Zoveelste serie voorspelbare grollen
Cultuur&Kunst Film
Jongeren, sex en de
boze buitenwereld
Swayze als olifant in porseleinkast
Romane Bohringer over Les
Nuits Fauves en Cyril Collard
DONDERDAG 18 MAART 1993
FILMS IN LEIDEN
Spike Lee heeft het in Do the right thing over alledaags racisme
OVERZICHT. LETTY STAM
LAKcinema, Cleveringaplaats 1, Leiden:
Wish you were here, di 20.00 uur, Twist
Ie jeugdjaren de gelukkigste van
je leven? LAKcinema in Leiden
toont deze week twee films die
een heel ander beeld geven 'van
die zogenaamde leuke, onbe
zorgde tienerjaren. Dinsdag 23
maart draait Wish you were here
het regiedebuut van David Le
iand. De film vertelt het verhaal
van Linda, haar ontluikende
seksualiteit en de omgeving die
daar geen boodschap aan heeft.
Het is midden jaren vijftig, er
gens in een badplaats aan de
zuidkust van Engeland. Linda
probeert haar verveling te ver
drijven door lekker puberaal ge
drag: shockeren. Zo loopt ze
achter jongens aan. En dat
moet je als meisje dus niet
doen. De maatschappij, en ze
ker in de jaren vijftig, bestem
pelt je dan al snel als hoer. Het
dorp kijkt haar met de nek aan
en Linda dreigt aan die vijande
lijke houding van haar keurige
dorpsgenoten ten onder te
gaan.
Diezelfde avond toont LAKci
nema Twist and Shout van de
Deense regisseur Bille August.
De gebeurtenissen spelen zich
hier midden jaren zestig af.
Björn en Anna, twee pubers,
ontdekken elkaar en de liefde.
Anna wordt ongewenst zwan
ger. Dat schudt ze ruw wakker
uit hun jeugdige onbezorgd
heid. En uiteraard staat de om
geving niet klaar met warme,
beschermende armen maar met
een beschuldigend opgeheven
vingertje.
Filmhuis LVC bekent van
avond (donderdag) kleur. Sa
men met het Meldpunt Discri
minatie Leiden heeft het een
prpgramma opgezet onder het
motto 'Het gebeurt gekleurd'.
Met een forumdiscussie, mu
ziek en films haakt LVC in op de
landelijke actieweek tegen ra
cisme. Vanaf 21.15 uur vertellen
de documentaires De kleur van
voetbal en Inside story over ra
cisme en integratie in de sport.
Over alledaags racisme heeft
regisseur Spike Lee het in Do
the right thing. Het is een vrolijk
swingend verhaal met een ve
nijnig staartje. Bedfort-Stuy-
vesant is een armoedige wijk in
New York waar voornamelijk
zwarten en Puertoricanen wo
nen. Elke blanke wordt met
groot wantrouwen bekeken. De
Vietnamese bootvluchtelingen
die met succes een kruideniers
zaak -drijven zijn de andere
buurtbewoners een doom in
het oog. De Aziaten schelden op
hun beurt op joden.
Spike Lee speelt zelf ook mee
als Mookie, een pizzabezorger.
Shortje, wielrennersbroek eron
der en half dichtgeknoopte bas
ketbalschoenen. Hij bezorgt zijn
bestellingen op zijn gemak. Het
is echter zo gruwelijk warm in
de film dat de pizza's toch niet
kunnen afkoelen. De pizzeria
van Mookie's baas is een soort
wijkcentrum. De hitte doet de
toch al broeierige sfeer in de
buurt geen goed. Onafwend
baar slaat het geweld toe.
De X tenslotte draait op
woensdag Wim Wenders ju
weeltje Paris Texas. Harry Dean
Stanton speelt Travis, een man
die vier jaar spoorloos was ver
dwenen. Met zoon Hunter be-
sluit hij op zoek te gaan naar de
moeder van zijn kind. Geduren
de de speurtocht wordt het ver
haal verteld van Travis en zijn
vrouw: twee mensen die wel
wilden maar niet langer met el
kaar konden leven. En dat alles
op de meeslepende muziek van
RyCooder.
Eddie Murphy in The Distinguished Gentleman
Met Eddie Murphy ging het de
laatste jaren ras bergafwaarts. De
goedgebekte held uit Trading
Places en de Beverly Hills Cop-
films leek het slachtoffer te wor
den van z'n eigen imago; in snel
tempo produceerde de Para-
mount-studio steeds oubolliger
films rond Murphy, van wie ver
wacht werd dat hij de rammelen
de scenario's wel aan elkaar zou
geinen.
Daarbij zagen de makers over het
hoofd dat de personages die Murphy
speelde steeds meer op zelfingenomen
lavasten begonnen te lijken. Een imago
dat hem veel minder bleek te liggen
dan de rol van anti-held die het tegen
de hele wereld op moet nemen. Nu
heeft Murphy een nieuwe studio
(Buena Vista), waar men met The Dis
tinguished Gentleman een poging heeft
ondernomen hem van een nieuw, ge
nuanceerd imago te voorzien.
Het scenario van The Distinguished
Gentleman is van de hand van Marty
Kaplan, die nog niet zo lang geleden de
speeches voor presidentskandidaat
Walter Mondale schreef. Van zo ie
mand zouden we een intelligente poli
tieke satire mogen verwachten, zeker
omdat Kaplan zelf in de publiciteit dui
delijk maakte dat hij nog wat appeltjes
te schillen had met 'Washington'.
Kaplan refereert in zijn scenario
overduidelijk aan een van de beste po
litieke komedies uit de geschiedenis:
Mr. Smith goes to Washington, van
Frank Capra. In die film ging een idea
listische en goed van de tongriem ge
sneden James Stewart als jonge sena
tor naar Washington, waar hij werd ge
confronteerd met eigenbelang, oppor-
The Distinguished Gentleman: Mislukte poging om Eddie Murphy van een nieuw, genuanceerd imago te voorzien.
tunisme en corruptie. Anno 1993 fe het een kritische noot bij het politiek be- op met Murphy die zich als vanouds
minder eenvoudig om goed en kwaad wustzijn van de gemiddelde Ameri- door wat penibele situaties heenbluft,
zo duidelijk tegenover elkaar te zetten, kaan, die kennelijk toch geen flauw be- maar The Distinguished Gentleman
reden waarom het vertrekpunt van The nul heeft van wie hem in de senaat ver- verzandt al snel in voorspelbare ont-
Distinguished Gentleman iets anders tegenwoordigd, Murphy arriveert als wikkelingen. Want vanzelfsprekend
ligt. senator Jeff Johnson in Washington komt de goede natuur in deze valse
Aangezien Eddie Murphy ooit furore met als enige doel zich zo snel moge- senator boven, en neemt hij het op te-
maakte in rolverwisselingen is het idee lijk meester te maken van de kasgelden gen een corrupt congreslid uit zijn
om hem de valse identiteit van een van de belangengroeperingen in zijn staat. Voor het overige richt regisseur
overleden senator te laten aannemen staat. Jonathan Lynn zich op de bekende cli-
wel aardig. De film plaatst zo meteen Dat levert een aantal aardige scènes chés: een amoureuze geschiedenis met
een nichtje (Victoria Rowell) van een
senator met principes, goedkope emo
ties wanneer Murphy een jonge kan
kerpatiënt ontmoet en al te veel one-li-
ners die moeten aantonen dat Eddie
Murphy tegelijk geestiger en sympa
thieker is dan de wereld om hem heen.
Zo blijft ervan het satirisch uitgangs
punt weinig anders over dan een zo
veelste serie voorspelbare grollen en
bekkentrekkerij van Eddie Murphy.
neer Max in elkaar geslagen en
beroofd wordt en Hasari zich iiuui
over hem ontfermd en zijn riks- ^aar het werk'
penwijken leeft. Over de schou-
an Hasari kijken we mee
het gekrioel in een stad
Joan Bethel
jarijder wordt. We hebben dan een druppel op een gloeiende
In 1984 verblufte regisseur Rol
and Joffé de filmwerld met zijn
debuut. The Killing Fields werd
allerwegen als een meesterwerk
beschouwd. Na twee matige
films slaagt hij er ook met The
City of Joy niet in om in de
buurt te komen van zijn eerste.
De film vertelt het verhaal van
twee mensen, met totaal ver
schillende achtergronden, die
naar Calcutta gaan om een
nieuw bestaan op te#bouiven.
Hasari Pal is met z'n gezin het
platteland ontvlucht vanwege
de droogte, en de Amerikaanse
arts Max Lowe (Patrick Swayze)
hoopt een nieuw doel in zijn le
ven te kunnen vinden. Hun pa
den kruisen zich toevallig wan-
al kennis gemaakt met de En
gelse Joan Bethel (Pauline Col
lins), die in de Stad der Vreugde,
zoals de sloppenwijken cynisch
worden genoemd, een eerste-
hulp-post heeft.
Max ontdekt dat de riksjarij-
ders onderdrukt worden door
de lokale maffia. Hij is verbaasd
over de apathie van de Indiërs
en vindt dat ze zich moeten ver
zetten. Zoals het een Ameri
kaanse held betaamt laat hij
zich niet afschrikken en gaat
met gevaar voor eigen leven een
confrontatie aan met de 'be
schermers' van de armen.
Joffé toont ons de ellende
waaraan de allerarmsten bloot
staan in een wereldstad waar
53 van de bevolking in slop-
Patrick Swayze als reddende engel in de sloppenwijken van Calcutta,
plaat is. Daarom doet ze er alles
aan om dokter Max te bekeren
tot wat medisch missiewerk.
Het is de vraag wat Joffé be
wogen heeft om 'dirty dancer'
Swayze te kiezen. Hij maakt er,
zodls hij dat gewend is, een
platte heldenrol van zonder eni
ge emotie of diepgang. Hij rent
als een Amerikaanse olifant
door een Indiase porseleinkast.
De film is ondanks zijn goede
bedoelingen niet consistent en
zwalkt heen en weer tussen een
actiefilm, een film met een
boodschap en zelfs een ram
penfilm; wanneer de natte
moesson de stad onder water
zet. Maar het meest tragische is,
dat Joffé het boek van Domini
que Lapierre, waarop de film is
gebaseerd, nogal heeft aange
tast. Bij Lapierre staat het on
menselijke bestaan van de
riskjarijder en z'n familie cen
traal, Joffé verlegt het perspec
tief naar de heldhaftige dokter
en zijn 'Amerikaanse' aanpak
van de problemen.
Wat de film zijn charme geeft
is het authentieke karakter van
de stadsbeelden. De ritjes per
riksja laten en passant meer
zien, dan Joffé er met zijn bood
schap wil inhameren, en waar
bij hij er zelfs niet voor terug
deinst de melaatsen voor zijn
karretje te spannen. Dat is op
een bepaalde manier stuitend,
maar tegelijk besef je dat je naar
de verfilmde werkelijkheid zit fe
kijken van het leven in zo'n gro
te stad in de derde wereld.
BIOSCOPEN AMSTERDAM
ALFA 1
Leidseplein tel. 6278806
Daens 12 j.. 13, 15.45,
18.45,21.30
ALFA 2
The crying game 16 j., 16,
19.30,22, do vr madiook
13.30
ALFA 3
Muziek Passie, 13.30,16
Glen Garry Glen Ross 19.30,
22
ALFA 4
Indochine 12 j., 14, 20.30
C'est arrivé prés de chez vous
16 j.. 18.15
ALHAMBRA 1
Weteringschans tel. 6233192
The story of Qui Ju 16 j.,
13.15,16,18.45,21.30
ALHAMBRA2
Orlando 18.45, 21.30, dovr
madiook 13.15, 16
BELLEVUE CINERAMA
Marnixstraat 400
Under siege 16 j., 13.15, 16,
18.45,21.30
CINERAMA 2
Dracula 12 j., 13.15,16.
18.45,21.30
CALYPSO 1
Marnixstraat 402
Scent of a woman 13.15,
16.45,20.30
CALYPSO 2
The last of the mohicans 12 j.,
13.15, 16, 19.15, 22
CINECENTER-CORALINE
Lijnbaansgracht 236
Les nuits fauves 16 j., 14,
16.30, 19.15, 22
CINECENTER-PEPPE-NAPPA
II ladrodi Bambini 14.30,17,
19.30, 22.15
CINECENTER-PIERROT
Of mice and men 14.30,17,
19.30, 22.15
CINECENTER-JEANVIGO
Salt on our skin 14, 16.30,
19.15, 22
CINEMA 1 INTERNATIONAL
August Allebèplein 4
The distinguished gentleman
19. 21.45. za zo ook 13.15,
16
CINEMA 2 INTERNATIONAL
De kleine blonde dood 18.45,
21.30
CITY 1
Leidseplein tel. 6234579
The distinguished gentleman
13.15, 16, 18.45,21.30
CITY 2
City of joy 12 j., 13.15,16,
18.45,21.30
CITY 4
Sneakers 13.15,16,18.45,
21.30
CITY 5
Sister Act 18.45, 21.30, dovr
madiook 13.15, 16
DESMET
Plantage Middenlaan 4a
Bezness do vr za 20
Kamen 21.30
Benny's video zo t/m wo 20
Bitter Moon 19, zo ook 13.30
C'est arrive pres de chez vous
22
KRITERION 1
Roetersstraat 170
Urga 17 30
The crying game 19.45, 22, di
alleen 19.45
Sneak Preview di 22.15
KRITERION 2
Retrospectief Tsjechische
Nouvelle Vague Vera Chyti-
lova 18, 20, 22, zo ook 12
RIALTO 1
Ceintuurbaan 338
Les nuits fauves 19.30,22, zo
ook 15
Trys Dienos 18
RIALTO 2
Alleman 18
Swoon 20, 22 (beh. zo 20)
In het land van de levende go
den zo 20
THE MOVIES 1
Haarlemmerdijk 161
Indochine 2115, za zo ook
14.30
Orlando 17.30,19.30, za zo
ook 15
THE MOVIES 2
The crying game 17.30,
19.45, 22, za zo ook 15
THE MOVIES 3
Of mice and men 17 15, 22
Howards end 19.30, za zo ook
14.30
THE MOVIES 4
Vals licht 17.30, vrza ook
00.15
Raise the red lantern 19.30
De Noorderlingen 22
TUSCHINSKI 1
Reguliersbreestraat
De kleine blonde dood 13.15,
16, 18.45, 21.30, zo 13.45,
16, 18.45,21.30
La passion de Jeanne d'Arc zo
10.30
TUSCHINSKI 2
Dracula 12).. 13.15, 16,
18.45,21.30
TUSCHINSKI 3
A few good men 13.15,16,
18.45,21.30
TUSCHINSKI 4
Sneakers 13.15, 16.18.45,
21.30
TUSCHINSKI 5
Death becomes her 13.15,16,
18.45.21.30
TUSCHINSKI 6
Daens 12 18.45,21.30, do
vr madiook 13.15, 16
DE UITKIJK
Prinsengracht 452
The story of Qui Ju dag. 18.
20. 22. zo ook 15
Cyril CoIIard en Romane Bohringer in Les Nuits Fauves.
Met tranen in de ogen stond
de 19-jarige Romane Bohrin
ger vorige week voor de ca
mera's bij de uitreiking van de
Césars, de Franse filmprijzen.
Niet alleen tranen van geluk,
omdat ze uitgeroepen was tot
meest veelbelovende actrice
voor haar hoofdrol in Les
Nuits Fauves. Het waren ook
tranen van verdriet, want drie
dagen eerder was Cyril Col
lard, de regisseur van de film,
overleden. Rob de Kam sprak
haar tijdens het Filmfestival
van Rotterdam. Een gesprek
in de tegenwoordige tijd, die
nu deels verleden tijd gewor
den is.
ROTTERDAM ROB DE KAM
Romane Bohringer is in korte
tijd van een onbekend meisje
met ambities in Frankrijk een
beroemdheid geworden. Twee
dagen kan ze in Rotterdam
zijn, dan moet ze weer terug
naar Brussel waar ze met Mar-
tine Dugowson een nieuwe
film opneemt. Het is haar der
de grote rol in korte tijd. Behal
ve in Les Nuits Fauves speelde
ze ook in L'Accompagnatrice
van Claude Miller (naast haar
vader, Richard Bohringer). De
volgende rol, in een film van
Claire Denis, is al vastgelegd.
Het gaat inderdaad razend
snel. beaamt ze. „Of het gehol
pen heeft dat ik de dochter van
een beroemd acteur ben? Ik
geloof niet dat het veel uit
maakt. Het is net als met alle
kinderen van acteurs, zoals
Charlotte Gainsbourg of Guil-
laume Dépardieu, we moeten
het toch zelf doen. Maar na
tuurlijk heeft mijn vader me de
passie voor het acteren bijge
bracht."
Van jongsafaan wist Romane
Bohringer zeker dat ze 'bij de
film' wilde: „Ik wilde decoront
werper worden, of camera-
vrouw, of scriptschrijver. Op
een gegeven moment besefte
ik hoe fantastisch het is om je
zelf te verschuilen achter een
personage en dat dan te vullen
met je emoties. Daarom wilde
ik uiteindelijk toch acteren."
In Les Nuits Fauves speelt
Bohringer de rol van het jonge
meisje Laura dat hopeloos ver
liefd raakt op een biseksuele en
seropositieve fotograaf (Collard
in een autobiografische rol).
Het is een extreme rol vol wis
selende emoties, die door de
vrijwel ongeschoolde Bohrin
ger op verbluffende wijze ver
tolkt wordt. De actrice reageert
heel terughoudend op die con
statering: „Het zou onzin zijn
om te beweren dat het een ge
makkelijke rol was, maar aan
de andere kant was het ge
woon een rol. Een emotionele
rol weliswaar, maar ik ben zelf
ook wel een beetje zo. dat
maakte het een stuk gemakke
lijker. Let wel, ik ben niet zoals
Laura, maar vanaf het moment
dat je een personage begrijpt,
van haar houdt en haar motie
ven kan navoelen, kan je heel
ver gaan. Ik was heel trots op
het karakter van Laura, omdat
ze iemand is die tot het uiter
ste gaat als ze denkt dat ze ge
lijk heeft. Dat fascineert me.
dat is iets wat ik zelf ook wil
doen het uiterste geven."
Het feit dat Collard seroposi
tief was, is volgens Bohringer
tijdens de opnames nooit on
derwerp van gesprek geweest:
„Het was geen taboe, maar Cy
ril is niet iemand die met zijn
gezondheidstoestand te koop
'loopt. Hij had wel zijn zwakke
dagen, dan had hij koorts en
daar had je het dan even over.
Maar het was geen dagelijks
gespreksonderwerp. Hij was in
vorm, hij liep tijdens de opna
mes over van energie. Hij is
zo'n sterk mens, zo trots, zo
strijdbaar... Als je drie maan
den met hem werkt, met hem
leeft, dan vergeet je de ziekte
totaal. Als je van iemand
houdt, dan zie ie immers al
leen nog de scnoonheid van
die persoon, de rest vergeet
je"
Collard speelt op dramati
sche wijze zichzelf, het lijkt
geen eenvoudige opgave daar
als beginnend actrice tegen op
te boksen. I Jat viel mee, vino
Bohringer „Cyril speelde zijn
rol als een echte acteur. We
hebben er geen moment bij stil
gestaan dat hij voor een deel
zijn eigen geschiedenis speel
de. Hij was een acteur, met een
rol. Punt uit. De film is in de
eerste plaats een intense lief
desgeschiedenis. Het gaat niet
over Aids. dat is een van de ve
le onderwerpen die aan bod
komen. De Aids is een soort
motor van het verhaal, een
kracht die het personage bo
ven zichzelf doet uitstijgen.
Het is het verhaal over de weg
die een man gaat. een man die
eerst opgesloten zit in zichzelf,
maar gaandeweg toch vanuit
de schaduw naar buiten weet
te treden, die door zijn ziekte
eindelijk zichzelf leert kennen
eri accepteren."