L
Jeltsin wil meteen
hulp van Westen
Buitenland
Wat wil Duitse weekblad Der Spiegel met Björn Engholm?
'VN-rapport
vol fouten'
Morillon vastbesloten
Srebrenica te redden
Vaart achter spoor Londen-Chunnel
Chaos bij toespraak
Italiaanse premier
Tientallen doden bij
bomaanslag Calcutta
Rabin eerder naar huis
vanwege situatie Israël
Strijd gaat door ondanks vredesoverleg
•fSW
WOENSDAG 17 MAART 1993
Zware strijd
in Abchazië
MOSKOU Rtr-AFP-UPI
In de Georgische' deelstaat Ab
chazië is gisteren zwaar gevoch
ten tussen Georgische en Ab-
chazische troepen rond
Soechoemi. Volgens de Georgi
sche president Sjevardnadze
zijn daarbij zeker 70 doden ge
vallen. De steun van Russische
troepen aan de Abchaziërs kan
tot oorlog tussen Georgië en
Rusland leiden, zo waarschuw
de hij.
De Georgische troepen zijn
erin geslaagd het Abchazische
offensief terug te dringen. De
Abchazische en Georgische
eenheden bestreden elkaar met
zware artillerie, tanks en ge
vechtsvliegtuigen aan de front
lijn, de rivier Goemista.
CORRESPONDENT
De sociaal-democraten in Sleeswijk-
Holstein zijn veel dieper in de onzali
ge Barschel-affaire uit 1987 verwik
keld dan algemeen werd aangeno
men. Maandag gaf Klaus Nilius, de
vroeger SPD-woordvoerder en tot vo
rige week naaste medewerker van
minister-president Björn Engholm,
toe dat hij in 1987 voor de regionale
parlementscommisie had gelogen.
Nilius erkende dat hij ruim voor de
val van de toenmalige CDU-minister-
president Uwe Barschel contacten
had onderhouden met diens specia
list voor dirt}' tries, Reiner Pfeiffer.
Naar nu duidelijk is geworden, was
Pfeiffer een soort dubbel-agent. Aan
de ene kant bereidde hij de laster
campagne voor tegen Engholm, ter
wijl hij aan de andere kant de sociaal
democraten voorzag van nieuwtjes
uit Barschels bureau. Zo leverde Pfei
ffer de tekst*van Barschels laatste toe
spraak in het regionale parlement
voor de verkiezingen van 13 septem
ber.
Die tekst moet Engholm hebben ge
kend, anders is het niet te verklaren
dat hij in zijn antwoord reageerde op
een passage die Barschel op het
laatste moment uit zijn toespraak
had geschrapt. Verder bracht Eng-
holms medewerker Nilius de dubbel
agent in contact met het weekblad
Der Spiegel, dat dan ook op de dag
van de verkiezingen de hele Barschel-
affaire openbaar maakte. Uwe Bar
schel zocht uiteindelijk de dood in
een Zwitserse badkuip en Björn En-
hholm won de verkiezingen royaal.
Lang werd er gegist over de vraag of
Barschel zelfmoord had gepleegd of
dat hij het slachtoffer was geworden
van eeti internationale samenzwering
van wapenhandelaars, waarbij ook de
vroegere Oostduitse Stasi een rol had
gespeeld. Nog altijd twijfelt zijn fami
lie aan de zelfmoordtheorie. Reiner
Pfeiffer verdween intussen in de ver
getelheid en Engholm, die netels zijn
gezin enorm had geleden onder de
werkelijk smerige campagne waar
mee Barschel en Co hem politiek
monddood hadden willen maken,
werd het toonbeeld van de integere
politicus.
Tot enkele weken geleden bekend
werd dat Engholms vriend, de regio
nale minister lansen (sociale zaken)
uit eigen zak in 1987 en 1988 een hal
ve ton had betaald aan Pfeiffer. Hoe
wel Jansen in alle toonaarden be
weert dat dit alleen maar een hu
maan gebaar is geweest en dat 'mijn
vriend Björn' er niets van heeft gewe
ten, komt deze genereuze geste na de
ontboezemingen van Nilius in een
ietwat ander licht te staan.
Nu vraagt iedereen zich of Pfeiffer
niet al maanden voor het bekend
worden van het schandaal van twee
walletjes heeft gegeten en daarvoor
door de SPD betaald is. En wat wist
Björn Engholm?
Een sleutelrol is deze hele affaire
speelt het weekblad Der Spiegel. Af
gelopen maandag bracht het blad
een enorm verhaal vol details over de
zaak. Maar het geheel was voorzien
van veel vraagtekens. En dat is
schijnheilig, want had de SPD-man
Nilius immers niet in 1987 het con
tact tussen Der Spiegel en Reiner
Pfeiffer tot stand gebracht en wist het
blad dus niet alles over de twijfelach
tige relaties tussen beiden?
Omdat de redactie zich er blijkbaar
terdege van bewust is dat Pfeiffer ook
over zijn contacten met Der Spiegel
wel eens zou kunnen uitpakken,
wordt toegegeven dat men hem eind
1987 165.000 mark heeft betaald.
,,Een vergoeding voor gemist salaris",
heet het in Der Spiegel.
Bij de SPD wordt nu driftig geraad-
seld wat het machtigste blad in
Duitsland eigenlijk wil. In het verhaal
van maandag draaide alles om Nilius,
die volgens Der Spiegel mogelijk ook
nog een Stasi-agent is geweest. Hij
heeft, waarschijnlijk om nieuwe ont
hullingen te voorkomen, met zijn be
kentenis voor de vlucht naar voren
gekozen en is nu op zoek naar een
nieuwe baan.
Nog gelooft niemand boven de Elbe
dat Björn Engholm geweten heeft wat
zijn partijvrienden allemaal voor
stunts hebben uitgehaald om de in
derdaad scrupuleuze Barschel te ont
maskeren, maar het wordt wel tijd
dat hij dit ook zonneklaar bewijst. Per
slot van rekening heeft SPD-voorzit-
ter en kanselierskandidaat Björn En-
holm in 1987» toen hij mlnlstei presl-
dent werd. beloofd eerlijkheid en ge
loofwaardigheid tot het ra htanoer
van zijn politiek te maken. Dat moet
hij dan nu waarmaken.
Niet alleen uit ethische overwegin
gen. maar ook om volgend jaar bij de
algemene verkiezingen een kans te
maken tegen kanselier Helmut Kohl.
Want het slaat als ren paal bOVOl
water dat de CDU-strategen wan
neer ftet in de campagne hard tegen
hard gaat elk spoortje van twijfel
aan Engholms geloofwaardigheid ge
nadeloos zullen uitbuiten. Het gevoe
lige 'noordlicht' Engholm zou al eer
der gedoofd kunnen worden, als Der
Spiegel werkelijk besluit uit alle re
dactiekolommen het vuur op hem te
openen. Menig politicus in Duitsland
kan daar een droevig lied van zingen.
Dodental sneeuwstorm VS stijgt
Washington Het aantal dodelijke slachtoffers van de zware
sneeuwstorm die het afgelopen weekeinde de Amerikaanse
oostkust heeft geteisterd, is gisteren opgelopen tot 219. Vijftig
mensen worden nog vermist. De schade van de storm wordt op
enkele miljarden dollars geraamd.
Russische democratie is in gevaar'
El Salvador
WASHINGTON »AP-Rtr
Vice-president Merino van El
Salvador heeft gisteren scherpe
kritiek geleverd op het rapport
van de Commissie van Waar
heid van de verenigd^ Naties.
Het Salvadoraanse leger is door
deze commissie voor 85 pro
cent verantwoordelijk gesteld
voor de tijdens de twaalf jaar
durende burgeroorlog begane
wreedheden en moorden.
Volgens Merino overweegt de
regerende Arena-partij actie te
ondernemen tegen de VN. Het
rapport zat volgens Merino vol
fouten. De lijst met namen van
'schuldigen' rammelt naar de
smaak van de vice-president.
De conclusie dat Arena-oprich
ter D'Aubuisson in 1980 achter
de moord zat op aartsbisschop
Romero noemde Merino,'abso
luut beledigend'.
Het VN-rapport is volgens het
Amerikaanse Congreslid Torri-
celli een 'beschamend hoofd
stuk in de Amerikaanse buiten
landse politiek'. Torricelli, een
Democraat, beweert dat de re-
gering-Reagan tegen het Con
gres en de Amerikaanse bevol
king heeft gelogen door te zeg
gen niks af te weten van wanda
den die de Salvadoraanse rege
ring beging. De rechtse regering
van El Salvador ontving van de
VS 11 miljard gulden aan steun
in haar strijd tegen de linkse re
bellen.
President Boris Jeltsin heeft het Westen opgeroepen on
middellijk met hulp voor Rusland te komen. De Russi
sche democratie is in gevaar, aldus Jeltsin gisteren tijdens
een gezamenlijke persconferentie met de Franse presi
dent Mitterrand.
moskou hans geleünse
correspondent
Volgens Jeltsin kan met wester
se financiële steun niet worden
gewacht op een besluit van de
G-7-top (de zeven rijkste indus
trielanden) die begin juli in
Tokyo wordt gehouden. Dat
kon voor Rusland wel eens te
laat zijn, aldus Jeltsin. Hij nam
de gelegenheid te baat om ern
stig te waarschuwen voor een
communistische machtsover
name.
„Het Westen heeft voor de
bijeenkomst van het Congres
van Volksafgevaardigden het re
vanchistische gevaar niet goed
begrepen. Het Congres toonde
aan dat er een serieuze poging
is om de macht van de commu
nistische Sovjets (raden) te her
stellen." Jeltsin benadrukte dat
de markthervormingen op het
spel staan in zijn strijd legen het
parlement. Hij gaf ook aan dat
drie van de vijf ministers uit het
kabinet-Tsjernomyrdin zullen
worden vervangen.
Jeltsin kreeg gisteren in elk
geval politieke steun van Mitter
rand. De Franse president zei
dat er voor juli een extra G-7
top moet komen, het liefst na
de ontmoeting van Jeltsin en de
Amerikaanse president Clinton
die voor 4 april staat gepland.
Maar de G-7 zijn er nog niet uit
op welke manier hulp moet
worden verleend.
Jeltsin wilde gisteren nog niet
onthullen welke maatregelen hij
zal nemen om democratie en
hervormingen te redden uit de
greep van het parlement. Hij zei
eerst een volledig beeld te moe
ten hebben van de politieke
schade die het Congres heeft
aangericht.
Opera Parijs mist 6 miljoen franc
parijs Uit de kas van de Opera Bastille in Parijs wordt 6 miljoen
franc 1,98 miljoen gulden) vermist. Vorige maand werd ontdekt
dat het geld weg is. Een woordvoerster zei dat het geld in een
periode van zes maanden door een werknemer is weggenomen.
Het totale budget van de Opera bedroeg in 1992 781 miljoen
franc.
'Dioxine vrij door explosie Hoechst'
frankfurt» Bij de explosie maandag van het chemieconcern
Hoechst in het Westduitse Frankfurt is dioxine vrijgekomen, al
dus de milieu-organisatie Greenpeace gisteravond. Het bericht
wordt tegengesproken door Hoechst, dat stelt dat de uitslag van
het onderzoek ter plaatse nog niet bekend is. Bij het ongeluk in
de fabriek, het zevende bij Hoechst in drie weken tijd, vielen een
dode en een gewonde.
Proces tegen Duitse neo-nazi band
mannheim» De vijf leden van de Duitse rechtsextremistische
rockband „Tonstörung" zijn in staat van beschuldiging gesteld.
Ze wonden beschuldigd van volksophitsing, aanzetten tot ras
senhaat en openbare oproepen tot misdrijven. De band heeft
volgens de aanklager bij openbare optredens en op musicasset-
tes songs met antisemitische inhoud en tegen buitenlanders ge
richte songs verspreid.
Oud-minister Algerije vermoord
algiers» De voormalige Algerijnse minister van hoger onderwijs,
Djilali Liabes, is gisteren doodgeschoten. Bij een andere aanslag
raakte de minister van sociale zaken licht gewond. Premier Be
laid Abdesslam zei dat de door het leger gesteunde junta extra
maatregelen zal treffen tegen het „escalerende terrorisme" van
islamitische fundamentalisten.
Bom ontploft voor Egyptisch museum
cairo Bij een bomexplosie voor het Egyptische nationale ar
cheologische museum in Cairo zijn gisteren vier toeristenbussen
beschadigd. De aanslag lijkt opnieuw het werk van islamitische
fundamentalisten die de regering omver willen werpen. Volgens
de politie heeft niemand letsel opgelopen. De vier autobussen
liepen wel aanzienlijke schade op.
„Ik ben vastbeslotener dan ooit
mijn missie te voltooien." Dat
zei VN-vredesmachtchef gene
raal Philippe Morillon gister
avond voor de radio na afloop
van een tweede gesprek met
een van de Servische militaire
leiders in Bosnië, generaal Milo-
vanovic. „Ik ben er zeker dat het
niet vergeefs is en dat wij met
hulp van de hele wereld deze
stad (Srebrenica) zullen red
den".
In een vraaggesprek met Ra
dio France Internationale (RFI)
zéi Morillon ook dat hij wordt
begeleid door twee Amerikaan
se militairen, een majoor en een
onderofficier. Washington heeft
nooit officieel laten weten dat er
in Bosnië Amerikaanse militai
ren zijn.
Morillon wil het belegerde
Srebrenica niet verlaten voordat
de Serviërs de VN-hulpkonvooi-
en doorlaten. Gisteravond was
er een principe-akkoord bereikt.
„Maar dit wordt niet nageleefd,
het staakt-het-vuren is er niet
gekomen, het konvooi naar Sre
brenica is niet doorgekomen, de
luchtbrug is niet open, maar ik
ben vastbesloten mijn missie te
voltooien", zei Morillon.
De toestand in Srebrenica is
verschrikkelijk. Per dag sterven
zo'n veertig mensen. Hoewel de
temperatuur ver onder nul is
gezakt, lopen tienduizenden
zonder jas en schoeisel op
straat.
LONDEN CHRISTIAN WOLMAR
THE INDEPENDENT
De Britse regering zet alsnog
vaart achter de spoorverbinding
tussen Londen en de Chunnel,
de spoortunnel onder het Ka
naal. Dat heeft de Britse minis
ter Lamont (financiën) gisteren
bekend gemaakt bij de presen
tatie van zijn begroting in het
Lagerhuis.
Lamont zei dat de regering de
aanleg van de treinverbinding,
die rond het jaar 2000 vijf
jaar eerder dan Londen aanvan
kelijk nodig vond klaar moet
zijn, zal ondersteunen. De fi
nanciering van het ongeveer 8
miljard gulden kostende project
hoeft niet langer geheel uit de
particuliere sector te komen.
De spoorlijn zal echter niet
langer zoals gepland eindigen in
het Londense King's Cross-sta
tion, maar in het tegenover lig
gende St. Pancras. Dat levert
een aanzienlijke besparing op.
Lamont maakte tevens be
kend dat het vliegveld He
athrow in 1997 een directe
treinverbinding krijgt met de
hoofdstad. De trein moet er 16
minuten over doen. De metro
doet er nu ruim 45 minuten
over. Voor de 800 miljoen gul
den kostende Heathrow Express
heeft het parlement al in 1991
toestemming gegeven, maar de
uitvoering is vertraagd door een
langdurige ruzie tussen British
Rail en de exploitant van He
athrow.
Het grootste probleem waar
Lamont zich gisteren voor zag
geplaatst, was het begrotingste
kort. Voor het komende fiscale
jaar, dat begint in april, werd
dat tekort (door hemzelf) ge
schat op 35 miljard pond (bijna
100 miljard gulden). Dat bete
kende dat de regering elk uur
van dat jaar ruim 4,5 miljoen
pond meer zou gaan uitgeven
dan ze ontving. Lamont moest
het begrotingstekort dichten,
maar kon de belastingen niet
verhogen.
De oplossing die hij koos, was
pragmatisch. Voor het komende
fiscale jaar zouden de belastin
gen gelijk blijven, zo decreteer
de hij, de daarop volgende jaren
gingen ze omhoog.
En om de angst weg te nemen
bij de financiële markten, die
zich zorgen maakten over het
tekort op de begroting, kondig
de Lamont gisteren ook gelijk
aan met hoeveel de belastingen
omhoog gingen. In het fiscale
jaar 1994/95, zei Lamont, zou
dat 6,5 miljard pond zijn, het
daar opvolgende jaar met nog
eens 10 miljard. Zo gaan de
Britten de komende jaren meer
betalen voor tabak, wijn en bier.
Ook autorijden wordt duurder.
De prijs van een fles whisky
wordt daarentegen niet ver
hoogd.
Jeltsin en Mitterrand tijdens een korte rondleiding door het Kremlin. foto reuter gennadi galperin
rome eelco van der linden
correspondent
'Lynchen is de meest nobele
vorm van rechtspreken' zei de
'duivelse' ideoloog van de Lega
Nord, Gianfranco Nliglio, vorige
week. Een van zijn volgelingen
zorgde gisteren in het Italiaanse
parlement voor grote commotie
door tijdens het betoog van pre
mier Amato met een enorme
galg te zwaaien. Het kwam de
Lega-parlementariër op een
schorsing van zeven dagen te
staan.
De Italiaanse 'Tweede Kamer'
sloot een week van debatten
over de 'morele kwestie' af. Ie
dereen was er om het weer
woord van Amato aan te horen
of te verstoren. Amato stelde
voor het aantal parlementariërs
(nu bijna 1000) te halveren en
electorale hervormingen door te
voeren. Verder werd besloten
tot het zoekëh naar een 'politie
ke oplossing' voor het corrup
tieprobleem, nieuwe regels voor
de financiering van politieke
partijen en de wijze van aanbe
steden van openbare werken.
Intussen gaat de 'operatie
schone handen' door. In Milaan
bevestigde de vorige week gear
resteerde topman Cagliari. het
bestaan van 'zwarte fondsen'
voor de financiering van politie
ke partijen. Oud-minister Pran-
dini (openbare werken) zou er
een Zwitserse 'smeergeldreke-
ning' op na houden en ook de
gedagvaarde Altissimo, secreta
ris van de'Liberalen zou corrupt
zijn. Beiden ontkennen. Altissi
mo zal echter aftreden 'om geen
obstakel te zijn voor zijn partij'.
Bij een krachtige bomexplosie
in de Oostindiase stad Calcutta
zijn afgelopen nacht zeker 50
mensen omgekomen en 100 ge
wond geraakt. De autoriteiten
vrezen dat het dodental nog zal
stijgen, omdat tientallen men
sen zich nog onder het puin be
vinden.
Het Indiase persbureau PTI
meldde dat twee gebouwen in
het drukke Bowbazaar-district
in het centrum van de stad na
de explosie zijn ingestort en dat
in beide woonblokken brand
uitbrak. De meeste mensen la
gen al in bed toen zich even na
middernacht twee krachtige ex
plosies voordeden. Vorige week
vonden in de Westindiase stad
Bombay bij een bomaanslag
meer dan 250 mensen de dood
en raakten 1.250 gewond.
India heeft de veiligheids
maatregelen in de hoofdstad
New Delhi verscherpt nadat
Washington had gewaarschuwd
voor nieuwe bomaanslagen.
JERUZALEM AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
De Israëlische premier Rabin,
dfe op bezoek is in de Verenigde
Staten, gaat eerder dan voorzien
naar huis terug. Volgens zijn
woordvoerder maakt het toene
mende aantal Palestijnse aan
slagen op Israëlische burgers
een vervroegde thuisreis nood
zakelijk. Rabin bespreekt vrijdag
in Jeruzalem maatregelen die
een verdere verslechtering van
de veiligheidssituatie moeten
voorkomen.
In de Gazastrook was het gis
teren zeer onrustig. Bij het
vluchtelingenkamp Klian Yunis
werden twee Palestijnen dood
geschoten en raakten minstens
zeventig anderen gewond na
een veldslag met het leger.
In Jenin, op de Westelijke Jor-
daanoever, schoot het leger gis
teravond drie demonstranten
neer. Israëlische soldaten open
den gisteren op een andere plek
op de Westelijke Jordaanoever
het vuur op een auto niet Israë
lische kolonisten die door een
wegversperring reed. Volgens
het leger hadden de inzittenden
van de auto Palestijnse automo
bilisten met stenen bekogeld. Er
zijn drie arrestaties verricht.
van regionale bestuurslichamen die voor orde en vei
ligheid moeten zorgen.
Intussen gaat de stroom vluchtelingen naar de
hoofdstad Muqdisho door. De plattelandsfamilie op
deze foto heeft een barre reis achter de rug. Het
zwaar ondervoede kind, dat wordt getroost door haar
grootmoeder, hoopt in de hoofdstad weer wat op
krachten te komen. foto reuter »corinne dufka
muqdisho» In de Somalische havenstad Kismayu
zijn gisteren gevechten uitgebroken tussen troepen
van generaal Morgan en diens rivaal Omar Jesse.
Belgische VN-soldaten hebben de strijdende partijen
uit elkaar gedreven.
De partijen op het vredesberaad in de Etiopische
hoofdstad Addis Abeba, dat vandaag zijn derde dag
inging, zijn het gisteren niet eens geworden over op
deling van Somalia. Zij voelen wel voor het instellen