'Rolduciens' kansrijk
Kerk Samenleving
'Ik stap niet in een
bedrijf dat failliet gaat'
DONDERDAG 28 JANUAR11993
935
HET WEER
ROB GROENLAND
HEINZ
Apotheker als meteoroloog
Bij het opsommen van personen
die veel hebben betekend voor de
meteorologie, zal het u misschien
verbazen dat ook een apotheker in
het rijtje thuis hoort. Luke Howard
leefde als Londense apotheker in
de negentiende eeuw en mocht
graag als hobbyist naar het lucht-
i kijken. "Ook de hemel be
hoort tot het landschap", schreef
hij eens.
"De Oceaan van de lucht waarin
wonen en ons bewegen en
waarin de bliksemschicht wordt ge
smeed en de vruchtbaar makende
regen condenseert, kan voor de
toegewijde natuurkenner nooit een
onderwerp zijn dat hij droog en af
standelijk beschouwt." Howard be
dreef zijn liefhebberij echter met
meer dan alleen een gevoel van
ontzag. Hij was een nauwkeurig
/aarnemer die aan de wetenschap
an de meteorologie, die toen nog
n de kinderschoenen stond, een
bijdrage leverde die zo scherpzin
nig en veelopvattend was dat men
die tot op de dag van vandaag een
hoeksteen van die wetenschap is
gebleven!
Howard was de eerste die de wol
ken in klassen ging onderverdelen.
Hij ontdekte al snel dat alle wolken
'n drie duidelijk onderscheiden
groepen zijn onder te verdelen: ho
ge, middelbare en lage wolken.
De lichte, sliertige formaties op
grote hoogten, "eerst aangegeven
door een paar luchtige strepen, als
het ware penseelstrepen in het
luchtruim," noemde hij cirruswol
ken, naar een latijns woord voor
'haarlok'. De meer compacte, indi
viduele wolken die dichter bij het
aardoppervlak worden aangetrof
fen, noemde hij cumuluswolken,
wat 'stapel' betekent. De horizon
tale wolkendekken, met inbegrip
van mist, die gewoon uitgebreidere
gebieden bedekken, noemde hij
stratuswolken naar het latijnse
woord voor 'het uitgespreide' of
'gelaagd'.
Deze termen werden door Howard
ook samengevoegd voor de be
schrijving van combinaties van
wolken. Als cumuluswolken bij
voorbeeld zo opeenpakken dat er
een laag ontstond, noemde hij de
ze nieuwe formatie cumulostratus.
Voor een wolk waarin condensatie
tot regen, hagel of sneeuw voor
doet, gebruikte Howard het Latijn
se woord voor 'bui'-nimbus.
Hoewel er door geleerden in later
jarèn verscheidene andere namen
en voorvoegels ter nauwkeuriger
omschrijving van wolkenformaties
zijn toegevoegd, is het systeem van
Howard, dat uitblinkt door zijn
eenvoud, altijd enorm bruikbaar
gebleken.
Qns actuele weer laat een kente
ring naar licht winters weer zien.
De komende nacht en morgenover-
dag stroomt koudere lucht uit het
oosten binnen en beginnen we aan
een periode met lichte vorst in de
nacht en overdag een temperatuur
even boven nul.
HET WEER IN EUROPA
BUITENLAND KORT
Zuid-Afrika
De Zuidafrikaanse rooms-
katholieke bisschoppen wil
len de bevolking voorberei
den op democratische ver
kiezingen. Er kunnen geen
vrije en eerlijke verkiezin
gen worden gehouden als
mensen niet weten wat dat
betekent, zei voorzitter
aartsbisschop Wilfred Na
pier bij de opening van de
jaarvergadering van de bis
schoppenconferentie.
Napier stelde vast dat
1992 opnieuw in het teken
heeft gestaan van het ge
weld in Zuid-Afrika. Vol
gens de aartsbisschop had
den de 3600 doden in 1992
wellicht voorkomen kun
nen worden als de politici
niet alleen de blanke,
maar ook de zwarte ach
een staatsman hadden ge
toond en meer hadden ge
handeld overeenkomstig de
belangen en de wensen van
de gewone man en met vi
sie en kracht hadden on
derhandeld. „Nu zagen wrtj
dat de politici vooral po
seerden en punten tracht
ten te scoren in plaats van
dat ze actie ondernamen
om het geweld te stoppen",
zei Napier.
Vietnam
Het Vaticaan stuurt volgen
de week een delegatie naar
Vietnam om daar de ver
houding tussen kerk en
staat te bespreken. Dat
hebben katholieke bronnen
gisteren bekendgemaakt.
Bisschop Claudio Celli, de
waarnemend 'minister van
buitenlandse zaken' van het
Vaticaan, zal op 1 februari
in Hanoi arriveren.
Oorspronkelijk zou Celli
eind 1992 al naar Vietnam
vertrekken. Zijn reis werd
uitgesteld wegens onenig
heid tussen Hanoi en de
Heilige Stoel over de schei
ding van kerk en staat. Aan
leiding hiervoor was een
brief van het Vaticaan in
mei, waarin de Vietnamese
bisschoppen eraan werden
herinnerd dat rk priesters
geen lid mogen zijn van po
litieke organisaties.
De regering las hierin dat
priesters geen lid rnogten
zijn van het Vietnamese
'Comité voor solidariteit
van vaderlandslievende ka
tholieken'. Dit comité
inaakt deel uit van het rege
ringsgezinde 'Vaderland
Front', waartoe religieuze,
vrouwen- en etnische min
derheidsgroepen. jeugdor
ganisaties en andere groe
pen behoren.
Migranten
Dc pauselijke migranten-
raad organiseert volgende
week in Budapest een inter
nationaal congres over de
migratie in Europa. De on
geveer vijftig deelnemers
zullen zich niet alleen bera
den over de stroom mi
granten van Oost- naar
West-Europa, maar ook de
volksverhuizingen binnen
de Oosteuropese landen.
Voor het congres zijn de
yoorzitters van de migran
tencommissies van de bis
schoppenconferenties, ver
tegenwoordigers van het
Vaticaan en politici en di
plomaten uit verscheidene
landen uitgenodigd. Zij zul
len zich bezinnen op het
probleem van het pastoraat
onder migranten. De deel
nemers zullen proberen de
taken van de plaatselijke
kerken concreet aan te ge
ven en vormen van sterkere
samenwerking tussen de
kerken onderhoeken.
Afrikaan draagt kandidaat voor opvolging Gijsen voor
Wie wordt de nieuwe bisschop van Roermond, nu dr. Jo
Gijsen om gezondheidsredenen zijn ontslag als bisschop
van Roermond heeft gevraagd en gekregen? Docenten en
afgestudeerde studenten van Rolduc, het seminarie dat
Gijsen in 1974 stichtte en inmiddels 125 priesters en 30
diakens heeft afgeleverd, gooien hoge ogen.
Tot vanmiddag neemt hulpbis
schop Fons Castermans het bis
schopsambt waar. Dan komt
het 'kathedraal kapittel' bijeen
om een administrator (tussen
tijdse bestuurder) te kiezen. De
ze administrator neemt de bis
schoppelijke taken op zich, tot
dat de paus een nieuwe bis
schop heeft benoemd.
Tot de privileges van het ka
pittel behoort het recht om de
Apostolische Stoel drie kandida
ten voor de opvolging van Gij
sen aan te bevelen. Zijn voor
dracht gaat naar de bisschop
penconferentie. De bisschop
pen kunnen deze overnemen,
maar ook namen toevoegen.
Voordracht
De voordracht van de bisschop
pen gaat naar de nuntius. Dat is
de ambassadeur van het Vati
caan in Nederland. Sinds 1992
wordt die functie bekleed door
mgr. Henri Lemaitre, een Vla
ming. Ook hij kan namen toe
voegen. De nuntius stuurt zijn
voordracht naar de Congregatie
voor de Bisschoppen in Rome.
Dit is een college van 34 kardi
nalen onder voorzitterschap
van kardinaal Bemadin Gantin,
een Afrikaan. In het huidige col
lege zitten geen Nederlanders.
Eerder maakte kardinaal Simo-
nis er deel van uit. De voor
dracht van de Congregatie voor
de Bisschoppen gaat naar de
paus.
Om bisschop te kunnen wor
den moet een priester minimaal
35 jaar zijn. Het nadeel van een
jonge bisschop is dat een dio
cees tot diens vijfenzeventigste
aan hem vastzit. Mogelijk ver
kiest Rome een 'tussenpaus'. In
dat geval zou dr. Haye van der
Meer de opvolger van Gijsen
kunnen worden. De Jezuïet is
weliswaar van 1926, maar nog
zeer vitaal en vraagbaak voor
velen in het bisdom. De jezuïet
stond aan de wieg van Rolduc,
waar hij moraaltheologie do
ceerde. De vicaris is thans voor
zitter van de kerkelijke recht
bank.
Kiest Rome voor een jongere
bisschop dan strekt enige be
stuurlijke ervaring tot aanbeve
ling. Van de jongere vicarissen
heeft dr. Pierre Moonen de
meeste ervaring. Gijsen droeg
hem tot hulpbisschop voor, na
dat zijn hulpbisschop Jan ter
Schure bisschop van Den Bosch
was geworden.
Ook wordt Willem van der Valk
genoemd, een zakenman die op
latere leeftijd tot priester was
gewijd en als directeur van het
Missieburo en Aktiviteitencen-
trum in het bisdom Roermond
zelfs de aandacht van de paus
op zich had gevestigd. Na diens
bezoek aan Nederland had Van
der Valk honderdduizendend
pauskruisjes aan de man ge
bracht.
Gegadigde
Hoge ogen gooit ook dr. Jos
Punt, zoon van een papierfabri
kant in Alkmaar, waar hij in
1946 is geboren. Hij werd reeds
genoemd als gegadigde voor de
opvolging van de bisschop van
Breda, mgr. Hub Ernst, die op 8
april van het vorig jaar 75 werd
en daarom vertrok.
Nu de zetel van Roermond is
vrijgekomen, moet niet worden
uitgesloten dat de Congregatie
voor de Bisschoppen de benoe
ming van een nieuwe bisschop
in Breda in samenhang met de
benoeming van een nieuwe bis
schop in Roermond wil bezien.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Katwijk aan Zee: dr.
C A. Tukker te Epe; te Boven-Har-
dmxveld: C.M. Visser te Achter
berg; te Scherpenzeel: G.H. Kop
pelman te Poederoijen-Loeves-
tein; te Vriezenveen (toez.): J.E.
de Groot te Gorinchem; door de
Generale Synode tot predikant
buitengewone werkzaamheden,
zendingspredikant voor het pro
ject relatie christenen, moslims
Afrika te Banjul, Gambia: mevr.
M.T. Frederiks, kandidaat te
Oegstgeest.
Aangenomen: naar Nieuwerkerk
aan den IJssel (part-time): drs.J.
Noordam, kandidaat te Zoeter-
meer.
Bedankt: voor Harkema (toez.):
ds. S.A. van der Veer, pastoraal
medewerker te Willemsoord; voor
Waddinxveen (toez.) (nadere be
slissing): J. Muller te Sluipwijk;
voorOuddorp: D.J. Budding te El-
speet.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen: te Ten Post i.c.m. Gar-
relsweer: A. de Braak, kandidaat
te Drachten; te Enumatil: G.J. van
Enk te Groningen-Noord (voor de
missionaire dienst te Irian Jaya).
Aangenomen: naar Nieuwegeim
F. Pomstra, kandidaat te Amers
foort.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Klaaswaal: A.J.
Gunst teTholen.
Bedankt: voor Rotterdam-IJssel-
monde: A. Moerkerken te Gouda.
NED. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Enschede-
Zuid: J.M. Muddete Breukelen.
Geldig tot en met
donderdag.
Zuid-Noorwegen:
Vandaag helder, in de loop
morgen toenemende
d en aan de westkust
geleidelijk meer bewolking
n enkele sneeuwbui.
Overdag lichte tot matige
vorst, in de nacht matig
tot streng. Morgen vooral
lan de kust zachter.
Zuid-Zweden:
Tamelijk helder weer.
Droog. Overdag vorst, 's
nacht matig tot streng.
Denemarken:
Opklaringen, ook nog een
enkele winterse bui. Mor
gen bewolkt en af en toe
it regen of sneeuw. Tem
peraturen overdag iets bo
's nachts lichte,
lokaal ook matige vorst.
Britse Eilanden:
Bewolkt, vandaag in Ier
land en Schotland af en
toe wat regen of motregen, morgen
droog. Maxima 7 tot 10 graden.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en vrij-
I overal droog. In de Ardennen kans
wat sneeuw. In de nacht van woens-
dag op vandaag plaatselijk vorst. Maxi-
i van 6 graden in het westen tot rond
s boven nul in de Ardennen.
Duitsland:
Tamelijk veel bewolking en in het wes-
lichte regen of sneeuw. In het oos-
i droog. Maxima rond of iets boven
het vriespunt; in de nacht meest lichte
vorst, maar vooral in Beieren tijdens op
klaringen kans op strenge vorst.
Madeira:
Vandaag perioden met zon en droog.
Morgen meer bewolking en een enkele
regen- of onweersbui. Maxima rond 18
graden.
Canarische Eilanden:
Vandaag vooral aan de zuidkusten eerst
nog zonnig. Morgen maar af en toe de
bui. Middagtempe-
ratuur ongeveer 20 graden.
Marokkaanse westkust:
Vandaag flinke perioden met zon en
droog. Morgen af en toe zon-en vooral bij
Tanger kans op een regen- of onweers-
Maxima van 18 graden in Tanger
tot 22 in Agadir.
Tunesische kust:
Vooral in het noorden enkele wolkenvel
den, elders zonnig. Droog. Maxima van
16 graden in Tunis tot 19 in Sousse.
Frankrijk:
il bewolking en in het oosten van
tijd tot tijd wat regen of motregen, in de
hoger gelegen gebieden sneeuw. Mor
gen op de meeste plaatsen droog. Maxi-
i van 4 graden in de Vogezen tot 13
i Riviera, 's Nachts plaatselijk lichte
vorst. Corsica en Sardinië: Af en toe zon
maar waarschijnlijk droog. Maxima rond
14 graden.
Spanje:
Vandaag in het westen en noorden gelei
delijk wolkenvelden. Droog. Morgen
vooral aan de zuidelijke costa's wolken
velden en kans op een buitje. Middag-
temperaturen aan de costa's noord van
Valencia rond 14 graden, bij Alicante en
Malaga circa 19 graden. Elders in Span
je 10 tot 15 graden.
Portugal:
Vandaag nog zon en droog, morgen voor-
n de Algarve meer bewolking en kans
een regen- of onweersbui. Maxima
dalend naar ongeveer 15 graden.
Zwitserland en Oostenrijk:
Eerst nog bewolkt en vooral aan de
noord- en westzijde van de Alpen
sneeuwval. Morgen vrijwel droog en
vooral aan de zuidzijde regelmatig zon-
.Temperaturen op 2000 meter van mm
i 10 in
VRIJDAG 29 JANUARI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 8.23 zon onder 17.18
Maan op 10.10 maan onderOO.OO
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 6.58en 19.07
Laag water 2.35 en 15.11
Weerrapporteh 28 jan 7 uur:
Wat beweegt iemand om te
kiezen voor een loopbaan in
dienst van de kerk? De uit Sas-
senheim afkomstige Frederik
Beijk (29) heeft voor het ant
woord op die vraag weinig be
denktijd nodig. „De kerk be
schikt met het evangelie over
zo'n verlossende boodschap
dat ik, als man van de kerk,
graag met mensen wil optrek
ken. Om op kruispunten in
hun leven begeleidend, stimu
lerend, integrerend en verge
vend aanwezig te zijn." Beijk,
de jongste theoloog van het
bisdom Rotterdam, werkt mo
menteel als diaken in het Rot
terdamse stadsdeel Oud-Zuid.
Hij wordt in juni, samen met
nog vijf andere diakens, tot
priester gewijd.
DE Qo EPING
COLOFON
ma .-vrij. van 08.00-1700 ui
Telefoon. 071-161400.
rubrieksadvertenties
ma -vrij van 8.30-17 00 uu
(Sleuteltjes/ Telefoon 071-1
abonnementen
Tel 071-128030 bij vooruil
per kwartaal
per kwartaal (post)
„Een diaken is een pastoor-in
de-maak, zeg ik altijd maar. Ie
mand die zijn opleiding tot kan
didaat-priester heeft afgesloten
en met de wijding tot diaken
wat bevoegdheden krijgt. Hij
mag bijvoorbeeld preken,
dopen en de communie uitrei
ken. Zelf preek ik zeker vijf tot
zes keer in de maand, heel leuk
om te doen. Ik word ook elders
wel gevraagd. Een nadeel is al
leen dat het erg veel voorberei
ding kost.
En je hebt in feite je handen
al meer dan vol. De kerk is bijna
een bedrijf, met veel overlegor
ganen en veel vergaderingen.
Soms ga ik 's morgens om half
negen de deur uit en kom ik
avonds om half elf pas weer
binnenstappen. Maar ik noem
het nog steeds geen baan, want
anders zou ik zwaar onderbe
taald worden.
Samen met een pastoor, een
pater en een zuster werk ik hier
voor vier parochies; Feijenoord,
Katendrecht, de Afrikaner Wijk
en Noorder Eiland. De mobili
teit onder de bewoners is hier
enorm groot. Iets meer dan de
Diaken drs. Frederik Beijk: „De motivatie die ik had om te kiezen voor deze 'loopbaan', wordt In de praktijk alleen maar groter.
FOTO DICK HOGEWONING
helft van de bevolking bestaat
uit buitenlanders. De Rotter
dammers die het kunnen beta
len, zijn allang weggetrokken.
De bevolkingssamenstelling
van de parochies brengt allerlei
hele specifieke problemen met
zich mee. Het is heel moelijk
om de mensen te bereiken, al
leen al door de taalbarrière. Van
de parochianen gaat slechts 1,9
procent nog naar de kerk. Dat
percentage neemt overigens
langzaam wel weer wat toe.
Zelf ben ik van huis uit met
het rooms-katholieke geloof
vertrouwd geraakt. In Sassen-
heim was ik misdienaar en zat
ik op het jongenskoor. Toen ik
een jaar of veertien was, had ik
voor mezelf al het idee dat ik
priester wilde worden. In ons
gezin van twaalf kinderen, van
wie ik de jongste ben, werd het
nooit gepushed, wel gestimu
leerd. Maar als ik iets anders
was geworden, was het ook
goed geweest.
Het grappige is dat een broer
van mij theologie en filosofie is
gaan studeren en pas later be
sloot te kiezen voor het priester
schap. Bij mij was het net an
dersom. Ik koos voor het pries
terschap en ging daarom theo
logie en filosofie studeren. Mijn
opleiding heb ik gevolgd in
Heerlen, aan de Universiteit
voor Theologie en Pastoraat. Als
onderdeel van die studie heb ik
al anderhalf jaar stage gelopen
in dit stadsdeel in Rotterdam-
Zuid. Dat maakte het eenvoudig
om hier direct na mijn afstude
ren weer aan de slag te gaan.
De motivatie die ik had om te
kiezen voor deze 'loopbaan',
wordt in de praktijk alleen maar
groter. Ik besteed heel veel tijd
aan huisbezoek. Mensen zitten
echt op je te wachten. Je staat er
verbaasd van hoeveel leed er
soms heerst. Dan ervaart men
het als heel bevrijdend om met
iemand van de kerk te kunnen
praten. Troost bieden, stimule
ren, tonen dat je begaan met ze
bent of soms alleen maar luiste
ren. Dat ervaar ik ook als één
van de belangrijkste onderdelen
van het 'vak'. Het samen gestal
te geven aan het begrip 'kerk-
zijn'.
Het geven van catechese aan
kinderen en volwassenen vind
ik ook heel belangrijk. De men
sen hebben tegenwoordig min
der kennis van geloof en kerk-
zijn. Het is voor mij ook een uit
daging om met mensen die té
gen de kerk zijn in gesprek te
blijven.
Het priesterschap is voor mij
echt een manier van leven.
Daarin past ook het celibaat.
Het is een teken en stimulans
dat God boven alles bemind
moet worden. Maar ook een te
ken dat je als man van de kerk
geen exclusieve relatie met
mensen aan gaat. Je bent er niet
voor één vrouw of één groep.
Voor mij is het een uitge
maakte zaak dat de kerk toe
komst heeft. Ik stap niet in een
bedrijf dat failliet gaat."