'Eenwording op lange baan'
Kerk Samenleving
Protest tegen discrimatie vreemdelingen
ZATERDAG 13 FEBRUAR11993
redactie dick v
UIT DE KERKBLADEN
Yoga
De Kalwijkse predikant
W.H.B. ten Voorde heeft
het niet zo op yoga. „Yoga
is hier naar het westen ge
bracht, alsof het goed zou
zijn voor je lichaam en
geest", schrijft hij in de
kerkbode 'Om de oude
kerk'. „Maar waar komt
yoga vandaan? De oor
sprong is te vinden in het
Hindoeïsme. Yoga is daar
in een onderdeel van reli
gieuze inspanning om tot
zelfverlossing te komen.
Het doel is dus geestelijk
en is anti-christelijk te
noemen. De rode draad
van het verlossingswerk
van de Here Jezus en de
genoemde inspanning tot
zelfverlossing zijn twee
geestelijk verschillende
werelden."
Ten Voorde erkent ech
ter wel dat een goede ont
spanning van de spieren
'in deze drukke tijd' heel
nuttig kan zijn. „Vandaar
dat mijn vrouw een pro
fessionele ontspannings
cursus heeft opgezet, zo
dat u niet naar 'de yoga'
hoeft te gaan."
Koffie na de dood (8)
Daar gaan we weer met de
fcclame-campagne van de
AWL. Dit keer uit het
,.0egstgeester Kerkblad
Oké. „Van de weg af ge
zien valt er altijd wel wat
•4e.genieten", zo begint re
dacteur Jan van Kuilen
burg. „Is het niet een
schoon landschap, dan
wel een reclamebord
waarop ip woord en/of
beeld en passant wordt
gewezen op begeerlijke
artikelen. Af en toe is het
bord waarschuwend: hier
spelen onze kinderen,
honderd is de absolute li
miet. Beetje dubbel, dat
laatste, maar reclame kan
niet duidelijk genoeg zijn.
Meestal geloof ik het
wel, maar af en toe intri
geert een bord me. Zoals
onlangs. Hen paar weken
geleden nam ik voor het
eerst borden in bushokjes
waar met de tekst 'Is er
koffie na de dood?' Ik zag
dat er kleine lettertjes on
der stonden, maar die kon
ik niet lezen. Wel kende ik
de spijkerbroeken reclame
'Is er Levis na de dood',
maar dat een koffiefirma
zich zo zou presenteren,
dat leek me te ver gaan.
En het absurdistisch to
neel hebben we wel achter
de rug, dacht ik."
Koffie na de dood (9)
De onzekerheid hield niet
lang aan. „Bij nader inzien
bleek het een aanmoedi
ging te zijn de uitvaart ge
heel te laten verzorgen
door de AWL; na het kille
begraven is er in ieder ge
val koffie.
Toen ik het bushokje
van de andere kant nader
de, zag; ik op de buiten-
kantodc tekst 'Geschept
dooreen glas bier'. Een
jonge vrouw keek me
daarbij verwijtend aan
vanuit een andere wereld.
Nu vraag ik me af of beide
acties op elkaar afgestemd
zijn: je wordt platgereden
door iemand die onbe
kwaam achter het stuur
zit, je wordt begraven,
maar dankzij de AWL is
de uitvaart zo geregeld dat
men getroost naar huis
kan gaan.
Als het maar wèl Max
Havelaaris."
Zwarte gereformeerden vrezen manipulatie van blanke NG-kerk
De eerste twee jaar kan nog geen sprake zijn van eenwor
ding van de vier Nederduits Gereformeerde Kerken in
Zuid-Afrika. Dat is de mening van ds. Sam Buti, voorzit
ter van één van de vier, de Nederduits Gereformeerde
Kerk in Afrika (NGKA). In een verklaring zegt Buti dat het
synodebestuur van de NGKA vasthoudt aan de uitgestip
pelde route: eerst de fusie tussen zijn kerk en de Sending-
kerk, daarna pas officiële gesprekken met de voorheen zo
machtige blanke NG-Kerk.
Rotterdam hans willemsDe vier Nederduits gerefor-
cpd meerde kerken zijn een typische
vrucht van het geïnstitutionali
seerde racisme dat de Zuidafri-
kaanse samenleving zo lang
heeft beheerst en grotendeels
nog beheerst. De (blanke) NG-
kerk is de machtige voormalige
'moederkerk' van drie 'doch
ters': de NGKA voor zwarten, de
Sendingkerk voor kleurlingen
en de Reformed Church in Mri-
ca (RCA) voor Indiërs. De
'kleurscheiding' hebben de
dochters al lang, maar de NG-
Kerk nog maar net afgezworen,
maar hereniging lijkt nog ver
weg te zijn.
Dominee Buti zegt dat de ver
klaring nodig was omdat de ver
houdingen binnen de NG-fami-
lie opnieuw onder zware druk
staan. Buti: „Volgende week is
er in Bloemfontein opnieuw een
ontmoeting tussen de synode-
besturen van de vier kerken en
er gaan nu al geruchten dat het
de NG-Kerk gelukt is ons en de
Sendingkerk tot uitstel van onze
fusie te bewegen. Niets is min
der waar. Pas nadat de fusie een
feit is, kan er wat ons betreft on
derhandeld worden."
Dominee Sam Buti (rechts): „Het lijkt erop dat de NG-kerk wel eenwor
ding wil, maar alleen op haar voorwaarden." foto cpd
Kerkorde
Buti heeft er eigenlijk spijt van
dat hij heeft ingestemd met de
ontmoeting in Bloemfontein.
,Het lijkt alsof we het fusiepro-
is niet waar. Er is juist keihard
gewerkt om de kerkorde en de
kerkelijke organisatie voor te
bereiden. Eind dit jaar of uiter
lijk in maart 1994 kan de
de Sendingkerk niet be- we Uniting Reformed Church i:
langrijk meer vinden, maar dat Southern Africa een feit zijn."
Dat Buti er zo aan hecht om
eerst die fusie af te ronden,
heeft alles te maken met de op
stelling van de NG-Kerk. De sy
node van die kerk wees in 1990
een uitnodiging van de drie
zwarte kerken om mee te pra
ten over eenwording af, maar
onderschreef wel het ideaal er
van. Tegelijk werd echter beslo
ten het lidmaatschap voor alle
rassen open te stellen en de weg
op te gaan van een 'open struc-
De voormalige dochterkerken
zijn daar erg boos over, want
het kan uitgelegd worden als
een poging om individuele le
den, maar ook gemeenten, clas
ses en regionale kerken van de
zwarte NG-kerken los te weken.
Grote verdeeldheid onder de
zwarte gereformeerden was dan
ook het gevolg. Buti: „Dat be
sluit heeft veel kwaad gesticht.
Het lijkt erop dat de NG-kerk
wel eenwording wil, maar alleen
op haar voorwaarden. Daar ver
zetten wij ons tegen."
amersfoort «anp
De Raad van Kerken protesteert
tegen de maatregel die het mo
gelijk maakt vreemdelingen lan
ger in politiecellen op te sluiten
dan voor Nederlandse verdach
ten is toegestaan. In een brief
aan de leden van de Tweede
Kamer protesteert de Raad te
gen deze door de regering 'ge
ruisloos ingevoerde' maatregel.
„Door migranten zonder ver
blijfsvergunning voor te stellen
als criminelen, is een klimaat
geschapen waarin het blijkbaar
acceptabel geacht wordt dat zij
drie en maximaal dertig dagen
opgesloten worden in ruimten
waarin Nederlanders niet langer
dan vier dagen mogen blijven
om ernstige psychische bescha
digingen te voorkomen." De
Raad roept de leden van de
Tweede Kamer dringend op
hun afkeuring over deze maat
regel te laten blijken. Naar aan
leiding van het debat dat dit
voorjaar over de 'zogenaamde
illegalen' zal worden gehouden,
maken de kerken zich grote zor
gen over de beeldvorming die in
brede kring over migranten
leeft. „Gesuggereerd wordt dat
migranten zonder verblijfsver
gunning op grote schaal gebruik
maken van sociale voorzienin
gen of in criminaliteit vervallen.
Dit beeld klopt geenszins met
de ervaringen van leden van on
ze kerken."
„De ervaringen in het buiten
land leren dat ongenuanceerde
uitspraken van politici en ande
ren die toonaangevend zijn de
weg vrij kunnen maken voor ge
weld", waarschuwt de Raad.
„Tot nu toe is het geweld tegen
migranten in Nederland be
perkt gebleven. Het is ons aller
verantwoordelijkheid dat dat zo
blijft."
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Hoogland (beiden
part-time): mevr. A. Dekker en
S.J.R. Rosmolen te Garijp (bei
den part-time).
Aangenomen: naar Diever: A.
Molendijk, kandidaat te Alphen
aan den Rijn.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te De Lier: J.A. Sch
neider te Raamsdonk c.a..
Beroepbaarstelling: G. Wijn
stok, Patrimoniumstraat 22,
8261 KP Kampen, tel. 05202-
18260.
BOEKBESPREKING
'Rooie dominee'
Het is al weer lang geleden dat ds. H.A. Visser de
'rooie dominee' werd genoemd. Deze 'betiteling'
stamt uit de tijd toen hij en nog zes andere domi
nees uit Amsterdam, onder wie ook Buskus en
Miskotte, lid werd van de SDAP, waaruit later, in
1946, de Partij van de Arbeid is ontstaan. Toch is
Visser eigenlijk nooit losgekomen van de term
'rooie dominee'. Niet dat hem dit heeft gestoord,
integendeel, hij vond het gewoon leuk.
De in 1911 geboren Visser kreeg vooral bekend
heid toen de NCRV hem verzocht het ziekenpro-
gramma 'Onder de Hoogtezon' te verzorgen. Al
snel was het geen exclusief programma meer
voor zieken, aangezien de onderwerpen die aan
bod kwamen in deze uitzending op het algemeen
pastorale vlak kwamen te liggen. Dit wekelijkse
programma heeft Visser (82) maar liefst achttien
jaar lang verzorgd. Twee jaar geleden kwam er
een eind aan 'zijn' radio-uitzendingen, al had Vis
ser er nog best mee willen doorgaan.
Toch zit de ex-predikant van die 'mooie Wes
ter' niet stil. Hij heeft inmiddels een boek ge
schreven over allerlei zaken die, zo zou je kunnen
zeggen, in de loop der iaren door de drukke om-
roeparbeid zijn blijven liggen. Het boek 'Toen gis
teren nog vandaag was', is geen theologische ver
handeling geworden. Nee, het boek is één grote
kostelijke vertelling geworden, samengesteld uit
tal van anekdotes, die soms heel grappig en hu
moristisch aandoen. Ook de wat serieuzere ver
halen (dingen die het leven raken) ontbreken
niet, maar Visser doet dat op een wijze die hem
zo eigen is. En hij blijft de pastor of dominee.
Toen gisteren nog vandaag was', uitgeverij Boekencen
trum Zoetcrmeer, prijs 29,90 gulden.
Ramadan
Vlak voor dit jaar de ramadan begint (23 februari)
is het boek 'Vasten en feesten in Marokko hoe
vrouwen ramadan vieren' van de antropologe
Marjo Buitelaar verschenen. Hierin wordt een be
schrijving gegeven van de manier waarop vrou
wen in Marokko het voorschrift om te vasten in
de praktijk uitvoeren. Behalve dat vele verhalen
van vrouwen over de ramadan zijn opgetekend
en hun gesprekken en activiteiten tijdens de vas
ten op de voet zijn gevolgd, worden ook de offi
ciële voorschriften in de koran behandeld. Voor
iedereen die via werk- of woonsituatie met
Marokkanen te maken heeft of die belangstelling
heeft voor de islam, biedt dit boek nieuwe inzich-
Vasien en feeslen in Marokkohoe vrouwen ramadan vie
ren Marjo Buitelaar. - Amsterdam Bulaaq, 1993. - 155
p. - Prijs28,50 gulden.
Omgaan met stervenden
Van de hand van dr. M.B. ter Borg is het boek 'De
dood als het einde een cultuur-sociologisch
essay'. Het gaat over de betekenis van sterven en
dood in de moderne samenleving. De schrijver
stelt dat de dood in onze cultuur een duidelijke
plaats in neemt en probeert de betekenis die
mensen geven aan sterven, dood en doodsvermij-
ding te begrijpen als resultaat van belangrijke so
ciaal-culturele ontwikkelingen. Hij gaat daarbij
uit van de concrete dood van mensen, met als
doel de betekenis van de dood voor de moderne
cultuur in het algemeen aan te geven. Ook onze
maatschappij is ingericht, mede met het oog op
de dood. En dat dit gevolgen heeft, niet alleen
voor de manier waarop we met stervenden om
gaan, maar ook voor de manier waarop we leven,
wordt in dit boek behandeld.
De dood als hel einde een cultuur-sociologisch essay
Meerten B. ter Borg. - Baarn Ten Have, 1993. - 139 p. -
Prijs: f29,50.
Inspirerende relatie
Een themanummer ter gelegenheid van het tien
jarig bestaan van het christelijk literair tijdschrift
'Woordwerk' is verschenen onder de titel 'Weer
klank dichter en gemeente aspecten van een
wederkerige relatie'. Tweeëntwintig auteurs, on
der wie Ad den Besten, Inge Lievaart, Hans Werk
man, Anne Schipper en W.J. Schulte Nordholt,
benaderen elk een aspect van de relatie tussen
'dichter en gemeente', waarbij uitgegaan wordt
van de veronderstelling dat deze relatie een 'we
derkerige' is: een heen en weer gaande, van
weerskanten uitgaande en wederzijds inspireren
de relatie.
Weerklank dichter en gemeente aspecten van een we
derkerige relatie onder red. van Anne Schipper. - Wer
kendam De Schans, 1992. - 160 p. - Prijs25,00 gulden.
moskou Met een kruis in zijn hand geklemd protesteert een pries
ter van de Russische orthodoxe kerk tegen het economisch beleid
van de Russische regering. Een groep van enkele honderden demon
stranten, afkomstig uit allerlei niet-politieke groeperingen, eisten de
ze week de terugkeer van de vroegere USSR. foto epa
HET WEER
ROB GROENLAND
Somberheid geeft drukte
Het sombere grauwe weerbeeld,
waarbij diverse weermannen liever
aan een winterslaap beginnen,
geeft voor een speciale groep me
teorologen juist hele drukke werk
dagen. Deze doelgroep bestaat uit
de luchtvaartmeteorologen van on
ze nationale luchthaven Schiphol.
Deze mensen hebben speciaal de
taak al het vliegverkeer op en in de
omgeving van Schiphol, te voorzien
van meteorologische informatie.
Juist in deze dagen met veel laag
hangende bewolking en mist wordt
er extra aandacht besteed aan de
berichtgeving naar de piloten.
Soms moeten vliegtuigen hierdoor
op een andere hoogte gaan vliegen
of mogen pas later gaan landen of
starten. Bij zeer dichte mist kan
het soms voorkomen dat de lucht
haven tijdelijk wordt gesloten, en
dat is best ingrijpend te noemen.
Mist is in feite voor het vliegverkeer
nog gevaarlijker dan een storm-
veld, omdat men dan zonder veel
problemen met de neus in de wind
kan dalen en landen.
Wel gevaarlijk zijn de plotseling op
tredende zware windstoten over de
starten landingsbanen. Soms tre
den er ook gevaarlijke onzichtbare
wervelbewegingen op, die in het
vakjargon "clear airturbulence"
worden genoemd. Het venijnige
achter dit laatste verschijnsel is,
dat het vanaf de grond niet altijd
duidelijk is waar en wanneer het de
kop opsteekt.
In oktober 1981 veroorzaakte een
windhoos een vliegtuigongeluk bo
ven Moerdijk (bij Rotterdam). Dit
blijven echter fenomenen die abso
luut niet tevoren zijn te voorspel
len. Omdat dergelijke zware wind
hozen meestal bij goed ontwikkel
de buiencomplexen kunnen optre
den, is het advies aan de piloot
vaak om de zware buien te ontwij
ken.
Ook dit weekeinde wordt het druk
voor onze luchtvaartmeteorologen,
want het zeer stabiele rusbge weer
beeld met mist en laaghangende
bewolking en opklaringen weet nog
niet van wijken. De grote Europese
hogedrukgordel trekt wel langzaam
naar Rusland, maar de depressies
ten westen van ons weten pas be
gin volgende week door te breken.
Morgen (zondag) kan bij een wat
aantrekkende zuidoostenwind wat
drogere lucht gaan binnenstromen
en kunnen de opklaringen nog wat
uitgebreider worden.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Zuid-Noorwegen:
Langs de westkust wolken-
landinwaarts
opklaringen en plaatselijk
mist. Maxima in het fjor-
dengebied rond 4 graden,
nabij Oslo iets lager, 's
Nachts lichte vorst.
Zuid-Zweden:
Rustig weer met enkele
wolkenvelden en aanhou
dend grote mistkansen.
Vrijwel droog. Maxima en
kele graden boven nul, in
de meest lichte vorst.
Denemarken:
Op veel plaatsen mist,
motregen of laaghangende
wolken. Temperaturen
tussen de 1 en 5 graden.
Britse Eilanden:
Veel bewolking en vooral
in Engeland plaatselijk-
of motregen. Middagtemper
zeekust.
België en Luxemburg:
Veel bewolking en plaatselijk mist of
motregen. In de Ardennen en Luxem
burg meer kans op zon. Maxima tussen
1 en 4 graden, 's nachts met uitzonde
ring van kuststrook plaatselijk lichte
vorst.
Duitsland:
In het algemeen bewolkt en in het Duit
se laagland nu dan wat motregen. Plaat
selijk mist. In heuvels en bergen perio
den met zon. Maxima tussen de 4 en 7
graden, in het Duitse laagland en in
hardnekkige mist lager; 's nachts lichte
vorst, behalve in Schleswig-Holstem.
Afwisselend wolkenvelden en zon.
Droog. Maxima ongeveer 20 graden.
Canarische Eilanden:
Flink wat zon en droog. Middagtempera»
turen rond 21 graden.
Marokkaanse westkust:
Geleidelijk vrij zonnig en droog. Maxima
van 18 graden rond Tanger tot 22 gra
den rond Agadir.
Tunesische kust:
Vrijdag perioden met zon. zaterdag meer
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
ZATEROAG 13 FEBRUARI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 7.57 zononde
Maan op 01.51 maan on
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 7.38 en 20.12
Laag water 3.16 en 15.56
Weerrapporten 12 feb 7 u
i het r
op e
i droog.
het zuiden.
Frankrijk:
Vooral in het noorden op veel plaatsen
mist of laaghangende bewolking, in de
Vogezen zon. In het midden en zuiden in
de ochtend kans op mist. in de middag
uren op meer plaatsen zon en vrijwel
overal droog. Maxima in het noorden 3
tot 7 graden, van de Dordogne tot de Có-
te dAzu r 11 tot 15 graden
Corsica en Sardinië:
Afwisselend wolken en
Maxima rond 14 graden.
Spanje:
OP veel plaatsen bewolkt en vooral m de
oostelijke helft buiige regen. Maximum
temperatuur in het binnenland, aan de
oostelijke Costa's en langs de Atlanti
sche kust tussen de 9 en 14 graden, aan
de zuidelijke Costa's 16 tot 18 graden.
Portugal:
Veranderlijk bewolkt en geleidelijk afne
mende neerslagkansen. Middagtempe-
ratuur 14 aan de Costa Verde tot 17 gra
den indeAlgarve.
Zwitserland en Oostenrijk:
Weinig verandering, dus aanhoudend
droog en in de bergen veel zon. In veel
dalen mist of laaghangende wolken
Innsbruck onbew