'Euthanasie is moord'
Kerk Samenleving
Restaurateur krijgt sleutel 'kathedraal'
Pauselijke gezant voert gesprekken met Vietnamese leiders
DINSDAG 2 FEBRUAR11993
redactie dick van der plas. 071-1
UIT DE KERKBLADEN Joodse oproep aan vooravond debat in Tweede Kamer
Gymnastiek (1)
I Iet is voor de leden van de
St. JozcTparoch'e in Noord-
wijkerhout even wennen.
Waarnemend pastoor J.
Kerklaan laat hen tijdens de
eucharistieviering zo nu en
dan staan. ,,Dat heeft niets
met willekeur te maken of
met mijn neiging een soort
circusdirecteur te zijn", zo
legt hij uit in het blad 't Jo
viaal-venster. „Wij vinden
het gewoon dat in een sta-
dion hij een voetbalwed
strijd verhitte supporters
zich van hun zitplaats los
maken. Als thuis iemand op
bezoek komt, sta je even op
om haar/hem een hand te
drukken voor een "zoen-ce
remonie'. Heerlijk hoor!
Een mens heeft een lijf, een
lichaam. Staan is een uiting
van eerbied. In de oosterse
wereld zót in hel verleden
de leermeester en stonden
de leerlingen. Ik heb zelf
nog wel meegemaakt dat,
als de pastoor in de klas
kwam. je naast de bank
stond en de pastoor een te
ken gaf dat je kon gaan zit-
Gymnastiek (2)
Nu is het niet de bedoeling
van Kerklaan om al die ou
de 'patriarchale manifesta
ties' weer in ere te herstel
len. „Anderzijds moeten we
niet in het andere uiterste
vallen. U kent dat wel: uit
de diepte van een stoel krijg
je een hand aangereikt...
Dus het inzetten van het li
chaam in de liturgie is geen
dictatoriaal trekje van mij.
Het hoort erbij. Wel zeg ik
uitdrukkelijk dat het moet
kunnen. Als uw lichaam
niet meer zo soepel is en de
veerkracht ontbreekt, blijft
u lekker zitten. Geen punt!"
De pastoor heeft inmid
dels al positieve reacties ge
had. „Zo kwam een vrouw
thuis met de opmerking:
'Nou, ik heb alvast vooroe
feningen gehad voor de
wintersport'. Wel voegde zij.
er aan loe: 'Ik vind het best
goed.' Een ander wist mij te
vertellen dat je je er zo
meer bij betrokken voelt.
Dus wij gymen verder."
Beschamend
Na een sekse-operatie ging
de gereformeerde dominee
Jan de Boer verder door het
leven als Janine de Boer.
Wat voor haar persoonlijke
leven een bevrijding was,
bleek voor haar plaats in de
gemeenschap grote moei
lijkheden met zich mee te
brengen. Ze moest ontslag
nemen als predikant en al
haar pogingen geduren
de twaalf jaar om een
nieuwe standplaats in de
Gereformeerde Kerk te vin
den, liepen op niets uit. Re
dacteur H. Tibben vraagt
zich in een bijdrage aan het
Oegstgeester Kerkblad af
hoe mensen elkaar zoiets
aan kunnen doen.
„Hoe kunnen leden van
de kerk. die zeggen te we
len dat ze zelf leven bij de
gratie van God, zo totaal
vergeten wat Jezus voor ons
allemaal in zijn laatste ge
bed voor ons gebeden
heeft: 'Uw naam heb Ik hun
geopenbaard en Ik zal dit
blijven doen, opdat de lief-
Gij Mij hebt
liefgehad, in hen moge zijn
en lk in hen' (Joh. 17:26).
Hoe beschamend ver zijn
wij mensen daar nog van
verwijderd!."
AMSTERDAM
Euthanasie is volgens de bijbel niet minder dan moord.
Dat schrijft de rabbijn van het Nederlands-Israëlietisch
Kerkgenootschap, mr. drs. Raph Evers, aan de leden van
de Tweede Kamer naar aanleiding van het komende eu
thanasiedebat.
zo schrijft de rabbijn van het or
thodox-joodse kerkgenoot
schap.
Indien euthanasie bij de wet
wordt toegestaan, moet er wor
den gevreesd voor een verder
gaand normverleggend en
grensvervagend rechtsbewust
zijn. Werd er in eerste instantie
nog door de rechtbank geëist
dat de patiënt lichamelijk of
psychisch ondraaglijk lijdt, in
Euthanasie, hoewel geschied uit
medelijden, is een vergrijp op
een gebied dat niet aan de
mens is gegeven.. Het nemen
van een leven van een mede
mens kan onder bepaalde om
standigheden als een daad van
de hoogste medemenselijkheid
worden gezien. Toch verbiedt
de bijbel het doden uit genade,
1981 sprak de rechtbank van
Rotterdam alleen nog maar van
de duurzaamheid van het lij
den, volgens Evers een uiterst
vaag begrip.
„De centrale rol van het ge
weten in moeilijke situaties acht
ik onaanvaardbaar, zowel op re
ligieuze als op psychologische
en juridische gronden." Reli
gieus gezien moet de mens hier
op aarde een opdracht vervul
len, die soms met lijden wordt
afgesloten.
Ook psychologisch is het zelf
beschikkingsrecht van de mens
moeilijk te verteren. „De gren
zen van het leven vervagen. Het
graf wordt de toevlucht voor
moeilijke problemen terwijl er
in feite niets is opgelost", zo
schrijft rabbijn Evers.
De beslissing komt bij de arts
te liggen. Welke opleiding heeft
bij hiertoe genoten en welke cri-
tiria zal bij hanteren, zo vraagt
Evers zich af. Zoals iedere jurist
weet, blijken zogenaamde
'strenge' wettelijke normen bin
nen de kortste keren, in con
frontatie met de maatschappe
lijke realiteit, vatbaar voor veler
lei uitleg en elastisch te zijn.
„Geen staatsorgaan is in staat
alle gevallen van 'zinloos geacht
leven' op een gouden schaaltje
af te wegen."
LANGERAAR DICK V
De restauratie van de 'Kathe
draal van de Rijnstreek' is gis
termiddag officieel begonnen.
Vice-voorzitter A.C.H. van
Doorn van het kerkbestuur
overhandigde de ruim negentig
jaar oude sleutel van de Heilige
Adrianus in Langeraar aan di
recteur D.G. Hoekmeijer van
aannemingsbedrijf Koninklijke
Woudenberg Ameide. Het
rooms-katholieke Godshuis is
de komende 22 maanden het
werkterrein voor dit bedrijf, dat
is gespecialiseerd in de restau
ratie van monumentale kerken.
De grote opknapbeurt, die 3,2
miljoen gulden gaat kosten,
blijft beperkt tot de buitenkant
van het gebouw. Het dak met
uitzondering van de spits die in
1980 al werd gerestaureerd
de muren, het metselwerk en de
ramen van de kerk worden on
der handen genomen. De ko
mende maand wordt de neo
gotische kruisbasiliek compleet
in de steigers gezet.
De werkzaamheden staan on
der supervisie van het architec
tenbureau Van der Sterre-Peet-
oom. Namens het kerkbestuur
houdt bouwkundig inspecteur
H.C.J. van Boxtel van het bis
dom Rotterdam een oogje in
het zeil. De kerk zal tijdens de
restauratie gewoon in gebruik
blijven. Van Boxtel: „Dat wordt
een heel lastige klus voor de
vrijwilligers die het gebouw
schoon moeten houden. Er
komt bij de werkzaamheden
enorm veel stof vrij en het elke
week opruimen is heel ondank
baar werk. Iedereen gaat er na
melijk vanzelfsprekend vanuit
dat het interieur er piekfijn uit
ziet."
Vice-voorzitter Van Doorn
van het kerkbestuur noemde
het begin van de restauratie een
historisch feit. „Er is ruim zes
jaar van overleg aan vooraf ge
gaan voordat alle procedures
waren doorlopen. Met de over
handiging van de sleutel aan de
bouwer bevestig ik het vertrou
wen in de goede afloop." Van
'Excommuniceer
voorstanders
van euthanasie'
HOOGWOUD-R
Vice-voorzitter A.C.H. van Doom van het kerkbestuur overhandigt de sleutel aan directeur D.G. Hoekmeijer
van de Koninklijke Woudenberg. Pastoor J.P. van Dommelen (midden), bouwkundig inspecteur H.CJ. van
Boxtel en enkele leden van het kerkbestuur houden een oogje in het zeil. foto •ben de bruyn
Doom vroeg van directeur seert in dit dorp het cultureel- Hoekmeijer. Van het benodigde
Hoekmeijer niet alleen zakelijke /geestelijke leven. De hele paro- bedrag van 3,2 miljoen moet de
maar ook persoonlijke betrok- chie is begaan met de restaura- parochie één miljoen ophoes-
kenheid bij het project. tie en heeft er een enorme in- ten. Hiervan is inmiddels
De aannemer nam die uitda- spanning voor over om deze 600.000 gulden binnen,
ging aan. „Deze kerk symboli- klus geklaard te krijgen", aldus
Twee uiterst behoudende
rooms-katholieke organisa
ties hebben de bisschoppen
gevraagd iedereen die mee
werkt aan de legalisering van
euthanasie, te excommuni
ceren. K. Beuker van de
Rooms-Katholieke Partij Ne
derland en J. Leechburg Au-
wers van de Titus Brandsma
Stichting hebben dit gisteren
in een telegram gevraagd aan
kardinaal Simonis, de voor
zitter van de bisschoppen
conferentie.
„Het gaat helemaal niet
om het legaliseren van eu
thanasie", zo reageert bis
schop H.J.A. Bomers van
Haarlem. Euthanasie blijft in
het Wetboek van Strafrecht.
De bisschoppen hebben dit
weekeinde in hun brief aan
de Tweede Kamer gevraagd
dat er daadwerkelijk tot straf
vervolging wordt overgegaan
in geval van actieve levens
beëindiging. De formulering
van Beuker en Leechburg
Auwers is volledig onjuist en
bemoeilijkt de discussie, al
dus Bomers, zelf een fervent
tegenstander van euthanasie.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te IJsselmuiden-Graf-
horst: J. Blom te Elburg; te Via-
nen (toez.): M.G. Pettinga te
Doetinchem (part-time); te
Delft: P. van der Kraan te Bles-
kensgraaf; te Oud-Beijerland
(nieuwe pred.plaats): M. Baan te
Nijkerk.
Aangenomen: naar Zoetermeer
(nieuwe pred.plaats): J. van Wal-
sumte Uitwijk.
Beroepbaar: ds. G. de Fijter,
Rijksstraatweg 339, 9752 CH
Haren (Gr.).
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Delft (als geestelijk
verzorgster voor Psychiatrisch
Centrum Joris): K.E. van Huis
stede, kandidaat te Rotterdam.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Loenen-Abcoude
i.c.m. Weesp-Nigtevecht: A. de
Braak, kandidaat te Drachten; te
Hasselt: Jt. Janssen te Almelo;
te Twijzel-Kollummerzwaag: G.J.
van Enk te Groningen-Noord
(voor de miss.dienst Irian Jaya).
Aangenomen: naar Sneek-
Koudum: J.E. Kramer, kandidaat
te Kampen, die bedankte voor
Vleuten-De Meern i.c.m. Maars-
sen-Breukelen; naar Rotterdam-
Centrum (voor het evangelisatie
werk etnische minderheden in
het Rijnmondgebied): A.S. van
der Lugt te Rijswijk en Pijnac-
ker-Nootdorp, die bedankte voor
Deventer.
Bedankt: voor Monster; J. Zwart
te Winschoten.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: tweetal te Ba-
rendrecht: D. Slagboom te
Doornspijk en M.C. Tanis te
Sliedrecht-Centrum.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Rotterdam-Zuid: L.
Blok te Nunspeet; te Poortvliet:
P. Melis te Nieuw Beijerland.
Bedankt: voor Nieuwdorp; A.
Bac te
HANOI «AFP-CIC
Pauselijk gezant mgr. Claudio
Celli is gisteren in Hanoi aange
komen voor besprekingen met
de Vietnamese regering. Viet
nam onderhoudt geen diploma
tieke betrekkingen met het Vati-
caan. Nadat de communisten in
1975 in Zuid-Vietnam de macht
overnamen, leeft de kerk onder
moeilijke omstandigheden.
Celli werd op het vliegveld
verwelkomd door Vu Quang,
hoofd van de regeringscommis
sie voor religieuze zaken. Behal
ve met Vu Quang zal Celli ook
ontmoetingen hebben met
vice-premier Tran Due Luong
en met staatssecretaris Nguyen
Dy Nien van buitenlandse za
ken. Het officiële contact tussen
Vietnam en de Heilige Stoel
kwam vorig jaar tot stand na
een bezoek van de Franse Cu
riekardinaal Roger Etchegaray,
de 'crisisambassadeur' van het
Vaticaan.
De benoeming van nieuwe
bisschoppen en aartsbisschop
pen is één van de onderwerpen
van gesprek. De regering wil
hierin zeggenschap hebben,
hetgeen tegen de principes van
de RK Kerk ingaat.
Verder wil Hanoi dat het Vati
caan een maatregel uit 1992 in
trekt waarbij het priesters werd
verboden lid te zijn van het re
geringsgezinde patriottisch
front. „Het Vaticaan denkt dat
wij een staatskerk willen opzet
ten zoals in China. Dat is in het
geheel niet het geval", zei een
functionaris van deze organisa-
weekeinde bedraagt het aantal
rooms-katholieken in Vietnam
4,5 miljoen op een totaal van
66,2 miljoen inwoners. Over het
aantal bisschoppen zweeg de
zender van het Vaticaan, maar
het aantal priesters werd pre
cies genoemd: 1573. Verder zijn
er 816 priesterseminaristen en
6265 vrouwelijke religieuzen.
HET WEER
ROB GROENLAND
Wat is nu luchtdruk?
Eruge tijd geleden overviel iemand
vanuit mijn kennissenkring me met
de vraag: wat is nu luchtdruk Ik
gaf daarop een kort antwoord, er
van uitgaande dat dit voldoende
zou zijn. Echter, het bleek dat dit
natuurkundige begrip niet zo maar
met een kort antwoord aannemelijk
is te maken. Om wat dieper op dit
begrip in te gaan gaan we eerst
even naar de rol van warmte kijken.
Bij de verplaatsing van warmte
speelt de dampkring de belangrijk
ste rol. Een deel van de zonne-
energie die het aardoppervlak be
reikt, wordt opgeslagen in de bo
venste lagen van de bodem, zeeen
en meren. Een deel van die opge
slagen energie wordt uitgestraald
en verwarmt de onderste laag van
de dampkring. Daardoor is de lucht
dichter bij de aarde warmer dan op
grote hoogte.
Lucht die wordt verwarmd, zet uit
en stijgt op. Warme lucht heeft dus
meer ruimte nodig dan eenzelfde
'massa' koude lucht. Als we ons de
lucht boven een bepaald gebied
voorstellen als een kolom, dan kan
die kolom minder warme lucht be
vatten dan koude lucht. Als de
lucht warmer wordt, dan wordt dus
het gewicht van de luchtkolom
minder en de luchtdruk lager.
De luchtdruk is in feite de druk die
de lucht van de dampkring uitoe
fent op 1 vierkante centimeter van
het aardoppervlak, weergegeven in
een aantal millibar of hectopascal.
Wanneer de luchtdruk op een be
paalde plaatslager is dan in de
omgeving, dus warmere lucht, dan
spreekt men van een lagedrukge
bied of depressie. Wanneer de
luchtdruk op een bepaalde plaats
hoger is dan m de omgeving, dus
koudere lucht, dan spreekt men
van een hogedrukgebied.
In de streek rond de evenaar is de
luchtdruk vlak boven de zeespiegel
(op zeeniveau) jaag. Op grotere af
stand van het tropisch gebied, in
de richting van de poolstreken,
stijgt de luchtdruk op zeeniveau
aanzienlijk. Elk van beide halfron
den wordt daardoor omgeven door
gordels of zones van hoge lucht
druk. Deze gebieden van hoge
luchtdruk, die het best tot ontwik
keling komen boven de tropische
oceanen, staan bekend als de sub
tropische hoge luchtdrukgebieden
of anticyclonen. Morgen in deze
column meer over deze materie.
Ons weerbeeld wordt door een
krachtig hogedrukgebied beheerst,
met het hoofdcentrum boven mid
den-Europa. In dat gebied is er
sprake van schitterende wintercon-
dities met matige tot strenge vorst.
Ons land komt vanaf vandaag
steeds meer aan de noordwestflank
van het hogedrukgebied te liggen,
en dat betekent een geleidelijke
ruiming van de stroming van een
koude zuidoost- naar een mildere
westhoek. Het blijft de komende
dagen droog bij een afwisseling van
wolkenvelden en opklaringen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig toten met
woensdag.
Zuid-Noorwegen:
Veel bewolking en van tijd
tot tijd regen. Morgen en
kele opklaringen maar ook
enkele winterse buien.
Maxima ongeveer 5 gra
den.
Zuid-Zweden:
Half tot zwaar bewolkt en
vooral morgen een enkele
winterse bui. Eerst nog 's
nachts plaatselijk lichte
vorst. Maxima vandaag
geveer 4 graden.
regen.
veel b
het r
Maximumtemperaturen
ongeveer 3 graden, m
Britse Eilanden:
Wolkenvelden, ook plaatselijk
en op de meeste plaatsen droog. Hier en
daar mist. In Schotland en vandaag ook
in Ierland bewolkt en af en toe regen.
Maxima ongeveer 8 graden.
België en Luxemburg:
Vooral in de middag perioden met zon.
Droog. In de nacht en ochtend plaatse-
Droog. In de nacht en ochtend op veel
plaatsen mist of laaghangende bewol
king. "s Nachts lichte, eerst nog matige
vorst. Maxima ongeveer 6 graden, in ge
bieden met hardnekkige mist lager.
Madeira:
Af en toe zon en een enkele regen of on
weersbui. Maxima rond 18 graden.
Canarische Eilanden:
At en toe zon en een enkele regen of on
weersbui, op de zuidkant van de eilan
den meer zon maar ook kans op een bui.
Maxima ongeveer 20 graden.
Marokkaanse westkust:
Af en toe zon. en een enkele regen- of
onweersbui. Maxima ongeveer 16 gra
den.
Tunesische kust:
Af en toe zon en een enkele bui. Maxima
ongeveer 16 graden.
Frankrijk:
Rustig winterweer met vooral
Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
WOENSDAG 3 FEBRUAR11993
Zon- en maanstanden
Zon op 8 14 zon onder 17 29
Maan op 14.32 maan onder06.15
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 12.02
Laag water 7.05 en 20.05
Weerrapporten 2 feb 7 u
het
plaatselijk mist of laaghangen
de bewolking. Verder af en toe zon.
Droog, 's Nachts temperaturen rond het
vriespunt, middagtemperaturen aan de
voet van de Pyreneeen en aan de Rivièra
rond 14 graden, midden-Frankrijk circa
10 graden en in het noorden ongeveer 7
graden. In mistgebieden liggen de tem
peraturen overdag lager.
Berli|n
Budapest
Bordeau*
Cyprus
Corsica:
Af
i vrijwel