V.s<
ANC: Rede
van De Klerk
gemiste kans
Waalse justitie terug bij af in moordzaak Cools
Buitenland
Derde Wereld-tafereel
Duits asielbureau: Vervolging
zigeuners in Roemenië normaal
Oekraïne veilt afgedankte wapens
Bulgarije: Blauwhelmen
stationeren langs Donau
ZATERDAG 30 JANUAR11993
Non voortaan in politie-uniform
bocota De 23-jarige Colombiaanse non Martha Lopez Prada
heeft haar habijt verruild voor een politie-uniform. Zij besloot
het klooster van de zusters dominicanessen te verlaten en bij de
politie te gaan, nadat zij getuige was geweest van een aanval van
het linkse verzet op Nunchia, een stadje in het binnenland van
Colombia. „Op dat moment wenste ik dat ik een geweer in mijn
handen had om de aanvallers te verdrijven", zei ze tegen journa
listen.
Brit via Kanaaltunnel naar het werk
Folkestone Sir Christopher Mallaby, de nieuwe Britse ambassa
deur in Frankrijk, heeft gisteren een overall aangetrokken en een
helm opgezet om via de Kanaaltunnel naar zijn nieuwe stand
plaats te reizen. Mallaby deed er vijf uur over en noemde de reis
„lichtelijk oncomfortabel". In de tunnel wordt nog volop ge
werkt.
Ook Tipper Gore in adviesgroep Clinton
Washington Ook Tipper Gore, de echtgenote van de Ameri
kaanse vice-president Al Gore, doet mee aan een werkgroep die
door Hillary Clinton, de vrouw van president Bill Clinton, wordt
geleid. De groep heeft de opdracht binnen 100 dagen een voor
stel te doen om de Amerikaanse gezondheidszorg te hervormen.
Forse buit bij eerste bankoverval Albanië
tirana» Bij de eerste bankoverval in Albanië hebben drie gemas
kerde en met mitrailleurs bewapende mannen gisteren een bank
voor buitenlands geld overvallen en 200.000 dollar (360.000 gul
den) buitgemaakt. Een fortuin in een land waar het gemiddelde
maandloon tussen de 27 en 54 gulden ligt.
Yemeniet onthoofd wegens stoken drank
riyad Een Yemeniet is gisteren in de Saudische hoofdstad
Riyad onthoofd wegens het herhaaldelijk stoken van drank. Het
ministerie van binnenlandse zaken zei dat de man tot de
doodstraf was veroordeeld na zes eerdere arrestaties wegens het
stoken en verkopen van drank.
Canadese strafheffingen staalimport
ottawa Canada heeft gisteren strafheffingen gelegd op de im
port van bepaalde staalprodukten uit zes landen, waaronder de
Verenigde Staten. De Amerikanen krijgen daarmee een koekje
van eigen deeg. Woensdag besloten de VS tot soortgelijke sanc
ties, onder meer tegen Hoogovens en Canadese bedrijven. Ove
rigens gaat de verkoop van het Duitse staalbedrijf Klockner aan
Hoogovens niet door. Het voortbestaan van de fabriek is voorlo
pig verzekerd.
Dochter Moshe
Dayan bezoekt
Yasser Arafat
Yael Dayan, Israëlisch parle
mentslid en dochter van wijlen
de Israëlische oorlogsheld Mos
he Dayan, heeft giseren in Tu
nesië gesproken met PLO-leider
Arafat. Dayan zei na afloop van
de bijeenkomst dat het gesprek
met Arafat „uitstekend, con
structief en zeer plezierig" was
geweest. Ze zei niet te zijn geko
men om te onderhandelen,
maar een gebaar te hebben wil
len maken „met een boodschap
van vrede van de meerderheid
van het Israëlische volk die voor
deze regering heeft gestemd".
Arafat was voor het onder
houd uit Libië overgekomen.
Vanuit het PLO-hoofdkwartier
in Tunis werd hij door hoge
PLO-functionarissen en Pales-
tijnen uit de door Israël bezette
gebieden naar de ambtswoning
van PLO-ambassadeur Hakam
Balaawi begeleid. Eerder had
Dayan afzonderlijk gesproken
met PLO-bestuurslid Mahmoud
Abbas, ambassadeur Balaawi en
Faisal Husseini.
De 51-jarige Yael is de tweede
Israëliër die de PLO bezoekt
sinds het Israëlische parlement
het zeven jaar geldende verbod
op contacten met PLO-functio
narissen ophief. Donderdag ver
trok zij uit Parijs in gezelschap
van Israëlische journalisten die
Tunesië voor het eerst bezoch
ten.
Voor het onderhoud met
Arafat bezocht Dayan, die actief
is in de linkervleugel van de Ar
beid, de binnenstad van de Tu
nesische hoofdstad Tunis, een
synagoge en Tunesisch-joodse
leiders.
Regering overweegt herinvoering doodstraf
De anti-apartheidsorganisatie ANC is bijzonder teleurge
steld over de rede die president De Klerk gisteren hield
ter gelegenheid van de opening van het parlementaire
jaar. De Klerk kondigde een aantal maatregelen aan die
tot de verdere ontmanteling van de apartheid moet lei
den.
Q
johannes8urg/kaapstad gpd-anp
Volgens het ANC heeft De Klerk
de kans gemist een einde te ma
ken aan de „crisis die na 40 jaar
wanbeleid is ontstaan". De or
ganisatie verwijt hem dat hij in
plaats daarvan gekozen heeft op
te scheppen. Het ANC doelt
daarmee op de opmerking van
De Klerk dat hij in onderhande
lingen met de zwarte organisa
ties „geen enkel principe heeft
opgeófferd."
Het ANC vindt het een goede
zaak dat de regering de rassen
scheiding in de gezondheids
zorg, het lokaal bestuur en vol
gend jaar ook in het onderwijs
wil opheffen. Met ingang van 1
april worden de rasgebonden
ministeries vervangen door de
partementen die voor de hele
bevolking gelden.
Het ANC is echter niet te
spreken over de aangekondigde
maatregelen om het geweld in
te dammen. De Klerk wil de
doodstraf herinvoeren, de bur
gerwachten uitbreiden en ille
gaal wapenbezit strenger be
straffen. Volgens het ANC zijn
deze plannen er alleen op ge
richt eigendommen te bescher
men, maar niet om het dagelijks
leven veiliger te maken.
Volgens Steve Friedman, di
recteur van het instituut voor
politieke wetenschappen van de
universiteit van Witwatersrand,
zijn de uitspraken over geweld
vooral bedoeld om de blanke
kiezers gerust te stellen. De re
organisatie van de ministeries is
volgens hem vooral ingegeven
door geldgebrek.
Ook op de plannen om de
rassenscheiding in het onder
wijs op te heffen, valt volgens
Friedman nogal wat af te din
gen. De uitspraken van De Klerk
wijzen er volgens hem op dat
het kabinet het onderwijs per
regio wil regelen. Dat wil zeggen
dat er in feite toch blanke, zwar
te en gekleurde scholen blijven
bestaan. De Klerk kondigde zelf
al aan dat aparte scholen op re
ligieuze en culturele grondslag
mogelijk blijven.
Over de onderhandelingen
over een nieuw politiek bestel
Onder het toeziend oog van Bóeren-generaal Louis Botha paraderen
Zuidafrikaanse troepen ter gelegenheid van de opening van het parle
mentaire jaar. FOTO» AFp
zei De Klerk ervan uit te gèan
dat deze in maart weer zullen
beginnen. In juni zou dan een
vorm van overgangsregering, de
Voorlopige Overgangsraad
(OVR), kunnen worden geïnstal
leerd. Daarin zal ook de zwarte
oppositie deelnemen. Deze
OVR zal onder meer de eerste
non-raciale verkiezingen uit
schrijven voor een parlement
dat de nieuwe, non-raciale
grondwet zal opstellen.
Trimrondje van
Clinton zorgt
voor overlast
WASHINGTON AFP
Bill Clintons gewoonte 's mor
gens te joggen levert nu hij
president is de nodige proble
men op. Vooral de veiligheids
diensten en inwoners van Was
hington hebben last van zijn
dagelijkse rondje trimmen.
Het trimrondje geschiedt
dan ook niet erg onopvallend.
Een tiental auto's volgt de pre
sident op de voet: politieauto's,
wagens van de geheime dienst,
twee auto's met journalisten
en een limousine. Het gevolg
zorgt regelmatig voor opstop
pingen.
Ook rond het Witte Huis is
het 's morgens een drukte van
jewelste. Grote groepen joggers
verdringen zich rond de
ambtswoning in de hoop Clin
ton bij zijn rondje te mogen
vergezellen.
Lawines Rusland
en Georgië:
zeker 23 doden
VLADIKAVKAZ AP
Een reeks lawines in het zuiden
van Rusland en het aangren
zende Georgië heeft aan zeker
23 mensen het leven gekost.
Onder de slachtoffers waren 18
inzittenden van een autobus en
twee soldaten die in Noord-
Ossetië de ingang van een tun
nel bewaakten.
Volgens de Noordossetische
vice-premier Arkadi Tabolov
kan het dodental nog oplopen.
Reddingswerkers moeten heel
voorzichting te werk gaan om
dat het lawinegevaar in het ge
bied nog niet is geweken.
Leger Angola
in offensief
tegen Unita
luandaap
Het Angolese regeringsleger is
gisteren doorgegaan met artille
riebeschietingen op het hoofd
kwartier van Unita-rebellen in
Huambo, 430 kilometer ten
zuidoosten van de hoofdstad
Luanda. Regeringstroepen zou
den toegangswegen tot de twee
de stad van Angola in handen
hadden en posities van de re
bellen in het centrum van
Huambo hebben gestookt.
Donderdag voerde Unita bij
Huambo een artillerie-aanval
uit.
Ook werd hevig gevochten in
Kuito, hoofdstad van de provin
cie Moxico en in Luena, 800 ki
lometer ten zuidoosten van
Luanda. De radio meldde dat de
rebellen het centrum en het
vliegveld van Menongue, de
hoofdstad van de zuidoostelijke
provincie Cuando Cubango,
met granaten bestookten.
Afgevaardigden van Unita en
de regering hebben de afgelo
pen drie dagen onderhandelt
over beëindiging van de op
nieuw uitgebroken burgeroor
log. De nieuwe strijd brak eind
oktober uit nadat Unita-leider
Savimbi had geweigerd de uit
slag van de verkiezingen te er
kennen. In de afgelopen weken
zijn duizenden mensen bij de
gevechten omgekomen.
Volgens regeringsafgevaardig
de Joao Pinnock, die in de Etio-
pische hoofdstad Addis Abeba
onder auspiciën van de VN met
Unita onderhandelt, is een wa
penstilstand nabij.
Duitse generaal
krijgt bevel
over Eurokorps
f. v
RNC wil regering in Bonn aanklagen
berlun hans
•^5
correspondent
Het Duitse Roma National Con
gress (RNC) wil de Duitse rege
ring aanklagen wegens syste
matische uitsluiting van zigeu
ners van asielprocedures. Aan
leiding is het besluit van het Re
geringsbureau voor de Erken
ning van Buitenlandse Vluchte
lingen om een zigeuner-gezin
uit Roemenië af te wijzen met
als argument dat de vervolging
van zigeuners in dat land 'nor
maal' is.
De zigeunerfamilie was een
jaar geleden uit Roemenië ge
vlucht nadat enkele leden door
de autoriteiten waren mishan
deld. Volgens het RNC werden
de kinderen regelmatig door
ambtenaren en politiemannen
van school gehaaid, geslagen en
seksueel misbruikt. Over hun
asielaanvraag schrijft het Duitse
regeringsbureau onder meer
'dat zich uit het consequente
vasthouden van zigeuners aan
vreemde tradities een intensie
ve afkeer van de bevolking, ver
bonden met grote vooroorde
len, ontwikkelt, lijkt ons nor
maal. Even begrijpelijk is dat
deze gevoelens nu in geweld
uitmonden'.
RNC-voorzitter Kawczysnki
noemde deze argumentatie gis
teren 'een legitimatie van een
nieuwe holocaust tegen zigeu
ners'. De RNC-leider vervolgde:
„Het is een nieuwe dimensie in
de officiële hetze tegen een Eu
ropees volk dat Duitsland met
alle middelen wil laten verdwij
nen." Kawczysnki heeft zich tot
de ambassadeurs van de VS,
Canada en de EG-staten in
Bonn gewend met het verzoek
de situatie van de zigeuners in
Duitsland bij de volgende CV-
SE-top (Conferentie voor Veilig
heid en Samenwerking in Euro
pa) ter sprake te brengen.
Het ministerie van binnen
landse zaken in Bonn wilde
geen commentaar geven op de
beslissing van het asielbureau.
„Deze instantie opereert zelf
standig", aldus de woordvoer
der desgevraagd. Hij voegde er
aan toe dat het voor Duitsland
vast staat dat er in Roemenië
geen systematische vervolging
van zigeuners op grond van hun
afkomst plaatsvindt.
-
moskou Het wordt voor de inwoners van Moskou steeds moeilijker in hun dagelijkse behoefte te voorzien. De groep die onder de armoedegrens
leeft wordt met de dag groter. Derde Wereld-taferelen als het zoeken naar iets waardevols op een vuilnisbelt is bijna gewoon geworden.
FOTO REUTER PETER ANDREWS
In de Oekraïnse stad Charkov zal dinsdag een
mammoet-veiling van modem wapentuig wor
den gehouden. Dat het niet om een onbeduiden
de veiling gaat, blijkt uit de lijst van aangeboden
goederen: dieselonderzeeboten, helikopters, ra
ketten, vrachtvliegtuigen, straaljagers, kanonnen
en tanks. In totaal zal tijdens de veiling wapentuig
ter waarde van twee miljard dollar worden aange
boden.
Voorwaarde bij de verkoop is dat geen van de
wapens aan voormalige Sovjet-republieken wordt
doorverkocht. Volgens veilingorganisator Jevgeni
Blinov hebben enkele Afrikaanse landen al inte
resse getoond.
Volgens de zakenkrant Commersant variëren de
prijzen van 7.500 dollar voor een luchtdoelraket
tot 2,2 miljoen dollar voor een moderne T-80
tank, of 16 miljoen dollar voor een MiG-27K
straaljager.
De Duitse generaal-majoor Hel
mut Willman wordt op 1 okto
ber de'eerste bevelhebber van
het Frans-Duitse Eurokorps.
Daarover hebben Bonn en Pa
rijs overeenstemming bereikt.
Het Eurokorps gaat 50.000
militairen omvatten en moet
over twee jaar inzetbaar zijn.
Het korps kan worden ingezet
voor de verdediging van het
Frans-Duitse grondgebied, cri
sisbeheersing, vredesmissies en
humanitaire operaties. Het
maakt geen deel uit van de
NAVO-strijdkrachten maar
komt wel onder NAVO-com-
mando te staan als het ver-
dragsgebied van het bondge
nootschap wordt aangevallen.
Ook bij vredesoperaties kan de
NAVO in bepaalde gevallen het
bevel over het Eurokorps ovér-
nemen. De Franse bijdrage aan
het korps bestaat uit een pant
serdivisie, Duitsland levert twee
brigades en een divisiestaf.
Italiaanse maffiabaas trekt beschuldiging in
brussel peter de v
correspondent
Zijn dood Lijkt het ultieme
mysterie voor België te wor
den. Anderhalf jaar na de
moord op depeetvader van de
Waalse socialisten, André Co
ols, tast justitie opnieuw in het
duister over wie de opdracht
gaf één van de meest promi
nente Belgische politici uit de
weg te i
Oorzaak van de justitiële ver
bijstering: de partijgenoot-mi
nister Alain van der Biest, die
als brein achter de moord was
aangewezen, lijkt toch onschul
dig. De maffiabaas die een jaar
geleden Van der Biest beschul
digde de moord te hebben be-
rifamd, zei donderdagavond on
verwacht dat „een andere poli
ticus" verantwoordelijk was.
Het onderzoek in de zaak-Cools
behoort, samen met de naspeu
ringen naar de Bende van Nij-
vel, tot de grote raadselen van
de Belgische justitie. Het lijkt
wel een wetmatigheid dat naar
mate de pers meer onthullingen
en sporen publiceert, de officië
le onderzoeken trager vorderen.
Decennialang regeerde minister
van staat André Cools door een
netwerk van nevenfuncties en
stromannen over Luik en grote
delen van Wallonië. Hij was de
onbetwiste leider van de Parti
Socialiste (PS). Zijn voorliefde
voor bier, vrouwen, geld en lou
che milieus maakten hem ech
ter kwetsbaar, zeker in een stad
als Luik die de bijnaam 'Chi
cago aan de Maas' draagt. Na
de moord op Cools op 18 juli
1991 bleek hij in zoveel duistere
zaken verwikkeld, dat niemand
wist welk motief naar de moor
denaar zou leiden.
Daarin kwam verandering toen
de Italiaanse maffiabaas Carlo
Todarello via een privé-detecti-
ve de beschuldigende vinger
uitstak naar Alain van der Biest,
de voormalige minister van
pensioenen uit de nationale re
gering. Van der Biest gold als
een bij peetvader Cools in on
genade gevallen 'sukkelaar': een
intellectueel met voorliefde
voor de fles, omringd door duis
tere assistenten.
Enkele van die secondanten
hebben zich, zo heeft justitie in
middels wel ontdekt, bezig ge
houden met aandelenzwendel.
Het motief voor de moord op
Cools leek daarmee gegeven: hij
moest sterven omdat hij Van
der Biests beerput had ontdekt
'Van der Biest
een in ongenade
gevallen sukkelaar'
en dreigde met openbaarma-
king.
De parlementaire onschend
baarheid van de oud-minister
werd vorig jaar opgeheven, zijn
ontkenningen ten spijt. De olie
vlek van schandalen werd snel
groter toen vanuit de PS pogin
gen werden ondernomen Van
der Biest verder het moeras in
te stampen. Tegelijk deden al
lerlei geruchten de ronde waar
uit zou blijken dat de in on
genade gevallen politicus op
zijn beurt had ontdekt hoe de
partij onder leiding van Cools
langs duistere wegen aan geld
kwam. Maar naarmate het on
derzoek meer en meer kwalijke
misstappen van Van der Biest
blootlegde, werd ook duidelijker
dat er geen bewijzen waren dat
hij de moord op z'n geweten
had.
Compleet werd het pandemo
nium toen verschillende fracties
van de onder sterke politieke
controle staande justitie in Luik
met elkaar op de vuist gingen.
De christendemocrate die de
'cel-Cools' leidde werd, in haar
pogingen het spoor van de par-
tijfinanciën te ontrafelen ge
dwarsboomd door de socialisti
sche procureur. Desondanks
volgden er in het van corruptie
vergeven Luik en Wallonië meer
affaires, die alles bij elkaar een
schokkend beeld gaven van een
door en door verrot politiek be
drijf.
Het belangrijkste schandaal uit
de lange reeks: Cools zou gewe
ten hebben van de smeergelden
die de Italiaanse helikopterfa
brikant Agusta betaalde voor de
verkoop van materieel aan het
Belgische leger. Justitie legt de
afgelopen weken voor dit spoor
opnieuw sterke belangstelling
aan de dag.
Van der Biest, gelyncht in de
media en op een zijspoor ge
rangeerd, begon vorige maand
via een opzienbarende TV-re-
portage te werken aan zijn co
me-back. En passant verklapte
hij een cassettebandje met
compromitterende partijgehei
men in veilige bewaring te heb
ben gegeven „voor het geval me
wat overkomt". Donderdag
avond reageerde hij verbijsterd
toen bekend werd dat Todarello
alle beschuldigingen introk.
De enige vraag is nu wie de ge
heimzinnige 'andere politicus'
is die volgens de Italiaanse ma-
fiosode moord op zijn geweten
heeft. De onthulling van die
naam zal niet lang op zich laten
wachten.
Embargo tegen Servië weinig effectief
sofia/bukarest dpa-afp
Bulgarije heeft de Verenigde
Naties opgeroepen VN-militai-
ren langs de Donau te statione
ren om te voorkomen dat sche
pen het handelsembargo tegen
kJein-Joegoslavië (Servië en
Montenegro) schenden. Servi
sche olietankers slaagden er de
ze week in weerwil van het VN-
embargo in via de rivier Servië
te bereiken.
De Donau vormt nagenoeg de
gehele noordgrens tussen Bul
garije en Roemenië. In het ui
terste noordwesten van Bulga
rije stroomt de rivier over het
drielandenpunt met Roemenië
en Servië.
De oproep van Bulgarije komt
twee dagen nadat Sofia uitdruk
kelijk verklaarde dat het geen
geweld zal gebruiken om Servi
sche olietankers tot stoppen te
dwingen. De Bulgaarse premier
Berov vreest dat ingrijpen de
oorlog op de Balkan zal uitbrei
den. Vorige week dreigde een
Servische kapitein de lading
benzine en dieselolie op te bla
zen als hij zou worden gedwon
gen te stoppen.
De havenmeester van Turnu-
Severin, aan de Roemeens-Ser
vische grens, verklaarde giste
ren dat een derde tankschip 's
morgens Servië was binnenge
varen. Het schip omvatte tien
duwbakken met olieproduktcn
en negeerde aanmaningen te
stoppen. Het schip werd kort
voor de Servische grens opge
pikt en begeleid door een Servi
sche helikopter en drie motor
bootjes.
Amerikaanse inlichtingen
diensten hebben inmiddels
vastgesteld dat een kleine hon
derd tankschepen, met bestem
ming Servië, bezig zijn oliepro
duktcn te laden in Oekraïnse
havens aan de Zwarte Zee. „De
handhaving van het embargo
op de Donau is niet meer dan
een grote grap", zei een Ameri
kaanse functionaris.
