Geldgebrek bedreigt werk Slachtofferhulp BaalMSO Weinig opwinding rond baggerstort 'Moeder der woordenboeken' ligt bij de drukker Randstad Scholieren uit Leiden bouwen eigen school Smit Tak aan het werk met Nordfrakt De Nieuwe Modernen Burgemeesters eisen meer geld voor politie WOENSDAG 17 FEBRUAR11993 T8 De hulp aan slachtoffers dreigt het slachtoffer te worden van een gebrek aan geld. Omdat steeds meer mensen hulp zoeken en de geldpot niet groeit, dreigen de bu reaus nog dit jaar 'nee' te moeten verkopen. zinshulp tot het regelen van de aansprakelijkheid en een voor schot hij (tijdelijke) arbeidson geschiktheid. De bureaus voor slachtoffer hulp regelen zoveel mogelijk zelf, of het nu gaat om emotio nele, lichamelijke, sociale of fi nanciële problemen. Maar vol gens coördinator I. Mantel is dat niet altijd verantwoord. Zo vindt ze dat de 15 vrijwilligers, die eigenlijk voor 12 uur worden ingehuurd, te veel uren maken. Ook zouden ze voor hun sobere onkostenvergoeding dingen doen die eigenlijk door profes sionele krachten gedaan moe ten worden of extra begeleiding vergen. „Het werk is zó belangrijk dat medewerkers zeer goed bege leid en bijgeschoold moeten worden. En dat kost veel tijd", legt ze uit. „Want als mensen hun problemen niet goed ver werken, moeten ze direct wor den doorverwezen naar een /.o vreest het Buro Slachtoffer hulp Leidse regio dat het niet langer iedereen kan benaderen die te maken kreeg met aanran ders, zakkenrollers, geweldple gers, moordenaars of inbrekers, of letsel opliepen in bet verkeer. Anders dan slachtoffers van diefstallen en autovemielingen, krijgen deze mensen nu stee vast de vraag voorgelegd of ze hulp willen. Soms is praten al genoeg, vaak is er veel te regelen met veel verschillende instanties. „Want", zo zegt een van de deeltijd-coördinatoren, me vrouw I. Mantel. „Nederland zit zeer ingewikkeld in elkaar." Zo is het na een geweldple ging niet zo simpel om de scha de te verhalen en komen er na een verkeersongeval tientallen zaken tegelijk op het slachtoffer af, van ziekenhuisopvang en ge- trauma-team. Anders kost de verwerking jaren meer." Ze vindt dat extra wrang omdat de overheid het publiek in spot jes voorhoudt dat iedereen recht heeft op slachtofferhulp en dat publiek er inderdaad grote behoefte aan blijkt te heb ben. Sinds de start in 1988 helpt haar bureau jaarlijks 25 tot 30 procent meer cliënten. Vorig jaar waren het er 2700, voor het merendeel slachtoffer van in braak in de woning of mensen metverkeersletsel. Landelijke organisaties ver wachten financieel soelaas van 'slachtoffertax', een opslag op de boetes en transacties die misdadigers en veroorzakers en ongelukken moeten betalen. Het Buro Slachtofferhulp is bang dat alleen het slachtoffer er wijzer van wordt: „De op brengst van de tax gaat namelijk naar het fonds waar slachtoffers geld uit kunnen krijgen als de dader op het kerkhof ligt of geen geld heeft." De bureaus zouden er alleen maar meer administratieve werkzaamheden bij krijgen, ter wijl ze daar nu al geen cent voor krijgen. De gemeenten Leiden, Leiderdorp, Voorschoten, Rijn- woude en Zoeterwoude betalen alleen de ruimte in het Leidse politiebureau en de benodigde materialen. Het ministerie van justitie financiert de coördina tor en laat de lengte van zijn werkweek afhangen van het aantal inwoners. Mantel be treurt da\: „Je hebt hier name lijk een andere criminaliteit dan in, pakweg, Friesland". Als iemand ergens slachtoffer van is geworden, hoort het bu reau dat van de politie en han gen de medewerkers direct aan de lijn: „Veel mensen zijn ver baasd dat er zoiets als slachtof ferhulp bestaat en zeggen in zo'n eerste gesprek dat ze geen hulp nodig hebben. Na een week kloppen ze dan alsnog aan." Medewerkers van het bureau slachtofferhulp helpen bij het invullen van paperassen die een gewone sterveling al boven het hoofd groeien. Laat staan een kersvers slachtoffer. Mantel: „De klap komt vooral 20 hard aan omdat mensen bijna altijd onverwacht slachtoffer worden. De meesten dachten altijd: dat kan mij niet overkomen." FOTO JAN HOLVAST Weinig belangstelling in de Stadsgehoorzaal waar werd gesproken over nieuwe locaties voor baggerstort. Overslag Rotterdamse haven gestegen Rotterdam De overslag van goederen in de Rotterdamse haven is vorig jaar toch iets gegroeid ten opzichte van 1991Volgens de voorlopige cijfers die het gemeentelijk havenbedrijf op oude jaarsdag bekend maakte, was er met 290 miljoen ton sprake van een lichte daling van 0,7 procent. De definitieve cijfers, die het havenbedrijf gisteren publiceerde, laten een stijging zien van 0,4 procent ten opzichte van 1991De goederenoverslag is in 1992 uiteindelijk uitgekomen op 293,2 miljoen ton. Het verschil is vooral te danken aan de grote hoeveelheden ruwe olie die in december vanuit het Midden-Oosten in de Rotter damse haven werden aangevoerd. Voorburger schiet Hagenaar dood den haag In een sportschool aan de Denenburg in Den Haag is gisteren een 32-jarige Hagenaar doodgeschoten. De dader is een 51 -jarige man uit Voorburg die zich bij de politie heeft aangege ven. Het slachtoffer was in de sportschool toen de man uit Voor burg samen met de eigenaar van de school binnenkwam. Volgens de politie hadden dader en slachtoffer een reeds langlo pende ruzie. Waarover die ruzie ging, is niet bekend. In de sport school kwam het tot een handgemeen waarbij de Voorburger een pistool trok en meerdere malen op de Hagenaar schoot. De ze werd vijf keer getroffen in borst en hoofd.en overleed ter plek ke. De dader vluchtte aanvankelijk, maar meldde zich later bij de politie in Voorburg. leiden ellen verbunt De opleidingswerkplaats voor bouwvakkers aan de Gitstraat in Leiden is gisteren geopend. De eerste praktijklessen hebben de leerlingen al gehad: ze hebben zelf de werkplaats gebouwd. Leren en werken. Dit principe is middels een reclamecampag ne beter bekend geworden on der de naam leerlingwezen. Het leerlingwezen is mede door de Nederlands Verbond van On dernemers in de Bouwnijver heid (NVOB) van de grond ge komen. Vijf jaar geleden richt ten de afdelingen Leiden en Katwijk van dit ondernemers- verbond het Samenwerkings verband Praktijkopleiding Bouw (SPB) op. Sindsdien huisde het SPB onder geïmproviseerde omstandigheden in het oude LTS-gebouw aan de Haagweg. Begin 1991 ontwikkelde de SPB de plannen voor de nieuw bouw en negen maanden later ging de eerste paal de grond in. De kosten van i ,5 miljoen gul den zijn grotendeels gefinan cierd door het bedrijfsleven uit de regio. De overige twintig pro cent van de kosten namen de provincie (75.000 gulden), de gemeente Leiden (75.000 gul den) en de gemeente Katwijk (45.000 gulden) voor hun reke ning. Volgens directeur J. von Oven van de SPB is dit gebouw het bewijs dat er gebouwd kan wor den met leerlingen. Vol trots vertelt hij over het eindprodukt van anderhalf jaar werken met gemiddeld tien leerling-tim merlieden, -metselaars en -te gelzetters. De overige werk zaamheden zijn uitgevoerd door andere scholen in de om geving. Zo heeft de tuin bouwschool in Oegstgeest voor de beplanting gezorgd. leiden monica wesseling De keuze van een locatie voor het storten van baggerspecie is voor de bevolking van Leiden en Alphen geen reden om de barricades op te gaan. Zo'n der tig mensen bezochten gisteren de inspraakavond van de pro vincie in de Stadsgehoorzaal in Leiden. De oogst aan bezwaar schriften is tot nu toe klein: de provincie ontving vijf brieven. Omdat de huidige stortplaat sen voor bagger vol raken, moe ten er tot 2005 nieuwe komen. Er komt een grote stortplaats in het zuiden van de provincie (Hollands Diep) en er moet een plek gevonden worden voor een kleinere in het noorden. De pro vincie heeft de voorkeur voor storten in een nieuw te graven put; bagger valt niet te stapelen en neemt bij stort op het land veel ruimte in beslag. Na een eerste studie is de Oostvlietpol- der in Leiden (27 hectares, bijna 5 miljoen kuub bagger) als beste uit de bus gekomen. Blijkt uit onderzoek dat deze polder toch niet geschikt is, dan moet er volgens de provincie een put komen aan de Gnephoek in Alphen of een stortplaats in de Ommedijksepolder in Wasse naar. Een vierde keuze is een stuk land in de Resthoek in Alp hen. Geen van de mogelijke loca ties valt echt in goede aarde, bleek uit de reacties gister avond. Want, al waren ze gering in aantal, het fanatisme van be zwaarmakers was er niet min der om. Een omwonende van de Oostvlietpolder nabij Leiden maakt zich zorgen. „Ik krijg straks die baggerstort voor mijn deur en een stukje verderop komt ook al de vergistingsin- stallatie. Dat geeft bij elkaar een enorme geluid- en stankover last". De turnvereniging Room burg zit ook met een stort in de Oostvlietpolder in haar maag. „Kunnen we het water uit de sloot nog wel gebruiken voor onze bloemkooltjes?", aldus amateurtuinder Wolf. Ze werd gerustgesteld: het water wordt streng controleerd en zo nodig schoongemaakt. Het bergingsbedrijf Smit Tak heeft opdracht gekregen om het wrak van de Nordfrakt voor de kust van Egmond te bergen. Smit Tak zal ook de lading lood- sulfide-concentraat (loodpoe- der) en de dieselolie verwijde ren. Daarna wordt door een baggerschip van Rijkswaterstaat lading verwijderd die uit het wrak is gestroomd. De gehele operatie zal volgens het minis terie van Verkeer en Waterstaat anderhalve maand duren. Smit Tak zal zo spoedig mogelijk met de berging van tanker en lading beginnen. De Nordfrakt zonk op 25 oktober vorig jaar 50 mijl uit de kust voor Egmond. De tanker ligt op ruim 20 meter diepte. Leicis Instituut voor Nederlandse Lexicologie levert 37 banden af leiden caroline van overbeeke Het is een 'moederwoorden - bock' voor alle Nederlands-tali ge woordenboeken. De dikke Van Dale, Kramers, Koenen, noem ze maar op: ze baseren hun gegevens op dit ene stan daardwerk dat zijn voltooiing nadert. Een pak papier dat in middels uit 37 banden bestaat en straks twee meter in een boekenkast in beslag neemt. En liet is niet zomaar een pak pa pier dat nu bij de drukker ligt: liet is het grootste woordenboek ter wereld. Aan 'Het Woordenboek der Nederlandsche Taal' is nu ruim 140 jaar gewerkt. Over twee we ken neemt kroonprins Willem- Alexander het eerste deel in ontvangst. De makers? Tiental len medewerkers van het Leidse Instituut voor Nederlandse Lexicologie, onder leiding van professor dr. P. van Sterken- hurg. Het is ongelooflijk maar waar: het woordenboek is eigenlijk nog niet klaar, de letters X, Y en Z ontbreken nog. Ongeveer der tig medewerkers van het Leidse Instituut moeten de komende jaren nog fiink doorpezen om het omvangrijke naslagwerk omstreeks 1998 af te ronden. I let boek moet dan alle letters bestrijken van het alfabet: de betekenis en de herkomst van Nederlandse woorden beschrij ven die vanaf 1500 tot 1978 in gebruik zijn. Maar waarom wordt het nog niet complete woordenboek nu al gedrukt? Van Sterkenburg: „Uit marktonderzoek van de uitgever, de SDU, is gebleken dat er nu al belangstelling is voor ons woordenboek. Van daar dat het nu al op de markt komt. En de belangstelling is spectaculair: er zijn inmiddels 1300 intekenaars." Wat is nu eigenlijk de beteke nis van dit omvangrijke woor denboek? Wat kunnen we er mee? Van Sterkenburg noemt drie aspecten die het omvang rijke naslagwerk bijzonder ma ken: „Dit woordenboek geeft een complete en wetenschap pelijke beschrijving van Neder landse woorden. Het is dus geen selectie uit onze woorden schat. hetgeen wel het geval is bij andere hand-woordenboe ken. Nee, ons woordenboek is voor de hand-woordenboeken juist de basis, het moederwoor denboek waaruit ze kunnen de woorden allemaal in een con text geplaatst: het woordenboek bevat daardoor een indrukwek kende verzameling van zinnen van diverse schrijvers. Ten slot te geven we niet alleen synonie men van de woorden, nee, ook verklaren we verschillen tussen woorden, bijvoorbeeld 'knol' en een 'paard'. Ook geven we in formatie over de geschiedenis van de Nederlandse woorden: een snip was vroeger alleen een vogel, nu is het ook een bank biljet van honderd gulden." „Het is een grote, langdurige en zeer kostbare onderne ming", zo omschrijft Van Ster kenburg de nu ruim 140 jaar durende arbeid aan de dikke pil. Inmiddels hebben 1300 inteke naars ingeschreven op het Woordenboek der Nederland sche Taal. Een aantal dat vol gens Van Sterkenburg zijn eigen verwachtingen overstijgt. „We hadden zelf gehoopt op onge veer zeshonderd belangstellen den: voornamelijk wetenschap pers en bibliotheken. Maar er zijn toch veel meer geïnteres seerden. Ik denk dat dat komt door de relatief lage prijs - - 2000 gulden voor de gebonden uitgave, 1500 voor de paperback en de grote belangstelling voor onze taal in het alge meen." Twee miljoen Op dit moment kost het jaarlijks ruim twee miljoen gulden om de medewerkers aan het Woor denboek hun werk in Leiden te kunnen laten doen. „Tweederde deel van dit bedrag wordt door de Nederlandse overheid be taald, eenderde komt van Vlaanderen." Maar het is dat geld dubbél en dwars waard, vindt Van Sterkenburg „Het Is belangrijk voor de Nederlandse cultuur." Hoewel in 1998 de laatste de len naar de drukker moeten, is het ook na die tijd nog niet ge daan met de arbeid. „We wer ken hard aan de automatise ring: het hele werk moet ook op computer-disc uitkomen. Daar naast beginnen we aan het eind van de eeuw aan de tweede druk en moet het woordenboek dus worden bijgewerkt. Maar omdat alles dan geautomati seerd is, zal dat aanmerkelijk minder tijd in beslag nemen, verwacht ik. Ja, we blijven bezig aan een goed wetenschappelijk Nederlands woordenboek. En dat zijn we ook verplicht aan de Nederlandse cultuurgemeen schap." ■s MEUBELPROMENADE KATWUK leiderdorp monica wesseling De politie kan de toenemende criminaliteit onvoldoende be strijden. Het 'gewenste effect van de reorganisatie meer blauw op straat is een illusie gebleken. Zelfs de basispolitie zorg kan niet naar behoren wor den uitgevoerd. Er moeten in Hollands Midden beduidend meer agenten komen dan de 1325 die de regio nu toebedeeld zijn. Dat vinden de burgemees ters van de 35 gemeenten van de politieregio Hollands Mid den. Het regionaal college, het overkoepelend orgaan van de burgemeesters, heeft korpsbe heerder C. Goekoop opgedra gen bij de ministers Dales en Hirsch-Ballin méér mensen te eisen. Volgens de burgemeesters heeft juist deze regio extra men sen nodig. Hollands Midden ligt tussen grote steden en dat brengt een grote criminaliteits- druk met zich mee. Hollands Midden moet daarom extra mensen krijgen. Zelfs zonder deze extra druk, vindt het colle ge de personeelssterkte vol strekt onvoldoende. Ook geldgebrek dreigt. De huisvestingskosten van de nieu we politieorganisatie zijn hoog. Er moet nogal wat worden ver bouwd. Hoewel dit een landelij ke probleem is, vragen de regio nale burgemeesters hiervoor toch aandacht. Het college is bang dat het rijk veel te weinig geld voor de huisvesting uittrekt en dat gaat ten koste van het werk. Volgens een uitgelekt rapport, dat is gemaakt in opdracht van de vier politiebonden, is de laatste jaren te veel geld uitge geven aan automatisering en communicatiemiddelen. Dat is ten koste gegaan van het perso neel op straat. Voor het op peil houden van zowel materiaal en personeel is volgens het rapport bijna 400 miljoen gulden per jaar extra nodig. De opstellers, twee onafhankelijke onder zoeksbureaus, schrijven dat nu al duizend tot tweeduizend agenten minder op straat lopen dan de bedoeling is. De Leidse professor P. van Sterkenburg met de originele versie van het grootste woordenboek ter wereld: het Woordenboek der Nederlandsche Taal. FOTO HENK BOUWMAN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1993 | | pagina 18