Denksport 1 VRIJDAG 5 MAART 1993 puzzel schaken Nummer9 Horizontaal: 1. paardekam; 5. grondsoort; 8. specerij; 12. komedie; 14. soort lasso; 15. continent; 18. duw; 19. vermo gend; 20. bijwoord; 21. schaak term; 22. spel met 28 stenen; 23. losgeraakte draad; 25. Spaanse heer; 27. kledingstuk; 29. huisdier; 30. heilige; 31. be roep; 33. balk; 35. proef; 37. melkgerecht; 38. ijzeroxyde; 40. deel van de bijbel; 42. kraaiach- tige vogel; 45. begrip; 47. fami lielid, 49. heester; 50. boterton; 52. cijfer; 53. omvangrijke; 56. voorgerecht; 58. bazige vrouw; 59. ooievaar; 61. slaapgelegen heid; 62. pas; 64. schaakstuk; 65. binnenwater; 67. beryllium; 68. bergplaats; 70. grondsoort; 72. rangtelwoord; 74. aanspo ren; 76. deel v.e. camera; 78. vlasbundel; 80. dwarsmast; 81. projectieplaatje; 82. ondergang; 83. soort chocolaatje; 86. bloed vat; 88. beroep; 89. kamp; 90. vuurspat; 91. grondsoort. Verticaal: 1. dief; 2. schut sluis; 3. onheilsgodin; 4. graan- bederf; 5. jaargetijde; 6. gelofte; 7. oude lengtemaat; 8. huidope ning, 9. oude lengtemaat; 10. schrijfster van parodieën; 11. verzoekschrift; 13. voorzetsel; 14. projectiel; 16. rijstbrande- Cryptogram nummer9 Horizontaal: 3. Snel gecon serveerd ambacht; 7. Grondig behandelen met een spa; 8. Roep van klanten; 10. Brok van een vogel; 11. Gemeen rijk?; 12. De advocaten fokken leeglo pers; 14. Proefdieren; 16. Na de wacht; 17. Collegeloper; 18. Middelpunt van een bloem; 20. In deze staat komt het meisje tot stilstand; 21. Nors vaartuig. Verticaal: 1. Spottende vogel bek; 2. Plant 'm heel even onder de tafel!; 3. Zuiplap in de fami lie; 4. Voorschriften betreffende het gebruik van een hamer; 5. Drukt een opzienbarend tapijt; 6. Races voor te dikke wielren ners?; 9. Niet zo handig voor het golfspel; 13. Plaats van een vrij er; 15. Huisdier; 19. Niet echt lomp. Oplossingen, per briefkaart, dienen uiterlijk dinsdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezonden, als volgt adresseren: Redactiesecretari aat, Uitgeversmaatschappij Leidsch Dagblad b.v., Postbus 54, 2300 AB Leiden. wijn; 17. claxon; 18. alcoholi sche drank; 22. gemeente op het platteland; 24. modegek; 26. aanduiding; 28. oud; 30. be roemdheid; 32. de oudere; 33. praatvogel; 34. erepoort; 36. eenvoudig; 39. onbehoorlijk; 41 het wringen; 43. biljartstok; 44. kledingstuk; 46. bijbelse reus; 48. gereedschap; 51. alcoholi sche drank; 54. gewicht; 55. boomvrucht; 57. gereed; 60. af standsmaat; 61. roofdier; 63. schrijfgerei; 64. honderas; 66. domoor; 67. waterige kleurstof; 69. middelpunt; 71. knaagdier; 73. drinkbaar vocht; 75. deel van de vinger; 77. vervoermid del; 79. orgelregister; 83. vaat werk; 84. roem; 85. gezichtsor gaan; 87. lidwoord; 88. muziek noot. Winnaars De handdoeken gaan deze week naar M. Caspers. Driftkant 17, 2203 NX Noordwijk (kruis woord) en P. Baljet van Maanen, Zonneveldstraat 15, 2311 RN Leiden (cryptogram). Oplossing cryptogram 8 V- -z- doorgewinterd- -r-r—r-e-o-e-i- pynstiller-land f—t-f-o-m-u—g— zyig-fantasie -z-r-i-d-a bezetene-last -r—n-r-rc-h- snelweg-heul c-e-e-e-i- hazevlees- t-e-i-n-k- -onderbaas r-e-p- dieven n-1- Vorig jaar baarde de in Frankrijk wonende Russische groot meester Lev Poloegajevski op zien met de bewering dat je de meeste schaakboeken, na het lezen van slechts één pagina, als weinig relevant terzijde kunt leggen. Nu moet onmiddellijk wor den opgemerkt dat Poloegajevs ki zelf een aantal uitstekende boeken op zijn naam heeft staan. Het gaat echter te ver om te denken dat dit een privilege is, dat hem is voorbehouden. Sinds bovenstaande ontboe zemingen is er weer het een en ander aan nieuw materiaal ver schenen. Onbetwiste topper(s) zijn naar mijn smaak de beide boeken van de vermaarde Rus sische trainer Mark Dvoretsky. Zowel in 'Secrets of Chess Trai ning', als ook in 'Secrets of Chess Tactics' krijgt de serieuze schaakstudent op een aangena me en vooral buitengewoon leerzame wijze een uitgebreid inzicht in de wijze waarop in Rusland de schaakinstructie wordt (werd?) aangepakt. Goed nieuws is er ook voor de nog immer talrijke aanhangers van wijlen Paul Keres, de grote schaakmeester en gentleman van Estland. Onder de titel 'Po wer Chess' is in de USA een boek uitgegeven dat 22 artike len bevat die in de periode tus sen januari 1968 en december 1975 van de hand van Keres zijn verschenen in Chess Life en Chess Life and Review. Keres werd daarmee de eerste Sovjet grootmeester die op een regu liere column in een Amerikaans schaaktijdschrift kon bogen. Het is een uitermate prettig boek en een must voor de fans van de grote Est. Van geheel andere aard is de nieuwste Bouwmeester. Onder de veelzeggendè titel 'Grimmige en serieuze schaakverhalen' verscheen bij de Eindhovense uitgeverij Schaaknieuws een kostelijk boek dat je niet meer weglegt voor je het hebt uitgele I m I V i i i i 1 i A A i i. A m A 2 2 i A lp -ê. zen. Daarna wachten nog vele uren schaakgenot in de vorm van fraaie partijen en prachtige eindspelstudies. Het boek is verdeeld in 24 hoofdstukken die soms een ontroerende, soms een grimmige, ondertoon heb ben waarin de lezers de echte Bouwmeester zullen herken nen. Deskundigen als Ignace Hendriks (directeur Max Euwe Centrum) en Herman Grooten (eindredactie) verleenden hun medewerking aan deze uitgave. Uitgeverij Schaaknieuws ver dient een compliment voor de fraaie uitvoering van dit boek dat voor 23,90 te koop is in de boekhandel. Wie ƒ26,90 over maakt op gironummer 3424094 t.n.v. Schaaknieuws te Eindho ven krijgt het boek toegezon den. De achter ons liggende week leverde veel belangrijk nieuws op. Zsuzsa Polgar faalde hope loos in haar strijd tegen Nana Joseliani. Ze slaagde er niet in een 2-0 voorsprong vast te hou den. Het werd uiteindelijk 4-4. De twee noodzakelijk geworden rapidpartijen gaven opnieuw een gelijke stand te zien en toen zelfs een tweetal snelschaakpar tijen geen beslissing brachten wees het lot(!) de Georgische als winnaar aan. Nana mag dus de Chinese wereldkampioene uit dagen. Een onverwachte afloop en een ernstige teleurstelling voor Zsuzsa en haar Nederland se sponsor, Joop van Oosterom. De uitslag kan overigens wel als een bewijs worden gezien van het correcte verloop van de match. Dit in tegenstelling tot de berichten uit Jakarta. Vol gens de Australische groot meester Ian Rogers hebben de Indonesische deelnemers aan het aldaar gehouden Aziatische Zonetoemooi zich unfair gedra gen door elkaar ongegeneerd punten cadeau te doen. Ander opmerkelijk nieuws uit Frankrijk betreft de grote zege (4,5 - 1,5) van de jonge Rus Vla dimir Kramnik in diens match tegen de voormalige Franse we reldkampioen bij de junioren, Joël Laurier. Kramnik, die alge meen wordt gezien als een seri euze kandidaat voor de wereld titel in de nabije toekomst, won de partijen 12, 5 en 6, verloor partij nr. 3 en remiseerde snel in de 4de partij. Het sterk bezet te open toernooi van Sevilla le verde een zege op voor de En gelse IGM Tony Miles. Deze on conventionele strijder is hard op weg om opnieuw zijn vroe gere niveau te bereiken. Vooral met de zwarte stukken mag Miles graag ongebruikelijke sys temen spelen, zoals in de vol gende partij, in dit toernooi ge speeld. Wit: Campora Zwart: Miles 1. e4 Pc6; 2. d4 e5; 3. d5 Pce7; 4. Le3 f5; 5. f3 Pf6; 6. Pc3 d6; 7. Dd2 g6; 8. 0-0-0 Lg7. Via ongebaande paden is een stel ling ontstaan uit het Koningsin- disch (zonder pion c4). 9. h3 f4; 10. Lf2 0-0; 11. Kbl a6; 12. Pge2 Ld7; 13. Pel b5; 14. a3 Db8; 15. Pb3 Td8; 16. Pa5 c5; 17. dxc6 e.p. Pxc6; 18. Pxc6 Lxc6; 19. Lh4 Td7; 20. Lxf6 Lxf6; 21. Pd5 Lh4; 22. Pb4 Lb7; 23. c4 Kg7. (zie diagram 1). In deze positie kan wit vermoede lijk het best voortzetten met 24. cxb5 axb5; 25. Ld3 (25. Lxb5 Lxe4+), gevolgd door 26. De2, met druk op pion b5. Nu de Ar gentijn van deze mogelijkheid geen gebruik maakt is Miles in staat het initiatief naar zich toe te trekken. 24. Ld3 a5; 25. Pa2 b4. Een pionoffer om de lijnen tegen de witte koning te ope nen. 26. axb4 axb4; 27. Dxb4 L£2; 28. Pc3 Ld4; 29. Kc2 Dc8; 30. Pb5 Lc5; 31. Db3 La6; 32. Tal Le3; 33. Thdl Tb7. Nu dreigt beslissend 34. Txb5. Het witte antwoord vormt daartoe geen remedie. 34. Pxd6 Txb3. Wit geeft op. Na 35. Pxc8 Tab8; 36. Tdbl Lxc8 is hij verloren. OPLOSSING OPGAVE (Wit: Kf8, Lh3, g2, h2. Zwart: Kh8, Lfl, f2. Wit aan zet houdt remise). Oplossing: Wit moet heel nauwkeurig spelen om re mise te bereiken. Hij kan daar toe alleen met de koning spelen en moet daarbij oppassen niet in zetdwang te geraken. Ergo: 1. Ke7 Kg7; 2. Kd6 Kf6; 3. Kc5 Ke5; 4. Kb6. (Witte velden zijn uiteraard taboe voor de witte koning). 4. Kd6; 5. Ka7 Kc7; 6. Ka8. Het enige witte veld dat de witte koning zonder proble men mag betreden. Zwart kan niet winnen. NIEUWE OPGAVE De opgave voor deze week is van Alexander Goeljajev en stamt uit 1926. (zie diagram 2). dammen filatelie IN APRIL 1915 kwam de Britse Daily Mail als eerste dagblad met een strip: Teddy Tail, de belevenissen van een muis. Een paar jaar later volgden de Daily Mirror met de dagelijkse avon turen van hond Pip en de pin- guin Squeak en de Daily News met die van de beer Happy. Maar al die beesten raakten in de vergetelheid door Rupert Be- Dc eigenaar van The Daily Express, Lord Beaverbrook. wil de aan het einde van het jaar 1920 eigenlijk ook wel een strip in zijn krant. Hij stapte naar de vrouw van zijn chef-nacht, Mary Tourtel, die al i een paar boekjes had geïllu streerd en vroeg haar een ver haaltje te bedenken en te illu streren. Het resultaat was Ru pert Bear, bij ons later bekend als Bruintje Beer (in 1929 ver schijnt Bruintje voor het eerst in een Nederlandse krant: Het Al gemeen Handelsblad). Op 8 november 1920 ver scheen de eerste aflevering van Rupert in de Daily Express en de beer in zijn geruite broek was al snel een doorslaand suc ces. F.n miljoenen volgen sinds dien, tot op de dag van van daag, de avonturen die Bruintje in Nutwood beleeft samen met zijn trouwe vriendjes Wim Das, Bullie Mops, Freddie Snuit, Big Krulstaart, Vosje Loos, Huibert Nijlpaard, Kleine Net en Wijze Geit. Aan Rupert, die over twee jaar 75 wordt, en die (door zijn boe ken, de tv, video en Paul Mc Cartneys plaatje 'We All Stand Together') inmiddels naast Alice in Wonderland en Winnie the Pooh een plaats heeft verwor ven in de kinderliteratuur, zijn nu voor het eerst in de geschie denis ook postzegels gewijd. Guernsey presenteerde 2 febru ari een velletje met vier 16p en vier 24p-zegels, waarop Rupert Friends in de sneeuw stoeien. Centraal op het velletje staat op een 24p-zegel Bruintje zelf. Guernsey heeft op 2 maart het tweede deel uitgegeven van Omdat de WK-herkamp aan vankelijk gisteren (4 maart) zou beginnen, had de inleiding van deze rubriek een kleine voorbe schouwing moeten worden. De organisatoren zagen zich echter op het laatste moment genood zaakt de herkamp twee dagen te vervroegen en nu er dus al en kele partijen gespeeld zijn, waag ik me niet meer aan wat voor profetie dan ook. Ik stel hooguit vast dat deze herkamp noodza kelijk werd omdat Baljakin, Cle- rc en Wiersma gezamenlijk op de tweede plaats eindigden bij het WK 1992 in Toulon. Evenals Ton Sijbrands trouwens, maar die bleek zich niet te kunnen vinden in de, door toedoen van Rob Clerc, gekozen, wedstrijd- formule en haakte af. Een klein succes voor Clerc in zijn streven naar een wereldtitel en een te leurstelling voor de damwereld. Resteert natuurlijk altijd nog de confrontatie Baljakin-Wiers- ma en die is zeer de moeite waard. Beide spelers zullen er in deze herkamp alles aan doen het recht op een WK-match te gen Tsjizjov te verdienen. In principe weten we over precies week op wie van deze spe lers de regerend wereldkam pioen zich mag gaan voorberei den. Bij gelijke aankomst gaat de herkamp verder met een steeds hoger speeltempo tot de eerste winstpartij een feit is. De resterende wedstrijden worden gespeeld op 6, 9, 10, 11 en 12 maart. De partijen beginnen om Ill- 111 111 1 lil Ill Si 0 111 0! 11 O ai O. 0; 111 Q 111 III 0 0; 5 "II 0 a a a a a III #1 ui a i ui a III s - 0 0 111 3 0 H - 0 ill 111 - 0 01 0! III III 15 uur, met uitzondering van 6 en 12 maart (13 uur), De partij en zijn dagelijks via Teletekst te volgen en u kunt de herkamp li ve volgen in Zalencentrum Sol- lema te Surhuisterveen in Fries land. Onderstaand geef ik van elk der spelers de notatie van een cruciale partij uit het WK 1992. Uit de twaalfde ronde het duel R. Clerc (wit)- A. Baljakin (zwart). Partij: 1. 32-28 18-23 2. 33-29 23x32. 37x28 20-25 4. 41-37 12-18 5. 29-24 19x30 6. 35x24 7-12 7. 37-32 1-7 8. 39- 33 14-20 9. 44-39 20x29 10. 33x24 10-14 11. 50-44 14-19 12. 40-35 19x30 13. 35x24 9-14 14. 44-40 5-10 15. 38-33 3-9 16. 42-38 17-21 17. 47-42 11- 17 18. 31-26 18-22 19. 46-41 14-19 20. 40-35 19x30 21. 35x24 21-27 22. 32x21 16x27 23. 42-37 6-11 24. 28-23 11-16 25. 45-40 10-14 26. 33-29 16- 21 27. 40-35 13-19 28. 24x13 8x28 29. 38-32 27x38 30. 43x23 21-27 31. 39-33 14-20 32. 35- 30 9-13 33. 48-43 7-11 34. 37- 31 13-19 35. 23x14 20x9 36. 43- 39 27-32 37. 30-24 12-18 (zie diagram 1) 38. 41-37 32x41 39. 36x47 9-14 40. 31-27 22x31 41. 26x37 17-22 42. 49-44 14-20 43. 33-28 22x33 44. 39x28 11- 17 45. 28-23 18-22 46. 44-39 17-21 47. 39-33 4-9 48. 37-32 9-13 49. 47-41 2-7 50. 41-37 7- 12 51. 23-18 12x23 52. 29x16 20x27 53. 16-11 13-18 34. 11-7 18-23 55. 7-2 23-28 56. 2-16 en zwart gaf het op. In de voor laatste ronde kopte Wiersma in een historisch gevecht de ta lentvolle Alexander Foerman. Saillant detail: de enige speler die Clerc een nul bezorgde was Foerman. Een belangrijke waar schuwing voor Wiersma. Wit: H. Wiersma; zwart: A. Foerman. Partij: 1.32-28 17-21 2. 37-32 21-26 3. 41-37 11-17 4. 34-29 17-22 5. 28x17 12x21 6. 40-34 7-12 7. 45-40 1-7 8. 33-28 20-24 9. 29x20 15x24 10. 34-30 10-15 11. 30-25 18-23 12. 40-34 12-18 13. 31-27 7-11 14. 34-30 8-12 15. 39-33 2-8 16. 43-39 24-29 17. 33x24 14- 20 18. 25x14 9x29 19. 38-33 29x38 20. 42x33 15-20 21. 30- 25 20-24 22. 47-42 4-9 23. 49- 43 5-10 24. 43-38 10-14 25. 44- 40 14-20 26. 25x14 9x20 27. 40- 34 20-25 28. 48-43 3-9 29. 34- 30 25x34 30. 39x30 23-29 31. 50-44 18-23 32. 46-41 11-17 (zie diagram 2) 33. 36-31 12-18 34. 41-36 17-22 35. 28x17 21x12 36. 44-40 9-14 37. 43-39 14-20 38. 30-25 6-11 39. 25x14 19x10 40. 33-28 13-19 41. 39- 33 10-15 42. 35-30 24x44 43. 33x 23-29 44. 28-23 44-50 45. 23x34 50-28 46. 32x23 18x40 47. 2-35 40-45 48. 38-32 11-17 49. 42-38 17-21 50. 35-44 45- 50 51. 44-40 50-39 52. 40x1 39- 25 53. 38-33 25-20 54. 33-28 20-24 55. 28-22 15-20 56. 22- 18 24-35 57. 1-6 20-25 58. 18- 12 25-30 59. 12-7 30-34 60. 27- 22 35-40 61. 7-2 40-45 62. 31- 27 34-39 63. 6-1 en Foerman gaf het op. Een match Tsjizjov-Wiersma. Zou deze droom voor veel dam mers eindelijk werkelijkheid worden? bridge dei 'e pen af- gels waarop bloeme geheeld. Evenals de eerste sei bestaat ook de tweede uit tier zegels: lp, Stephanotisfloribun da; 2p, hortensia; 6p, Gypsop- holia paniculata; 7p, Nerine sar- nienis (Guernsey lelie); 8p, lelie; 9p, clematis; 24p, rozen; 28p, Lisianthus; 30p, chrysanten en 2pond, Chelsea Flower Show. De eerste set die vorig jaar 22 mei verscheen bestaat uit zegels van: 3p, 4p, 5p, lOp. 16p, 20p, 23p, 40p. 50p en 1 pond. JERSEY Het Kanaaleiland Jersey heeft 26 januari ter gele genheid van de 14th World Or chid Conference in Glasgow de derde orchideeënserie uitgege ven. Op de zegels: 17p, Pragmi- pedium Eric Young 'Jersey'; 23p. Odontoglossum Augres 'Trinity': 28p. Miltonia Saint Heiier 'Colomberie'; 39p, Phrag- mipedium pearcei en 57p, Ca- lantJie Grouville 'Gorey'. Eerder verschenen orchideeënseries op 15 november 1984 (kerstzegels) en 12 januari 1988. NOORWEGEN Op 23 fe bruari bracht Noorwegen het vijfde pré-olympische blokje in roulatie, waarop Noorse gouden medaillewinnaars in actie zijn. Op de zegels, alle in de waarde van 4,50 kroon, staan deze keer winnaars van Albertville 1992: linksboven, Finn Christian Jag- ge (slalom), rechtsboven, Björn Dachlie (cross-country), links onder. Geir Karlstad (schaatsen) en rechtsonder, Vegard Ulvang (cross-country). Oplage van het blokje: 1,4 miljoen. De blokjes 1 tot en met 4 verschenen op 6' oktober 1989, 5 oktober 1990, 11 oktober 1991 en 21 februari 1992. Op 23 februari gaf Noorwe gen ook een nieuw boekje uit met tien 3,50 kr.-permanente 'natuur'zegels (twee motieven), alsmede aanvullingen op de permanente serie 'koning Ha- rald V' en 'koningin Sonja'. Op de natuurzegels staan voor het eerst in de Noorse postgeschie denis vlinders afgebeeld: kleine vos (Aglais urticae) en aurora- vlinder (Anthocharis cardami- nes). De koninklijke permanente serie is in, verband met tariefs verhogingen aangevuld met ze gels van 3,00 kr.. Sonja (donker groen); 3,50 kr. Harald (grijs zwart) en 5,50 kr., Harald (bruin). Een paar weken na Cap Gemini stond in de Haagse regio tradi tiegetrouw een sterk internatio naal viertallentoernooi op het programma, maar aan die tradi tie leek door geldgebrek een eind te zullen komen. Gelukkig stak Forbo de helpende hand toe en opnieuw verzamelde de Europese top, dit keer nog aan gevuld met twee zeer sterke Amerikaanse teams, zich in het Scheveningse Kurhaus. Het Forbo-toernooi hanteert een leuke formule. De deelne mende teams spelen eerst iri groepen van acht, waaruit de nrs. 1 en 2 overgaan naar de fi nale, de nrs. 3 naar de B-groep, de nrs. 4 naar de C-groep, en zo verder. Voor die finale plaatsten zich 16 teams, waarvan de helft buitenlands. Die buitenlandse teams, waaronder Engeland, België, Zweden, IJsland en de beide Amerikaanse teams gaven ook de toon aan, maar tussen al dat geweld wisten vier 2de-divi- siespelers uit Zwolle/Hoog- eveen/Assen zich moeiteloos te hartdhaven. Een hele stoet bui- »H63 A "85 8 7 3 w 0 4 2 *98632 Z A 10 5 4 AHB974 A 104 tenlandse coryfeeën liep zich stuk op René Coppens, Geert Jansen, Rieks Mulder en Harm Everts die, spelend onder de naam TVM alle aanvallen af sloegen en de vette hoofdprijs in de wacht sleepten. Zón overwinning hangt soms aan een dun draad (diagram 1). In de wedstrijd tussen TVM en Oostenrijk bereikten NZ 7Ru en alles hing af van de start. Een onnozele klaveren uit, niet zón gekke keus, is mis. Zuid maakt dan heen en weer troevend alle slagen en TVM zou roemloos V72 A9 k H 4 «i A V 7 6 5 '62 u JU' 'B7 H64 3 w *T* 11 10 98 5 k B 8 7 4 3 z *62 B92 v 10853 AB H V 10 5 zijn geëindigd. Maar René Cop pens nam de winnende beslis sing. Hij startte met troef en daarna kon zuicj.één down niet vermijden. Een lastige concurrent was het Belgische team dat op volle oorlogssterkte naar Schevenin- gen kwam. Een fraai staaltje van hun kunnen (diagram 2): De Belgische zuid bood het eerst harten en werd daarop lei der in 4Ha. Uit het bieden was duidelijk geworden dat NZ wei nig in schoppen hadden en west startte daarom met SchH. 4-» Is Schoppen na was voor SchA van oost, die ook SchV incas seerde. West signaleerde in rui ten en oost speelde dan ook RulOna. Wanuffel liet nu zien dat hij niet afhankelijk was van de rui tensnit. Hij nam RuA en speelde vijf maal harten, leidend tot (diagram 3): Toen Ha4 werd gespeeld moest west een tweede klaveren af gooien, waarna zuid in die kleur de laatste vier slagen maakte.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1993 | | pagina 24