Honger bedreigt
200.000 zeevogels
Veronica verliest weer ronde in bokswedstrijd
Binnenland
Verzuring nog geen
reden voor veeverbod
Oude Amstelhotel onder de hamer
Jutterskoorts slaat om in angst
'Lantaarn' stort in kerk
Penningmeester drukte
20.000 gulden achterover
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1993
Algemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeenschap)-
Paramaribo wil stedenband A'dam
schiphol» Paramaribo wil een stedenband met Amsterdam. Dat
is duidelijk geworden tijdens het bezoek van de Amsterdamse
wethouder Jonker aan de hoofdstad van Suriname de afgelopen
week. De wethouder keerde gisteren terug op Schiphol. Amster
dam is over het algemeen terughoudend in het aangaan van
zo'n officiële relatie, maar de zaak zal serieus aan de orde ko
men in de Amsterdamse gemeentepolitiek, zo zei Jonker. Van de
200.000 Surinamers in Nederland woont de helft in Amsterdam.
Leven werd 0,4 procent goedkoper
voorburg» Het leven is tussen half december 1992 en half janu
ari 1993 0,4 procent goedkoper geworden. Het Centraal Bureau
voor de Statistiek (CBS) schrijft dat vooral toe aan de daling van
de aardgastarieven. Als de stijging van de kosten van medische
verzorging buiten beschouwing blijft, daalden de kosten voor
het levensonderhoud zelfs met 0,5 procent.
Eén jaar voor verkrachting Tropicana
Rotterdam De rechtbank in Rotterdam heeft een 20-jarige Rot
terdammer en een 19-jarige Amsterdammer tot een gevangenis
straf van één jaar veroordeeld wegens de verkrachting van een
meisje in het Rotterdamse zwemparadijs Tropicana vorig jaar
augustus. De twee namen daar deel aan een massaal bezochte
discoparty, die uit de hand liep. Verscheidene meisjes deden la
ter aangifte van aanranding of verkrachting. Het bewuste meisje
werd door enkele jongens, onder wie beide verdachten, een
kleedhokje binnen geduwd. De jongens scheurden haar de kle
ren van het lijf en verkrachtten haar beurtelings. De jongens ont
kenden dat zij geweld hadden gebruikt omdat het meisje niet
had geschreeuwd en zij haar niet hadden
Gelderse boeren mogen voorlopig door
hinderwetvergunningen te
schorsen die de gemeente Ede
aan de veehouders had ver
leend. De veehouderij had met
grote spanning uitgekeken naar
de uitspraak nadat de Raad van
State een paar weken geleden
de hinderwetvergunningen van
twee veehouders in Twente ver
nietigde omdat hun bedrijven
een te grote aanslag op het
milieu vormden.
De veehouderij is door de uit
stoot van ammoniak en het uit
rijden van mest een van de
grootste verzuurders. De
Twentse gemeente Ambt-Del
den had volgens de Raad van
State geen hinderwetvergun
ning mogen verstrekken aan de
betrokken twee veehouders,
omdat de omgeving daar al in
ernstige mate is verzuurd. De
veehouderij schrok enorm van
de uitspraak omdat die het ein-
'WAO-boete
kost bedrijven
miljard gulden'
Staatssecretaris Ter Veld van so
ciale zaken „beaamt" een bere
kening van het Verbond van
Nederlandse Ondernemingen
(VNO) dat werkgevers een mil
jard gulden aan 'malussen'
(boetes) gaan betalen voor
werknemers die in de wao te
rechtkomen. Ze zegt dit in een
gisteren gepubliceerd vraagge
sprek met het blad 'Onderne
ming' van het VNO. Een woord
voerder van haar ministerie be
vestigd dat het malus-bedrag
dit en volgend jaar rond het
miljard zal liggen.
Hij wijst erop dat daar ook
bonussen voor het indienslne-
men of -houden van arbeidson
geschikten tegenover staan ter
grootte van 500 miljoen gulden.
De bonus/malus-regeling
maakt deel uit van een totaal-
aanpak die moet leiden tot min
der zieken en arbeidsongeschik
ten. Vooral kleinere werkgevers,
aangevoerd door KNOV-voor
zitter Kamminga, verzetten zich
tegen de boeteregeling.
Het geld van de regeling gaat
overigens niet in de schatkist,
het wordt direct gebruikt voor
premieverlaging. Ter Veld ver
wacht op korte termijn al een
daling van de AAW-premie (al
gemene arbeidsongeschiktheids
verzekering) met 0,2 0,3 pro
cent. Het zijn vooral kleine
werkgevers die van een lagere
aaw-premie profiteren, zo be
nadrukt Ter Veld.
Ter Veld vindt het juist dat
werkgevers mede opdraaien
voor een ongeluk dat een werk
nemer buiten het werk over
komt. „Mijr^ antwoord is, dat
nergens onderscheid wordt ge
maakt tussen beroeps- en privé-
risico en ik zou er verschrikke
lijk tegen zijn als daartoe werd
overgegaan." Ze is wel bereid
om te kijken naar knelpunten,
als de vakantiewerker die ar
beidsongeschikt wordt. „Moet
je voor iemand die vier weken
w erkt een volledige malus beta
len?
Acht veehouders in de Gelderse
Vallei mogen voorlopig hun be
drijf voortzetten. De Raad van
State wees gisteren de eis van
Milieu-Offensief Wageningen af deel in de Edese zaak, omdat
de zou kunnen betekenen van
duizenden veehouderijbedrij
ven die zonder geldige hinder
wetvergunning werken.
Vandaar dat met spanning
werd uitgekeken naar het oor
daar de bodem eveneens
stig is verzuurd. Bij de hinder
wetvergunningen aan veehou
ders in Wekerom, Bennekom,
Lunteren, Otterlo en Harskamp
voor uitbreiding of nieuwbouw
hanteerde de gemeente Ede
normen die aanzienlijk soepeler
waren dari die van de landelijke
Richtlijn Ammoniak eri Veehou
derij 1991. Milieu-Offensief
heeft tegen in totaal tweehon
derd hinderwetvergunningen
bezwaarschriften ingediend.
De Edese gemeentewoord
voerder Verwater zei tijdens de
zitting in Den Haag twee weken
geleden dat er bij strikte toepas
sing van de richtlijn in de Gel
derse Vallei vele honderden be
drijven zouden moeten sluiten.
Dat gaat de gemeente te ver.
De uitspraak van gisteren is
voorlopig. Over enkele maan
den volgt het definitieve Kroon-
besluit. In afwachting daarvan
wilde de Raad volgens een
woordvoerder de vergunningen
niet schorsen. Bij schorsing
maakt de Raad van State een af
weging tussen het individuele
belang van de boer en het be
lang van Milieu-Offensief, in dit
geval het milieubelang. Als de
Kroon besluit dat de hinderwet
vergunning wel mocht worden
afgegeven, zouden de betrok
ken veehouders bij een schor
sing ernstig gedupeerd zijn om
dat ze hun bedrijf enkele maan
den onterecht hebben moeten
sluiten.
KANTOORUNITS
VERKOOP/VERHUUR
Amsterdam Bij de bijna een jaar lange ingrijpende verbouwing van het Amstelhotel, het meest luxueuze
hotel van Amsterdam, werd ook het interieur vernieuwd. De oude inventaris gaat op 9 en 12 februari on
der de hamer en gisteren was de eerste kijkdag. De veiling bij veilinghuis Gijselman is ook voor particulie
ren interessant omdat de voorwerpen zowel afzonderlijk als in partijen worden verkocht, foto anp»ruud
hoff
02510-11727
vlieland» ankode jong
Jutter Dirk Bruin op Vlieland is
klaar voor een inval van de dou
ane. Dat ze zullen komen voor
zijn sigaretten staat voor hem
bijna vast. „Maar ik peins er
niet over een boete te betalen.
Dan komt het maar voor de
rechter".
De vondst van twee contai-
rfers met honderdduizenden si
garetten op het strand bracht
Vlieland vorige week in een
roes. De roes sloeg om in een
kater: Vlieland voelt nu de hete
adem van de douane in de nek,
zeker na de inval in het Cavale
rie Schietkamp van de land
macht donderdag.
Ergens is het fout gegaan,
daar is iedereen het wel over
eens. Maar waar eindigde het
jutten en begon het jatten? De
vier jutters die de strandvondst
op hun naam zetten, voelen
zich niet aangesproken. Dirk
Bruin, Hein van Houten, Harry
Jurjen en Klaas Pronk werkten
zich die stormachtige zondag
nacht in het zweet. Samen met
de strandvonderij brachten ze
ladingen vol sigaretten van het
strand naar de schuur van ge
meentewerken.
Gezamenlijk haalden ze de
natte sloffen uit de partij. „Wat
ook maar een beetje nat aan
voelde gooiden we weg, anders
bleef je aan de gang. Maar daar
zaten nog veel goeie tussen",
zegt Dirk. Deze 'natte' partij
enkele vrachtwagens vol
kwam op de vuilstort op het ge
meentelijk terrein terecht. Toen
sloeg het juttersvirus toe. Oude
ren, kinderen, iedereen wroette
in die bult sigaretten op de ge
meentelijke opslag. „Pronk zei
nog: Het lijken wel mollen, zo
vliegen ze er doorheen", herin
nert Dirk zich.
Een dag later traceerde de po
litie nog een container, geladen
met Pall Mali. De container
werd naar het Reddingbootpad
gesleept. Tot in de nachtelijke
uren is deze container door
Vlielanders geplunderd. .Alle
maal, tot schoolkinderen toe,
kwamen ze met tassen vol te
rug", zegt Hein. De douane
kwam in actie nadat handige
jongens een bestelbus sigaret
ten van het eiland smokkelden.
Inmiddels was op Vlieland
Spisulas-banken bij Texel leeggevist
De Nederlandse kokkelvissers hebben een nieuwe goud
schat aangeboord: de spisulas-banken in de Noordzee,
ten noorden van Terschelling. In rap tempo worden da
gelijks vele duizenden kilo's schelpdieren uit de zeebo
dem opgezogen om te belanden in Spaanse paëllascho-
tels. Voor bijna tweehonderdduizend zeevogels dreigt de
spisulasvisserij een ramp te worden. Ze zitten over een
paar weken zonder voedsel. De Texelse onderzoeker Leo
pold spreekt over ,,een ongehoord schandaal".
texel» bert de jong
Leopold, werkzaam bij het Ne
derlands Instituut voor Onder
zoek van de Zee, bevindt zich
deze week met een onderzoek -
schip midden in het gebied
waar de spisulas wordt opgevist
door zes a acht schepen. „Wij
onderzoeken of er in de kustzo
nes gebieden zijn die vanwege
hun belang voor zeevogels extra
bescherming nodig hebben.
Omdat ze bijzonder voedselrijk
zijn, of door de rust geschikt
zijn als ruiplaats voor vogels die
van verenpak wisselen. De plek
waar nu op spisulas gevist
wordt, is zo'n extreem waarde
vol gebied".
„Nog nooit zijn er voor de
Nederlandse kust in één gebied
zo veel vogels geteld. Het zijn
nieuwe Nederlandse records die
onderstrepen hoe belangrijk de
spisulas-banken voor de vogels
zijn. De spisulas is hun voor
naamste voedsel en dat wordt
nu in een snel tempo weggevist.
De vissers hebben het gemak
kelijk: waar de vogels zijn, zijn
de schelpdieren. Als het zo
doorgaat, zal de zee hier over
een paar weken leeg zijn. Her
stel vergt minstens twintig
jaar". Leopold wijst erop dat de
vissers de vogels eerder al uit de
Waddenzee verdreven hebben.
Daar zijn de traditionele voed
selbronnen, de kokkels, al eer
der door overbevissing vrijwel
verdwenen.
Volgens de Texelaar is er in
Nederland nog nooit eerder ge
richt op spisulas gevist. Maar nu
de kokkelvisserij gesloten is en
Zuid-Europa ook goed geld wil
betalen voor spisulas. boren de
kokkelaars de nieuwe inkom
stenbron gretig aan.
Wadden vereniging en Vogel
bescherming tonen zich ge
schokt. Voor zover de milieu-or
ganisaties weten heeft tot nu
toe slechts één visser van het
ministerie een vergunning ge
kregen om op spisulas te vissen.
De rest vist in feite illegaal en de
milieu-organisaties vrezen dat
er de komende weken nog veel
meer kokkelvissers de jacht op
spisulas zullen openen.
Leopold: „Er staan nog zeker
twintig te trappelen. Het minis
terie heeft geen quotum inge
steld en voor het vissen zonder
vergunning krijgen de visserj
slechts een lichte boete. Word|
de waarde van de spisulas.-baai
ken voor de vogels meegewogen
dan kan de minister maar één
ding doen: deze visserij direct
verbieden".
Celibaat al in Middeleeuwen omstreden
boxmeer anp-gpdBijsterveld trekt een vergelijking met het heden.
Diverse opiniepeilingen hebben aangetoond dat
een grote meerderheid van de Nederlandse
rooms-katholieken voor afschaffing van het ver
plichte priestercelibaat is.
De promovendus ziet meer saillante overeen
komsten tussen de positie van de Brabantse pas
toors in de Middeleeuwen en die van nu. Zo leg
den ook de priesters vijf eeuwen geleden een gro
tere loyaliteit aan de dag ten opzichte van hun
parochianen dan tegenover de kerk, die als te star
werd beschouwd. De pastoors zegenden huwelij
ken in die niet aan de kerkelijke voorschriften vol
deden en bedienden de sacramenten aan men
sen die daarvan volgens het kerkrecht waren uit
gesloten.
De problemen rond het celibaat van katholieke
geestelijken dateert niet van vandaag of gisteren.
Al in de Middeleeuwen leidde het gebod tot
seksuele onthouding tot verdeeldheid. Meer dan
de helft van de Noordbrabantse pastoors in de
vijftiende eeuw hield er een seksuele relatie op
na, zo blijkt uit het proefschrift 'Laverend tussen
Kerk en wereld' van de Boxmeerse docent ge
schiedenis Bijsterveld waarop hij volgende week
promoveert.
De gelovigen in de Middeleeuwen hadden er
weinig problemen mee dat hun pastoor zijn leven
met een vrouw deelde, als dat maar niet leidde
tot een openlijk schandaal, schrijft de Brabander.
een levendige handel ontstaan
in Hollywood en Pall Mall-siga-
retten. „Toen kon je op je vin
gers natellen dat het scheef zou
lopen", zegt een Vlielander.
Tot schrik-van de Vlielanders
kregen ze maandag een pamflet
in de bus. De gemeente dreigde
daarin met acties van douane
en politie als de bevolking niet
alle sigaretten voor donderdag
had ingeleverd. De mensen zijn
bang geworden, wëet gemeen
teraadslid Jan Houter: „In de
oorlog spijkerden de moffen zo
iets op de boom, een oproep
om elkaar te verraaien. Dit
maakt bij oudere bewoners heel
wat los. Ouwelui zitten hun kin
deren op de nek, of ze alles wel
hebben ingeleverd."
Bijna 800.000 sigaretten zijn
deze week ingeleverd. Of de
douane na de inval op het
schietkamp ook huiszoekingen
gaat verrichten, wil woordvoer
der Van der Zwaag niet zeggen.
„We hebben er begip voor dat
er wat sigaretten verdwijnen.
Maar de grenzen van het rede
lijke moeten niet worden over
schreden".
Amsterdam Het lichten van het torentje van de door brand geteisterde Ronde Lutherse Kerk in Amster
dam is mislukt. Gisteren stortte de top van het torentje plotseling in de kerk. Het instorten heeft geen ver
dere schade aangericht aan het afgeschermde orgel. foto anp paul vrefker
'Ouders wiegedood-baby's' in geldnood
utrecht gpd
De ruim vierhonderd leden tel
lende vereniging van Ouders
van Wiegedood-kinderen is in
acute geldnood gekomen door
malversaties van haar voormali
ge penningmeester. Eind vorig
jaar bekende de vrouw dat zij in
driekwart jaar ten minste 20.000
gulden achterover had gedrukt.
De vrouw heeft beloofd alles
in het werk te stellen om het
geld terug te betalen. Vanaf die
tijd heeft het bestuur onder lei
ding van voorzitter Sikkenga ge
probeerd een terugbetalingsre
geling met haar te treffen. Tot
nu toe zonder resultaat.
Sikkenga: „Twintigduizend
gulden is voor ons erg veel geld.
En aangifte leidt niet altijd tot
terugbetaling. Maar als het niet
anders kan. doen we dat toch."'
Volgens de voorzitter heeft het
bestuur de vrouw een termijn
gesteld, maar hij wil niet zeggen
welke.
Inmiddels hebben twee be
stuursleden aangeboden de ver
eniging elk vijfduizend gulden
te lenen om de acute geldnood
te lenigen. Ook de voorzitter
zelf heeft een bedrag overge
maakt. Adviseur De Jonge, eme
ritus-hoogleraar kindergenees
kunde, heeft zich persoonlijk
garant gesteld voor betaling van
de medewerkers van de Vrije
Universiteit die een onderzoek
doen naar oorzaken en preven
tie van wiegedood.
De vereniging werd in 1981
opgericht en begeleidt ouders
die een baby hebben verloren
door wiegedood. de raadselach
tige plotselinge dood van zuige
lingen in het eerste levensjaar.
De vereniging fungeert als in
formatiecentrum. geeft een
kwartaalblad uit, verspreidt
brochures en houdt contactda
gen. Ook stelt zij subsidies be
schikbaar voor onderzoek naar
oorzaken en preventie van wie
gedood.
Zeer twijfelachtig of het ooit tot uitvoering van straf komt
den haag gus schreuders
juridisch medewerker
Veronica heeft weer een ronde
in de bokswedstrijd met het
Commissariaat voor de Media
verloren. Toch is de kans dat de
omroeporganisatie wegens
schending van de Mediawet ge
durende zeven weken van de
zenders zal verdwijnen, nog al
tijd bijzonder klein. Het valt
zelfs te betwijfelen of het ooit
tot uitvoering van de straf zal
komen.
De juridische strijd tussen Ve
ronica en het Commissariaat
voor de Media duurt nu al meer
dan tweeëneenhalf jaar. In juli
1990 constateerde het Commis
sariaat dat Veronica via een be
sloten Vennootschap van Rob
Out en Lex Harding, Tornado,
acht miljoen gulden had gesto
ken ip de commerciële zender
Veronique. dat later RTL-4 zou
worden. De investering werd
veroordeeld als een nevenacti
viteit die volgens artikel 57 van
de Mediawet ontoelaatbaar is.
Als zelfstandig bestuursorgaan,
belast met het toezicht op de
naleving van de Mediawet, leg
de het Commissariaat voor straf
aan Veronica een uitzendver-
bod op van dertien weken,
waarvan zes weken voorwaar
delijk.
Tegen deze beschikking ging
Veronica in beroep bij de Raad
van State, die in mei 1991 het
Commissariaat gelijk gaf. Aan
een oordeel over de straf kwam
de afdeling rechtspraak echter
niet toe. Eerst moest worden
vastgesteld of de door Veronica
overtreden Nederlandse regels
niet in strijd waren met het ver
drag van de Europese Gemeen
schap. In dat geval zou het in de
Mediawet uitgevaardigde ver
bod op nevenactiviteiten niet
geldig zijn.
Nu het Hof van lustitie van de
EG in Luxemburg woensdag
heeft uitgemaakt dat het EG-
verdrag geen beletsel vormt
voor een verbod op i
i een publieke om
roep, kan de Raad van State de
draad weer oppakken. De vol
gende fase zal dus niet meer
handelen over de schending
van de Mediawet door Veroni
ca, maar over de rechtmatig
heid van de straf.
Is intrekking van de zendtijd
voor een periodewan zeven we
ken wel proportioneel? De argu
menten die golden bij de schor
sing van de uitvoering van de
straf in 1990 gelden nog: het in
grijpende karakter van de maat
regel en het feit dat het Com
missariaat voor de Media nog
nooit eerder gebruik heeft ge
maakt van deze mogelijkheid.
Veronica zal zich er ook op be
roepen dat inmiddels veel tijd is
verstreken en dat de omstan
digheden zijn veranderd.
Het argument dat de heren
Out en Harding, de boosdoe
ners van drie jaar geleden, de
omroep intussen hebben verla
ten, lijkt nogal ver gezocht. Niet
zij persoonlijk zijn door het
Commissariaat voor de Media
veroordeeld, maar Veronica als
rechtspersoon is de schuldige
aan schending van de Media
wet. Bovendien: de Raad van
State oordeelt over de rechtsgel
digheid van de .beschikking op
het moment dat deze werd uit
gevaardigd.
Clementie
Maar gesteld dat de straf om die
reden over enkele maanden
wordt bevestigd, dan kan Vero
nica met een beroep op de ge
wijzigde omstandigheden wel
weer een verzoek bij het Com
missariaat voor de Media indie
nen om clementie te betrach
ten. De Mediawet is inmiddels
veranderd. En het zou wel bij
zonder zuur zijn om drie jaar na
de overtreding nog een ingrij
pende sanctie als een uitzend-
verbod toe te passen. Dus zal
Veronica aan het Commlwrf-
aat vragen de hand over het
hart te strijken.
Een afwijzing van dit verzoek
vormt dan een nieuwe beschik
king waartegen ook opnieuw
beroep bij de Raad van State
kan worden ingesteld. Bij de be
handeling van dat nieuwe be
roep zullen de veranderde om
standigheden en het tijdsver
loop tussen de overtreding en
de straf wél een rol kunnen spe
len. Veronica kan dan alsnog
naar voren brengen dat zij een
onevenredig nadeel lijdt van
een uitzendverbod.
Zou dit allemaal geen zoden
aan de dijk zetten en zijn alle
nationale juridische mogelijk
heden uitgeput, dan rest Vero
nica nog een gang naar het Eu
ropese Hof voor de rechten van
de mens in Straatsburg onder
het motto dat oen uitzendver
bod de vrijheid van meningsui
ting in het geding brengt. Hel
Hof in Straatsburg stelt aan
sancties tegen omroeporganisa
ties de eis dat die noodzakelijk
moeten zijn om de democrati
sche rechtsstaat te beschermen.
