Italië en Vaticaan ruziën
over kerkelijk huwelijk
Dienstbaarheid als levenshouding
Kerk Samenleving
MAANDAG 22 FEBRUAR11993
BUITENLAND KORT
De anglicaanse synode
bezorgd
vaardbaar
abortussen i
pleit v
hoge' aantal
n Engeland. Zij
t zorgzaam kli-
werkelijke al
ternatieven voor abortus
worden aangeboden. Ook
wordt de medische weten
schap gesteund in haar po
gingen om zich er in een zo
vroeg mogelijk stadium van
te vergewissen of een abor
tus noodzakelijk is. De sy
node wees een voorstel af
van de orthopedisch chi
rurg Jonathan Redden, die
de termijn voor een abortus
wilde beperken tol de eer
ste achttien weken van de
zwangerschap. De synode
wilde zo'n termijn niet noe
men. Zij sprak uit dat hel in
de zeldzame gevallen dat
een abortus na 24 weken
wordt uitgevoerd, moet
vaststaan cfat het om een
ernstig gehandicapt kind
gaat, dat vrijwel geen mo
gelijkheden heeft om in le
ven te blijven.
Bananenplantages
De Hondurese bisschop
Luis Alfonso Santos heeft
zijn landgenoten opgeroe
pen de plantages van de
grote Noordamerikaanse
bananenmaatschappijen in
het noorden van het land te
bezetten om er produkten
te telen 'die de armen nodig
hebben om zich te voeden
In een persverklaring zin
speelt de bisschop op de
beslissing van de onderne
mingen die ongeveer
200.000 hectare van de
vruchtbaarste grond van
Honduras bezitten om
de produktie van bananen
te beperken. De onderne
mingen besloten daartoe na
het besluit van de Europese
Gemeenschap om de im
port van de zogenaamde
dollar-bananen aan banden
te leggen. Santos meent dat
de grond moet worden be
zet om er mals, rijst, bonen
en andere produkten te te
len.
Myanmar
De moslims in Myanmar,
het vroegere Birma, worden
systematisch vervolgd. De
in het noordwesten van het
land wonende Rohingya,
zoals de moslims worden
genoemd, worden naar wil
lekeur gearresteerd, ver
kracht, gedeporteerd of te
rechtgesteld, terwijl hun
moskeeën worden vernield.
Dit schrijft de speciale rap
porteur van de VN-com-
missie voor de mensen
rechten, Angeto Ribeiro, in
het jaarlijks rapport over re
ligieuze intolerantie. Vol
gens officieuze schattingen
zijn er ongeveer 1,4 tot 2
miljoen moslims in Myan
mar. Om aan de vervolging
te ontkomen zijn tot nu toe
ongeveer 300.000 moslims
naar Bangladesh gevlucht.
Moefti van Jeruzalem
Jordanië heelt de 81-jarige
oud-onderwijsinspecleur
Sheikh Suleiman al-Jaabari
benoemd tot moefti van Je
ruzalem, de hoogste islami
tische gezagsdrager op de
bezette Westoever van de
Jordaan. Jaabari volgt
Sheikh Saa el-Deen al-Ala-
mi op die twee weken gele
den aan een hartinfarct
overleed. Hij heeft een
graad in de islamitische
theologie behaald aan de
al-Azhar moskee in Cairo,
de oudste en meest presti
gieuze islamitische school
voor hoger onderwijs.
'Alleen kerkelijke rechtbanken mogen zich over scheiding uitspreken'
Italië en het Vaticaan ruziën over de ontbinding van hu
welijken die in een rooms-katholieke kerk zijn gesloten.
Het Vaticaan houdt eraan vast dat alleen de kerkelijke
rechtbanken zich over de ontbinding van zo'n huwelijk
mogen uitspreken.
VATICAANSTADAFP-CIC
Dat heeft de Vaticaanse 'minis
ter van buitenlandse zaken',
aartsbisschop jean-Louis Tau-
ran, laten weten aan de Itali
aanse ambassadeur bij de Heili
ge Stoel.
Het Italiaanse Hooggerechts
hof sprak onlangs uit dat de Ita
liaanse rechtbanken in de kerk
gesloten huwelijken mogen ont
binden. Het hof beklemtoonde
dat dit alleen geldt voor de 'bur
gerlijke kant' van het huwelijk.
De kerkelijke rechtbanken blij
ven de bevoegdheid houden
zich over de 'kerkelijke kant' uit
te spreken. Door de uitspraak
van het hof ontstond bij som
migen de indruk dat de Itali
aanse rechtbanken het-voortaan
voor gescheiden rooms-katho-
lieken mogelijk zouden kunnen
maken in de kerk te hertrou-
Tauran beroept zich op een
afspraak die kort voor de ratifi
catie van het nieuwe concor
daat tussen Italië en het Vati
caan, op 31 mei 1985, zou zijn
gemaakt. Het Vaticaan zou toen
in een nota de Italiaanse autori
teiten hebben laten weten dat
de Italiaanse rechters geen be
voegdheid zouden hebben zich
uit te spreken over in een
rooms-katholieke kerk gesloten
huwelijk.
Pauselijke onderscheiding kroon op het werk voor Leidenaar Jaap van Schie
LEIDEN DICK V
Dienstbaar zijn. Het staat nog
net niet op zijn voorhoofd ge
schreven, maar Leidenaar Jaap
van Schie (78) heeft wel altijd
naar dit motto geleefd. Als
melkboer die dag en nacht voor
zijn klanten klaar stond, als vrij
williger van De Zonnebloem en
ook als meelevend lid van de
rooms-katholieke St. Petrus-pa
rochie. Meer dan 61 jaar gaat hij
inmiddels als collectant de rijen
gelovigen af en verder rijdt hij
in zijn auto mensen naar de
kerk die er op eigen kracht niet
meer kunnen komen. Vooral
voor deze laatste inspanningen
kreeg Van Schie gistermorgen
door pastoor A. Heijster de pau
selijke onderscheiding 'Pro Ec
clesia et Pontifice' opgespeld.
„Het altijd klaar staan heb ik
van huisuit meegekregen", zegt
de melkboer-in-ruste. „In een
middenstandsgezin stond, ze
ker in mijn jeugd, alles in het te
ken van service verlenen. Voor
elke klant moest strijd worden
geleverd. Maar ik heb dat nooit
als een opoffering beschouwd.
Ik hou nu eenmaal van men
sen." Als melkboer bouwde hij
zo'n reputatie op dat zelfs niet-
katholieken tot zijn klanten
kring toetraden. In die tijd een
weinig alledaags verschijnsel.
Doordat hij al vroeg werd in
geschakeld voor de melkzaak
van zijn vader, kwam Van Schie
niet toe aan de gebruikelijke
'loopbaan' van een rooms-ka
tholieke jongere. „We hadden
geen tijd om misdienaar of lid
van het jongerenkoor te wor
den. Zelfs op zondag moesten
we erop uit om bij de boeren de
melk op te halen."
Hij was 'al' zeventien toen hij
als collectant voor het eerst wat
voor de parochie kon beteke
nen. Van Schie begon in een tijd
dat een groep jonge vrijwilligers
in de kerk geld ophaalde voor
het studiefonds voor jonge
priesters en de ouderen de rijen
langs gingen voor giften voor de
armen en allerlei andere kerke
lijke activiteiten. Pas later ont
stond één groep van collectan
ten.
Toen het roomse leven nog
bloeide moest Van Schie vrijwel
elk weekeinde aan de bak tij
dens de vele missen die werden
gehouden. Nu heeft hij om het
weekeinde 'dienst'. „Maar ou
deren naar de kerk rijden, dat
doe ik wel elke zondag", vertelt
hij. Door de week is hij actief als
vrijwilliger voor De Zonne
bloem, waarvoor hij zieken in
Leiden en omgeving thuis be
zoekt. „Ik heb jaren langs de
Leidenaar Jaap van Schie: „Het altijd klaarstaan heb ik van huisuit meegekregen." foto ^hielco kuipers
weg gezeten en de meeste men
sen kennen je goed. Ik heb
overal entree. Dit vrijwilligers
werk geeft enorm veel voldoe
ning en zolang ik mezelf nog
goed voel, ga ik ermee door."
Ook de uitreiking van de pau
selijke onderscheiding ziet hij
niet als de afsluiting van zijn
'loopbaan' als collectant. „Ik
heb er nog altijd veel plezier
in", zegt Van Schie. Zelfs de
omvangrijke fraudezaak die en
kele jaren geleden de Petrus-pa
rochie zoveel schade berokken
de, heeft hem niet aangeslagen.
Cynici zouden kunnen opmer
ken dat de Leidenaar jarenlang eenvoudig.
heeft gecollecteerd voor het ca
sino, waar door toedoen van de
toenmalige penningsmeester
een flink deel van de kerkelijke
inkomsten naar toe ging. Van
Schie wil daar geen moment bij
stil staan. Hij veroordeelt ook
,God is liefde", zegt hij
E.&oDICK VAN DER PI
Vlaamse episcopaat
toont 'gebrek aan
openheid en dialoog'
De bisschoppen van Vlaande
ren tonen 'een gebrek aan
openheid, dialoog en ontvanke
lijkheid' voor de argumenten
van de progressieve midden-
stroom in de Rooms-Katholieke
Kerk. Teleurstelling, bitterheid
en uittocht uit de kerk zijn het
gevolg.
Dit constateerde het Interdio
cesaan Pastoraal Overleg, het
overlegorgaan van de Vlaamse
kerkgemeenschap, afgelopen
weekeinde tijdens 2ijn algeme
ne -vergadering in Antwerpen.
Het IPB lanceerde daar een 'op
roep tot een reële en evangeli
sche dialoog in de kerk'.
Er bestaat een groeiend onge
noegen en onbehagen bij een
groot aantal actieve gelovigen in
de Vlaamse kerk, zei IPB-voor-
zitter Agnes Pas. Studiesecreta
ris Jean-Paul Vermassen sprak
van 'een veelzijdig ongenoegen'
tussen gelovigen onderling,
maar de laatste jaren vooral in
de richting van paus en bis
schoppen.
Orthodoxen:
RK Kerk ziet
ons niet langer
als 'zusterkerk'
De Russisch-orthodoxe patri
arch Alexej II heeft het Vaticaan
ervan beschuldigd de orthodoxe
kerken niet langer als 'zuster
kerken' te beschouwen. Dit is in
tegenspraak met het Tweede
Vaticaans Concilie, aldus de pa
triarch tegenover het Italiaanse
persbureau ANSA.
Het hoofd van de Russisch-
Orthodoxe Kerk beroept zich op
een document van de congre
gatie voor de geloofsleer, waarin
wordt gesteld dat in de ortho
doxe kerken slechts 'elementen'
van de kerk te vinden zijn. Bo
vendien wordt beweerd dat de
orthodoxe kerken 'ziek' zijn.
Volgens Vaticaanse kringen
berust de beschuldiging van
Aleksej op enkele vertaalfouten
in een brief van de congregatie
aan de katholieke bisschoppen
over de gemeenschap met an
dere kerken.
Aleksej sprak tegen dat hij de
paus zal uitnodigen voor een
bezoek aan Rusland of dat hij
zelf het Vaticaan zou bezoeken.
De relatie tussen de twee ker
ken is de laatste jaren ernstig
verstoord.
Paus waarschuwt
voor verblind
nationalisme
VATICAANSTAD ?„AFP
Paus Johannes Paulus II heeft
de volkeren op de Balkan ge
waarschuwd voor verbitterd na
tionalisme dat leidt tot broeder
oorlogen. Te vaak zijn vader
landslievende gevoelens ont
aard in verblind en agressief na
tionalisme dat tranen en bloed
vergieten met zich bracht, hield
de paus president Milan Kucan
van Slovenië tijdens een bezoek
aan het Vatican voor.
De paus sprak van een beslis
sende uitdaging voor de mens
heid. Om niet de fouten te her
halen die zwaar drukken op de
geschiedenis van Europa en de
rest van de wereld, moet ieder
een blijven onderstrepen dat de
onvervreemdbare waardigheid
van de mens voor nationale be
langen komt. Elke groep men
sen moet volgens de paus reke
ning houden met de legitieme
behoeften en verlangens van
andere groepen.
door Jan Kruis
COLOFON
RUBRIEKSADVERTENTIES
REGIOKANTOREN
Kanaalstraat 26a Lisse
Tel 02521 -19353, Fax: 02521-19610
HET WEER
ROB GROENLAND
Winterse trekjes
In het afgelopen weekeinde is lucht he
lemaal vanaf de Poolcirkel ons land in
etappes binnengestroomd. In feite kre
gen we op vrijdag al een eerste portie
koude lucht met forse regen en hagel
buien over ons heen. De zaterdag gaf
een heel gevarieerd weertype te zien
ochtenduren nog een aantal
e regio na middernacht v<
ijn. Degene die
goed de wolkenluchten bestudeerde,
kon halverwege de zaterdagmiddag al
nattigheid voelen. Vanuit het noordwes
ten schoven namelijk met grote snelheid
schapenbewolking en windveren bin
nen. bij een geleidelijk aanwakkerende
westenwind. In de avonduren verslech
terde het weer zienderogen. De van west
naar noordwest ruimende wind wakker-
7-8 Beaufort. De climax
de de boorplatforms een zware noord
westerstorm bi] een hoge zeegang.
In de loop van de zondag raakten we
steeds dieper in de koudere lucht, die
de. De neerslagvorm tijdens d<Touien
ging steeds vaker over in hagel en later
zelfs natte sneeuw. Tussen de buien
e felle opklaringen,
£he-
felwit
nen door de zon. Bovenop deze
gevaarten waren grote witte
olgde in de t\
e helft v
idea
n actief koufront n
hagel en zware windstoten van noord
naar zuid over de regio raasde. Veel
mensen schrokken enigszins van dit
weer omdat het onverwachts en kracf
was. De ontladingen waren vrijwel all
maal verticaal en soms binnen een
straal van een paar kilometer. Tijden;
deze felle ontladingen kleurde menig
sterk afgenomen wind e
opklaringen kan het de kome~nde twee
:en. Overdag zorgt de
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Zuid-Noorwegen:
In de loop van vandaag
aan de westkust bewolkt.
In het binnenland opkla
ringen, morgen ook wol
kenvelden. Vrijwel overal
droog. Maxima eerst enke
le graden onder nul, mor
gen wat zachter, 's Nachts
matige, plaatselijk
Britse Eilanden:
Wolkenvelden, af en toe»zon en droog.
Toenemende kans op mist. Maxima on
geveer 7 graden, 's Nachts in Zuid-En-
geland kans op lichte vorst.
België en Luxemburg:
Af en toe zon en droog. Maxima van 5
graden aan de kust tot rond het vries
punt in de Ardennen, 's Nachts lichte
vorst.
Duitsland:
Af en toe zon en droog. Toenemende
kans op mist. In het zuiden vandaag nog
bewolkt, in de loop van morgen r
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
Maxin
vriespunt.
Nachts rr
Madeira:
Af en toe~zon en vandaag nog kans op
een bui. In de loop van morgen meer
zon.Maxima ongeveer 18 graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon, ook enkele wolken
velden en vandaag nog kans op een bui.
Aan de zuidstranden droog. Maxima on
geveer 22 graden. Marokkaanse west-
Perioden n
Maxin
it 22 n
n, ook enkele1
il op vandaag een
/an 18 graden ,n
ir zuidwaarts.
DINSDAG 23 FEBRUARI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 7.37 zon onder 18.04
Maan op 07.43 maan onder20.36
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 4.28en 16.39
Laag water 0.06 en 12.25
a rond de lOgra
Tunesische kust:
Wolkenvelden, ook nu en dan zon en
een enkele bui. Maxima van 15 graden
rond Tunis tot 19 graden in Monastir.
Frankrijk:
Af en toe zon en overwegend droog.
Plaatselijk mist. Vandaag in het Rhone-
dal en langs de kusten van de Middel
landse Zee nog kans op een koude
mistral. In de Pyreneen mogelijk
sneeuw. Maxima van 5 graden in het
noorden en midden tot 10 graden langs
de Cóted'Azur.
Corsica en Sardinië:
Wolkenvelden en een enkele buien.
Kouder me
Spanje:
Perioden met zon en droog. Bij de Costa
Brava kans op een bui, in de Pyreneeën
sneeuw. In de loop van de week toene
mende buienkans .langs de zuidelijke
costa's. Maxima langs de oostelijke en
zuidelijke costa's van 11 graden bij Bar
celona tot 16 graden bij Malaga. Óp de
Spaanse Hoogvlakte 's nachts enkele
graden vorst.
Portugal:
Flinke perioden met zon en droog. In de
loop van morgen kleine kans op een bui.
Maxima rond 18 graden.
Zwitserland en Oostenrijk:
Aan de noordzijde van het Alpenmassief
bewolkt en nu en dan wat lichte sneeuw.
Aan de zuidzijde en in de loop van mor
gen ook aan de noordzijde wat meer zon.
Temperatuur op 2000 meter dalend
naar ongeveer min 15 graden. In de da
len aan de zuidzijde zacht door föhn.
Polen:
Wisselend bewolkt en enkele sneeuw
buien. Morgen minder buien. Overdag
lichte vorst, in de nacht matige tot
strenge vorst.
Tsjechië, Slowakije en Hongarije:
Half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd
graden onder het vriespunt, 's nachts
matige tot strenge vorst.
Italië:
Tamelijk veel bewolking en vooral in het
midden en zuiden buien. Kouder weer.
Maxima langs de westkust 7 tot 10 gra
den, langs de Adriatische kust 5 tot 8
Weerrapporten 22 feb 7 u
Buenos Ai res c
Casablanca t
Johannesburg I
i de Turkse v
ir met veranderlijke be-
ijd tot tijd buien, moge-
Maxima 9 tot 13 gra-
HEINZ
££v &l//zew&/e
&4~r atw j/j vast wel <soel>
gebku'fcew,
ZD
□C
ma-ma, wat me&sem we
VALS
OAT B/LJET/
BOES