Verlost van pijpleiding en shovels
Zuiveringsinstallatie Zwaanshoek breidt uit
Energiebedrijf schaft
brandstofcellen aan
Over leven
1 RtesSfr
n, v r;-£
L
Rijnwater niet zo
schoon als beoogd
VRIJDAG 12 MAART 1993
23
Meer gemeenten schaffen gif af
al Nederlandse gemeenten dat het gebruik
van chemische bestrijdingsmiddelen in het openbaar groen af
zweert, neemt toe. Volgens de stichting Natuurverrijking in Lek-
kerkerk hebben inmiddels honderd gemeenten toegezegd hun
bestraling en hun groen voortaan te beheren zonder gif. De zo-
gehelen Groene Lijst van de stichting bevat ook twee provincies.
De provincie Zeeland heeft aangekondigd met ingang van 1993
geen bestrijdingsmiddelen meer te gebruiken. Noord-Brabant
doet hetzelfde met ingang van 1994. Alternatieven voor chemi-
Noodprogramma verwerking GFT
leiden» Het Afval Overlegorgaan waarin verschillende overheden
samenwerken, heeft een noodprogramma opgesteld om te voor
komen dat in de loop van dit jaar een groot tekort aan capaciteit
ontstaat om gescheiden ingezamelde GFT te verwerken. In een
aantal gevallen is het volgens het overlegorgaan nodig compos-
teerinrichtingen te laten draaien zonder dal alle benodigde ver
gunningen binnen zijn: een gedoogbeleid. De Stichting Natuur
en Milieu en de twaalf provinciale milieufederaties hebben laten
weten zo yveinig mogelijk bezwaren in te dienen tegen de bouw
en het functioneren van de installaties.
EnergieNed, de vereniging van
gas- en stroombedrijven, heeft
samen met zes afzonderlijke
energiebedrijven twee prototy
pen brandstofcellen besteld bij
Brandstofcel Nederland (BCN).
Hiermee moet de introductie
van brandstofcellen worden ge
stimuleerd.
Brandstofcellen zetten aard
gas om in warmte en stroom en
kunnen daardoor een belangrij
ke rol spelen bij de warmte
kracht-koppeling, het gecombi
neerd opwekken van warmte en
stroom, zoals de energiebedrij-
ven dat toepassen. Daarmee
wordt energie bespaard en het
is goed voor het milieu.
Eind volgend jaar zal het eer
ste prototype in gebruik worden
genomen. De cellen krijgen een
vermogen van 50 en 250 kilo
watt. Met de levering is een be
drag gemoeid van in totaal 15
miljoen gulden.
De leverancier, BCN, is een
samenwerkingsverband van
Stork, de Koninklijke Schelde
Groep en het ECN (Energie-on
derzoekcentrum Nederland).
EnergieNed en de zes distribu
tiebedrijven willen de 15 mil
joen gulden inbrengen als risi
co-kapitaal voor BCN. Als BCN
Overgaat tot serie-produktie zul
len de distributiebedrijven de
len in de opbrengst.
Duinbehoud enthousiast over nieuwe aanpak voor ophogen strand
Hinderlijke shovels links,
een afzichtelijke pijplei
ding rechts. Het beeld
waarbij de badgast nogal
wat overlast ondervindt
van het ophogen van het
strand, behoort binnenkort
tot het verleden. Het mi
nisterie van verkeer en wa
terstaat heeft een methode
ontwikkeld waarbij 'zand
naar de zee wordt gedra
gen' en het strand verder
ongemoeid wordt gelaten.
haan brandenburg
Het experiment binnenkort
uitgevoerd op Terschelling
komt er-globaal op neer dat
midden op zee zand wordt op
gezogen. Vervolgens wordt het
zo'n vier meter voor de kust
weer op de zeebodem gedumpt.
Door de getijdewerking werpt
de zee het zand weer op de
kustlijn, zodat het strand op een
natuurlijke wijze wordt opge
hoogd. Omdat het strand door
de nieuwe methode langzaam
maar zeker aangroeit, worden
de duinen op hun beurt weel
beter beschermd tegen erosie.
Tot nog toe wordt het zand nog
door middel van pijpleidingen
op het strand gespoten en met
'zandschuivers' gelijkmatig ver
deeld.
Incidenten
Een woordvoerder van het
Hoogheemraadschap van Rijn
land mede verantwoordelijk
voor het beheer van de zeereep
tussen Wassenaar en IJmuiden
Pijpleidingen op het strand van Scheveningen. Wanneer de proef met het ophogen van het strand vanuit zee slaagt, behoort dit beeld spoedig tot het verleden.
noemt de nieuwe werkwijze
'interessant'. Tegelijkertijd stelt
hij vast dat de nieuwe aanpak in
hel gebied van Rijnland waar
schijnlijk niet of nauwelijks zal
worden toegepast. Van ernstige
schade aan de duinen is in het
territorium van Rijnland de af
gelopen jaren vrijwel geen spra-
ke geweest. „Wij gaan er van uit
dat de zee geeft en neemt, in de
wintermaanden raken we wat
zand kwijt, in de zomerperiode
komt het er weer bij. Het totaal
beeld laat zelfs zien dat er meer
bijkomt dan wegvloeit."
Ook de zware storm van en
kele weken geleden heeft vrijwel
geen schade aangericht. ,,Pas
elkaar snel opvolgen, hebben
we te maken met afslag. Dat
hadden we bijvoorbeeld vorig
jaar. Maar dan spreken we echt
Enthousiast
Intussen wordt de nieuwe me
thode zoals Verkeer en Water
staat die wil toepassen alom
toegejuicht. Ook de Stichting
Duinbehoud toont zich enthou
siast. Zegsman M. Jansen: „Er is
veel meer sprake van een na
tuurlijk proces en de recreatie
ondervindt er geen last van."
Hij tekent daarbij aan dat het
plan ook een extra bescherming
biedt aan de vorming van jonge
Jansen onderschrijft de
van Rijnland dat hei voc
kust bij Katwijk en Noor
voorlopig niet nodig is de
we vinding in praktijk te I
gen.
„Ma
rwacht ernstig du
loen. dan is de n
tier goed toe te pa-^
é-r 't~f F'
,'XgiBtAMgeaw
v£%
P v
i •->-
De Zwaanshoekse zuivering moet worden vergroot en gemoderniseerd naar de huidige maatstaven. De graad
van zuivering ligt hoger waardoor ook uitgebreider apparatuur nodig is. foto» archief
De rioolwaterzuiveringsinstallatie bij
Zwaanshoek wordt flink uitgebreid. Het
Hoogheemraadschap van Rijnland heeft
plannen de installatie ongeveer twee
keer zo groot te maken. Door de uitbrei
ding dreigt een aantal woningen en
agrarische bedrijven aan de Spieringweg
het veld te moeten ruimen. Tiet nieuws
is daarom bij de omwonenden ingesla
gen als een bom.
De waterzuivering bij Zwaanshoek is
sinds 1981 in gebruik. De installatie zui
vert het rioolwater van een groot aantal
dorpen. Water dat in Hillegom, De Zilk,
Lisserbroek, Nieuw-Vennep, De Kaags
Zwaanshoek, Bennebroek, Vogelenzang
en een deel van Hoofddorp door de
gootsteen of het toilet spoelt, zet koers
naar de installatie aan de Spieringweg.
De huidige installatie kan het rioolwa
ter van 100.000 mensen verwerken. Die
capaciteit moet worden uitgebreid naar
180.000 doordat Rijnland twee kleine,
verouderde zuiveringsinstallaties in
De Kaag en Hoofddorp sluit. Verder
maakt de bouw van nieuwe woonwijken
en bedrijfsterreinen bij Hoofddorp uit
breiding van de capaciteit noodzakelijk.
Als derde reden dat de Zwaanshoekse
zuivering moet worden vergroot, noemt
een woordvoerder van Rijnland het feit
dat de installatie moet worden gemoder
niseerd. „Tegenwoordig worden hogere
eisen gesteld dan pakweg vijftien jaar ge
leden toen de plannen voor Zwaanshoek
werden ontwikkeld. De graad van zuive
ring ligt hoger waardoor uitgebreider ap
paratuur nodig is."
Naar welke kant de waterzuivering uit
breidt, is nog niet bekend. Er zijn, als het
aan de gemeente Haarlemmermeer en
Rijnland ligt, twee mogelijkheden: naai*
het noorden (in de richting van het dorp
Zwaanshoek) en naar het oosten (aan de
overzijde van de Spieringweg). In beide
gevallen is een wijzinging van het be
stemmingsplan noodzakelijk.
De omwonenden van de installatie en
de dorpsraad van Zwaanshoek zouden
het liefst zien dat Rijnland voor geen van
beide varianten kiest. Zij stellen voor uit
te wijken naar een plek die 800 meter
verderop ligt, yer van de bebouwing.
Door voor deze plaats nabij de IJ tocht te
kiezen, komt volgens de Zwaanshoekers
de installatie op een plek te staan waar
niemand er last van heeft. En ook hoe
ven er dan geen woningen te worden ge
sloopt.
Vijftien jaar geleden werd dit idee al
door de bewoners geopperd en één van
de agrariërs ter plekke bood destijds zelfs
grond voor dit doel te koop aan. Rijnland
voelde er echter niets voor en wijst In t
idee nu andermaal van de hand, zo bleek
deze week tijdens een commissieverga
dering in het gemeentehuis van Haar
lemmermeer. Werd vijftien jaar terug het
argument 'tijdsdruk' genoemd, nu zou
volgens het Hoogheemraadschap ver
huizing naar een andere locatie een te
grote kapitaalsvernietiging betekenen
Een definitief besluit over de uitbrei
ding van de installatie is in het gemeent
huis van Haarlemmermeer nog niet ge
nomen. Wel hebben de raadsleden de/e
week toestemming gegeven een proic
dure te beginnen om het bestemmings
plan te wijzigen. De ongeruste omwo
nenden, die in groten getale de commis
sievergadering bijwoonden, werd be
loofd dat 'zij er zeker niet slechter van
zullen worden' als ze noodgedwongen
hun
ngen r
erlate
De kwaliteit van het Rijnwater is
sinds de aanvaarding van het
Rijn Aktie Programma in 1987
belangrijk verbeterd. Maar om
alle doelstellingen van het pro
gramma te halen zijn wel extra
maatregelen nodig. Dit heeft
het Rijksinstituut voor Integraal
Zoetwaterbeheer en Afvalwater
behandeling (RIZA) bekendge
maakt.
Van ongeveer 45 stoffen is in
het Rijn Aktie Programma aan
gegeven hoeveel de verontreini
ging in 1995 moet zijn gedaald
ten opzichte van het niveau in
1985. Afgaande op de meest re
cente informatie gaat het RIZA
ervan uit dat die doelstelling bij
40 tot 50 procent van de stoffen
wordt gehaald. Bij 20 procent is
dat niet vast te stellen omdat de
lozing in Nederland tc klein is.
Van 30 tot 40 procent zal de
doelstelling in 1995 nog niet
zijn bereikt.
De kwaliteit van ongeveer de
helft van de stoffen voldoet vol
gens het RIZA in 1995 aan de
criteria die in het herstelpro
gramma zijn opgenomen. Van
25 procent is dit onmogelijk
vast te stellen omdat de moet
methode nog te onnauwkeurig
is of de normen hor niei zijn
bepaald.
De kwaliteit
35 pr
de stoffen zal in 19'i"> r
wensen over laten. Het gaat hier
polycyclische aromatische kool
waterstoffen (pak's) en bestrij
dingsmiddelen. Vooral de land
bouw heeft een groot aandeel in
deze verontreiniging, zo heeft
het RIZA vastgesteld.
Het RIZA is per saldo tëfce
den over de vorderingen sdie
niet de uitvoering van het Rijn
Aktie Programma worden ge
maakt. Met name de industrie
in de landen langs de Rijn beeft
de laatste jaren fors in de buidel
getast om te voldoen aan de
steeds hogere milieu-eisen: in
totaal circa tien miljard gulden
De overheden hebben er in to
taal 20 miljard gulden aan be
Lepelaar zoekt voedselgebieden
De lepelaar moet nieuwe
voedselgebieden krijgen. Al
leen dan kan deze vogel op
lange termijn als broedvogel
voor Nederland behouden
blijven. Dit staat in een rap
port van Vogelbescherming
Nederland. Nederland en
Spanje zijn de enige landen in
West-Europa waar de lepelaar
als broedvogel voorkomt IX-
lepelaar nestelt onder meer op
Texel en in de Oostvaardc rs,
plassen. Wil Nederland de le
pelaar behouden, dan zal veel
aandacht moeten worden be
steed aan de voedselgebieden.
De vogel voedt zich met kleine
vis en garnalen, die hij in on
diep water vangt.
Wal is voor it liet mooiste na
tuurgebied?
Het duingebied Berkheide in
Katwijk. Als student biologie be
sloot ik daar twintig jaar gele
den om natuurbeschermer te
worden. Ik heb goede herinne
ringen daaraan. Uit natuuroog-
punt is Berkheide overigens niet
de absolute top.'
Waar denkt u aan als het woord
milieu valt?
Dan krijg ik een sombere bui. Er
zijn zo veel milieuproblemen
dat je het gevoel krijgt legen de
bierkaai te vechten.
Wat vindt u hel grootste milieu
probleem?
1 lerrie. Als je in de Kennemer-
dui nen of de Amsterdamse Wa
terleidingduinen loopt, hoor je
het racecircuit van Zandvoort.
En overal zijn van de opgeroer
de brommers. Vreselijk.
Wordt er naar uw idee door de
overheid voldoende aandacht
besleed aan het milieu en het la-
Voor geluidsoverlast is te weinig
aandacht, maar over het alge
meen gaal het de goede kant
op. We zijn er nog niet. Nog
veel te vaak krijgen economie
en werkgelegenheid voorrang
boven het milieu. En dat terwijl
het schoonmaken en -houden
van het milieu toch ook veel
werk oplevert.
A. Salman in het duingebied Berkheide in Katwijk.
overtuiging, ik probeer thuis het
waterverbruik terug te dringen.
Kort douchen en een regenton
voor het sproeiwater voor de
tuin. Waterverbruik is juist voor
ons belangrijk omdat in de dui-
neh water wordt gewonnen.
Wat vindt u van kernenergie?
Als het afvalprobleem écht goed
opgelost is, en de bedrijfsrisico's
aanvaardbaar zijn, kies ik kern
energie boven fossiele energie.
Zonne-energie slaat natuurlijk
Wat denkt u dan van windener
gie?
Daar zijn grenzen aan. Niet al
leen waait f\et niet altijd, maar
je kunt ook moeilijk liet hele
duingebied vol windmolens zei
len. Er blijft geen spaan over
van het landschap. Bovendien,
voor de broedvogels werken de,
windmolens als één grote ge
U bent directeur van Duinbe
houd, gaat liet goed met de dui
nen?
Dc gemeenten langs de kust
moeten beter nadenken over
hoe ze met de duinen omgaan.
Zc zijn kortzichtig. F.r wordt
maar gebouwd, zonder aan het
duingebied te denken. Voor de
toekomstig bewoners van de
dorpen blijft geen natuur over.
Elke dag worden we er weer mee
geconfronteerd. Of het nu om het
gescheiden inzamelen van afval,
het gebruik van bestrijdingsmid
delen of het aanwijzen van be
schermde gebieden gaat, het
milieu vraagt voortdurend de aan
dacht. In de rubriek '10 over
Groen' worden tien willekeurige
vragen over het milieu gesteld.
Deze week aan A. Salman, direc
teur stichting Duinbehoud Leiden.
De Tweede Kamer heeft grond
waterbelasting net afgewezen,
maar wat vindt u van bet instel
len van een milieubelasting?
Prima, mits de belasting echt
regulerend werkt. Een belasting
op elke kuub water stimuleert
zuinig gebruik. Flet belasting
geld dat zo wordt ingezameld,
moet wél aan milieumaatrege
len worden besteed.
Doel li zelf iets aan behoud van
een goed milieu?
Ja. Niet alleen werk ik met volle
Wat vindt u hetgroote milieu
probleem?
I Jet dichtslibben van het groene
gebied. Als ik zie hoe Alphen
oprukt dan slaat mijn hart over.
Het polderlandschap gaat er
aan. oeverplanten en weidevo
gels krijgen het steeds mocilij
ker. Als de polders dichtslibben
gaan recreanten naar de duinen
met alle nadelen van dien.
haktmolen. Geen goed idee dus.
