Aung San Suu Kyi
blijft inspiratiebron
fj
De geachte afgevaardigde lijdt
aan het 'Di Pietro-syndroom'
Cocaïnebaron neemt bloedig wraak
Feiten &Meningen
WOENSDAG 17 FEBRUAR11993
Nobelprijswinnaars demonstreren bij grens Myanmar
Soldaten in Myanmar (Burma) beletten haar nu alweer drieëneenhalf jaar haar huis in
Yangon (Rangoon) te verlaten. Toch houdt oppositieleidster Aung San Suu Kyi de hoop
in de harten van de Myanmarezen levend dat er eens een vreedzaam einde komt aan
de tientallen jaren van dictatoriale onderdrukking.
Deze week zal een missie van zeven Nobelprijswinnaars voor de vrede aan de Thais-
Myanmarese grens een actie houden om druk uit te oefenen op de junta in Yangon om
Suu Kyi, die in 1991 zelf de Nobelprijs voor de vrede kreeg, vrij te laten. Het Nobelco-
mi.té noemde haar destijds 'een van de uitzonderlijkste voorbeelden van burgermoed
in Azië'.
BANGKOK PETER ENG
Vorige maand hield de Myan-
marese junta een conferentie
over grondwettelijke hervor
mingen die de militairen om
schreven als een stap in de rich-
ling van democratie. In Thai
land zeiden dissidenten in bal
lingschap de conferentie een la
chertje te vinden en zij organi
seerden protestmarsen. Veel be
togers droegen portretten van
Sun Kyi. In Myanmar, waar op
positie voeren gevaarlijk kan
zijn, wordt haar naam veelvul
dig gefluisterd en prijkt haar fo
to soms in huizen naast het
gouden beeld van Boeddha.
Uit angst voor haar invloed als
oppositieleidster, verlengden de
juntaleden vorige maand het
huisarrest van Suu Kyi voor on
bepaalde tijd. Hun argument
was dat haar vrijlating tot poli
tieke instabiliteit zou kunnen
leiden. Een beslissing
vrijlating werd doorverwezen
naar een eventuele volgende
T gering. De militairen zeggen de
I macht niet te zullen overdragen
aan een burgerregering voordat
een nieuwe grondwet is goed
gekeurd. Hoe lang dat zal du
ren, is volstrekt onduidelijk. In
1990 weigerden de generaals de
overweldigende verkiezings-
overwinningvan de Nationale
Liga voor Democratie van Suu
Kyi te erkennen; Suu Kyi werd
toen al onder huisarrest gehou
den.
Al drieëneenhalf jaar leeft de
47-jarige Suu Kyi nagenoeg af
gesloten van de buitenwereld.
Ook haar Britse echtgendbt Mi
chael Aris en haar twee zonen
heeft ze al die tijd niet gezien.
Er is weinig bekend over haar
huidige levensomstandigheden
to ap maar Ui' W3t 6r doors'iPelt naar
buiten, blijkt dat haar geest on
gebroken is. De militairen heb-
haar ben haar de vrijheid aangebo
den, onder de voorwaarde dat
ze het land verlaat. Suu Kyi wijst
De grens tussen Thailand en Myanmar. Winnaars van de Nobelprijs voor de vrede
actie voor de vrijlating van Aung San Suu Kyi.
dit pertinent van de hand om
dat ze elke gunst van het regime
weigert.
In een toespraak naar aanlei
ding van de toekenning van een
Amerikaanse prijs voor de men
senrechten riep ze op tot res
pect voor de mensenrechten in
haar land en voor de bekrachti
ging van de wil van het volk
zoals die tijdens de verkiezingen
kenbaar werd gemaakt. „Ik heb
er nooit aan getwijfeld dat het
MEDEllIN* TOM WELLS
Temidden van rokende puinho
pen en gebroken lichamen rent
een tengere vrouw, nat van tra
nen, van lijk naar lijk, op zoek
naar echtgenoot en kinderen.
Ze tilt een van bloed doorweek
te deken op en ontdekt haar
man. Ook twee kinderen blijken
de bomaanslag niet te hebben
overleefd.
Volgens president Cesar Gaviria
worden de aanslagen gepleegd
op last van de voortvluchtige
cocaïnebaron Pablo Escobar,
die met het offensief probeert
de regering opnieuw zodanig te
intimideren dat zij hem onge
moeid zijn cocaïne-imperium
laat leiden.
De Colombiaanse autoriteiten
beloofden Escobar in juni 1991
fn ruil voor overgave een licht
vonnis en een comfortabel ver
blijf in de gevangenis. Escobar
en negen van zijn naaste mede
werkers hapten toe en kregen
hun eigen particuliere inrich
ting in een speciaal voor dit
doel omgebouwde boerderij,
compleet met bubbelbad, tele
visie en restaurant. Voor partij
tjes werden vrouwen aange
voerd en de obers droegen een
smoking.
Oorlog
De vijfsterrengevangenis bleek
Escobar bij nader inzien toch
niet zo te bevallen. Op 22 juli
vorig jaar ontsnapte hij. De au
toriteiten zetten een miljoen
dollar op zijn hoofd, hetgeen
hem er in september toe bracht
de regering de oorlog te verkla-
Sindsdien zijn er tal van aansla
gen gepleegd. De afgelopen
twee maanden vonden bij veer
tien bomexplosies in totaal 41
mensen de dood, allen toevalli
ge voorbijgangers. Maandag
werd het winkelcentrum van
Bogota opgeschrikt door twee
autobomexplosies die vier men
sen het leven kostten en meer
dan 120 anderen verwondden.
Elke avond worden de televisie
kijkers geconfronteerd met het
gelaat van de voortvluchtige
drugsbaron. De beloning op in
formatie die tot zijn arrestatie
leidt, is inmiddels tot zeseneen
half miljoen dollar (ruim 12 mil
joen gulden) verhoogd. Maar
het aantal tips blijft gering en de
schaarse aanwijzingen hebben
tot dusver niets opgeleverd.
Miljonair
Het is bekend dat de arm van
Escobar ver reikt en dat er hele
gezinnen zijn gefolterd en uit
gemoord omdat iemand hem
had verraden. Weinig mensen
in Colombia hebben zoveel ver
trouwen in de overheid dat zij
op de bescherming daarvan
Met aanslagen probeert Escobar de regering van Colombia te dwingen
zijn zin te doen. foto reuter carlos linares
durven rekenen. Ook het aan
bod van een andere identiteit
en een langdurig verblijf in het
buitenland heeft geen tipgevers
kunnen lokken. „Je zou voor
een dag miljonair zijn, en daar
na kun je op werkelijk chique
wijze worden begraven", aldus
een commentator.
De bomaanslagen jagen de be
volking vrees aan. In het verle
den bleven velen 's avonds thuis
omdat dit veiliger leek. Tegen
woordig worden de meeste aan
slagen overdag gepleegd en is
het moeilijk een gedrag te ont
wikkelen dat de risico's vermin
dert. De politie ontvangt dage
lijks honderden telefoontjes
over verdachte auto's.
Niemand wil over de klopjacht
op Escobar worden geïnter
viewd en al helemaal niet de
politie. Sinds september zijn in
Medellin, vanouds het bolwerk
van de drugsbaronnen, 103 po
litiefunctionarissen geliqui
deerd. Ook regeringsfunctiona
rissen blijken het te druk te
hebben voor een interview over
Escobar. Het drugskartel van de
voortvluchtige heeft de afgelo
pen acht jaar drie presidents
kandidaten, een minister van
justitie, een oud-minister van
justitie, een procureur-generaal,
een oud-burgemeester en twee
rechters van het hooggerechts
hof gedood. Het totaal aantal
vermoorde rechters over de af
gelopen veertien jaar bedraagt
81.
Het bomoffensief van de afgelo
pen twee maanden is op zich
niet nieuw voor Colombia. In
1989 pleegde het kartel tiental
len bomaanslagen waarbij
297 mensen de dood vonden
om de regering te dwingen een
einde te maken aan de uitleve
ring van gearresteerde
drugsmokkelaars aan de Vere
nigde Staten. Zelfs vliegtuigen
bleken doelwit te kunnen zijn,
zoals werd geïllustreerd door
een aanslag op een toestel met
107 inzittenden. Allen vonden*
de dood.
Gaviria gaf ten slotte toe. Hij be
loofde dat Escobar en zijn me
dewerkers niet aan de Verenig
de Staten zouden worden over
gedragen. als zij zich zouden
melden. Ook zegde hij hun spe-
Pablo Escobar: de meest gezochte
man van Colombia. Achter hem
een lijfwacht. foto ap
ciale privileges toe. Aangeno
men moet worden dat hij niet
wist dat de tot strafgevangenis
omgebouwde boerderij een
tunnel bevatte waardoor het
voor de drugbaron tamelijk
eenvoudig was zijn vrijheid te
heroveren.
Sindsdien heeft de regering de
grootste klopjacht op touw ge
zet in de geschiedenis van het
land. Een eenheid van 2.000 ui
terst zorgvuldig geselecteerde
politiefunctionarissen en mili
tairen is de afgelopen maanden
ongeveer 6.000 gebouwen in
Medellin binnengevallen. De
huiszoekingen betroffen vooral
woningen of bedrijven van ver
wanten van Escobar en diens
medewerkers.
De klopjacht is kennelijk te Iaat
op touw gezet. Het kartel heeft
zich jarenlang kunnen voorbe
reiden op de situatie die nu is
ontstaan. Aangenomen wordt
dat Escobar over duizenden on
derduikadressen beschikt,
waarvan veel met ondergrondse
vertrekken en geheime uitgan
gen. Volgens de politie werken
honderden taxichauffeurs voor
het kartel van Escobar.
volk van mijn land in staat is
deze en andere gewenste veran
deringen teweeg te brengen als
eenmaal een nationale verzoe
ning is bewerkstelligd", aldus
Suu Kyi.
Suu Kyi werd in Yangon gebo
ren, haar naam betekent: Een
Prachtige Verzameling van
Vreemde Overwinningen. Ze
studeerde in Oxford en werkte
bij het hoofdkwartier van de
Verenigde Naties in New York.
In 1988 keerde ze naar Yangon
terug om haar zieke moeder bij
te staan. Haar terugkeer viel
toevallig samen met een explo
sie van de grootste anti-rege
ringsdemonstraties in de ge
schiedenis van Myanmar.
Aandacht kreeg Suu Kyi onmid
dellijk omdat ze de dochter is
van Aung San, de gevierde lei
der van de Myanmarese onaf
hankelijkheidsstrijd. Zij maakte
van de gelegenheid gebruik om
zonder reserves kritiek te spuien
op de generaals toen hun solda
ten op straat honderden, zo niet
duizenden, demonstranten
doodschoten.
„De huidige crisis gaat de hele
natie aan. Ik kan niet onver
schillig blijven. Deze nationale
crisis kan de tweede strijd om
de onafhankelijkheid genoemd
worden", aldus Suu Kyi tijdens
een massa-bijeenkomst des
tijds. Ze blijft onvoorwaardelijk
foto
vasthouden aan vreedzaam ver
zet en verandering door middel
van dialoog, maar haar oproe
pen worden consequent door
de junta verworpen. Na haar
eerst het zwijgen te hebben op
gelegd in haar huis aan het
Inya-meer, veegde de junta de
straten schoon door middel van
geweld en intimidatie, een me
thode die de oppositiebeweging
voorlopig gebroken heeft.
Psycholoog Italiaanse politici biedt kijkje in de keuken
ROME EELCO V
CORRESPONDENT
Hij heeft de hoogeachte leden
van de Italiaanse Tweede Ka
mer bijna tien jaar op zijn sofa
gehad. Piero Rocchini, 'consu
lent klinische psychologie in de
Kamer van Afgevaardigden', be
sloot zijn ervaringen te boek te
stellen 'om niet langer het gede
genereerde systeem te helpen
olieën en de Italiaanse burger
inzicht te geven in de psyche
van diegenen die hem regeren'.
In 'Neuroses van de macht' be
wijst Rocchini dat politici lijden
aan het 'Di Pietrosyndroom'
maar ook da' ze onvolwassen
wezens zijn die met hun partij
een perverse zoon-moederrela
tie hebben.
,,'s Nachts doe ik bijna geen oog
meer dicht en als het me lukt de
slaap te vatten, droom ik van
wat de arme Moroni (socialis
tisch kamerlid die zelfmoord
pleegde nadat hij hoorde dat hij
werd verdacht van corruptie.
EvdL) is overkomen. Ik wordt
badend in het zweet wakker en
denk dat dit lot mij ook kan
treffen. De komst van rechter Di
Pietro is als een bliksem inge
slagen en heeft ons allen ge
desoriënteerd."
Woorden van een van de ka
merleden in de spreekkamer
van dokter Rocchini. Precies
een jaar geleden begon de Mila
nese rechter Di Pietro met zijn
onderzoek naar corruptie. 'Ope
ratie Schone Handen' verander
de op ingrijpende wijze de Itali
aanse politiek. De klap komt
volgens psychiater Rocchini ex
tra hard aan omdat de Italiaan
se politicus al een armzalig we
zen is zonder idealen of verant
woordelijkheidsgevoel en alleen
kan functioneren dankzij de
overal aanwezige en alles beslis
sende partij. Een kamerlid ant
woordt op de vraag van de psy
chiater of hij tevreden is met
zijn leven met: „Ik ben tevreden
als iemand die altijd angstig is.
Zolang ik meetel in de partij
ben ik een God.".
Rocchini zegt tegen het kamer
lid: „De partij is een veeleisende
moeder". De politicus ant
woordt: „Maar dankzij haar ben
ik iemand geworden. De partij
geeft je mogelijkheden, steunt
je, beschermt je, lost je proble
men op, maar je mag nooit iets
weigeren. Ie moet geloven en
gehoorzamen. De partij heeft
me gemaakt; ik kan me niet te
rugtrekken. Het is bovendien al
tijd beter een blinde machtheb
ber te zijn dan een heilige in het
stof."
Uit de woorden van het kamer
lid blijkt onomwonden dat de
mentaliteit en de clangeest
exact dezelfde zijn als die we
kennen uit een andere, typisch
Italiaanse organisatie: de maf
fia. In ruil voor gehoorzaam
heid. onvoorwaardelijke trouw.
en geen vragen naar het waar
om, krijgt het individu een le
ven onder een beschermende
paraplu. Een Italiaanse politieke
partij is dan ook niet meer dan
een verzameling van machtige
clans, waarvan de leiders beslis
sen over mooi en lelijk weer. De
partijleden, inclusief de meeste
parlementariërs, zijn 'de solda
ten' die zoveel mogelijk stem
men moeten verzamelen.
De partijen hebben in de loop
der jaren bezit genomen van de
staat. De leiders van de clans
onderhandelen onderling, zon
der acht te slaan op de werkelij
ke behoeften van de natie, over
benoemingen en grote aanbe
stedingen. Ze zijn zakencomités
geworden, ook omdat de partij
structuur enorme uitgaven
vergt.
Om de 'controle van de concen
sus' te kunnen behouden, zijn
in Italië naar schatting een mil
joen mensen actief die alleen
van de politiek leven. Die con
census wordt niet verkregen
met een bepaald ideaal ofibe-
leid, maar door het tevreden
stellen van een deel van het
electoraat (de clientèle) met
gunsten en aanbevelingen. Het
smeergeld, de 'tangente', geeft
aan wat de waarde is van de
gunst. Wat éen democratische
macht was, gebaseerd op de
concensus van het volk, is een
systeem geworden waarin de
toppolitici met iedereen allian
ties sluiten als daarmee maar
hun eigen onmisbaarheid in
stand blijft.
Rocchini is niet voor niets psy
choloog en hij hamert erop dat
De Milanese rechter Di Pietro die
de levens van de Italiaanse politici
ingrijpend veranderde met zijn
'Operatie schone handen'.
de relatie tussen de partij en de
politici dezelfde is als die van
een almachtige, mediterrane
moeder met haar kinderen. De
partij beslist en bevredigt elke
behoefte nog voordat de politi
ci-kinderen erover hebben kun
nen nadenken. De politici ont
wikkelen volgens Rocchini
daarom een passief, afhankelijk
gedrag, en denken alleen nog
maar aan eten, ofwel het verza
melen van rijkdom of functies
in het openbare leven. Het is
geen toeval dat in Italië meer
ministers en staatssecretarissen
zijn dan in en^g ander Europees
land. Mama Partij moet immers
een plekje vinden voor al haar
kleintjes, concludeert Rocchini
fijntjes.
Er is in Italië behoefte aan een
politieke revolutie, die afrekent
met het antieke, perverse sys-
lijken is ook een culturele revo
lutie nodig. Italianen denken
nog steeds dat de partij de staat
is en hen kan helpen bij het vin
den van werk of vergaren van
rijkdom. Het is een erfenis uit
het verleden: de heersende ge
dachte in de partijen direct na
de Tweede Wereldoorlog was
het conserveren van de nieuwe
verworvenheden. De Koude
Oorlog bezegelde de stagnatie
door van de christendemocrati
sche DC de regeringspartij en
van de communistische PCI de
oppositiepartij te maken. Lid
maatschap van een partijkwam
voor alles - en leidde daar waar
de macht werd verdeeld tot cor
ruptie en clientèlisme.
Maar nu alle oorlogen zijn afge
lopen, moeten de Italianen pro
beren op eigen benen te staan.
De politici gaven het slechte
voorbeeld door zich absoluut
niet te bekommeren om het ge
meenschappelijke of de staat.
Zowel voor de christendemo
craten als de communisten was
het belangrijker de relatie bur
ger-partij te verzorgen dan die
tussen de burger en de staat.
1 Voor de gemiddelde Italiaan is
de wet er om omzeild te wor
den. Hij heeft de mond vol over
het heensturen van hun corrup
te politici en het hervormen van
de 'Eerste' republiek, maar zal
ook zelf een aanzienlijke bijdra
ge moeten leveren.
TOM JANSSEN
hmt
rmi Itan,?
Uten we wmh
trt /EKó-STEM...?
