'Kerk in stad heeft
nog wel toekomst'
Kerk Samenleving
Dominee van Thüngen
kan weer rustig slapen
'Mensen hikken vaak tegen het
begrip geloofsverdieping aan'
Paus voor derde keer naar Mexico
DONDERDAG 4 MAART 1993
Principes (1)
Dominee P. van der Horst
van de Gereformeerde Kerk
in Katwijk aan Zet worstelt
in De Nieuwe Kerkbode met
principes. ..Vorige week
kreeg ik van iemand zo'n
oud kartonnen doosje van si
garetten uit de vijftiger jaren,
merk Pirate. En dan komt
een brokje jeugdsentiment
naar boven: doorgeknipt
maakten we er kaarten van,
Chiep Whip, Miss Blanche.
Met twee dezelfde had je de
stapel gewonnen en met Ro
ver en Van Nelle kon je alles
pakken. En zo zaten we op
de knieën en met rode
oortjes te spelen op het
schoolplein, of je leven ervan
af hing. Ik moest wel probe-
der rookte alleen maar siga
ren! Spelen met echte kaar
ten was er natuurlijk niet bij,
want dat was tegen de prin
cipes van de ouders. Ik heb
toen nooit begrepen waarom
sigarette-kaarten dan blijk
baar wel mochten. Maar ja,
zo gaat het vaak met allerlei
principes, weten we eigenlijk
wel waarom we ze precies
hebben? De tijdens zijn
sindsdien veranderd en met
die tijden ook de mensen en
hun principes."
Principes (2)
„Wat ook tegen de principes
van onze ouders was: dat
was dansen. Daar waren we
het natuurlijk niet mee eens.
Èn de discussie op de [V gaf
ons gelijk, de aangedragen
bijbelteksten vonden we niet
van toepassing. Desondanks
bleven mijn ouders volhar
den: zij het, dat ze er een
slimme oplossing voor von
den. Ze stelden toen: je mag
op dansles als je het maar
zelf betaalt! Ze wisten na
tuurlijk dat ik dan geen cent
van m'n zakgeld overhield en
het resultaat dus hetzelfde
was. De bedoeling zal na
tuurlijk niet geweest zijn om
me te vertellen dat je met
veel geld elk principe wel af
kunt kopen, ik denk dat ze
ttye wilden leren dat je voor
een principe juist wat over
fSSoet hebben en niet alles
naar je eigen hand kufit zet
lijn. En zo ben ik ze achteraf
heel dankbaar, dat ze ons
leerden leven met principes.
Het zullen vandaag mis
schien wat anderen zijn dan
in die vijftiger jaren, van
kaarten en van dansen. En
dus de vraag: wat zijn nou de
principes van de christen in
de jaren negentig?"
Principes (3)
Met deze open vraag beëin
digt Van der Horst zijn bij
drage aan De Nieuwe Kerk
bode. Verder dus maar met
een berichtje uit Ons Blad,
van de hervormde gemeente
in Zoeterwoude. Daar biedt
de Jeugdraad een nieuwe ac
tiviteit aan: stijldansen! „Van
diverse kanten is het verzoek
tot ons gekomen om stijl
dansles-avonden te organise
ren, dus wij rekenen er op
dat het minimale aantal van
tien dansparen zo aange
meld is. Na veel telefoontjes
en lang zoeken is de Jeugd
raad erin geslaagd een dans-
leraar te vinden. De heer Da
vid Simon, erkend dansleraar
uit Rotterdam, komt zes
avonden naar Zoeterwoude
om les te geven."
Of de inschrijving ook
openstaat voor gereformeer
de predikanten van middel
bare leeftijd wordt uit het be-
rjcht niet duidelijk.
UIT DE KERKBLADEN
Er is voor de kerk in de grote steden nog toekomst als zij
erkent dat de vele inloophuizen, kledingwinkeltjes en
hulpverleningsprojecten volwaardig kerkelijk werk zijn.
Dat is de strekking van de videofilm '2000 na Christus'
van de hervormde en gereformeerde diakonaten.
„De mensen hebben tegen
woordig geen behoefte aan
kerkdiensten, maar aan een
beetje aanspraak. Ze voelen
zich leeg. Dat moet de kerk zich
aantrekken", zegt een bezoeker
van een maaltijdproject in
Utrecht. „Je hebt hier sociaal
contact, je eet lekker en het is
gezellig."
De film is bedoeld om meer be
kendheid te geven aan het
diakonale en missionaire werk
in Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag en Utrecht. De projecten
zijn gericht op opvang van
drugsverslaafden, asielzoekers,
ex-psychiatrische patiënten, ex-
gedetineerden of vrouwen in
knelsituaties, maar ook op ge-
Een jongeman in het Aan
dachtcentrum in Den Haag
vindt het juist heerlijk dat hij
een plek heeft gevonden waar
hij niet lastig wordt gevallen
door professionele hulpverle
ners, en ook niet door de kerk.
„Je ziet hier nergens geen ker
kelijk gezeur aan de muur han
gen.
Dit is zo'n goeie plek."
De diakonaten hopen dat ker
ken in andere steden door de
film geïnspireerd worden en zelf
dergelijke projecten gaan opzet
ten. Zij hopen ook dat de dis
cussie over de taak van de kerk
ten aanzien van de zwakkeren
erdoor wordt gestimuleerd. Vol
gens één van de geïnterviewden
weten veel kerkleden nauwelijks
wat er zich aan de onderkant
van de samenleving afspeelt.
De dominee blijft en de torenklok zwijgt: met een compromis
heeft de kerkeraad van de protestantse gemeente van de Duitse
plaats Thüngen een maandenlang conflict over de luide slagen
van de kerkklok bijgelegd. De klok zal op werkdagen om 21.45
uur ophouden met slaan en pas de volgende ochtend om 6.00
uur weer beginnnen. Op zaterdag- en zondagochtend en op
feestdagen laat de klok zich vanaf 7.15 uur weer horen. Aanlei
ding voor het meningsverschil waren de slapeloze nachten van
dominee Gerhard Fragner. De 52-jarige voorganger van de 750
leden tellende gemeente legde de klok, die elk kwartier slaat, ei
genhandig stil. De slaapkamer van de dominee ligt direct naast
de klokketoren. Om aan zijn nachtrust te komen legde Fragner
de klok tussen 22.00 uur en 07.00 uur het zwijgen op. Dit zeer tot
ongenoegen van de inwoners van Thüngen, die vanaf dat mo
ment het vertrouwde klokkegeluid in de nachtelijke uren moes
ten missen. Burgemeester Armin Weber vroeg de kerkelijke ge
meente begin februari om de klok weer een etmaal lang te laten
horen. Dit oude gebruik mag in deze vertechnologiseerde wereld
niet verloren gaan, vond de burgemeester. De lobby van de klok-
kevrienden had succes: vanaf 11 februari sloeg de kerk ook weer
's nachts. Dominee Fragner nam het niet. Hij kondigde aan te
vertrekken wanneer de klok zich 's nachts niet stil hield. Maar
Fragner blijft, want hij kon zich vinden 1n het compromis dat
zijn kerkeraad dinsdag voorstelde.
Wat beweegt iemand om te
kiezen voor een loopbaan in
dienst van de kerk? De gerefor
meerde Fieke Klaver (38) uit
Vijfhuizen ging aanvankelijk
theologie studeren omdat ze
'iets met mensen wilde doen'.
Ze geeft momenteel volwasse
nencatechese geloofsonder
richt in dienst van de oecu
menische stichting Verbum
Dei en het dekenaat in Leiden,
waarbij ze vooral te maken
krijgt met katholieke deelne
mers. Daarvoor was ze predi
kante in Sittard.
DE S OEPING
LEIDEN DICK VAN DER PLAS
„Het belang van catechese
wordt de laatste jaren steeds
meer ingezien. Er is een groei
end besef dat de kerk, wil zij een
toekomst hebben, moet werken
aan de inhoud van geloven. In
Leiden is het dekenaat wat dat
betreft zijn tijd ver vooruit ge
weest. Hier bestaat de catechese
met en voor volwassenen in
haar huidige vorm al dertien
jaar.
Het met groepen werken aan
geloofsverdieping vind ik erg
boeiend. Na een periode van
zeven jaar als predikante van
een Gereformeerde Kerk in Sit
tard, leek het me goed om een
bepaalde periode te kiezen voor
een vorm van specialisatie.
Mensen hikken vaak tegen het
begrip 'geloofsverdieping' aan,
maar als ze eenmaal meedoen
willen ze steeds meer. Zelf
spreek ik liever over 'geloven in
beweging'. Bij zo'n groei- en
leerproces wil ik graag behulp
zaam zijn.
De advertentie waarin het de
kenaat vroeg om een volwasse
nencatecheet sprak me aan. Er
werd niet gevraagd om een kan
didaat van een specifiek kerkge
nootschap, dus heb ik geïnfor
meerd of ik ook kon reageren.
Fieke Klaver: „Bij het werken met katholieken heb ik geen 'last' van mijn gereformeerd-zijn."
De eerste reactie was wat ver
baasd ze hadden eigenlijk
niet aan iemand van niet-ka-
tholieke huize gedacht maar
uiteindelijk bleek ik toch een
geschikte kandidaat.
Ik ben theologie gaan stude
ren omdat ik graag iets met
mensen wilde doen. En het vak
gebied leek me interessant.
Mijn opleiding heb ik gedaan
aan de Vrije Universiteit in Am
sterdam. Aanvankelijk had ik
geen bepaald einddoel voor
ogen. Na een 'zoekperiode'
waarin ik verschillende andere
dingen heb uitgeprobeerd
zoals mijn onderwijs-aanteke-
ning halen en meewerken aan
een NCRV-radioprogramma
heb ik na mijn studie uiteinde
lijk voor het predikantschap ge
kozen.
Bij het werken met katholie
ken heb ik geen 'last' van mijn
gereformeerd-zijn. Ik beschouw
mezelf als tweetalig. Ik voel de
katholieke sfeer goed aan en
heb veel affiniteit met de kerk-
cultuur. Ook in mijn vorige
werkkring in Sittard waren er
veel contacten met katholieken.
Als je in Limburg binnen een
kleine gereformeerde gemeen
schap werkt en aansluiting
zoekt met anderen, heb je voor
durend met deze geloofsgroep
te maken.
Bij de catechese maak ik, be
halve van het 'gewone' gesprek,
ook gebruik van nieuwe werk
vormen. Eén daarvan is het rol-
gesprek. Daarbij beginnen we
met het gezamenlijk lezen van
een bijbelverhaal, wat voor
mensen van katholieke huize
vaak al nieuw is. Daarna bekij
ken we welke rollen er in zo'n
verhaal zitten en die verdelen
we vervolgens. Het verhaal
wordt dan door de deelnemers
opnieuw gelezen, maar dan
vooral vanuit hun rol. Zo wordt
de inleving groter. Het levert
vaak nieuwe inzichten op, voor
al wanneer de rollen elkaar be
vragen en met elkaar in gesprek
gaan.
Voor de gesprekken is het
vaak extra boeiend als de groe
pen worden gevormd door
mensen met een verschillende
kerkelijke achtergrond. De ka
tholieken doen vaak nieuwe
ontdekkingen terwijl protes
tantse deelnemers soms belast
zijn door hun verleden met de
bijbel.
Dan kan er bijvoorbeeld bij
vrouwen boosheid loskomen
om de manier waarop verhalen
in het verleden zijn uitgelegd.
De kunst is dan een nieuwe 'in
steek' te maken. Dat kan door
iemand via een rol zo'n verhaal
opnieuw te laten ontdekken,
waardoor ineens een besef kan
doorbreken: hé, als je het zó
kun lezen, kan ik er ook wat
BEROEPINGSWERK
Paus Johannes Paulus II zal dit
jaar voor de derde keer Mexico
bezoeken, zo heeft het bureau
van de Mexicaanse president
Carlos Salinas meegedeeld. De
paus gaat op 10 augustus naar
Merida in het zuidoosten van
het land. Bii ziin voriee reizen.
in januari 1979 en mei 1990,
heeft hij de bevolking van deze
streek, die van de Maya's af
stamt, niet ontmoet.
Behalve Mexico bezoekt de
paus waarschijnlijk ook Jamai
ca. Mogelijk gaat hij bovendien
naar Nicaragua. Deze drie lan
den zou de Daus oorsDronkeliik
in oktober vorig jaar bezoeken
in verband met de herdenking
van 500 jaar christendom in La-
tijns-Amerika. Hij moest echter
als gevolg van een zware darm
operatie zijn reisschema beper
ken. Na zijn bezoek aan Merida
gaat de paus naar de Ameri
kaanse stad Denver, waar hij de
wereldioneerendasbiiwoont.
I. Bax te Emmeloord.
Bedankt: voor Giessendam-Neder-
Hardmxveld (toez.): P. van der Kraan
te Bleskensgraaf
Toegelaten tot de evangeliebedie
ning: H Brandsen, P.C. Boutenslaan
267, 3842 BG Harderwijk,
straat 10,3521 CR Utrecht, tel.
030-935908.
GEREFORMEERDE KERKEN
HET WEER
ROB GROENLAND
Kou maakt plaats
Het schrale nawinterweer, in deze
vroege fase van de lente, lijkt voor
lopig verleden tijd te gaan worden.
De brug van hogeluchtdruk, die de
afgelopen dagen continu een posi
tie ten noorden van Nederland had
ingenomen, komt nu ten zuidwes
ten van ons te liggen. Tegelijkertijd
arriveert er vandaag bij IJsland een
actieve depressie, die een koers in
zuidoostelijke richtinggaat volgen
(zie ook het weerkaartje op deze
pagina). Onder invloed van deze
drukverdeling verandert de stro
ming radicaal, waarbij de oostcom
ponent wordt vervangen door een
westcomponent. Deze windkrim-
pmg door het noorden heeft deze
middag al plaats, waarna er van
avond en de komende nacht een
instroming van Noordzeelucht zal
plaatsvinden. Deze ontwikkeling
heeft een aanzienlijke invloed op
de nachtelijke temperatuur. Na
een aantal nachten met lichte
vorst, blijft het kwik in deze zee
lucht boven het vriespunt. De neer-
slaggebieden van de IJslandse de
pressie trekken morgen dicht langs
de Waddeneilanden naar het zuid
oosten. De bewolking van deze
fronten reikt tot over ons land met
mogelijk morgenmiddag enige lich
te regen, bij de passage van het
warmtefront.
De vooruitzichten voor het week
einde zien er veelbelovend uit. De
computerkaarten geven een duide
lijke indicatie dat het teruggetrok
ken hogedrukgebied op de oceaan
weer in onze richting gaat bewe
gen. Op zaterdag staat er aan de
oostflank van dit hoog over onze
omgeving nog een stevige instro
mingvan lucht van de Noordzee.
De kansen op neerslag zijn dan al
sterk afgenomen omdat de regen-
gebieden ten noorden van ons ge
dwongen worden naar Denemarken
af te buigen. Op zondag komt er
een centrum van hogedruk dicht in
de buurt te liggen. De stroming
neemt sterk in kracht af en wordt
uiteindelijk variabel. Afhankelijk
van de hoeveelheid bewolking (res
tanten van Noordzeewolkenvel-
den), kan het overdag 6 tot 9 gra
den Celsius worden.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
vrijdag.
Noorwegen:
In het zuiden veel bewol
king en van het westen uit
regen, in het binnenland
voorafgegaan door
sneeuw. Geleidelijk zach
ter met maxima morgen
tussen 3 en 7 graden.
In het zuiden vandaag
geleidelijk toenemende
bewolking gevolgd door
neerslag. Eerst sneeuw,
later overgaand in regen.
Maxima oplopend tot 2 a
7 graden morgen, 's
Nachts eerst nog matige
Denemarken:
nog r
VRIJDAG 5 MAART 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 7.15 zonondi
Maan op 14.46Ma 05.22
Morgen veel be
wolking en af en toe re
gen, in het oosten vooraf
gegaan door sneeuw. Ge
leidelijk zachter met maxima morgen tot
7 graden.
Engeland, Schotland, Wale? en Ierland:
In Schotland veel bewolking en af en toe
regen. In Ierland, Wales en Engeland
i en vrij-
morgen tussen 8 en 12 graden.
België en Luxemburg:
Vandaag droog en perioden met zon.
Morgen bewolkt en in het noorden mo
gelijk wat lichte regen of motregen.
Zachter met morgen maxima tot 6 gra
den. Eerst 's nachts nog lichte, plaatse
lijk matige vorst.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden, ook nu en dan zon en
vrijwel overal droog, 's Nachts overwe
gend lichte vorst en maxima circa plus 3
graden, maar morgen tot 5.
Portugal en Madeira:
Portugal: Half tot zwaar bewolkt en voor
namelijk morgen enkele buien. Middag-
temperatuur 14 tot 18 graden. Madeira:
Af en toe zon en enkele buien. Maxima
ca. 18 graden.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: In het zuiden eerst nog wat zon.
maar morgen meer bewolking en enkele
buien. Langs de Costa's ten noorden van sta,l0n weef
Benidorm droog en redelijk zonnig.
Maxima langs de Costa's tussen 15 en
18 graden, maar ten noorden van Bar- Dct,cn zwaarbew
celona tot 13. Canarische Eilanden: c.irt. zwaarbew
Wolkenvelden, ook af en toe zon en Eindhoven zwaar be*
eerst nog kans op een bui. Maxima langs oen Helder zwaar bew!
de zuidstranden tot 21 graden. Rotterdam zwaarbew.
Marokko en Tunesië: Twente zwaarbew
Marokko: Perioden met zon en kans op Vhssmgen onbew.
een bui. Maxima circa 16 graden. Tune- Maastricht mist
sie: Perioden met zon en langs de Aberdeen grondmist
noordkust vandaag nog kans op een bui. Athene zwaarbew.
Maxima rond 17 graden. Barcelona lichtbew.
Zuid-Frankrijk:
Wolkenvelden, afgewisseld door perig-
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 0.11 en 12.43
Laag water 8.26 en 2126
Weerrapporten 4 mrt 7 uur:
Budapest
Brussel
Cyprus
Maxn
i eerst nog kans op
n Sardinië:
Italië, Corsica e
Eerst nog kans op een bui. maar vooral
morgen meer zon en op de meeste
plaatsen droog. Maxima van 8 graden in
de Po-vlakte en langs de Adriatische
kust. 12 graden langs de westkust en op
Corsica en Sardinië, en tot 15 graden op
Sicilië.
Griekenland en Kreta:
Wisselvallig
Klagenturt grondmist
regen
morgen 10 tot 13
graden, maar in het noorden van Grie
kenland lager.
Turkije en Cyprus:
Overgang naar wisselvallig weer met en
kele regen- of onweersbuien. Maxima
morgen aan zee tusen 10 en 14 graden.