Kuitert als 'stok' tegen
Samen op Weg-proces'
'De bisschop is 'n beetje in de rui'
Kerk Samenleving
MAANDAG 1 MAART 1993
REDACTIE: DICK VAN DER PLAS. 071 -161421
BUITENLAND KORT
Conflict
De Canadese moraaltheo
loog André Guindon heeft
zijn conflict met het Vati-
caan bijgelegd. Zijn opvat
tingen zijn niet in strijd met
de kerkelijke leer, maar hij
heeft zich 'onhandig uitge
drukt'. Dat zegt Guindon in
een in Ottawa gepubliceer
de verklaring. De Vaticaan
se congregatie voor de ge
loofsleer dreigde in januari
1992 met intrekking van
zijn leerbevoegdheid, als hij
niet op een gepast moment
zou verklaren dat zijn op
vattingen over homoseksu
aliteit, voorechtelijk ge
slachtsverkeer en voorbe
hoedmiddelen niet in strijd
zijn met de kerkelijke leer.
I loewel de congregatie cr
veel goeds in zag, gaf zijn
boek 'The Sexual Creators.
An ethical proposal for con
cerned christians' (De
seksuele scheppers. Een
ethisch voorstel voor geën
gageerde christenen) in zijn
totaliteit een 'ongepaste vi
sie op de seksualiteit'.
Guindon is lid van de orde
van de Oblaten van Maria
en hoogleraar aan de St.
Paulusuniversiteit van Ot-
Occultisme
Een kwart van de Berlijnse
scholieren houdt zich regel
matig of af en toe bezig met
occulte praktijken. Drie
kwart van de scholieren
meent goed over occultis
me geïnformeerd te zijn.
Dat is de uitkomst van een
onderzoek van de Berlijnse
godsdienstwetenschapper
Hartmut Zinser.
Zinser hield van 1989 tot
en met 1991 vier enquêtes
onder scholieren tussen de
KJ en 20 jaar. Mij wilde on
derzoeken wat de jongeren
zelf hebben uitgeprobeerd.
Daartoe omdervroeg hij ze
uitgebreid naar hun erva
ringen met onder meer
kaartleggen, het verplaatsen
van glazen en pendelen.
Occultisme heeft een be
vrijdende functie, zei hij za
terdag bij de presentatie
van zijn boek 'Jeugdoccul-
tisme in Oost en West'. Op
beslissende momenten kan
de verantwoordelijkheid op
het glas worden afgescho
ven en de oplossing van
conflicten aan de pendel
worden overgelaten. Occul
tisme noemde hij een 'vor-
mingsbijgeloofHun ken
nis over occultisme en oc
culte praktijken halen jon
geren hoofdzakelijk uit tijd
schriften en boêken.
Bosnië
De woordvoerder van het
Vaticaan, Joaquin Navarro-
Valls, heeft benadrukt dat
de oproep van de paus om
verkrachte viouwen in Bos
nië! lerzegowina te helpen
'aan ieders geweten' is ge
richt. Paus Johannes Paulus
II deed deze oproep vrijdag
in een brief aan de aartsbis
schop van Sarajevo, Vinko
Puljic.
„I11 zijn brief richt de
paus zich niet zozeer lot de
hebben gelden, maar tot
ons allen", aldus de woord
voerder het afgelopen
weekeinde in een interview
met radio Vaticaan. „Dat
wil zeggen aan diegenen
die de verkrachte vrouwen
omringen, om hen morele,
materiële, spirituele en hu
manitaire ondersteuning te
geven, zodat ze zich niet
eenzaam voelen na dit dra-
Wiersinga gaat
ook menig
collega te ver
KAMPEN «ANP
ROTTERDAM/LEIDEN'»
De stok die de Gereformeerde Bond nodig had om de
hond te slaan. Zo voelde prof. dr. H.M. Kuitert zich onder
de scherpe kritiek van de rechtervleugel van de hervorm
de kerk op zijn boek 'Het algemeen betwijfeld christelijk
geloof. „Ze hadden me nodig om zich daarmee het Sa
men op Weg-proces van het lijf te houden", aldus Kui
tert.
Kuitert zette de reacties op
zijn bestseller tijdens een bij
eenkomst in Rotterdam nog
eens op een rijtje tijdens de pre
sentatie van 'Het kan nog erger',
een discussie over thema's uit
'Het algemeen betwijfeld chris
telijk geloof. Kuitert gaat in dit
boek een dispuut over de kern
vragen van het geloof aan met
prof dr. H.S. Versnel, hoogleraar
oude geschiedenis aan de Rijks
universiteit Leiden. De titel slaat
DICK VAN DER PLAS
De Gereformeerde Bond vormt
nu binnen de Nederlandse Her
vormde Kerk een behoorlijk
machtsblok. Met het aanschui
ven van de Gereformeerde Ker
ken zou die positie worden aan
getast, zo redeneerde de gere
formeerde hoogleraar. „En
daarom schreeuwden ze zo
hard."
op een uitlating van Versnel, die
het geloof niet eens meer be
twijfeld, maar ('het kan nog er
ger') het al voorbij is. De discus
sie tussen Kuitert en zijn oppo
nent werd in juni vorig jaar ge
voerd in de Westerkerk in Am
sterdam. Niet alleen de inleidin
gen van de beide hoogleraren
zijn nu te boek gesteld, er is ook
een uitvoerige reactie van Kui
tert op Versnel en een nog uit
voeriger reactie van Versnel op
Kuitert in opgenomen.
De Leidse hoogleraar was één
van de velen die 'Het algemeen
betwijfeld christelijk geloof on
der vuur nam. „De cirkels van
kritiek hebben zich geleidelijk
aan verwijd", zei Kuitert. „Het
begon al met de presentatie,
toen iemand van de EO me pro
beerde te laten zeggen dat ik de
christelijke kerk verloochende.
Sommigen zeiden ook: hoor ik
de duivel? Die vraag kan ik ont
zenuwen: ik ben Kuitert."
Na de gereformeerde bestrij
ders viel de hele oecumene over
hem heen. De commotie bleek
in elk geval goed voor de opla
ge. Zelfs de atheïsten begonnen
het bock te kopen, al was het al
leen maar om 'van al die onzin
kennis te nemen'.
De hoogleraar' ziet zichzelf
óndanks de kritiek van links en
van rechts nog steeds als een
'gereformeerde calvinist'. „En of
ik nu het antwoord ben op de
secularisatie of juist het slacht
offer daarvan, moet de lezer zelf
maar uitmaken."
De gereformeerde theoloog dr.
H. Wiersinga gaat in zijn boek
'Geloven bij daglicht' niet alleen
voor veel gewone gereformeer
den te ver. Ook menig collega
heeft moeite met zijn pleidooi
voor afschaffing van eeuwenou
de theologische begrippen en
vertrouwde dogma's. Dit bleek
zaterdag in Kampen op een stu
diedag over Wiersinga's boek,
georganiseerd door de Theolo
gische Universiteit van de Gere
formeerde Kerken in Neder
land. De bijeenkomst werd be
zocht door een kleine 200 pre
dikanten, studenten en al dan
niet verontruste kerkleden.
In zijn boek stelt Wiersinga
(65), sinds de jaren zeventig
omstreden in de Gereformeerde
Kerken, voor om theologische
begrippen als de almachtige en
drieënige God, erfzonde en
maagdelijke geboorte en licha
melijke opstanding van Christus
uit de roulatie te nemen.
Rotterdamse kerkvorst zoekt rust in Belgische ardennen
JOOPSPANJERSBERG
Het is een bescheiden stip op
de Waalse landkaart en in de
aanhoudende sneeuwjachten
lastig te vinden: het bierdorp
Ciney. De eerste glimp is be
paald idyllisch glooiende
straten, afgewisseld met uitge
strekte velden en nog niet tot le
ven gewekte boerderijen.
Aan de Rue Grande, omringd
door smetteloos gewitte heuvel
toppen, staat het klooster Che-
vetogne, waar naar het schijnt
hartslag versnellende Byzantijn
se zang wordt voortgebracht
hogelijk gewaardeerd van 'San
Francisco tot Wladivostok'.
Binnen, in een nagenoeg
raamloze kapel en nauwelijks
opvallend tussen een tiental in
donkere pijen gestoken monni
ken, vouwt de Rotterdamse bis
schop Ronald Philippus Bar
('Flip' voor zijn vrienden) de
handen en zingt. Geen moment
dwalen zijn blikken af, ogen
schijnlijk gaat hij op in de sere
ne, heilzame rust van de hoog
mis. Twee uur lang. Vol overga
ve.
„De bisschop is een beetje in
de rui", zegt men, thuis in Rot
terdam, op ietwat lichtzinnige
toon. Zijn naaste medewerkers,
na samenkomst in het bis
schoppelijk paleis aan het Ko
ningin Emmaplein, spreken lie
ver van een 'ijselijk harde wer
ker die oververmoeid' is. De
monseigneur heeft heet het
officieel een uitputtingsslag
gevoerd met zijn agenda en rust
nu uit in het buitenland. „Wéér,
dat zeggen we niet!"
Wat is er aan de hand? Duide
lijk is in ieder geval dat de Rot
terdamse prelaat nog maar kort
geleden en tot merkbaar on
genoegen van kardinaal Simo-
nis pleitte voor het aanstellen
van rijpere, gehuwde mannen
tot priester. Maar ingewijden
ontkennen met stelligheid dat
Bar geplaagd wordt door kerke
lijke ruzie. Op de vraag waar het
dan wel aan schort, luidt het
antwoord: „Zoekt u het maar
een beetje in het persoonlijke
vlak".
Half één, zondagmiddag. Een
kwartier na de merendeels ge
zongen hoogmis die als gebrui
kelijk wordt bijgewoond door
gelovigen en zangliefhebbers
van heinde en verre, kijken we
in het jongensgezicht van Mi-
De oververmoeide bisschop R.Ph. Bar in het klooster Chevetogne.
chel van Parys, de abt van het -
aan de rand van de Ardennen
gelegen - Chevetogne-klooster.
De royaal bebaarde geestelij
ke,'50 jaar inmiddels, toont zich
nauwelijks verrast dat de bis
schop, die als jonge priester zijn
opleiding in Chevetogne vol
tooide, al zo rap door de pers is
opgespoord. „Immers'', formu
leert Van Parys in de gastenka
mer van het klooster, „het is
hier de natuurlijke thuishaven
van de bisschop. En dat is niet
onbekend, dacht ik zo".
We krijgen ongeveer vijf mi
nuten maar veel wijzer, waar
schuwt hij, zullen we van hem
niet worden. Van de lichamelij
ke toestand van de 64-jarige
bisschop is hij bijvoorbeeld niet
op de hoogte en over een even
tueel aftreden van Bar zoals
kwade tongen beweren kan
hij evenmin enige helderheid
verschaffen. „Ik heb", licht Van
Parys toe, „de bisschop de afge
lopen dagen hooguit vijf minu
ten gezien en nauwelijks ge
sproken. Zodoende kan ik nu
openlijk spreken en hoef ik niet
tegen u te liegen".
Wat hij dan wél weet? Met die
vraag oogsten we iets meer suc
ces. Van Parys, gedecideerd:
„Mijn indruk is dat de bisschop
uitgeput is; hij ziet er moe uit.
Hij heeft een%veeleisende baan
en is regelmatig bij conflicten
betrokken. Zoiets gaat wegen
op den duur". Bovendien: alge
meen gesproken zijn spannin
gen en tegenslag lastiger als je
op leeftijd komt. „Maar als u
zegt dat het meer om persoon
lijke problemen gaat, moet ik u
teleurstellen. Daar weet ik niets
De sobere bijeenkomst is,
sneller dan we vermoeden, al
weer voorbij. Op de valreep be
vestigt Van Parys, die blijkens
eerdere uitlatingen een positie
ve verdraagzaamheid naar de
medemens voorstaat, onze
voorzichtige conclusie dat
monseigneur Bar zichzelf 'in
eenzaamheid en gebed' zal po
gen te hervinden en dus beter
niet gestoord kan worden. „Als
ik dit nog mag zeggen", voegt
de abt er ten afscheid aan toe,
„de bisschop is hoe dan ook ge
woon afgetobd. Hij neemt te
veel hooi op zijn vork".
Het is in die sobere, god
vruchtige ambiance dat
monseigneur Bar zoekt naar
zijn evenwicht. Het zou abt Van
Parys allerminst verbazen als de
bisschop snel herstelt en over
twee weken, geheel verkwikt en
uitgerust, vanuit Rotterdam
weer de immer actuele bood
schap van het geloof verkon
digt.
HET WEER
ROB GROENLAND
Na twee jaar weer sneeuw
Na twee jaren wachten, werd Wert-
Nederland eindelijk beloond me'
een zeer bescheiden laagje sneeuw
op de vroege zondagochtend. Cb
vrijdag begon tussen Schotlam en
Noorwegen al zeer koude Arc'tèche
lucht naar het zuiden te strorren,
en dat hebben de kustgebiecSn
van de Noordzee die dag al olop
gemerkt. Zaterdagmiddag vas het
vooral op het midden van d:
Noordzee erg ruig winterwrer.
Boorplatforms op een aanal hon
derden kilometer ten nocden van
de Nederlandse Waddentilanden,
rapporteerden zware smeuwbuien,
0 graden en een harde ot storm
achtige noordenwind, fns eigen
kustgebied had die mddag nog
weinig te kampen me winterse
buien, hoogstens wa verdwaalde
sneeuwvlokken. Echter toen de
avond viel, naderdfvanuit het
noorden een actiefbuiengebied,
dat de meeste snreuw echter ach
terliet in FrieslanJ.
Doch ook onze r<gio ging voor de
bijl met nog voo middernacht
overal witte stoten en daken. Op
vallend was dc( vrijwel alle neer
slag die avonc bestond uit zogehe
ten korrelsneeuw. Dit iseen vorm
van sneeuw vat door de meeste
mensen onterecht als hagel wordt
aangezien. Korrelsneeuw ziet eruit
v,aai op de grond vallen,
zondagochtend bij zonsopkomst
Jeed menig 2-jarig kind zijn eerste
sneeuwervaring (in eigen land) op.
In een groot deel van de regio, ach
ter de duinen, lag 1 tot 3 centime
ter sneeuw, welke helaas nog voor
het middaguur voor het grootste
gedeelte was weggesmolten. Boos
doener was in deze de afgenomen
wind en de sterke instraling van de
zon, waardoor de temperatuur in
de middag tot 4 graden wist op
te lopen. Op dat moment bevond
zich ten noorden van de Wadden
een lagedrukgebiedje waaromheen
diverse actieve sneeuwbuien circu
leerde. Vanuit onze hele regio was
de hele verdere dag voluit te genie
ten van buitengewoon fraaie
sneeuwbuien in een schone helde
re Arctische luchtsoort. Felle zon
neschijn, en kortdurende felle
sneeuwbuien wisselden elkaar af.
Na zonsondergang koelde het natte
wegdek zeer snel af, en nog in het
avondschemer was het plaatselijk
al spiegelglad in de regio.
De afgelopen nacht begon de stro
ming sterk te ruimen naar het
noordoosten, en begon veel droge
re lucht binnen te stromen. Van
daag en morgen is het onaange
naam koud bij een snijdende
noordoostenwind 5-7 Beaufort.
Het enige pluspunt is de overmaat
aan zonneschijn overdag.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Zuid-Hoorwegen en Zuid-
Zweden:
Flinke opklaringen en
droog. Alleen op maandag
aan de westkust van Noor
wegen bewolkt. Overdag
lichte, 's nachts matige
vorst.
Denemarken:
Helder en droog. Maxima
rond het vriespunt, in de
nacht matige vorst.
Britse Eilanden:
Perioden met zon en
droog, maar langs de oost
kust kans op sneeuw-
buitjes. Maxima 2 tot 4
graden, 's nachts lichte
vorst.
België en Luxemburg:
Af en toe zon. Vandaag
nog kans op een sneeuw-
buitje, morgen vrijwel
droog. Maxima 3 graden
langs de Belgische kust en
rond nul in Luxemburg.'s Nachts lichte
tot matige vorst.
Duitsland: I
In het noorden en midden perioden met
zchi en droog, in het zuiden meer bewol-
king"CP nu en dan wat sneeuw. Maxima °/o
enkele graden boven nul, 's nachts ÏJ*S*5J,I51
™W5'- ÏÏÏÏÏS?
Wolkenvelden, oótf-af.en toe zon en ee>
enkele bui. Maxima örlgej/eer 17 ga-
Wind
Canarische Eilanden: --
Enkele wolkenvelden, vooral aan
zuidzijde zon. Kans op een bui. Maxima
ongeveer 20 graden, aan de zuidstran-
den enkele graden hoger.
Marokkaanse westkust:
In het zuiden flinke perioden met zon
maar in het noorden nogal wat bewol
king en enkele buien, mogelijk met on
weer. Maxima van 17 graden in het
noorden tot 22 bij Agadir.
Tunesische kust:
Veranderlijk bewolkt en af en toe een re
gen- of onweersbui. Maxima van 15 gra
den bij Tunis tot 20 graden in het zui
den.
Frankrijk:
In het noorden en midden opklaringen
en vrijwel droog. In het zuiden en in de
Franse Alpen wisselend bewolkt en wat
lichte sneeuw. Maxima tussen 2'en'5
graden, in het zuiden 7 tot 10 en aan de
kusten van de Middellandse Zee rond
14 graden. In de nacht meest lichte
Corsica en Sardinië:
Half tot zwaar bewolkt en enkele flinke
regen- of onweersbuien. Maxima onge-
vee' 15 graden.
Spaije:
Half tot zwaar bewolkt en enkele buien,
in het noorden en in de Pyreneeën met
sneeuw. Maxima in het binnenland 3 tot
7 graden, aan de oostelijke en zuidelijke
kusten 10 tot 15 graden.
Porugal:
Wokenvelden, nu en dan zon en een en
kele bui. Maxima van 10 graden in het
noorden tot circa 14 graden in de Algar-
Zwhserland:
Aar de noordzijde van het Alpenmassief
nu 2n dan zon en vrijwel droog. Aan de
zuilzijde meer bewolking en van tijd tot
tijd sneeuw. Temperatuur op 2000 me
ter jplopend tot min 6 graden.
Oodenrijk:
Af en toe zon en vrijwel overal droog.
Tenperatuur op 2000 meter oplopend
tot min 6 in het westen en min 9 in het
oo^en van Oostenrijk.
Weerrapporten 1 mrt 7 u
station
weer
wind
tem
p neersl
min
Amsterdü1
zwaar bew.
06
J
5
DMm
V
windst
4
-4
2
Eelde
on bew
nno3
5
-3
05
Den Helder
licht bew.
N,.
5
-1
2
Rotterdam
mist
onoV
3
-2
07
Vlissmgen
zwaar bew.
o7
5
0
06
0.1
Aberdeen
zwaarbew.
n3
1
1
Athene
half bew.
07
11
Barcelona
n6
10
2
0
Berlijn
zwaar bew.
06
1
01
Budapest
half bew.
ono4
4
-1
0
Bordeaux
zwaar b?w.
5
•1
0
Brussel
zwaar bew.
ono2
•2
Cyprus
n2
17
7
0
Dublin
nno7
2
0.2
Frankfurt
hall bew.
n6
1
•2
0
Genève
nno5
3
0
0
Helsinki
Innsbruck
KfbèT'
verand
-8
-10
0
Klagenlurt
zwaar bew.
verand
0
Kopenhagen
zwaar bew.
2
0
Las Palmas
regenbui
nnw5
20
0.3
Lissabon
12
3
02
Locarno
onol
1
33
Londen
0
0.2
Luxemburg
licht bew.
no8
0
hallbéw.
7
0
Malaga
licht bew.
13
2
01
Mallorca
nnw2
11
1
01
Malta
regenbui
zll
17
14
0 1
Moskou
ol
-3
1
ol
-1
-5
01
nnoll
10
8
5
wnwl
1
•8
0 1
no 6
3
0
0
ozo6
1
-6
0
16
11
0.2
Split
Stockholm
no 2
1
•3
0.5
Warschau
mist
verand
3
-10
0
Zürich
zwaar bew.
no4
1
•2
0
Bangkok
o3
35
25
Buenos Aires
27
16
0
Casablanca
nnw2
14
7
0
Johannesburg
29
16
0
Los Angeles
New Orleans
zwaar bew.
zo 2
17
3
0
New York
nnw8
-3
•7
Tel Amv
zzo 1
18
10
0
Tokyo
zo2
7
Toronto
-5
•16
2
half bew.
zw7
15
5
ol
7
0
