Wereldraad weerlegt
kritiek Reader's Digest
Kerk Samenleving
Heilige Adrianus wordt opgeknapt
Adventisten: abortus alleen in uitzonderlijke gevallen
VRIJDAG 29 JANUAR11993
BUITENLAND KORT
Tolerantie
Training in tolerantie moet
een hoge prioriteit in het
Duitse onderwijs krijgen.
Dit hebben vertegenwoor
digers van de Amerikaanse
joodse organisatie 'Anti-
Diffamation-League' (Anti-
laster-liga) in Bonn gezegd.
Op uitnodiging van minis
ter Klaus Kinkel vari Buiten
landse Zaken stelden zij
een onderzoek in naar aan
vallen van rechtsextremis-
ten op buitenlanders en
joodse instellingen.
De Amerikanen boden
het Duitse ministerie van
onderwijs steun aan bij het
opzetten van een training
in tolerantie. In Amerika
zijn meer dan 100.000 on
derwijzers betrokken bij het
programma 'Een wereld
van verschil'.
Bosnië
Ongeveer 2000 islamitische
theologen en voorgangers
hebben de 'wreedheden' en
'afpersing' van hun geloofs
genoten in Bosnië-Her-
cegovina veroordeeld. „De
ze onmenselijke gebeurte
nissen die tot doel hebben
een heel volk uit te roeien,
zijn een schande voor de
westerse wereld die zich
opwerpt als beschermer
yan de rechten van de
mens, en brengen haar in
diskrediet", aldus de theo
logen en voorgangers in
een communiqué dat is ge
publiceerd na een drie
daagse bijeenkomst in de
Marokkaanse stad Marrak-
ech.
De deelnemers aan de
conferentie roepen de lei
ders van de islamitische
landen op 'een einde te
maken aan elke poging om
hun grondgebied te gebrui
ken voor een aanval op het
grondgebied van een ander
islamitisch land'.
Aan het slot van hun con
ferentie, waarvoor koning
Hassan II als beschermheer
optrad, stichtten de deelne
mers de 'Internationale Li
ga van Verkondigers', die in
Rabat zal worden gevestigd.
Antisemitisme
De Duitse justitie stelt een
onderzoek in naar uitlatin
gen van de dominicaan 13a-
silius Streithofen, die joden
en Polen de grootste uitbui
ters van de Duitse belas
tingbetaler heeft genoemd.
Dit heeft de officier van jus
titie in Osnabriick bekend
gemaakt. Streithofen, die
adviseur is geweest van
bondskanselier Helmut Ko
hl, had dit in 1992 in een re
de in de Noordduitse stad
Meppen gezegd. Hij be
weerde gisteren dat zijn
woorden uit hun verband
zijn gerukt.
In Meppen had hij naar
eigen zeggen de nadruk ge
legd op de zware schuld
van de Duitsers tegenover
de joden en Polen, maar te
gelijkertijd gezegd dat er
eens een einde moet ko
men aan de afrekening met
het verleden. De 'achter
kleinkinderen' moeten niet
meer schuldig worden ver
klaard aan wat er onder het
nationaal-socialisme ge
beurde. In dat verband had
hij betoogd dat de joden de
Duitse belastingbetaler uit
buiten.
Kohl heeft zich inmiddels
Van de uitlatingen van zijn
Voormalige adviseur gedis
tantieerd. Ook de prior van
het St. Albertus Magnus-
klooster in Braunschweig,
J-Ians-Albert Gunk, heeft in
een brief aan de joodse ge
meenten in de deelstaat
Niedersachsen afstand ge
nomen van Streithofen.
Een artikel over de Wereldraad van Kerken in de Reader's
Digest schetst volgens secretaris-generaal Konrad Raiser
een zeer verdraaid en eenzijdig negatief beeld van de oe
cumenische organisatie. In een brief aan enkele van de
320 lidkerken waarschuwt Raiser voor het artikel 'Het
evangelie volgens Marx', waarin infiltratie van de KGB
binnen de Wereldraad wordt gesuggereerd. Het wereld
wijd gelezen maandblad heeft een oplage van 25 miljoen
exemplaren.
waren. Het artikel in het februa-
ri-nummer van Reader's Digest
noemt geen namen. Overigens
werd al bijna een jaar geleden
in West-Europa over deze zaak
geschreven.
Het artikel in Reader's Digest
geneve *rns
Uit documenten van de KGB
zou blijken dat orthodoxe pries
ters die als gedelegeerden ver
gaderingen van de Wereldraad
bijwoonden, vaak KGB-agenten
is van de hand van redacteur
Joseph Harriss. In 1982 schreef
hij een kritisch artikel over de
Wereldraad onder de titel 'Karl
Marx of Jezus Christus'. Aanlei
ding daarvoor waren giften uit
het speciale fonds van het We
reldraadprogramma ter bestrij
ding van het racisme aan de be
vrijdingsbeweging van Robert
Mugabe, de latere president van
Zimbabwe.
Harriss zei desgevraagd dat
zijn artikel is gebaseerd op
grondige bestudering van re
cent vrijgekomen dossiers uit
het KGB-archief. Zijn informatie
is afkomstig van de russisch-or-
thodoxe priester Gleb Jakoenin,
die onder het communistische
regime zwaar werd vervolgd.
Weliswaar heeft de Wereld
raad op sommige punten een
zelfde standpunt ingenomen als
communistische regeringen,
maar de Wereldraad kwam
hiertoe „op basis van de chris
telijke overtuiging en de erva
ring van kerken in de Derde
Wereld", zo schrijft Raiser. Veel
lidkerken zijn actief geweest in
de strijd voor gerechtigheid en
vrede. Het initiatief tot zulke ac
tiviteiten werd volgens Kaiser
„altijd genomen door kerklei
ders uit het Westen en nooit
door russisch-orthodoxe verte
genwoordigers.
Dora Visser en
pastoor Ariëns
op lijst voor
zaligverklaring
utrecht gpd
De kans is groot dat de gestig
matiseerde Dorothea Visser en
oud-pastoor Alphons Ariëns van
Steenderen zalig worden ver
klaard. Het aartsbisdom Utrecht
is van mening dat zowel de in
1876 overleden Gelderse vrouw,
die 33 jaar bloedde uit 'de won-
detekenen des Heeren', als pas
toor Ariëns in Rome moeten
worden voorgedragen voor de
zaligverklaring.
De in 1819 in Gendringen ge
boren Dorothea Visser kreeg in
Oost-Gelderland grote bekend
heid door de stigmata die zich
sinds haar 24e levensjaar open
baarden. Volgens de overleve
ring kreeg de dochter van een
landarbeider regelmatig kruis
vormige wonden op handen en
voeten. De Gendringse huisarts
J. te Welscher toonde met een
experiment aan dat de jonge
vrouw de wonden niet zelf toe
bracht. De armen van Dora Vis
ser werden in verband gedraaid,
dat dichtgenaaid en verzegeld
werd. Vervolgens verbleef ze
enige tijd in een klooster, onder
toezicht van enkele nonnen. Op
Goede Vrijdag kwam het bloed
echter toch door het verband
heen.
Pastoor Teus Kerkhof van Ge
ndringen en later Olburgen was
ervan overtuigd dat de vrouw
daadwerkelijk gestigmatiseerd
was en stelde haar aan als huis
houdster. Dora Visser overleed
op 12 juli 1876 in het dorp aan
de oever van de IJssel.
Enkele dentallen jaren later
werd de Enschedese pastoor Al
phons Ariëns door de clerus
overgeplaatst naar Steenderen.
De in 1860 geboren geestelijke
zette zich tot ongenoegen van
de leiding van de katholieke
kerk in voor de belangen van de
arbeiders die zuchtten onder
het juk van de textielbaronnen.
Ariëns, die grote moeite had
met de verbanning, vond in de
persoon van pastoor Kerkhof
een steun en toeverlaat. Hij
overleed in 1928.
langeraar» De Heilige Adrianuskerk in Langeraar
staat aan de vooravond van een grote opknapbeurt.
Het monumentale bouwwerk, dat dateert uit 1902,
wordt voor een bedrag van rond de drie miljoen
gulden onder handen genomen. De restauratie van
de neo-gotische kruisbasiliek begint komende
maandag. Tot de werkzaamheden behoren onder
meer het leggen van een nieuw leien dak, het ver
vangen van alle dakgoten en het herstel van het
metselwerk. Bij de ramen worden de stalen tussen-
staven vervangen door bronzen exemplaren, die
opnieuw worden ingemetseld. Verder worden de
gias-in-lood-ramen schoongemaakt. Een belangrijk
deel van de kosten wordt gedragen door Monu
mentenzorg, maar ook de parochianen hebben met
allerlei acties een behoorlijk aandeel geleverd.
FOTO WIM DIJKMAN
Bijbel spreekt in
Duitsland vooral
jongeren aan
Vooral jongeren tussen 14
en 19 jaar toonden interes
se in de Bijbel gedurende
het jaar van de Bijbel, dat
de Duitse kerken komende
zondag afsluiten. Vooral de
tv-programma's en de ge
spreksgroepen konden re
kenen op de belangstelling
van de jongeren.
Dit heeft Siegfried Meuer,
die het jaar van de Bijbel
heeft gecoördineerd, be
kendgemaakt. Hoewel hij
van een overwegend posi
tieve respons spreekt, bleek
uit een recent onderzoek
dat bijna 80 procent van de
Duitsers de Bijbel zelden of
nooit leest.
Uit diezelfde enquête
blijkt ook dat gespreksgroe
pen weer 'in' zijn. Vooral
jongeren voelen zich hier
door aangesproken. Zij wil
len praten over wat zij le
zen. Verder is het van be
lang hoe de Bijbel eruit ziet.
„Het beeld speelt een grote
rol", aldus Meurer. Zo zou
den tussenkopjes meer
moeten lijken op koppen in
de boulevardkranten. Bo
vendien houden steeds
minder mensen van lange
alinea's.
Tijdens het jaar van de
Bijbel trokken er bijbeltrei-
nen, -bussen en -boten
door alle delen van Duits
land. Een tentoonstelling
van de nomadentent tot de
computerbijbel trok meer
dan 200.000 bezoekers. In
totaal kostte het jaar van de
Bijbel een kleine vijf mil
joen gulden.
BEROEPINGSWERK
Lindt: G. Labotste Brussel (Ver-
Beek te Veenendaal (Pniëlkerk) i
H.H. Klomp te Nunspeet.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Klaaswaal: AJ. Gunst te
Nieuwe pastor
Herensingelkerk
geïnstalleerd
pastor Jan Jetze Bol
van de Leidse parochie O.L.
Vrouw Hemelvaart en St. Jos-
heph aan de Herensingel, wordt
het komende weekeinde offi
cieel geïnstalleerd. Bol gaat
morgenavond om 19.00 uur
voor in de jongerenmis, met
medewerking van het koor The
Lord Folks. De dag daarop
wordt om 11.00 uur de officiële
installatie voltrokken door vica
ris Van Paassen van het bisdom
Rotterdam.
Tijdens deze laatste viering
zal coördinator A. Schugard-van
den Enden van het dekenaat
Leiden het zogenaamde 'pasto
raal team binnenstad' voorstel
len. Behalve uit pastor J.J. Bol
bestaat dit uit pater dr. J.C.M.
van der Winden
medewerker F. Hazebroek.
bosch en duin
De Zevende-dags Adventisten hebben
zich voor het eerst in het openbaar uit
gesproken over abortus, euthanasie en
het milieu. Alleen in uitzonderlijke geval
len is abortus volgens de kerk accepta
bel. Bijvoorbeeld als het leven van de zett
moeder in gevaar is of als de zwanger- kunstmatige wijze het leven van
schap een gevolg is van verkrachting of ke verlengt). Op deze wijze wordt de pa-
incest. De Zevende-dag Adventisten zijn tiënt in staat gesteld op natuurlijke wijze
tegenstanders van actieve euthanasie, te sterven. Omdat de adventisten men-
Wel vinden zij passieve euthanasie ac- sen als onderdeel van Gods schepping
ceptabel (het achterwege laten of stop- zien, horen aandacht voor persoonlijke
medisch ingrijpen dat op gezondheid en levensstijl bij hun zorg
voor het milieu. Zij stimuleren een vege
tarisch dieet. Ook roken en drinken zij
niet. De Zevende-dags Adventisten heb
ben zo'n 8 miljoen leden in 205 landen.
In Nederland telt de kerk ongeveer
12.000 leden.
COLOFON
Leidsch Dagblad, uitgave
van Dagbladuitgever!) Damiate bv
DIRECTIE J de Vries, G.P. Arnold (a
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoc
HOOFDKANTOOR
foon(?71 -16fiocfG Le"
KANTOREN
:htwe|_53a^2
KLACHTEN BeA'rGING'
1-161367/161363
HET WEER
ROB GROENLAND
Steeds koudere lucht
Van onschatbare betekenis voor
het maken van weersverwachtin
gen zijn de metingen in de boven
lucht en dan speciaal tussen de 5
en 10 kilometer hoogte. Daar vin
den we het grootste deel van het
jaar boven de gematigde breedten
de zogeheten straalstroom (bundel
van zeer krachtige winden). Voor
de Tweede Wereldoorlog was de
meteoroloog nog niet op de hoogte
van het bestaan van een dergelijk
fenomeen. Bij wijze van toeval
heeft men de straalstroom, in het
heetst van de oorlog, ontdekt.
De ontdekkers waren de piloten
van de Amerikaanse bommenwer
pers die hun vracht boven de Duit
se steden moesten uitwerpen. Op
hun tocht terug naar het westen
kwamen ze met hun kisten in de
straalstroom terecht en constateer
de dat ze vrijwel stilhingen inde
lucht. De enorme winden van ver
boven de orkaankracht dwong de
toestellen af te wijken van hun
koers en hoogte. Vlak na de oorlog
is men intensief gaan meten in de
bovenlucht. Naast het oplaten van
weerballonnen op 800 plaatsen in
de wereld, worden vele gegevens
van vliegtuigen betrokken.
Een heel nieuwe ontwikkeling is de
satelliet. Dit technisch wonder le
vert de wetenschapper nu een
schat van gegevens over de boven
lucht, zodat de radiosonde steeds
meer een meetmethode ter contro
le wordt.
Uit de bovenluchtmetingen van
gisteren bleek dat koudere lucht
boven Denemarken langzaam vor
deringen in zuidwestelijke richting
maakte. Aan de grond werd deze
koude luchtstroming gesteund
door een hogedrukgebied boven
het noorden van de Noordzee.
Vandaag en morgen bouwt dit ho
gedrukgebied zich verder op boven
het zuiden van Scandinavië, waar
bij de grondstrom mg over onze
contreien oostelijk wordt. Hiermee
wordt geleidelijk steeds koudere
lucht aangevoerd. De wintersport
condities voor midden-Europa en
de Alpen zijn voor de komende da
gen ronduit goed. De afgelopen da
gen is er veel sneeuw gevallen tot
in de dalen aan toe, en die sneeuw
blijft daar voorlopig netjes liggen.
Het Nederlandse winterweer wordt
dit weekeinde geschetst door lichte
vorst in de nacht en vroege och
tend, met in de middag een tempe
ratuur van 4 graden Celsius.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Zuid-Noorwegen:
Geleidelijk meer bewol
king en morgen aan de
westkust vrij veel wind en
enige tijd regen, voorafge
gaan door
westkust iets zachter.
Zuid-Zweden:
He'der
Overdag op de meeste
plaatsen lichte vorst, 's
nacht matig of streng.
Denemarken:
Helder en droog. Toene
mende kans op mist. Tem-
peraturen overdag rond
nul graden, "s nachts lich
te, lokaal ook matige
Britse Eilanden:
Bewolkt en in Schotland
en Ierland af en toe wat re
gen of motregen. Maxima
van 6 in Oost-Engeland tot 10 graden in
Ierland.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en plaatselijk wat regen.
Morgen meer zon, droog en kouder.
Maxima van 7 graden aan de Belgische
kust tot iets boven nul in Luxemburg;
morgen iets kouder.
Duitsland:
Vandaag ten noorden van de Elbe opkla
ringen. die zich geleidelijk zuidwaarts
uitbreiden. Morgen vrij zonnig, droog en
rustig weer. Maxima vandaag rond het
vriespunt, morgen vrijwel overal er iets
onder; in de nacht lichte, later matige
vorst.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
ZATERDAG 30 JANUARI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 8.22 zon onder 17.20
Maan op 10.32 maanonder01.05
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 7.32 en 19.48
Laag water 3.06 en 15.57
Weerrapporten 29 jan 7 u
Marokkaanse westkust:
Toenemende bewolking en van tijd tot
tijd een bui. Maxima van 16 graden in
Tangertot21 inAgadir.
Tunesische kust:
Wolkenvelden, in het zuiden ook nog
zon. droog. Maxima van 16 graden in
Tunis tot 19 in Sousse.
Frankrijk:
Vrij veel bewolking en vandaag in het
oosten van tijd tot tijd nog wat regen of
motregen, in de hoger gelegen gebieden
sneeuw. Morgen meer opklaringen en op
de meeste plaatsen droog. Maxima mor
gen van 3 graden in de Vogezen tot 13
aan Rivièra. 's Nachts in het oosten lich-
Corsica en Sardinië:
Half tot zwaar bewolkt en droog. Maxi
ma rond 15 graden.
Spanje:
Wolkenvelden en morgen vooral in het
zuiden kans op een regen- of onweers
bui. Maxima in het binnenland 9 tot 13
graden, aan de stranden rond de Mid
dellandse Zee circa 15 graden, maar
morgen in het zuiden iets lager.
Wisselvallig weer met veel wolkenvelden
en enkele regen- of onweersbuien. Maxi
ma aan de Costa Verde 16 graden, el
ders enkele graden lager.
Zwitserland en Oostenrijk:
Aan de noordzijde van de Alpen wolken
velden en vandaag met name in Oosten
rijk nog enige tijd sneeuw. Aan de zuid
zijde flink wat zon en droog. Tempera
tuur op 2000 meter geleidelijk dalend
tot min 5 in de westelijke Alpen en min
13 in Oostenrijk.
Hongarije, Tsjechië en Slowakije:
Geleidelijk helder, droog en koud. Maxi
ma dalend tot onder het vriespunt op
morgen, met in de nacht op veel plaat
sen strenge vorst.
Polen: Helder en koud met overdag lich
te vorst en in de nacht meest strenge
Italië:
Vooral vandaag wolkenvelden en hier en
daar regen. In de loop van morgen gelei
delijk meer zon en droog. In de Dolomie
ten op beide dagen vrij veel zon. Tempe
raturen in de middag >in de Povlakte
rond de 7 graden, aan de Tyrrh'eense
kust 11 tot 14 graden, op Sicilië circa
16 graden.
Rotterdam
Twente
Vlissmgen
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
ïïa
Parijs zwaar oew.
Johannesburg nietontv.
Los Angeles zwaar bew.
New Orleans zwaar bew.
New York zwaar bew.
TelAvtv zwaar bew.
BOES
j
MsP.y i