Massaal protest tegen Jeltsin
Buitenland
VS stellen Somalische
krijgsheer ultimatum
Cubanen hebben nauwelijks keus
WOENSDAG 24 FEBRUAR11993
Algemeen Nederlands Persbureau
CemeenschappeSkePervfcensl
Aanleg joggingbaan Clinton gestaakt
De aanleg van de joggingbaan voor president Bill
Clinton op het terrein van het Witte Huis is bij gebrek aan geld
gestaakt. Clinton liet vorige week weten dat het parcours zou
worden aangelegd op voorwaarde dat het geld uit particuliere
bron kwam. Het lijkt er nu op dat het geld niet binnen was toen
het werk begon. ..De aanleg is een beetje voortijdig ter hand ge
nomen'. aldus Wiite Huis-woordvoerder Myers, die eraan toe
voegde dat er een fonds wordt opengesteld om de benodigde
50.000 gulden bijeen te krijgen.
Restauratie kasteel kost miljoenen
londen De restauratie van Windsor Castle, dat in november
door een brand zwaar werd beschadigd, zal tussen de 80 en 100
miljoen gulden gaan kosten. De Britse regering draait op voor de
kosten van de restauratie van de gebouwen, terwijl koningin Eli
zabeth II de restauratie van de kunstwerken voor haar rekening
Vijftien doden door vergiftigde wijn
buenos aires» In Argentinië zijn 15 mensen gestorven en zeker 46
in ziekenhuizen opgenomen na het drinken van goedkope witte
wijn waarin giftige methylalcohol was verwerkt. Methylalcohol is
een kleurloos vocht, dat wordt gebruikt als oplosmiddel, in anti-
wies en bij de fabricage van verf. Gezondheidsfunctionarissen
gaan ervan uit dat de giftige stof aan de wijn is toegevoegd om
de hoeveelheid - en daarmee de opbrengst - te vergroten.
Britten laten mannelijke au pairs toe
londen Groot-Brittannië is van plan ook mannelijke au pairs
toe te laten. Dat heeft minister Clarke (binnenlandse zaken) gis
teren bekendgemaakt. De zaak is aanhangig gemaakt door de
19-jarige Zweed Johan Egelstedt, die in augustus door de Britse
immigratiedienst in zijn kraag werd gevat. Na tussenkomst van
Clarke werd Egelstedt op een toeristenvisum toegelaten, maar
een au pair-visum, dat recht geeft op betaling van 35 pond zak
geld per week, werd hem geweigerd.
Legerhelikopter VS neergestort
wiesbaden Bij een ongeluk met een helikopter op de Ameri
kaanse luchtmachtbasis bij het Duitse Wiesbaden zijn gister
avond vier Amerikaanse militairen omgekomen. De Blackhawk-
helikopter maakte een vlucht van Stuttgart naar Wiesbaden,
toen het toestel om nog onbekende redenen neerstortte.
Massa-arrestaties in India
new delhi» De Indiase politie heeft gisteren in het hele land
27.000 aanhangers van de hindoepartij Bharatiya Janata gearres
teerd om te voorkomen dat zij deel zouden nemen aan een door
de regering verboden demonstratie. De partij heeft aangekon
digd de overheid voor de rechter te dagen wegens onderdruk
king. New Delhi was bang dat de demonstratie zou uitlopen op
gevechten tussen hindoes en moslims. In december kwamen bij
religieuze rellen zeker 18001
'DDR-leiders verborgen 500 miljoen'
berlun Hoge politici in de voormalige DDR hebben zeker 450
miljoen mark (zo'n 500 miljoen gulden) staan op geheime bank
rekeningen in Zwitserland en Oostenrijk. Dat meldde het Duitse
weekblad Stern gisteren.
Georgië dreigt Rusland met algehele mobilisatie
Troepen Morgan moeten Kismayu verlaten
De door de Verenigde Staten
geleide internationale troepen
macht in Somalia heeft gisteren
krijgsheer Mohamed Said Hersi,
beter bekend als Morgan, een
ultimatum gesteld. Hij moet
voor morgen middernacht zijn
troepen uit de zuidelijke haven
stad Kismayu hebben terugge
trokken.
De woordvoerder van de
Amerikaanse troepen, Fred
Peck, zei dat het ultimatum, on
dertekend door de Amerikaanse
bevelhebber Robert Johnston
en de Amerikaanse speciale af
gezant Robert Oakley, via de ra
dio aan Morgan was overge
bracht.
De situatie in Somalia ver
slechterde begin deze week
aanzienlijk toen troepen van
Morgan en Omer Jess, een
bondgenoot van de machtige
krijgsheer Aideed, in Kismayu
slaags raakten. Volgens Peck be
gonnen de gevechten nadat 150
mannen van de clan van Mor
gan, de schoonzoon van de ver
dreven president Barre, erin wa
ren geslaagd Kismayu binnen te
dringen zonder gezien te wor
den door de Belgen en Ameri
kanen. Volgens VN-woordvoer-
der Farouk Mawlawi beschik
ken de VN sinds gistermorgen
over aanwijzingen dat de strijd
krachten van Morgan de stad
beheersen.
Dat de manschappen van
Morgan ongezien Kismayu kon
den binnentrekken, heeft de
woede gewekt van aanhangers
van Aideed. Uit protest tegen
vermeende steun van de Ameri
kaanse troepen aan Morgan be
kogelden zij in de hoofdstad
Muqdisho Amerikaanse leger
voertuigen met stenen. Met
brandende autobanden blok
keerden zij de wegen haar de
Amerikaanse ambassade.
Volgens een Belgische militai
re woordvoerder was Morgan
zelf niet op de hoogte van de
actie van zijn troepen in Kis
mayu. De bevelhebber zou in
middels opdracht hebben gege
ven de aanval op de havanstad
te staken.
De viering van de Dag van de Verdedigers van het Vaderland liep gisteren uit op een massale betoging tegen Jeltsin.
Naar schatting vijftigduizend mensen hebben gisteren in
Moskou onder aanvoering van enkele leiders van de mis
lukte augustus-coup van '91 gedemonstreerd tegen pre
sident Boris Jeltsin en diens hervormingsgezinde rege
ring. Communisten en hun nationalistische bondgeno
ten van het Front voor Nationale Redding waren opgeto
gen. „Dit is het begin: we gaan door met de strijd."
moskou «CPD-Rtr-DPA-AP
De demonstratie vond plaats op
de Dag van de Verdedigers van
het Vaderland, voorheen de Dag
van de Strijdkrachten. Onder de
aanwezigen waren drie leden
van het Staatscomité dat in au
gustus '91 een mislukte staats
greep organiseerde tegen de
toenmalige president Gor-
batsjov: ex-premier Pavlov,
oud-KGB-hoofd Krjoetsjkov en
de communistische leider Bak-
lanov. Zij moeten op 14 april
voor de rechter verantwoording
afleggen over hun rol bij de
coup.
„Sovjetunie, Sovjetunie"
klonk het uit tienduizenden ke
len. Op een besloten bijeen
komst elders in de stad veroor
deelde een 'volkstribunaal' Gor-
batsjov tot de 'eeuwige verdoe
menis'. De ex-partijleider was
immers schuldig aan 'hoogver
raad', 'desintegratie van het
Sovjet-rijk' en 'verkwanseling
van de belangen van het volk'.
Het protest en de lofzangen
op het 'glorierijke leger' moeten
in de geüniformeerde gelederen
weldadig zijn aangekomen. In
een twee keer uitgezonden TV-
interview had defensieminister
Gratsjov namelijk fors uitge
haald naar 'corrupte' en 'sub
versieve' elementen in de strijd
krachten.
Volgens de bewindsman zijn
legen 3000 officieren discipli
naire maatregelen genomen en
moeten 46 generaals voor de
rechter verschijnen. De mees
ten van hen hebben militair
materieel verkocht, variërend
van simpele machinegeweren
tot complete tanks en vliegtuig
motoren.
De afwezigheid van Jeltsin,
die met vakantie is, werd door
diens tegenstanders uitgelegd
als „opnieuw een voorbeeld van
lafheid". Jeltsin compenseerde
zijn afwezigheid met een ca
deautje voor de militairen. Per
decreet bepaalde hij dat er be
roepsmilitairen mogen komen
en dat de militaire pensioenen
voortaan niet lager mogen zijn
dan die in de burgermaatschap
pij.
De Georgische leider Sjevard-
nadze heeft gisteren geëist dat
Rusland onmiddellijk zijn troe
pen uit Georgië terugtrekt. „Als
dat niet gebeurt, moeten we een
algehele mobilisatie afkondigen
en de wapens ter hand nemen
om ons land te verdedigen", al
dus de vroegere Sovjet-minister
van buitenlandse zaken.
De dreigende taal van Sje-
vardnadze was een reactie op
dö'dcn hi'i'dtrd Israël bereid deportaties
carnaval Rio Palestijnen snel te herzien
uitlatingen van defensieminis
ter Gratsjov en de aanval, afge
lopen zaterdag, van een Russi
sche bommenwerper op de Ge
orgische havenstad Soechoemi.
Gratsjov verklaarde in een TV-
interview dat Russische troepen
in Georgië moeten blijven om
Ruslands 'strategische belangen
in het Zwarte-Zeegebied' te be
schermen.
Sjevardnadze was eerder met
Moskou overeengekomen dat
de restanten van het voormalige
Rode Leger tot 1995 in Georgië
zouden blijven. Maar volgens
het Georgische leiderschap
steunen de Russische troepen
afscheidingsbewegingen in de
provincies Abchazië en Adzja-
rië. Sjevardnadze wil nu zo snel
mogelijk met Jeltsin over troe-
penterugtrekldng praten.
'Irak liegt over
wapenarsenaal'
rio de janeiro» IPS
Bij het Braziliaanse carnaval
zijn vanaf zaterdag in totaal al
meer dan honderd doden geval
len. De meesten kwamen om bij
de meer dan duizend auto-on
gelukken in het land. Dat heb
ben de Braziliaanse autoriteiten
gisteren bekendgemaakt.
Volgens Talvani de Moraes,
het hoofd van de politie in Rio
de Janeiro, is het aantal onge
lukken, moorden en misdaden
tijdens carnaval altijd hoger dan
normaal. Een van de belangrijk
ste oorzaken is het hoge alco
holgebruik. Bovendien is het
veel drukker op de weg door
carnavalsvierders die van en
naar de festiviteiten rijden.
den haag simone v
Zeven miljoen Cubanen kunnen vandaag voor
het eerst in 34 jaar naar de stembus om het parle
ment te kiezen, en dat is in de woorden van presi
dent Fidel Castro niets minder dan 'perfectione
ring van onze democratie'. Het enige dat ont
breekt in dit 'perfecte' systeem is werkelijke keu
ze. Voor de 589 zetels zijn er precies 589 kandida
ten, die stuk voor stuk trouw zijn aan de commu
nistische partij. De enige optie van de Cubanen is
dat ze tegen deze 589 ja of nee kunnen zeggen.
De achterliggende gedachte is dat de Cubanen
meer bij de politiek worden betrokken, zonder
dat aan de communistische alleenheerschappij
wordt getornd. En al zijn niet alle kandidaten iid
van de partij en staan ook 'frivolere' deelnemers
als de populaire zanger Pablo Milanes en hoog
springer Javier Sotomayor op de lijst, op hun pa
triottisch en revolutionair élan valt niets aan te
merken.
De economische crisis waarin Cuba sinds drie
jaar is gedompeld, vraagt veel van het uithou
dingsvermogen van jongeren, die zijn geboren na
1959, het jaar waarin Castro de Amerikaanse vazal
Batista verdreef en de Cubaanse revolutie uitriep.
Sinds 1991. na de ineenstorting van Cuba's groot
ste geldschieter de Sovjetunie, is aan vrijwel alles
gebrek. Het meeste voedsel is op de bon. elektrici
teit is gerantsoeneerd, benzine is nauwelijks ver
krijgbaar. het openbaar vervoer is gehalveerd en
tal van fabrieken zijn gesloten. Maar ondanks de
groeiende onvrede onder de bevolking wil Castro
van geen werkelijke politieke hervormingen we
ten. De blijvend vijandige houding van de Vere
nigde Staten, die eind vorig jaar het dertig jaar
oude handelsembargo tegen het eiland nog aan
scherpten, verschaft het bewind een eeuwig ex
cuus tegen de ellende en ongemakken van alle
dag.
Elke kandidaat moet meer dan vijftig procent
van de stemmen krijgen om in het parlement te
komen. Haalt hij dat niet, dan volgt een tweede
ronde. Als veel kandidaten de eerste ronde niet
doorkomen, is dat voor Castro een nederlaag.
Maar het is niet te voorspellen hoeveel ontevre
den kiezers zullen besluiten om de beperkte keu
zevrijheid, 'nee' zeggen, optimaal te benutten.
s Stemmen is geen plicht, wel patriottisch. Blan
co of ongeldig stemmen is bij de geheime verkie
zingen een 'veiliger' protest, dat Cubanen ook bij
de gemeenteraadsverkiezingen van eind vorig
jaar hebben beproefd. De huidige voorzitter van
het parlement, juan Escalona, zei vorige week dat
het aantal ongeldige stemmen bij die verkiezin
gen 15 procent is geweest, bij een opkomst van 97
procent. Volgens een heimelijke opiniepeiling van
een onafhankelijk Cubaans instituut had echter
31,5 procent van de kiezers blanco of ongeldig ge
stemd. danwel het stembiljet voorzien van tegen
Castro gerichte leuzen.
IERUZALEM GPD-AP-AFP
De Israëlische minister Peres
(buitenlandse zaken) heeft gis
teren ha een onderhoud met
zijn Amerikaanse ambtgenoot
Christopher verklaard dat de
portatie van Palestijnen geen
beleid van de Israëlische rege
ring is. De uitzetting van meer
dan 400 Palestijnen in decem
ber noemde hij 'een uitzonde
ring'. Israël is bereid de depor
taties versneld te herzien.
Israëlische functionarissen
wezen er wel op dat de uitein
delijke beslissing over terugkeer
van de uitgewezen Palestijnen
berust bij onafhankelijke mili
taire rechtbanken. Het Israëli
sche aanbod is bedoeld als tege
moetkoming aan de Palestijnen.
Christopher wil dat zij de on
derhandelingen over beperkt
zelfbestuur in april in Washing
ton hervatten. Tot dusver ver
langden de Palestijnen de on
middellijke terugkeer van alle
396 uitgezette Palestijnen uit Li
banon.
De Palestijnen reageerden in
eerste instantie koel. Hun
woordvoerster Ashrawi zei na
afloop van een onderhoud met
Chfistopher niet te denken dat
de besprekingen onder de hui
dige omstandigheden kunnen
worden hervat. De Palestijnse
delegatie in de vredesonderhan
delingen voelt zich geïsoleerd
door de mededeling dat Jorda
nië. Libanon en Syrië naar Was
hington zullen komen voor een
nieuwe ronde in het vredes
overleg. ongeacht de deporta
tiekwestie. Christopher ontmoet
vandaag opnieuw een aantal
Palestijnse functionarissen in de
hoop dat zij zich wat soepeler
opstellen.
De suggestie bestaat dat
Christopher een voorstel van
Egypte zou hebben overgeno
men. dat voorziet in de terug-
Palestijnse gedepor
teerden in het nie
mandsland tussen Is
raël en Zuidlibanon
bidden tot God. Zij
weigeren een gefa
seerde terugkeer naar
Israël en hopen geza
menlijk terug te kun
nen tegen het einde
van de moslim-vas
tenmaand Ramadan.
FOTO REUTER JAMAL
SAIDI
keer van tweederde van de Pa
lestijnen voor het vredesoverleg
in april wordt hervat. In de Syri
sche hoofdstad Damascus ver
klaarde Naif Hawatmeh, leider
van het Democratisch Front
voor de Bevrijding van Palesti
na, echter dat met de Syriërs is
gesproken over de terugkeer
van eenderde van de gedepor
teerden. De overigen zouden tot
het eind van hun deportatieter
mijn worden opgenomen door
Saudi-Arabië en Marokko. Ha
watmeh heeft de islamitische
verzetsbeweging Harnas aange
raden het voorstel te verwerpen.
De meeste gedeporteerden zijn
Hamas-activisten.
In het centrum van Jeruzalem
demonstreerden gisteren enkele
duizenden Israëliërs tegen de
bereidheid van de regering om
in ruil voor vrede een deel van
de Golanhoogte terug te geven
aan Syrië.
Franse regering
belooft vissers
extra steun
parus hans gertsen
correspondent
De Franse regering heeft de
noodlijdende Bretonse vissers
gisteren opnieuw financiële en
morele steun toegezegd.
De toezegging kwam enkele
uren nadat honderden boze vis
sers voor ruim zeven miljoen
gulden vernielingen hadden
aangericht op de groothandels
markt van Rungis bij Parijs.
De Bretonse vissers voeren al
dagen actie tegen de onbeperk
te import van grote hoeveelht-
den vis uit andere i G-landen
De sterk gestegen import heeft
de afgelopen maanden geleid
tot prijsdalingen van dertig pro
Staatssecretaris Josselin (vis
serij) trok vorige week al een be
drag van ruim 90 miljoen gul
den uit om de in ernstige finan
ciële moeilijkheden verkerende
Bretonse visserij te helpen.
Dat is volgens de vissers echter
onvoldoende. Ze eisen naast
meer geld ook strengere contro
les op de import en de invoe
ring van minimum import-prij
Bananenoverleg
Midden-Amerika
en EG mislukt
Twee wapen inspectieteams van
de Verenigde Naties hebben
gisteren de Iraakse hoofdstad
Baghdad verlaten met belangrij
ke gegevens over wapenopslag
plaatsen. IJit deze gegevens
moet blijken of Irak Scud-raket-
ten verborgen houdt of probeert
zijn wapenproduktieprogram-
ma nieuw leven in te blazen.
De leider van het VN-team,
Nikita Smdovitsj, verklaarde dat
de Irakezen 'problemen' ver
oor/aakten tijdens de inspectie.
Hij riep Baghdad op te stoppen
met liegen en het werk van de
speciale VN-commissie die toe
zicht houdt op de ontmanteling
van de Iraakse wapenarsenalen
niet te dwarsbomen. Irak dient
'volledig correcte verklaringen'
te geven over zijn wapenpro
gramma's. „Wij weten dat som
mige van hun verklaringen een
voudigweg vals zijn", zei
Smidovitsj.
Hoewel sinds de eerste in
specties in maart 1992 geen ra
ketten zijn gevonden, zeggen
deskundigen dat Irak mogelijk
honderd tot tweehonderd Scuds
verborgen houdt.
De ministers van buitenlandse
zaken van de Middenameri-
kaanse landen en van de lidsta
ten van de Europese Gemeen
schap zijn er niet in geslaagd
het conflict over de bananenim-
port naar Europa op te lossen
Zij hebben het 'bananenover
leg' gisteren in San Salvador
vruchteloosafgesloten.
De EG besloot in december
vorig jaar de import van bana
nen uit Latijns-Anurik.i HUI
banden te leggen ten gunste
van de ACP-landen, overwe-
gend oud-kolonies van Frank
rijk en Groot-Brittannië in Afri
ka, het Caribisch gebied en de
eilandgebieden in de Stille Oce-
De Middenamerikaanse minis
ters verklaarden dal dit beleid
ernstige sociaal-economische
gevolgen zal hebben voor de
bevolking in hun landen. De
werkloosheid zal stijgen en het
gemiddelde inkomen afnemen.
De bewindslieden wezen erop
dat dit een aanzienlijke invloed
op de politieke orde in de regio
kan hebben. De economieën
van de Middenamerikaanse
landen rusten voor een groot
deel op de bananenexport.
Golf arrestaties
in Italiaans
bedrijfsleven
In Noord-ltalië zijn gisteren op
nieuw twintig mensen gearres
teerd in het wijd om zich heen
grijpende corruptieschandaal
Bijna alle arrestanten komen uit
het bedrijfsleven. Ook twee
plaatselijke politici maken deel
uit van de groep.
Volgens bronnen bij de recht
bank hebben de arrestanten
veelal smeergeld betaald aan
politici om opdrachten te krij
gen voor openbare werken,
waaronder bouwopdrachten in
het kader van het WK voethal
van I99II
De aanhoudende onthullin
gen hebben al drie ministers de
kop gekost. Premier Amato
heeft zijn kabinet het afgelopen
weekeinde gewijzigd en vraagt
het vertrouwen van het parle
ment voor de nieuwe ploeg.
Russisch archief wil geheim
Hitler-materiaal verkopen
zelfmoord pleegden- Het lijk
van de nazi-leider is nooit ge
toond, hoewel een voormalige
Sovjetofficier onlangs verklaar
de dat de stoffelijke resten van
Hitier diverse keren zijn begra
ven en opgegraven voordat ze
uiteindelijk in de jaren zeventig
werden overgebracht naar de
Sovjetunie.
Het Russische weekblad
Nieuwe Tijden meldde onlangs
dat delen VH dt s, huM Hl K
kaak van Hitier kort na de ne
derlaag van de nazi's naar Mos
kou waren overgebracht. De
rest van het skelet zou in 1970
in het geheim zijn vernietigd.
Het Russische Staatsarchief wil
geheime documenten verkopen
over de laatste dagc-n van nazi
leider Adolf Hitler. Volgens ar
chiefdirecteur Sergej Mironen-
ko bevatten de documenten
'sensationeel' materiaal over
het persoonlijke leven van Hit-
Ier en Eva Braun. „Wij hebben
aanbiedingen van uitgevers,
maar wij hebben onze keuze
nog niet gemaaktaldus de di
recteur.
Hitler en Braun trouwden
kort voordat zij beiden, althans
volgens de algemeen aanvaarde
overlevering, op 30 april 1945