Riagg in Bollenstreek
>A\T
'We denken niet te veel na over de toekomst'
Leiden Regio
Via Leiderdorp naar Besan^on
HET DSRDE LEVEN-
DINSDAG 16 MAART 1993
chef gert visser. plv -chef AAD RIETVELD. 0
■Eiden Het zal je maar gebeuren.
Zo zit je nog in je auto op de
Haagse Schouwweg richting Den
Haag of Leiderdorp, en plotseling
zie je een blauw ANWB-bord dat
verwijst naar typische vakantie
bestemmingen in de Franse Al
pen. De Jura, Besan^on, Belfort
en het Lac de Chalain lijken
slechts op een steenworp afstand
en brengen een topografische
schok teweeg in het Europese
oriëntatievermogen.
Gelukkig gaat het alleen maar
om een reclamecampagne van
het Franse Verkeersbureau, dat
enkele wintersportbestemmingen
onder de aandacht tracht te bren
gen. Het bord is een poster, ge
plakt op een 'billboard' van de
firma Publex. Het is gedurende
enkele weken op vele plaatsen in
Nederland te zien.
toch al moeilijk onderscheid kun
nen maken tussen Europese lan
den een dergelijke misleiding
(Leiderdorp ligt op enkele kilo
meters afstand, Belfort meer dan
1000 kilometer ver weg) het op
prijs zullen stellen.
FOTO HIELCO KUIPERS
'Leidse vestiging te ver weg
De Riagg krijgt over een half jaar een eigen plek in het
hart van de Bollenstreek. De instelling die hulp biedt aan
mensen met psychische problemen laat een nieuw pand
bouwen aan de Rusthofflaan in Sassenheim. De dichtst
bijzijnde vestigingen van het Riagg zijn nu nog in Katwijk
en Leiden. Maar dat vinden veel bewoners van de Bollen
streek te ver weg.
katwuk/sassenheim.
monique lange
,Ik verwacht dat w
het nieuwe pand
zegt F.G. Pronk, afdelingshoofd
Riagg voor de Bollen- en Kust
streek. „We hebben lang ge-
1 dit najaar zocht naar een plek in de Bol-
kunnen," lenstreek. Sassenheim bleek de
meest geschikte."
Eén van de voordelen van
Sassenheim is dat het vrij cen
traal ligt en vanuit de hele Bol
lenstreek gemakkelijk bereik
baar is. En de Riagg vindt dat
mensen zo dicht mogelijk bij
hun woonplaats geholpen moe
ten worden.
Pronk hoopt dat de barrière
snel verdwijnt als mensen niet
meer naar Katwijk of Leiden
hoeven. De Riagg heeft nog niet
echt aan de weg getimmerd met
zijn nieuwe vestiging, die naast
het politiebureau komt te staan.
„We zijn nog niet begonnen
met een voorlichtingscampag
ne, omdat de bouw van het
kantoor lange tijd op losse
schroeven stond."
Eigenlijk had de bouw van de
vestiging al veel eerder moeten
beginnen. Het faillissement van
de bouwer, vorig jaar septem
ber, gooide echter roet in het
eten. De gemeente Sassenheim
moest toen op zoek naar een
nieuwe aannemer. Dat werd het
Leidse bedrijf Du Prie.
NAGERECHT
Bloemsteken
in Noordwijk Kwaad
Ook dit jaar zullen leden van de
Noordwijkse Ijs Club weer bloe-
menmozaïeken leggen. Vanaf
zaterdag 17 april zijn ongeveer
twintig kleurige bloemwerken te
bezichtigen op de Koningin
Wilhelminaboulevard. De VW
Noordwijk Promotie houdt ver
der een bloemsteekwedstrijd
voor plaatselijke scholen, ver
enigingen en particulieren. De
bloemen worden gratis beschik
baar gesteld door diverse kwe
kers.
Geboor onder
spoorbaan
noordwukerhout»
Het regionale nutsbedrijf Ener
gie- en Watervoorziening Rijn
land (EWR) boort' deze week
een 'tunnel' onder de spoor
baan en de daarnaast gelegen
Leidsevaart in Noordwijker-
hout. Dat gebeurt in verband
met de aanleg van de nieuwe
drinkwatertransportleiding, tus
sen Lisse en Noordwijkerhout.
Door de aanleg van de nieu
we leiding wordt volgens de
EWR de 'leveringszekerheid'
van drinkwater aan de klanten
in Noordwijkerhout verbeterd.
Daarnaast worden de kwaliteit
en de druk van het water geop
timaliseerd. Om de watertrans
portleiding onder het spoor en
de Leidsevaart te kunnen aan
leggen, wordt gewerkt met een
speciale boortechniek, die 'hori
zontaal gestuurd boren' wordt
genoemd. In totaal moet onge
veer 350 meter transportleiding
op deze manier worden aange
legd.
Geluidsoverlast is volgens de
EWR bij de aanleg onvermijde
lijk. Met name de bewoners van
zo'n twintig woningen aan de
Schippersvaartweg en de Leid
sevaart zullen van de boringen
hinder ondervinden. Zij worden
door de EWR persoonlijk op de
hoogte gebracht van de tijdstip
pen waarop wordt geboord.
Rijnland verwacht komende
woensdag met boren te begin
nen en een week later klaar te
zijn.
Ook het verkeer ondervindt
hinder van de werkzaamheden.
De Schippervaartweg wordt na
melijk enkele keren korte tijd af
gesloten.
„Daar kan ik mij zo kwaad om
maken. Elke agent zegt de waar
heid, en elke bekeurde liegt.
Daar wordt stomweg altijd van
uitgegaan." Een wat oudere Lei-
denaar maakte zich gisteren
steeds drukker voor het hek van
de kantonrechter, waar hij voor
een eenvoudige verkeersover
treding terecht stond. De ver
dachte was over de schreef ge
gaan op de Churchilllaan; hij
had daar een doorgetrokken
streep met zijn auto overschre
den. Een agent had het gezien
■en maakte een ambtsedig pro-
ces-verbaal op. Daar viel geen
speld tussen te krijgen.
„Ik ben niet over de streep ge
gaan. Waarom gelooft^ U mij
niet?", wilde de razende Leide-
naar weten. „Al die agenten
hebben een eed afgelegd, dus
zien ze alles goed en ik ben
maar een schlemiel die niet
weet waarover hij praat. Daar
krijgt ik zo genoeg van", aldus
de verdachte, met steeds meer
stemverheffingsprekend.
Hij viel zelfs officier van justitie
Van Eek in de rede toen deze
zijn eis van 110 gulden boete
uitsprak, een onvergeeflijke ac
tie die altijd direct wordt afge-
straft. Kantonrechter Kamp
snoerde hem de mond en voor
spelde dat hij nog wel kwader
zou worden, omdat hij de boete
conform de eis van de officier
op ging leggen.
Het kantongerecht baseert zich
bij het neerleggen van de be
wijslast op het scherpe oog van
een getrainde verbalisant. „Die
man staat er voor", verzekerde
Kamp de streepoverschrijder.
De Leidenaar, beseffend dat hij
het pleit verloren had kon niet
nalaten op te merken dat de
verbalisant een motoragent was
geweest. „Die man stond niet
eens, hij reed op zijn motorfiets
rond", stelde hij hatelijk terwijl
hij gefrustreerd de rechtszaal
verliet.
Zwart visser
Het uitoefenen van de binnen
visserij zonder geldige visakte
op zak, oftewel zwartvissen, kan
ook leiden tot een gang naar het
kantongerecht. Een Leidenaar
was in de avonduren met zijn
hengel actief geweest in de Ma-
resingel. Niet omdat zijn jacht
op snoekbaars en ander zee
banket het daglicht niet kon
verdragen, hij had immers een
visakte, maar hij had het docu1
ment in de haast om een lijntje
uit te werpen thuis laten liggen.
De politie had geen begrip voor
de vergeetachtigheid. „Ik heb
nog aangeboden om de visakte
te halen en op het politiebureau
te laten zien, maar nee hoor,
dat kon allemaal niet. Toch
raar", vond de grijsvisser.
Officier van Eek legde uit dat
het achteraf laten zien van do
cumenten eigenlijk niet meer
wordt toegestaan. „De mensen
zijn wettelijk verplicht om hun
rijbewijs, kentekenbewijs en
ook een visakte bij zich te heb
ben. Er is van afgestapt om dat
allemaal achteraf nog eens te la
ten zien, omdat dat teveel ad
ministratieve rompslomp met
zich meebrengt. Gewoon niet
vergeten dus.' De-boete bleef
gehandhaafd op 50 gulden.
Illegaal
Een Katwijkse raakte voor het
hek verzeild op grond van het
verschaffen van onderdak aan
een illegale buitenlander. Een
wat ongelukkige situatie, want
het proces-verbaal werd opge
maakt toen op het politiebu
reau werd geinformeerd hoe het
stond met de aanvraag voor de
verblijfsvergunning. Die aan
vraag was een week eerder in
gediend. Vanwege deze ver
zachtende omstandigheden be
sloten Van Eek en Kamp eigen
lijk direct al tot vrijspraak.
De advocate van de Katwijkse
nam daar echter niet zomaar
genoegen mee. Er volgde een
langdurig betoog over het ver
volgingsbeleid van de politie, de
verantwoordelijkheid van de
pensionhouders en de algeme
ne plaatselijke verordening in
het algemeen. Kantonrechter
Kamp wees er na enige tijd op
dat toch echt wel tot vrijspraak
zou worden besloten en drong
aan op afronding van het be
toog.
Officier van Eek had begrip: „U
hebt een heel verhaal gecompo
neerd en dat wilt U ook kwijt.
Maar naar mijn idee ligt de ver
antwoordelijkheid toch bij de
vreemdeling en degene die hem
onderdak verschaftzo stelde
hij onomwonden. De vrijspraak
bleef toch gehandhaafd.
Mededogen
Het kantongerecht stelt enige
aandacht van een verkeersover-
treder voor zijn slachtoffer altijd
zeer op prijs. Wie blijk geeft van
onverschilligheid kan meestal
op een forsere boete rekenen.
Vandaar dat een Leidenaar, die
op de ventweg van de Lammen-
schansweg een bromfietsster
had geschept scherp werd on
dervraagd.
„Hebt U nog contact met haar
gehad", wilden officier en rech
ter meteen al weten. De Leide
naar antwoordde bevestigend
en stelde meteen dat de ver
wondingen waren meegevallen.
Ook was een flink bedrag uitge
keerd door de verzekering. ,,lk
ben in het ziekenhuis geweest.
Er waren geen zichtbare ver
wondingen", meldde de man.
Dat was voor van Eek geen re
den tot gerustheid. „Iemand
kan tot aan zijn nek in het gips
zitten, maar dat zie je niet in
een ziekenhuisbed". Voor de
zekerheid eiste hij toch maar
225 gulden boete. De verdachte
kon niet nalaten op te merken
dat de bromfietsster toch wel
wat onbeheerst had gereden.
„Ze maakte een zeer onver
wachte uitwijking naar rechts.
Als ze wat meer beheersing had
gehad over haar bromfiets had
dit niet hoeven te gebeuren."
Kantonrechter Kamp hield het
op 150 gulden boete.
frank buurman
Iedereen wil oud worden, niemand wil het zijn.
Bejaarden van tegenwoordig noemen zich liever
'senior', dat klinkt een stuk vitaler. In 'het jaar van de
ouderen' wordt hard gewerkt aan de emancipatie van
de oudste generaties. Ze zijn niet allemaal sukkelend,
afhankelijk en ongelukkig. Integendeel, veel ouderen
beginnen, nadat ze gestopt zijn met werken en als de
kinderen uit huis zijn, aan een 'derde leven'. Een serie
van zes artikelen over de ouderen in Leiden. Deze week
de eerste aflevering, over zelfstandig wonen op hoge
leeftijd.
erna straatsma*ben. En zeggen dat de jeugd van tegenwoor
dig veel beroerder is dan vroeger. Ik had het
daar laatst nog met iemand over. Die vertelde
me dat hij niet meer over straat durfde om
dat er zoveel werd gestolen en geroofd. Moet
je 'ns luisteren, zei ik, herinner je nog de tijd
dat je belastingplaatjes op je fiets moest heb
ben? Ze kostten geloof ik drie gulden en
werklozen hoefden maar een gulden te beta
len. Nou, die plaatjes werden bij het leven
gestolen hoor en dat was vèr voor de oorlog.
Dus wat dat soort dingen betreft is er hele
maal niet zoveel veranderd."
M M e hebben het geluk dat
la# m# we niet 'sukkelen'. We le-
W W ven van de ene op de an
dere dag en denken niet te veel na over de
toekomst. Het zou natuurlijk het mooiste zijn
dat je uiteindelijk gaat slapen en 's ochtends
niet meer wakker wordt. Want als je al die el
lende ziet van ouderen die in die wagentjes
de zaal van het verzorgingshuis worden inge
reden: dat lijkt me verschrikkelijk om zo te
moeten leven."
Henk Bodenstaff, 86 jaar. Geboren en geto
gen Leidenaar. Getrouwd. Woont met zijn
82-jarige echtgenote ('82 en een half, om pre
cies te zijn') ruim 56 jaar in de Leeuwken-
straat, Tuinstadwijk. Was tot zijn 65ste, als
drukker, onder meer werkzaam bij de Roto
gravure en het Leidsch Dagblad.
„Maar je hebt het niet In de hand hè, hoe
het met je afloopt. Stel dat ik ongeneeslijk
ziek ben dan zou ik er voor kiezen om een
pilletje in te nemen. Nee, daar zou ik niet
over twijfelen, absoluut niet. Ik ben wel voor
stander van die mogelijkheden. Een goed
idee, alleen kan dat niet hè. geloof ik?
„Als we van dit huis nog eens afstand zou
den moeten doen lijkt me wel moeilijk. Voor
al ook omdat we hier al zo lang wonen. Het is
een lekker huisje. Onze kinderen zijn hier op
gegroeid, nu zitten we er weer met z'n twee-
en. Je raakt toch aan zo'n woning gehecht."
„Oud, nee. dat voel ik me niet. Ik geloof
niet dat dat direct iets met je leeftijd te ma
ken heeft. Ik ken mensen van 60 die héél oud
zijn, ouder dan ik."
Aanpassen
„Het is heel belangrijk hoe je je voelt en hoe
je je aanpast aan je omgeving. Ik ben niet zo
sikkeneurig. Je hebt van die mensen die
overal over klagen, die overal pijntjes heb-
„We redden het hier prima. Dit huis kun
nen we aardig bijhouden met z'n tweeën,
zonder hulp. We hebben hier zelf laatst nog
vloerbedekking in de woonkamer gelegd. Een
hele klus was dat, om het oude tapijt te ver
wijderen. Reep voor reep hebben we het weg
moeten snijden. Iedereen bood aan om te
helpen, maar met z'n tweeën ging het uiste
kend."
„Om half negen staan we op, gaan we een
boterhammetje eten. Ik doe meestal de
boodschappen met de fiets, dan hoeft m'n
vrouw niet te sjouwen. Stofzuigen, een beetje
in de tuin rommelen en regelmatig naar
buurtcentrum De Linde, 's Maandags brid
gen we, mijn vrouw gaat er naar volksdansen
en 'de zang' en ik zit in de ouderenactivitei-
tencommissie. 's Woensdags gaan we naar
onze dochter in Hazerswoude, donderdag
doen we het hele huis. Vrijdag breng ik mijn
vrouw naar de kapper en ga ik 's middags
nog even naar De Linde. Nou. dan is het al
weer zaterdag. De weken vliegen echt om. En
dan heb je natuurlijk nog de radio en de tele
visie en de kranten, die je volgt. En we puzze
len veel."
Rust
„Tot vorig jaar gingen we ook geregeld naar
onze andere dochter, die in het puntje van
Groningen woont. Maar dat doen we niet
160 die héél oud zijn, ouder dan ik."
FOTO HIELCO KUIPERS
Ruim veertig procent van alle 85-plussers
in Leiden woont zelfstandig. Het gaat om
een groep van ruim 550 ouderen, onder
wie vrouwen veruit in de meerderheid
zijn.
Het aantal ouderen dat op hoge leeftijd
zelfstandig woont neemt toe. Van alle 65-
plussers in Leiden woont ongeveer 90
procent zelfstandig. Dat zijn ongeveer
13.000 personen. De bevolking van
verpleeg- of verzorgingstehuizen woreto
daardoor ouder. Zo'n twee procent véft
de Leidse 65-74-jarigen woont niet meer
zelfstandig. Onder 75-plussers is dit
percentage gestegen naar 15.
De groep 'oudste ouderen' is de snelst
groeiende groep bejaarden in Nederland.
In Leiden is het aantal 85-plussers de
afgelopen twintig jaar bijna verdubbeld.
Het aantal 95-plussers is in dezelfde
periode zelfs verviervoudigd.
Het aantal Leidse ouderen vanaf 55 jaar
tussen 1971 eri 1991, is ongeveer gel ijk
gebleven. In 1971 bedroeg het aantal 55-
plussers in de Sleutelstad ruim 23
procent, eind 1991 was dat 20 procent.
Directeur A. Verlaan van de stichting
Ouderenwerk Leiden zegt dat sommige
40- en 50-jarigen in omliggende
gemeenenten gaan wonen. En dat
Leidenaars naar verpleeghuizen elders
vertrekken.
werkt in een biologische
:r altijd druk. Snap je, je
meer. Ze woont
kwekerij en het
gaat er niet voor je rust naar toe.'
„Het is dus niet zo dat ik het niet meer kan
hoor. naar Groningen rijden. Maar we vinden
het toch prettiger als zij ons bezoekt, in
plaats van wij haar. Het is bijna 300 kilome
ter, van ons huis naar haar huis. Als wij dat
stuk rijden doen we er vier uur over, want we
stoppen onderweg regelmatig. Mijn dochter
doet er tweeëneenhalf uur over. dus dat
scheelt nogal wat."
„Ik heb mijn rijbewijs gehaald toen ik 60
was. Die dochter die nu in Groningen woont
verhuisde toen naar Duitsland. Omdat dat zo
ver was heb ik een auto gekocht, zodat we
makkelijk op bezoek konden gaan."
„Nu zou ik niet meer naar het buitenland
durven rijden. En vreemde steden ga ik ook
niet meer in. Dat is wel jammer. Maar aan de
andere kant trekt het ons ook niet meer zo,
die reisjes naar het buitenland. Vroeger gin
gen we wel overal naar toe: Duitsland. Italië.
Zwitserland. In Oostenrijk hebben we op
2000 meter sneeuwballen gegooid. Je kunt er
wel nog een keer naar toe gaan, maar we
hebben het wel gezien. Er zit ook zo veel aan
vast hè, aan zo n vakantie. Die drukte van
koffers pakken bijvoorbeeld. En het eten, al
die buitenlandse liflafjes. Als je ouder wordt
hoef je weliswaar niet zo veel te eten, maar
het moet wel goed zijn. Geen bijzondere din
gen, maar gewoon een lekker potje."
„Wij hebben eigenlijk nooit zo stilgestaan
bij dat ouder worden. Zijn er ook nooit bang
voor geweest. Ik ben tamelijk nuchter. Het le
ven gaat gewoon door. Het valt best wel mee
hoor om oud te zijn. Nou hebben wij natuur
lijk geen gebreken."
„Je wereldje wordt wel kleiner ja,
je ouder wordt. Vroeger las ik in de krant al
leen het nieuws, nu bestudeer ik ook de over
lijdensadvertenties. Ik ken een hoop mensen
in Leiden, er zitten vaak bekenden tussen. In
de familie en om je heen blijven steeds min
der