Paus kan eenheid onder
bisschoppen bevorderen
Kerk Samenleving
Zonsopgang boven Erfurt
Pluim voor vrouwvriendelijke
hervormden in Gelderland
,g"
DINSDAG 16 MAART 1993
redactie: dick van der plas, 071-161421
HET WEER
ROB GROENLAND
erfurt De opgaande zon boven de monumentale kathedraal (links) e
reel op.
BOES
COLOFON
Weerproject op school
Onder leiding van Pim Groenendijk
houdt groep 7 van de Coligny-
school in Katwijk aan Zee deze
week een project over "het weer'.
Dit project werd gisterochtend door
schrijver dezes gestart met een
dia-show over het weer. waarbij
een overvloed aan vragen volgde
over de meest uiteenlopende on
derwerpen binnen de meteorologie.
Het is me overigens opgevallen dat
10 of 11-jarige kinderen bijzonder
scherpe en slimme vragen kunnen
stellen. De meeste indruk bij de
kinderen maakte toch wel het ver
schijnsel tornado, dat een onvoor*
stelbare verwoesting kan achterla
ten. Een meisje uit de klas is zelfs
ooggetuige geweest van een aantal
windhozen in het (recente) verle
den. De leukste vraag die de kinde
ren aan mij stelde luidde: 'wat heb
je nu precies buiten de de damp
kring (in de ruimte dus)?'
Deze week houden de kinderen
zich op een praktische manier be
zig met verschillende aspecten van
het weer. Ze gaan proberen een
vochtigheidsmeter te bouwen met
behulp van een mensenhaar. De
haar verandert van lengte bij een
zich wijzigende luchtvochtigheid
en dit kan vervolgens op een wijper
worden overgebracht. Verder leren
ze de windrichtingen windsnelheid
te bepalen en wordt een barometer
geïntroduceerd om meer gevoel
voor de luchtdruk te krijgen. Ook
wordt het actuele weer ter plaatse
in Katwijk aan Zee op een speciaal
ontworpen formulier ingevuld.
Ons weer in de regio was gistermid
dag. voorlopig voor de laatste maal.
uitmuntend te noemen. Afgezien
van een smalle kuststrook werd het
overal landinwaarts warmer dan 14
graden, met toppers van 17 graden
in Leiden en directe omgeving. De
hoogste temperatuur in Nederland
bedroeg bijna 20 graden en werd
in Gelderland gemeten.
Bij het ruimen van de stroming
van zuidwest naar meer west. koel
de het later in de middag vanuit
het westen wat af. Ook verscheen
er op drie tot vijf kilometer hoogte
schapenbewolking, wat een eerste
indicatie vormde voor ander weer.
De komende dagen wordt ons
weerbeeld geheel bepaald door een
westelijke luchtstroming, echter de
actieve regengebieden trekken
voorlopig op een veilige afstand
door het noorden.
HET WEER IN EUROPA
HEINZ
M££ M/£ T W-£6-l OP£fJ
AN-C*£-£-S *T-aM J-£
KORTWEG
IA' Shaddai
Het koor 'Le Shaddai' treedt
komende zondag op tijdens
de dienst var de Baptisten
gemeente Alphen aan den
Rijn. Het interkerkelijke ge
zelschap. afkomstig uil Zeist,
is ontstaan uit een groep ou
ders van kinderen die in een
kinderkoortje zongen. Het
volwassenenkoor telt inmid
dels 45 leden die onder lei
ding van Hinke Tjallingii
overwegend Nederlandse lie
deren zingen. Voorganger in
deze dienst in de Triomfator
kapel aan de Molenwerf-
straat 1 is de evangelist H.
van Dorp. De aanvang is
18.30 uur.
Moker
Pater M. van Emmerik, mis
sionaris, is morgenmiddag te
gast in het programma van
Moker, het media-overleg
van kerken in Rijnland en de
Bollenstreek. De overdenking
is dit keer van pastor G. Kes-
ter uit Oegstgeest. De uitzen
ding duurt van 16.30 tot
17.00 uur en wordt komende
zondag herhaald van 19.00
tot 19.30 uur. Moker is te
ontvangen via de FM 105.7
en via de kabel op de FM
88.1.
Open ochtend
De open ochtend voor vrou
wen in Oegstgeest staat op
26 maart in het teken van ge
loven. Lies Drop spreekt over
het thema 'geloven, traditie
of relatie' en gaat in op de
vraag hoe het geloof kan
gloeien tot een relatie tussen
God en mens. Het doel van
de open ochtenden is het sti
muleren van het gesprek
over allerlei geloofs- en le
vensvragen tussen vrouwen
van alle leeftijden en uit ver
schillende kerken. De bijeen
komsten worden gehouden
in 't Groot-Proffijt aan het
Boerhaaveplein 13 in Oegst
geest en duren van 9.15 tot
11.15 uur. De toegang is gra
tis en voor oppas wordt ge
zorgd. Voor meer informatie
kan contact worden opgeno
men met Marjolein Baron-
ner-Pieterse (071-174377).
Centraal leerhuis
Het bijbelboek Exodus wordt
op 29 maart besproken tij
dens de tweede bijeenkomst
van het Centraal Leerhuis in
een zaal van de Goede Her
derkerk in AJphen aan den
Rijn. De eerste bijeenkomst
was op 8 maart. Spreker is
drs. H.J. Huyser uit Utrecht,
de nieuwe predikant voor
Kerk en Israël. Er wordt on
der meer aandacht besteed
aan het verhaal van de uit
tocht uit Egypte en aan het
pascha, de Joodse paasvie
ring. De toegang is gratis en
tegen een kleine vergoeding
kan een samenvatting van de
avonden worden besteld. De
Goede Herderkerk staat aan
de Ten Harmsenstraat 16 en
de aanvang van de bijeen
komst is 20.00 uur.
Aangepaste dienst
De afdeling Katwijk en om
streken van Philadelphia (de
landelijke protestants-chris
telijke vereniging van ouders
en vrienden van het afwij
kende kind) houdt komende
zondag (21 maart) een aan
gepaste gezinsdienst in de
Maranathakerk aan de Pool-
ster 2 in Katwijk. De preek
wordt verzorgd door domi
nee W.Chr. Hovius en gaat
over 'Zie uw Koning'. Dit
geldt in het bijzonder voor
Ingrid Schuier, die in deze
dienst wordt gedoopt. De
dienst begint om 15.00 uur.
Secretaris
Gereformeerde
Bond pleit voor
nieuwe levensstijl
utrecht anp
Secretaris ir. J. van der Graaf
van de Gereformeerde Bond in
de Nederlandse Hervormde
Kerk pleit voor een nieuwe le
vensstijl, een nieuwe omgang
met de schepping die 'ons nog
steeds van Godswege wordt
toevertrouwd'.
Eerherstel van de zondag als
rustdag past in het streven naar
behoud van het leefmilieu. Als
de hele samenleving weer eens
zicht zou krijgen op het echte
karakter van de zondag, zou er
al een geweldig element van
rust intreden in onze samenle
ving, wat het milieu ten goede
zal komen, meende Van der
Graaf.
Tijdens een studiedag over de
integratie van het milieuvraag
stuk in het kerkelijk leven be
klemtoonde Van der Graaf dat
van christenen eerbied voor het
leven wordt gevraagd. Die eer
bied betreft de mens in zijn pril
le wording, maar ook in het
eindstadium van zijn leven en
heeft evenzeer betrekking op de
omgang van de mens met die
ren. De mens mag heersen over
de werken van Gods handen,
maar hij moet dat doen met be
heersing.
De mensen past een schuld
belijdenis omdat zij op onver
antwoorde wijze zijn omgegaan
met de mogelijkheden die God
ons schonk, meende Van der
Graaf. Zo'n schuldbelijdenis
past ook bij de technische ver
woestingen die de mens ten
aanzien van de aarde op gang
heeft gebracht. ,,Het materialis
me heeft aan alle kanten toege
slagen. We hebben de schep
ping opgevreten", zei de secre
taris van de Gereformeerde
Bond.
Enige jaren geleden drong de
voorzitter van de Bond, ds. C.
van den Bergh, er bij de predi
kanten in de rechterflank van de
Hervormde Kerk op aan meer
aandacht te schenken aan een
verantwoord beheer van natuur
en milieu. De kerk wordt niet
alleen gediend door bekeerde
dominees, maar ook door be
keerde economen en ingenieurs
en godvrezende artsen, veehou
ders en landbouwers, zei Van
den Bergh.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Leusden: B. Elengate
Huizen (deelgem. De Goede Herder).
Bedankt: voor Berkel en Rodenrijs
(toez.): T.A. Eijsenga te Dordrecht.
Toegelaten tot de evangeliebedie
ning: mevr. B.E. van Pelt, Hemony-
laan 10/2,1074 BG Amsterdam, tel:
020-6799709.
Toegelaten tot de evangeliebediening
en beroepbaar: mevr. E. Baars,
Spaarne 207,2011 CG Haarlem, tel:
023-355782; J.G. Kemperman, B.
Zweersstraat 112324 VE Leiden,
tel: 071-763810.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Zuidwolde (Gr.): P.J.
Mulder, kandidaat te Kampen; te
Naaldwijk: C.A. Streefkerk te Gies-
sen-Rijswijk(N.Br.).
Beroepbaar: ds. G.L. Kruizinga, voor
heen pred. van de Unie van Bapt. Ge
meente, werkz. als g.v. in verpleeg
huis Tamarinde te Utrecht, Rubi-
condreef 8. 3561 JC Utrecht, tel.
030-628452.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Aangenomen: naar Bergschenhoek:
M. Tel. kandidaat te Harderwijk die
bedankte voor Broek op Langedijk,
voorCreil i.c.m. Nagele, voor Droge-
ham, voor Loppersum i.c.m. Wes-
teremden en voor Roodeschool.
Bedankt: voor Dronten-Zuid: R. de
Graaf te Rouveen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Waarde: Th. van Stuij-
venberg te Middelburg-Centrum.
Bedankt: voor Nijkerk: Chr. van der
Poel te Yerseke.
GEREF. GEMEENTEN in NED.
Bedankt: voor De Beek-Uddel: J.
Roos te Chilliwack (Canada).
Paus Johannes Paulus II, die in januari de Nederlandse
bisschoppen tot volledige eensgezindheid aanspoorde,
kan daaraan zelf het meeste bijdragen. Met de vacatures
in Breda, Roermond en Rotterdam moet de paus in drie
van de zeven diocesen een nieuwe bisschop benoemen.
Binnen twee maanden verliest
de Nederlandse Kerkprovincie
mgr. Gijsen, de bisschop die de
meeste weerstanden opriep, en
mgr. Bar, die wegens zijn open
heid 'de ideale bisschop' werd
genoemd. Vorig jaar april dien
de bisschop Ernst zijn ontslag in
toen hij 75 jaar werd. Boven
dien is de gezondheid van bis
schop Möller van Groningen
zodanig dat hij twee maanden
geleden niet in staat was het ad
limina-bezoek (het verplichte
bezoek van de bisschoppen aan
Rome) af te leggen. Het is niet
uitgesloten dat binnen afzien
bare tijd een vierde bisdom va
cant wordt.
De eenheid onder de Neder
landse bisschoppen heeft zwaar
onder het benoemingenbeleid
geleden sinds er vanaf de jaren
'70 bijna uitsluitend conserva
tieve bisschoppen werden aan
gesteld. In 1970 A.J. Simonis in
Rotterdam; in 1972 J.M. Gijsen
in Roermond; als uitzondering
op de regel in 1976 kardinaal J.
Willebrands in Utrecht; in 1983
Simonis in Utrecht; in 1983
R.Ph. Bar in Rotterdam, die
aanvankelijk als een conserva
tieve bisschop werd gezien; in
hetzelfde jaar H. Bomers in
Haarlem en in 1985 J.G. ter
Schure in Den Bosch.
In 1980 riep de paus alle Ne
derlandse bisschoppen naar
Rome. Tijdens een bijzondere
bisschoppensynode moest de
onderlinge eenheid worden
hersteld. Hoewel de bisschop
pen na drie weken enthousiast
uit Rome terugkwamen, bleek
spoedig dat er van een grotere
eenheid wefnig was terechtge
komen, zoals kardinaal Wille
brands een jaar later erkende.
Gijsen liep vast en moest twee
jaar geleden na een interventie
van de toenmalige nuntius een
groot deel van zijn bevoegdhe
den afgeven. Begin dit jaar trad
hij 'om gezondheidsredenen' af.
Simonis en Bar schoven op naar
respectievelijk voorbij het mid
den. Bomers en Ter Schure
hebben niet geringe problemen
met de priesters en een groot
deel van de gelovigen in hun
bisdom.
Kardinaal Simonis zou vol
gens betrouwbare bronnen tij
dens het ad limtna-bezoek de
paus hebben gevraagd in Breda
een opvolger te benoemen die
acceptabel voor de meerderheid
van de gelovigen is. Dat is voor
deze paus, in ieder geval bij de
vier benoemingen in Neder
land, nog nooit een criterium
geweest.
Een andere reden waarom de
paus, wijs geworden door het
fiasco in Roermond, niet op
nieuw uiterst behouden bis
schoppen zou kunnen benoe
men, is gelegen in de constate
ring van Simonis dat de paus de
Nederlandse Kerkprovincie niet
langer in een uitzonderingspo
sitie plaatst. De paus ziet de
problemen waarmee de RK
Kerk in Nederland kampt, in de
context van de Europese kerk.
Bovendien staat de kerk een 'le
gitieme pluriformiteit' toe, zei
Simonis na aflooop van het ad
limina-bezoek.
Of deze paus voor een tweede
maal Nederland zal bezoeken,
is de vraag. Hij laat volgend jaar
een mogelijkheid voorbij gaan
als hij alleen naar België gaat,
terwijl in 1985 nog alle Benelux-
landen werden aangedaan. Dat
was kort na de benoeming van
Ter Schure, waar heftig tegen
was geprotesteerd. De geringe
opkomst, vooral de lege straten
in Den Bosch, sprak boekdelen.
De paus kan zelf gunstiger
voorwaarden voor een tweede
bezoek aan Nederland schep
pen als hij ingaat op de sugges
tie van kardinaal Simonis: bis
schoppen die voor de meerder
heid acceptabel zijn. De een
heid onder de Nederlandse bis
schoppen zal daar zeker niet
onder lijden.
Het hervormd maatschappelijk
activeringswerk in Gelderland is
onderscheiden met de pluim
voor vrouwvriendelijk perso
neelsbeleid binnen de landelijke
en provinciale organen van de
Nederlandse Hervormde Kerk.
De pluim werd uitgereikt door
de commissie vrouwenzaken
van de hervormde raad voor de
personeelsaangelegenheden.
prijs wegens haar poging om in
een vacature een allochtone
vrouw te kunnen benoemen.
Enkele vrouwen uit de betref
fende groep solliciteerden, maar
zij trokken zich om verschillen
de redenen terug. De stichting
besteedt in haar werk vooral
aandacht aan armoede, sociale
zekerheid en de multi-etnische
samenleving.
Behalve de Gelderse stichting
werden mevr. M.B. Jongeneel-
Touw, voorzitter van de raad
voor de zending, en de generale
synode voorgedragen door de
personeelsleden van de Her
vormde Kerk. Jongeneel-Touw
voor de manier waarop zij vrou
wen hier en in de Derde Wereld
zichtbaar maakt en de synode
omdat die het streven om voor
hogere functies voorrang aan
vrouwen te geven in praktijk
bracht met de benoeming van
mevr. A.W. Wamsteker-Meijer
uit Leiden tot secretaris algeme
ne zaken.
Paus vervangt
omstreden nuntius
bern ki pa
Paus Johannes Paulus II heeft in
Zwitserland een omstreden
nuntius vervangen wiens naam
te veel met de uiterst conserva
tieve bisschop Haas van Chur
was verbonden. In de plaats van
mgr. Edoardo Rovida, die nun
tius in Portugal wordt, komt de
Duitse Curiediplomaat Karl-Jo-
sef Rauber. De 58-jarige Rauber
inventariseerde twee jaar gele
den de tegenstellingen in de
Zwitserse RK Kerk. Hij liet het
Vaticaan weten dat het drin
gend nodig was dat er werd in
gegrepen.
X bewolkt
5^ «gen
£^5 opkl».
op-
overwegend
a ongeveer 8
t binnenland
s lichte vorst.
Tamelijk veel bewolking
m nu en dan regen. In de
mddagen af en toe zon.
/laxima van 5 graden in
het noorden tot 10 graden
j Nachts
plaatselijk lichte vorst.
Denemarken:
n vandaag be
wolkt en nu en dan lichte
regen, ook morgen. Maxi-
a ongeveer 10 graden.
Engeland, Schotland,
irland:
d. Wales en Ier
land wolkenvelden, af en
droog. In Schotland meest
bewolkt en nu en dan regen. Middag-
temperatuur van 10 graden op de
Schotse hooglanden tot 15 graden bij
België en Luxemburg:
n vandaag bewolkt en mo
gelijk wat regen. Morgen enkele opkla
ringen. Maxima ongeveer 12 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Geleidelijk meer wolkenvelden en in het
uiterste noorden kans op wat regen.
Naar het zuiden toe meer zon en droog.
Maxima van 12 graden in het noorden
tot 17 in het midden.
Portugal en Madeira:
Portugal: Perioden met zon en warm
Droog. Maxima oplopend tot 25
graden in het binnenland, bij zee enkele
graden lager. Madeira: Vrij veel bewol-
enkele buien, later mogelijk met
Maxima 18 tot 21 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: vandaag aan de noordelijke cos-
s bij Barcelona eerst nog kans op een
bui. Verder perioden met zon, droog en
i het binnenland warm. Maxima in het
noorden en langs de Costa's oplopend
tot rond de 20 graden, in Andalusië tot
25 graden. Canarische Eilanden: Wis
selvallig en half tot zwaar bewolkt weer
!t enkele buien, mogelijk met onweer.
Maxima rond 22 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokko: Flinke perioden met zon en
droog. Maxima oplopend naar 28 gra
den. Tunesië: Steeds meer zon en
droog. Maxima in Tunis rond 18 graden,
verder zuidwaarts enkele graden hoger.
Zuid-Frankrijk:
Zonnig en droog maar vandaag bij Per-
pignan eerst nog kans op een enkele
bui. Maxima 18 tot 21 graden.
Mallorca enlbiifa:
loop yan vandaag en morgen zon-
n droog. Maxima oplopend tot on
geveer 20 graden.
5s
L lagcdruk
H hogedruk
Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
Wind
WOENSDAG 17 MAART 1993
Zon-en maanstanden
Zon op 06.48 zon onder 18.44
Maan op 04.08 Maan onder 12.53
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 10.53
Laagwater 5.51 en 18.45
Den Helder
Rotterdam
Twente
Budapest
Bordeaux
Brussel
wolkenvelden. In de Povlakte
plaatselijk hardnekkige mist. Maxima
14 tot 17 graden, in hardnekkige mist
beduidend lager.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig en droog, op Kreta kans op
i buitje. Maxima op de Ionische Ei
landen ron& 16 graden, elders iets la
ger.
Turkije en Cyprus:
Perioden met zon en vooral in de mid
dag en avond mogelijk een bui. Maxima-
op Cyprus en langs de Turksp zuidkust
ongeveer 16 graden.
Duitsland:
Vandaag vanuit het westen toenemende
bewolking, m het noorden gevolgd door
vat regen. In het zuiden nog af en toe
:on. Morgen steeds meer opklaringen.
Maxima ongeveer 12 graden in het noor-
i, rond 15 graden in het zuiden.
Zwitserland:
Zonnig. In de dalen kans op mist. Mor-
n en noorden enkele
wolkenvelden. Temperatuur op 2000
neter in de middag vandaag rond het
mespunt, morgen enkele graden daar-
joven. Middagtemperatuur in veel dalen
rond 15 graden.
Oostenrijk:
Zonnig. In de dalen kans op mist. Mid
dagtemperatuur op 2000 meter oplo-
Tokyo waar bew.
