Leidsch Dagblad | 1993 | 15 maart 1993 | pagina 8

Bisdom kan 'iemand zoals
Bar' weer goed gebruiken

Kerk Samenleving

'Hij was een wonderlijk goede man'

Warmte golfje afgesloten

L

f f

MAANDAG 15 MAART 1993

DICK VAN DER PLAS. 071 -1

BUITENLAND KORT

Feminisme

De feministische theologie
probeert het christendom te
redden ten koste van het jo
dendom. Door te beweren
dat de joden het patriarchaat
hebbpn ingevoerd, proberen
de christelijke feministes het
jodendom verantwoordelijk
te stellen voor het seksisme
in het christendom. Deze
mening verdedigde de jood
se theologe Susannah He-
schel in een lezing in Berlijn.
Heschel, die doceert aan de
universiteit van Cleveland in
de Verenigde Staten, maakte
kprte metten met de opvat
ting van sommige feministi
sche theologes dat Christus
zich als 'feminist' tegen het
patriarchale jodendom heeft
gekeerd. Zij vindt het vol
strekt onbelangrijk of Jezus
feminist was. „Als wij ons
daarmee moeten rechtvaar
digen, hebben wij het pro
bleem niet begrepen."

Libanon

De regering van Libanon
heeft paus Johannes Paulus
II officieel uitgenodigd voor
een bezoek, opdat hij 'zich
persoonlijk een beeld kan
vormen van de situatie in dit
land in het kader van het vre
desproces in het Midden-
Oosten'. In Libanese rege
ringskringen werd afgelopen
vrijdag bekendgemaakt dat
president Elias Hrawi de uit
nodiging heeft overgebracht
aan de voorzitter van de pau
selijke congregatie voor de
oosterse kerken, kardinaal
AchilleSilvestrini.

Programma's

Rooms-katholieken hebben
de plicht te protesteren tegen
'moreel verwerpelijke' pro

dia, meent paus Johannes
Paulus II. Tegenover de le
den van de pauselijke media
raad zei de paus dat de gelo
vigen zich vooral moeten
verzetten tegen programma's
'die de persoonlijke en open
bare rechtschapenheid en de
heiligheid van het gezinsle
ven bedreigen'. De kerk moet
van de programmamakers
eisen dat zij in plaats daar
van programma's maken die
opkomen voor eenheid, vre
de, deugdzaamheid en echte
broederlijke liefde.

Zaligverklaring

De oprichter van het Simon
Wiesenthalcentrum in Los
Angeles, rabbijn Marvin Hier,
heeft zich gekeerd tegen de
zaligverklaring van paus Pius
XII (1939-1958). Die paus
heeft Hitler nooit direct aan
gevallen en tijdens de Twee
de Wereldoorlog niet één
keer het woord 'jood' ge
bruikt, aldus Hier, die schrif
telijk bij paus Johannes
Paulus II heeft geprotesteerd.
Na zoveel jaar wetenschap
pelijk onderzoek is het Vati-
caan 'niet tot het inzicht ge
komen dat de jodenvervol
ging een hinderpaal voor de
zaligverklaring is'.

Antisemitisme

De verenigingen voor joods-
christelijke samenwerking in
Duitsland verwijten de poli
tieke partijen dat zij bijna
niets doen tegen het antise
mitisme. Doordat de partijen
zich voornamelijk met zich
zelf bezighouden, laten zij de
in het nauw geraakte bevol
kingsgroepen over aan de
magogen, zoals de verkie
zingswinst van de Republika-
ner in de deelstaat Hessen
'vorige week heeft aange
toond.

Dekenaten in Leidse regio geschokt door vertrek bisschop van Rotterdam

„De opvolger van Bar? Dat
moet iemand zijn zoals
Bar." Treffender kan coör
dinator A.M. Schugard-van
den Enden van het deke
naat Leiden haar respect
voor de afgelopen zaterdag
afgetreden bisschop van
Rotterdam niet onder
woorden brengen. En de
collega's van de dekenaten
in de Bollenstreek en Al
phen aan den Rijn zeggen
het haar na. Met het ver
trek van R.Ph. Bar verliest
het Bisdom Rotterdam een
kerkleider met een open
oor en een open oog voor
veranderingen en vernieu
wingen, iemand die altijd
de dialoog aanging en niet
bang was om zijn nek uit te
steken.

LEIDEN» DICK VAN DER PLAS

VERVOLG VAN BINNENLANDPAGINA

De vertegenwoordigers van de
dekenaten in Leiden en de regio
reageren zonder uitzondering
geschokt op het besluit van de
bisschop om na een periode
van 'psychische oververmoeid
heid' zijn ontslagaanvraag bij de
paus in te dienen. Deken J.J. de
Graaf van het dekenaat Alphen
aan den Rijn kreeg de afgelopen
weken al enkele signalen dat
Bar wel eens niet van zijn ziek
teverlof zou kunnen terugkeren.

„De bisschop was echt afge
tobd", zegt hij. Die indruk had
ook pastoor J.G.J. Straathof, de
ken van de Bollenstreek. „Het
werd hem echt allemaal te veel.

De man heeft zich de afgelopen
jaren zo enorm ingezet. En dan
is het op een gegeven moment
op."

Straathof noemt het vertrek
van Bar 'heel verdrietig'. „We
hadden een goede bisschop aan
hem. Door zijn manier van op
treden en het openstaan voor
iedereen was hij echt iemand
die banden kon leggen, zelfs
met groepen die er hele andere
gedachten op na hielden." Door
die open dialoog heeft Bar
enorm veel mensen voor zich
gewonnen, meent Straathof.

„Toen hij kwam was hij toch
een beetje een buitenstaander,
een vreemde eend in de bijt. Nu
is hij één van ons geworden."

Coördinator Schugard van
het dekenaat Leiden heeft Bar

Bisschop R.Ph. Ban iemand die altijd de dialoog aanging en nooit bang

vooral leren kennen als een hele
meelevende bisschop, juist in
een periode dat de (personele)
problemen zich voor de paro
chies in de stad opstapelden. 'Ik
lijd mee met Leiden', zei de bis
schop onlangs nog tijdens een
vergadering van het college van
hoofdredacteuren. „Dat is ty
pisch Bar", reageert Schugard.
„We wisten allemaal dat ook hij
geen blik priesters kon optrek
ken om de problemen op te los
sen, maar het was wel iemand
die altijd bereid was om over
andere oplossingen te spreken.
En daar deed hij zelf ook heel
creatief in mee. We waren heel
blij met hem."

Het geplande bezoek dat de
nu afgetreden bisschop deze
week aan de dekenaten in deze

regio zou brengen, wordt nu
overgenomen door de vicaris
sen die zijn taken tijdelijk waar
nemen. Schugard verwacht niet
dat het zoeken naar oplossin
gen voor de problemen waar
mee bijvoorbeeld Leiden
kampt, hierdoor verder wordt
bemoeilijkt. „Tijdens dergelijke
bezoeken wordt het beleid for
meel niet gemaakt", zegt zij.

Enige ongerustheid bestaat er
in de dekenaten wel over de ter
mijn waarbinnen een opvolger
van Bar kan worden benoemd.
Zeker nu er drie posten in het
episcopaat vacant zijn, is de
verwachting dat de nieuwe bis
schop van Rotterdam nog wel
een tijdje op zich zal laten
wachten. „Het mooiste zou zijn
als er iemand komt die in de

sfeer van Bar zou kunnen wer
ken", hoopt pastoor Straathof.
Voor deken De Graaf van Al
phen betekent dat niet alleen
iemand die in staat is de dialoog
aan te gaan, maar ook iemand
die over een heel persoonlijk ei
gen geloofsleven en spirituali
teit beschikt. „Hij moet mensen
in het geloof kunnen bemoedi
gen en kunnen aangeven op
welke manier de kerk aan de
toekomst moet bouwen", legt
hij uit.

Haar opmerking dat de nieu
we bisschop 'iemand zoals Bar'
moet worden, onderbouwt co
ordinator Schugard met: „Een
beetje ruimdenkend, vooruit
strevend en bereid om mee te
denken met de mensen die sa
men de kerk vormen."

NOORDWUKERHOUT»

„Heer, geef hem liefde, geef
hem Uw nabijheid." Pastoor J.
Kerklaan van de Noordwijker-
houtse St. Jozef-parochie grijpt
tijdens de eucharistieviering op
zaterdagavond de voorbeden
aan om stil te staan bij het ver
trek van R.Ph. Bar. Een aantal
kerkgangers heeft uit de krant al
vernomen van het besluit van
'hun' bisschop, maar wordt nu
ook officieel op de hoogte ge
steld.

Het tienerkoor speelt een be
langrijke rol in de eucharistie
viering, die rond het thema 'de
bron van levend water' is opge
bouwd. De jongeren zingen lie
deren op eigentijdse muziek en
worden ook bij andere onder

delen van de dienst ingescha
keld. Het thema wordt ruim uit
gelegd. Er is veel aandacht voor
het milieu, maar ook voor de si
tuatie in de kerk. „In een kerk
die fnensen bevoogt, is de bron
uitgedroogd. In een kerk die
wetten stelt, wordt de mens
bekneld. In een kerk die zeker
weet, kan de geest niet waaien",
draagt één van de tieners voor.

Tegen het eind van de viering
pakt pastoor Kerklaan de brief
die namens de vicarissen aan
alle parochies is gestuurd. Daar
in staat dat Bar, die enkele we
ken geleden al besloot tot een
'rustperiode', niet meer was op
gewassen tegen de inspannin
gen van het bisschop-zijn. „Hij
heeft uiteindelijk de Heilige Va
der geschreven om ontheffing
van zijn taak", citeert de pas

toor uit het schrijven van de

De 'bisschop van de dialoog',
die 'een gesprek kon voeren
met een minister, maar eveneer
met een parochiaan op een pa
rochie-avond of een zieke in
Lourdes', heeft de tol voor die
dialoog moeten betalen. „De
bisschop had ook zijn beperkin
gen en gebreken: één daarvan
was dat hij geen 'nee' kon zeg
gen", aldus de brief. „Hij had
steeds een overvolle agenda
met vieringen, spreekbeurten
en afspraken. Dat heeft enorm
veel van hem gevergd."

Met instemming leest pastoor
Straathof voor dat het vertrek
van Bar een groot verlies is voor
het bisdom Rotterdam en de
hele Nederlandse kerkprovincie.
Hij heeft ook nog een persoon

lijk toevoeging. „Onze bisschop
heeft als land in een Jappen
kamp gezeten. Die traumati
sche ervaring komt vaak óp la
tere leeftijd terug. Tijdens de
reis naar Cambodja die hij met
kerst als legerbisschop maakte,
werd alles weer opgerakeld. Lie
ve mensen, laten we hopen en
bidden dat hij er weer bovenop
komt. Hij was voor ons een
wonderlijk goede man."

De dienst wordt door het tie
nerkoor besloten met een lied.
„AHe mensen bidden om de
dag, dat God inspeelt op hun
vragend hart: God zie mij aan,
ik roep uw naam, ik voel me
soms zo leeg en eenzaam staan.
Ik ben nabij, zo antwoordt Hij,
als jullie voor elkaar wat liefde
zijn."

'Open bisschop
met duidelijke
opvattingen'

Een bisschop met duidelijke ei
gen opvattingen die zijn beleid
op een open manier probeerde
door te voeren. Zo omschrijft
secretaris J.J. Bol van de Vereni
ging van Pastoraal Werkenden
(VPW) in het bisdom Rotterdam
de afgetreden bisschop Bar.

Bol, pastor in de binnenstad
van Leiden, noemt Bar een
sympathieke bisschop die met
hart en ziel voor de gelovigen in
het bisdom heeft gewerkt. Hij
heeft de indruk dat de VPW en
de bisschop de laatste jaren
meer waardering voor elkaar
hebben gekregen, al bleven ze
onder meer over de taken van
de pastoraal werk(st)ers met el
kaar van mening verschillen.
Bar kreeg steeds meer waarde
ring voor hun werk maar be
sloot vorig jaar het algemene
doopverlof dat hij de pastoraal
werk(st)ers gaf, in te trekken.
Bol hqopt op een opvolger die
evenals als Bar voldoende open
is om de gelovigen te helpen bij
hun 'zoektocht in het geloof en
tegelijkertijd de band met de
wereldkerk te behouden. Hij
hoopt dat' de nieuwe bisschop
'iets meer' dan de afgetreden
bisschop de waarden en opvat
tingen die onder de gelovigen in
het bisdom Rotterdam leven,
doorgeeft aan de wereldkerk.

Raad van Kerken:
'Bar was de
ideale bisschop'

AMSTERDAM ANP

„Voor mij was Bar de ideale bis
schop", zegt de secretaris van
de Raad van Kerken in Neder
land, ds. W.R. van dér Zee. Het
aftreden is 'een ramp, echt een
ramp'. Het is volgens Van der
Zee vooral persoonlijk een hele
zware slag voor Bar om op deze
leeftijd te moeten ophouden,
vooral als je nog zoveel ideeën
hebt als hij.

Bar was altijd voor de dialoog,
zegt Van der Zee. „Hij was ook
een goed katholiek en dat wist
ik te waarderen, want ik heb
niets aan halve katholieken."
Bar en Van der Zee kenden el
kaar uit de tijd dat ze in Utrecht
theologie studeerden. Samen
organiseerden ze het congres
voor theologische studenten
over kerk en ambt dat voor Bar
de directe aanleiding was om
naar de RK Kerk over te gaan.

'Bisschop Bar was
zeer coöperatief

„Bisschop Bar was prettig om
dat hij pienter was." Zo om
schrijft priester dr. J.J. Streng in
Den Haag de samenwerlang
met de afgetreden bisschop.
Streng heeft Bar gedurende acht
jaar als voorzitter van de pries-
terrraad meegemaakt. „Onze
bisschop was zeer coöperatief
in de priesterraad, zeker in ver-'
gelijking met ervaringen in an
dere bisdommen. Er werd nooit
gestecheld. De zaak liep prak
tisch nooit vast."

De afgetreden bisschop had
een juridische feeling om bin
nen de regels van de Kerk te
blijven. Hij hield niet van expe
rimenten, maar moest het kun
nen verantwoorden in Rome.
Hij heeft ook sommige geluiden
in de priesterraad getemperd,
zegt Streng. „U overvraagt me.
Zo lopen we vast", was dan zijn
reactie.

COLOFON

UITGEVERSMAATSCHAPPIJ

Leidsch Dagblad, uitgave

WR€^JUde^es.tG.P.1 Arnold (adj);
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor. Frans
Nyp'.'l- Hcrl van der Post (ad/)
HOOFDKANTOOR^ j

ma.-vrij. van 08.00-1700 uur:
Telefoon 071-161400
RUBRIEKSADVERTENTIES

ïl. 071-128030 bij vooruitbet.

>r kwartaal

•r kwartaal (post)

Tel: [phone]. Fax: [phone].
POSTADRESSEN

PostDus 54.2300 AB Leiden

Leiden advertenties 071 -143480.
Leiden fam. benchten 071 -161385.
Leiden redactie 071-161488.

permaand

KUCHTEN BEZORGING:

ma t/m/vrij 18 00-19.30 ui

HET WEER

ROB GROENLAND

Terwijl West-Europa dit weekeinde
een kleine warmtegolf beleefde,
onderging het oosten van de V.S.
één van de zwaarste sneeuwstor
men van de twintigste eeuw. Kou
de vrieslucht vanuit Canada botste
op subtropische luchtmassa's,
waarbij op het grensvlak boven de
Golf van Mexico een stormdepres-
sie tot ontwikkeling kwam. Giste
ren overdag trok dit 'monsterlaag'
langs de oostkust naar het noord
oosten. Speciaal in de staat New-
York kwam het tot zeer hoge wind
snelheden, die de sneeuw plaatse
lijk meters hoog opjoeg.

Dergelijke extremen op het Noor
delijk Halfrond aan het begin van
het voorjaar komen niet echt als
een verrassing. Het blijkt juist heel
karakteristiek voor dit jaargetijde te
zijn, dat het weer zich niet 'con
stant' gedraagt. Voor de zomer en
de winter kun je dit niet zeggen,
omdat dan de grootschalige lucht
stromingen in de bovenlucht zich
relatief vaker stabieler gedraagt.
Wat we op het ogenblik zien, zijn
allerlei golfpatronen in de atmos
feer, waarbij boven het ene gebied
koude lucht uit hoge noorden uit
stroomten boven het andere ge
bied warme lentelucht uit het zui
den.

door het ontbreken van een echte
zeewind, kon het tot aan de stran- -
den vrij warm worden. Vooral de za
terdag was uitbundig zonnig, met
maximumtemperaturen van bijna
tussen de 15 en 17 graden celsius.
Op zondag wist een oplossend En
gels koufront nog wat schapenbe-
wolking over ons kustgebied te stu
ren. Plaatselijk kwam het uit deze
middelbare bewolking (3 tot 5 kilo
meter hoogte) tot wat gespetter.
Opvallend was het plaatselijk zeer
grote verschil in dag- en nachttem-
peratuur in het oosten van het
land. Op de Veluwe vroor het bij
zonsopkomst en werd het 's mid
dags bijna 19 graden Celsius!
Vandaag vormt alweer de afsluiter
van dit warmtegolf je, met deze
middag wellicht weer temperatu
ren rond of even boven de 15 gra- -
den. Een oceanisch hogedrukge-
bied breidt morgen en overmorgen
zijn invloed sterk uit naar Frankrijk.
Aan de noordflank van dit druksys-
teem komt een westelijke stroming
op gang (zie weerkaartje op deze
pagina), dat morgenoverdag een
koufrontje meebrengt. Dit front
trekt, sterk in activiteit afnemend, 5
in de middaguren over onze regio
met weinig regen. In de dagen
daarna een acceptabel weertype
met zon en wolkenvelden bij 11 tot
12 graden overdag.

HET WEER IN EUROPA

KNMI

Weersvooruitzicht

Geldig tot en met
dinsdag.

Langs de westkust bewolkt
en van tijd tot tijd regen.
Elders enkele opklaringen
en overwegend droog.
Maxima rond de 8 graden,
vandaag in het fjordenge-
bied iets hoger.

Zweden:

Wolkenvelden. In het zui
den in de nacht en och
tend eerst nog kans op
mist en morgen plaatselijk
regen. Middagtemperatu-

i rond 7

grote

Wolkenvelden, vandaag
ook hier en daar zon. Inde
nacht en ochtend eerst
nog kans op mist. Morgen
vanuit het westen enige
tijd regen. Maxima tussen
de 8 en 11 graden.

Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Vrij veel bewolking en van tijd tot tijd re
gen, -maar vandaag in Engeland en
Wales nog droog. Middagtemperatuur
vandaag van 10 graden op de Schotse
hooglanden tot 16 graden in Engeland;
morgen overal rond de 10 graden.

België en Luxemburg:

Vandaag nog vrij zonnig en zacht met
maxima tussen de 15 en 18 graden.
Morgen meer bewolking, vanuit het wes
ten enige tijd regen en daling van tem
peratuur.

Noord-en Midden-Frankrijk:

Eerst nog flinke perioden met zon, mor
gen meer wolkenvelden en vooral in het
noorden kans op wat regen. Middagtem-
peraturen vandaag rond de 17 graden,
morgen enkele graden lager.

Portugal en Madeira:

Portugal: Vera/iderlijk bewolkt, op de
meeste plaatsen droog en geleidelijke
steiging van temperatuur. Maxima eerst
rond 17 graden, later in de week iets bo
ven de 20 graden. Madeira: Vrij veel be
wolking en van tijd tot tijd flink wat re
gen. Ook kans op onweer. Maxima 16
tot 19 graden.

Spanje en de Canarische Eilanden:

Spanje: vandaag in het noorden en oos
ten nog veel bewolking en plaatselijk
buiige regen. Overigens perioden met
zon en droog. Maximumtemperaturen in
het noorden en langs de oostelijke Cos
ta's rond de 17 graden, in Andalusië ge
leidelijk oplopend tot ruim boven de 20
graden. Canarische Eilanden: geleidelijk
wisselvalliger weer met meer bewolking
en toenemende kans op buiige regen,
ook met onweer. Maxima rond 20 gra-

Marokko en Tunesië:

Marokko: Perioden met zon en waar
schijnlijk droog. Middagtemperaturen
geleidelijk oplopend tot rond 27 graden.
Tunesië: vandaag vrij veel bewolking en
kans op een enkele regen- of onweers-

ZuM-Frankrijk:

Wolkenvelden, ook af en toe zon en mo
gelijken bui. Maxima 15 tot 19graden.
Mallorcaen Ibiza:

Vandaag nog kans op buiige regen, mo
gelijk met onweer. Morgen meer zon en
droog. Temperaturen in de middag rond
17 graden.

Italië, Corsica en Sardinië:

Vrij zonnig weer. Droog. Op Corsica en
Sardinië ook enkele wolkenvelden. In de
Povlakte plaatselijk hardnekkige mist.
Middagtemperaturen 14 tot 17 graden,
in hardnekkige mist beduidend lager.
Griekenland en Kreta:

Vrij zonnig en droog. Maxima op de Ioni
sche Eilanden rond 16 graden, elders
iets lager.

Turkije en Cyprus:

In de westelijke helft van Turkije vrij
zonnig, elders ook enkele wolkeevelden
en rond Cyprus kans op een bui. Maxima
op Cyprus en langs de Turkse zuidkust
ongeveer 16 graden.

Zwitserland:

Zonnig en droog. Morgen in het westen
en noorden geleidelijk meer wolkenvel
den. Temperatuur opt>000 meter in de
middag rond het vriespunt. Middagtem
peratuur in veel dalen rond 13 graden.

h /13^

,vw)

v.

M, 19 -T

o*

5 JfatL f

j* 8

^3

bewolkt onweer warmtcfront

«a?»»» "7 l","ton'

opklaringen n *- la«edruk
mrt tfh ogedruk
™t windrichting .1000.|(jchldnjkjn
TyC zonnig 19 temperatuur hecto pascal

Neerslagkans

Minimumtemp.

Middagtemp.

DINSDAG 16 MAART 1993
Zon- en maanstanden

Zon op 06.50 zon onder 18.42
Maan op 03.33 Maan onder 11.47
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 9.18en 22.23
Laag water 4.47 en 17 .35

Weerrapporten 15. mrt7 uur:

DenHekJer mist zzwl 15 3 0.1

Rotterdam onbew. zzo2 15 4 0.1

Twente onbew. uo2 17 6 1

Vhssingen onbew. zzo3 13 6 0.1

Maastricht onbew zo 2 17 5 0

Aberdeen halfbew. zzw7 12 6 0

Atheneonbew. ,nnw3 15 7 0,

Barcelona zwaarbew. nol 14 9 7

Berlijn- zwaar bew. w3 13 6 0.1

Budapest mist o2 7 0 0.

Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen

Luxemburg
Malaga

wzw3 11 -3 06

Stockholm halfbew.

New Orleans zwaar bew.

ono3 14 5 0.1.

HEINZ

MA D-/-£ M.£r-UZ.' !-K K-aM
£.£M <£PO-£PS-P- O-P-TP-P-T
MAP-£-fJ l/.A-M P-£
P.UP.P./£.Sf

S-T-ArA-N Z,£ £-P A-iiPMAAL O-P? BOES

R-F-0 /-A? MF-T 0-/.,AF- R-AF-AtA
/■U-<SF-S-Z £/.-£> £.M LACKZ-

Ad-F-T-FJg 7 STAAT '-F 0LF>

AU- T-O-TI A T-/-£S 7 AC tx£ AF-
S.T-A-U£> <5-0- £-£>? Z-A-T FR
^F-F-U FJ-LM-RJ-B f-H?^