'Ik heb nooit de gemeente als erfgenaam voorgesteld'
Vooij aarsmoeheid:
zon en fluitende
vogels hét middel
'U bent boven de eerste belastingschijf uitgekomen'
'Het gaat
om de kracht van je songs'
Het Gesprek van de Dag
met aangifte
Kwart worstelt
VRIJDAG 5 MAART 1993
Misschien heeft u niet eens de
fut om deze woorden te lezen.
Bent u vanaf de vroege morgen
tot laat in de middag bevangen
door een loomheid die u als een
oude man op het werk of door
het huis doet wankelen. Moet u
voortdurend opletten dat bij u
de luiken niet dichtgaan.
'Da's voorjaarsmoeheid'. zeg
gen dan die collega's die het be
terweten. 'Voorjaarsmoeheid?
Wat een onzin', zegt u geërgerd.
'Het is nog hartje winter, het
voorjaar zit er nog lang niet aan
te komen. Bovendien, wat is nu
precies voorjaarsmoeheid? Een
virus? Een aandoening?' Even
later begint u toch te twijfelen.
Voorjaarsmoeheid. Uw oma
had het er tenslotte ook altijd
over. Het is eigenlijk een inte
ressante vraag die het waard is
om enkele huisartsen voor te
leggen. Dus nog even opletten
geblazen.
„Daar heb ik geen tijd voor",
zegt de een. „Daar heb ik geen
pasklaar antwoord op", zegt de
ander. Ai, dat schiet niet op.
Maar een Leiderdorpse huisarts
weet te vertellen dat het iets
met vitamine C te maken heeft.
„Ja, iets in die richting. Het
kwam vroeger veel voor, toen
de mensen vooral weinig groen
te aten. Er waren toen in febru
ari eigenlijk alleen wat oude
aardappelen te eten die al een
tijdje op zolder lagen."
Aha, het heeft iets met eten te
maken. Dan kan de afdeling
diëtiek van het Academisch Zie
kenhuis Leiden vast wel raad
geven. „Voorjaarsmoeheid? Ja,
daar hebben veel mensen last
van", zegt een diëtiste, "maar ik
vraag mij af of u hier aan het
juiste adres bent. Wij hebben
daarover nagedacht, maar wij
weten het niet. Ik denk dat u
contact moet opnemen met het
Voorlichtingsbureau van de
Voeding in Den Haag. Dat heeft
tenslotte een voedingsinfolijn
en kan u vertellen wat voor
voedsel u moet eten".
Nu ja, het kost enige moeite,
maar toch maar weer verder ge
beld. „Voorjaarsmoeheid? Gut.
heeft dat wat met voeding te
maken?", vraagt de voedings
deskundige. „Nou, ik zou het
niet weten. Met die vraag is nog
nooit iemand naar mij toegeko
men. Maar ik verbind u even
door met iemand van de biblio
theek, die kan voor u enige lite
ratuur daarover opzoeken." Om
een lang en vermoeiend verhaal
kort te maken: die kon dus niets
vinden en zij adviseerde om de
vakgroep huisartsengeneeskun-
de van de Leidse universiteit
eens te raadplegen.
Medewerker dr. T.O.H. de
Jongh weet eindelijk meer te
melden. „Het is een heel oud
verschijnsel dat mensen zich te
gen het voorjaar belabberd
gaan voelen. Zij voelen zich niet
happy, twijfelen veel aan zich
zelf, zijn lichtelijk depressief.
Het zijn vooral Amerikaanse
artsen die daar interessante
theorieën over hebben. Zij den
ken dat de lichthoeveelhcid in
grote mate de gemoedstoestand
van mensen beïnvloedt. Een
veel gebruikte remedie is daar
om 'patiënten' een poosje naar
het zonnige Miami te sturen. Ja,
echt hard wetenschappelijk is
dat allemaal nooit aange
toond."
Het enige dat volgens De Jongh
duidelijk is, is dat in de maand
februari steeds meer mensen
zich bij de huisartsen met vage
klachten melden en zeggen dat
zij zich niet lekker voelen. „Die
mensen blijven weg zodra het
weer wat beter wordt en het
aantal uren met zon toeneemt.
Dat is voor mij toch een duide
lijke aanwijzing."
Dat voeding iets met het gevoel
van de algehele malaise te ma
ken heeft, sluit De Jongh uit.
„Dat lijkt mij een lekenverhaal-
tje. Met de huidige beschikbare
voeding krijgt iedereen genoeg
vitaminen binnen. Volgens mij
lijden ook mensen die geregeld
en goed eten aan voorjaarsmoe
heid."
Een uitstapje naar een zonne
bank is volgens De Jongh niet
echt een therapie die mensen
van hun loomheid alhelpt. „Tja,
mensen zien er nu natuurlijk
bleek uit. En als je bruin bent
dan geeft dat misschien wat
meer zelfvertrouwen. Volgens
mij is het enige dat helpt een
paar zonnige dagen en de vo
geltjes die weer gaan fluiten."
Hallo, bent u daar nog? Dan
weet u het inmiddels. Het is
slechts een kwestie van geduld.
Ga nu maar lekker even dutten.
Wat zegt u, meneer de disc-joc-
kéy? Muzikale vernieuwingen in
Nederland? Schei toch uit man,
wij zijn een volkje van naapers
geworden. Fantasieloze pape
gaaien. Onze succesformule?
Eet je maar een slag in de rond
te, laat je baard staan, trek een
jurk aan, kweel een liedje van
Demis Roussos en roem zal je
deel zijn. Of imiteer een andere
wereldberoemde artiest. Met
dank aan de Soundmixshow
zijn wij verworden tot verkopers
en consumenten van oude wijn
in nieuwe zakken.
Of gewoon van oude wijn in ou
de zakken. De Abba -revival is
nog niet afgelopen of daar is de
Boney M-revival al. En de Luv-
reviual. Oude nummers op
nieuw op de plaat gezet, niet
eens in een nieuw jasje. Kom
nog maar eens om creativiteit
tegenwoordig. Een gruwel voor
de hedendaagse componist, of
niet?
Geert-Jan Hessingvan produc
tiemaatschappij Cat Music uit
Rijnsaterwoude haalt zijn
schouders op. „Ach welnee, je
komt heus wel aan de bak. Je
moet gewoon inventief blijven,
nieuwe deunen bedenken. Aan
zo'n revival is toch niets te
Maart? Veel mensen zullen bij
het horen noemen van deze
maand niet automatisch aan de
lente denken. Nee, voor hen
staat maart voor 'belasting-
maand', het invullen van de
aangifte-formulieren, avonden
zwoegen aan de eetkamertafel
met een grote doos bonnetjes.
Ondoorzichtige formulieren, de
belastinginspecteur als boem-
Dat dit alles een ietwat verte
kend beeld is, willen de mede
werkers van het Leidse belas
tingkantoor met graagte bewij
zen. Sinds de reorganisatie een
paar jaar geleden, is de belas
tingdienst namelijk vooral
klantvriendelijker geworden. De
balie in het gebouw aan het Sta
tionsplein moet de klanten het
gevoel geven 'in een winkel te
zijn'.
De geboden diensten kosten
niets, in de aanbieding zijn vele
goed leesbare brochures. Daar
naast staat de belastingtelefoon
Zo'n 85.000 aangifte-biljetten
moeten ervoor 1 april binnen
zijn op het Leidse belastingkan
toor. Een groot deel van de
daarbij horende belastingplich
tigen raadpleegt de folders van
de belastingdienst of maakt een
afspraak met een van de mede
werkers.
„Uit een landelijk onderzoek
blijkt dat zo'n veertig procent
de formulieren helemaal zelf in
wil vullen, met behulp van bij
voorbeeld een belastingalma
nak", zegt K. Moed, hoofd afde
ling particulieren. „Dertig pro
cent gaat naar de consulent en
laat alles daar invullen. Dan
blijft er een groepje van 25 a 30
procent over, dat echt met de
aangifte worstelt. De meeste
daarvan zijn makkelijk te hel
pen met foldermateriaal of via
de belastingtelefoon."
- 06-0543 - geheel gratis klaar
om algemene vragen te beant
woorden. En mocht het dan al
lemaal nog niet lukken, dan vult
de belastingdienst de formulie
ren in een mum van tijd zelf in.
Zonder aftrekbare posten over
te slaan, wel te verstaan.
„Vroeger was de belastingdienst
bureaucratisch en klant-on
vriendelijk", geeft K. Moed,
hoofd van de Leidse afdeling
particulieren grif toe. „Maar
sinds de reorganisatie zijn we
veel toegankelijker. Natuurlijk,
wij zijn gebaat bij goed ingevul
de formulieren maar we zien
het ook als onze plicht om het
de belastingplichtigen zo mak
kelijk mogelijk te maken. In eer
ste instantie met voorlichtings
materiaal, maar als het de men
sen op die manier niet lukt,
kunnen ze een afspraak maken.
Hier of op een van de buiten
posten. Dan wordt het allemaal
voor ze ingevuld."
Dat deed gisteren ook een 48-
Uiteindelijk blijft er volgens
Moed een relatief kleine groep
mensen over, die een afspraak
maakt om gezamenlijk het aan
gifte-formulier in te vullen. „Op
jaarbasis zo'n drieduizend men
sen", aldus Moed. „Voor ieder
een trekken we zo'n 25 minuten
uit het mag uitlopen en als
we weten dat het ingewikkeld
wordt, dan roosteren we dubbel
Vooral ouderen maken gebruik
van de mogelijkheid om op het
belastingkantoor het biljet in te
vullen. „Die hebben pas weer
gemoedsrust als alles geregeld
is. Maar ook jongere mensen,
die het allemaal te moeilijk vin
den, of denken dat ze het zelf
niet kufinen, onzeker zijn." Uit
eindelijk krijgt zo'n veertig pro
cent van alle belastingplichtigen
in december geld terug.
Invullen van de formulieren in het belastingkantoor. „De mensen hebben niet meer het idee dat ze hier naar het hol van de leeuw komen."
FOTO JAN HOLVAST
jarige Leidenaar. „Al jaren",
zegt de man. „En het bevalt me
goed. Ik ben ooit een keer naar
een accountant geweest - hon
derd gulden moest ik ervoor be
talen - en toen kreeg ik een ho
gere aanslag dan deze meneer
had ingeschat. Nee, hier is het
een hele goede service. En ik
denk niet dat ik het allemaal
zelf zou kunnen invullen. Waar
om zou ik hier niet naar toe
gaan? Ik betaal tenslotte al ge
noeg belasting..."
Hij wordt begroet door J. de Ko
ning, in het dagelijks leven aan
gifte-regelaar maar in de drukke
belastingmaand 'steun en toe
verlaat' van honderden mensen
die er geen vertrouwen in heb
ben. De Koning is een goede
bekende voor de Leidenaar, vo
rig jaar zat hij ook al tegenover
hem. Op de tafel ligt het dossier
- met de gegevens van de voor
gaande jaren - al klaar. Beide
heren gaan er eens lekker voor
zitten.
De Koning begint met het af
werken van het rijtje. Naam,
adres, werkgevers, andere in
komstenbronnen, inkomsten
van de echtgenote, al of geen
auto van de zaak, woon-werk-
verkeer, extra kosten voor werk
kleding en aanverwante zaken.
„Die hebt u niet? Geen pro
bleem, als vast bedrag mogen
we ongezien ruim 1500 gulden
invullen. Dat is omhoog gegaan,
vorig jaar was het nog maar
duizend."
Snel wordt even gekeken of het
zinvol is een T-biljet (T staat
voor teruggave) in te vullen
voor de echtgenote: of er nog
aftrekbare posten zijn - rentes
van schulden, buitengewone
ziekte-kosten en dergelijke - en
dan grijpt De Koning naar zijn
rekenmachine. Binnen twintig
minuten na binnenkomst van
cfe Leidenaar kan De Koning
meedelen: „U moet dit jaar 102
gulden bijbetalen. Ik zal gelijk
even uitleggen hoe dat komt: u
bent boven de eerste belasting
schijf uitgekomen."
De Leidenaar neemt ondanks
deze mededeling toch tevreden
afscheid. Volgend jaar komt hij
weer. „De mensen hebben niet
meer het idee dat ze hier 'naar
het hol van de leeuw komen. Ze
komen steeds meer zonder
schroom binnen", zegt De Ko
ning. „Heb ik het snel gedaan?
Dit was een relatief makkelijk
biljet. Hoewel ik me voor kan
stellen dat mensen er proble
men mee hebben. In dit geval
hadden we te maken r»et meer
dere bronnen van inkomsten
bijvoorbeeld."
ANNETVANAARSEN»
doen, die is er nu eenmaal. Het
is leuk voor de componisten uit
de jaren zeventig, meer niet. We
hebben er in elk geval geen hin
der van. Het gaat om de kracht
van je eigen songs. Een hit is
een hit."
Hessing, in het verleden als mu
zikant en componist succesvol
met Catapult en Rubberen Rob
bie, laat de meest recente en
toekomstige paradepaardjes
van Cat Music voorbijdraven:
„Met Def Syndicate doen we
ook mee aan de Abba-revival.
Abba-nummers, maar wel met
een modem arrangement. Een
rapnummer bijvooorbeeld. Dan
is er Cock van der Palm met
'Feyenoord, Feyenoord'. Met de
selectie hebben we ook een
plaat gemaakt: 'Feyenoord, we
houden van die club'. Dan is er
René niet 'Ik heb met jou niets
te maken'. Ome Henk: 'De Sint
Nicolaasmedley' en 'Ome Henk
viert feest'. Het 'Puntjepuntje-
lied' van C'est Tout, je weet wel,
die Yogo Yogo-kloon. Ben van
der Burg en René van der Gijp
natuurlijk als duo Koek en Zo-
pie. Oh ja, André Hazes niet te
vergeten, 'Ik heb de zomer in
mijn bol'. Op de nieuwe cd van
de Zangeres zonder Naam staat
een stuk van ons."
Kataklop, kataklop, het houdt
maar niet op! Bijna allemaal
Nederlandstalige liedjes boven
dien. Hessing: „Ja, het Neder
landse lied zit de laatste jaren in
de lift. Maar ook andere dingen
hoor. Airwave met Lex Hakker.
De cd van Rembrandt die we
hebben opgenomen. We hou
den ons bezig met een breed re
pertoire. Dat is het beste middel
tegen metaalmoeheid."
De Leidse componist Roland de
Leeuw heeft dan misschien wat
minder hits op zijn naam staan,
hij leverde wel een aantal num
mers aan Rob de Nijs en ver
overde een jaar of tien geleden
een Edison voor zijn plaat met
zangeres Lucy Steymel. Hij zegt
nog steeds lekker in zijn vel te
steken, van de revival-rage ligt
hij niet wakker. „Ach, er kwam
een nieuw medium, de cd. Alle
platen van vroeger werden in
eens op cd gezet. In de slip
stream daarvan kwamen men
sen die op het idee kwamen
dingen te gaan namaken."
Dat moet iemand die vroeger
als muzikant en componist be
scheiden triomfen vierde met
de Spirit of St. Louis toch een
doorn in het oog zijn? „Vroeger
moest je prigineel zijn. Tegen
woordig heeft men daar lak aan.
Het enige wat telt, is of het ver
koopt of niet. Nou, als mensen
het mooi vinden kopen ze het
maar. Ik blijf zelf heus wel be
zig. Op dit moment werk ik aan
een cd met een Antilliaanse jon
gen: O.C. Woods. Dat lukt, al
leen zakelijk schiet het niet op."
Hmm, meneer bedoelt dat de
platenmmaatschappijen geen
belangstelling hebben. Die heb
ben liever een kopie van Mi
chael Jackson. „Ja, want dit is
origineel. Het is moeilijk om in
een vakje te stoppen en dat
schrikt af. Ik ben laatst bij een
platenmaatschappij geweest.
De mensen daar vonden de
zanger goed, de liedjes goed en
de productie goed. Ze dachten
alleen dat het moeilijk was om
de cd op de radio te krijgen. Ze
wisten niet in welk programma
de muziek zou passen. Ik pro
beer nu een andere maatschap
pij te vinden. Of ik probeer het
zelf uit te brengen. Ik pas me in
elk geval niet aan. Ik wens niet
onder de druk van Hilversum te
werken."
Bach heeft dat ook nooit ge
daan.
HERMAN JOUSTRA»
Geert-Jan Hessing (tweede van links), hier in zijn Catapult-tijd: „Het gaat om de kracht van je eigen songs."
FOTO» ARCHIEF
Het is min of meer een unicum:
een man uit Enschede laat na
zijn dood al zijn bezittingen na
aan de gemeente. Een huis met
complete inboedel, wel te ver
staan. Volgens de notarissen in
deze regio komt dat niet elke
dag voor, de gemeenten kun
nen niets anders dan die bewe
ring te bevestigen.
„Die man is de gemeente blijk
baar heel dankbaar geweest
voor iets", zegt bijvoorbeeld mr.
P.G.J.M. Marres van het gelijk
namige notarissenkantoor aan
het Leidse Rapenburg. „Maar
echt gek vind ik het niet. Het
komt wel vaker voor dat men
sen, die geen familie hebben,
hun bezittingen nalaten aan
een goed doel of aan de kerk.
Instellingen spelen daar zelfs op
in, we krijgen veel foldennateri-
Marres krijgt geregeld r
over de vloer die bij het regelen
van hun testament tussen neus
en lippen doorvragen naar
voorbeelden van goede doelen
waaraan zij na hun verscheiden
kunnen bijdragen. „We hebben
hier op kantoor een heel boek
werk met dergelijke instellin
gen", aldus Marres. „We funge
ren toch vaak als een soort
vraagbaak. Of we ooit 'de ge
meente' hebben voorgesteld als
erfgenaam? Nee, dat is nog niet
voorgekomen."
Zijn collega mr. J. Brouwer heeft
dezelfde ervaringen. „Gemeen
ten als enige erfgenaam heb ik
nog nooit meegemaakt", zegt
ook hij. „Maar het komt vaak
voor dat de gemeente een le
gaat krijgt. Een bepaald bedrag
bijvoorbeeld, dat gebruikt moet
worden vooreen bepaald doel.
Of stukken uit de inboedel, die
voor de gemeente belangrijk
kunnen zijn. Maar het zijn toch
de instellingen als het Rode
Kruis, het Koningin Wilhelmi-
nafonds of de plaatselijke die-
renbeschermingd, die - als ie
mand kip nog kraai nalaat - be
noemd worden tot enig erfge
naam. Uit jaarverslagen van
dergelijke instellingen blijkt al
tijd dat erfenissen een substan
tieel onderdeel van de begroting
vormen."
„Laatst nog", reageert een
woordvoerster van de gemeente
Katwijk op de vraag of de ge
meenschap ooit iets heeft
geërfd. „Twee kasten, begin ja
nuari, van een oude mevrouw."
Enige verbazing wekt dit ant
woord toch wel. Wat moet je nu
met twee kasten? „Het zijn twee
hele oude kasten, die oorspron
kelijk in Katwijk zijn gemaakt.
Echt bijzondere stukken",
brengt de woordvoerster dan
snel duidelijkheid. „Maar een
iplete nalatenschap, i
err
beuren,
gende maand of de maand erop
komt er een voorstel aan de ge
meenteraad."
De gemeente Noordwijk had in
het verleden minder 'geluk' dan
buur Katwijk. „Ik zit DM DU 2
jaar en zoiets heb ik nog nooit
meegemaakt", zegt een ambte
naar. „Als u even wacht vraag ik
ook mijn voorganger wel
even„Nee, we hebben wel
eens een schenking gehad maar
nooit uit een nalatenschap. Er is
ook nog nooit iets nagelaten
aan een gemeente-ambtenaar."
Hetzelfde verhaal geldt min of
meer voor Leiden. Dat krijg je er
natuurlijk van als de notarissen
nooit eens voorstellen alle be
zittingen na te laten aan een ge
meente. „Geen complete bezit
tingen of huizen en dergelijke
zegt hier een woordvoerder. „Ik
ken dat niet. Wel kunstdingen,
schilderijen. Die gaan naar de
Lakenhal."
ANNET VAN AARSEN
