Regeringscrisis Italië
komt steeds naderbij
Buitenland
Gered, maar diep bedroefd
Regering Zuid-Afrika, ANC
en Inkatha in maart bijeen
Laatste beelden van kleine James
Toegeven is taboe in
Russische titatenstrijd
Rabin: Israël doet
geen concesssies meer
Senegal maakt zich op voor 'schone' verkiezingen
ZATERDAG 20 FEBRUAR11993
Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
sche Presse Agentur GPD Gemeenschappelijke Persdienst
The Independent IPS* Inter Press Service RTR* Reuter
port-au-prince» Tranen lopen de
43-jarige Masilia Azote over de
wangen als ze, eenmaal veilig aan
de wal, vertelt hoe ze de scheeps
ramp voor de kust van Haïti heeft
overleefd. Ze behoort tot de ge
lukkigen. Gevreesd wordt dat bij
de ramp met de Haïtiaanse veer
boot Neptunus zeker 1.000 en
mogelijk zelfs 2.000 mensen zijn
verdronken. In Denemarken raak
te gisteren overigens ook een
veerboot in moeilijkheden, maar
daar liep het goed af. Nadat het
schip water had gemaakt, konden
alle passagiers ongedeerd over
stappen op een ander schip. De
Cinderella, die op weg was van de
Deense hoofdstad Kopenhagen
naar zuid-Zweden, kwam in de
problemen als gevolg van een
zware storm op de Oresund. In
tussen is het schip in veiligheid
gebracht. foto ap
Escobars vrouw en kinderen gepakt
bogota De echtgenote, zoon en dochter van de voortvluchtige
Colombiaanse cocaïnebaron Pablo Escobar zijn gisteren op het
vliegveld van Medellin gearresteerd toen zij probeerden het land
te ontvluchten. Volgens radiozender Caracol wilden de gezinsle
den samen met vier neven en nichten en enkele lijfwachten naar
de Amerikaanse stad Miami en werden zij aangehouden door de
speciale eenheid die op Escobar jaagt.
Libië ontkent bouw C-wapenfabriek
tunis Libië heeft gisteren ontkend dat het bezig is met de bouw
van een nieuwe fabriek voor chemische wapens. Het officiële
persbtireau JANA verklaarde dat Libië op geen enkele wijze
plannen heeft om chemische wapens te maken. The New York
Times maakte donderdag melding van de bouw van een onder
grondse fabriek voor chemische wapens bij Tarhunah, 65 kilo
meter ten westen van de hoofdstad Tripoli.
Honger bedreigt miljoenen Angolezen
lissabon Als gevolg van de burgeroorlog in Angola worden in
dat land drie miljoen mensen bedreigd door de hongerdood en
ernstige ziekten. Functionarissen van het Wereldvoedselpro
gramma van de Verenigde Naties hebben dat gisteren in Lissa
bon verklaard. De voormalige Portugese kolonie kan dit jaar het
toneel worden van een van de grootste hulpprogramma's die
ooit zijn uitgevoerd, aldus de VN-functionarissen.
Tyfus eist 120 levens in zuid-Rusland
moskou Een tyfus-epidemie in de regio Dagestan, in het zuiden
van Rusland, heeft aan zeker 120 mensen het leven gekost. Dat
meldde gisteren het persbureau ITAR-TASS. Dorpelingen in de
Kaukasus raakten met de ziekte besmet door het drinken van
ongezuiverd water uit de rivier Kara-Koisoe. Twintig dorpen lo
zen hun rioolwater op deze rivier.
Le Pen ziet etnische zuiveringen
parus» De extreem-rechtse Franse politicus Le Pen heeft de im
migranten in Frankrijk ervan beschuldigd dat ze „etnische zui
veringen" uitvoeren in Franse steden. De leider van het racisti
sche Nationaal Front maakte zijn provocerende opmerkingen
op een verkiezingsbijeenkomst in Epernay. Hij sprak over
„groeiende groepen gewelddadige minderheden" die de oor
spronkelijke bewoners in „interne ballingschap" drijven.
Jonge Duitse racisten veroordeeld
berlun Rechtbanken in Berlijn en Dresden hebben jonge
brandstichters veroordeeld tot celstraffen oplopend tot zevenen-
eenhalfjaar wegens racistische aanslagen in het oosten van
Duitsland. Dit is gisteren bekendgemaakt.
Schandalen kosten opnieuw twee ministers hun baan
Het voortbestaan van de Italiaanse regering-Amato is ui
terst onzeker geworden nadat gisteren de ministers van
financiën en van gezondheid zijn opgestapt. Vorige week
ging de minister van justitie hen al voor. Premier Amato
zei gisteren echter niet over aftreden te denken, „omdat
het land op dit moment een machtsvacuüm niet aan
kan".
rome eelco van der linden
correspondent
De christendemocratische mi
nister van financiën, Goria, trad
af omdat hij „zich wil verdedi
gen tegen verdachtmakingen".
Hij wordt herhaaldelijk ge
noemd in verband met een
bankschandaal in zijn woon-
Weer 7 mensen
onthoofd in
Saudi-Arabië
In Saudi-Arabië zijn gisteren,
de islamitische gebedsdag, zes
drugsmokkelaars en een
moordenaar onthoofd. Dat
heeft het Saudische ministerie
van binnenlandse zaken be
kendgemaakt.
De personen wier hoofden
wegens de smokkel van èn
handel in heroïne rolden, wa
ren twee Nigerianen, drie
Pakistanen en een Saudi. Ze
werden alle zes in de provincie
Mekka geëxecuteerd. In het
noorden werd een Indiër ont
hoofd die wegens moord was
veroordeeld.
Sinds de invoering van de
doodstraf voor drugsmokkel,
halverwege de jaren tachtig,
zijn vijftig personen terechtge
steld in Saudi-Arabië. Voor de
ten uitvoerlegging van dood
vonnissen heeft men een ster
ke voorkeur voor de vrijdag.
De executies vinden dan on
middellijk na de wekelijkse ge
bedsdiensten plaats.
Volgens de islamitische wet,
de sharia, moeten ter dood
veroordeelden door onthoof-
Sprinkhanen
weer in opmars
rond Rode Zee
rome eelco van der linden
correspondent
De voedsel- en landbouworga
nisatie van de Verenigde Naties,
de FAO, heeft opnieuw alarm
geslagen over de sprinkhanen
plaag in de landen rond de Ro
de Zee. Langs de kusten van
Sudan, Eritrea en Saudi-Arabië,
maar ook in Jemen en Egypte
breidt de plaag zich uit.
FAO-topman Saouma liet gis
teren weten dat snel ingrijpen
noodzakelijk is, omdat de
sprinkhanen zich met het stij
gen van de temperatuur noord
waarts zullen begeven. „Voor
komen moet worden dat ze
naar de binnenlanden trekken",
aldus Saouma, die verder on
derstreepte dat de plaag landen
treft die al in moeilijkheden ver
keren vanwege droogte en bur
geroorlogen.
Sinds 1986 zijn diverse
sprinkhanenplagen succesvol
bestreden. Lukt dat niet, dan
zijn de beesten rampzalig voor
de landbouw.
Zulu-beweging doet weer mee aan vredesproces
johannesburg p. van nuusenburg
correspondent
De belangrijkste Zuidafrikaanse
partijen hebben besloten vol
gende maand een conferentie te
houden die de weg moet vrij
maken voor de hervatting van
de onderhandelingen over een
nieuw politiek bestel, het zoge
naamde Codesa-overleg.
De regering, het ANC en de
Zulu-beweging Inkatha zouden
deze voorbereidende conferen
tie aanvankelijk volgende week
houden, maar op verzoek van
Inkatha is de bijeenkomst uitge
steld tot 5 en 6 maart. De deel
name van Inkatha betekent de
terugkeer van deze partij in het
vredesproces. Inkatha had zich
vorig jaar september terugge
trokken.
Meningsverschillen zijn er
nog wel. Inkatha verwerpt nog
steeds de overeenkomst die de
regering en het ANC verleden
week bereikten en die donder
dag door het bestuur van het
ANC is goed gekeurd. Dit ak
koord voorziet onder meer in
een (overgangs) regering van na
tionale eenheid, die het land na
de eerste non-raciale verkiezin
gen vijf jaar zal besturen. Bij de
ze verkiezingen wordt een
grondwetgevende vergadering
(GWV) gekozen, die de nieuwe
grondwet o'pstelt. De partijen
die meer dan vijf procent van
de stemmen halen, komen in de
GWV en zullen ook zitting heb
ben in de overgangsregering.
Inkatha wil echter dat de
nieuwe grondwet door de par
tijen wordt opgesteld die aan de
onderhandelingen deelnemen.
Daarna zou de grondwet per re
ferendum aan de bevolking
moeten worden voorgelegd.
plaats Asti, bij Turijn, maar is
nooit officeel in staat van be
schuldiging gesteld.
Het vermoeden bestaat ech
ter dat dit wel zal gebeuren in
verband met een steekpennin
genschandaal waarbij diverse
parlementariërs betrokken blij
ken. Gisteren nog werd de frac
tievoorzitter van de Socialisti
sche Partij, La Ganga, in Turijn
corruptie ten laste gelegd.
De minister van gezondheid,
de liberaal De Lorenzo, is opge
stapt omdat justitie in Napels
hem ervan beschuldigt Napoli-
taanse gangsters te hebben be
gunstigd in ruil voor stemmen.
Donderdag is zijn parlementai
re onschendbaarheid opgehe
ven.
De Lorenzo's positie werd gis
teren nog verder verzwakt door
de arrestatie in Rome van zijn
89-jarige vader. De oude Loren
zo, die in Napels een gerespec
teerd arts was en ook enige tijd
staatsecretaris van gezondheid
in Rome, blijkt verwikkeld te
zijn in het schandaal van de
'gouden panden': hij heeft aan
onroerend-goedtransacties
ruim twee miljoen gulden
smeergeld overgehouden.
Door het aftreden van beide
ar ook door de ar-
die elkaar in razende
vaart blijven opvolgen, is de
roep om het aftreden van pre
mier Amato sterk toegenomen.
De kleinere oppositiepartijen
willen nieuwe verkiezingen, ter
wijl de Lega Nord en de ex-
communistische partij PDS een
regering willen vormen die be
staat uit 'personen van onberis
pelijk gedrag'. Zo'n regering
moet nieuwe verkiezingen
voorbereiden.
Liverpool Een bewakingscamera heeft in een win
kelcentrum vastgelegd hoe het later vermoord terug
gevonden Britse jongetje James Bulger (links) wordt
weggeleid. De politie van Liverpool heeft inmiddels
twee 10-jarige jongens aangehouden in verband met
de moord. Volgens een politiewoordvoerder is het
nog te vroeg om te kunnen zeggen of ze zullen wor
den aangeklaagd wegens moord. Krachtens de Britse
wet is tien jaar de minimumleeftijd waarop kinderen
gerechtelijk kunnen worden vervolgd. Het is in zulke
gevallen echter wel aan de aanklagers om te bewij
zen dat de betrokkene op het moment van het mis
drijf er zich volledig van bewust was dat wat hij deed
verkeerd was. foto Rtr
Constitutionele middelen raken uitgeput
moskou hans geleunse
correspondent
De ruziënde generaals bewa
ren afstand voor ze elkaar on
der vuur nemen. Generaal
Jeltsin stelt het vizier in zijn
vakantieverblijf bij Moskou.
Generaal Chasboelatov brengt
in het verre Siberië de vinger
aan de trekker. Geen van bei
de krijgsheren weet hoe veel
voetvolk hij op de been kan
brengen als de strijd dat
vraagt.
De beeldspraak is vrij naar
Jeltsins politieke medestander
Michail Poltoranin, die deze
week al in termen van burger
oorlog sprak. Sinds gisteren
lijkt de tijd van praten voorbij.
Parlementsvoorzitter Chas
boelatov wil af van de „onbe
kwame president" Jeltsin, Jelt
sin wil de „onbetrouwbare"
Chasboelatov laten afbranden.
Vorig jaar december, toen
de kemphanen hun ruzie uit
vochten in de politieke entou
rage van het Congres van
Volksafgevaardigden, was nog
een compromis mogelijk.
Maar wie zich nu terugtrekt, is
voor het oog van de natie de
verliezer.
Jeltsin roept al een jaar dat
het parlement zijn hervormin
gen saboteert en dat hij dus
niet zijn verkiezingsbelofte uit
1991 ('Volgend jaar wordt het
beter') kan inlossen. Chasboe
latov zegt dat de crisis wordt
veroorzaakt door de ondoor
dachte politiek van Jeltsins re
gering.
Jeltsin wil een republiek
waarin de president, net als in
de VS en Frankrijk, veel macht
heeft maar uiteraard wel reke
ning moet houden met het
parlement. Chasboelatov wil
een president met vooral cere
moniële functies, en een op
permachtig parlement. Hij be
roept zich op de vorig jaar
enigszins aangepaste Russi
sche grondwet, waarin de
communistische leuze 'alle
macht aan de sovjets (raden)'
pontificaal overeind is geble
ven. Daarom vindt Jeltsin dat
er een nieuwe grondwet moet
komen en Chasboelatov dat
de oude gewoon dienst kan
blijven doen. Maar de echte
inzet van het gevecht is een
andere.
Chasboelatov staat voor al
les wat zich beweegt tussen
behoudend en reactionair.
Zijn vrienden willen terug naar
de zekerheid van vroeger. Dat
is koren op de molen van veel
staatsondernemers, die nu in
Moskou vergeefs om kredieten
aankloppen en zelf hun orders
moeten binnenslepen en niet
meer domweg kunnen af
wachten wat de staat hen op
draagt.
Chasboelatov kreeg in No
vosibirsk steun van de voorzit
ters van regionale en stadspar-
lementen. Dat ziin de mensen
die vroeger al ae dienst uit
maakten en, zeker in de klei
nere gemeenschappen, ge
noeg invloed hebben om na
verkiezingen opnieuw het
speldje 'volksvertegenwoordi
ger' te kunnen dragen.
Jeltsins positie was, na zijn
nederlaag op het Volkscongres
vorig jaar december, zwak. Hij
heeft geprobeerd die op te vij
zelen door de rol van verzoe
ner te spelen. Maar Chasboe
latov liet hem, gisteren in No
vosibirsk, in z'n hemd staan.
De regionale parlementen la
ten stuk voor stuk weten dat
ze niets voor Jeltsins referen
dum voelen.
Dat betekent dat de veelge
prezen constitutionele midde
len langzamerhand uitgeput
raken. En, als we de geluiden
uit Jeltsins naaste omgeving
goed interpreteren, het geduld
van de opvliegende president
ook. De vraag is alleen op wie
Jeltsin kan rekenen als hij
Chasboelatov en diens parle
ment buiten spel wil zetten.
Amerikaanse minister in Midden-Oosten
ad bloemendaal
correspoondent
Israël zal geen concessies meer
doen in de kwestie van de gede
porteerde Palestijnen, maar de
vredesonderhandelingen met
de Arabische landen en de Pa
lestijnen zullen wel worden her
vat. De Israëlische premier, Ra
bin, voorspelde dat gisteren op
een bijeenkomst met zakenlie
den in Tel Aviv.
Israëls minister van buiten
landse zaken, Peres, zei gisteren
bij terugkeer uit de Verenigde
Staten, dat de deportatiekwestie
nog niet is afgevoerd van de in
ternationale agenda. Maar ook
hij liet blijken dat Israël niet van
plan is meer concessies te doen.
„De Amerikaanse regering heeft
beloofd dat ze niet meer con-,
cessies zal eisen", zei hij.
Israël stemde vorige maand
op aandrang van Washington in
met de terugkeer van 100 van
de 400 in december gedepor
teerde Palestijnen. De deporta
tietermijn van de overigen is
met de helft bekort.
In de Arabische wereld wordt
overigens nog druk gespecu
leerd over verdere Israëlische
concessies voordat in april of
mei het vredesoverleg wordt
hervat. Egypte heeft naar ver
luidt voorgesteld dat Israël de
400 Palestijnen in drie groepen
zal laten terugkeren, de laatste
in juni. Volgens Palestijnse
bronnen heeft president Mu
barak dat voorstel besproken
met PLO-leider Arafat.
Mubarak zou het Egyptische
voorstel ter sprake hebben ge
bracht tijdens zijn onderhoud,
gisteren, met de nieuwe Ameri
kaanse minister van buiten
landse zaken, Christopher. De
minister is daarna doorgereisd
naar Jordanië, waar hij vandaag
koning Hussayn ontmoet.
Maandagavond wordt Christop
her in Israël verwacht.
De mensenrechtencommissie
van de Verenigde Naties zal een
onderzoek instellen naar de si
tuatie van de mensenrechten in
de door Israël bezette gebieden.
De commissie besloot gisteren
een speciale rapporteur te be
noemen. In vier andere resolu
ties werd Israël veroordeeld we
gens het schenden van Pales
tijnse rechten.
Zie ook de zaterdagbijlage.
dakar dalia baligh
Oppositieleider Abdoulaye Wade blijft hardnekkig vol
houden. Hij doet morgen voor de vierde keer een gooi
naar het presidentschap van Senegal, al is hij ervan
overtuigd dat de regering zich ook deze keer schuldig
zal maken aan verkiezingsfraude en zal sjoemelen met
de stemmen.
Zijn aanhangers juichen als de 70-jarige Wade, in een
wapperend Delfts-blauw gewaad, hun belooft alle
moeilijkheden te zullen oplossen en Abdou Diouf, die
al twaalf jaar president is, te zullen verslaan.
Hoewel de presidentsverkiezing wordt gehouden op
grond van een nieuw, eerlijker en vorig jaar door alle
politieke partijen goedgekeurd verkiezingsreglement,
beschuldigen Wade en andere oppositieleiders de rege
ring toch van vals spel. De regering ontkent.
Parlementsverkiezingen staan gepland voor maart.
Acht leden van Wade's Democratische Partij zijn de
enige vertegenwoordigers van de oppostie in het huidi
ge, 120 leden tellende parlement. Verwacht wordt ech
ter dat de oppositie in het nieuwe parlement beter ver
tegenwoordigd zal zijn.
In veel Afrikaanse landen hebben zich de afgelopen
drie jaar ipgrijpende democratische hervormingen vol
trokken, maar slechts een paar leiders zijn door verkie
zingen hun machtspositie kwijtgeraakt. Alom wordt
verwacht dat Diouf in Senegal zal winnen, ondanks de
failliete economie en de schrikbarend hoge werkloos
heid. Hij en zijn Socialistische Partij genieten de steun
van de belangrijkste islamitische maraboes - de reli
gieuze leiders - en de regering heeft de belangrijkste,
media in handen.
Internationale waarnemers die toezagen op de vorige
verkiezing, in 1988, maakten melding van onregelma
tigheden, maar zeiden dat Diouf ook zonder fraude ge
wonnen zou hebben. „Senegal was al een democratisch
l^nd", zegt Adama Diop, professor in de geschiedenis
aan de Staatsuniversiteit van Dakar. „Zelfs voor de on
afhankelijkheid in 1960 hadden we al politieke partijen,
maar de mate van democratie verschilt van tijd tot
tijd."
Senegal, een Westafrikaans land met 7,3 miljoen in
woners, heeft het voorkomen van een democratie. Er
zijn 18 politieke partijen, in kleur variërend van liberaal
tot marxistisch. Negen partijen hebben een presidents
kandidaat geleverd. Kranten van de oppositie zijn toe
gestaan en tegenstanders van de regering worden niet
langer de gevangenis in gegooid, zoals minder dan drie
jaar geleden nog wel gebeurde. Maar tegelijkertijd is het
een echte Afrikaanse leidersstaat, met sinds 1981 Diouf
als voornaamste leider.
Wade, de belangrijkste oppositiekandidaat, heeft
Diouf aangevallen omdat die de islamitische leiders
zou gebruiken om het volk achter zich te krijgen, met
name de twee grootste stammen, de Mourides en de
Tidjanias. Senegal is voor 90 procent islamitisch. „De
maraboes zrjn erg sterk en hebben veel invloed op de
kiezers", zegt Diop. „Zij geven het bevel en de mensen
brengen hun stem uit, zonder dat hun de keus gelaten
wordt. Ze krijgen iets van de regering - rijst, voedsel,
misschien zelfs geld."
Onder het oude verkiezingsreglement kwamen veel
onregelmatigheden voor. Kiezers hoefden zichzelf niet
te identificeren of een kiezersregister te tekenen. Som
migen stemden wel twaalf keer en zelfs niet-Senegale-
zen brachten hun stem uit. Deze keer is er een lijst op
gesteld van de ongeveer 2,5 miljoen kiesgerechtigden
en moeten de kiezers hun oproepkaart laten zien. De
regering heeft er ook mee ingestemd dat de kiezers na
het uitbrengen van hun stem een stempel op hun li
chaam krijgen, om te voorkomen dat ze meer dan één
keer stemmen.
„Deze nieuwe verkiezingscode is zeer democratisch",
zegt Wade, „maar ik weet niet of ze hem zullen nale
ven". Ousmane Tanor Dieng, de leider van het kabinet
van Diouf en van diens verkiezingscampagne, ontkent
dat de regering van plan is te knoeien. „Alle partijen
zijn bij alle onderdelen van de verkiezingen betrokken,
evenals de rechterlijke overheid", zegt hij. .Alles zal
volledig transparant zijn. Fraude is uitgesloten. De bc
schuldigingen missen grond."
