Franse ambassadeur
Zaïre gedood bij rellen
Buitenland
Boutros Ghali: Snel besluit
over Westelijke Sahara
Jonge pinguïns op verkenning
Spanje rouwt om dode meisjes
Terreur Lichtend Pad
voor verkiezingen Peru
Franse groenen streven
socialisten voorbij
Verkiezingen laatste kans voor Cambodjanen
Jeltsin zoekt geluk bij eeuwenoude pilaar
VRIJDAG 29 JANUAR11993
Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur CPD Gemeenschappelijke Persdienst
Ind The Independent IPS* Inter Press Service RTR* Reuter
UPl United Press international
Bush voorgedragen voor Nobelprijs
Washington De voormalige Amerikaanse president George
Bush is voorgedragen voor de Nobelprijs voor de vrede. „Het be
reiken van vrede is altijd een van de belangrijkste doelen ge
weest van president Bush", zo schreef initiatiefneemster Barbara
Vucanovich, lid van het Amerikaanse Congres, gisteren in een
brief aan het Nobelprijs-comité van het Noorse parlement. Ze
wijst op Bush' inspanningen om Irak te verdrijven uit Kuwayt,
het Midden-Oosten en de Amerikaanse hulpoperatie in Somalia.
Jeltsin krijgt fikse loonsverhoging
moskou Het Russische parlement heeft president Jeltsin giste
ren een forse loonsverhoging gegeven. Dit jaar zal Jeltsin per
maand 72.000 roebel verdienen, wat volgens de huidige koers
neerkomt op 125 dollar. Tot dusver kreeg Jeltsin 18.900 roebel
per maand. Het salaris van Jeltsin is ongeveer tien maal zo hoog
als dat van de gemiddelde Rus.
President Roh neemt zingend afscheid
seoul» De Zuidkoreaanse president Roh Tae-woo zet het einde
van zijn ambtstermijn luister bij met een CD. Het schijfje bevat
14 nummers, waarvan Roh er vier componeerde. Sommige lied
jes zingt Roh zelf, waaronder 'Lady', het themanummer van een
populaire Zuidkoreaanse soapserie. De CD komt niet in de han
del, maar zal worden gebruikt als relatiegeschenk. Roh (61)
neemt op 24 februari afscheid.
Amnesty blijft somber over Indonesië
jakarta Amnesty International, terug in Indonesië na een ver
bod van 15 jaar, heeft gisteren meegedeeld dat het land weinig
vooruitgang heeft geboekt in de naleving van de mensenrech
ten. Berichten over politieke executies en martelingen blijven el
kaar opvolgen. Amnesty is vooral bezorgd over de behandeling
van politieke gevangenen in Oost-Timor en in Aceh, noord-Su-
matra, dat een lange geschiedenis kent van verzet tegen de cen
trale regering in Jakarta.
Japanse maffia verschool zich in kerk
Tokyo» De regering van de prefectuur Aichi in Japan heeft voor
de rechtbank de ontbinding geëist van een geloofsgemeenschap
die zich 'kerk van de vrede en de moraal' noemt. De sekte, waar
bij ongeveer 300 mensen zijn aangesloten, is in december vorig
jaar door een filiaal van het leidende Japanse maffia-syndicaat
Yamaguchi-gumi overgenomen.
Officiële cijfers over Sovjet-verliezen
moskou De oorlog in Afghanistan (tussen 1979 en 1989) heeft
aan 14.453 Sovjet-militairen het leven gekost. Dit staat in een
boek dat binnenkort in Rusland verschijnt en dat officiële cijfers
bevat over slachtoffers onder Sovjet-troepen bij interventies in
het buitenland. Bij de oorlog in Korea (1950-53) kwamen 299 le
den van het Sovjet-leger om. Het neerslaan van de Hongaarse
Opstand in 1956 kostte 720 Russen het leven. De inval die in
1968 een einde maakte aan de Praagse Lente in Tsjecho-Slowa-
kije kostte aan één officier en tien soldaten van het leven.
Kazachstan werpt Russisch juk af
alma ata Kazachstan heeft het Russisch juk afgeworpen. Het
parlement keurde gisteren de eerste grondwet van Kazachstan
goed. De constitutie geeft na 250 jaar Russische overheersing de
Kazachen een prominente positie. Het Kazachs wordt de enige
officiële taal in de nieuwe Centraal-Aziatische republiek, die vo
rig jaar ontstond uit de uiteengevallen Sovjetunie.
Tragisch einde wolfbezoek Stockholm
Stockholm Een wolf die rondliep in een voorstad van Stock
holm is gisteren in de ochtendspits door een auto doodgereden.
Het was voor het eerst sinds honderd jaar dat een wolf weer zo
ver was doorgedrongen tot de Zweedse hoofdstad. Wolven wor
den in Zweden met uitsterven bedreigd. Er leven nu nog slechts
20 exemplaren in het wild.
NEW YORK Rtr-dpa-app
VN-secretaris-generaal Boutros
Ghali heeft de Veiligheidsraad
drie verschillende opties voor
gelegd om uit de impasse over
de Westelijke Sahara te geraken.
De voormalige Spaanse kolónie
is door Marokko geannexeerd.
De eerste optie is het voort
zetten en zo mogelijk intensive
ren van de onderhandelingen
tussen Marokko en Polisario, de
vertegenwoordiger van de Saha-
ra-bewoners. De secretaris-ge
neraal beschouwt de kans op
succes van deze optie overigens
als zeer gering.
De tweede mogelijkheid is de
onmiddellijke uitvoering van
het in 1991 gelanceerde VN-vre-
desplan. Dit zou echter kunnen
betekenen dat het plan moet
worden uitgevoerd zonder kan
didaten van Polisario, omdat
Marokko de lijst van stemge
rechtigden tegen de afspraken
heeft uitgebreid.
Het derde voorstel betreft een
alternatieve benadering, die
niet zou zijn gebaseerd op het
vredesplan van Perez de Cuel-
lar. De Raad mag die optie zelf
invullen.
De Veiligheidsraad heeft
slechts vier dagen om zijn keuze
te maken. Anders moet er na
melijk een besluit worden geno
men onder leiding van Marok
ko, dat begin februari het voor
zitterschap van Japan over
neemt.
Militairen trekken plunderend en schietend door Kinshasa
De Franse ambassadeur in Zaïre, Philippe Bernard, is gis
teren in de hoofdstad Kinshasa doodgeschoten. Hij werd
geraakt door een verdwaalde kogel toen Zaïrese militai
ren plunderend en schietend door de straten van de stad
trokken. De 61-jarige Bernard was sinds december am
bassadeur.
PARUS-KINSHASA AFP/fttr/AP
Het Franse ministerie van bui
tenlandse zaken maakte gister
avond het overlijden van Ber
nard bekend. De ambassdeur
werd per ongeluk geraakt door
een kogel die door het raam zijn
kantoor binnenkwam.
De verwarring was gisteren
compleet toen groepen militai
ren in voertuigen al schietend
de stad doorkruisten. Ook wer
den winkels en huizen van bui
tenlanders geplunderd.
Directe aanleiding voor de 'ge
welddadigheden was een ge
schil over hun salarissen. De
militairen kregen hun loon na
melijk uitbetaald in nieuwe
bankbiljetten die nog nauwe
lijks door de winkeliers worden
geaccepteerd.
De ongeregeldheden van gis
teren deden volgens ooggetui
gen sterk denken aan de rellen
van 1991, waarbij meer dan 250
mensen omkwamen en die leid
den tot de evacuatie van 20.000
buitenlanders. Volgens inwo
ners zijn duizenden mensen het
centrum van Kinshasa inmid
dels ontvlucht. Een deel van de
ongeveer duizend Fransen in de
hoofdstad hebben hun toe
vlucht gezocht op het terrein
van de Franse ambassade.
Door de dood van de ambas
sadeur zal de druk van Frank
rijk, België en de Verenigde Sta
ten op de Zaïrese president Mo
butu toenemen om de bestuur
lijke macht af te staan aan diens
aartsrivaal premier Tshisekedi.
De westerse landen willen Zaïre
pas weer economische hulp ge
ven als Tshisekedi 's lands fi-
i beheer krijgt.
londen Twee Humboldt pinguïns, zeventien dagen geleden geboren In Drusllla's Zoo in Londen, komen voor het eerst buiten de couveuse,
waarin ze sinds hun geboorte werden verzorgd. De Humboldt pinguïn is een bedreigde diersoort Tot nu toe is in de Londense dierentuin nog
nooit een jonge Humboldt gestorven. foto epa
Rechter steunt
Clintons beleid
homo's in leger
LOS ANGELES «AFP-DPA
Een rechter in Los Angeles
heeft gisteren geoordeeld dat
het verbod op homoseksuelen
in de Amerikaanse strijdkrach
ten ongrondwettelijk is. De
uitspraak, in de zaaJk van een
ontslagen marinier, komt op
een gunstig moment voor pre
sident Clinton, die homo
seksuelen wil toelaten tot de
strijdkrachten.
De rechter baseerde zijn uit
spraak op het recht op gelijke
behandeling dat is vastgelegd
in de grondwet Hij wees op
een onderzoek waarin wordt
geconcludeerd dat homo
seksuelen even goed als mili
tairen kunnen functioneren als
heteroseksuelen. In dat onder
zoek wordt gesteld dat het ver
schil tussen hetero's en homo's
te vergelijken is met dat tussen
rechts- en linkshandigen.
valencia «ruud de vi
correspondent
„Het zijn de meisjes." Met ver
stikte stem bevestigde een fami
lielid gisterochtend in het Insti
tuteAnatomico Forense in Va
lencia de bange voorgevoelens
van heel Spanje. De lichamen
van drie meisjes, die twaalf uur
eerder bij het stuwmeer van
Tous werden gevonden, waren
die van de 14-jarige Desiree
Hernandez, de even oude Mi
riam Garcia en de 15-jarige To
ni Gomez. Ze verdwenen die op
13 november vorig jaar.
Heel Spanje was maanden
lang in de ban van de verdwij
ning, die steeds meer begint te
lijken op de populaire, Ameri
kaanse TV-serie Twin Peaks.
Desiree, Miriam en Toni heb
ben die dag waarschijnlijk ge
probeerd te liften van hun ou
derlijk huis in het dorpje Alcas-
ser, vlakbij Valencia, naar het
nabijgelegen gehucht Picassent
om daar naar de disco te gaan.
Toen de meisjes die nacht niet
thuis kwamen, sloegen de fami
lies groot alarm. Het vermoeden
rees zelfs dat de drie door sla
vinnen-handelaren waren ont
voerd. Van de mogelijkheid dat
de meisjes van huis waren weg-
zover was, werd bekend dat de
lichamen van de vermiste meis
jes waren gevonden. Ze waren
vermoord en niet ver van de
plaats waar ze voor het laatst
gezien waren begraven. In ver
band met de moord zijn enkele
arrestaties verricht.
De roep om hogere straffen
gelopen, wilden de ouderparen voor kindermoordenaars wordt
niets weten.
De wanhoop van de ouders
groeide naarmate de verdwij
ning van de meisjes langer
duurde. Een van hen ging zelfs
naar Londen om Interpol (inter
nationaal verband van samen
werkende politie-organisaties)
in te schakelen bij de opsporing
van de jongeren. Maar voor hij
de moord, het afgelopen jaar
de vierde in een reeks van
soortgelijke gevallen, luider in
Spanje. Zelfs de doodstraf wordt
genoemd. Zover zal het niet ko
men. Het hoofd van de Spaanse
politie, Carlos Conde Duque,
pleitte gisteren wel voor meer
en beter opgeleide agenten.
Een Peruaanse soldaat bewaakt het IBM-hoofdkantoor in Lima. waar
gisteren een zware autobom ontplofte. Minstens twintig mensen raak
ten bij de aanslag gewond. foto epa
lima Rtr-ap-iPSal vaak geprobeerd verkiezingen
te sabotteren, omdat deze vol-
Strijders van de Peruaanse gens de organisatie tot een cor-
guerrilla-organisatie Lichtend rupt bewind leiden.
Pad (Sendero Luminoso) heb- Ondanks het geweld, lijken de
ben gisteren in de hoofdstad Li- Peruanen niet meer zo bang
ma en op andere plaatsen in voor Lichtend Pad sinds rebel
Peru vier kandidaten voor de lenleider Abimael Guzman in
vandaag te houden gemeente- september werd gearresteerd,
raadsverkiezingen en de echtge- De guerrillabeweging kondigde
noot van een van de kandidaten woensdag in Lima een twee-
vermoord. Bij een bomaanslag daagse 'gewapende staking' af.
op een kantoor van computer- Wie aan het werk ging, liep de
fabrikant IBM in Lima raakten kans te worden vermoord. Het
ten minste vijftien mensen, ge- effect van de staking was moei
wond. lijk te beoordelen doordat de re-
De aanslagen, maken deel uit gering van president Alberto
van een terreurcampagne om Fujimori gisteren had uitgeroe-
de verkiezingen te sabotteren. pen tot vakantiedag.
Ook in andere wijken van Lima Verwacht wordt dat de uit
en in de zuidelijke stad Puno komst van de gemeenteraads
waren de maoistische opstan- verkiezingen de greep van Fuji-
delingen gisteren actief. In de mori op Peru niet losser zal ma -
stad Huacho werd een serie ken. De president stelde in april
aanslagen voorkomen door de vorig jaar met militaire steun
arrestatie van een vijfkoppige een eenmansbewind in. Hij
cel van Lichtend Pad. Daarbij stuurde het parlement naar
werd een nog af te werken do- huis. Zijn partij Verandering 90
denlijstje gevonden van kandi- is alleen in vijf grote steden met
daten, lokale autoriteiten en po- kandidaten naar voren geko-
litiemensen. Lichtend Pad heeft men.
PARUS HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
De twee Franse groene partijen,
Les Vertse en Generation Ecolo
gie, zullen de socialistische par
tij voorbijstreven bij de komen
ds parlementsverkiezingen. Dat
blijkt uit twee gisteren gepubli
ceerde opiniepeilingen. Als die
voorspellingen uitkomen, glijdt
de socialistische partij, nu nog
de grootste politieke partij van
Frankrijk, af naar de vierde
plaats achter de Gaullistische
RPR, de liberale UDF en de
groenen.
Volgens een peiling van het
dagblad Le Parisien zullen de
twee groene partijen, die on
langs een vergaand samenwer
kingsakkoord tekenden, samen
ruim 19 procent van de stem
men halen. De socialisten zou
den daarentegen hooguit 17,5
procent van de stemmen krij
gen. Een andere peiling houdt
het op een nek-aan-nek-race
tussen de groenen en de socia
listen. Beiden zouden rond de
19 procent gaan scoren.
De groene partijen dreigen
daarmee de voornaamste con
current voor de partij van Lau
rent Fabius, premier Pierre Bé-
régovoy en president Mitter-
den haag erik beuen/anp
De Cambodjanen gaan van 23 tot 25 mei
naar de stembus om een Wetgevende Ver
gadering te kiezen. De vier strijdende par
tijen in Cambodja hebben hierover giste
ren in Peking overeenstemming bereikt.
Presidentsverkiezingen zullen worden ge
houden nadat een grondwet is opgesteld.
Dit heeft de woordvoerder van de VN-vre-
desmacht (Untac) na afloop van de be
sprekingen verklaard.
Wat democratie is, weten de meeste Cam
bodjanen alleen maar van horen zeggen, en
ook het begrip 'mensenrechten' is niet
wijdverbreid in het Zuidoostaziatische land.
De komende verkiezingen bieden het enige
uitzicht op verbetering van de situatie.
In oktober 1991 leek de zon even door te
breken toen de vier strijdende partijen in
Parijs een vredesakkoord ondertekenden
dat een einde moest maken aan jaren van
burgeroorlog, buitenlandse bezetting en
massamoord. Sindsdien glijdt het land op
nieuw af naar polarisatie en geweld.
Niet alleen de beruchte Rocte Khmer zet
de hakken in het zand, ook de regering van
Hun Sen tart het gezag van de VN-vredes
macht. Alle partijen worden geacht mee te
werken aan de uitvoering van het akkoord
van Parijs, maar dat verdrag wordt aan alle
kanten geschonden.
De grootste boosdoener is de Rode Kh
mer. Vorig jaar weigerde de Rode Khmer de
tweede fase van net vredesakkoord uit te
voeren: haar 20.000 manschappen tellende
strijdmacht in te krimpen en te ontwape
nen. Bovendien weigert de Khmer, als enige
van de vier ondertekenaars van het vredes
verdrag, mee te doen aan de verkiezingen.
Bang voor eenzijdige ontwapening, besloot
de regering van Hun Sen 55.000 militairen
van de 'Staat Cambodja' (SOC) te handha
ven.
De maoïstische Rode Khmer, die volgens
sommige bronnen nog altijd wordt geleid
door de beruchte Pol Pot, heeft zich ver
schanst in de door haar beheerste gebieden
en weigert de troepen en ambtenaren van
de VN toegang. De Untac is er inmiddels in
geslaagd tegen de 90 procent van de Cam
bodjanen in te schrijven als kiesgerechtig
den. De overigen leven in gebieden die on
der controle staan van de Rode Khmer en
zien die verkiezingen aan zich voorbij gaan.
Maar ook in de rest van het land neemt
het politieke geweld toe. De Untac heeft
een mandaat om vrede te brengen in Cam
bodja en te zorgen voor een 'neutraal pol-
tiek klimaat', maar lijkt daar in steeds min
dere mate in te slagen. Zowel de monar
chistische Funcinpec, als de Boeddhistische
Liberaal Democratische Partij (BLDP) zijn
slachtoffer van terreurdaden, die worden
toegeschreven aan het bewind van Hun
Sen. De Funcinpec wordt geleid door de
zoon van prins Norodom Sihanouk, de
voormalige Cambodjaanse leider en de ge
doodverfde winnaar van de presidentsver
kiezingen.
Het is heel belangrijk dat de verkiezingen
daadwerkelijk zullen doorgaan, desnoods
zonder de Rode Khmer, en ook al kunnen er
vraagtekens worden geplaatst bij het demo
cratische gehalte ervan. Tegen Sihanouk
kan veel worden ingebracht, maar de mees
te Cambodjanen beschouwen hem toch als
de enige die het land kan verenigen.
Nu verreweg de meeste vluchtelingen zijn
teruggekeerd uit de kampen in Thailand is
het nodig dat in Cambodja de rust terug
keert zodat deze mensen een nieuw be
staan kunnen opbouwen, baartoe moet het
verdeelde land een regering krijgen die kan
rekenen op internationale erkenning. Als de
Rode Khmer weigert mee te werken, dan
moet het maar zonder hen. Daarna kan de
internationale gemeenschap verdere stap
pen zetten om hen te isoleren en te verhin
deren dat zij. in nauwe samenwerking met
de Thais, het land verder plunderen en ont-
bossen.
new delhi» De Russische president Boris Jeltsin
probeert de handen van zijn echtgenote Miana te
pakken rondom de achthonderd jaar oude IJzeren
Pilaar in het Indiase Qutab Minar. Volgens een le
gende brengt het omarmen van de pilaar geluk.
Jeltsin brengt een meerdaags bezoek aan India en
zal daar tien akkoorden tekenen, waaronder een
vriendschapsverdrag. Hij bereikte gisteren een
compromis met India over de terugbetaling van
schulden. India heeft een grote schuld opgebouwd
bij het voormalige Sovjet-regime. Het grootste deel
van die schuld is overgenomen door Rusland. India
zei Rusland 12 miljard dollar schuldig te zijn, terwijl
Jeltsin 15 miljard eiste. Het meningsverschil was
ontstaan door de waardevermindering van de Rus
sische roebel. Hoeveel India uiteindelijk gaat terug
betalen, is niet bekend.
foto reuter richard ellis
rand te worden. Het is duidelijk
dat ze veel stemmen zullen
weghalen bij de socialisten, te
meer omdat de groenen tot nu
toe systematisch weigeren om
het op een akkoord met de Pani
Socialistete gooien.
In zetels vertaald zullen de
•groenen overigens nauwelijks
profiteren van hun opmerkelij
ke succes. Het Franse distric
ten-kiesstelsel is bijzonder on
voordelig voor kleinere partijen.
Zelfs met een score van 19 pro
cent zouden de groenen slechts
zeven parlementszetels halen,
terwijl de socialisten met een
zelfde score nog altijd op ruim
110 (van de 568) zetels kunnen
rekenen.
De prognoses hebben de af
gelopen dagen tot felle debatten
tussen socialisten en groenen
geleid. Volgens de socialisten
boren de groenen hen enkele
tientallen zetels door de neus
door iedere vorm van samen
werking op voorhand af te wij
zen. De groenen zelf zouden
volgens deskundigen minimaal
veertig zetels kunnen halen als
ze in diverse kiesdistricten tacti
sche afspraken met de socialis
ten zouden maken. Maar om
wille van hun onafhankelijkheid
willen zij daar van horen.
Sudan: Geen
65.000 doden
door epidemie
De regering van het Oostafri-
kaanse Sudan heeft gisteren te
gengesproken dat er in de regio
Parayang, in het zuiden van het
land, 65.000, mensen zijn be
zweken aan de ziekte kala-azar
(letterlijk: de zwarte ziekte)
Unicef, het kinderfonds van de
Verenigde Naties, meldde vori
ge week dat er een epidemie
was uitgebroken in het zuiden.
Uitbarstingen van deze para
sitaire ziekte, die wordt overge
dragen door de zandvlieg, ko
men van tijd tot tijd voor in
Sudan, vooral in het gebied
langs de Blauwe Nijl. Zij zijn
echter steeds bedwongen door
inen tingsprogram mas.
Een functionaris van het
Sudanese ministerie van ge
zondheidszorg meldde dat zijn
departement contact heeft op
genomen met de Wereldge
zondheidsorganisatie (WHO)
„om misleidende berichten te
gen te spreken die onlangs over
dit onderwerp in de pers zijn
verschenen". Het ministerie
heeft geen enkele informatie
dat er in het zuiden van het
land een epidemie is uitgebro
ken.
