Langs rollende keien en ravijnen
ML
voor afdeling.
globetrotters
m
Toerisme
Fort Spijkerboor te bezichtigen
öM^gazine
J'ZATERDAG 13 MAART 1993
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
REISBERICHTEN
-Landkaartenwinkel verhuisd
^Vroeger waren ze met een lantaarntje te zoeken; nu zijn ze er bij
t»ntallen verspreid over het hele land. Kaartenwinkels. Oftewel,
jrtaast eindeloze rijen reisgidsen ook nog eens vele schappen vol
ianti-, water-, fiets-, wandel- en vliegkaarten. Een van de pioniers
op dit gebied is Van Wijngaarden op de Amsterdamse Overtoom.
Veel te klein, veel te druk, daardoor nogal onoverzichtelijk, maar -
vooral op zaterdag - altijd gezellig. Daar is verandering in gekomen.
Niet in de gezelligheid, wel in de overzichtelijkheid. Van Wijngaar
den is verhuisd naar een ruim pand niet ver van de oude vestiging.
Nieuw adres: Overtoom 97.
Italiaanse huurvilla's met water
Omdat de meeste klanten alleen maar een villa willen huren als die
op z'n minst een zwembad heeft, dan wel aan het water ligt, heeft
Cuendet Holland een gidsje laten maken met daarin uitsluitend
Italiaanse huurvilla's 'met water'. De huizen liggen voor het groot
ste deel in Toscane, Umbrië en in de omgeving van Venetië.
Info: Cuendet Holland Alkmaar, telefoon 072 -152241.
Zeilen naar noordelijke Noordzee
Zeilen zoals het hoort, vinden de liefhebbers. Met een gaffelkits (in
dit geval de Pride of Mother Sea) naar öf de noordelijke wateren
van de Noordzee (omgeving Farne Eilanden) öf het gebied rondom
het eiland Bornholm in de Oostzee. Er zijn week-endtrips maar er
kan ook worden aangemonsterd voor tochten van twee weken. Eer
ste afvaart: 2 april.
Info: Rederij Pride Groningen, telefoon 050 - 258523.
Kanobeurs in Nieuwegein
Buiten wordt een tweedehands markt gehou-
Op 13 en 14 maart
in het Merwestein-
complex in Nieuwe
gein: de kanobeurs.
Importeurs, werven,
organisatoren van
kanocursussen en -
vakanties en fabri
kanten van kleding,
peddels en accessoi
res geven acte de
presence. Daarnaast
voorlichtingstands
van de organiseren
de Nederlandse Ka-
nobond, de ANWB
en tal van VW's. In
tw.ee bassins wor
den demonstraties
gegeven en buiten is
er een tweede-
handsmarkt. Ope
ningstijden: zater
dag van 10.00 tot
18.00 uur en zondag
van 10.00 tot 17.00
Nationaal Deens fietsnet
Denemarken wil zich in de toekomst meer en meer gaan afficheren
als een ideaal fietsland. Niet ten onrechte, want het leent zich er
net als Nederland uitstekend voor. Als opwarmer wordt op 16 mei -
dè dag van de fiets - alvast een aaneengesloten net van 3000 kilo
meter aan fietsroutes in gebruik genomen. Nu nog wat meer aparte
Info: Deens Verkeersbureau Leiden, 071 - 211544.
Michelinkaart van de Benelux
Al jarenlang brengt Michelinde bekende gele 1 200.000 kaarten
uit van Nederland, België en Luxemburg. Daar is nu ook een rode 1
400.000 kaart bij gekomen van de heje Benelux. Prima geschikt
voor het wat grovere (auto)werk. De kaart is voorzien van een
plaatsnamenregister plus plattegronden van de belangrijkste ste
den en hun omgeving. Prijs (in de boekhandel) fl. 15,50.
Hardlopen in buitenland
Zoals gewoonlijk rondom deze tijd heeft de Flying Athletes Stich
ting, kortweg JFast genoemd, haar reisprogramma uitgegeven. Heel
geschikt voor wie een marathon wil lopen in het buitenland en
geen gezeur aan z'n kop wenst te hebben over reistickets, over
nachtingsmogelijkheden, inschrijfgeld en meer van die perikelen
die je van de trainingsarbeid afhouden. Fast regelt alles en organi
seert trips naar onder meer de marathons van Londen, Berlijn,
Boedapest, San Francisco, Moskou, Athene, Honolulu en natuurlijk
New York.
Ierse Vakantiebeurs
Wie zijn komende vakantie wil doorbrengen in Ierland, zou op 27
en 28 maart in het Golden Tulip Hotel bij Schiphol de Ierse Vakan
tiebeurs kunnen bezoeken. Veel informatie over het groene eiland
(stands van onder meer reisorganisaties), maar ook sfeer (live mu
ziek van Eirin's Eye) en - uiteraard - een pub. Om alvast in de stem
ming te komen.
door uw ad
vertentie op
déze speciale
paginate
tilsllts plaatsen.
Bel onze
In voetspoor van Marco Polo niet de bus over de Karakorum Highway
Sprookjesachtige taferelen langs de hoogste pasweg van de wereld.
Marco Polo moet stalen zenuwen hebben gehad en een
ijzeren gestel. Op z'n dooie akkertje trok hij via het im
mense Karakorumgebergte China binnen. Barre sneeuw
stormen, ijzige koude, overstromingen, lawines en aard
verschuivingen deerden de stoutmoedige ontdekkings
reiziger niet. Wie anno 1992 in zijn voetsporen treedt,
vindt tussen het Chinees/Pakistaanse hooggebergte een
1200 km lange asfaltweg. De weg werd 20 jaar geleden
ten koste van meer dan 1000 mensenlevens, op de na
tuur veroverd. Maar het pleit is nog niet voorgoed be
slecht. Want keer op keer proberen de gigantische bergen
de Karakorum Highway letterlijk en figuurlijk uit de weg
SUST PETER SLUIS
Tijdens de zondvloed in sep
tember verdwenen kilometer
slange weggedeelten aan de
Pakistanse kant van de weg on
der lawines, aardverschuivingen
en modderstromen. Zodra de
regenval was gestopt, maakte
een leger van wegarbeiders zich
op om de KKH, zoals de weg in
het dagelijkse spraakgebruik
wordt genoemd, voor de zoveel
ste keer weer begaanbaar te
maken.
Met veertig Pakistani, een Ja
panner en een kort aangebon
den Chinese chauffeur geniet ik
drie weken later de twijfelachti
ge, maar zelfgekozen eer, als
een van de eersten de tocht van
het Chinese Kashgar naar de
Pakistaanse grensplaats Sust
per bus te mogen maken. Uiter
aard slaagden individuele reizi
gers er al eerder in dit traject te
overbruggen, maar zij deden
dat per landrover en deels te
voet.
Het lijkt er op dat de Pakistani
dagenlang met smart op het
groene licht voor de bustocht
hebben zitten wachten. Zodra
de bus komt voorgereden, stor
ten ze zich er massaal op. Bang
dat niet alle meegevoerde goe
deren mee kunnen. Thermosta
ten, soundmachines, meloenen,
zelfs herenfietsen verdwijnen
gedeeltelijk onder een meters
hoge bult op het dak van de
bus. De rest wordt onder de
stoelen, in het gangpad of in de
gekwakt. Met
vertraging rijdt
een prikkelbare Chinese chauf
feur zijn 42 haringen in een ton
de stad uit.
Plaspauze
Hoewel de KKH officieel de Chi
na-Pakistan Vriendschapsweg
heet, botert het absoluut niet
tussen de chauffeur en zijn
Pakistaanse inzittenden. Al bij
het inladen van de bus haalde
de Han-Chinees zich de woede
van de Pakistani op de hals
door de bagage van 'voorkrui
pers', ongeacht de inhoud, zon
der pardon op de kasseien te
smijten. Op zijn beurt is de
chauffeur des duivels als onder
weg een korte plaspauze een
kwartier uitloopt omdat de
meeste passagiers zich voor de
bus op de knieën werpen om
tot Allah te bidden.
De Karakorum Highway kent
een geschiedenis die zo oud is
als de weg naar Rome. Of juister
nog, rond het begin van de jaar
telling maakte deze deel uit van
een van de wegen naar Rome,
de Zijderoute. De route waar
langs zijde, thee, specerijen en
porselein naar het westen werd
vervoerd, liep van de toenmali
ge Chinese hoofdstad Xian via
Kashar naar India, Perzië, Grie
kenland en het Romeinse rijk.
Het was ook via deze route dat
het boeddhisme zijn weg vond
van het Indische continent tot
diep in Azië.
Met de opkomst van de
scheepvaart en de ontdekking
eind 1400 van een vaarroute
tussen Europa en Azië via Kaap
de Goede Hoop, viel het doek
voor de Zijderoute. Het was een
wederzijdse ruzie met India die
China en Pakistan er in 1964 toe
zetten (een deel van) de oude
handelsweg nieuw leven in te
blazen. Het duurde tot het be
gin van de jaren zeventig voor
dat er, vooral dankzij de inspan
ning van de Chinezen, serieus
aan de 1200 km lange twee-
baans autoweg gewerkt werd. In
1982 werd de 1G£H officieel ge
opend, vier jaar later moesten
de eerste toeristen via de weg
van het ene naar het andere
land reizen.
In ruil voor de werkzaamhe
den aan de weg, schonk Pakis
tan indertijd 2000 vierkante ki
lometer van de woestenij aan
China. In dit gebied bevindt
zich heden ten dage de laatste
Chinese nederzetting voor de
grens, het stadje Kashkirgan.
Het is hier waar de chauffeur na
280 kilometer over vlekkeloos
glad asfalt zijn voertuig voor de
stoep van het plaatselijke hotel
parkeert voor de nacht. Het is er
op een hoogte van 3700 meter
steenkoud en iedereen kruipt
na het eten direct onder de wol.
Allerbelabberdst
Tot mijn niet geringe verbazing
vertrekt de bus de volgende
ochtend exact op het 's avonds
genoemde tijdstip van half acht.
Hoewel het wegdek nog niets te
wensen over laat, stuurt de
chauffeur van meet af aan aller
belabberdst. Hij ziet bochten in
de weg pas op het allerlaatste
ogenblik en moet keer op keer
flink in de remmen. De man is
zichtbaar gespannen, maar en
kele uren later wordt zijn nervo
siteit pas echt duidelijk.
Voorlopig ben ik me god zij
dank nog van geen kwaad be
wust en geniet met volle teugen
van het betoverende landschap
dat alleen bevolkt lijkt door wat
kamelen en een enkele yak, een
miniatuurbuffel. Na een paar
uur rijden, wordt de Chinese
grenspost Pirah bereikt. Een
aantal Pakistani maakt hier op
de valreep nog gebruik van de
mogelijkheid om de in eigen
land streng verboden spiritua
liën als whisky, brandy en wod
ka in te slaan.
Om in het stuk niemandsland
tussen Pirah en Sust ligt op een
hoogte van 4730 meter de
Khunjerabpas. Het is de hoogte
van deze pas waaraan de Ka
rakorum Highway zijn status
van hoogste snelweg ter wereld
ontleent. Na de pas veranderen
landschap en wegdek drama
tisch. De weg ligt bezaaid met
stenen die al snel plaats maken
voor keien en rotsblokken. Ga
ten in de weg worden diepe kui
len en het gladde asfalt veran
dert steeds vaker in een hobbe
lig en slecht begaanbaar grind
pad.
De reden van de plotsklaps
verslechterende wegconditie
laat zich makkelijk raden. Want
de bergen die opdoemen na de
Khunjerabpas zijn niet opge
trokken uit solide gesteente, het
zijn gigantische puinhopen van
zand, stenen en rotsblokken die
bij het minste of geringste
buitje of stroompje aan de wan
del gaan. De arme Chinese
Het imposante fort ligt bijna geheel verscholen onder het groen
Ook dit jaar wordt Fort Spijkerboor op elke laatste
zaterdag van de maand opengesteld voor het pu
bliek. Het 'dode weermiddel', zoals de schrijver F.
B. Hotz een dergelijk verdedigingswerk ooit
noemde, behoort tot de 'Stelling Amsterdam
(een gordel van forten rondom de hoofdstad) en
bevindt zich op een van de mooiste plekjes van
Noord-Holland, daar waar het Noordhollands Ka
naal een waterkruising vormt met de Knollen-
dammer Vaart en de Beemster Ringvaart.
Het fort ligt tevens aan het traject van de be
faamde Pontjes-fietsroute. Na het bij het Heeren
huis varende veer, dat drie droogmakerijen met
HANS VAN WEEL
elkaar verbindt (de Beemster, de Schermer en de
Wormer), hoeft maar een paar honderd meter te
worden omgereden. Vanuit Purmerend is het fort
via het nieuwe fietspad langs het Noordhollands
Kanaal eveneens prima per rijwiel bereikbaar en
vanuit het noorden kan het schilderachtige dijkje
langs Westgraftdijk en Oostgraftdijk worden ge-
Aan de bezichting (onder leiding van een gids)
van het fort kan maar door een beperkt aantal
mensen worden deelgenomen. Van tevoren aan
melden (tel. 02981 - 1360 tussen 18.00 en 19.00
uur) is daarom noodzakelijk.
FOTO REUTER
chauffeur hoort voortdurend
rollend gesteente tegen de zij
kant van de bus slaan. De scha
de aan het voertuig wordt door
zijn eigen stommiteiten alleen
maar groter, keer op keer
schampt hij grote keien en rots
en die met een beetje stuur
manskunst makkelijk te ontwij
ken zijn. Een aantal malen raakt
de bagage op het dak van de
bus verstrikt in de over de weg
hangende draden van de vele
telefoonpalen die door de re
genvloed en landverschuivin
gen ontworteld zijn geraakt.
Steenregen
Enkele tientallen kilometers
voor het eindstation Sust moet
de bus langs een enorm rots
blok dat de weg verspert. Het
geïmproviseerde schuinaflo-
pende pad is slechts een paar
meter breed en houdt op waar
de oever van de Hunza-rivier,
200 meter lager, begint. De
chauffeur gebaart zijn passa
giers om allemaal rechts in de
bus plaats te nemen. Met pijn
en moeite, het geluid van staal
op steen klinkt voortdurend,
weet hij zonder in het ravijn te
storten de hindernis te nemen.
Het bloedstollende tafereel her
haalt zich daarna nog twee keer.
De laatste tien kilometer
moeten de inzittenden regel
matig de bus uit omdat het top
zware voertuig te weinig vermo
gen heeft om zich over de vele
blokkades op de weg te spelen.
Halverwege zo'n hindernis die
lopende moet worden afgelegd,
begint een aantal Pakistani
plotseling te rennen. Op het pad
begint het stenen te regenen,
eerst langzaam maar al gauw
sneller. Met de armen ter be
scherming om het hoofd gesla
gen zet ik het ook op een lopen.
Ik voel me een soldaat die per
vergissing midden in de vijan
delijke vuurlinie is beland.
Gelukkig blijft het fatale schot
uit. Mijn Pakistaanse busgeno
ten vertellen me even later in
smakeloze details dat het pre
cies op deze plek was waar drie
weken eerder een Amerikaanse
toeriste door een gigantisch
rotsblok werd getroffen en om
het leven kwam. Drie van haar
busgenoten raakten in de lawi
ne van vallend gesteente ernstig
gewond. Van angstzweet of
knikkende knieën lijken de
Pakistani geen last te hebben.
'Inssjalleh' legt een van hen uit:
„Als God het wil gebeurt er
niets."
Als ik hem 's avonds in ra'n
hotel in Sust weer tegen het lijf
loop, blijkt de volslanke islamiet
minder geloofsgetrouw dan hij
deed voorkomen. Hij troont me
mee naar zijn kamer en duikt
onmiddellijk in een grote kunst
leren tas. Van onder een paar
dozen Chinese gympjes graait
hij twee literflessen sterke drank
te voorschijn. Wat zal het zijn.
whisky of brandy?, vraagt hij
me. En zonder een antwoord af
te wachten schenkt hij twee
theeglaasjes vol met brandy.
Dat nebben we na onze span
nende tocht wel verdiend, is
zijn volstrekt tegen zijn geloof
indruisende opvatting. En daar
kan ik het alleen maar mee eens
zijn.
Nieuwe kantoren
ANWB bij VVV
De samenwerking tussen
ANWB en VVV breidt zich
steeds verder uit. Sinds half fe
bruari zijn er acht ANWB-
agentschappen ingetrokken bij
WV-kanioren. Zo is er nu ook
een ANWB-kantoor bij de WV
van N'oordwijk (De Grent 8, te
lefoon 01719 - 19321) en een bij
de WV van Lisse (Grachtweg
53. telefoon 02521 - 14262).
Spaans op vakantie
Afgelopen week begon op de te
levisie een door de stichting Te-
leac verzorgde cursus onder de
titel 'OIGA! Spaans voor de va
kantie'. Vanaf 13 april zijn de
lessen via Radio 5 te volgen. Het
cursusboek met geluidscasset
tes is verkrijgbaar in de boek
handel, maar het kan ook recht
streeks worden besteld bij Tele-
ac. door overmaking van fl.
29,95 op postgiro 544232.
Rookvrije kamers
in Noorse hotels
Vanaf 1 juli aanstaande zullen
op grond van een nieuwe wet
geving een derde deel van alle
hotelkamers en restaurantstoe-
len in Noorwegen 'rookvrij' zijn.
Dat heeft Björn Ketilsson van de
Noorse bond van hotels en res
taurants verklaard. Overigens
besloot begin dit jaar Jotunhei-
men Fjellstue, het enige geheel
rookvrije hotel van Noorwegen,
het verbod op te geven. Volgens
de eigenaar van het hotel had
de maatregel, die in 1988 werd
ingevoerd, niet het positieve ef
fect dat hij ervan had verwacht.
VVV-Magazine met
aparte agenda
J0_.' Dtr ii* - j-?
Het eens in de drie maanden
verschijnende VW-Magazine
legt de nadruk dit keer op ui
teraard - het voorjaar. Veel aan
dacht voor dierentuinen, kam
peren en pannekoeken, maar
ook een aparte agenda met
daarin een lijst van circa 1500
evenementen. Do- opsomming
is ingedeeld per provincie en elk
hoofdstuk wordt afgesloten met
een speciaal samengestelde
fietsroute voor de landelijke
Fietsdag op 8 mei. I let blad plus
agenda is verkrijgbaar bij alle
WV-kantoren en KOSl EL 6,95
Vakantietips voor
toeristen met astma
Bij het Astma Fonds is onlangs
de brochure 'Op vakantie' ver
schenen. In het gidsje is een
aantal tips opgenomen voor ca-
rapatiënten die op vakantie
gaan. De voorbereiding neemt
daarbij een belangrijke plaats
in. Toeristen met astma moeten
bij het boeken van hun vakantie
goede afspraken maken over
bijvoorbeeld het extra schoon
maken en/of het verwijderen
van ongeschikte dekens en kus
sen. Verder staat in 'Op Vakan
tie' ook informatie over het ma
ken van dagtochtjes. Met be
hulp van een uitneembare vra
genlijst tenslotte, kan de patiënt
via het reisbureau inlichtingen
inwinnen bij het vakantieadres
of de touroperator.
Bij hetzelfde Astma Fonds is
overigens ook een gidsje ver
schenen met een overzicht van
de reizen die door het Fonds
worden georganiseerd voor ca-
rapatiënten die niet meer zelf
standig op vakantie kunnen
gaan. Bestemmingen zijn onder
meer Davos, Burg Reuland (Bel
gië) Valkenburg. Salland en het
Noordhollandse Bergen. Beide
brochures zijn gratis te bestel
len door een briefkaart te sturen
naar Postbus 5. 3830 AA Leus
den.
