Olielozers langs
kust weer vrijuit
r'MWW
PU
Eurometaal gaat van munitie over op autobeveiliging
Kok weer beschikbaar als
lijsttrekker van de PvdA
Brinkman hamert
lager tekort
op
Binnenland
Kinderpersfoto van het jaar
Venlose Turken eisen
actie tegen agenten
VVD roept Bukman op
matje over bananen
Boete voor onveilig
vrijende AIDS-patiënt
Plan voor
DAF klaar
Studenten in actie
MAANDAG 15 FEBRUAR11993
Buurtbewoners bewaken wegen
stadskanaal De gemeente Stadskanaal gaat haar burgers inzet
ten voor verkeerstoezicht. Inwoners van deze Groningse ge
meente die aan een weg wonen waar regelmatig te hard wordt
gereden, gaan snelheidsovertreders voortaan zelf aanpakken. Ze
delen geen boetes uit, maar mogen wel automobilisten staande
houden. Dat werkt effectiever dan een bekeuring, menen burge
meestér en wethouders. „Het is veel pijnlijker als een medebe
woner tegen een verkeersovertreder zegt: 'hè, je rijdt mijn kind
nog dood', dan wanneer zo iemand een boete krijgt. Het betalen
van een bekeuring is en blijft toch vaak een anonieme gebeurte
nis", zegt verkeerswethouder Van den Bremen.
Gedenkteken beklad met blauwe verf
Amsterdam Onbekenden hebben gisteravond een gedenkteken
Amsterdam-noord beklad met racistische leuzen. Het l
denkteken staat aan de Klaprozenweg, op de plaats waar enkele
tientallen jaren geleden Turkse werknemers van de scheepswerf
NDSM in barakken waren gehuisvest. Nadat de barakken het
veld hadden moeten ruimen wegens nieuwbouw, werd de pla
quette geplaatst. Volgens een woordvoerder van de politie zijn er
met blauwe verf teksten zoals „oprotten kankerturk" en „black
back, Amsterdam white" opgespoten.
Zestig fans opgepakt bij PSV-Ajax
eindhoven Rond de voetbalwedstrijd PSV-Ajax heeft de Eindho-
vense politie gisteren zestig aanhoudingen verricht onder de
aanhangers van beide clubs. Een supporter werd ingerekend
wegens het brengen van de Hitlergroet, 25 in verband met het
bezit van messen en knuppels en 15 na vechtpartijen. De overi
ge verdachten werden aangehouden voor kleinere vergrijpen.
De wedstrijd had overigens een rustig verloop.
Bijrijder geldwagen doodgeschoten
den haag Een 27-jarige bijrijder van een geldwagen is zaterdag
morgen bij een overval doodgeschoten in de Haagse Waldorps
traat. Het slachtoffer uit Rijswijk liep met een geldcassette van
de supermarkt Konmar naar de wagen, toen hij door een gewa
pende man werd overvallen. De bijrijder slaagde er in om met
de geldcassette de auto te bereiken en werd toen twee keer door
het hoofd geschoten. Hij overleed in het Westeindeziekenhuis.
De dader gihg er zonder buit, samen met een mededader van
door die zat te wachten in een auto. De wagen is later terugge
vonden.
Ruim 400.000 bezoekers Auto RAI
Amsterdam De Auto RAI heeft dit jaar 415.188 bezoekers getrok
ken, een lichte stijging ten opzichte van twee jaar geleden toen
399.481 mensen de tentoonstelling bezochten. Van de bezoekers
maakte een derde gebruik van het openbaar vervoer om naar de
54 automerken te komen kijken. Van iedere vijf bezoekers was er
één een vrouw. Gemiddeld bleef men drieëneen half uur op de
tentoonstelling.
Forse daling advertenties dagbladen
Amsterdam De gemiddelde omvang van advertenties in de Ne
derlandse dagbladen is in 1992 met bijna acht procent gedaald
ten opzichte van het jaar daarvoor. Dat blijkt uit de jongste jaar
cijfers van het Centraal Bureau voor Courantenpubliciteit (Ce-
buco). Bij de landelijke bladen daalde het advertentievolume
met gemiddeld 8,5 procent, bij de regionale dagbladen met ge
middeld 7,3 procent. De daling werd vooral veroorzaakt door
een sterke daling in de omvang van personeelsadvertenties. Ver
der werd minder geadverteerd op het terrein van merken en
diensten, detailhandel en onroerend goed.
den haag «gpd
Vice-premier en minister van fi
nanciën Wirji Kok stelt zich bij
de volgende verkiezingen op
nieuw beschikbaar als lijsttrek
ker voor de Partij van de Arbeid.
Kok sluit overigens niet uit dat
hij na de verkiezingen als ka
merlid terugkeert. De PvdA-
voorman zei dat gisteravond in
KRO's Brandpunt.
„Ik ben gemotiveerd en er po
litiek en mentaal op voorbereid
om dat te doen", antwoordde
Kok op de vraag of hij bij de ko
mende verkiezingen de PvdA-
lijst wil aanvoeren. „Als men
vindt dat ik de beste ben voor
die nieuwe periode, dan ben ik
daarvoor beschikbaar. Wat mij
betreft graag." Kok speculeerde
zelfs op een toekomstig pre
mierschap. „We gaan voor goud
en niet voor zilver of brons."
De PvdA-leider stelde dat het
voor de hand ligt dat „bij een
redelijke atmosfeer in de coali
tie" zijn partij en het CDA,
eventueel aangevuld met D66,
met elkaar verder gaan. Hij acht
ook andere coalities zonder het
CDA mogelijk. „Het is goed
voor een democratie als men
sen weten dat er ook nog ande
re oplossingen zijn. Het is goed
voor het CDA om te beseffen
dat het, als je te arrogant bent,
ook anders kan. Politici zijn ook
maar mensen."
CDA-fractieleider wijst plan Kok af
de ene kant en het kabinet en
de PvdA-fractie aan de andere
kant. „Het gaat er niet om of
Lubbers gelijk heeft of Brink
man. Dat vind ik een beetje ge
neuzel. Het gaat erom dat we
nu niet moeten gaan zeggen:
het is allemaal wat moeilijk, la
ten we het een beetje oprek
ken."
den haag «gpd
CDA-fractieleider Brinkman wil
niets weten van het plan van
minister Kok van financiën om
pas op de plaats te maken met
het terugdringen van het finan
cieringstekort. Hij stelt zich
daarmee ook opnieuw op tegen
premier Lubbers, die Kok vrij-
in diens voornemen steun-
n Nederlands Persbureau GPD Gemeenschappen^ Persdienst
Amsterdam Leden van de World Press Photo-kinderjury tonen de foto die zij hebben uitgeroepen als 'Kinderpersfoto van 1993'. De foto is in
Somalia gemaakt door de Franse fotograaf Joel Robine van Agence France Press. foto anp marcel antonisse
Onderzoeken opsporingsteam lopen op niets uit
driebergen «anp
Het Justitieel Opsporingsteam Milieudelicten Noordzee
(JOMN) heeft in 1992 geen van de veroorzakers van grote
olievlekken voor de Nederlandse kust kunnen achterha
len. Het team sluit binnenkort zonder resultaat het
laatste nog lopende onderzoek uit het vorige jaar af.
meter voor de Belgische en Ne
derlandse kust, op 1 juli een
vlek van vier kilometer bij drie
honderd meter bij Schevenin-
gen en op 13 oktober een vlek
van vijf bij twee kilometer voor
Den Helder en aangespoelde
olie op de stranden van Texel
en Vlieland. De lozingen kostten
een onbekend aantal vogels het
leven en veroorzaakten hoge
Onder verantwoordelijkheid
van de Amsterdamse officier
van justitie voor Noordzeezaken
onderzochten experts van poli
tie, justitie en scheepvaartin
stanties in 1992 de drie grootste
olielozingen voor de Neder
landse kust. Dat was op 6 febru
ari een vlek van zes bij drie kilo-
opruimkosten. Ten bate van de
onderzoeken zijn tientallen
schepen in tal van havens on
derzocht, ladingpapieren ge
controleerd en restanten van
olieladingen bemonsterd om te
worden vergeleken met de ge
loosde olie. Na verwerking van
de gegevens bleken alle sporen
dood te lopen. Volgens de
woordvoerster ontbreekt nog
steeds een goede methode voor
het terugvinden van lozende
schepen. Kapiteins kunnen be
lastende aanwijzingen gemak
kelijk wissen door chemicaliën
door de olierestanten in hun
tanks te mengen.
Rinnooy Kan:
Tijd rijp voor
gasboren in
de Waddenzee
DEN HAAG ANP
Het bedrijfsleven is klaar voor
het boren naar gas in de Wad
denzee. In de achterliggende ja
ren zijn methoden ontwikkeld
om dat schoon en veilig te
doen. Dat zei voorzitter Rin
nooy Kan van het Verbond van
Nederlandse Ondernemingen
vandaag tijdens een bijeen
komst van de olie- en gasindus-
trie in Den Haag.
Een thuismarkt van voldoen
de omvang is volgens hem es
sentieel voor het handhaven
van een goede internationale
concurrentiepositie. En dat is
van belang voor de kansen van
onze industrie om als toeleve
rancier mee te dingen bij de ko
mende exploitatie van de enor
me energievoorraden in de
voormalige Sovjetunie.
Gemoederen lopen op bijeenkomst hoog op
Bovendien heeft de politie
volgens hen „in flagrante strijd
is gehandeld met een aantal es
sentiële politierichtlijnenKök-
sal had niet mogen worden ge
boeid en bovendien is verzuimd
medische hulp in te roepen. /Vis
Van Graafeiland blijft weigeren
alvast maatregelen tegen de
agenten te nemen, zal de fami
lie die in een kort geding van
hem eisen, zo lieten de advoca
ten weten.
Van Graafeiland bleef dat za
terdag echter weigeren. Volgens
hem geldt ook voor de betrok
ken politiemensen dat zij on
schuldig zijn zolang hun schuld
niet absoluut vaststaat. Hij be
streed ook de visie van de Turk
se delegatie dat de rijksrecher
che in zijn rapport over de zaak
de politie van Venlo van grof ge
weld heeft beschuldigd. „De
Rijksrecherche beschuldigt nie
mand, maar rapporteert slechts
aan de hogere overheid."
De Turkse parlementariër
Aköz stelde dat zijn geduld op
is. „In het gerechtelijk rapport
staan verwijzingen naar schuld
bij ambtenaren. De officier van
justitie zag voldoende aanlei
ding tot een gerechtelijke pro
cedure naar de schuldvraag.
Moeten we nog procedures af
wachten", vroeg Aköz. Hij wil
uiterlijk binnen twee weken ab
solute duidelijkheid. Zo niet,
de
De Venlose burgemeester Van
Graafeiland wacht een kort ge
ding als hij niet snel de agenten
schorst die waren betrokken bij
de dood van de 32-jarige Turk
Köksal. Köksal werd op 8 janua
ri hardhandig gearresteerd en
overleed een dag later aan de
gevolgen van een hersenbloe
ding. Hoewel de officier van jus
titie inmiddels heeft besloten
tot een gerechtelijk vooronder
zoek eist de familie van Köksal
dat de burgemeester als hoofd
van de politie nu al disciplinaire
maatregelen neemt.
Tijdens een bijeenkomst van
familie, politie, burgemeester
en een officiële onderzoekdele-
gatie uit Turkije liepen zaterdag
de gemoederen hoog op. Vooral
de opvatting van de burgemees
ter dat het politie-optreden
noch het late inroepen van me
dische hulp invloed heeft gehad
op het overlijden van Köksal,
kwam hem op felle kritiek te
staan. De advocaten Knoop en
Van Aalst verwezen naar een
rapport van patholoog
anatoom Voortman, die niet
uitsluit dat geweld een „verer
gerende werking" heeft gehad
op de hersenvliesbloeding van
Köksal. Zijn Duitse collega Staak
stelt in een second opinion dat
i de dood van Köksal „offen-
bar eine Auseinanderstetzung dan zal hij het rapport
ist vorausgegangen" ('kennelijk rijksrecherche ter sprake bren
een handgemeen
gaan').
voorafge- gen in het Turkse parlement.
leeuwarden. anp
den haag anp angst en beven de toekomst te
gemoet in verband met de
GATT-onderhandelingen voor
een vrije wereldhandel. En dan
wordt zoiets plotseling tussen
door gefrutseld. Dit valt voor
mij in dezelfde categorie als het
geven van extra melkquotum
aan Italië, terwijl dat land zich
nog nooit heeft gehouden aan
de regels voor de superheffing."
Ook minister Bukman verzet
te zich vorige week, zonder suc
ces, tegen het EG-voomemen.
De WD vraagt zich echter af
hoe het kan dat Bukman zich in
december vorig jaar nog ak
koord verklaarde.
Blauw wil nu dat Bukman het
Brusselse besluit Voorlegt aan
de GATT in Genève. De WD'er
verwacht dat directeur-generaal
Dunkel van de Gatt een vernie
tigend oordeel zal vellen over
het bananenbesluit. Dat kan er
toe leiden dat het besluit in de
GATT-onderhandelingen uit
eindelijk ongedaan wordt ge
maakt, aldus Blauw.
De Tweede-Kamerfractie van de
WD wil dat landbouwminister
Bukman zich morgen in de Ka
mer komt verantwoorden voor
zijn optreden in de Brusselse
bananen-affaire. De WD is
hoogst ongelukkig met het EG-
besluit om import-bananen uit
voormalige Europese kolonies
te bevoordelen boven bananen
uit Midden- en Zuid-Amerika.
Volgens WD-woordvoerder
P. Blauw is het EG-besluit in
strijd met het landbouwakkoord
dat vorig jaar met de Verenigde
Staten is gesloten. Daarbij wer
den belangrijke stappen gezet
op weg naar een volledige vrij
handel van landbouwproduk-
ten.
Nu gaat diezelfde EG be
schermende maatregelen in
voeren voor bananen uit de
voormalige kolonies, aldus
Blauw. „Dat kan in mijn bele
ving niet. Of je liberaliseert al
les, of niets. Grote delen van de
Europese landbouw zien met
■VT/ BREE
seropositief was. Nu blijkt dat
ze niet is besmet, is de hoogte
van het schadebedrag gedaald
tot enkele duizenden guldens.
De vrouw ziet het geld als een
tegemoetkoming wegens 'ge-
derfdelevensvreugde'.
Het Hooggerechtshof moet
nog uitspraak doen over even
tuele strafrechtelijke vervolging
van de man. De officier van jus
titie wilde eerder niet tot vervol
ging overgaan omdat de AIDS-
patiënt niet meer zo lang heeft
te leven.
EINDHOVEN GPD
De bewindvoerders hebben hun
reddingsplan voor DAF klaar. In
het - nog geheime - plan staat
met hoeveel personeelsleden
DAF vrachtwagen^ gaat maken
en hoeveel kapitaal daarvoor
nodig is. Het wachten is nu op
geld van de Vlaamse overheid
en de banken.
Volgens eerdere uitlatingen
van de bewindvoerders Dete-
rink erf Meeter zal het nieuwe
DAF zo'n tienduizend vracht
wagens per jaar moeten maken.
Dat ZOU met ongeveer 2.500
personeelsleden in Eindhoven
en 750 mensen in het Vlaamse
Westerlo moeten gebeuren.
Een 29-jarige AIDS-patiënt uit
Leeuwarden moet schade beta
len omdat hij bewust onveilig
heeft gevreeën met een 29-jari
ge plaatsgenote. De hoogte van
de schadeclaim wordt nog vast
gesteld. Dat heeft de rechtbank
in Leeuwarden bepaald.
De AIDS-patiënt leerde het
slachtoffer vorig jaar kennen in
het ziekenhuis waar ze beiden
verbleven. Man en vrouw kre
gen een relatie en gingen met
elkaar naar bed. De man deed
zich voor als kankerpatiënt en
verzweeg dat hij AIDS had.
In eerste instantie eiste het
slachtoffer een schadevergoe
ding van enkele honderddui
zenden guldens. Dat was toen
ze nog niet wist of ze wel of niet
Amsterdam Enkele honderden studenten demonstreerden zaterdag in Amsterdam tegen racisme. De
stoet begon op de Dam en eindigde op het Museumplein. De demonstratie werd georganiseerd door het
comité 'Studenten tegen discriminatie' van de Joke Smitschool in Amsterdam. toro» anp» cor mulder
de.
Voor de radio zei Brinkman
gisteren dat „we helaas zien dat
het met de werkgelegenheid en
de lastendruk niet de goede
kant op gaat. Als je dan ook al
de doelstelling niet inlost om
het financieringstekort verder te
laten dalen, dan haal je geen
fraai rapport".
Om het financieringstekort
volgend jaar opnieuw met een
half procent terug te dringen
(tot 3,25 procent) is waarschijn
lijk een bezuiniging van onge
veer acht miljard gulden nodig.
Brinkman gaf aan te willen be
zuinigen op zaken als de sociale
zekerheid, studiefinancieringen
de volksgezondheid en deed
een beroep op de PvdA daaraan
mee te werken.
Brinkman benadrukte overi
gens niet uit te zijn op een con
flict tussen de CDA-fractie aan
zaandam gpd
Directeur J. Haasnoot van Eurometaal
is aangeslagen. Hij heeft vrijdag be
kend moeten maken dat voor 308 van
de 488 mensen van het munitiebedrijf
in Zaandam geen plaats meer is. Euro
metaal zegt op geen andere wijze te
kunnen overleven nu de belangrijkste
opdrachtgever, het Nederlandse leger,
de eerstkomende vijf jaar geen munitie
meer nodig heeft. Tien jéar geleden
telde Eurometaal nog 1.200 werkne-
„Het was de meest trieste medede
ling in mijn carrière. Driehonderd ar
beidsplaatsen in één klap weg. Tja,
dan ben je toch aangeslagen. Drama
tisch. Het personeel weet het nog maar
kort. Ik was al langer op de hoogte.
Heb wat meer de tijd gehad om de
klap te verwerken."
Haasnoot was al vanaf het moment
dat het ministerie van defensie met de
Prioriteitennota kwam op de hoogte.
Daarin staat dat grofweg de helft van
het Nederlandse leger op termijn ver
dwijnt. Het aantal opdrachten van De
fensie voor Eurometaal loopt met ze
ker de helft terug. „U moet bedenken
dat we nog minder dan tiep procent
aan orders krijgen, dan we hadden ge
pland. In de munitie-industrie wordt
altijd lang vooruit gepland. Zo'n klap
als we nu te verwerken kregen, kunnen
we niet meer opvangen."
De Tweede Kamer behandelt de
Prioriteitennota half mei. Volgens de
voorman van Eurometaal was het ech
ter duidelijk dat niet zo lang kon wor
den gewacht. „Het was geen gemakke
lijke beslissing", zegt Haasnoot. „Dit
snijdt verschrikkelijk diep in het be
drijf. Maar als we nog langer hadden
gewacht, dan zouden we over enige
tijd de poorten moeten sluiten. Wij
willen dat Eurometaal blijft voortbe
staan. We kiezen voor de mensen die
kunnen blijven. Daarom moeten we
ook zuinig zijn bij het vaststellen van
het sociaal plan. Want geld dat we
daaraan uitgeven, kunnen we niet ge
bruiken voor nieuwe investeringen."
„Ik kwam in augustus 1982 bij Euro
metaal en werd toen al geconfronteerd
met de nota Overlevingsperspectief
met dertig aanbevelingen van de on
dernemingsraad. vakbonden en staf
mensen. Toen al werd gezegd dat Eu
rometaal commerciëler moest worden.
De jaren daarna kwamen er onver
wachts grote munitieorders. We heb
ben vervolgens grote investeringen ge
daan in de technologie voor het ma
ken van geavanceerde munitie. Niet de
jaarlijkse acht miljoen gulden,
rometaai dat afhankelijk is van muni
tie is het een bittere pil. Kijk, als op de
wereld minder munitie wordt ge
maakt, is niemand daar tegen. Ik kan
de toekomst niet voorspellen, maar
mocht er onverhoopt iets gebeuren,
dan moeten we niet alle schepen ach-
tet ons hebben verbrand."
Eurometaal gaat voorlopig door op
bedragen tussen de tien a vijfentwintig de commerciële markt. Het bedrijf le-
miljoen gulden." Later bleek dat op
het verkeerde paard werd gewed. De
omschakeling naar de commercie
werd uiteindelijk pas in 1987 ingezet.
De ontspanning tussen Oost en
West had natuurlijk gevolgen voor de
wapenindustrie en dus voor Eurome
taal. „Iedereen is blij met deze ontwik
kelingen. Maar voor een bedrijf als Eu-
vert beveiligingsprodukten onder de
naam Mul-T-lock en maakt CV-ketcls.
Deze omschakeling valt niet mee, zegt
Haasnoot. „Maar ik ben optimistisch.
Eind dit jaar beginnen we met de
autobeveiligingsbranche. Volgend jaar
gaan we produceren Del Is toch Ved
eerder dan we aanvankelijk hadden
gewacht."
Geen pensioen
voor na dood
verwekt kind
Een kind dat wordt geboren uit
kunstmatige inseminatie na het
overlijden van de vader telt niet
mee voor de hoogte van het we-
duwenpensioen. Dat heeft de
rechtbank in Assen bepaald in
een zaak van een Hoogeveense
tegen de Sociale Verzekerings
Bank (SVB).
De vrouw heeft een dochter
van zeven jaar die twee |8U na
het overlijden van haar echtge
noot is verwekt door kunstmati
ge inseminatie met diens sper
ma. Dat was mogelijk omdat de
overledene als donor fungeerde
bij een spermabank en sperma
van hem was opgeslagen.
De rechtbank stelt dat de Al
gemene Weduwen- en Wezen
wet (AWW) bepaalt dat voor de
ze uitkering slechts de kinderen
meetellen die al waren geboren
op de dag van overlijden of van
wie de weduwe op dat moment
zwanger was.
Deze bepaling is opgesteld in
een tijd waarin de huidige inse
minatietechniek niet bestond.
Als de wet in dit opzicht moet
worden aangepast, dan is dat
een taak van de politiek en niet
van de rechter, aldus de rechter.
De vrouw gaat in beroep.
