Carlien en Niesje Weiss
leveranciers van publiek
7
p
'Ach, links en rechts zijn naar elkaar toegegroeid'
Rtv show
Gekooide feeksen
'De beste plaat die
ik ooit heb gemaakt'
VRIJDAG 19 FEBRUARI 1993
'Puzzelen om de juiste mensen bij de juiste programma's te krijgen
ALMERE ANNEMIEK HUYERMAN
M e mogen de presenta-
tor en het spannende
televisiebedrijf van
dichtbij meemaken en mis
schien komen ze zelfs wel in
beeld. Maar voor wat hoort wat.
Dat laatste vormt geen enkel
probleem voor de honderdtach-
tig bezoekers die deze avond
per bus naar de Cine Video Stu
dio in AJmere zijn vervoerd om
de opnamen voor Ivo Niehe's
TROS TV Show bij te wonen.
Het voltallige personeel van een
kozijnenfabriek en van een
meubelbedrijf in de kop van
Noord-Holland voelt zich niet
te beroerd om nog voor de op
namen beginnen, herhaalde
malen flink de handen op elkaar
te brengen, zodat de program
mamakers straks veel 'spon
taan' applaus tussen de ver
schillende onderdelen van de
TV Show kunnen monteren.
Als regisseur Theo Ordeman
vervolgens vraagt om een 'klei
ne juichstem' en 'een tussen-
lach' in de ovatie te laten door
klinken, levert het publiek we
doom gul de juiste dosering
voorgeprogrammeerde emoties.
Ook aan het gebiedende en
licht ongeduldige wenken van
Niehe naar de derde tribune om
naar beneden te komen en zich
op kussentjes knus rondom de
presentator te groeperen, wordt
goedmoedig gehoor gegeven.
Goed, een proefapplaus moet
eraf kunnen. ,,Dat fungeert vaak
ook als geluidstest. Het is net als
bij een orkest, even stemmen
voor ze gaan spelen", zegt Nies
je Weiss (30), de ene helft van
bureau Applaus, leverancier van
de aanwezigen van vanavond.
Maar het publiek kan de in
terviews door Niehe nauwelijks
volgen,, want de gasten van die
avond zijn nauwelijks zichtbaar.
Toch neemt de programmalei
ding niet de moeite de monito
ren boven de werkvloer in te
schakelen. Dat is niet leuk voor
hel bezoek dat met hun aanwe
zigheid de show immers aange
naam stoffeert. In de auto op
weg terug naar huis besluiten
de gezusters Weiss morgen
even met de TROS daarover te
bellen. Want Karlien en Niesje
(een origineel Friese naam) wil
len de programmamakers graag
voorzien van een contingent
klappers en lachers, maar mo
gen de laatsten in ruil voor hun
op maat aangeleverde geestdrift
dan tenminste rekenen op goed
zicht? Want de uiteindelijke op
zet is de mensen een leuke mid
dag of avond te bezorgen. Ze
zitten er niet alleen als geluids
decor, benadrukken beiden. In
dit verband vindt het tweetal
het woord 'klapvee', dat 'in elk
interview met ons schijnt te
moeten opduiken' dan ook ge
tuigen van minachting voor het
publiek. De term is overigens
afkomstig uit kringen van televi
siemakers.
Opwarmers en inlachers
Twee jaar geleden zette Karlien
(28) haar eenvrouwsbedrijfje
op. Daarvoor werkte ze bij een
produktiemaatschappij die on
der andere programma-onder
deeltjes aanleverde voor het
TROS-programma Linda. „We
merkten dat het soms lastig
bleek om het juiste publiek bij
het juiste programma te krij
gen." Nu zoekt ze zelf mensen,
samen met Niesje die erbij
kwam toen het Karlien het in
haar eentje te druk kreeg. Ap
plaus verzorgt publiek voor on
der andere de meeste program
ma's van de NCRV, enkele
TROS-produkties, Vesuvius van
de IKON en Najib, de Marok
kaanse NOS-talkshow met Na
jib Taoujni. Door ervaring wijs
geworden halen ze geen men
sen meer de studio binnen die
als 'opwarmers' alleen voor een
stukje film moeten klappen.
Ook leveren ze niet de zogehe
ten 'inlachers', mensen voor het
echt zware werk. Van hen wordt
verwacht dat ze, gezeten voor
een groot scherm meerdere af
leveringen van een comedyserie
volgen en dan blijven lachen.
Voor het personeel van be
drijven is het bijwonen van pro
gramma-opnamen echt een
avondje uit, vertelt Niesje. „Met
z'n allen eten en bowlen heb
ben ze al eens gedaan. Televisie
is dan weer iets anders en men
sen zijn vaak zeer onder de in
druk van het hele televisiebe
drijf met zijn rijdende en hand
held camera's en kluwens ka
bels. Bovendien hoeven ze zelf
niets meer te regelen. De bus
brengt ze uit en thuis. Veel
mensen vinden dat prettig."
Daarnaast bellen toeschouwers
naar het bureau, voegt Karlien
toe. „Zij willen naar een opna
me omdat ze zo graag die ene
artiest die in dat programma
optreedt, in levende lijve willen
Gemiddeld leveren Karlien en
Niesje zo'n driehonderd toe
schouwers per week voor zowel
comedy's, talkshows en puur
informatieve programma's.
„Het is steeds opnieuw puzze
len om het juiste publiek voor
het juiste programma te selec
teren. Onze truc is dat we de
mensen weten te vinden die dat
specifieke programma leuk zou
den vinden", vertelt Niesje. Dat
publiek krijgen ze via acquisitie
bij personeelsverenigingen
bedrijven, via contacten met
scholen en met de talloze sport-
muziek- en huisvrouwenvere
nigingen die Nederland rijk is.
Rolschaalsenthousiasten
Toen ze pas begonnen, werd de
gewenste publiekssoort nog in
overleg met de programmama
kers bepaald. Nu kunnen de da
mes Weiss inmiddels zelf
inschatten welke mensen nodig
zijn. Karlien: „Een programma
als 'Rondje van het huis' van de
NCRV vroeg om figuranten. De
mensen moesten daarin café
gangers voorstellen. Daarvoor
leggen we dan contact met een
toneelvereniging. In een show-
blok van Love Letters werd een
fragment getoond uit de revue
Starlight Express, waarbij Ame
rikaanse rolschaatsers dwars
door het publiek reden. We zijn
toen gaan bellen met rol-
schaatsverenlgingen, die voor
namelijk in Noord-Brabant blij
ken te zitten. We vonden een
club waarvan de leden ook aan
dergelijke shows meewerkten.
Die rolschaatsenthousiasten
konden toen eens goed bekij
ken hoe die Amerikaanse arties
ten dat deden."
Bij sommige programma's
varieert het publiek per afleve
ring. In Vesuvius bijvoorbeeld
heeft men recentelijk onderwer
pen als 'Het beest in de mens'
en 'Bewust ouder worden' aan
gepakt. Karlien: „Wij kunnen
daarvoor maatwerk leveren,
dankzij onze contacten met
mensenrechten-organisaties en
ouderenbonden. Inmiddels
kennen wij alle clubs in Neder
land."
De stoelen bij de Marokkaan
se talkshow Najib zijn tot nog
toe lastiger bezet te krijgen. On-
CLOSE UP
-w-een onnatuurlijker
I samenleving dan
binnen de hekken
en muren van gevangenissen.
Maar weinigen die daar niet aan
willen ontsnappen. Al zijn er,
het zij toegegeven, af en toe
daklozen die de ruiten van het
politiebureau ingooien om juist
te worden opgesloten. Geen
blijheid zonder vrijheid, al
noodt een veroordeling tot een
langdurige vrijheidsstraf uiter
aard tot aanpassing. Anders
gaat een delinquent op den
duur zichzelf in de weg zitten in
de cel. En dat kan alleen maar
tot nog meer frustraties en el
lende leiden.
Joop van den Ende, groothan
delaar in amusement en aan
verwante artikelen te Aalsmeer
met filiaal te Keulen, heeft in
tussen ook de misdaad als TV-
vermaak ontdekt. Vrouwen in
de bajes, daar kon haast niet
anders dan een moorddadige
dramaserie inzitten. Voor alle
duidelijkheid: moorddadig kan
volgens Van Dale ook prachtig
betekenen.
Joop zou Van den Ende niet zijn
geweest als hij het gegeven van
de vrouw in het cachot niet
groots had aangepakt. De sa
menwerking die hij is aange
gaan met de Luxemburgse on
derneming Delux Productions
geeft Vrouwenvleugel zelfs in
ternationale allure. Nu gebiedt
de eerlijkheid te zeggen dal Van
den Ende wel een uitstapje naar
het Groothertogdom móést ma
ken, omdat RTL 4 als Luxem
burgse zendgemachtigde nu
eenmaal verplicht is op z'n tijd
de lokale programmaproducen
ten werk en franken te gunnen.
Zodat het de laatste maanden
kon gebeuren dat een stel Ne
derlandse actrices een buspen
del onderhielden tussen Aals
meer en Luxemburg. De hele
opnameweek zaten ze daar zo
ongeveer in quarantaine; mooi
meegenomen natuurlijk als de
situatie in éen bajes moet wor
den nagebootst. En 's avonds, in
hun vrije tijd, zaten ze in het
hotel ook nog bovenop eikaars
lip. Pas in het weekeinde wer
den de dames gelucht. De disci
pline van vrijheid in gebonden
heid.
Vrouwenvleugel is op verzoek
van Van den Ende geschreven
door Marjan Berk, bekend ook
als gelegenheidsjournaliste, ca
baretière en kookkunstenares.
Nee, ze heeft nooit iemand ge
sproken in de nor. Berk verza
melde kranteknipsels over het
gevangeniswezen, liet vervol
gens haar fantasie de vrije loop
en ging daarna pas een kijkje
nemen in de Bijlmerbajes of
haar beeld van gekooide feek
sen enigszins met de werkelijk
heid overeenstemde. Ze zegt
bewust elk contact met gedeti
neerden te hebben vermeden.
„Want", zo luidt haar fraai ge
motiveerde argument, „ik hoef
niet alles te proeven om te we
ten hoe het smaakt".
Op enkele vierkante meters
heeft Berk al wat aan lief, leed,
wel en wee mogelijk is gegroe
peerd. Al wat de maatschappij
aan vrouw te bieden heeft, is in
Vrouwenvleugel vertegenwoor
digd: van de rondborstige hoer
tot en met de oma met crimine
le inslag; van de almaar flippen
de 'trui' tot en met de 'uitgere
kende' registeraccountant.
Daartussen huppelen, lopen en
kijven nog criminele lesbiennes,
allochtonen en hooggehakte,
kortgerokte wolvinnen in
schaapskleren.
Anders geen poesjes om zonder
handschoenen aan te pakken.
In Vrouwenvleugel worden ke
rels van wijven vastgehouden.
Wat een mannetjesputters, wat
een kenaus. En wat een blind
gangers ook. Je zou er beroeps
halve maar tussen moeten zit
ten om de orde te handhaven of
om als agoog alle hoofden koel
te houden. Dagelijks de slan
genkuil in een dierentuin
schoonmaken is daarbij verge
leken een luizenbaan. Is het gek
dat de ene bewaker bezwijkt
voor de verleidingskunsten van
zo'n heks? Kan er dan niet een
beetje begrip worden opge
bracht voor die andere bewaak
ster, die uit pure wanhoop
zoveel verdient die baan niet
en wellicht in een vlaag van
zelfvernietiging op haar brom
mer stapt om wat bij te klussen
als drugskoerierster? Rauw volk
om mee om te gaan, hoor.
Hoor ze elkaar maar uitschel
den voor rotte vis, cententemei-
Isa Hoes is nog teveel Myriam in Vrouwenvleugel.
er en moordenaresje. Al is het
de vraag of dergelijke scheld
woorden in het echt een leven
leiden. Vermoedelijk zullen daar
wel andere krachttermen en
grovere beledigingen worden
gebezigd.
Dat oppervlakkige wicht, dat in
Goede Tijden Slechte Tijden al
tijd heur haar in de een of ande
re debiele coiffure op zolder
droeg, probeert sinds kort een
aannemelijke moordenares
neer te zetten. Maar het blijft
behelpen: er zit te veel Myriam
in Isa Hoes om een geloofwaar
dige Liesbeth Vrijman te kun
nen zijn. De overstap van bar
naar bak heeft in elk geval wel
een sociale functie. In een
vraaggesprek met de Veronica-
gids heeft Hoes zich laten ont
vallen dat het nu lekker verlan
gen is naar haar vaste vriend
Antonie Kamerling (Peter in
GTST). Op zijn beurt schijnt ook
Kamerling blij te zijn dat zijn
zeer bevriende collega zich in
de lik van Joop heeft laten op
sluiten. Het is ook moeilijk een
relatie spannend te houden op
de werkvloer. Leve de liefde op
afstand.
De vrouw in het gevang is ook
maar een mens. Met alle denk
bare grillen en grollen. Zeker
mensen die nooit uit het schaft-
je hebben gegeten, zullen ge
boeid kijken naar Vrouwenvleu
gel. In die zin zijn Van den En
de, Berk en RTL 4 in hun opzet
geslaagd. Benieuwd of de dege
nen die het best over de onna
tuurlijke samenleving kunnen
oordelen, er net er ook zo over
denken. Maandag valt op deze
pagina te lezen of de bewoon
sters van de Amsterdamse vrou
wengevangenis De Singel het
werk van Berk veroordelen of er
juist een pleidooi voor houden.
Mireille Bekooij, het milde gezicht van TROS Aktua
Bekooy: „Nova is niet spranke-
r-J
M o'n dertig jaar beweegt ze
M zich achter de microfoon en
m A voor de camera's, maar in de
archieven is er desondanks nauwelijks
achtergrondinformatie over haar terug
te vinden: Mireille Bekooij. „Ik doe lie
ver dingen dan dat ik er over praat", is
haar verklaring.
Sinds een half jaar is Mireille Bekooij
de nieuwe presentator van TROS Aktua
TV. Haar staat van dienst mag er we
zen. AVRO's jeugdomroep Minjon,
programmamaakster en presentatie
werk bij de AVRO (Studio Stalles. Nieu
we Oogst), uitgeleend aan de NOS voor
omroepwerk en in 1967 door de toen
malige programmaleider radio Hans
van Zijl het TROS-gebouw binnenge
haald. Haar activiteiten bij de TROS
foto opd bestonden de eerste jaren
lijk uit omroepwerk. Vanaf 1970 kreeg
ze haar eigen (radio)-programma's
(onder meer presentatie/redactie
TROS Aktua Radio en TROS Nieuws
show).
Voor zover er sprake is van enige be
kendheid, heeft ze die te danken aan
Kieskeurig, de televisie-c
rubriek die Bekooij al bijna
jaar samen met Wim Bosboom presen
teert. Ze vindt een periode van veertien
jaar op zichzelf niet te lang. maar ze
achtte de tijd wel rijp geworden om
haar horizon wat te verbreden. „De
klachten herhalen zich voor je gevoel
en bovendien wordt het vinden van
spectaculaire zaken steeds moeilijker.
Consumenten zijn nu beter beschermd
door de wet."
„Ik had het gevoel dat ik m'n gren
zen moest verleggen. Bij Aktua is het
plezierig dat er een breder spectrum
dan alleen consumenteninformatie
aan bod komt." Mede door haar milde,
maar heldere presentatie is Mireille
Bekooij uitgegroeid tot het gezicht van
Aktua.
Cultuurmens
Bekooij doet niet alleen de presentatie,
maar houdt zich ook bezig met de on
derwerpkeuze. „Ik ben voor helderheid
van de onderwerpen, dat is bij Aktua
ons doel." Wat is de huidige 'kleur' van
Aktua? „Als ik zeg geen kleur, dan zeg
jij weer kleurloos. Ik vind kleur zo'n be
laden woord. Neutraal? Nee. ik vind
dat je een mening moet hebben. En
wat betreft links of rechts: die begrip
pen zijn naar elkaar toegegroeid."
Ze kijkt met een zekere regelmaat
naar de dagelijkse uitzendingen van
Nova (van NOS en VARA), maar wordt
niet overvallen door gevoelens van ja
loezie. „Je moet het zo zien: ik kijk met
belangstelling. Ik vind het wel een pro
gramma met veel studiogasten en dus
met geplande onderwerpen. Nova is
niet sprankelend, maar wel degelijk."
In Aktua zou Bekooij graag wat meer
culturele onderwerpen doen. „Ik ben
een cultuurmens. Wat dat betreft ben
ik wel jaloers op Nova. Je moet niet
schuwen om cultuurreportages in een
actualiteitenrubriek te brengen. Ik
moet wat dat betreft m'n eigen redac
tie ook nog wat porren. Ik sta nog al
leen en als je zoiets wilt, moeten er
meer mensen voor warm lopen."
Ze volgt ook andere actualiteitenru
brieken. „Achter het Nieuws (VARA)
vond ik goed, Brandpunt (KRO) vind ik
uitstekend, Hier en Nu (NCRV) zie ik te
weinig omdat ze vlak voor ons uitzen
ding hebben en Tijdsein (EO) is beslist
geen slechte rubriek. Televizier
(AVRO)... nou, het gaat. Die hoef ik niet
echt te zien. Spreekt me niet zo aan. Bij
Televizier heb ik nooit het gevoel: kijk
eens wat zij hebben."
danks de contacten "die het
tweetal heeft met Marokkaanse
instanties en Centra voor Bui
tenlanders is het zoeken naar
migrantenpubliek nog een
nieuw terrein, waarbij vooral
het aantrekken van vrouwelijke
toehoorders een opgave blijkt.
Bij Nederlanders blijkt dat over
het algemeen juist andersom te
zijn, het zijn vooral de vrouwen
die de opnamen willen bijwo-
Eigenlijk is er maar één groep
die Bureau Applaus liever niet
meer wil charteren. Karlien:
„Studenten, en dan vooral die
in Amsterdam. Het is moeilijk
om een vaste afspraak met ze te
maken. Je krijgt ze nooit te pak
ken, want in zo'n studentenhuis
is niemand bereikbaar. En als ze
een programma niet leuk vin
den, geven ze daar luidruchtig
blijk van en worden ze heel las
tig"
Gerard van Putten
Eddy Doorenbos (72) nog steeds actief
Menigeen associ
eert hem nog
met The Millers,
maar dat hoofdstuk heeft hij
sinds het midden van de jaren
zestig afgesloten. Toch zingt Ed
dy Doorenbos nog steeds. Hij
omschrijft zichzelf nu als 'enter
tainer'. Als zodanig heeft de 72-
jarige opnieuw een CD ge
maakt, die er mag wezen. 'Gim
me that wine' is de titel. Met
een knipoog naar 'Smoke that
cigarette', een van de oude suc
cesnummers van The Millers.
„Ik was inderdaad de lead
zanger van The Millers. Hele
maal van dat imago kom je
nooit af, zelfs niet ten opzichte
van de nieuwe generatie. En dat
hoeft ook niet. Alleen, The Mil
lers bestaan niet meer en ik heb
me verder ontwikkeld."
Z'n CD vol klassiekers als
'Day by day', 'Girltalk' en 'It
don't mean a thing' wordt rede
lijk veel gedraaid op de radio.
Voor veel mensen zal het een
verrassing zijn geweest dat
Doorenbos nog steeds actief is.
„Het is erger. Ik ben al eens be
groet met de opmerking: 'O jee,
ik dacht dat je dood was'. Nou,
dat viel dus mee."
Zuid-Spanje
Helemaal onbegrijpelijk is de
opmerking niet, want Eddy
Doorenbos is 24 jaar uit Neder
land weggeweest. „Ik ben in
1965 weggegaan. Voor mij was
het op dat moment malaise al
om. Op het persoonlijke vlak,
omdat ik was gescheiden van
m'n eerste vrouw. Maar ook op
muzikaal gebied zat ik op een
dood punt. Het was afgelopen
met de jazz, de rock 'n' roll
vaagde dat genre totaal weg. Ik
wist absoluut niet meer hoe ik
mijn draai zou kunnen vinden.
En toen zei Pia Beek: 'Waarom
kom je niet naar Zuid-Spanje?'
Dat heb ik gedaan. Ik heb me
gevestigd in Marbella. Dat was
in die tijd 'jé van hét'. En ik heb
er een prachtige tijd gehad."
„Ik had een huis met een
zwembad, ik keek uit over de
heuvels. Het was schitterend.
En ik schilderde. Veel van mijn
werk heb ik verkocht, nou en of.
Mijn huidige vrouw, die 'ik in
Spanje heb ontmoet, ging de
terrassen af. Toeristen zagen
wel wat in m'n doeken. Maar
ook beroemde mensen als Sean
Connery en Gina Lollobrigida."
„Het was zo'n andere manier
van leven. M'n buurman was de
graaf De Morra y Arragon, de
broer van koningin Fabiola. Een
Eddy Doorenbos: „Ik noem mezelf
een saloon-singer."
foto roland de bruin
gekke man. Met hem dronk ik
af en toe een sherrytje, rookte ik
een stickie. Ik had zo'n lang
Marokkaans kleed, en ik droeg
zelfs zo'n oorbelletje. Ik was een
soort hippie. M'n haar was ook
wat langer en ik was toch al in
de veertig."
Crooner
Eind jaren tachtig kwam de jazz
in Nederland weer in de belang
stelling. „Het was Ann Burton,
met wie ik goed bevriend was,
die tegen me zei: 'Je speelt toch
.ook piano?' Dat was zo. Er was
vroeger geen zanger die niet te
vens een instrument bespeelde.
John de Mol senior speelde bas.
Ik speelde piano en ben dus als
entertainer aan de slag gegaan.'.'
„Ik noem mezelf nu nog en
tertainer: ik zing, ik speel piano,
ik vermaak de mensen. De
grondtoon is jazz of liever ge
zegd: jazzy. Ik ben geen jazz-
zanger. Maar wie is dat eigenlijk
wel? Frank Sinatra heeft van alle
zangers de beste timing. Als hij
zingt, dan swingt het, maar is
hij een jazz-zanger? Michael
Jackson, hij heet een popzanger
te zijn, maar wat hij doet met
Quincy Jones: het swingt. Prin
ce, van hetzelfde laken een pak.
Mijn oude idealen: Bing Crosby,
Louis Armstrong, Nat King Co-
Ie? Zijn het jazz-zangers? Mis
schien dat Al Jarreau een jazz-
zanger is."
„Ik vind het moeilijk hoor. Ik
noem mezelf desgevraagd dan
maar een saloon-singer, een
crooner. Zo heette het in de tijd
van The Millers. Zo heet het ei
genlijk nog steeds. Wezenlijk is
er aan m'n stem niet zo veel
veranderd. Alleen, je ontwikkelt
je, je leert nog steeds bij. Zeker
van het maken van zo'n CD. In
de studio wordt alles wat je doet
als het ware onder een loep ge
legd. Je wordt keihard met jezelf
geconfronteerd. Soms schrik je
daarvan, maar dat vind ik juist
goed. En ik meen het als ik zeg:
deze CD is het beste dat ik ooit
heb gemaakt.