Huambo in
handen van
Unita-leger
Evacuatie Oost-Bosnië
voorlopig van de baan
Italiaanse president tegen anti-corruptiewetten
Buitenland
Warm welkom
Israëli vermoord bij Gaza
Irak verloor
1500 man in
Golfoorlog
Gevechten gaan door ondanks
vredesakkoord Afghanistan
Frankrijk geschokt door
moord op Jacques Roseau
MAANDAG 8 MAART 1993
Noordierse politieman neergeschoten
Belfast» In Belfast is vanochtend bij een wegversperring een po
litieman neergeschoten. De agent werd in een been geschoten,
toen collega's probeerden bij een controlepost een bestelwagen
te laten stoppen. Gisteren liepen vier politiemensen in Noord-
Ierland verwondingen op toen een autobom explodeerde op het
moment dat zij er langs liepen. Voor deze aanslag heeft het Ierse
Republikeinse leger (IRA) zich verantwoordelijk gesteld.
Zes kilo uranium in Polen onderschept
Warschau De Poolse geheime politie heeft eind vorige week in
Gdynia, aan de Oostzee, meer dan zes kilo uranium en hoog
waardig uraniummonoxide in beslaggenomen en zes mensen
op verdenking van smokkel gearresteerd.
'Tientallen bases in VS dicht'
De Amerikaanse regering is van plan in het kader van
de aangekondigde defensiebezuinigingen in de VS tientallen r
litaire bases en legerinstallaties te sluiten. De operatie kost waar
schijnlijk duizenden werknemers (militair en civiel) hun baan.
Dat meldde de The New York Times gisteren.
Letland introduceert eigen munt
riga» Letland heeft eind vorige week de lat als ëigen munteen
heid geïntroduceerd ter vervanging van de Letse roebel. Om te
beginnen zijn alleen biljetten van vijf lat beschikbaar, maar te
zijner tijd zullen andere coupures volgen. Een lat is ongeveer 200
Letse roebels waard. Een dollar wordt verhandeld tegen 155 Let
se roebels.
Seoul: Amnestie voor 40.000 gevangenen
seoul» De nieuwe Zuidkoreaanse president Kim Young-sam
'heeft zaterdag zo'n 40.000 gevangenen amnestie verleend. Vol
gens de media zijn ongeveer 1.600 gevangenen meest gewone
criminelen vrijgelaten en hebben tienduizenden anderen
strafvermindering gekregen. Een derde categorie krijgt herstel
van de burgerrechten.
Hoeehst dicht na nieuwe vervuiling
frankfurt» Na een nieuw ongeluk heeft het Duitse chemiecon
cern Hoeehst gisteren een fabriek in Frankfurt gedeeltelijk geslo
ten. Het concern kreeg dit weekeinde te maken met een hele
reeks storingen. Gistermorgen ontsnapte een uur lang een blau
we kleurstof. Twee weken geleden ontsnapte een chemische stof
die later kankerverwekkend bleek.
Deense steun 'Maastricht' tanende
kopenhagen In Denemarken is de steun voor het verdrag van
Maastricht verder gedaald. Dat blijkt uit een gisteren door het
dagblad Berlingske Tidende gepubliceerde peiling. Precies 50
procent van de ondervraagden stemmen nog in met ratificatie.
Op 7 februari en 1 maart was dat nog respectievelijk 54 en 52
procent.
Bestandsakkoord in Rwanda
dar es salaam De regering en de opstandelingen in het Oostafri-
kaanse Rwanda zijn het gisteren in buurland Tanzania eens ge
worden over een staakt-het-vuren, dat morgen moet ingaan.
Beide partijen zetten op 15 maart in Arusha (Tanzania) hun vre
desoverleg voort.
Lufthansa steeds dieper in het rood
berlijn» Ondanks recordomzetten en
van de vliegtuigen komt de Duitse luchtvaartmaatschappij Luft
hansa stees dieper in de rode cijfers te zitten. De oorzaak daar
van ligt in de prijzenslag in de luchtvaart, aldus bestuurslid
Adrian von Dörnberg. Over 1992 noteerde Lufthansa een verlies
van ruim 1,5 miljard gulden.
JeruzalemRtr-afpmaatregel konden tienduizen
den Palestijnen uit de Gaza niet
naar hun werk in Israël.
Het Israëlische leger onder
zoekt geruchten dat een verte
genwoordigster van de VN-or-
ganisatie Unrwa vorige week
lijdzaam heeft toegekeken hoe
een woedende menigte in de
Gazastrook een Israëlische au
tomobilist stenigde en later
doodschoot. Volgens de Unrwa-
woordvoerder, de Nederlander
Rolf van Uijen, berusten de Is
raëlische beschuldigingen op
niets meer dan geruchten.
Enkele uren nadat vanmorgen
de Gazastrook weer was 'ge
opend' is een Israëli doodgesto
ken. Dat heeft de Israëlische le-
gerradio gemeld. Het slachtoffer
werd dood aangetroffen nabij
een joodse nederzetting.
De autoriteiten hadden juist
afgelopen nacht de afsluiting
van de Gazastrook opgeheven,
waartoe een week eerder was
besloten nadat een inwoner van
de Gaza in Tel Aviv twee Israë
li's had vermoord. Door de
Bosnische Serviërs geven geen toestemming
TUZLA-WASHINGTON AP-DPA-AFP-Rtr
De evacuatie van vluchtelingen
uit oost-Bosnië, onder wie zich
veel levensgevaarlijk gewonden
bevinden, zal waarschijnlijk nog
weken op zich laten wachten.
De bevelhebber van de VN-vre-
desmacht in Bosnië, generaal
Philippe Morillon, is er niet in
geslaagd van de Servische
strijdmacht toestemming voor
evacuatie te krijgen.
De Servische bevelhebbers
verbinden volgens Morillon aan
de evacuatie de eis de situatie
van Serviërs in de moslim-ge
bieden in ogenschouw te mo
gen nemen. Daarnaast willen zij
de garantie dat ook de Serviërs
mogen vertrekken.
De door Cyrus Vance (na
mens de VN) en David Owen
(namens de EG) voorgezeten
vredesbesprekingen in New
York werden zaterdagavond op
geschort. De Kroatische leider
Mate Boban, de Servische leider
Radovan Karadzic en de Bosni
sche president Alija Izetbegovic
hebben toegezegd het overleg
de komende week voort te zet
ten. Karadzic dreigde eerder de
onderhandelingen te verlaten
als er nieuwe sancties tegen
Servië worden aangekondigd.
De onderhandelaars proberen
Izetbegovic ervan te overtuigen
dat de opdeling van Bosnië vol
gens etnische lijnen de enige
kans biedt op een vredesak
koord. De VN en Navo zouden
dan een troepenmacht van
meer dan 50.000 militairen
moeten leveren. VN-secretaris-
generaal Boutros Ghali heeft
gisteren nog eens gezegd dat de
VN-lidstaten bereid moeten zijn
grondtroepen naar Bosnië te
sturen als de Bosnische Serviërs
blijven weigeren zich uit ver
overd gebied terug te trekken.
Hij zei dit in een talkshow van
de Amerikaanse televisiezender
ABC.
Afgelopen nacht hebben Ameri
kaanse transportvliegtuigen
voor de achtste keer hulpgoede
ren afgeworpen boven het oos
ten van Bosnië. Opnieuw was
Srebrenica het doel. In deze
stad zijn 2000 zieken en gewon
den. Honderden lijden aan on
dervoeding, longontsteking en
andere ziekten.
Crisis dreigt
in Zwitserland
De fractie Zwitserse sociaal-de
mocraten beslist vandaag of
Christina Brunner opnieuw
kandidaat wordt gesteld voor
een zetel in de zeven leden tel
lende regering. Vorige week
woensdag kreeg Brunner in het
parlement niet genoeg stem
men. Als de fractie vasthoudt
aan de kandidaat dreigt een cri
sis in Zwitserland omdat de so
ciaal-democraten dan uit de co
alitieregeringstappen.
In de plaats van de als liberaal
bekend staande Brunner koos
het parlement haar partijgenoot
Matthey. Die heeft zijn verkie
zing echter niet aangenomen
om het standpunt van zijn partij
af te wachten. De burgerlijke
partijen hebben er bij de soci
aal-democraten op aangedron
gen met twee vrouwelijke kan
didaten te komen, dan wel Mat
they toestemming te geven mi
nister te worden.
Verzetsbeweging wil praten over vrede
De Angolese verzetsbeweging Unita heeft na twee maan-
den van bloedige gevechten de op een na belangrijkste
stad van het land, Huambo, veroverd op het regeringsle
ger. Unita meldde dat in de nacht van zaterdag op zon
dag en gisteravond heeft de Angolese regering het nieuws
bevestigd. Intussen heeft Unita zich bereid verklaard
weer over vrede in Angola te gaan praten.
LUANDA Rtr-DPA
Huambo is het bolwerk
Ovimbundu-stam,
Unita-leider Savimbi behoort.
Deze etnische groep maakt
meer dan de helft uit van de
10,5 miljoen Angolezen.
Volgens waarnemers is de
verovering van Huambo een
belangrijke oppepper voor de
verzetsbeweging. Unita hervatte
afgelopen najaar de burgeroor
log, omdat Savimbi zijn neder
laag bij de presidentsverkiezin
gen van september weigerde te
erkennen.
Het regeringsgamizoen in
Huambo was al verscheidene
weken afgesneden van de rest
van het leger en door Unita-
troepen teruggedrongen naar
een klein gebied rond net paleis
van de provinciale gouverneur.
Volgens Unita zijn bij de ver
overing van Huambo 5.000
krijgsgevangenen gemaakt, on
der wie hoge legerofficieren.
Verder heeft het verzet veel wa
pens buitgemaakt.
Tijdens de Golfoorlog zijn twee
jaar geleden 1.500 Iraakse mili
tairen gesneuveld. Tot die con
clusie komt de Amerikaanse de
fensiespecialist John Heidenrich
in het blad Foreign Policy.
Heidenrich baseert zijn gege
vens op gesprekken'met Iraakse
krijgsgevangenen, het betrekke
lijk geringe aantal dode Iraakse
soldaten dat werd gevonden
(577) en het feit dat van de
69.000 Iraakse krijgsgevangenen
maar een fractie gewond was.
Het Pentagon verklaarde niet
onmiddellijk behoefte te heb
ben om Heidenrichs cijfers te
onderschrijven, „maar daar wel
mee te kunnen leven". In de
eerste cijfers na de oorlog in
mei 1991 werd gesproken over
meer dan 100.000 gesneuvelde
Iraki's.
De Afghaanse verzetsleiders, met de nieuwe premier Gulbuddin Hekmatyar (links) en president Burhanuddin
Rabbani (midden) op de voorgrond in gebed na het afsluiten van een vredesakkoord. Achter de Afghanen de
bemiddelaars, onder wie in het midden de Pakistaanse premier Nawaz Sharif. foto afp
De Afghaanse hoofdstad Kabul
is gisteren opnieuw opgeschrikt
door hevige beschietingen met
artillerie, kort nadat de leiders
van de belangrijkste rivaliseren
de facties in de Pakistaanse
hoofdstad een vredesakkoord
hadden getekend. Bij de be
schietingen raakten achttien
mensen gewond.
Het vredesakkoord voorziet in
een machtsdeling en moet een
eind maken aan twaalf maan
den bloedige strijd die Kabul
verwoest heeft en waarbij dui
zenden doden zijn gevallen.
Volgens het akkoord blijft presi
dent Burhanuddin Rabbani, de
leider van de Jamiat-i-Islami,
nog anderhalf jaar staatshoofd.
Verder benoemt het zijn be
langrijkste tegenstrever, de lei
der van de Hezb-i-Islami (de is
lamitische partij) Gulbuddin
Hekmatyar, tot premier.
Het ministerie van defensie
wordt afgeschaft en vervangen
door een defensieraad, waarin
meer partijen vertegenwoordigd
zijn. De huidige minister van
defensie en trouwe bondgenoot
van president Rabbani, Ahmed
Shah Massoud, wordt niet de
voorzitter van deze defensie
raad. De rol van Massoud in de
nieuwe Afghaanse leiding is nog
niet precies omschreven.
Gisterochtend waren het de
troepen van Massoud die in Ka-
boul nog slag leverden met de
Hezb-i-Islami, die de artillerie
beschietingen zou zijn begon-
Tijdens de besprekingen had
Hekmatyar zich er fel tegen ver
zet dat de organisatie van Rab
bani zowel het presidentschap
zou bekleden als het ministerie
van defensie zou leiden. Naar
verluidt is Rabbani met tegen
zin voor deze eis gezwicht na
dat de andere deelnemers aan
de onderhandelingen zich te
leurgesteld getoond hadden,
omdat de besprekingen op het
punt stonden te mislukken.
Het akkoord bepaalt verder
dat de rivaliserende facties hun
best doen om voorgoed een
eind te maken aan de gevech
ten die het land in bloed ge
dompeld hebben sinds april
1992, toen het pro-communisti
sche bewind van president Na-
jibullah in Kabul ten val ge
bracht werd door de toen nog
verenigde islamistische opposi
tie. Bij deze botsingen, die zich
vooral afspeelden in de buiten
wijken van de hoofdstad, zijn
duizenden doden gevallen.
Ook kwamen de facties over
een dat ze hun krijgsgevange
nen vrijlaten en alle wegen her
openen die gesloten waren als
gevolg van de gevechten.
rome eelco v
CORRESPONDENT
De Italiaanse president Scalfaro heeft
geweigerd het besluit van de regering
om corrupte politici met slechts een
geldboete te bestraffen, te tekenen.
Volgens de president kan deze kwestie
niet via een decreet worden geregeld,
maar moet een wetsvoorstel bij het
parlement worden Ingediend. Milieu
minister Ripa de Meana heeft gezegd
te zullen aftreden uit protest tegen de
kabinetsmaatregelen.
De regering-Amato presenteerde zater
dag drie wetsvoorstellen en vier decre
ten, die de 'politieke oplossing' moeten
vormen voor het corruptieprobleem. De
maatregelen hebben geleid tot een
storm van protest van alle oppositiepar
tijen, de pers en de publieke opinie. Zij
zijn unaniem van oordeel dat de politie
ke klasse zichzelf amnestie wil verlenen
en de rechterlijke macht een belangrijk
deel van haar bevoegdheid voor onder
zoek naar politieke corruptie wil ontne
men.
In heel Italië groeit de behoefte om defi
nitief afscheid te nemen van een poli
tiek systeem dat door smeergeld werd
geolied. Iedereen is het erover eens dat
er snel maatregelen nodig zijn, omdat
de golf van arrestaties een verlammend
effect heeft op de politiek, de economie
en de rechtsspraak.
De regering heeft daarom verder een
groot aantal maatregelen genomen dat
betrekking heeft op de financiering van
de politiek en de juridische procedures
voor hen die zich schuldig maken aan
corruptie. Het protest richt zich vooral
op het decreet dat overtreding van de
Wet op de financiering van de politieke
partijen uit het Wetboek van Strafrecht
moet halen. De maatregel heeft effect
op zowel het heden als het verleden en
zal de rechters die de corruptieschanda
len hebben blootgelegd, in een klap een
deel van hun bevoegdheden ontnemen.
De wet die de regering wil vervangen,
stamt uit 1974 en werd destijds inge
voerd na het het uitbreken van een
groot corruptieschandaal. Overtreders
kunnen een gevangenisstraf krijgen van
6 maanden tot 4 jaar. Deze straffen zou
den in de visie van de regering moeten
worden vervangen door administratieve
sancties. Een politicus die schuldig is
bevonden, zou een boete krijgen die
drie keer het bedrag is dat hij of zij op il
legale wijze ontving. Ook zouden over
treders politici èn ondernemers
vijf jaar lang geen 'vertegenwoordigen
de functies' mogen hebben in het open
baar bestuur, de overheidsbedrijven en
het particulier bedrijfsleven.
Het is zeer onwaarschijnlijk dat de poli
tici in staat zullen zijn alle miljoenen te
rug te geven. Ze zullen, zoals het decreet
ook voorschrijft, terug moeten vallen op
de partij, maar alle Italiaanse partijen
verkeren in chronische geldnood. Het
verbod op het uitoefenen van 'vertegen
woordigende functies', zal niet leiden
tot een grote schoonmaak in de politiek.
De maatregel geldt namelijk alleen voor
functies op uitvoerend niveau en dus
blijven het nationale parlement en de
vergelijkbare organen op regionaal, pro
vinciaal en lokaal niveau buiten schot.
De meeste politici tot nu toe zijn be
schuldigd van overtreding van de Wet
op de partijfinanciering en daarom
wordt het door de president te blokke
ren decreet gezien als een reddingboei
voor de huidige politieke klasse. Heling
en het aannemen van smeergeld (wat
bijvoorbeeld de socialistische leider
Craxi ten laste is gelegd) zal, zoals vroe
ger, strafbaar blijven. De kans is echter
groot dat het onderscheid nog vager
wordt dan het nu al is: een corrupte po
liticus zal zeggen dat hij voor de partij
heeft gestolen en het zal moeilijk zijn
om het tegendeel te bewijzen.
PARUS HANS GERTSEN
Woordvoerder van 'pieds noirs
kaliber getroffen in het hoofd cn
in de nek. Zijn perschef Nicole
Mariello, die naast hem in de
auto zat, raakte licht gewond.
Volgens de politie is de aanslag
uitgevoerd door professionals.
De aanslag vond plaats aan de
vooravond van de nationale
conventie van Recours in Mont-
pellier. Die is tot nader order
verdaagd.
Volgens diverse leiders van
Rccours voelde Jacques Roseau
zich al geruime tijd bedreigd.
Een extreem rechtse wraakactie
lijkt niet uitgesloten. Op het ex
treem-rechtse Front National
na heeft de hele Franse politie
ke klasse heeft de afgelopen da
gen het werk van Roseau ge
roemd.
correspondent
In Frankrijk is het afgelopen
weekeinde met ontzetting gere
ageerd op de moord op Jacqudfc
Roseau. De 52-jarige Roseau ge
noot landelijke bekendheid als
woordvoerder van de vereni
ging Recours (Toevlucht), de be
langenorganisatie van de ruim
anderhalf miljoen Franse kolo
nisten ('pieds noirs') die in 1962
halsoverkop Algerije moesten
verlaten.
Jacques Roseau werd vrijdag
avond op een parkeerplaats in
het Zuidfranse Montpellier ach
ter hel stuur van zijn auto
doodgeschoten. Hij werd door
meerdere kogels van een zwaar
Kort na haar succes in Huam
bo liet Unita weten in Genève
over vrede te willen praten met
de regering. Unita heeft daar
voor deze week in gedachten.
Oorspronkelijk waren vredesge-
sprekken onder toezicht van de
Verenigde Naties gepland in de
Etiopische hoofdstad Addis
Abeba, maar toen puntje bij
paaltje kwam bleef de Unita-de-
legatie weg.
Een Nederlandse adjudant
van de marechaussee, die in
VN-verband in de Angolese ex
clave Cabinda van Angola
gescheiden door Zaïre was
gelegerd, is vrijdag gewond ge
raakt na een aanval van onbe
kenden op de loods waarin hij
zich bevond. In een reactie heb
ben de VN volgens een zegsman
besloten hun waarnemers uit
Cabinda terug te trekken. De
gewonde Nederlander is vol
gens het Haag& ministerie van
defensie een 50-jarige man uit
Vaals. Naar omstandigheden
maakt hij het volgens Defensie
goed.
Veel animo
vredesgesprek
Zuid-Afrika
johannesburg p. van nuusenburg
correspondent
Vrijwel alle Zuidafrikaanse
partijen willen de onderhande
lingen over een nieuw politiek
bestel op 5 april hervatten. Dat
is het belangrijkste resultaat
van de 'voorbereidende confe
rentie', die vrijdag cn zaterdag
is gehouden in het World Tra-
de Centre bij Johannesburg.
De conferentie markeerde de
nieuwe start van het vredes
proces in Zuid-Afrika. De on
derhandelingen over een de
mocratische toekomst waren
in mei vorig jaar vastgelopen.
Liefst 26 partijen namen deel
aan het overleg. Daaronder
waren de extreem-rechtse
blanke Konservatieve Partij
(KP) en het ultra-radicale
zwarte Pan Africanist Congress
(PAC), die onderhandelingen
tot nog toe hadden afgewezen.
Het PAC steunde alle beslui
ten; de KP was gereserveerder,
maar liep niet weg.
Hoewel de conferentie we
gens voortdurend geharrewar
over procedures er niet in
slaagde haar uit twee punten
de stand van zaken In de
onderhandelingen en het vast
stellen van een exacte daturri
voor de hervatting van deze
onderhandelingen bestaan
de agenda af te werken, noem
den de leiders van de belang
rijkste partijen de bijeenkomst
een succes. In de komende we
ken zal via bilaterale bespre
kingen worden geprobeerd de
laatste plooien glad te strijken.
De conferentie werd over
schaduwd door een nieuw
bloedbad in Natal. Tion men
sen waren vrijdag om het leven
gekomen toen bun busje onder
vuur werd genomen. Dinsdag
waren In dezelfde streek zes
kinderen vermoord. Volgens
de politie waren de aanslagen
bedoeld om de bijeenkomst in
het WTC te laten mislukken.
