'Kerk zonder zending is
gezelligheidsvereniging'
Kerk Samenleving
Sudanese
christenen
vragen paus
om hulp
Ugandese devotie bij paus-bezoek
'Alle slachtoffers belangrijk voor kerk'
Jongeren hebben recht op
volwaardige plaats in kerk
MAANDAG 8 FEBRUAR11993
BUITENLAND KORT
Vietnam
Dc plaatsvervangende 'mi
nister van buitenlandse za
ken' van het Vaticaan, mgr.
Claudio Celli, is voorzichtig
optimistisch over de toe
komst van de Rooms-Ka-
tholieke Kerk in Vietnam.
„Ik denk dat we op de goe
de weg zijn, al blijven er
sommige problemen die
moeten worden opgelost",
zei Celli gisteren in Hanoi.
Celli heeft de afgelopen
week naar eigen zeggen
openhartige gesprekken ge
voerd met regeringsfunctio
narissen en kerkelijke lei
ders in onder meer Hanoi
en de noordelijke stad Vinh
over de benoeming van
nieuwe bisschoppen, de
toelating van meer studen
ten tot de priestersemina
ries en andere kwesties
waarover de Vietnamese re
gering en het Vaticaan van
mening verschillen.
De communistische rege
ring van Vietnam bracht
sinds de val van het door de
Verenigde Staten gesteunde
Zuid-Vietnam in 1975 vele
priesters over naar herop
voedingskampen. De
laatste jaren versoepelde de
regering de beperkingen die
de kerk werden opgelegd,
maar vorig jaar liepen de
spanningen tussen kerk en
staat opnieuw op, toen het
Vaticaan priesters verbood
lid te worden van het rege
ringsgezinde patriottisch
front.
Bijbelfilm
Militante moslims in de In
diase deelstaat Jammu en
Kashmir hebben de oorlog
verklaard aan een televisie
serie over de bijbel, waarin
acteurs bijbelse figuren uit
beelden. Volgens de mos
lims is de serie, die wordt
uitgezonden door de staat
stelevisiemaatschappij
Doordashan, godslasterlijk.
„Alle profeten met inbegrip
van lezus Christus en Mo-
zes worden door de mos
lims evenzeer vereerd en
geen sterfelijk wezen kan
hen naspelen", aldus de
ondergrondse islamitische
groep Jamait-ul-Mujahedin
in een verklaring. De groep
roept op tot stakingen bij
overheidsinstallaties in de
deelstaat, als de serie niet
wordt stopgezet.
Schuldbelijdenis
De Zuidafrikaanse minister
van werkgelegenheid, Leon
Wessels, heeft vrijdag ge
zegd dat zijn lidmaatschap
van de (blanke! Nederduit
se Gereformeerde Kerk een
grote rol heeft gespeeld in
zijn besluit twee jaar gele
den om schuld te bekennen
voor het apartheidsbeleid.
Hij kende door zijn voor
aanstaande positie binnen
de kerk vele kerkelijke lei
ders, onder wie tegenstan
ders van het apartheidsbe
leid, zei hij tijdens een pers
conferentie.
Wessels baarde ruim
twee jaar geleden opzien
door in het openbaar zijn
verontschuldigingen aan te
bieden voor de pijn die het
apartheidsbeleid van de
Zuidafrikaanse regering
heeft veroorzaakt. Vele
Zuidafrikanen gaan ervan
uit dat de 'bekering' van
Wessels mede voortvloeide
uit zijn verblijf in een zwar
te woonwijk in het kader
van een kerkelijk uitwisse
lingsprogramma.
Zonder zending verwordt een kerk tot een gezelligheids
vereniging van gelijkgestemde zielen die zich slechts
concentreert op haar eigen belang en haar eigen voort
bestaan.
zin?' haar 200-jarig bestaan. Het
Zendingsgenootschap is de
oudste zendingsorganisatie in
Nederland.
Ook de andere sprekers voel
den niets voor afschaffing van
de zending, al erkende K.
Berends, secretaris Zending en
Werelddiaconaat van de Gere
formeerde Kerken in Neder
land, dat er binnen de kerken
'grote verlegenheid' bestaat
over wat zending inhoudt. Ker-
De secretaris van de Nederland
se Zendingsraad, dr. G.J. van
Butselaar, gaf afgelopen zater
dag dit antwoord op de zin van
de kerkelijke zending. Het Zeis
ter Zendingsgenootschap, het
zendingsorgaan van de Evange
lische Broedergemeente (15.000
leden van wie vele in Suriname
zijn geboren), vierde met het
symposium 'Heeft zending nog
kleden hebben meer begrip ge
kregen voor de waarde van an
dere culturen en vragen zich af,
of de verkondiging van het
evangelie in die culturen nog ter
zake is.
De vroegere hoofdredacteur
van het Friesch Dagblad, de
hervormde predikant Y. Schaaf,
sprak van een 'wonderlijk pro
bleem'. Bij niet-christenen be
staat een traditioneel beeld van
zending als zieltjeswinnerij,
hoewel de kerkelijke zendings
instanties het idee van zending
als ledenwerving allang hebben
verlaten. De kerken in de ont
wikkelingslanden bepalen zelf
hoe ze het evangelie willen uit
dragen, maar de zendingsin
stanties in Nederland hebben
de gemiddelde Nederlander
daarvan nog niet kunnen door
dringen.
De voorzitter van het zen
dingsorgaan van de Evangeli
sche Broedergemeente in Suri
name, ds. H. Zamuel, onder
streepte dat de kerk gevoelig
moet zijn voor de cultuur en de
omstandigheden waaronder zij
werkt. De kerk moet durven tij
delijk te zijn, aldus Zamuel: zij
behoort standpunten in te ne
men die horen bij de tijd wahrin
zij werkt en mag zich niet be
perken tot het verkondigen van
voor de eeuwigheid geldende
waarden.
GULU «DPA-RTR-A
culu/kampala Vele honderdduizenden
Ugandezen hebben het afgelopen weekein
den in Culu en Kampala door de paus opge
dragen missen bijgewoond. De plechtigheid
in Kampala stond in het teken van de verering
van 22 martelaren, die aan het eind van de
vorige eeuw levend werden geroosterd. De
22, die tot het anglicaanse en rooms-katho-
lieke geloof waren bekeerd, hadden gewei
gerd aan de homoseksuele verlangens van
koning Mwanga te voldoen.
De paus bad samen met enkele anglicaanse
Ugandese bisschoppen bij het monument en
zei dat de martelaren, die in heel Afrika wor
den vereerd, een symbool van deugdzaam
heid voor de Afrikaanse christenen van nu
moeten zijn. Hij onderstreepte dat de Ugan
dezen na jaren van dictatuur en burgeroorlo
gen behoefte hebben aan het evangelie en
morele waarden. Uganda staat op een kruis
punt, constateerde de paus. „Zijn bevolking
heeft het zout van Gods werk nodig om de
deugden naar boven te brengen van eerlijk
heid, goedheid, gerechtigheid en bezorgheid
voor de waardigheid van anderen die als eni
ge de wederopbouw van Uganda op een vast
fundament kunnen garanderen", aldus de
paus.
FOTO EPA
De christenen in Sudan hebben
paus Johannes Paulus II ge
vraagd hen te sterken in hun
verzet tegen de islamitische re
gering, die een 'heilige oorlog'
tegen de christenen in het zui
den van Sudan zou voeren. De
paus brengt woensdag een be
zoek van negen uur aan de
Sudanese hoofdstad Khartoum,
waar hij onder meer een ont
moeting heeft met president
Omar Hassan al-Bashir.
De Raad van Kerken van
Sudan waarschuwt de paus in
een brief, die de Sudanese bis
schop Peride Taban hem zater
dag in de Noordugandese stad
Gulu overhandigde, dat hij zal
worden begroet door politici
aan wier hand 'het bloed van
talrijke priesters, religieuzen en
andere gelovigen kleeft'. De re
gering heeft met succes de kerk
vervolging in de doofpot weten
te stoppen en maakt zich schul
dig aan slavernij, aldus de
Sudanese kerken. Zij schrijven
dat de regering kortgeleden een
nieuw offensief tegen de chris
tenen in het zuiden van Sudan
is begonnen.
IKV-secretaris
pessimistisch
terug uit Turkije
Alleen als Bosnië-Hercegovina
een VN-protectoraat wordt, be
staat er enige kans dat de 'nor
male tijden' in de voormalige
Joegoslavische republiek terug
keren. IKV-secretaris Mient Jan
Faber hoefde dat de Bosnische
vluchtelingen die hij in Turkije
bezocht, niet in te fluisteren.
„Daar waren ze zelf heel vier
kant in."
Op zijn zoveelste 'J
vië-missie', dit keer naar Tur
kije, bespeurde Faber weinig
optimisme. Toch leefde in het
'buitengewoon trieste gezel
schap' in het vluchtelingen
kamp aan de Bulgaarse grens
nog steeds de hoop op terug
keer naar normale tijden. „We
hebben altijd samengewoond
met Serviërs en Kroaten. Het
ligt niet aan de buren, het ligt
aan de leiders."
Symposium over culturele identiteit in Latijns-Amerika
nijmegen anp
Indianen, negers, landlozen en
daklozen zijn allen slachtoffers
binnen de Latijnsamerikaanse
maatschappij.'Het is één van de
belangrijkste taken van de kerk
om niet de ene groep slachtof
fers boven de andere te stellen,
omdat die cultureel hoger zou
staan. Volgens de Braziliaanse
missioloog Paulo Suess dient de
kerk dan ook geen enkele cul
tuur tot normcultuur te verhef
fen. „Elke groep slachtoffers is
even belangrijk voor ons", be
nadrukte hij vrijdag op een
symposium over 'culturele
'identiteit in Latijns-Amerika en
Europa' in Nijmegen. Het sym
posium werd gehouden ter ge
legenheid van het emeritaat van
prof. dr. J. van Nieuwenhove als
hoogleraar in de actuele situatie
en geschiedenis van de kerk in
Latijns-Amerika.
Suess, hoogleraar aan de
theologische faculteit Nossa
Senhora de Assuncao te Sao
Paulo, reageerde op de Poolse
theologe en filosofe Halina
Bortnowska. Zij meende dat
slachtoffers van een onderdruk
kend politiek of maatschappe
lijk systeem door hun gemeen
schappelijke ervaringen goed
onderling kunnen communice
ren. Met slachtoffers met ande
re ervaringen verloopt de com
municatie een stuk moeizamer,
zeker als er sprake is van bot
sende belangen. Toch zouden
bijvoorbeeld slachtoffers van
het communisme, waartoe ze
zichzelf rekent, en Latijnsameri
kaanse 'outcasts' elkaar van
dienst kunnen zijn. Daarbij
hebben ze echter de hulp van
anderen nodig.
Bortnowska, tevens bestuurs
lid van de internationale rooms-
katholieke vredesbeweging Pax
Christi, constateerde dat af
wachten onder het communis
me 'de veiligste manier om te
overleven' was. Ook leerden de
Polen het af zich verantwoorde
lijk te voelen voor wat er in hun
land gebeurde. De geestelijken
namen een soortgelijke hou
ding aan.
De Rooms-Katholieke Kerk in
Polen verliest volgens de theo
loge haar autoriteit, nu ze zich
een plaats binnen de gevestigde
orde heeft verworven. Ze is er
van overtuigd dat de kerk niet
zonder vijand kan leven. Nu het
communisme geen bedreiging
meer vormt, gaat ze op zoek
naar nieuwe 'vijanden', zoals de
ongelovige Polen.
Jongeren moeten een volwaar
dige plaats krijgen in het ker
kelijk bedrijf. Zij moeten aan
alle vormen van kerkewerk
kunnen deelnemen, zonder
dat zij hiervoor eerst geloofs
belijdenis hebben afgelegd of
in het ambt zijn bevestigd.
Dat is één van de aanbeve
lingen in het rapport 'Kerk
door de knieën', dat de gere
formeerde synodë deze week
tijdens een speciale zitting
over jongeren behandelt. Qpk
het eerder gepubliceerde VU-
onderzoek waaruit blijkt dat
het christelijk geloof nauwe
lijks of geen rol speelt in de ge
loofswereld van jongeren,
wordt daar besproken.
Doopleden en dat zijn
jongeren doorgaans moe
ten altijd kunnen deelnemen
aan het avondmaal, schrijft
het deputaatschap Gemeen
teopbouw. Ook moeten zij
na een gesprek over hun mo
tieven de gelegenheid krij
gen hun kinderen te laten
dopen. Op dit moment moet
daarvoor eerst openbare ge
loofsbelijdenis worden afge
legd. Bovendien moeten naast
de bestaande vorm voor het
i belijdenis andere
i worden erkend. Daar
toe dienen speciale formulie
ren ontworpen te worden, al
dus het deputaatschap, dat
verder onder meer wil dat in
het nieuwe Liedboek voor de
Kerken meer liederen staan
die jongeren van harte kunnen
meezingen.
HET WEER
ROB GROENLAND
Hogedruk oppermachtig
Een wel heel opvallend verschijn
sel de laatste twee weken is de
aanwezigheid van een oppermach
tige gordel van hogeluchtdrukover
onze omgeving naar Midden-Euro
pa. De vleugels van deze hogedruk
reiken zelfs tot over Schotland,
waar men kan bijkomen van al het
stormgeweld in januari. Langs de
Schotse oostkust maakte de bevol
king in het afgelopen weekeinde
volop lente-achtige taferelen mee.
Bij de heersende niet al te sterke
westenwind zorgden de bergen
voor een warme fohnwind, die aan
de oostkust de luchttemperatuur
tot 15 16 graden deed oplopen.
Niet alleen de Schotse stranden
konden proeven van de lente maar
ook de hogere delen van België en
Duitsland maakte vorige week ter-
rasjesweer mee. Terwijl de dalen in
een mist waren gehuld bij vries
temperaturen, kwam het op de top
pen van de Ardennen op donder
dag en vrijdag tot 12 graden Cel
sius. Deze ogenschijnlijk vreemde
temperatuursverdeling had alles te
maken met de opbouw van de at
mosfeer op dat moment. De koude
re en zwaardere lucht verzamelde
zich aan het oppervlak, terwijl aan
zienlijke warmere lucht zich daar
boven nestelde. Deze opbouw
wordt in meeste gevallen geken
merkt door een scherpe begren
zing, bestaande uiteen wolkende
ken tussen de 500 en 1000 meter
hoogte. Alles dat boven dit wolken
deken uitsteekt, bevindt zich in de
zon bij een 10 tot 15 graden hoge
re temperatuur!
In ons vlakke Hollandse landschap
gebeurde er weinig spectaculairs.
Een uitzondering werd er zaterdag
in de namiddag gemaakt, toen tus
sen Haarlem en Leiden het grauwe
wolkendeken plotseling enkele ga
ten vertoonde, waarbij zonlicht het
aardoppervlak kon bereiken.
De komende avond, nacht en mor
gen overdag houden de onderste
lagen van de atmosfeer een winter
slaap (evenals de weermannen).
Het vrijwel ontbreken van stroming
maakt het voor eventuele mist ge
makkelijk om zich te handhaven.
Belangrijk is dat zowel de lucht als
bodemtemperatuur in onze regio
boven het vriespunt blijft. Als de
mist verdwijnt, blijft er een geslo
ten stratusdek over, waarachter de
steeds krachtiger wordende februa-
ri-zon blijft verscholen. De compu-
terkaarten schetsen tot aan het vol
gende weekeinde een zich handha
vende hogedrukgordel over ons
land. Heel misschien dat er op
woensdag wat drogere lucht van
het continent ons gebied binnens
ijpelt en het hardnekkig stratusdek
weet op te lossen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig toten met
dinsdag.
Zuid-Noorwegen.-
In het westelijk kustge
bied bewolkt en tijd tot
tijd regen. In de omgeving
van Oslo ook enkele opkla
ringen en vrijwel droog.
Maxima rond 6 graden,
maar noord van Oslo kou
der met in de nacht vorst.
Zuid-Zweden:
Perioden met zon, afge
wisseld door enkele wol
kenvelden. Droog. Maxima
2 tot 5 graden, in de nacht
lichte, eerst plaatselijk
ook nog matige vorst.
Denemarken:
In het algemeen veel be
wolking en vandaag van
tijd tot tijd motregen. Mid-
dagtemperaturen 5 tot 7
graden.
Britse Eilanden:
Rustig en bewolkt weer.
Plaatselijk mist of motre
gen. Maxima vandaag rond 10 graden,
morgen iets lager.
België en Luxemburg:
Veel bewolking en plaatselijk mist of
motregen. Middagtemperatuur van 7
graden aan de Belgische kust tot iets
Luxemburg.
in SchleswiL
Mecklenburg-Vorpommern
wat motregen. Plaatselijk mist. Morgen
in Beieren wellicht wat zon. Maxima tus
sen de 4 en 7 graden, in hardnekkige
op vandaag nog wolkenvelden en kans
op een regen- of onweersbui. Maxima
ongeveer 18 graden.
Canarische Eilanden:
Aan de noordzijde wolkenvelden maar
wel droog. Op de zuidelijke stranden pe
rioden met zon en maxima ongeveer 21
graden.
Marokkaanse westkust:
In het noorden wolkenvelden en kans op
een regen- of onweersbui. Rond Agadir
meer zon en droog. Maxima 19 tot 21
graden.
Tunesische kust
Vandaag nog kans op wolkenvelden,
morgen vooral in het zuiden zon. Vrijwel
overal droog. Maxima ongeveer 19 gra
den.
Frankrijk:
Rustig en droog weer met vooral in het
noorden op veel plaatsen mist of laag
hangende bewolking en 's nachts lichte
vorst. In het zuiden meer zon. Maxima
in het noorden 3 tot 7 graden. Maxima
in het midden en zuiden tussen 11 en
16 graden.
Corsica en Sardinië:
Afwisselend wolkenvelden en zon en
met name op Sardinië kans op een bui,
mogelijk met onweer. Temperatuur on
geveer 16 graden.
Span|e:
Veranderlijk bewolkt en in de oostelijke
helft plaatselijk een regen- of onweers
bui. Maxima in het binnenland, aan de
oostelijke Costa's en langs de Atlanti
sche kust tussen de 11 en 15 graden,
aan de Costa del Sol en de Costa de la
Luz 15 tot 17 graden.
Afwisselend zon en wolkenvelden en
morgen mogelijk een regen- of
onweersbui. Maxima rond 14 graden, in
de Algarve iets hoger.
Zwitserland en Oostenrijk:
In het hele Alpengèbied droog. Vandaag
in Oostenrijk aan de noordzijde van de
Alpen nog bewolking. Elders in de ber
gen zonnig, in de dalen lokaal mist.
Zacht weer met eep temperatuur op
2000 meter van circa +6 graden in
Zwitserland tot iets boven nul in Oosten-
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
DINSDAG 9 FEBRUARM 993
Zon- en maanstanden
Zon op 8.05 zon or
Maan op 21.41 maan
Waterstanden Katwijk
Weerrapporten 8 feb 7 u
Amsterdam motregen o 1
De Bilt zwaar bew. onol
Deelen zwaar bew. two 1
motregen 2 5
motregen z
motregen o
motregen nt
Bordeaux grondmist
is Palmas licht bew.
