FIOD opent
jacht op de
zakenauto
Meeste Nederlanders vóór euthanasie
Nederlandse zeebodem bezaaid met wrakken
Binnenland
Auto RAI in wording
Groente en fruit wel
goed tegen kanker'
Herinnering aan voormalig Joegslavië
Forse tekorten voor
universiteit Utrecht
ZATERDAG .30 JANUAR11993
PTT verkoopt wenspostzegels
numegen» De PTT gaat vanaf dinsdag speciale wenspostzegels
verkopen. Postzegels die feestelijke uitnodigingen, vriendelijke
wensen en kleurrijke kaartjes nog vrolijker door de brievenbus
moeten laten glijden. Tot nu toe konden brieven en kaartjes al
leen worden beplakt met tijdloze permanente zegels', vooral
voor verzamelaars interessante 'bijzondere zegels', of de jaarlijks
terugkerende kinderpostzegels. Met ingang van dinsdag wordt
aan de loketten van alle Nederlandse postkantoren een heel
nieuw soort zegel verkocht: de wenspostzegel. Een vrolijk port-
plakkertje van 3.6 bij 2,5 centimeter groot, waarde 70 cent, ver
krijgbaar in velletjes van tien stuks en ontworpen door een gra
fisch ontwerpster uit Nijmegen.
Weer onderzoek babymoord Boxmeer
boxmeer Het onderzoek naar de Boxmeerse babymoord moet
worden hervat. Dat heeft de rechtbank van Den Bosch gisteren
bepaald. Twee weken geleden hoorde een 38-jarige man uit
Boxmeer, die ervan wordt verdacht in juni 1981 zijn 15 maanden
oude stiefzoontje te hebben vermoord, zes jaar onvoorwaardelij
ke gevangenisstraf eisen. De man zou ook zijn inmiddels overle
den dochter seksueel hebben misbruikt. De man heeft altijd al
les ontkend. De advocaat van de verdachte gaf de rechtbank
twee weken geleden een vijf jaar oud psychologisch rapport uit
Duitsland, waaruit blijkt dat de Duitse kroongetuige in deze zaak
een gestoorde persoonlijkheid heeft met schizofrene aspecten.
Justitie wil Chinezen weer uitzetten
den haag Een aantal afgewezen Chinese asielzoekers staat op
de nominatie te worden uitgezet naar China. Volgens het minis
terie van justitie is de veiligheid van de afgewezen asielzoekers
in dat land, waar in 1989 het studentenprotest met geweld werd
neergeslagen, gewaarborgd. Justitie weet zich hierin gesteund
door recente gerechtelijke uitspraken. Vluchtelingenwerk Ne
derland is op voorhand niet tegen uitzettingen van kansloze
asielzoekers naar China, maar stelt vast dat de ambassade voor
alsnog geen toestemming geeft tot uitzetting. Daardoor zijn de
laatste tijd veel afgewezen Chinezen in de illegaliteit beland om
dat ze niet langer in asielzoekershuizen mogen blijven, aldus
Vluchtelingenwerk.
Algemeen Nederlands Persbureau Gfo
Amsterdam In het Amsterdamse RAI-complex zijn standbouwers koortsachtig in de weer om de in totaal negen hallen gereed te maken voor de
tentoonstelling Auto RAI, die volgende week donderdag begint. In totaal 65.000 vierkante meter expositieruimte wordt ingericht door 115 expo
santen en 54 automerken uit 15 landen. foto united photos de boer ron richel
RIVM-arts boos op Kankerbestrijding
Kankerbestrijding ook naar de
ze onderzoeken had moeten kij
ken. Bueno de Mesquita noemt
het zelfs mogelijk dat het be
schermend effect van groenten
en fruit nog groter is dan nu al
wordt aangenomen.
Hij is het ook niet met de Ne
derlandse Kankerbestrijding
eens dat een beperkte alcohol-
consumptie geen kwaad kan.
Volgens hem verhoogt het drin
ken van bier bij mannen de
kans op endeldarmkanker en
vergroot alcohol ook het risico
van mond-, keel- en slokdarm
kanker.
Ook vlees is slecht, aldus
Bueno de Mesquita. Er zijn on
derzoeken waaruit blijkt dat de
eiwitten in vlees door sterke
verhitting een risicoverhogcnde
factor kunnen vormen voor het
ontstaan van kanker aan de
darm en de alvleesklier.
Een woordvoerder van de Ne
derlandse Kankerbestrijding
noemde de kritiek van Bueno
de Mesquita voorbarig. „Hij le
vert kritiek op een campagne
die er nog niet is." Die campag
ne zal zeer genuanceerd zijn.
Ook de Hartstichting en het
Voorlichtingsbureau voor de
Voeding worden erbij betrok-
Mensen die relatief weinig
groenten en fruit eten, lopen
ten minste twee keer zoveel risi
co dat ze kanker krijgen dan
mensen die veel groenten en
fruit eten. Dat blijkt steeds dui
delijker uit wetenschappelijke
onderzoeken, zo stelt dr. B.
Bueno de Mesquita, arts-epide
mioloog bij het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Mil
ieuhygiëne (RIVM), in het blad
Trefpunt van het ministerie van
volksgezondheid.
Bueno de Mesquita betreurt
het dat de Nederlandse Kanker
bestrijding een recent onder
zoek aangrijpt voor een nieuwe
voorlichtingscampagne waarin
centraal staat dat lekker eten
best mag, mits met mate. Dit
onderzoek, van TNO en de
Rijksuniversiteit Limburg, leid
de tot de conclusie dat voeding
een veel geringere rol speelt bij
het ontstaan van kanker dan tot
nu toe werd aangenomen.
Maar volgens de epidemio
loog wordt uit andere onder
zoeken, onder meer bij het RI
VM, steeds duidelijker dat het
eten van groenten en fruit de
meeste vormen van kanker kan
voorkomen. Hij vindt dat de
ken.
Record-aantal
meldingen AIDS
utrecht «anp
Vorig jaar zijn 533 mensen met
AIDS aangemeld bij de Genees
kundige Hoofdinspectie. Zo'n
hoog getal is nog niet eerder
voorgekomen. Het jaar 1990
telde met 460 tot nu toe de
meeste aanmeldingen. Het to
taal aantal AIDS-gevalien sinds
1982 is daarmee op 2.478 ge
komen. Dat meldt Trefpunt,
het bulletin van het ministerie
van volksgezondheid.
De stijging van het aantal AIDS-
gevallen heeft het ministerie
doen besluiten met een nieuwe
voorlichtingscampagne te ko
men, gericht op jongeren. Het
bioscoop- en TV-spotje en de
brochure zijn ontwikkeld samen
met de Stichting SOA (seksueel
overdraagbare aandoeningen).
Ook komen advertenties in en
kelejongerenbladen.
De Nationale Commissie
AIDS-Bestrijding verklaart het
hoge aantal gevallen dat nu aan
het licht komt mede door de
lange incubatieperiode van
AIDS. Mensen die aan het begin
van de epidemie geïnfecteerd
raakten, beginnen nu pas AIDS
te ontwikkelen. Dr. J. van Wijn
gaarden van de Geneeskundige
Hoofdinspectie vermoedt dat
de veelgebruikte AlDS-remmer
AZT ook debet is aan de stij
ging. AZT-gebruikers krijgen
doorgaans in een later stadium
AIDS.
AUTOKRAAN
TRANSPORTEN
'Jmm
Koningin jarig
den haag Koningin Beatrix
viert morgen haar 55ste ver
jaardag. foto anp
Dierenpark hoeft
ex-werknemer
niet te betalen
arnhem. anp
Leasebedrijven moeten informatie geven
De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD)
heeft de jacht geopend op mensen die hun auto van de
zaak verzwijgen voor de fiscus. Volgens een woordvoer
der van het ministerie van financiën heeft een steekproef
uitgewezen dat in Nederland voor 69,1 miljoen gulden
belasting wordt ontdoken met zakenauto's.
DEN HAAG GPD
Het in financiële problemen
verkerende Ouwehands Dieren
park in Rhenen hoeft voorlopig
geen schadevergoeding van
226.000 gulden te betalen aan
een ex-werknemer. Dat heeft de
rechtbank in Arnhem gisteren
beslist.
Uitbetaling zou volgens Ou
dehand voor het park catastro
faal zijn.
De kantonrechter in Wage-
ningen had in december het
dierenpark veroordeeld tot het
betalen van een schadevergoe
ding aan een ex-werknemer die
ten onrechte is ontslagen. Ou
wehand is tegen dat vonnis in
hoger beroep gegaan. Ouwe
hand kampt al enige jaren met
een teruglopend bezoekersaan
tal. Kwamen er in 1989 nog
720.000 bezoekers, in 1991 was
dat aantal gedaald tot 550.000.
In 1991 leed het park een verlies
van ruim een miljoen gulden en
ook voor 1992 wordt een verlies
verwacht.
De gegevens die nu bij de lease
bedrijven worden verzameld,
worden binnen enkele maan
den doorgespeeld aan alle be
lasting-eenheden. Deze zullen
de gegevens naast de aangiften
inkomstenbelasting over 1991
en 1992 leggen. De FIOD heeft
informatie gevraagd aan zestig
auto-leasemaatschappijen, sa
men goed voor 95 procent van
de markt.
De auto-leasemaatschappijen
moeten naast gegevens over
merk en type onder meer ver
tellen wie in hun auto's rijden,
hoe hoog de cataloguswaarde
is, welke accessoires in de auto
zitten en hoe lang het leasecon
tract loopt. Met deze gegevens
kan de belastingdienst precies
controleren of degenen die van
zakenauto's gebruik maken hun
aangifte voor de inkomstenbe
lasting juist invullen. Bovendien
kunnen alle mensen worden
opgespoord die tot nu toe geen
aangifte deden.
Gebruikers van een zakelijke
auto moeten belasting betalen
over het privé-voordeel dat zij
hebben. Hiervoor moet jaarlijks
20 tot 24 procent van de catalo
guswaarde van de auto bij het
inkomen worden geteld. De
FIOD heeft het vermoeden dat
een deel var
laag bedrag opgeeft. Daarnaast
zijn er piensen die nooit een
aangifteformulier invullen, om
dat zij toch geen aftrekposten
hebben. Zij ontkomen daarmee
ook aan de plicht tot bijtelling
van hun auto van de zaak.
Volgens algemeen directeur
P. M. Verkuyl van Autolease
Holland (ALH) in Gouda, met
ruim 21.000 auto's de tweede
leasemaatschappij van Neder
land, heeft de fiscus al eerder
gegevens gevraagd. Deze keer
gaat de jacht echter tot in detail.
Alle gegevens moeten op mag
neetband worden ingeleverd,
zodat de fiscus het materiaal
rechtstreeks in haar computers
kan brengen om te vergelijken
met de aangiften.
Volgens Verkuyl zal ALH zo
goed mogelijk voldoen aan de
opdracht van de FIOD. „Wij
hebben die informatie in huis
en je hoort dat nu eenmaal te
verstrekken. Het is net als met
de rente-opgave van de ban
ken." Toch zal ALH niet de na
men en adressen van alle be
stuurders verstrekken. „Met een
aantal relaties hebben wij de af
spraak dat nooit persoonlijke
gegevens worden verstrekt.
Daarvoor moet de FIOD naar de
bedrijven zelF', aldus Verkuyl.
utrecht» anp
Een meerderheid van de Nederlandse be
volking, en ook van de CDA-stemmers, is
vóór euthanasie en vindt dat euthanasie
buiten het strafrecht om moet worden gere
geld. Dat is de uitkomst van een representa
tieve steekproef die het NIPO begin januari
heeft uitgevoerd in opdracht van de Neder
landse Vereniging voor Vrijwillige Euthana
sie (NWE).
Het NIPO heeft ruim 1.100 Nederlanders
van 18 jaar en ouder ondervraagd. Van hen
vindt 78 procent dat iemand die in een on
aanvaardbare, uitzichtloze noodsituatie
verkeert, altijd het recht heeft om euthana
sie te vragen. Tien procent vindt van niet.
Een bijna even grote groep, 71 procent,
meent dat een arts die euthanasie zorgvul
dig toepast, zich - tenzij er gegronde ver
denkingen zijn van crimineel gedrag - niet
voor de strafrechter hoeft te verantwoor
den. Zeventien procent van de ondervraag
den is juist van mening dat dit altijd moet
gebeuren. De NWE ziet hier een onder
steuning in van haar standpunt dat eutha
nasie uit het Wetboek van Strafrecht moet
worden gehaald. In het regeringsvoorstel
dat volgende week in de Tweede Kamer aan
de orde is, blijft euthanasie in principe wèl
strafbaar. Uit de NIPO-enquête blijkt dat 60
procent van de CDA-stemmers (65 procent
is vóór euthanasie) het daar niet mee eens
Uit de antwoorden op de vraag of een
arts een patiënt die al maanden in coma ligt
mag laten sterven, blijkt dat veel waarde
wordt gehecht aan de euthanasieverklaring.
Ruim veertig procent van de ondervraagden
zei dat dit alleen mag als de patiënt vroeger
zelf een euthanasieverklaring heeft opge
steld of zich daar heel duidelijk over heeft
uitgesproken. Iets meer dan een kwart vindt
dat het alleen mag als de familie dat wil.
Tien procent zei „altijd" en acht procent
„nooit", terwijl dertien procent deze vraag
niet kon beantwoorden.
De stelling dat oude mensen het recht
hebben zelf te beslissen of zij hun leven wil
len beëindigen, wordt onderschreven door
57 procent. Elf procent is er tegen. Het idee
dat oude mensen zonder tussenkomst van
een arts een dodelijk middel moeten kun
nen krijgen ('de pil van Drion') kreeg van
slechts 14 procent van de ondervraagden
Het onderzoek geeft verder aan dat onge
veer een derde van de bevolking positief
staat tegenover het niet langer strafbaar
stellen van hulp bij zelfdoding (bijvoorbeeld
door het geven van medicijnen). Een iets
kleiner deel van de ondervraagden is het
daar niet mee eens en 29 procent deels wèl.
deels niet.
De NWE staat op het standpunt dat eu
thanasie mogelijk moet zijn bij alle soorten
ondraaglijk lijden. Voorwaarde is dat de pa
tiënt die hulp vraagt, is 'uitbehandeld' óf
aangeboden alternatieven nadrukkelijk wei
gert.
Overvallen met
ongeladen pistool
Wegens het plegen van vijf ge
wapende bankovervallen heeft
de rechtbank in Utrecht giste
ren een 30-jarige Utrechter ver
oordeeld tot acht jaar gevange
nisstraf. Het vonnis was con-'
form de eis van de officier van
justitie. Binnen één jaar sloeg
de man vijf keer toe. Het vuur
wapen dat hij gebruikte was
overigens altijd ongeladen maar
dat wist het bedreigde bankper
soneel uiteraard niet. De totale
buit, ruim een ton. ging op aan
drugs. De zwaar verslaafde man
is al jaren een trouwe klant van
jusititie. Twee medeplichtingen
i hern kregen zes en 4,5 jaar
cel.
Geen limiet
vergoeding
harskamp» Luitenant-generaal H. Couzy heeft gisteren in de kazerne De Harskamp de 'Herinneringsmedaille SCll«l(Ï0 IlllSCl Tl lf
VN-Vredesoperaties' uitgereikt aan 315 militairen van de verbindingstroepen. Zij behoorden tot de eerste J
groep verbindingstroepers die in het voormalige Joegoslavië dienden. foto anp Raymond rutting den haac anp
Lading en historie niet op een simpele kaart af te lezen
Ze duiken als snoeken op een
aanlokkelijke 'prooi'. De gegra
veerde scheepsbel is het meest
gewild, meteen gevolgd door
trofeeën als een noest stuurwiel
of koperen patrijspoorten. Va
derlandse amateurduikers heb
ben hun 'naam en faam' bij de
directie Noordzee van Rijkswa
terstaat gevestigd.
Zodra een boot 'naar de kel
der' gaat, vliegen horden hob
by-snorkelaars in hun pakken.
„Ze zijn er als de kippen bij", ai-
dus woordvoerder Lamb ij van
de dienst. Stiekem, want het
schip blijft eigendom van de re
der of de verzekeringsmaat
schappij.
De sportduikers moeten wèl
moeite doen voor ze hun 'buit'
aan wal kunnen slepen. De zee-
bodem heeft nog heel wat wrak
ken 'in de aanbieding', maar er
is geen kaart in de handel waar
op alle scheepswrakken, met
naam en bouwjaar, ladingen en
passagierslijsten staan ingete
kend. Maar dat elk van die
wrakken zijn eigen geschiedenis
heeft staat buiten kijf. Het
nieuws over de vondst van het
wrak van het Duitse passagiers
schip De Elbe ruim veertig mijl
uit de kust van IJmuiden heeft
dat weer eens ondubbelzinnig
aangetoond. De Elbe was een
van de grootste en meest luxu
euze passagiersschepen uit de
vorige eeuw.
Het bestand van de hydrolo
gische dienst van de marine be
vat 2.800 scheepswrakken op
het Nederlandse deel van het
continentaal plat. Medewerker
Van der Heul houdt van dag tot
dag bij hoe de restanten van ge
zonken schepen erbij liggen,
vooral om nauwkeurige nauti
sche kaarten voor de scheep
vaart te kunnen uitgeven.
Voor 70,75 gulden - ex BTW -
is bij de agentschappen van de
dienst, zoals in Rotterdam, Am
sterdam en Scheveningen het
'Wrakken-register van het Ne
derlands continentaal plat en de
Westerschelde' te koop: de
vraag is echter of amateur-dui
kers daar likkebaardend naar
uitzien.
De marineman erkent dat.
„Van 90 tot 95 procent van de
wrakken is niet bekend wat er
ligt. Het gaat er ons alleen om
hoe hoog een schip boven de
zeebodem komt en hoe gevaar
lijk het is voor de scheepvaart.
Toch wordt ons register vaak
door duikers, maar ook door
vissers en oliemaatschappijen,
die pijpleidingen willen aanleg
gen, geraadpleegd." Van der
Heul schat dat het in kaart ge
brachte aantal van 2.800 wrak
ken aan de lage kant is. „De zee
bestaat al heel erg lang, er zijn
altijd schepen gezonken...is
het nuchtere commentaar.
Is er een kans dat duikers op
een schip met een lading torpe
do's stuiten, met alle risico's
vandien? Die bestaat, erkent
Lambij van Rijkswaterstaat. Ook
daar is van lang niet elk wrak
bekend wat er ligt. „Van de af
gelopen tien, vijftien jaar weten
we het wel, door de betere com
municatie als radar en tele
foon."
Komen er aanwijzingen, zoals
door opgeviste munitie, dat het
om een 'gevaarlijk' wrak gaat,
dan onderneemt Rijkswater
staat actie. Dan wordt met een
camera het wrak bekeken.
En als een VOC-schip uit de
Gouden Eeuw voor de lens 'op
duikt', met kanonnen èn
scheepsbel. dan seint Rijkswa
terstaat de 'eigen' archeologi
sche dienst in en hangt de
vondst niet aan de grote klok,
zegt Lambij eerlijk. „Veel ama
teurduikers halen snel de leuke
dingen van boord, maar letten
absoluut niet op de historische
waarde van een wrak."
De rijksuniversiteit van Utrecht houdt rekening met forse tekor
ten op haar begroting voor de komende jaren. In het somberste
geval moet in 1995 bijna twaalf miljoen gulden worden bezui
nigd. Dat blijkt uit een eerste „voorbereidend stuk" voor de fi
nanciële meerjarenplanning, zo heeft een woordvoerder van de
universiteit gisteren bevestigd.
De begroting voor de komende vier jaar wordt in juni vastge
steld. „Maar of het nou acht, twaalf of zestien miljoen bezuini
gen wordt, belangrijk is dal we nu de ontwikkeling signaleren en
vast met plannen komen", aldus de woordvoerder.
Een aantal externe en onvoorziene factoren is verantwoorde
lijk voor de sombere cijfers. Zo heeft minister Ritzen (onderwijs
en wetenschappen) alvast kortingen op de ziektegelden doorge
voerd, wat de universiteit vanaf 1994 jaarlijks zes miljoen gaat
kosten. Grote onzekerheid is er over de verdeling van de gelden
voor bouwinvesteringen, waardoor de geplande bouw van het
Educatorium (een onderwijs-gebouw) wellicht op de tocht komt
te staan.
De komende tijd zal de Utrechtse universiteit zich bezinnen
op maatregelen.
Vanaf 1 april kunnen slachtof
fers van een misdrijf in de ar
rondissementen Dordrecht en
Den Bosch de geleden schade
onbeperkt op de dader verha
len. Op 1 april 1995 moet de
wetswijziging die daarvoor no
dig is in het nele land zijn inge
voerd.
Dit heeft het ministerie van
justitie bekendgemaakt. De
wetswijziging is eind vorig jaar
door het parlement goedge
keurd. Slachtoffers van een mis
drijf zijn door de wijziging niet
langer gebonden aan de maxi
mumbedragen van 1.500 gul
den hij de rechtbank en 600 pul
den bij de kantonrechter die nu
gelden. Voor hogere bedragen
was een civiele procedure no-
dig.
Het slachtoffer moet in de
nieuwe regeling wel relatief
eenvoudig kunnen bewijzen dat
hij schade heeft geleden. Hij
heeft ook de mogelijkheid om
zijn vordering te splitsen: het
deel dat eenvoudig is te bewi)
zen. kan hij indienen bij de
strafrechter, het minder een
voudige deel kan hij indienen
bij de civiele rechter.
