Opnieuw VN-hulp
naar Oost-Bosnië
Buitenland
Geheime politie niet veel anders dan KGB
Autobouwer Lamborghini
overleden aan hartkwaal
Eerste niet-blanke
ministers Zuid-Afrika
Straten van Kabul even rustig
Tienjarigen beschuldigd van moord Britse peuter
Winnie: 'ANC-kliek wilde
Nelson Mandela lozen'
In dienst bii de Russen
MAANDAG 22 FEBRUAR11993
moskou sergej sjargoropski/ap
Volgens Russische dissidenten en voormali
ge KGB-officieren geeft de Russische gehei
me politie, die in de plaats is gekomen van
de KGB, nog steeds geen openheid van za
ken en weigert democratische hervormin
gen door te voeren. „We zullen pas weten
hoe de geheime diensten moeten worden
hervormd als wij weten hoe ze nu werken",
aldus mensenrechtenactivist Sergej Kova-
lev.
Kovalev, die negen jaar in kampen door
bracht, deed zijn uitspraken vrijdag tijdens
de eerste dag van een driedaagse interna
tionale conferentie over de KGB en de op
volgers.
Volgens Kovalev, die nu in het Russische
parlement zit, zijn de wetten die de activi
teiten van de geheime diensten regelen niet
in overeenstemming met wetten op het ge
bied van de mensenrechten.
De KGB is na de mislukte coup van 1991
ontmanteld en de regering heeft meermaals
verzekerd dat de beruchte directoraten voor
bestrijding van de dissidenten zijn opgehe
ven. Het nieuwe Russische veiligheidsmi
nisterie (SVR) zal zich volgens de overheid
alleen met de bestrijding van echte vijan
den van de staat bezig houden. De KGB-af-
delingen voor grensbewaking, overheids
communicatie en buitenlandse spionage
hebben een aparte status gekregen.
Volgens de voormalige generaal Oleg Ka-
loegin, die jarenlang in de VS spioneerde en
later tot een van de belanrijkste kritici van
de KGB en de nieuwe dienst is uitgegroeid,
zijn de oude reflexen van de KGB nog in
tact. Volgens hem hebben de nieuwe veilig
heidsdiensten nog steeds ongeveer 500.000
mensen in dienst, „net zoals ten tijde van
de Sovjetunie". Alleen al in Rusland houden
bijna 140.000 mensen zich bezig met de
veiligheid. Ter vergelijking: bij de Ameri
kaanse federale recherche FBI, die ook een
afdeling voor contra-spionage heeft, werken
20.000 mensen.
Volgens Kaloegin onderhoudt de nieuwe
dienst nauwe contacten met conservatieve
parlementariërs en zijn er aanwijzingen dat
enkele van hen voormalige KGB-officieren
zijn die voorheen in het geheim opereer
den. Hij beweert ook dat de dienst alleen
die archieven heeft geopend die niet al te
negatief zijn of die de dienst zelfs van een
goede kant laten zien.
Andere deelnemers klaagden dat het
grootste deel van de archieven nog steeds is
gesloten. In Rusland liggen nog duizenden
ongeopende dossiers over de vervolging en
verbanning van dissidenten.
SVR-woordvoerder kolonel Alexej Kan-
daoerov hield zijn gehoor echter voor dat
de oude tijden voorgoed voorbij zijn. Hij
ontkende dat zijn dienst politieke tegen
standers intimideerde en zei dat de SVR be
reid was zich te onderwerpen aan een
strenge politieke controle. Volgens hem
werkten na opheffing van de meeste admi
nistratieve en logistieke diensten nog
slechts 135.000 mensen bij de dienst.
Kandaoerov kreeg steun van de als libe
raal bekend staande voormalige minister
van binnenlandse zaken Vadim Bakatin, die
na de coup van augustus 1991 vier maan
den aan het «hoofd van de dienst stond. Hij
verklaarde dat de veranderingen langzaam
moesten worden uitgevoerd. „Ik ben tegen
elke vorm van revolutie en voor evolutie",
aldus Bakatin.
De Italiaanse ontwerper van
luxe-automobielen Ferruccio
Lamborghini is zaterdag op 76-
jarige leeftijd overleden in een
ziekenhuis in Peruggia. Volgens
zijn familieleden waren compli
caties aan het hart en de adem
haling de oorzaak van zijn
dood.
Lamborghini, die na de oor
log begon met de fabricage van
tractors, bouwde vanaf 1963 zes
modellen zeer luxe (reis-)auto's
onder het symbool van een
stier. De types 350 GTV, 350 GT,
Islero, Espada en Countach, die
nog tot in de jaren tachtig werd
gebouwd, plaatsten hem in de
rij van beroemde ontwerpers als
Ferrari, Maserati. Bertone en
Pininfarina.
Zijn succesvolste ontwerp
was de naar een beroemd
Spaans stierenras genoemde
Miura, die werd verkocht aan
prinsen en stenen. De wagen
telt twaalf cilinders en heeft een
top-snelheid van 290 kilometer
per uur. Frank Sinatra kocht er
een met luipaard-bekleding, de
sjah van Perzië wilde er een van
verzilverd chroom en koning
Feisal van Saudi-Arabië bestel
de er vier voor zijn in Londen
studerende kinderen. Grace
Kelly wilde de geheel glazen uit
voering.
In 1973 moest Lamborghini,
door de economische en ener
giecrisis. zijn bedrijf van de
hand doen. waarna het uitein
delijk in 1987 een onderdeel
werd van Chrysler. De flam
boyante ontwerper trok zich te
rug op een grote boerderij in de
provincie Umbria. waar hij
Ferrucio Lamborghini.
foto reuter
wijnproducent werd. De ander
half miljoen flessen per jaar
kwamen op de markt als San-
gue di Miura.
Kaper Toepolev
geeft zich over
STOCKHOLM AP
De met handgranaten gewa
pende Azeri, die zaterdag een
Russisch passagiersvliegtuig
kaapte, dat van West Siberië op
weg was naar St. Petersburg,
heeft zich 5,5 uur na de kaping
op het vliegveld van Stockholm
aan de politie overgegeven. De
42 passagiers kwamen met de
si In li 111
Na een landing in de Estse
hooftbtad i lOtan* ran denial
len passagiers werden vrijgela
ten. was het toestel, een Toepo
lev, doorgevlogen naar Stock
holm. Daar mocht opnieuw een
aantal inzittenden het toestel
verlaten. Aan boord bleven 42
mensen achter, onder wie de
vtouw van de kaper en zijn 2-ja-
rige kind.
De kaper had geëist dat hif en
zijn gezin naar de Verenigde
Staten zouden worden gevlo
gen. Zweedse onderhandelaars
wisten de man uiteindelijk te
oveneden zijn poging op te ge
ven.
Amerikanen steunen Clinton
new york» De meeste Amerikanen staan achter het economi
sche programma van president Clinton. Dat blijkt uit de zater
dag gepubliceerde resultaten van drie opiniepeilingen. Het per
centage dat de president steunt, schommelt tussen de 59 en 62
procent.
Tijdschrift: Carlos woont in Damascus
berlijn» De linkse terrorist Ilich Ramirez Sanchez, internationaal
bekend als Carlos, woont met zijn Duitse vrouw en hun zesjarige
dochtertje in de Syrische hoofdstad Damascus. Dit meldde het
Duitse tijdschrift Focus zaterdag. Carlos is naar verluidt het brein
achter tal van terreuraanslagen, waaronder de ontvoering in
1973 van olieministers in Wenen. Hij zou ook verantwoordelijk
zijn voor een aanslag op het Franse consulaat in het toenmalige
West-Berlijn in augustus 1983.
Franse politie pakt ETA-strijder op
parus De Franse politie heeft zaterdagmiddag in Toulouse een
van de meest gezochte leden van de Baskische afscheidingsbe
weging ETA aangehouden. Het gaat om de 47-jarige Rafael Garf
de Simon. Hij zou onder meer verantwoordelijk zijn voor de
bomaanslag op een supermarkt in Barcelona, die in juni 1987
aan 22 mensen het leven kostte.
Hwang In-sung premier Zuid-Korea
Seoul De komende Zuidkoreaanse president Kim Young-sam
heeft de econoom Hwang In-sung vandaag aangewezen als pre
mier. Hwang (67) was minister van economie onder de presi
denten Park Chung-hee en Chun Doo-hwan, in de jaren zeven
tig en tachtig. Hwang is tevens de beleidsbepaler van de rege
rende Democratisch-Liberale Partij.
Bergbeklimmers gedood in Schotland
aviemore Bij ongevallen in de Schotse Hooglanden zijn vorige
week vier bergbeklimmers omgekomen. Reddingsploegen von
den in de Caringorm-bergen de lichamen van een 15-jarige jon
gen, zijn vader en zijn oom. De drie hadden in de buurt van
Aviemore een tocht ondernomen en waren niet teruggekeerd.
Bij een ander ongeval maakte een man zaterdag een dodelijke
val van 245 meter.
Noodlanding na valse bommelding
ankara» Een passagiersvliegtuig van Air India heeft gisteren een
noodlanding gemaakt in het Turkse Ankara, nadat een onbeken
de telefonisch had gemeld dat zich aan boord een bom bevond.
Turkse militairen doorzochten het vliegtuig, maar vonden niets.
Demjanjuk gaat in hongerstaking
Jeruzalem» John Demjanjuk, de automobielarbeider die in Israël
ter dood is veroordeeld wegens zijn vermeende oorlogsmisda
den als 'Ivan de Verschrikkelijke', gaat volgende week in honger
staking. Dit heeft zijn Israëlische advocaat gisteren gezegd. „Op
1 maart gaat hij in hongerstaking, als blijk van protest tegen de
toestand waarin hij verkeert", aldus Yoram Sheftel.
Noodweer in California
marysville In de buurt van de Califomische stad Sacramento
regende het eind vorige week dode eenden en ganzen. De hon
derden vogels vielen uit de lucht, nadat zij bij een zwaar onweer
door de bliksem waren getroffen. Het noodweer van het afgelo
pen weekeinde heeft aan zeker vier mensen het leven gekost.
johannesburg p. van nuusenburc
correspondent
De Zuidafrikaanse president
F.W. de Klerk heeft zaterdag
avond voor het eerst niet-blan-
ken tot ministers in zijn rege
ring benoemd. Twee kJeurlin-
gen en een Indiër hebben por
tefeuilles gekregen in wat tot
nog toe een exclusief blank bol
werk was. Hun benoeming
maakt deel uit van een recon
structie van het kabinet, waarbij
vijf ministers aftraden. Andere
ministers kregen een nieuw de
partement.
De posten die de nieuwe be
windslieden hebben gekregen,
worden als 'licht' gekwalifi
ceerd. De kleurlingen Williams
en Rabie krijgen respectievelijk
Sport en Bevolkingsontwikke
ling, terwijl de Indiër Ranchod
Toerisme gaat beheren. Alle
sleutelposities blijven derhalve
in blanke handen. Het ANC
heeft de benoeming van het
drietal om die reden een 'goed
kope verkiezingsstunt' ge
noemd. De benoeming van de
drie niet-blanke ministers wordt
gezien als een poging van de re.-
gering om met het oog op de
verkiezingen de gemeenschap
pen van de kleurlingen en de
Indiërs voor zich te winnen.
De Klerk zei zaterdag dat hij
ook had overwogen een zwarte
minister in zijn kabinet op te
nemen. Hij had hier echter van
af gezien, omdat dat het ANC
tegen de haren in zou kunnen
strijken. De regering en het ANC
zijn gewikkeld in delicate on
derhandelingen over een over
gangsregering, waarin ook de
zwarte oppositie zitting zal heb
ben.
Van de portefeuillewisselin
gen zijn die van de ministers
Coetsee en Schutte het belang
rijkste. Coetsee blijft minister
van justitie en krijgt daar defen
sie bij. Schutte moet als minis
ter van binnenlandse zaken de
eerste vrije (niet-raciale) verkie
zingen in Zuid-Afrika voorberei
den.
Boutrc", Ghali: 'Ogata ging boekje te buiten
Het Hoge Commissariaat voor Vluchtelingen van de Ver
enigde Naties (Unhcr) heeft gisteren, na een opschorting
van vier dagen, de opdracht gegeven de hulpleveranties
in Bosnië-Hercegovina volledig te hervatten. Het hoofd
van het Unhcr, Sadako Ogata, heeft van de drie oorlog
voerende partijen de verzekering gekregen dat zij de
hulpinspanningen niet langer zullen hinderen.
Vandaag werden de operaties
hervat na besprekingen tussen
Ogata en VN-secretaris-ge-
naraal Boutros Ghali. Volgens
Boutros Ghali is Ogata met haar
besluit de hulp op te schorten
buiten haar boekje gegaan. De
Hoge Commissaris besloot vori
ge week de hulp te staken, om
dat zowel de Bosnische Serviërs
als de moslims het Unhcr het
werken onmogelijk maakten.
De Unhcr heeft inmiddels ook
de belofte gekregen dat de ge
meenteraad van Sarajevo de
hulpverlening niet langer zal
boycotten. Op het vliegveld en
in de pakhuizen in de stad
wacht nog 2.500 ton voedsel op
distributie.
VN-konvooien slaagden er
eindelijk in langs Servische ver
sperringen te komen en de stad
Zepa in Oost-Bosnië te berei
ken, die al elf maanden geen
hulp had ontvangen. Vandaag
zette een konvooi koers naar
Gorazde, dat ook door Serviërs
wordt belegerd. Een woordvoer
ster van de Unhcr liet weten dat
de organisatie positief staat te
genover plannen van de Ameri
kaanse regering voedseldrop-
pings boven belegerde steden
uit te voeren als het niet moge
lijk is hulpgoederen over land te
brengen.
De Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties zal hoogst
waarschijnlijk vandaag een
resolutie aannemen om de ver
antwoordelijken voor etnische
zuiveringen, concentratiekam
pen, systematische verkrachtin
gen en massamoord in het
voormalige Joegoslavië voor een
oorlogsmisdadentribunaal te
brengen. Het beoogde tribunaal
wordt het eerste sinds de perio
de 1945-49, toen nazileiders en
Japanse leiders in Neurenberg
en Tokyo ter dood werden ver
oordeeld.
kabul» Verkopers van roti (traditioneel Afghaans brood) wagen zich weer op straat in de Afghaanse hoofd
stad Kabul na de overigens niet officieel bevestigde afkondiging van een driedaags staakt-het-vuren.
De rust lijkt daarmee even teruggekeerd in de stad waar de afgelopen maand zwaar werd gevochten door
volgelingen van rebellenleider Hekmatyar en regeringssoldaten van president Mojadedi. foto epa
correspondent
Twee jongens van 10 jaar zijn officieel be
schuldigd van de moord op de 2-jarige
peuter James, een zaak die sinds vorige
week Groot-Brittannië in haar greep
houdt. De beide verdachten worden van
daag in hun woonplaats Liverpool voorge
leid.
De beide jongens gaan de Britse ge
schiedenis in als de jongste verdachten
van moord. Ze zouden de peuter hebben
ontvoerd uit een winkelcentrum in Liver
pool en hem bij een spoorlijn buiten de
stad hebben gedood. Het slachtoffer stierf
aan 'verschrikkelijke verwondingen', zo
verklaarde een woordvoerder van de poli
tie. Hij weigerde echter te zeggen hoe het
kind om het leven werd gebracht.
De jongens worden vergezeld van
hun ouders en advocaten vastgehouden
op verschillende politiebureaus in Liver
pool. De vervolging van beide verdachten
is een juridische nachtmerrie. De Engelse
wet gaat ervan uit dat kinderen tussen 10
en 14 jaar de gevolgen van hun daden niet
kunnen overzien. Daarom kan een kind
van 10 voor de wet in beginsel geen mis
daad plegen.
Het is aan de aanklager om te bewijzen
dat de twee verdachten wisten dat wat zij
deden, fout was. Mochten zij schuldig
worden bevonden, dan kunnen zij alleen
worden 'veroordeeld' tot opname in een
tehuis voor jongeren. Maar zelfs daarvoor
zal de minister van binnenlandse zaken
goedkeuring moeten geven.
johannesburg p van nuusenburc
correspondent
Winnie Mandela heeft leidende
figuren binnen het ANC ervan
beschuldigd dat zij haar ex-man
Nelson Mandela in 1990 en
1992 op een zijspoor wilden zet
ten. Een „kliek machtswelluste
lingen" zou Mandela hebben
willen vervangen door de huidi-
ge secretaris-generaal van de
organisatie, Cyril Ramaphosa,
aldus Winnie Mandela in een
artikel in de zondagskrant The
Sunday Star.
Ze citeert in haar artikel uit
twee documenten, waaruit zou
blijken dat de leden van de
groep bereid waren de regering
van president De Klerk in het
zadel te houden, ook als het
ANC de verkiezingen zou win
nen. „Het is duidelijk dat de
kliek de massa's wil bedriegen
en een overeenkomst met de
regering wil bereiken die haar
doel en niet die van de massa's
dient. We moeten deze elitaire
dictators, die hun eigen ambi
ties najagen, elimineren", aldus
Winnie Mandela.
Het is de derde keer binnen
een paar maanden dat zij leden
van het ANC beschuldigt van
handjeklap met de regering.
Winnie Mandela, die door het
ANC buiten spel is gezet, zou
met deze acties haar come-back
willen maken.
Premier Italië
voorkomt crisis
De Italiaanse premier Amato
heeft een regeringscrisis afge
wend door de ministers van fi
nanciën en gezondheid, die vrij
dag opstapten vanwege corrup
tie, te vervangen. De premier
heeft, zoals dat in het Italiaanse
politieke jargon heet. 'het deeg
opnieuw gekneed'.
De oppositie heeft de operatic
van Amato gisteravond scherp
veroordeeld. Een lid van de Le-
ga Nord zei dat het nu wachten
is 'tot de rechters het kabinet
definitief opblazen'.
Het kabinet telt drie nieuwe
namen. Paolo Baratta komt aan
het hoofd van het ministerie
voor privatisering en werkgele
genheid. De liberaal Gianfranco
Ciaurro wordt de nieuwe minis
ter van Europese aangelegenhe
den en Beniamino Andrcatta
gaat naar het ministerie van be
grotingszaken.
hHHHH
dusjanbe Een Tadzjiekse dienstplichtige krijgt een lesje salueren. Jonge Tadzjieken
digde Russische leger. Deze soldaat koos voor het laatste.
sinds kort de keus tussen dienen in het Tadzjiekse leger of het in Tadzjikistan vertegenwoor-
foto reuter grigory dukor
