van de politie
is. Maar de rellen in en bij voet
balstadions hebben zo'n blij
vend karakter gekregen dat van
incidentele hulp van de politie
geen sprake meer is.
De politie mag een deel van
haar kosten alleen declareren
als zij wordt ingezet om de
openbare orde te handhaven bij
een evenement met een parti
culier belang. Behalve voetbal
wedstrijden komen ook groot
schalige popconcerten in aan
merking voor een rekening. Als
de politie assisteert bij demon
straties mag zij niets verhalen
op de organisatoren, omdat be
togen een grondwettelijk recht
Amsterdam De ogen van een jongetje glijden
langs namen van joodse Nederlanders die tij
dens de Tweede Wereldoorlog om het leven
zijn gekomen. Het monument maakt onder
deel uit van de Hollandsche Schouwburg in de
Amsterdamse Plantagebuurt, die tijdens de be
zetting voor circa zeventigduizend joden een
tussenstop was op weg naar de concentratie
kampen. In aanwezigheid van minister d'Anco-
na (WVC) en de Amsterdamse burgemeester
Van Thijn werd de schouwburg gisteren na
een twee jaar durende renovatie opnieuw in
gebruik genomen als 'educatief monument'.
Dat gebeurde met het ontsteken van de Eeu
wige Vlam 'NerZikaron' in de gedenkruimte
bij de ingang van de schouwburg. In twaalf
nissen, symbool voor de twaalf joodse stam
men, staan nu de familienamen (6.700) van al
le 104.000 joden die tijdens de Tweede We
reldoorlog uit Nederland werden weggevoerd.
foto nieuw anefo rob bocaerts
Josephine Poon uit Hong Kong, import-mana
ger van het bedrijf 'Alice Import en Export',
vraagt galstenen van koeien te koop. Voor één
gram galsteen biedt ze ruim elf Amerikaanse
dollars.
Men neme een koe, hale daar de galblaas -
dat zakje dat aan de lever vastzit - uit en prikke
er een gaatje in om de vloeistof te laten weglo
pen. De goudbruine, kleiachtige substantie ter
grootte van een duiveëi die dan kan overblijven
is een galsteen. Vang de 'klei' op in een vergiet
en laat het rustig drogen op een tochtige plaats.
Spaar door tot honderd gram en stop dat in een
plastic zakje in een blikje met watten. Adresje
in Hong Kong erop en dan maar wachten tot
Josephine elfhonderd dollar overmaakt.
In China wordt er volgens Poon een koorts-
werend middel van gemaakt. Maar een ander
verhaal zegt dat de Chinezen er een potentie
verhogend poedertje uit winnen met gelijksoor
tige werking als de hoorn van de inmiddels met
uitsterven bedreigde neushoorn.
Een tip voor iedereen die direct met een bo-
venmodaal keukenmes de wei in wil hollen:
galstenen komen vrijwel alleen voor bij oude
koeien. „En die lopen in Nederland niet zo gek
veel meer rond", zegt F. Prins van de Neder
landse Bond van Handelaren in Slachtproduk^
ten. Prins weet dat professionele slachters al ja
ren alle gevonden galstenen via een handelaar
naar het Verre Oosten sturen. Tegenwoordig
worden ze bij de veel jongere slachtkoeien nog
maar sporadisch gevonden.
Radio 1 blijft
voorlopig ook
op middengolf
den haag «anp
De nieuws- en actualiteitenzen
der Radio 1 blijft de komende
maanden ook via de midden
golf te ontvangen. Nader onder
zoek moet uitwijzen of doorgif
te via FM èn middengolf kan
worden gehandhaafd. Dat is de
uitkomst van het gisteren ge
houden mondelinge overleg
van de kamercommissie voor
welzijn en cultuur met minister
D'Ancona over het gebruik van
frequenties voor commerciële
omroep.
De Tweede Kamer toonde
zich gisteren niet overtuigd van
de stelling van minister d'Anco-
na dat dubbele doorgifte van
Radio 1 niet is te rechtvaardi
gen. Volgens haar is een dergelj-
ke werkwijze in strijd met het
Europese recht. Vóór het over
leg overhandigde een delegatie
van chauffeurs en binnenschip
pers de minister tienduizend
handtekeningen voor het be
houd van Radio 1 op de mid
dengolf. De handtekeningen
werden in enkele weken door
de Vervoersbond FNV verza
meld. Over het aantal frequen
ties voor commerciële.omroep
is tijdens het overleg nog geen
duidelijkheid ontstaan. PvdA,
CDA, WD en D66 hebben een
voorkeur voor het beschikbaar
stellen van drie zenderpakket
ten op de FM. Minister d'Anco-
na geeft echter de voorkeur aan
twee zenders met een zo groot
mogelijk bereik van respectieve
lijk 8,1 en 3,6 miljoen luiste
raars.
WD-kamerlid
te rap van tong
den haag jan kuys
De welluidende stem van het
WD-kamerlid Dijkstal stokte
abrupt. De liberaal zat net
midden in een heftig, opposi
tioneel betoog over politieza
ken, toen het door de grote
vergaderzaal van de Tweede
Kamer schalde: „Kan het niet
wat langzamer. U praat veel te
snel." Onzekerheid bij voorzit
ter Deetman en de bodes. Een
aarzelend klopje met de voor
zittershamer en een bijna on
hoorbaar 'stilte'. De bezoeker
op de publieke lichtte zijn ver
zoek toe: „Als u zo snel praat,
kan ik het niet volgen." Deet
man: „Stilte, anders moet ik u
laten verwijderen." Enkele
zaalwachten die de herrie
schopper onmiddellijk op de
gang enkele vragen wilden
stellen, kregen als antwoord
een nuchter „Vraagt u hier
maar." Aangezien dat niet in
de reglementen stond, werd de
man geboeid en verontwaar
digd 'dictatuur!' roepend afge
voerd.
Meevaller voor minister Kok
Woningbouwverenigingen los
sen sinds eind vorig jaar bij de
staat afgesloten leningen met
een hoge rente, vervroegd af.
Minister Kok (financiën) ziet
daardoor maandelijks honder
den miljoenen guldens extra in
de schatkist komen. Tegen de
zomer kan dat bedrag tot zo'n
drie miljard gulden zijn opgelo
pen. Dan stopt de vervroegde
aflossing ook.
Aanleiding voor het vervroeg
de aflossen van de staatslenin
gen met een hoge rente vormt
de dalende rentestand. Sinds
medio vorig jaar is de rente zo'n
anderhalf procent gedaald. Het
gaat bij de aflossing om 'res-
tantjes' aldus een woordvoerder
van de Nationale Woningraad
(NWR). In 1989 losten de wo
ningbouwverenigingen al het
grootste deel van staatsleningen
met een hoge rente vervroegd
af. Het ging toen om 35 miljard
gulden.
Volgens Hamersma is het
„een normale zaak" wat de wo
ningbouwverenigingen nu
doen. Hij kan zich ook niet
voorstellen dat het een echte
verrassing voor minister Kok is,
„hoogstens de omvang". Kok
kan het geld goed gebruiken om
het gat te dichten dat nog in de
afwikkeling van de begroting
1992 zat. Dat beliep ruim vier
honderd miljoen gulden. Daar
naast moet de bewindsman dit
jaar nog bijna drie miljard gul
den aan bezuinigingen weten te
vinden om het financieringste
kort volgens plan met een half
procent te laten dalen.
DEN HAAG GPD
opzet vervalt die contributie, al
dus Simons.
Simons gaat in zijn antwoord
op vragen uit de Tweede kamer
ook in op de kostenstijgingen in
de gezondheidszorg en de ge
volgen daarvan voor de pre
mies. Volgens hem zullen kos
tenstijgingen in de eerste plaats
gevolgen hebben op de zoge
noemde 'nominale' premie: het
vaste, woor iedereen gelijke be
drag, dat dus niet alh.mh>lljk Is
van iemands inkomen.
De bewindsman stelt echter
dat de politiek best iets kan
doen om te voorkomen dat die
nominale premie te fors stijgt.
Hij denkt daarbij onder meer
aan minder voorzieningen in
ziekenfonds en AWBZ en aan
invoering van nieuwe of verho
ging van al bestaande eigen bij
dragen.
Het vermogen van iemand zal
geen rol meer spelen bij het be
rekenen van een eigen bijdrage
in een verpleeghuis. Staatsse
cretaris Simons (volksgezond
heid) heeft dit de Tweede Ka
mer laten weten. Om de ge
wenste 130 miljoen gulden toch
op tafel te krijgen, houdt hij vast
aan een van het inkomen af
hankelijke eigen bijdrage van de
1,2 miljoen mensen die gebruik
maken van thuiszorg (kruiswerk
en gezinsverzorging).
In de gezinszorg bestaat al
een inkomensafhankelijke eigen
bijdrage. Het kruiswerk kent
een eigen-bijdrageregeling
waarbij het inkomen geen rol
speelt. Daarnaast moet iemand
contributie betalen aan de
kruisorganisatie. In de nieuwe
Steeds meer bedrijven treffen een rege
ling voor aanvulling van de WAO-uitke-
ringen. Ook in de metaal- en elektro
technische industrie, waar het CAO-
overleg dinsdag vastliep op de 'reparatie'
van de WAO. Na Stork zijn in die sector
ook grote bedrijven als Hollandse Sig
naal en Damen Scheepswerven door de
bocht.
Het past perfect in het beleid van de
FME, de club van de metaalwerkgevers:
geen collectieve regeling voor een hele
bedrijfstak maar vrijheid om het per be
drijf te doen. Als hij nog directeur was
geweest bij Hunter Douglas, zou FME-
voorzitter Hans van den Akker er zelf ook
aan hebben gewerkt.
De FME heeft de aangesloten bedrij
ven eerder al opgeroepen om in eigen
bedrijf te bemiddelen bij het treffen van
een (door de werknemers te betalen)
voorziening voor het WAO-gat, als het
personeel dat wil. Binnenkort gaat ze bo
vendien, vooral voor de kleinere onder
nemingen, voorlichtingsbijeenkomsten
beleggen over de mogelijkheden van bij
verzekering.
„Wij zijn absoluut niet tegen aanvul
ling van de WAO-uitkeringen als die
straks lager uitvallen. Integendeel. Je
kunt het als een blijk van goed onderne
merschap zien om na te gaan of het per
soneel een aanvullingsvoorziening wil en
daar dan aan mee te werken", zegt Van
den Akker een dag na de teleurstellende
gesprekken met de vakbeweging waarin
de WAO (opnieuw) een te grote hobbel
bleek voor het afsluiten van een nieuwe
CAO voor de 200.000 werknemers in de
bedrijfstak.
Hoe het nu verder moet, staat hem
nog niet helder voor de geest. „Eens zul
len we eruit moeten komen, maar het
probleem is dat het om zo'n principiële
zaak gaat. Het is geen loven en bieden
over salarisverhogingen, het is een prin
cipe. Wij willen geen collectieve ver
plichting voor de werkgevers om aanvul-
lingsregelingen voor de WAO te maken.
De tekst die de vaJcverenigingen in de
CAO opgenomen willen hebben, zou
daar wel toe leiden."
Op het oog zit er nauwelijks verschil
tussen de teksten die zijn voorgesteld
door de werkgevers enerzijds en de bon
den aan de andere kant. De vakbonden
willen een dringende aanbeveling aan
werkgevers om „in overleg met de vak
verenigingen een voorziening tot aanvul
ling van de WAO-uitkering te treffen".
De FME wil slechts een dringende aan
beveling aan de ondernemers om „iri
overleg te treden met de vakverenigin
gen over het treffen van een voorziening
tot aanvulling van de verlaagde WAO-
uitkering".
Juristen van de twee partijen zijn het
er volgens Van den Akker wel zo'n beetje
over eens dat de formulering van de vak
beweging verder gaat dan die van de
FME. In het FME-voorstel voldoet een
werkgever al aan de CAO als hij serieus
met de bonden over een voorziening
gaat praten ook al leidt dat niet tot
een akkoord.
Dan wordt het voor een vakbond dus
veel moeilijker, en misschien wel onmo
gelijk, om voor een aanvullingsregeling
in een bedrijf actie te voeren. Het voor
stel van de bonden biedt wel actiemoge
lijkheden. Volgens het vakbondsvoorstel
voldoet een werkgever i
de CAO als daadwerkelijk een regeling
tot stand komt. Als de vakbondstekst in
de CAO terecht komt dan zou een bij de
FME aangesloten werkgever van goeden
huize moeten komen als hij geen rege
ling zou willen of een andere dan de vak
bonden.
Van den Akker bestrijdt dat de FME de
bonden meer of minder buitenspel wil
zetten in de WAO-kwestie. „Absoluut
niet. Ze zijn er volop bij betrokken, ook
in ons voorstel. Alleen, voor verplichte
regelingen zijn we niet te vinden. Als te
gemoetkoming aan de vakverenigingen
hebben we wel het voorstel willen doen
om bedrijfsregelingen verplicht te laten
zijn voor alle werknemers die lid zijn van
een vakbond. Ander personeel moet zelf
kunnen uitmaken of het mee wil doen of
niet."
„Met een collectieve regeling voor de
aanvulling haal je een monster in huis
waarvan je niet weet hoe groot het
wordt. Als in de Tweede Kamer nu al
wordt gezegd dat men elkaar over twee
jaar opnieuw over de WAO zal spreken,
mag je je afvragen waar je dan op uit
komt als je nu een collectieve verplich
ting zou afspreken."
Dat de werknemers de aanvullingsre
geling zelf betalen, vindt Van den Akker
„ook maar betrekkelijk". „Als het echt
geld gaat kosten en de koopkracht in het
geding gaat komen, krijg je het via de
band van de daling van de koopkracht
vanzelf in hogere looneisen terug.
Ohra belegt in
tropisch bos
bergum anp
Verzekeraar Ohra wil beleggers
verleiden met een levensverze
kering waarvoor is belegd in
tropisch hardhout. Het gaat om
750 hectare teakbos in Costa Ri
ca. Volgens Ohra levert het pro
ject een jaarlijks rendement op
van 15 procent. Gaat het onver
hoopt mis, dan krijgen beleg
gers in elk geval hun investering
terug. Het Wereld Natuur Fonds
heeft de plannen goedgekeurd
en ontvangt daarvoor een ver
goeding.
den haag Onder grote belangstelling van journalisten en studenten praat minister Ritzen van onderwijs (bij het raampje) over de OV-jaarkaart.
De discussie met studenten en de Nederlandse Spoorwegen vond gisteren plaats op het traject Den Haag-Utrecht. foto anp paul vreeker
