Nieuw fenomeen: Shaquille O'Neal
Remco Torken
zit best
in Brabant
Sport
t ZATERDAG 20 FEBRUAR11993 9a3 27
-CHEF ROB ONDERWATER. C
Remco Torken plukt de
dag. Hij geniet van het
leven als profvoetballer.
Een beetje trainen, een
lekker wedstrijdje
voetballen en voor de rest
doen waar je zin in hebt.'
Slechts één minpuntje
kleeft er aan het door de
21-jarige Leidenaar
geadoreerde circus: spelen
met het tweede elftal op
een doordeweekse avond.
Potjes die zich in het
schemer afspelen voor
een handvol
toeschouwers. De angst
dat Torken dit seizoen bij
FC Den Haag werd
veroordeeld tot de kelder
van het profvoetbal
bracht hem vorige maand
naar TOP. Daar, in het
rustieke Brabant, maakt
de huurling momenteel
furore. Drie duels
gespeeld, vijf punten en
vier doelpunten van zijn
voet.
Remco Torken behoort nog
steeds tot de stal van FC Den
Haag. Aan het eind van het sei
zoen kan hij zo weer worden op
geëist door zijn eigenaars. Als in
de Residentie de eredivisie weer
wordt bereikt, koestert Torken
daartegen geen enkel bezwaar.
Maar momenteel zit Torken best
in Brabant. De problemen van
FC Den Haag, waar trainer en
spelers elkaar in de media met
modder besmeuren, gaan goed
deels langs hem heen en boven
dien wordt hij in Oss op handen
Geen moment twijfelde Rem
co Torken toen trainer Piet
Schrijvers hem verzocht bij TOP
op huurbasis te komen spelen.
De oud-speler van Leiden en
UVS kwakkelde met zijn zelfver
trouwen en ergerde zich aan
trainer Nol de Ruiter, die hem bij
s liet wegkwijnen. „Ik
weet ook wel dat TOP geen top
club is, maar dit is de enige ma
nier om jezelf in de kijker te
spelen," vindt hij.
Beleid
Bij FC Den Haag had hij het wel
gezien. Oorzaak: het beleid van
voormalig bondscoach De Rui
ter. „Ik zag de bui al hangen tij
dens de zomervakantie. Toen
las ik in de krant een bericht dat
De Ruiter was aangesteld bij
Den Haag en dat hij ook nog
eens een spits (Zier Tebbenhof
van SW, red) meenam. De Rui
ter kon het natuurlijk niet ma
ken mij te verkiezen boven zijn
eigen aankoop."
En raakte Torken zodoende
op een zijspoor. „Het stak me
vreselijk dat Tebbenhof telkens
werd opgesteld, terwijl-ie op de
training geen flikker uitvoerde.
Het is een makkelijke jongen,
Zijn voornaam vonden
zijn ouders in de Koran en
betekent zoiets als
'kleintje'. Dat mag niet al
te letterlijk worden
genomen, want Shaquille
O'Neal steekt twee meter
en vijftien centimeter
boven het aardoppervlak
uit. What's in a name?
Wel, dat zal morgen
duidelijk worden,
wanneer de sterspeler van
de Orlando Magic zijn
opwachting maakt in de
All Star Game van de
National Basketball
Association. Samen met
andere sterren als Michael
Jordan, Charles Barkley
en Karl Malone. De All
Star Game in Salt Lake
City wordt live in
Nederland uitgezonden
door Sportnet en begint
morgenavond om 12 uur
onze tijd.
Shaquille Rashan O'Neal ver
toont zich in het openbaar
graag in een peperdure leren jas
met op de rug het logo van Su
perman. Nu hoeft de jongste
ster aan het NBA-firmament (de
professionele basketbal divisie
in de VS) dat niet te doen om op
te vallen. Daarvoor staat zijn
frame van 2.15 meter en 135 ki
lo wel garant. Bovendien kent
iedereen in de Verenigde Staten
inmiddels ongetwijfeld zijn ge
zicht, want er is praktisch geen
tijdschrift of krant te bedenken,
of er heeft de afgelopen maan
den wel een verhaal over de pas
20-jarige Shaquille O'Neal inge
staan.
Daarmee werd gehoor gege
ven aan de wens van het pu
bliek, want heel basketbalmin-
nend Amerika ligt ademloos
aan de voeten van de man, die
morgen centraal zal staan onder
de schijnwerpers van het Delta
Center in Salt Lake City, Utah.
En dat mag opvallend worden
genoemd, want het gebeurt niet
zo gek vaak dat een rookie, een
eerstejaars prof, wordt gekozen
in een van de twee startende
vijftallen van de All Star Game,
het hoogtepunt van het jaarlijk
se show-weekeinde in de NBA.
In de geschiedenis van de All
Star Game, die teruggaat tot
1951, gebeurde het slechts der
tien keer eerder en op een
enkele uitzondering na be
trof het steeds spelers die aan
het begin van een fantastische
loopbaan stonden. Michael
Jordan, Isiah Thomas, Magie
Johnson en langer geleden on
der anderen Wilt Chamberlain
en Oscar Robertson werden in
hun eerste seizoen ook geko
zen in de startende vijf. Door
de fans, zo wil de traditie.
„Ik ben blij dat de mensen
mij zo graag mogen", was het
bescheiden commentaar van
Shaquille O'Neal toen bleek
dat hij als startende center bijna
250.000 stemmen meer had ge
kregen dan Patrick Ewing, let
terlijk en figuurlijk de grote man
van de New York Knicks. Afge
lopen zondag nog stonden de
twee giganten tegenover elkaar
in de Orlando Arena. De thuis
club won na drie verlengingen
(102-100), maar had dat vooral
te danken aan het feit dat Ewing
vlak voor het einde van de eer
ste verlenging tegen zijn zesde,
fatale persoonlijke fout was
aangelopen. Ewing namelijk
had Shaquille O'Neal compleet
uit de wedstrijd gespeeld. Mis
schien wel als een soort wraak
op het publiek dat de eerste
jaars multimiljonair de voor
keur gaf.
Mogelijk dat een enkeling
de wedstrijd werd op de natio
nale televisie uitgezonden
spijt heeft gekregen van
zijn keuze, maar de we
tenschap dat Pat Riley,
r de coach van de ooste-
lijke All Star-ploeg,
Ewing bij zijn 'reserves'
fY* heeft gekozen, maakt
veel goed. Niet dat O'N-
P-H eal een verkeerde keuze
i-,_i zou zijn, want daarvoor
is het optreden van
O'Shaq Attack', zoals hij
vaak speels wordt ge-
noemd, tot nu toe veel
te indrukwekkend. In
vier statistische catego
rieën cijfers betekenen nu
eenmaal veel, zo niet alles in de
Amerikaanse sport staat hij
in de top-10. Een prima presta
tie voor een eerstejaars. Hij
staat bij de beste tien op de top-
scorerslijst (gemiddeld ruim 23
punten), is tweede in schotper
centage (57 procent), tweede re-
bounder (meer dan 14 gemid
deld) en derde schotblokker (4
per wedstrijd) in de van talent
overlopende National Basket
ball Association.
Echt verrassend is dat eigen
lijk allemaal niet. Shaquille
O'Neal was al een absolute ster
tijdens zijn college-loopbaan op
Louisiana State en iedereen
'wist' dat hij een gouden toe
komst voor zich had. Hij besloot
LSU, de school waar ook de Ne
derlander Geert Hammink
speelt, na zijn derde jaar te ver
laten. Dat zorgde voor behoor
lijk wat onrust in de NBA, want
zo ongeveer alle 27 de clubs wil
den hem hebben.
Nu heeft de NBA een uiterst
ingenieus, maar ingewikkeld
systeem om te bepalen welke
club als eerste mag kiezen tij
dens de zogenaamde draft, die
kort na afloop van de finale in
juni wordt gehouden. De ploe
gen die de playoffs niet halen
(negen stuks) maken de beste
kans. Zij melden zich een
maandje eerder voor een soort
loterij. De Orlando Magic kwam
daaruit in mei vorig jaar als
winnaar tevoorschijn en vanaf
dat moment stond het vast wie
de ploeg uit Florida zou kiezen.
Restte slechts een enkele vraag.
Wilde O'Neal wel voor de Magie
spelen en zo ja, konden beide
partijen het eens worden over
een contract?
Het antwoord op beide vra
gen was 'ja', maar Orlando
moest diep, heel diep in de bui
del tasten om aan de financiële
eisen van O'Neal te kunnen vol
doen. Een aantal spelers moest
worden verkocht (de NBA kent
een salary cap", een maximum
bedrag dat per ploeg aan de
spelerssalarissen mag worden
besteed) om O'Neal te kunnen
inlijven en hem qua banksaldo
tevreden te stellen. De handte
keningen werd gezet onder een
overeenkomst van liefst 40 mil
joen dollar voor zeven jaar, een
bedrag dat nog nooit eerder
voor een rookie werd neerge
legd. O'Neal hits Shaqpot kopte
een locale krant ludiek.
'A Star was Bom'. En dat voel
den de topmanagers van diver
se bedrijven ook. Zij verdrongen
zich voor de deur van O'Neal en
zijn zaakwaarnemer om hem te
strikken voor hun commerciële
boodschappen. En O'Neal? Die
lachte in zijn vuist. Hij had
maar voor het kiezen en besloot
zijn 'smoel' voor minimaal twee
drie miljoen dollar per seizoen
te verhuren aan ondermeer
Spalding basketballen, Reebok
schoenen en Pepsi Cola. Het
zou geen verbazing hoeven te
wekken, wanneer hij binnen
een paar jaar Michael Jordan,
de superster op de commencië-
le markt, naar de kroon steekt.
Op sportief gebied zal hij nog
even genoegen moeten nemen
met het bespelen van de tweede
viool. De Orlando Magic mag
dan dankzij zijn inbreng de kel
der van de Atlantic Division
hebben verlaten en zich waar
schijnlijk voor het eerst in de
clubgeschiedenis gaan plaatsen
voor de playoffs; aan een NBA-
kampioensring hoeft hij voorlo
pig nog niet te denken.
Maar dat zal ons 'kleintje' met
zo n fors gevulde buidel voorlo
pig een zorg zijn...
Remco Torken bloeit op In Brabant. De Leidenaar lonkt nog altijd naar de eredivisie. foto henk bouwman
die donders goed beseft dat hij
door de trainer is meegenomen.
Dan is je kostje in veel gevallen
gekocht en hoef je je niet te be
wijzen." Slechts vier wedstrij
den bepaalde Nol de Ruiter zijn
keus op Torken. Volgens eigen
zeggen voldeed hij aan de ver
wachtingen, maar een blessure
stootte hem weer uit de eerste
elf. Eenmaal fit zag De Ruiter
Torken niet meer staan. Waarna
TOP in beeld verscheen en de
karaktervoetballer naar Oss lok
te.
Vreugde en verdriet zijn in de
voetballerij vaak door een dun
wandje gescheiden. Waar hij FC
Den Haag in de vergetelheid
raakte, wordt Remco Torken
beneden de rivieren zeer ge
waardeerd. „Toen ik daar voor
het eerst kwam, liep direct de
hele kantine leeg om mij te feli
citeren. De mensen zijn vrese
lijk aardig. En elke week een vol
huis, hè. Goed, het zijn er dan
hooguit 3000. Maar dat is meer
dan FC Den Haag nu trekt en
ook veel meer dan die dertig fa
milieleden bij de reserves."
Schrijvers
Hij beschouwt TOP als een op
stap naar iets beters. „Want het
is gewoon een veredelde ama
teurclub, dat merk je aan alles.
Er wordt bijvoorbeeld maar vier
keer getraind. En de wijze waar
op dat gebeurd is een profclub
onwaardig. Schrijvers geeft wat
positiespelletjes en partijtjes en
dat is het dan. Ik begrijp het al
lemaal wel, want alle spelers ko
men na hun werk trainen en
hebben natuurlijk geen zin om
te worden afgebeuld."
Vandaar hij zich op eigen ver
zoek nog twee maal per week
bij FC Den Flaag meldt. Torken
wil de conditie van een eredivi
sievoetballer behouden en spij
kert daarom bij in het'Zuider
park. „Op deze manier houd ik
ook nog contact met de groep."
Toekomst
Remco Torken en de toekomst.
Over 'morgen' heeft hij nog niet
nagedacht, temeer het huidige
leventje hem uitstekend bevalt.
„Ik ben pas 21. Ik heb nog tijd
zat om daar ovër na te denken."
Vijf keer in de week met de auto
heen en weer naar Oss hij
blijft in Leiden wonen ervaart
hij zeker niet als een last. Tor
ken beschouwt die extra in
spanning als een investering
voor later. Hij beseft dat een vet
contract bij Inter Milaan niet
voor hem is weggelegd. „Dat is
te hoog gegrepen. Maar als ik
zo'n Van Loen bij Feyenoord
bezig zie. Dan denk ik: dat kan
ik beter. Eerlijk."
De kwakkelaar van begin dit
seizoen is getransformeerd tot
een topscorer met boordevol
zelfvertrouwen. Torken is te
schuchter om een lange neus te
trekken naar zijn oude club, die
duidelijk zit te springen om
'scorend vermogen', zoals dat in
vaktermen heet. Zijn voormali
ge collega's hebben de techni
sche leiding al voor gek ver
klaard om Torken de hand te
doen. „Cor Lems zei laatst dat
ik nu de juiste man voor Den
Haag zou zijn. Da's toch leuk
om te horen." Maar voor even
heeft Torken maling aan Den
Haag. Erger, op 21 maart zal hij
er alles aan doen om zijn oude
club een nederlaag toe te bren
gen. „Dan zal ik De Ruiter wel
even laten zien wat Remco Tor
ken allemaal in zijn mars
heeft."
ACHTERGROND
LEIDEN CERT JAN ONVLEE
Sportnet weg: een goede zaak
Het logo van het kanaal Eurosport Met het verdwijnen van Sportnet krijgt die zender het monopolie op zijn tv-terreln. foto wim dijkman
De kans dat sportevenementen die geen te
levisiecamera's verdienen nu daadwerkelijk
de buis niet halen, is weer iets groter gewor
den. En daar mogen we met zijn allen blij
om zijn. Trouwens, over het sportaanbod
op de buis, kunnen heel wat bomen wor
den opgezet. Over de manier waarop de
wijze heren in Hilversum Studio Sport in
vullen, bijvoorbeeld. Zelf weten ze dat ze
'het nooit goed zullen doen' en dat klopt
ook. Daarvoor zitten er te veel hobbyisten
bij die club. Zal, zolang Mart Smeets daar
vertoeft (en dat moet-ie trouwens nog maar
heel lang doen), de basketbalsport overbe
licht blijven worden. Leuk natuurlijk, zo'n
toernooi in Haarlem. Maar om nu, alleen
omdat het sportaanbod in de periode tus
sen Kerst en Oud en Nieuw zo beperkt is
dagelijks met gigantische samenvattingen
te komen van absoluut onbelangrijke pot
jes, eigenlijk kan het niet.
Er zijn meer sporten die er relatief goed van
afkomen. Hockey, bijvoorbeeld. Hoe die
van VIP-tenten aan elkaar hangende, abso
luut niet televisie-genieke sport het flikt, is
menigeen volstrekt onduidelijk. Maar ze
zijn er wel telkens weer, tussen 18.45 en
20.00 uur. Soms nog het mannen- en vrou
wenteam van een vereniging achter elkaar.
Want dat is wel zo gemakkelijk: ze spelen
toch samen thuis.
Om nog maar niet te praten over dat
schaatsen. Er kan geen rondje om de toren
van Davos worden geschaatst of de onver
mijdelijke Heinze Bakker, Frank Snoeks of
toch weer Smeets is aanwezig om te vertel
len hoe snel er nu wel weer niet is gereden.
En als er dan een WK wordt verreden en er
dus enige reden is om aanwezig te zijn,
hoor je geen van allen (in elk geval veel te
weinig) over dat afschuwelijke plasticje
Isostar dat die Noren na elke rit weer hin-
derlijk opdringerig in de handen kregen ge
stopt.
Laten we nog even doorgaan. De sporten
Duitsland 3 keert binnenkort weer
terug in de huiskamers. De kabeldis
tributeur voldoet met deze actie niet
aan de roep van vele duizenden tele
visiekijkers. Zo populair zijn onze
oosterburen nu ook weer niet Er is
gewoon weer wat ruimte. Immers:
Sportnet houdt op te bestaan. De or
ganisatie gaat samen met Eurosport
Een trieste ontwikkeling voor de op
sport beluste kijkers? Absoluut niet
die normaal gesproken best kunnen, wor
den door Studio Sport vaak weer overdre
ven van aandacht voorzien. Kijk, we heten
niet allemaal Ajax, PSV of (een randgeval)
Feyenoord. Daar kunnen die verenigingen
en Studio Sport niets aan doen. Maar be
handel ze dan ook niet als zodanig. Als dat
verschrikkelijke Dordrecht tegen dat veel
minder verschrikkelijke Sparta speelt, zou
bijvoorbeeld kunnen worden volstaan met
het noemen van de uitslag en het tonen (in
dien aanwezig) van de treffers. Dat gebeurt
inderdaad als diezelfde dag aantrekkelijker
veronderstelde beelden van één van de top
clubs zijn geschoten. Maar het gebeurt niet
als de betere clubs niet hebben gevoetbald.
Dan moet Dordrecht tegen Sparta zo nodig
in een 'echte' samenvatting worden ge
bracht. Journalistieke keuzes (niveau, pres
taties) worden dan niet meer gemaakt,
slechts de keuze voor voetbal blijft recht
overeind staan.
Goed, opperhoofd Kees Jansma en de zij
nen zeggen het zelf al, dus dat hoeft op de
ze plaats niet meer: 'We doen het nooit
goed.' Maar - hé, verrassend - ze doen het
wel goed genoeg. Het sportjournaal wordt
overwegend op een zinnige wijze gevuld en
ook verder wordt tenminste naar eer en ge
weten getracht, als het technisch en finan
cieel maar even mogelijk is, de program
ma's zo journalistiek mogelijk in te vullen.
Een evenement moet - negen van de tien
keer, zie boven - een evenement zijn, an
ders haal je Studio Sport niet. Prima. Dus
kan de liefhebber genieten van een meer
dan uitgebreide coverage' van de Olympi
sche Zomer- en Winterspelen, van Grand
Slam tennis in Australië, Frankrijk, Enge
land en de Verenigde Staten. Kunnen de
wielerklassiekers live op de buis worden ge
volgd en is de televisiekijker in de regel ook
verzekerd van beelden van de Europa Cup-
-spektakels.
Zo'n 'evenementen-norm' bestaat bij
Sportnet en Eurosport nauwelijks. Niet zo
gek natuurlijk, topsport is en blijft een
schaars artikel. Maar omdat het kanaal nu
eenmaal voor handen is, moet er sport wor
den uitgezonden. Dat wil nog wel eens tot
een vermakelijke programmering leiden
'Euro-Aerobics', kickboksen, gewoon bok
sen, wildwaterkanovaren, indoor-muur-
klimmen. Je kan het zo gek niet noemen,
Sportnet en Eurosport leveren het wel.
Driedubbel in de herhaling zelfs.
Maar er worden toch ook echte sporten uit
gezonden? ja, natuurlijk. Maar dan is het
toch de vraag of de gemiddelde kijker zit te
wachten op dat tennistoernooi uit Verweg
gistan dat dan ook nog eens een week later
op de buis verschijnt. Of op dat bowling
toernooi uit die senioren-tour van 36 wed
strijden ergens aan de westkust van Ameri
ka. Of dat golftoemooi in Japan, waarvan er
ook dertien in een dozijn gaan.
Nee, het is een goede zaak dat een aantal
van dat soort sportieve gebeurtenissen de
buis niet meer haalt. Per slot van rekening
kan je voor de echte sporten en de echte
evenementen altijd'Studio Sport aanzetten.
Of, zoals de ware sportliefhebber dat al ja
ren lang doet: Duitsland (een beetje), de
BRT (al veel meer) of (vooral) de BBC met
zijn onovertroffen Grand Stand en Sport -
snight. Maar dat is weer een heel ander ver
haal.
vedette in het Amerikaanse basketbal.
Shaquille O'Neal: de
