Unita en regering Angola praten
Rusland neemt afstand
van Westerse diplomatie
Buitenland
Clinton houdt vast aan
toelating homo's in leger
Vaclav Havel president
Tsjechische republiek
'Ierse regering beraamde
in 1970 inval in Ulster'
WOENSDAG 27 JANUAR11993
Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur CPD Gemeenschappeh|ke Persdienst
Ind* The Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter
Brand Maersk Navigator bedwongen
Burgemeester
Singapore» De brand op de Deense tanker MaerskNavigatot
die vorige week ten noorden van Sumatra in botsing kwam met
een ander schip, is gisteren bedwongen. Het Nederlandse ber
gingsbedrijf Smit Tak heeft de oliebrand op de 260.000 metende
tanker met schuim onder controle gekregen.
weg na brief
aan 'topjood'
VS helpen Armeniërs de winter door
Washington De Verenigde Staten gaan humanitaire hulp stu
ren naar Armenië en de andere Kaukasische republieken. In het
kader van de humanitaire hulpoperatie Winter Rescue worden in
februari 700 containers met goederen per naar Armenië ge
bracht. De Kaukasische republiek is verstoken van brandstof ter
wijl de winter al weken geleden is begonnen en het vaak hard
vriest.
België wil methadonbeleid versoepelen
brussel België wil het onder strikte voorwaarden mogelijk ma
ken voor huisartsen om methadon aan drugsverslaafden te ver
strekken. Minister Onkelinx (volksgezondheid) heeft dat gisteren
aangekondigd. Het gebruik van methadon, dat in Nederland al
jaren wordt verstrekt aan gebruikers van hard drugs, is in België
fel omstreden. Tegen artsen die methadon voorschrijven, wor
den regelmatig processen gevoerd.
Malaysische prins koopt knokpartij af
Malaysia Een Malaysische rechtbank heeft gisteren het proces
tegen de prins van Johor, Tunku Majid Idris, gestaakt. Majid, die
terecht stond omdat hij een hockeyspeler had aangevallen, bleek
de zaak te kunnen afhandelen door een schadevergoeding van
390 dollar te betalen. De hele procedure had nog geen vijf minu
ten geduurd. De aanval van Majid heeft in Malysia indirect ge
leid tot een constitutionele crisis, omdat zijn vader naderhand
de hockeycoach heeft geslagen. Premier Mahatmir wil nu de
wettelijke onschendbaarheid van de Malaysische vorsten ophef
fen.
Tunnel door Pyreneeën in de maak
l'hospitalet In Frankrijk is gisteren begonnen met het graven
van een tunnel door de Pyreneeën naar Spanje. De tunnel maakt
deel uit van omvangrijke plannen om de verbindingen tussen
beide landen te verbeteren. De tunnel met twee rijbanen loopt
onder de vaak met sneeuw bedekte 1.915 meter hoge Puymo-
rens-pas in het oosten van de Pyreneeën en moet naar verwach
ting in 1994 klaar zijn.
Barbra Streisand wil in de Senaat
new york De Amerikaanse actrice, zangeres en regisseur Bar
bra Streisand wil bij de volgende verkiezingen eind volgend jaar
een zetel in de Senaat bemachtigen. De ster heeft nog niet ge
zegd namens welke staat zij in de Senaat denkt te komen. Ze
heeft een huis in California en een appartement in New York
maar waar zij staat ingeschreven is niet bekend.
Miljoen dollar voor memoires Quayle
Washington Dan Quayle, die nog geen week ambteloos burger
is nadat hij vier jaar als vice-president de Verenigde Staten dien
de, heeft een contract van meer dan een miljoen dollar gesloten
met de uitgeverij Harper Collins voor de publikatie van zijn me
moires. Het boek wordt 'een zeer persoonlijk verslag' en zal niet
de vorm krijgen van een verkiezingsprogramma met het oog op
1996. De memoires moeten in het najaar van 1994 in de winkel
liggen.
Ex-agent wil geld wegens maagzweer
Jeruzalem Een ex-agent van de Israëlische inlichtingendienst
Mossad wil compensatie van zijn voormalige werkgever omdat
hij door het gevaarlijke werk een maagzweer heeft opgelopen.
De man zou na een diensttijd van zeven jaar bij de Mossad, de
dienst hebben verlaten qmdat hij last kreeg van zijn maag. Tot
nu toe heeft het ministerie van defensie de eisen van de man af
gewezen omdat zijn werk de ziekte nooit veroorzaakt zou kun
nen hebben.
Condoomcampagne tegen abortus
havana De Cubaanse regering wil via een omvangrijks cam
pagne het gebruik van condooms propageren om het grote aan
tal abortussen in het land te verminderen. In Cuba is abortus het
meest toegepaste middel om een ongewenste zwangerschap te
voorkomen. Voorbehoedsmiddelen zijn schaars, onbekend en
niet gratis. Abortus is dat wel.
Aborigine Australiër van het jaar
Sydney Mandawuy Yunupingu, een Aborigine die de succesvol
le rockband Yothu Yindy leidt, is gistem op Australia Day uitge
roepen tot Australiër van het jaar 1992. Na de officiële toeken
ning van de titel door premier Paul Keating, riep Yunupingu op
tot raciale verzoening en begrip. Tien maanden geleden was
Yunupingu nog uit een cafe gezet wegens zijn huiskleur. Hij be
gon een rockcarrière nadat hij als eerste Aborigine een
teitsgraad had behaald. Zijn broer Galanwuy werd in 19
Australiër van het jaar voor zijn inzet als Aboriginal-leider.
muqdisho» Vanachter het prikkeldraad houden twee Somalische kinderen de buitenlandse hulptroepen in de gaten. Nog steeds ziet hun toekomst er allerminst hoopvol uit. De dis
tributie van voedsel verloopt door de operatie 'Restore Hope' vrij goed, maar de tienduizenden buitenlandse militairen hebben nog maar weinig kunnen verbeteren aan de algeme
ne veiligheidssituatie in het land. foto afp
Eerste besprekingen na opnieuw oplaaien burgeroorlog
De Angolese regering en de verzetsbeweging Unita be
ginnen vandaag in Etiopië aan drie dagen van overleg
om tot vrede te komen in de weer opgelaaide burgeroor
log. Het wordt de eerste topontmoeting tussen regering
en Unita sinds november. i
ringsleger en de verzetsbewe
ging Unita hebben sinds de ver
kiezingen al meer dan 10.000
mensen het leven gekost. Het
vredesakkoord van 1991, dat
met de verkiezingen bezegeld
had moeten worden, is finaal
aan flarden geschoten. De Vei
ligheidsraad buigt zich deze
week over de vraag of het man
daat de VN-waamemersmissie
(UNAVEM II), dat op 31 januari
afloopt, wel verlengd moet wor
den als de oorlogvoerende par
tijen blijkbaar geen vrede wil-
De oorlog in Angola is weer in
alle hevigheid opgelaaid nadat
Unita weigerde haar nederlaag
te erkennen bij de verkiezingen
van september. Volgens diplo
maten is de regering nu bereid
tot besprekingen na een aantal
militaire nederlagen, zoals het
verlies van de havenstad Soyo
en de mislukte pogingen om
het Unita-hoofdkwartier in
Huambo in te nemen.
De gevechten tussen het rege
len. VN-secretaris-generaal
Boutros Boutros Ghali schreef
vrijdag in een bijdrage voor de
vergadering van de Raad dat de
vredesoperatie van de VN in
april moet worden beëindigd
als de gevechten doorgaan en
vredesbesprekingen uitblijven.
Tot die tijd, zo adviseerde Bout
ros Ghali, moet de VN-missie
van 714 waarnemers terugge
bracht worden tot 64 man die
allemaal in de hoofdstad Luan
da gestationeerd worden.
De Nederlandse waarnemers,
27 op dit moment, blijven voor
lopig nog in Angola, zegt een
woordvoerder van het ministe
rie van defensie in Den Haag.
„De Nederlanders lopen geen
gevaar, zij zijn uit de gevaarlijke
gebieden weggehaald", aldus de
zegsman. „Hoe lang wij blijven
hangt af van wat de Veiligheids
raad beslist".
Sommige functionarissen van
de regerende MPLA (Volksbe
weging voor de Bevrijding van
Angola) vrezen dat het land
wegzinkt in chaos als de VN
echt weggaan. Unita (Unie voor
de Totale Onafhankelijkheid
van Angola) zou inmiddels zo'n
70 procent van het grondgebied
in handen hebben.
Wellicht toch wat onder de
indruk van het dreigement van
de VN-chef zijn regering en
Unita akkoord gegaan met de
besprekingen in Addis Abeba.
Eerder kwamen zulke bespre
kingen steeds niet van de grond
omdat de partij die aan de win
nende hand was haar tegen-
Buitenlands beleid inzet van machtsstrijd
den haag anphet voormalige Joegoslavië. Over de Amerikaanse
kruisraketaanval op de Iraakse hoofdstad Bagh
dad vorige week zei een zegsman: „Het aanvallen
van militaire objecten in een ding, maar het is an
ders als er burgers worden getroffen."
Harde taal kwam er ook na het Kroatische of
fensief tegen de Serviërs in Krajina. Moskou dreigt
met sancties als Kroatië niet de VN-resolutie na
volgt om de strijd te staken. De Kroatische aanval
was „onaanvaardbaar", stelde het ministerie.
Het is niet duidelijk of de jongste uitspraken
duiden op een diplomatieke koerswijziging, of
slechts bedoeld zijn om de conservatieve gemoe
deren te sussen. Wel geven zij aan dat na de eco
nomische en politieke hervormingen, nu ook het
buitenlandse beleid iuzet is geworden van de
machtsstrijd tussen de conservatieven en de her-
vormingsgezinden.
De grote boeman voor de conservatieven is mi
nister Kozyrev, die ondanks alle kritiek zijn baan
nog heeft weten te behouden. Hij wil dat Rusland
als 'beschaafd' land wordt erkend. Dat kan vol
gens hem alleen als het voor democratie en sa
menwerking in internationale organisaties kiest:
het moet deel uitmaken van de wereldgemeen
schap.
top ziet problemen voor de
huisvesting van militairen, ver
wacht problemen met discipli
ne, heeft gewaarschuwd voor
geweld tegen homoseksuele mi
litairen en ziet problemen op
doemen door eisen over huwe
lijken tussen personen van de
zelfde sekse. Volgens regerings
functionarissen wil Clinton het
verbod in twee stapperr ophef
fen. Eerst zou een einde moeten
worden gemaakt aan de ge
woonte dat recruten gevraagd
wordt naar hun seksuele ge
aardheid en zouden verklaarde
homo's in het legér niet langer
ontslagen moeten worden. De
tweede stap zou de officiële op
heffing van het verbod behel
zen. Die zou vergezeld moeten
gaan van regels die de door de
legertop voorziene problemen
ondervangt.
De Amerikaanse legertop, inclu
sief de voorzitter van de chefs
van staven Colin Powell, heeft
gezegd zich met tegenzin te zul
len neerleggen bij toelating van
homoseksuelen in het leger. In
het Amerikaanse Congres is een
krachtige lobby in gang gezet
die uitvoêring van het plan van
president Clinton wil verhinde
ren.
Clinton heeft gisteren nog
eens benadrukt vast te houden
aan zijn voornemen. De leger-
De Russische president Jeltsin heeft er genoeg van
kritiekloos aan de Amerikaanse leiband te lopen.
„De VS hebben de neiging hun voorwaarden op
te leggen als het om Irak of Joegoslavië gaat", al
dus Jeltsin. Daarmee praat hij de conservatieve
oppositie naar de mond, die niets moet hebben
van het pro-Westerse beleid van minister Andrej
Kozyrev (buitenlandse zaken).
Doorgaans houdt Jeltsin zich op de vlakte als
het om buitenlandse politiek gaat, maar begin de
ze week trok hij fel van leer tegen Washington.
„Een land kan een ander land niet dicteren wat
het in een ander gebied in de wereld moet doen",
zei hij op een persconferentie.
De conservatieve oppositie verwijt Jeltsin de
Russische belangen te verkwanselen aan het Wes
ten. De concessies op het diplomatieke front die
nen als afbetaling voor de buitenlandse hulp. zeg
gen critici. De prijs hiervoor is het 'verraad' van
Ruslands traditionele bondgenoten Irak en Servië.
De conservatieve kritiek lijkt effect te hebben,
gezien de gespierde uitspraken die de laatste da
gen van het ministerie van buitenlandse zaken
komen over het geallieerde optreden in Irak en
Parijs en Bonn:
Onderzoek naar
bloedbad Togo
IOMÉ-PARUS Rtr-AP
Frankrijk en Duitsland hebben
gisteren gepleit voor een onder
zoek naar de dood van tenmin
ste zestien betogers die maan
dag in het Westafrikaanse Togo
omkwamen toen de oproerpoli
tie het vuur opende op een
groep demonstranten. De op
positie, die zegt dat er zeker 50
doden vielen, staakt al elf weken
tegen het militaire bewind van
president Eyatféma. „Het is niet
voldoende als de regering van
Togo spijt betuigt. Ze moet op
treden en de verantwoordelij
ken straffen", aldus de Duitse
staatssecretaris Schafer (buiten
landse zaken) in Parijs. Schafer
en de Franse minister Debarge
(ontwikkelingsssamenwerking)
waren maandag in Togo voor
een onderhoud met Eyadéma.
Vadav Havel krijgt applaus van leden van het Tsjechische parlement e
de regering na zijn verkiezing tpt eerste president van de nieuwe Tsjechische re
publiek. foto reuter
stander allerlei onverteerbare
voorwaarden stelde. „Het lijkt
een tragische golfbeweging", al
dus VN-gezant Margaret An-
stee. „Als de ene partij boven
ligt, wil de andere niet praten,
en andersom".
Volgens de Angolese radio
heeft het bereiken van een be
stand de hoogste prioriteit, hoe
wel diplomaten zeggen dat er
nog helemaal geen agenda voor
het overleg is vastgesteld. Be
halve de strijdende partijen zul
len ook vertegenwoordigers van
Rusland, Amerika en Portugal
de onderhandelingen bijwonen.
Zij zien toe op de uitvoering van
het vredesakkoord van 1991.
Etnisch geweld
in Rwanda eist
zeker 50 levens
KIGALIRtr-AFP
Jeugdige aanhangers van de
Rwandese president Habyari-
mana hebben gisteren in het
noordwestelijke Gisenyi zeker
vijftig leden van de Tutsi-min-
derheid vermoord. Honderden
mensen zijn op de vlucht gesla
gen. Habyarimana en zijn aan
hang zijn Hutu's, een meerder
heid die het in het Oostafri-
kaanse staatje voor het zeggen
heeft. Het geweld brak uit ter
wijl de regering en de president
met elkaar overhoop liggen over
de vraag wie moet onderhande
len over een vredesregeling met
het Patriottisch Front van
Rwanda (RPF), dat uit Tutsi's
bestaat. De regering heeft met
de RPF een bestand gesloten en
afgesproken dat het RPF deel
zal nemen aan een nieuw kabi
net. Habyarimana heeft dat
plan inmiddels verworpen. Hij
wil dat er opnieuw wordt on
derhandeld over het akkoord.
Het RPF is hier fel op tegen.
Burgemeester Schlagkamp van
het Duitse wijndorp Senheim
is afgetreden na een kritische
brief aan de voorzitter van de
Centrale Raad van joden in
Duitsland, Ignatz Bubis. De
burgemeester' schreef Bubis,
die hij een „topjood" noemde:
„Ik bid God dat ik nooit een
jood als burger krijg. Ik ben
blij burgemeester te zijn van
een dorp met 700 inwoners,
waar geen joodse burgers wo
nen, die de vrede en rust in het
dorp elke dag zouden versto
ren met hun irriterende baar
den".
Schlagkamp trad af in een
spoedbijeenkomst van de dis-
trictsraad van Chochem-Celle
en op aandrang van de minis
ter van binnenlandse zaken
van de deelstaat Rheinland-
Pfalz. De ex-burgemeester ver
wierp in zijn brief ook Wieder-
gu tmach tu ugs- be t al i n ge n en
beschuldigde Bubis ervan de
Duitsers te beledigen.
Israël woedend
over VN-rapport
gedeporteerden
De Israëlische regering heeft het
VN-rapport over de kwestie van
de ruim 400 gedeporteerde Pa-
lestijnen met grote felheid van
de hand gewezen. Premier Ra
bin deed het rapport af als een
„ernstige fout en onrechtvaar-
dig.
In het rapport beveelt VN-se
cretaris-generaal Boutros Ghali
de Veiligheidsraad aan „de
noodzakelijke maatregelen" te
nemen om Israël ertoe te bewe
gen de gedeporteerden terug te
halen.
Volgens Rabin meten de VN
met twee maten, omdat het ver
slag geen melding maakt van
wat hij omschreef als „de isla
mitische terreur".
Ook de aanbeveling van Bout
ros Ghali om de VN toezicht te
laten uitoefenen op handhaving
van de mensenrechten in de be
zette gebieden, stuitte op krach
tig Israëlisch verzet. Het voor
stel voor VN-toezicht is echter
door de Palestijnse delegatie bij
het vredesproces met instem
ming ontvangen.
Bonn levert
geen duikboten
aan Taiwan
berlun hans hoogenduk
correspondent
Duitsland weigert duikboten en
fregatten aan Taiwan te leveren.
Kanselier Kohl en minister Kin
kel (buitenlandse zaken) willen
de verbeterde relaties met de
Volksrepubliek China niet in ge
vaar brengen door wapens aan
Taiwan te verkopen. Bovendien
verwijst Kohl naar het regeerak
koord waarin staat dat naar
spanningsgebieden geen wa
penexport mag plaatsvinden.
Daardoor staat vrijwel vast dat
de nationale defensieraad mor
gen niet het groene licht zal ge
ven voor de leverantie van tien
onderzeeërs en tien fregatten
aan Taiwan.
In de oppositionele SPD was
een hevige ruzie uitgebroken
over deze order. De sociaal-de
mocratische minister-president
van de deelstaat Nedersaksen,
Schröder, had zich tot grote
woede van de regionale opposi
tie uitgesproken voor opheffing
van het wapenembargo tegen
Taiwan. De sociaal-democraat
vindt de werkgelegenheid in de
scheepsbouwsector zwaarder
wegen. Nadat SPD-voorzitter
Engholm zich had gedistanti
eerd van Schröders uitlatingen,
herzag deze zijn mening.
PRAAG-BRATISLAVA AFP-Rtr
Vóclav Havel is gisteren volgens
verwachting door het Tsjechi
sche republiek tot president ge
kozen. De toneelschrijver en
vroegere dissident wordt de eer
ste president van het sinds 1 ja
nuari onafhankelijke land. Ha
vel (56), die vorig jaar nog presi
dent was van Tsjecho-Slowa-
kije, kreeg 109 stemmen, acht
meer dan de vereiste absolute
meerderheid.
Havel zei op een persconfe
rentie na afloop van de zitting
dat handhaving van de nauwe
banden met Slowakije aan de
top van zijn agenda staat. Hij
kondigde aan dat zijn eerste of
ficiële reis als Tsjechische presi
dent naar Bratislava zal zijn, de
Slowaakse hoofdstad.
Bij de eerste stemronde in
Slowakije behaalde geen der
kandidaten de vereiste meer
derheid. De meeste stemmen
gingen naar Roman Kovac van
de regerende Beweging voor
een Democratisch Slowakije
(HZDS).
londen uptgegaan op de gebeurtenissen
die leidden tot het Dublinse wa
penproces in 1970, toen onder
meer twee Ierse ministers wer
den beschuldigd van illegale
wapeninvoer. Alle beklaagden
werden vrijgesproken. Eén van
de ministers. Charles Haughey,
werd later premier.
De IRA moest zich in het ge
val van een invasie ingraven in
strategische posities in Derry,
Newry en Belfast tot het Ierse
leger kon binnentrekken. De in
vasie had nooit plaats, maar de
beloften van wapens en geld
aan bepaalde IRA-afdclingen
droeg wel indirect bij tot de op
richting van de huidige 'Provi
sional IRA'.
De Ierse regering wilde in 1970
rechtstreeks in Ulster ingrijpen
en het verboden Ierse Republi
keinse Leger (IRA) bewapenen
indien de protestanten de totale
aanval zouden openen op ka
tholieke gebieden. Dat meldt de
BBC vanavond in het program
ma Tirnewatch.
Volgens de programmama
kers hadden Ierse politici een
netwerk van gefingeerde bank
rekeningen georganiseerd en
trainingskampen opgericht voor
IRA-strijders ter voorbereiding
op een invasie in Noord-ler-
land.
In de documentaire wordt in-
