'Ge zijt een smartlap'
Rtv show
'Josje staat echt ontzettend dicht bij mezelf
Tata tata taaah
Oooooh, wat is die Frijda stil!
VRIJDAG 5 MAART 1993
10
CLOSE UP
Kritiek vakjury maakt van Eurosong '93 omstreden programma
Vlaanderen beleeft
zaterdag de ont
knoping van een
serie opmerkelijke televisie
programma's: Eurosong 1993,
de Belgische voorselectie voor
het komende Eurovisie Song
festival in Ierland. De felle kri
tieken van de vakjury brachten
het land de afgelopen weken in
rep en roer. Eurosong was elke
maandag steevast onderwerp
van gesprek. Na de tweede af
levering moesten zelfs bewa
kers er voor zorgen dat de ju
ryleden veilig de zaal konden
verlaten.
„Toen voelde ik me niet op
mijn gemak", bekent producer
Johan vanden Eede. Hij reageert
geamuseerd op de belangstel
ling uit Nederland voor Euro
song '93. Tijdens het gesprek
doet hij nauwelijks moeite zijn
lachen te onderdrukken. Toch is
hij ook serieus: „We hebben
niet geweten dat dit systeem
zo'n emotie en commotie zou
opleveren. De eerste aflevering
ben ik ook even van kleur ver
schoten door de felle reacties
van de juryleden. Maar die re
acties zijn voor de verantwoor
delijkheid van elk jurylid."
Eurosong '93 is sinds 6 febru
ari een wekelijks terugkerend
amusementsprogramma op de
zaterdagavond, waarin in zo'n
dertig Vlaamse artiesten strijden
om de eer België in Ierland te
mogen vertegenwoordigen. Per
voorronde nemen tien kandida
ten het tegen elkaar op. Drie
van hen mochten door naar de
finale.
De pittigheid van de com
mentaren van de vakjury maak
te van Eurosong een hoogst
televisieprogramma,
dat de gemoederen danig ver
hitte. „Het is keihard werken en
zenuwslopend", verzucht Van
den Eede. „We hebben een vrij
lange periode veel omslachtig
werk. Nee. ik lach me niet te
barsten. Maar geestig is het wel.
We krijgen veel toffe reacties,
maar worden ook uitgemaakt
voor prutsers en niksers."
Gedupeerd
Vanden Eede begrijpt de com
motie wel. „Het Casino in
Knokke zat elke keer vol met
fans van de deelnemende ar
tiesten. Als een artiest verbaal
wordt afgemaakt, maak je ook
zijn fans af', legt hij uit. „Per af
levering houden we drie deelne
mers over. Dus zeventig procent
voelt zich gedupeerd, vindt het
doorgestoken kaart. Het ligt
overal aan, behalve aan zich
zelf."
De juryleden hadden overi
gens genoeg reden tot klagen.
De liedjes waarmee de deelne
mers op de proppen kwamen,
waren, een uitzondering daar
gelaten, van een bedenkelijk ni-
„Mensen die dit soort liedjes
schrijven, zijn niet lief voor el
kaar", liet jurylid/journalist
Mark Vlaeminck zich een keer
ontvallen. Zijn collega Mare
Coenegracht: „In de hitparade
van de plaspauzes zou dit lied
op nummer één staan."
Maar de juryleden reageerden
zelf ook op een bedenkelijk ni
veau. Het ene nummer haalde
de finale niet omdat het zo'n ty
pisch songfestivalliedje was, ter
wijl een ander nummer om die
zelfde reden wèl de schifting
overleefde. Typeringen als 'een
draak van een nummer' en 'een
liedje om cola en chips te gaan
halen' leverde woede-uitbar
stingen van het publiek op.
Mark Vlaeminck kreeg zijn op
merkingen geretourneerd. „Ge
zijt zelf een smartlap", was een
van de verwijten van het pu
bliek.
Gokken
België is al sinds 1956 van de
partij op het Eurovisie Songfes
tival. De Walen (RTBF) en de
Vlamingen (BRTN) leveren om
beurten de nationale bijdrage.
Slechts een keer ging de over
winning naar onze zuiderburen,
dank zij Sandra Kim in 1986
met J'aime la vie. Dat was een
zege voor de Walen. De Vlamin
gen zijn nooit verder gekomen
dan een zesde plaats in 1959
voor Bob Benny. Met elf deelne
mers was ook die klassering niet
zo'n verdienste. Van de achttien
Vlaamse inzendingen tot nu toe
bereikten er slechts zes een
plaatsje in de top tien.
Commotie rond de Belgische
voorronde is overigens niet iets
nieuws. Al in de jaren zestig wa
ren de voorselecties in navol
ging van het inmiddels ter ziele
gegane Knokke Festival altijd
goed voor relletjes. Zangeres
Micha Marah bijvoorbeeld
schakelde in 1979 tevergeefs
een rechter in om met een an
der liedje naar het festival in Je
ruzalem te mogen. En Pas de
Deux zegevierde in de nationale
finale van 1983 onder luid
boegeroep, waardoor presenta
tor Luc Appermont geen kans
kreeg het programma fatsoen
lijk af te sluiten.
Ze zijn dus wel wat gewend in
Vlaanderen. Toch zorgde Euro
song 1993 voor verrassingen. De
kijkcijfers van de eerste afleve
ring waren matig. „We zijn
zwak begonnen omdat Neder
land steevast goede films uit
zendt op hetzelfde tijdstip", al
dus Vanden Eede. „Dat haalde
zo 300.000 kijkers weg. Maar na
Maja van den Broecke tevreden met rol in Vrouwenvleugel
Big is Beautiful. Onder dat motto pronkt
het volumineuze lichaam van Maja
van den Broecke op een ansichtkaart.
Daarnaast heeft de 36-jarige actrice aardig wat
rollen op haar naam staan. Zowel in de film, het
theater als op televisie is-ze al jaren actief. Ze
speelde in verscheidene videoclips en ze is door
Playboy op papier vereeuwigd.
Toch was Maja van den Broecke niet echt be
kend bij het grote publiek. Maar daar is de laatste
weken wel verandering in gekomen. Als de opval
lende, gedetineerde prostituée Josje Werkman in
de RTL4-serie Vrouwenvleugel weet ze de aan
dacht van het grote publiek op zich te vestigen.
„Het is een heerlijke rol", verzucht Maja in een
hotel in haar tijdelijke woonplaats Luxemburg
Stad. „Het is vooral ook een heel duidelijke rol.
Josje is een perfect type voor mij om te spelen.
Het personage staat echt ontzettend dicht bij me
zelf. Dat is voor deze serie heel handig, want je
moet je rol en teksten snel leren. Dat gaat bij mij
altijd een stuk makkelijker, als het type dat ik
speel voor mij heel herkenbaar is."
„Ik kan veel van mezelf in Josje stoppen. Josje
kan heel leuk en lief zijn, maar ook een heel naar
mens. Zo zit ik ook in elkaar."
Diepvriesiyk
Maja heeft in Vrouwenvleugel als Josje misschien
wel de meest opvallende rol. Een grote mond, op
zichtige kleding, altijd in voor een lolletje en door
haar forse postuur wordt ze niet snel over het
hoofd gezien. „Josje is een meisje van het Drentse
platteland dat op 14-jarige leeftijd naar de grote
stad, naar Amsterdam, is getrokken. Twee jaar la
ter zat ze in het leven." Josje zit in de gevangenis
voor het vermoorden van een klant. Ze steekt de
man in de rug met een mes, dat ze met het oog
op zelfbescherming altijd binnen handbereik
houdt.
Ze snijdt het lijk, samen met haar pooier, in
stukken en stopt ze in een diepvrieskist. De diep
gevroren stukken werkt ze vervolgens, één voor
één, weg in containers door de hele stad. De klant
is een bekend politicus. Als de ware toedracht
rond zijn dood bekend wordt, probeert de familie
de zaak in de doofpot te stoppen. „Josje zit on
schuldig. Ze zegt uit noodweer gehandeld te heb
ben toen ze de man vermoordde", licht Maja
haar rol toe.
De actrice heeft zich niet verdiept in de rol van
gevangene door te gaan praten met echte vrou
welijke gedetineerden. „Daar had ik geen tijd
voor. Ik stond nog in Groningen op het toneel
toen ik hoorde dat ik in Vrouwenvleugel zou gaan
spelen. Het is allemaal heel snel gegaan."
„Ik ben wel wat boeken gaan zoeken over Ame
rikaanse vrouwengevangenissen. Maar ook daar
heb ik nog weinig tijd voor gehad. Nu de opna
mes voor de serie in volle gang zijn, heb ik al mijn
tijd nodig om mijn teksten te leren en te repete-
Een slet
Maja van den Broecke verblijft, evenals haar col
lega's, doordeweeks in Luxemburg waar de serie,
die door Joop van den Ende wordt geproduceerd,
wordt opgenomen. Alleen in de weekeinden kan
ze naar huis, naar haar twee kinderen. „Mijn oud
ste dochter is 16, dus die kan zichzelf al aardig
redden, maar ik heb ook nog een klein kind. Daar
zorgt mijn man voor. Dat moet wel, anders zou ik
deze rol niet kunnen spelen en dat betekent geen
werk en geen geld."
Maja is niet kieskeurig als het op werk aan
komt. „Wat dat betreft ben ik een echte slet. Ik
neem elke rol aan. Maar ik vind gelukkig ook elke
rol leuk." Zij denkt te kunnen overleven als ze
ooit zelf in een gevangenis terecht zou komen.
„Beroofd worden van mijn vrijheid lijkt me het
ergste wat me kan overkomen, maar ik zou er in
de gevangenis toch iets van maken. Zelfs als ik
onschuldig zou zitten. Zo zit ik in elkaar."
Maja van den Broecke: Josje kan heel leuk en lief zijn, maar ook een heel n
(Vrouwenvleugel, iedere zaterdag c
RTL 4)
121 i
Onbegrijpelijk dat er
mensen zijn die on
passelijk worden
van het Rad van Fortuin. Die
moeten dus absoluut geen
smaak hebben. Er schijnen zelfs
van die dorpsidioten te bestaan,
die elke dag weer hopen dat
Hans van der Togt door de mid
delpuntvliedende kracht van
het Rad voorgoed uit beeld
wordt geslingerd. Daar staat het
verstand toch bij stil.
Het Rad is maakwerk, kant en
klaar ingeblikt aan de lopende
band. Nou en! Wie doet het
Hans van der Togt na om vijf af
leveringen op een dag op te ne
men in Joops eigen amuse
mentsfabriek in Aalsmeer. Kan
didaten wordt gevraagd extra
kleding mee te nemen. De kij
kers mochten eens denken dat
de winnaars de hele week in
hetzelfde ondergoed lopen!
Vijf maal daags Rad op werkda
gen, dat gaat een normaal mens
niet in z'n kou we kleren zitten.
Moet je net Hans hebben, die
trekt gewoon elke keer een an
der onberispelijk kostuum aan.
Zit hem telkenmale als gegoten.
Ga er maar eens aanstaan om
vijf van die Rads op een dag er
door te draaien. Probeer dan
nog maar eens te onthouden op
welke dag een bepaalde afleve
ring op het scherm wordt ge
bracht. Mag die knul eens het
gevoel voor tijd kwijtraken!
Maar nee, er zijn altijd wel weer
een paar van die bijdehante
weggooiers die precies weten te
vertellen dat Hans van der Togt
aan het slot van de vrijdagse af
leveringen geregeld roept: „Tot
morgen." En dat terwijl er dan
helemaal geen morgen is, al
thans geen Rad van Fortuin op
zaterdag. Op zich jammer, ei
genlijk kan het Rad geen dag
worden gemist. Maar mag Hans
bok een keer rust hebben!
O zo!
Tata tata tdddh, 'tata tata tdddh.
Etcetera, etcetera. Er schijnen
van die lui te bestaan, die spon
taan braakneigingen krijgen als
die herkenningsdeun in de oren
komt.
Aanstelleritis! De twee miljoen
mensen, die dagelijks kijken,
kunnen het niet mis hebben.
Geen sprake van dat Rad van
Fortuin hersenspoeling voor het
niet-denkende deel der natie is,
zoals sommige wijsneuzen het
van tijd tot tijd doen voorko
men. Misschien dat de hufters
die het Rad van Fortuin afkra
ken er nog wat van kunnen op
steken, als ze er eens goed voor
gaan zitten.
Hooggeachte, zeergeleerde bet
weters: voordat we verder pra
ten, probeer eerst maar eens
vraagstuk als deze op te lossen:
Z.KK.NW.SS.RS. De vingerwij
zing luidt: zelfkennis.
Het Rad van Fortuin: inplaats
van het leesplankje. Kinderen
nemen er ook nog wat van mee.
Vroeger was er aap, noot, mies
enz. Nu goochelt Leontine Rui
ters met letters. De keuze tussen
die overgebleven schoolfrik van
toen en LEONTIEN lijkt geen
moeilijke. En wat te denken
trouwens van Gaston, de onvol
prezen voice over? Hoor die
man maar eens enthousiast op
sommen welke geschenken er
allemaal liggen opgeslagen in
de Rad-winkel. Natuurlijk roe
pen azijnpissers om het hardst
dat het beroep van 'voice over'
een broodwinning is voor lie
den wier geest het soortelijk ge
wicht van een bus wind heeft.
Niks op hol geslagen markt
koopman, die zichzelf voor de
camera staat te overschreeu
wen. Gaston? Er wordt wel eens
gezegd: vaak geïmiteerd, zelden
'Seksbom' Wendy van Wanten doet mee aan Eurosong 1993. foto gpd
de eerste verhalen in de kranten kansje met een traditioneel op- 'seksbom' Wendy van Wanten,
kregen we er per aflevering gebouwd songfestivallied. Petra, waarover een journalist enthou-
steeds tienduizenden kijkers twee jaar geleden ook in Neder- siast schreef: „Dat wijf kan zin
bij." land hooggenoteerd in de hit- gen!"
Hoe het vanavond gaat uit- parades, neemt een gok met
pakken? Zangeres Mieke (onder haar house-achtige 'Ga Door',
meer bekend van haar duetten Een aangename verrassing is de
met Vader Abraham) waagt een deelname van de Vlaamse
(Uitzending: Morgen, 20.30
uur, BRTN 1)
A
Hans van der Togt is helemaal op
gebloeid met het Rad van Fortuin.
overtroffen. Maar Gaston is de
uitzondering op die regel. Hij
doet warempel Pierre van
Ostade vergeten. En dat wil toch
wat zeggen!
Tijdens het feestje ter gelegen
heid van de 500ste uitzending
van Goede Tijden Slechte Tij
den gaf Joop van den Ende
lucht aan zijn minachting voor
critici. „Ik kots, ikköts ten volle
op recensenten die niet naar de
serie kijken, maar wèl zeggen
dat die slecht is."(..)
Heeft-ie natuurlijk gelijk in. Ein
delijk eens iemand die de din
gen bij de naam durft te noe
men. Hoe graag hadden we
Joop niet horen zeggen dat die
zelfde windbuilen, die beroeps
matig avond aan avond naar
het kastje staren, zich ook maar
eens koest moeten houden met
betrekking tot het Rad van For
tuin. Ook in dit geval menen
heel wat pseudo-intellectuelen
een oordeel te kunnen bazelen
over deze spelshow, zonder die
een blik waardig te hebben ge
keurd.
Het Rad van Fortuin is een co-
produktie van Joop van den En
de en John de Mol jr. Twee con
currenten die de handen ineen
hebben geslagen. In dit land
kunnen de handen dus nog in
een geslagen worden voor iets
groots. Meer dan 750 keer hééft
het Rad van Fortuin gedraaid.
Moge deze successtory nog een
lang vervolg kennen.
Tata tata taah, het klinkt als
muziek in de oren. Wie de geni
aliteit van deze compositie niet
opmerkt, kan beter op zolder
z'n tijd gaan verdoen met eén
schriftelijke cursus clavecimbel
bespelen.
Als iemand heeft bewezen meer
te kunnen dan omroepen, is dat
Hans van der Togt geweest: Bij
de AVRO hebben ze nooit willen
inzien dat hij veel meer kan dan
de sprekende omroepgids spe
len. Goed dat RTL 4 er is! En zo
gewoon gebleven, die Hans. Het
succes heeft hem niet verblind.
Welke gedenkwaardige woor
den vertrouwde hij een jaarof
twee geleden een verslaggeVer
van deze krant ook alweer toe?
Eens even prakkizeren. O ja,
Hans zei: „Voor een program
mamaker heb ik te weinig gees
telijke bagage in huis. Laat mij
maar lekker aan dat rad draai-
Bescheidenheid spruit veelal
voort uit het verlangen nog
maals gecomplimenteerd te
worden. Maar in het geval-Hans
is bescheidenheid een deugd;
Het ware te wensen dat tal van
die zichzelf overschattende'
praatjesmakers eens een voor
beeld aan hem namen.
Hans van der Togt? Zo%i kind
gun je toch een Fanta.
Zo, dat had toch geen mens gedacht.
Hoeveel zijn er niet geweest die hebben
gewenst, gehoopt en gesmeekt dat onze
serie snel toe zou zijn aan de laatste
adem? Maar wii zijn jongens en meiden
van de lange adem, dat hebben we nu
wel even laten zien. Toegegeven, niet ie
dereen van het eerste uur is er meer bij.
Maar wij, Reinout, Antonie en Rick, heb
ben het toch maar vijfhonderd afleverin
gen uitgehouden.
O, wat zijn al die cultuurminnaars stil!
U kent ze ongetwijfeld ook, die hoge
voorhoofden. In de bus hebben ze in de
rechter zak van hun regenjas NRC/Han-
delsblad of De Volkskrant, dat kan met
de dag wisselen. En in de linker The In
dependent, om alles en iedereen te laten
zien dat de schriftelijke cursus Engels
voor beginners is bekroond met een ge
tuigschrift. Het zijn de types die selectief
TV zeggen te kijken. Alleen goede toneel
stukken, de actualiteitrubrieken en aan
grijpende documentaires. Inderdaad is
het opmerkelijk, dat als je tijdens het uit
laten van de hond langs hun rijtjeshuis
loopt, de televisie altijd aan staat. Maar
het kan natuurlijk zijn dat het lot heeft
gewild dat het bridge-avondje wegens
ziekte van de vaste partner niet door
ging. Zul je altijd zien. Nooit kijken ze
naar ons, zeggen Ze. Ja, ja! Nou goed, een
keer hebben ze dan wel gekeken en toen
hebben ze meteen besloten nóóit meer
te kijken. Zo slecht was het.
Natuurlijk hebben wij onze aanloop
moeilijkheden gehad. Reinout, die knul
die ook zo aardig kan hockeyen, werd zo
uit de discotheek geplukt en had van z'n
leven nooit een ander gespeeld. En zo
moesten er meer op de set wennen aan
het idee om dagelijks te moeten voordra
gen uit andermans werk. Het is waar dat
er wel eens een microfoon boven onze
hoofden bungelde en dat een en ander
in ten minste 2 miljoen woningen te zien
was. Waar gehakt wordt, vallen spaan
ders! Bovendien hebben wij, jongens van
GTST, nooit de aanvechting gehad als
Tarzan aan die microfoon te gaan han
gen.
Wat een gezeur trouwens dat telefoonge
sprekjes bij ons altijd zó naturel klinken,
alsof de scheidingswand tussen twee
sprekenden uit niet meer dan een decor
van bordkarton bestaat. Bij PTT Telecom
moeten ze nog maar zo ver zien te ko
men dat de communicatie zo glashelder
klinkt.
O, wat is die Frijda stil!
Wat denkt dat nest wel om naar ons uit
te halen. Wij zouden niet kunnen acte
ren, omdat de toneelschool door ons al
leen van de buitenkant is bekeken. Peter
vervult nu de hoofdrol in een speelfilm.
Onze Frederique staat avond aan avond
op de planken en Isa doet het ook niet
slecht in 'Vrouwenvleugel'. Eerst met z'n
allen brullen dat de serie van geen kant
deugt om dan later, als tegen alle ver
drukking in het succes de soap toelacht,
ach en wee roepen. Getverdemme! Geen
toneelschool? En Kraaijkamp dan? En
Derek de Lint? En Monique van derVen?
En indertijd Ko van Dijk? Is er ooit een
aannemelijker Swiebertje neergezet dan
door Joop Doderer?
Hoewel, die heeft ook het een en ander
aan te merken gehad op de GTST-crew.
Zeker de ziekte in dat het script van Ofga
Madsen nooit heeft voorzien in een ver
dwaalde zwerver in onze soap.
Wij heten oppervlakkig te zijn, maar wij
kennen onze klassieken. Wijlen Wim
Kan maakte in een van z'n vele confé
rences de volgende gedenkwaardige op
merking over critici: Over een goeie pers
moet je kunnen lopen.
Wij hebben zoiets van: die man had
groot gelijk. Trouwens, Kan werd in z'n
jonge jaren niet eens toegelaten tot de
toneelschool. We bedoelen maar.
We hebben er nu 500 afleveringen opzit
ten. En vanavond zitten we met z'n allen
bij'Ursul. Volgens degenen die het den
ken te weten ook zo'n zacht gekookt ei,
dat zo snel mogelijk van het scherm
moet.
Een mededeling tot slot: er breken goede
tijden aan voor onze 2 miljoen fans, als
mede voor de getrouwen van Ursul. En
slechte voor al die figuren, die er zo prat
op gaan meer te hebben gelezen dan Ot
en Sien. Als het van ome Joop mag gaan
we langer door dan Dallas, Dynastie, Fly
ing Doctors en Coronation Street bij el
kaar. Een kwestie van gewoon doorgaan
met ademhalen. Lekker puh!
Nou doei,
De jongens en meiden van GTST
Reinout Oerlemans en Antonie Kamerling vanavond op de canapé bij Ursul: dat komt er i
GTST's zijn doorgegaan.
als er 500
FQTQ f
