'Verwerpen plan Bosnië schuld VS' Ruimtespiegel schijnt over deel van Europa Buitenland Oude kaas wordt duur betaald Slachtoffers Vichy-Frankrijk krijgen 'eigen' herdenkingsdag Nieuw licht op moordzaak Falcone Filipijnen vrezen nieuwe uitbarsting Democratie zorgt voor verwarring op Tonga Los Angeles bereidt zich voor op nieuw proces zaak-Rodney King 6 DONDERDAG 4 FEBRUARI 1993 Britse leger wordt uitgebreid londen Groot-Britannië gaat het leger met 3.000 manschappen uitbreiden tot 119.000 militairen. Reden hiervoor is de toestand in Noord-Ierland en de toename van vredestaken van de Vere nigde Naties. Sinds 1991, toen het Britse leger werd ingekrom pen, zijn meer bataljons naar Noord-Ierland gestuurd en ver drievoudigde het aantal Britse VN-soldaten. 'Niets nieuws in nazi-archieven' buenos aires» Nazi-jager Simon Wiesenthal heeft gezegd dat de opening van de nazi-archieven door Argentinië een 'show' is ge weest. „Al het materiaal bestaat uit vertalingen van artikelen die in de internationale pers zijn verschenen. Er zit niets nieuws bij", aldus Wiesenthal in de Argentijnse krant Pagina 12. Aanslagen op trein en metrostation londen Bij aanslagen op een Londense trein en op een me trostation in de Britse hoofdstad zijn gisteren geen gewonden gevallen. De politie, die van tevoren telefonisch van de aansla gen op de hoogte was gebracht, kon passagiers en omwonenden tijdig evacueren. De aanslagen zijn nog niet opgeëist. 'Honderden doden door besmet bloed' bonn» Duitse organisaties voor hemofiliepatiënten hebben gis teren de overheid beschuldigd van laksheid bij het uitbannen van bloedplasma dat was besmet met het HIV-virus, dat AIDS kan veroorzaken. Volgens de belangengroepen zijn daardoor al zeker 300 mensen omgekomen. Gemeenteraad Rome treedt af rome» Burgemeester Franco Carraro van Rome heeft gisteren het onmiddellijke aftreden van de gemeenteraad aangekondigd, nadat een belangrijke stadsbestuurder was gearresteerd. De be trokken christendemocratische bestuurder wordt verdacht van afpersing. Oliecadeau aan Estland doorverkocht Stockholm De 6.800 ton hoogwaardige olie die Zweden aan Estland cadeau heeft gedaan, is door de voormalige Sovjetrepu bliek doorverkocht aan Duitsland. Estland besloot het in plaats van met de Zweedse olie te doen met olie van lagere kwaliteit uit Azerbajdzjan. Zweden heeft alle hulp opgeschort. Rebellen Sudan plunderen VN-schepen khartoum Sudanese rebellen hebben onlangs drie VN-schepen met voedsel geplunderd. De schepen werden op 18 januari op de Nijl, 1.200 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Khartoum, onderschept door de Nassir-factie, een afgesplitste groep strij ders van de verzetsbeweging SPLA. De lege schepen werden na plundering weer overgedragen aan deVN-bemanningen. Braer besmet ruim twee miljoen zalmen Edinburgh» De olievlek van de tanker Braer bij de Shetland-ei- landen heeft ruim twee miljoen gekweekte zalmen besmet. Dat levert de zalmvissers een verlies van ruim 20 miljoen gulden op. De tanker strandde op 5 januari in de baai van Quendale. Alle 85.000 liter olie kwam in zee terecht. Vrouw dood na duiveluitdrijving Melbourne» Een Australische vrouw is aan inwendig letsel over leden na vier dagen van duiveluitdrijving door haar echtgenoot en andere leden van een fundamentalistische christelijke sekte. De echtgenoot verklaarde dat haar verwondingen door de de monen zijn veroorzaakt, maar later gaf hij toe dat de vrouw ge durende vier dagen tegen de grond gedrukt was gehouden. Eén hart gaat drie mensen mee boston Zwitserse artsen zijn erin geslaagd een menselijk hart te 'recyclen' door het voor twee achtereenvolgende harttrans plantaties te gebruiken. Het hart, afkomstig van een 20-jarige man, werd eerst geïmplanteerd in een 47-jarige man. Vijf dagen na de operatie kreeg de man een hersenbloeding. Toen zijn brein een week later ophield te functioneren, werd hij doodver klaard. Het hart ging toen naar een 58-jarige man die al vier hartaanvallen had gehad. Een reusachtige Russische „ruimtespiegel" heeft vanoch tend vroeg een straal terugge kaatst zonlicht over het slapen de Europa uitgezonden. Een bundel licht met de helderheid van verscheidene volle manen en een breedte van tien kilome ter schoof volgens plan in zeven minuten over zeven landen in Europa. De kosmonauten in het ruim testation Mir hebben de over Europa schuivende kolom dag licht waargenomen, verklaarde Viktor Blagov, adjunct-vlucht- leider in het controlecentrum in Moskou. Bij de proef maakte het ruimtevaartuig Progress zich kort na middernacht los van het The Independent IPS Bemiddelaar Owen luialt fel uit naar regering-Clinton De Brit lord Owen, die samen met de Amerikaan Vance de 'Joegoslavië'-conferentie voorzit, heeft gisteren fel uit gehaald naar de Verenigde Staten. Volgens hem is het de schuld van Washington dat de moslims in Bosnië het VN-vredesplan hebben verworpen. new york/den haag afp-dpa-anp Owen uitte zijn kritiek in The New York Times. Volgens hem hebben de moslims het vredes plan verworpen omdat ze den ken dat Washington elk ogen blik aan hun zijde kan gaan staan. „De houding van de VS verkleint de kansen om een ein de te maken aan de oorlog", al dus Owen. „Tegen alle hoop in en zelfs tegen mijn eigen verwachtingen in hebben wij min of meer een akkoord bereikt. Maar wij heb ben een probleem: wij kunnen de moslims er niet toe bewegen ermee in te stemmen en dit is grotendeels de schuld van de Amerikanen. Wat willen zij, een oorlog die niet eindigt? Het vre desplan is de beste regeling die men kan bereiken en het stemt enigszins bitter om te zien dat de regering-Clinton het blok keert", aldus Owen. „Clinton heeft tijdens zijn verkiezingscampagne een har der Amerikaans optreden ten aanzien van Bosnië belooft. Als Clinton een nieuw beleid wil, moet hij ophouden met loze kreten over gebruik van geweld en de Bosnische persident Izet- begovic te verstaan geven dat er geen alternatief is voor deze on derhandelingen, met ons sa menwerken om de kaart (met de grenslijnen van de nieuwe provincie-indeling in Bosnië) te verbeteren en Amerikaanse troepen sturen in het kader van een VN-macht." Woordvoerder Boucher van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken wilde geen commentaar geven op de kriti sche uitlatingen van Owen maar zei alleen dat de Ameri kaanse regering een „construc tieve rol" zal blijven spelen bij het zoeken naar een oplossing voor het conflict in Bosnië. Ook Witte-Huiswoordvoerder Stephanopoulos liet zich in der gelijke bewoordingen uit. „Pre sident Clinton is voorstander van diplomatieke initiatieven en wil een oplossing die alle partij en samenbrengt." Intussen gaat de strijd in Bos nië en Kroatië door. In de door Serviërs bezette Kroatische re gio Krajina raakte een Franse VN-militair gewond, toen hij met zijn pantservoertuig op een mijn reed. De Serviers, die de afgelopen dagen in Krajina be langrijk terreinverlies leden, zijn begonnen aan een tegenoffen sief. De VN hebben besloten het aantal hulpkonvooien naar Bos nië terug te schroeven na de aanval dinsdag op een VN-kon- vooi, waarbij een dode viel. Er zullen geen konvooien meer rij den op de weg tussen Sarajevo en Mostar, tot het VN-Vluchte- lingencommissariaat (Unhcr) garanties krijgt dat de weg veilig londen Een kaasverzamelaar heeft gisteren bij het Britse veilinghuis Sotheby's 1.058 pond sterling (zo'n 2.740 gulden) betaald voor een tweehonderd jaar oude Tibetaanse kaas. Het is volgens Sotheby's de eerste keer dat het veilinghuis 'voedsel' verkocht. Koper Simon Perry (foto) voegt de aanwinst toe aan de duizenden kazen die hij al in de kelder van zijn huis heeft liggen. foto ap parus hansgertsen rome eelco v correspondent De Italiaanse parlementariër Raimondo Maira heeft mogelijk iets te maken gehad met de moord op 'maffiarechter' Giovanni Falcone. De christen democraat zou de mafiosi, die Falcone vorig jaar op weg naar de Siciliaanse hoofdstad Palermo vermoordden, hebben ingelicht over het vertrek van Falcone uit Rome. Volgens spijtoptant Leonardo Messina was Maira een kandidaat voor 'Cosa Nostra' dankzij zijn banden met de machtige maffiaclan van Ma- donia. In het verleden was Maira burgemeester van het Siciliaanse Caltanisetta. Rechters uit deze plaats hebben gevraagd om opheffing van de par lementaire onschendbaarheid van hun stadsge noot. Specialisten van de Italiaanse politie zijn al een half jaar bezig met de analyse van telefoonge sprekken die zijn gevoerd op 23 mei, de dag van de aanslag. Met de draagbare telefoon van Maira is vlak voör het vertrek Van Falcone uit Rome een gesprek gevoerd met een onbekend lid van de maffia. Onderzoekers hebben altijd vermoed dat 'ie mand' de maffia heeft ingelicht over de reis van Falcone naar Palermo. Maira ontkent echter alles. Hij zegt geen banden te hebben met de clan van Madonia en niets te maken te hebben met de aanslag op Falcone. correspondent De Franse president Mitterrand heeft gisteravond een langver wacht gebaar gemaakt naar de slachtoffers van het Vichy- Frankrijk. Vanaf dit jaar zullen de slachtoffers van het met de nazi's collaborerende 'vrije Frankrijk' jaarlijks op 16 juli worden herdacht. Die dag is door Mitterrand uitgeroepen tot 'Nationale dag ter herdenking van de racistische en anti-semi- tische vervolgingen'. De datum is niet toevallig ge kozen. Op 16 juli 1942 arresteer den Franse politieagenten op bevel van de regering in Vichy ruim 13.000 joden, onder wie 4.000 kinderen, in Parijs en om geving. Ze werden enkele dagen later op transport gesteld naar de Duitse vernietigingskampen. Het was de eerste grote razzia. In totaal heeft het Vichy-regime minstens 75.000 Franse joden aan de Duitse bezetter uitgele verd. Al sinds jaar en dag eisen or ganisaties van oorlogsslachtof fers en hun nabestaanden dat de Franse regering schuld be kent voor de misdaden die het Vichy-regime tussen 1940 en 1944 begaan heeft. Maar zowel president Mitterrand als al zijn voorgangers hebben dat tot nu toe geweigerd. De regering van Vichy had juridisch' gezien niets te maken met de Republiek, zo luidt de redenering. Volgens de slachtoffers is de Franse staat echter op zijn minst moreel me deschuldig. Met het instellen van een na tionale herdenkingsdag komt Mitterrand de slachtoffers van Vichy deels tegemoet. Volgens lean Kahn, president van de Raad van loodse Instellingen in Frankrijk, houdt het besluit een ondubbelzinnige veroordeling van 'het regime van de schaam te en van het Franse verraad' in. Maar diverse andere joodse or ganisaties beschouwen het ge baar van Mitterrand slechts als een eerste stap op weg naar er kenning van de schuld Franse staat. i de permanente ruimtestation om de ronde plastic spiegel met een doorsnede van 20 meter te ont vouwen. Ruimtespiegels zouden in de toekomst kunnen dienen om plaatsen te verlichten die in de poolnacht maanden in duister nis zijn gedompeld en maken het reddingsteams bij natuur rampen mogelijk 24 uur door te werken. Doel is uiteindelijk sys temen te ontwikkelen die gebie den van honderden vierkante kilometers urenlang kunnen verlichten. „Omdat wij de na tuur bij de proeven zo min mo gelijk willen belasten is de proef kort gehouden en de straal be trekkelijk zwak", verklaarde de leider van het project eerder. -v.: manila» Reddingswerkers dragen de lichamen weg van mensen die door de gloeiendhete regen van as en brokstukken zijn getroffen toen dinsdag de Mayonvulkaan op het Filipijnse eiland Luzon plotseling tot leven kwam. Volgens de Filipijnse autoriteiten zijn er bij de uitbarsting mogelijk 41 doden gevallen. De Filipijnse autoriteiten sluiten een nieu we uitbarsting niet uit. foto epa De democratiseringsgolf die de laatste jaren landen in Oost-Eu ropa, Afrika en Azië overrom pelde, heeft vandaag ook Tonga bereikt. De 40.000 kiezers op het Stille Zuidzee-eiland wijzen een deel van de afgevaardigden voor het parlement aan. Maar de overheid heeft gewaar schuwd dat stemmen op pro- democratische kandidaten tot een burgeroorlog kan leiden. DeTonganen zullen slechts voor negen van de 30 zetels in de wetgevende assemblee kun nen kiezen. Twaalf zetels gaan naar de ministers die de koning aanwijst, en de adel neemt de rest. Voor de negen zetels heb ben zich 55 kandidaten aange meld. De rust in het koninkrijkje, dat 1.600 kilometer ten noordoos ten van Nieuw-Zeeland ligt, werd in november ruw ver stoord toen een pro-democrati sche conferentie koning Taufa'ahau Tupou IV en de adel opriep een deel van hun macht af te staan. Zo niet, dan zouden ze te maken krijgen met geweld en onrust. De regering ging deze week in het tegenoffensief toen vice- premier en minister van politie Akauola voor de radio opriep tot het behoud van de status quo. Opruiende praatjes over het ten val brengen van de mo narchie kwamen neer op land verraad, en daar staat nog steeds de doodstraf op, herin nerde hij fijntjes. „Een revolutie is de omverwerping van de re gering en dat betekent een bur geroorlog." De waarschuwingen voor on rust kunnen zich tegen de de mocratische activisten keren, meent de advocaat Clive Edwards. „Het idee om de macht van de koning af te ne men is een voorstel voor geweld en zaait verwarring onder de bevolking", zei hij voor de ra dio. „Kandidaten maken een grote fout met hun campagne tegen de koninklijke macht ter wijl er geen alternatief is." Waarnemers in Tonga zeggen dat de democratische beweging steun geniet op het eiland, on dermeer van leiders van de ker ken. die op het eiland veel gezag hebben. Maar deTonganen zijn in verwarring gebracht en vre zen voor de toekomst. Volgens Akilisi Pohiva. een van de afgevaardigden van de de mocratische oppositie, zijn er geen plannen om de koning af te zetten. „Mijn voorstel is om alle 30 afgevaardigden door het volk te laten kiezen. Uit die groep kan de koning dan de premieren de ministers aanwij zen. Dan is de regering zowel aan het volk als aan de koning verantwoordingverschuldigd los angeles phil reeves the independent De vrijspraak van vier blanke politii die de zwarte Rodney King hadden mishan deld, zorgde vorig jaar april in Los Angeles voor de ergste onlusten die Amerika de laatste decennia heeft meegemaakt. Met een nieuw proces tegen de agenten voor de deur bereidt Los Angeles zich voor op een herhaling. Gisteren is in een gerechtsgebouw in het cen trum van de stad een begin gemaakt met het selecteren van de jury. De selectie is gister avond bemoeilijkt dooreen uitgebreid televi sie-interviewvan Laurence Powell, de agent die de meeste trappen en slagen uitdeelde aan King, die na een verkeersovertreding werd aangehouden. Powell herinnerde de kijkers er nog eens fijntjes aan dat King al eens was ver oordeeld en dat hij op zijn erewoord was vrij gelaten. De agenten hadden dat kunnen 'rui ken' toen ze King aanhielden. De implicatie van het verhaal was dat King, die zich volgens de agenten verzette tegen zijn arrestatie, een gevaarlijke misdadiger was.f Toen de voornamelijk blanke jury er in april niet in slaagde tot een veroordeling te komen, braken in Los Angeles rellen uit die drie dagen duurden en aan meer dan 50 mensen het le ven kostten. Honderden zaken werden platge brand, voornamelijk in de zwarte en Spaanse wijken in de binnenstad en de Koreaanse wijk. Deze keer heeft de politiemacht van die zwaar is bekritiseerd omdat ze hopeloos on voorbereid was op de rellen, een intensieve training ondergaan voor het geval de agenten wederom worden vrijgesproken en de rellep opnieuw losbarsten. De raadscommissie voor politiezaken heeft ingestemd met plannen om een miljoen dollar extra uit te geven aan anti- rellenbewapening, waaronder rubberen ko gels en traangas. Winkeliers in de binnenstad hebben uitge breide voorbereidingen getroffen voor de ver dediging van hun zaak. Zij willen bewakers op de daken installeren met halfautomatischë wapens en hun winkels barricaderen. De stad is zwaarder bewapend dan ooit na de rellen zijn de wapen verkopen gigantisch gestegen. Hoewel de laatste tijd miljoenen dollars zijn uitgegeven om de verhoudingen binnen de gemeenschap te verbeteren, waarschuwen zelfs de meest gematigde woordvoerders dat Los Angeles een kruitvat blijft, dat door deze zaak gemakkelijk kan ontbranden. In een on derzoek door de voormalige FBI-directeur William Webster naar het optreden van de po litie tijdens de reilen wordt geconcludeerd dat Los Angeles „in veel wijken wordt geplaagd door vijandigheid, woede en haat" tegen de politie. De spanning is verder opgevoerd door de kans dat de rechtzaak deels samenvalt met het pro ces volgende maand tegen drie jonge zwarten die worden beschuldigd van zware mishande lingvan een blanke vrachtwagenchauffeur. Die aanval, kort na het begin van de rellen vo rig jaar, werd net als de mishandeling van Rodney King door een amateur op video vast gelegd en vervolgens over de hele wereld op de televisie uitgezonden. Anders dan de vier agenten zitten de drie zwarte verdachten in de gevangenis op een borgsom van 580.000 dollar. Bovendien wordt hen een veelvoud van beschuldigingen ten laste gelegd, waaronder poging tot moord. Voor velen in deze etnisch gemengde stad zit in deze twee zaken een belangrijk symptoom van Amerikaans racisme ingekapseld dat het rechtssysteem bevooroordeeld is ten gun ste van blanken. Anders dan het eerste proces, dat de rechter liet plaatsvinden in een voornamelijk blanke en conservatieve wijk buiten de stad, wordt de nieuwe rechtzaak (vooreen federale recht bank) in het centrum van Los Angeles gehou den voor een jury uit bijna geheel zuidelijk California. Deze keer worden de agenten be schuldigd van het schenden van Kings burger rechten, waarvoor ze tien jaar gevangenisstraf kunnen krijgen. Maar volgens juridisch des kundigen is de aanklacht moeilijk te bewijzen, omdat de aanklagers opzet moeten aantonen. Daartoe willen ze veertig getuigen oproepen twee keer zoveel als de vorige keer onder wie King zelf. Het zal moeilijk zijn juryleden te vinden die onbevooroordeeld staan tegenover alle publi citeit die de mishandeling van King heeft ge kregen, of zich niets aantrekken van de vrees dat hun uitspraak kan leiden tot meer dood en verderf. Er wordt gespeculeerd dat de jury weer uit buiten alle verhoudingen veel blan ken zal bestaan, omdat zwarten en latino's zuilen woren uitgesloten op grond van hun houding tegenover de autoriteiten en hun woede over de mishandeling van King. vertaling luutje niemantsverdriet Duizenden doden bij strijd Kabul KABUL-BRUSSEL ANP-Rtf-UPI Bij gevechten in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn de afgelo pen weken zeker 1.000 doden en 3.000 gewonden gevallen. Dat heeft de organisatie Artsen zonder Grenzen (AzG) gisteren in Brussel gemeld. Volgens ooggetuigen blijven de lijken in de straten liggen wegens de zware beschietingen. Volgens AzG zijn vooral burgers het slachtoffer van de machts strijd. Volgens de Belgische AzG-arts Mare Biot zijn van de twaalf zie kenhuizen in Kabul er nog slechts vier operationeel. Die kunnen de enorme stroom van gewonden nauwelijks aan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1993 | | pagina 7