KIJKGELD
OMLAAG!
Boeren boos over hoger quotum Italië
Arbeidsinspectie onderzoekt gemeentehuizen in de regio
Minister hekelt
wurgcontracten
Studie psychologie ook in Leiden erg in trek
Randstad
'ATJ
HANSAHOSKS
Cara-patiënt wil meer voorlichting
DINSDAG 9 FEBRUAR11993
1!
LEIDEN HERMAN JOUSTRA
In de hal van het Leidse stadhuis, vlakbij de
informatiebalie, hangt een bordje 'uit'. Dat
doet een tikkeltje overbodig aan, want de
draaideuren naar de Vismarkt bevinden
zich hooguit een paar meter verder. In de
rest van het gebouw valt niet zo s'nel een
bewegwijzering te ontdekken, die uitsluit
sel geeft over waar de (nood)uitgangen
zijn.
Nergens hangen sproei-installaties. Wel
opvallend aanwezig: brandblussers in alle
mogelijke hoeken van het gebouw en rood-
omrande brand- en veiligheidsvoorschrif
ten, inclusief ontruimingsplan in geval van
nood. Dat is het resultaat van een vluchtige
steekproef naar de brandveiligheid in het
stadhuis.
Aanleiding voor het steekproefje vormt
het onderzoek dat de Arbeidsinspectie van
district Zuid-Holland (zonder de regio Rot
terdam) deze week begint naar de arbeids
omstandigheden in gemeentehuizen. Be
halve in Leiden, wordt in deze regio ook
onderzoek gedaan in Zoeterwoude, Leider
dorp, Katwijk, Rijnsburg, Noordwijk,
Noordwijkerhout, Lisse, Sassenheim,
Oegstgeest en Alphen aan den Rijn. De ge
meenten ontvangen hierover binnenkort
een brief. Naast de brandveiligheid, wordt
ook onder meer gekeken naar de arbeids
omstandigheden van afdelingen die met
beeldschermen werken.
W. Deelen, woordvoerder van de gemeente
Leiden, is tevreden over de brandpreventie.
„We hebben hier drie grote locaties waar
ambtenaren werken. De Sociale Dienst aan
de Langebrug, het Stadsbouwhuis aan de
Langegracht en het stadhuis. De eerste
twee zijn moderne gebouwen. Er zijn
brandmeldinstallaties, vluchtwegen en be-
wijzeringen."
In het stadhuis ligt de situatie iets minder
gunstig, maar dat is volgens Deelen een
kwestie van tijd. „De komende maanden
worden hier ook brandmeldinstallaties
aangelegd. Plus een automatische nooduit
gangsignalering. Er lichten dan bordjes op
die naar de juiste uitgangen wijzen. Dus
niet die uitgangen waar in de buurt brand
Verder beschikt elke locatie over een zo
geheten 'actieve hulpverleningsvereniging'.
Dat zijn groepen van ongeveer 25 man. Elk
lid heeft een EHBO-diploma, wordt jaar
lijks getraind in blus- en ontruimingswerk
zaamheden in het geval van een calamiteit.
Die groepen komen in actie in de paar mi
nuten voordat de brandweer aanwezig is.
Er is een goed uitgewerkt noodplan", aldus
Deelen. „Het is dus prima geregeld, al zal
de Arbeidsinspectie altijd wel iets aan te
merken hebben."
K'eskeurige kijker
"aar Hans A"*ers. wan,
n,et zaterdag
nu
tot en
geeft
I CJ
o PA
I J s
P B
d e
E N
Ataeunsotomm
Aanbieding geldt niet In combinatie met andpre kortingsregelingen. /ftfrihn b*Mv*l
's Nachts niet alleen werken
LEIDEN HERMAN JOUSTRA
Werknemers in de horeca heb
ben steeds minder trek om al
leen te werken in de nachtelijke
uren. Zij voelen zich niet langer
veilig. Bedreigingen zijn aan de
orde van de dag. Dat was de
conclusie van de Horecabond
FNV na een bijeenkomst in
Utrecht. Reden genoeg om de
komende CAO-onderhandelin-
gen in te gaan met de eis dat
werknemers in cafés, disco's en
Jos Ponsioen, de voorziter van
de afdeling Leiden van Horeca
Nederland, de werkgeversorga
nisatie, kan zich dat wel voor
stellen. Wat het gevaar voor de
Leidse horecawerknemer be
treft, dat valt volgens Ponsioen
reuze mee. In Leiden lijkt hem
die eis niet urgent. Bovendien
werken er in de meeste zaken al
twee of n
Minister H. Alders van milieu
vindt dat provincies en ge
meenten volstrekt verkeerd om
springen met de afvalverwer
king. Daarbij gaat het meer an
dere om het 'wurgcontract' dat
de Gevulei afsloot met Zeeland
voor het storten van afval uit de
Leidse regio. „Het loopt gierend
uit de klauwen en het heeft
niets te maken met het feit dat
we een gezamenlijk afvalpro
bleem hebben:', zegt de minis
ter in het blad van de vakcen
trale FNV. Alders kondigt aan
dat hij in de toekomst zeker zal
ingrijpen om wurgcontracten te
voorkomen. De wet die daar de
mogelijkheden toe biedt moet
echter nog worden behandeld
door de Eerste Kamer.
Behalve de minister spreken
ook de Leidse wethouder H. de
la Mar en zijn Leiderdorpse col
lega C. Huigen zich uit over de
hoge kosten van vuilverwerking.
Nadat de Gevulei niet meer te
recht kon in Drente, werd het
gehekelde wurgcontract met
Zeeland afgesloten. Volgens De
la Mar kost de stort Zeeland 60
gulden, maar wordt 120 in reke
ning gebracht. Bovendien moe
ten de Zeeuwen in ruil in de
toekomst gratis in Zuid-Holland
kunnen storten. De la Mar raadt
Zeeland spottend aan de wa
penspreuk ;'Ik worstel en kom
boven' (Luctor et emergo) te
veranderen in 'Na ons de zond
vloed'.
De directeur van een stort
plaats in Medemblik rekent
voor dat de burgers in zijn regio
in de toekomst het forse bedrag
van 400 gulden per jaar moeten
betalen voor de afvalverwer
king. Een bedrag dat minister
Alders weliswaar veel noemt,
maar hij wil daar niet in tege
moet komen door bijvoorbeeld
btw-vrijstelling waar de Leidse
regio om heeft gevraagd. Overi
gens betaalt volgens wethouder
Huigen een Leiderdorps een
persoons huishouden nu al 384
gulden aan reinigingsrecht en
een gezin zelfs 552 gulden.
Universiteit wil toestroom studenten indammen
'Dit is voor ons niet te verteren
Meer en meer doen psycholo
gen van zich spreken in de sa
menleving: na de vliegramp in
de Bijlmer waren de zieleknij-
pers niet aan te slepen. Ze rol
den over het tv-scherm om hun
zegje te doen over mogelijke
trauma's en het belang van des
kundige hulpverlening. Ook in
het algemeen laten psychologen
van zich horen in dag- en week
bladen: zo vindt de rubriek van
professor R. Diekstra in deze
krant wekelijks gretig aftrek.
Het gevolg van al die psycho
logen op televisie en in de krant
is een enorme populariteit van
de universitaire studie psycho
logie. In Leiden barst de studie
richting daardoor bijna uit zijn
voegen, aldus studiecoördina
tor, N. Zandvliet.
Cara patiënten hebben behoefte aan meer voor
lichting over het gebruik van medicijnen. Zij wil
len weten of er alternatieve geneesmiddelen voor
hen zijn en of langer gebruik van deze middelen
gevolgen voor hun gezondheid heeft. Dit is een
van de uitkomsten van het onderzoek van de
Leidse wetenschapswinkel in opdracht van de
Vereniging Belangenbehartiging Astmapatiënten
(VBBA). In dit vooronderzoek zijn de behoeften
van cara-patiënten onderzocht wat betreft medi
sche zorg, voorlichtingen onderzoek. Het Neder
lands Astmafonds is bereid om geld te steken in
een vervolgonderzoek.
Psychologie studeren is in
trek: overal in den lande signa
leren universiteiten die tendens.
Ook de Leidse universiteit
kampt met een stijgend aantal
eerstejaars studenten: komend
studiejaar worden maar liefst
zeshonderd inschrijvingen ver
wacht. En dat levert problemen
op: er is simpelweg geen plaats
in de collegezalen en de kwali
teit van het onderwijs heeft er
onder te lijden. Bovendien:
waar moeten al die afgestudeer
de psychologen straks emplooi
vinden?
Volgens Zandvliet is een van
de verklaringen voor de popula
riteit van de studie psychologie
inderdaad de 'toegenomen
zichtbaarheid van psychologen
in de samenleving'. „Op televi
sie, in de dag- en weekbladen
zijn ze steeds vaker te horen."
Daarnaast ziet Zandvliet een
verklaring in de drang van jon
geren om 'mensen te helpen'.
Ten slotte zou psychologie een
relatief makkelijke studie zijn.
En dat zou de huidige generatie
die niet langer dan zes jaar mag
studeren en ook nog te maken
heeft met een 'tempobeurs',
Komend studiejaar worden zeshonderd eerstejaars studenten psychologie in Leiden verwacht: met de betrekkelijke rust in de collegezalen zal het
daardoor gedaan zijn. archieffoto loek zuyderduin
goed van pas komen.
Het begint een beetje te lijken
op de populariteit van de studie
rechten in Leiden, hoewel psy
chologie wat aantallen studen
ten betreft daaraan nog niet kan
tippen. Rechten heeft namelijk
twee keer zoveel eerstejaars als
psychologie dit studiejaar: 980
versus 460. „Als je naar be
roepsmogelijkheden kijkt is
rechten wel vergelijkbaar met
psychologie: je kunt er heel veel
kanten mee op en hoeft uitein
delijk niet als psycholoog je
brood te verdienen. Het gaat
immers ook om algemene vaar
digheden die in veel beroepen
bruikbaar zijn", licht Zandvliet
toe.
De populairste afstudeerrich
tingen van de studie zijn in Lei
den 'klinische psychologie' en
'organisatiepsychologie'. De
eerste leidt op voor een beroep
als hulpverlener: de psycholoog
die mensen in nood kan helpen.
Met de tweede specialisatie
kunnen psychologen onder
meer aan de slag als organisa
tiedeskundige in een bedrijf, of
bij de afdeling werving en selec
tie van bijvoorbeeld een outpla
cementbureau.
Hoe zit dat nu in de praktijk
met die werkgelegenheid? „Ja,
die vele studenten maken het
ons ftioeilijk, niet alleen prak
tisch gezien omdat de kwaliteit
van het onderwijs daar dus on
der kan lijden. Maar we voelen
ons ook maatschappelijk ver
antwoordelijk: het is niet realis
tisch om te denken dat alle stu
denten klinische psychologie
straks ook inderdaad als hulp
verlener aan de slag kunnen."
Om de grote hoeveelheid stu
denten in te dammen, over
weegt Leiden nu een 'plaat
singscommissie' die toekomsti
ge eerstejaars eventueel naar
bijvoorbeeld Amsterdam kan
doorverwijzen. Het universi
teitsbestuur moet zich daar nog
over buigen. Ook een beperking
van het aantal studenten, een
'numerus Fixus' behoort tot de
mogelijkheden.
Voorlopig wil Zandvliet er dit
over kwijt: „Voor ons in Leiden
is het maximum eerstejaars stu
denten psychologie: 450. Het
ziet er nu naar uit dat dat er veel
meer worden. Dat gaat ten kos
te van het onderwijs. Dus er
moet wat gebeuren
Onbegrijpelijk en onaanvaardbaar noemt veehouder Jan
de Jong uit Ter Aar het dat Italië dit jaar maar liefst
900.000 ton extra melk bovenop het bestaande melkquo
tum heeft gekregen van de EG. „Zoiets is voor ons niet te
verteren", zegt hij. „Je probeert je collega's ervaq te over
tuigen dat de invoering van het quota-systeem goed is
geweest en dan lappen ze in Italië alles aan hun laars."
Wrijvingen als deze daargelaten
is De jong - voorzitter van de
vereniging bedrijfsvoorlichting
en de plaatselijke afdeling van
de melkcoöperatie - achteraf
gezien zeer tevreden over het
quoteringssysteem. De super
heffingen en de melkquota wer
den nu zo'n tien jaar geleden
ingevoerd en volgens De Jong
heeft het de hele sector veel
goed gedaan.
„Toen we er aan moesten be
ginnen hebben we een informa
tie-avond belegd. De zaal puilde
uit, iedereen dacht 'nu gaan we
er aan'. We hadden het idee dat
de kosten voor ons hetzelfde
zouden blijven, terwijl we
moesten beginnen met een ge
richte bedrijfsvoering, met elk
jaar minder produceren. Ach
teraf bleek het allemaal juist
goed te hebben gewerkt", aldus
De Jong.
Hoe dat kan is volgens hem
makkelijk te verklaren. Zo zijn
het melkoverschot en de boter
berg inmiddels weggewerkt en
dat is gunstig voor de melkprij
zen. „Je kunt met zijn allen be
ter twee procent te weinig pro
duceren dan één procent te
veel, zeg ik maar. Dat laatste is
altijd slecht voor de prijzen."
Invloeden van buitenaf heb
ben er volgens de veehouder
toe bijgedragen, dat zijn sector
gezonder werd. Zo daalde de
rentevoet in de jaren tachtig in
eens behoorlijk, waardoor het
aflossen van investeringen
goedkoper werd. Ook daalde de
prijs van de veevoeders en
kunstmest flink.
„Toen we in 1984 hoorden
dat er melkquota's zouden ko
men, had ik net een nieuwe lig-
boxen-sta! laten bouwen", zegt
De Jong. „Als peiljaar zou 1983
worden gebruikt. In dat jaar had
ik 75 koeien, maar in die nieu
we stal wilden we groeien naar
honderd melkkoeien. Als je bij
wilde blijven moesten er elk jaar
een paar koeien bij. We maak
ten ons bij de invoering van de
quotering en de superheffing
dus flinke zorgen."
De Jong werd in '84, in '87 en
in '90 achtereenvolgens met
8,65,6,65 en 4,25 procent gekort
op zijn melkquotum. Inmiddels
zit hij weer op het oude niveau
doordat hij melkquota heeft bij-
gekocht. De honderd koeien
zijn er echter nooit gekomen.
Zestig koeien staan er op stal,
doordat zij meer zijn gaan pro
duceren wordt het quotum elk
jaar vol gemaakt. Intussen heeft
de ondernemer zo'n negen hec
tare grond van de buurman
overgenomen. Daardoor is het
bedrijf van De Jong praktisch
zelfvoorzienend geworden.
Alleen lofzangen hoor je niet
van de veehouders over het
quotastelsel. Zo heeft de invoe
ring ook tot problemen geleid,
vooral voor jonge ondernemers.
„Het is voor jonge veehouders
een probleem om quotum bij te
kopen. Er zijn er veel bij die iets
gaan doen in een neventak, om
zo financieel alles op poten te
krijgen. Die beginnen met
vleesvee of iets dergelijks. Of
doen er iets heel anders naast.
Hier in Ter Aar ken ik er één die
ook verkoper is en één die aan
grondonderzoek doet.
