Parochies tegen beleid
bisschop J. ter Schure
'Overlijden deken Van 't Walderveen
zoveelste klap voor dekenaat Leiden'
Kerk Samenleving
WOENSDAG 27 JANUAR11993
dick van der plas*
UIT DE KERKBLADEN
Dakpannen1
Kerkbladen bevatten vaak
een bonte mengelmoes van
berichten. Van de opsom
ming van de zieken of een
verantwoording van de col
lectes, kan heel goed wor
den aangegeven waarom ze
een plekje in het medede
lingenorgaan hebben ge
kregen, Bij sommige be
richten ligt dat minder voor
de hand. Zo lijkt dominee
J.K. Vlasblom uit Ter Aar
aanvankelijk weerman
Hans de Jong naar de kroon
te willen steken met zijn
bijdrage 'Stormschade' in
het regionale Kerkblad.
„Het waait veel in Ter Aar
en vooral in de buurt van
de pastorie", zo begint hij.
„Dit is althans één van de
meest opvallende indruk
ken die we in de ruim an
derhalf jaar dal we hier wo
nen hebben opgedaan. Er
zijn al heel wat stormen
over en langs ons heenge
gaan. Zelfs als het elders In
het land bijna windstil is,
waait hier menigmaal nog
een stevige bries."
Dakpannen(2)
Een constatering die meni
ge inwoner van Ter Aar zou
kunnen onderschrijven en
weinig op z'n plaats lijkt in
het kerkblad. Maar de pre
dikant wordt concreter. „Bij
hel betreden of verlaten
van de pastorie wordt men
nogal eens bijna van de
stoep geblazen", vervolgt
hij. „Het zal wel samenhan
gen met het feit dat de pas
torie naar de kant van het
zuiden en zuidwesten zo
open en onbeschut aan de
rand van de lager gelegen
weilanden ligt. I loe het ook
zij, de forse stormwind ging
er vorige week al voor de
derde maal met een groot
aantal dakpannen vandoor.
Een nog veel groter aantal
werd door elkaar gehuts
eld."
Dakpannen(3)
Daaruit volgt dal een be
zoekje aan de dominee
voor pastorale hulp. bij ruw
weer een hachelijke onder
neming is. „Het was be
paald levensgevaarlijk de
pastorie te benaderen dan
wel dit pand te verlaten",
vertrouwt Vlasblom de le
zers toe. ,-,Het regende dak
pannen die woensdag
avond. Ie zult er maar door
heen moeten!" En dat
moest hij, vanwege een af
gesproken bezoek. „Zelden
was ik zo bevreesd een dak
pan op m'n hoofd te krij
gen." Maar dat gebeurde
niet. „De andere morgen
bleek zelfs dat de dakpan
nen vooral aan de achterzij
de van de pastorie te pletter
waren gevallen."
Dakpannen (4)
Als de nood hoog is, kan in
Ter Aar echter altijd een be
roep worden gedaan op de
kerkvoogdij, zo blijkt uit het
relaas van de dominee.
„Diezelfde dag was kerk
voogd H. van de Maarl 's
middags al present om met
bekwame hand de schade
te herstellen: de niet be
schadigde pannen werden
weer keurig in het gelid ge
legd en de vele kapotte
door nieuwe vervangen."
En pas dan blijkt waarom
Vlasblom in het kerkblad zo
uitgebreid op het verband
tussen de plaatselijke kli
matologische omstandighe
den en de bouwkundige
staat van de pastorie ingaat.
„Ik schrijf dit stukje eigen
lijk in de eerste plaats om
Van de Maarl hiervoor bij
zonder te bedanken."
De overgrote meerderheid van de parochies in het bis
dom Den Bosch heeft grote moeite hebben met het be
leidsplan 'Bouwen rond de Hoeksteen' van bisschop J.G.
ter Schure. Uit een enquête blijkt dat zij niet 'bovenparo-
chieel' georganiseerd willen worden.
den bosch anp
De nota riep bij verschijnen in
1989 al veel negatieve reacties
op. Om die reden stelde het BI-
PA (Beraad inzake parochiële
aangelegenheden) de bisschop
voor een commissie in te stellen
om het voorgestelde beleid op
werkbaarheid te toetsen. De
bisschop weigerde echter tot
tweemaal toe een dergelijke
commissie in het leven te roe
pen. Aangezien er binnen de
kerk vrijheid van verkeer, vrij
heid van vergadering, vrijheid
van beraad en vrijheid van me
ningsvorming is, besloot het BI-
PA de evaluatie zelf ter hand te
nemen in de vorm van een en
quête onder alle parochies in
het bisdom. Van de 375 verzon
den formulieren kwam zo'n 401
procent terug. Deze geven vol
gens het BIPA een betrouwbaar
beeld van de opvattingen aan
de basis.
Bijna alle ondervraagden zijn
het met Ter Schure eens dat sa
menwerking tussen parochies
noodzakelijk is, vooral wegens
het grote priestertekort. Er is
echter geen enkele behoefte aan
bovenparochiële, regionale be
sturen, zoals Ter Schure wenst.
Bijna driekwart van de paro
chies is voorstander van inter
parochieel bestuur.
Het idee van bovenparochiële
pastoraatsgroepen valt evenmin
in goede aarde. Pastoraatsgroe
pen (werkgroepen van vrijwilli
gers onder leiding van een
priester) vormen volgens de pa
rochies een goed antwoord op
het priestertekort, maar dienen
per parochie of hoogstens door
enkele parochies samen te wor
den samengesteld.
De nota gaat uit van een vast
aantal van 61,5 pastorale wer
kers, die niet in afzonderlijke
parochies en op dekanaal ni
veau mogen werken. Zesenne
gentig procent van de parochies
verzet zich tegen het instellen
van bovenparochiële pastorale
werkers.
Bovendien is de overgrote
meerderheid het niet eens met
het vastgestelde maximale aan
tal van 61,5. Zij pleiten juist
voor meer pastorale werkers,
omdat deze al opgeleid zijn,
goed werk doen en omdat veel
priesters het werk niet aankun
nen. „Men dwingt ons gebruik
te maken van een grijs circuit",
merkt een van de parochies op.
Inkrimping van de dienstver
lening van dekenaten stuit
eveneens op protest. Van de on
dervraagden is 93 procent erte
gen.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Veenendaal: H. Harke-
ma te Onstwedde, te Kampen: F. van
RoestteRijssen.
Bedankt: voor Fijnaart en Heijningen:
W, Smit te Wissenkerke (SOW),
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Vroomshoop: G.J. van
Enk te Gromngen-Noord (voor de mis
sionaire dienst te Irian Jaya); te Gro-
nmgen-Zuid: Jt, Janssen te Almelo; te
Deventer: A.S. van der Lugt te Rijs
wijk en Pijnacker-Nootdorp; te Smil-
de: A. de Braak, kandidaat te Drach-
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Werkendam: A.J.
Gunst te Tholen.
Classis Katwijk
kiest moderamen
De Classicale Vergadering Kat
wijk van de Nederlandse Her
vormde Kerk komt vanavond
bijeen in het hervormd kerkelijk
centrum 'Maranatha' aan de
Poolster 2 in Katwijk. Op de
agenda staan onder meer de
verkiezing van de praeses en de
overige leden van het (breed)
moderamen.
Kleuterschool
wordt kerk
vrijgemaakten
oegstgeest Na een ver- en
nieuwbouwperiode van ruim een
jaar wordt op donderdag 4 febru
ari het nieuwe onderkomen van
de Gereformeerde Kerk (vrijge
maakt) in Oegstgeest officieel
geopend. De zaterdag daarop
wordt in het pand aan de Lijtweg
'open kerk' gehouden. De ge
meenteleden nemen het gebouw
op zondag 7 februari voor de
erediensten in gebruik.
Het onderkomen van de Gerefor
meerde Kerk (vrijgemaakt) deed
voorheen dienst als kleuter
school ('De Sprinkhaan') en als
dependance van de openbare ba
sisschool Geverts-Deutz Terwee.
Het werd in december 1990 door
de gemeenteraad voor een be
drag van vijf ton verkocht aan de
kerkelijke gemeente.
Door de Warmondse architect
Munnike werd een uitgebreid
ver- en nieuwbouwplan opge
steld om het gebouw ges.chikt te
maken als kerk. De werkzaamhe
den begonnen in december
1991Behalve door een aanne
mer werd er ook flink aangepakt
door de kerkleden: meer dan 200
vrijwilligers staken de handen uit
de mouwen. Hun inspanningen
werden in de loop van vorig jaar
weer voor een deel teniet gedaan
dooreen brand. Snel optreden
van de brandweer voorkwam dat
het totale pand in vlammen op
ging. De schade bleef beperkt,
maar de al geplande opening
moest met twee maanden wor
den uitgesteld.
De kerkzaal van het gebouw
biedt plaats aan 200 tot 230
kerkgangers. De wanden zijn in
fraaie tinten geschilderd en de
ruimte is zodanig ontworpen dat
er ook kooroptredens of recitals
kunnen worden gehouden. De
officiële opening op 4 februari
heeft plaats om 20.00 uur. De
open dag op zaterdag 6 februari
duurt van 10.00 tot 16.00 uur.
FOTO WIM DIJKMAN
leiden dick van der plas
„De zoveelste klap voor het dekenaat
Leiden." Zo karakteriseert pastoor H. Pot
van de Leonardus-parochie het overlij
den van de Leidse deken P.Th.A. van 't
Walderveen (ofm), afgelopen maandag
avond. Het dekenaat kreeg de afgelopen
periode veelvuldig te maken met ziekte
en overlijden van pastores. Gevoegd bij
het vertrek van medewerkers die vanwe
ge hun leeftijd hun activiteiten moesten
beëindigen, behoort Leiden binnen het
bisdom Rotterdam tot de steden dife het
zwaarst door personeelsproblemen wor
den getroffen.
Van 't Walderveen heeft na zijn benoe
ming in juni 1992 amper een half jaar als
deken van Leiden kunnen functioneren.
De afgelopen maanden kon hij al nau
welijks werken omdat een ongeneeslijke
ziekte zijn krachten sloopte. De grootste
verdienste van Van 't Walderveen in zijn
Leidse periode is de opstelling van het
rapport over het binnenstadspastoraat
voor de parochies Herensingel en Harte-
brug geweest. Dat gebeurde in de perio
de van januari 1991 tot juni 1992, toen
de pater was aangesteld als coördinator
van het Pastoraat Binnenstad Leiden.
Van T Walderveen is op 11 september
1931 geboren in Voorburg. Op twintigja
rige leeftijd deed hij zijn intrede bij de
Franciscanen, om op 16 maart 1958 tot
priester te worden gewijd. De pater was
vanaf 1959 geruime tijd werkzaam als di
recteur van de lekenorde van de Francis
canen. Eerst in Brummen en later, van
1960 tot 1964 in Weert en Maastricht
(van '64 tot '67). In zijn Weertse periode
was hij ook nog twee jaar godsdienstle-
Van 1967 tot 1975 was Van 't Walder
veen pastor in Kerkdriel. Gedurende een
deel van deze periode (van '71 tot '75)
werkte hij daarbij ook als jongerenpastor
voor het dekenaat Bommelerwaard. In
1975 kwam de pater naar de bollenstreek
om voor een periode van vier jaar te
werken als godsdienstleraar op het Fio-
retti-college in Lisse. Daarna volgde van
1979 tot 1989 een Haagse periode als
pastoor van de Antonius- en Lodewijk-
parochie aan de Leijweg. Na een bezin-
ningsperiode van een jaar, waarin werd
gestudeerd en gereisd, volgde zijn be
noeming tot coördinator Pastoraat Bin
nenstad in Leiden, in juni 1992 gevolgd
door de benoeming tot deken. Van 't
Walderveen overleed maandagavond op
61-jarige leeftijd in Voorburg, waar hij bij
een familielid verbleef.
Van 't Walderveen woonde in zijn
Leidse periode in de pastorie van .de
Leonardus-parochie aan de Haagweg.
Zijn huisgenoot pastoor Pot omschrijft
hem als een 'hele actieve man, die hard
heeft gewerkt'. „Een heel gedreven en
bewogen man ook, die enorm veel con
tacten met mensen had. Het is verba
zingwekkend hoeveel mensen de afgelo
pen periode tijdens zijn ziekte met hem
mee hebben geleefd, niet alleen vanuit
Leiden, maar ook vanuit alle andere dor
pen en steden waar hij heeft gewerkt."
Een karaktertrek van Van 't Walderveen
was volgens Pot ook dat hij nooit tijd
voor zichzelf nam. „Zelfs in het zieken
huis liep hij nog met zijn agenda rond."
De pater vormde bij het dekenaat Lei
den een team met coördinator mevrouw
A.M.A.A. Schugard-van den Enden. Zij
zet voorlopig de werkzaamheden voort.
Uit het dekenaat wordt waarschijnlijk op
termijn weer een priester-deken be
noemd omdat een dergelijke functiona
ris formeel aan het hoofd van het deke
naat moet staan.
Voor Van 't Walderveen wordt komen
de vrijdagavond om 19.00 uur een
avondwake gehouden in de Leonardus-
kerk aan de Haagweg. De afscheidsvie-
ring heeft plaats op zaterdagmorgen om
12.00 uur in de Antoniuskerk aan de
Boshuizerlaan.
HET WEER
ROB GROENLAND
Koudepool verschoven
De laatste week van januari is kli
matologisch de koudste periode
van het jaar in Nederland. De zon
staat alweer wat hoger aan de he
mel, maar naarmate de dagen gaan
lengen gaat het weer strengen. De
ze uitdrukking uit de volksmond
schetst het gematigde zeeklimaat
waar wij Hollanders mee moeten
leven. De oceaan en de Noordzee
fungeren als een soort vertrager en
stralen eind december (bij de laag
ste zonnestand) nog veel warmte
af. Pas in de loop van januari en fe
bruari bereikt ook het zeewater
(aan het oppervlak) een minimum,
en zien we op land vaak het koud
ste weer optreden.
De afgelopen drie weken heeft er
voortdurend een zeer sterke west
circulatie over West-Europa ge
staan met boven ons gebied vrijwel
continu de aanvoer van subtropi
sche luchtmassa's. In de boven
lucht hield zich boven Canada een
enorme hoeveelheid koude lucht
op, ook wel een koudepool ge
noemd. Eind vorige week is deze
koudepool van zijn normale positie
verschoven en heeft uiteindelijk
zijn ankers boven Groenland uitge
zet.
Deze verschuiving had direct in
vloed op de stroming in de boven
lucht, dat plotseling een grote slin
gerbeweging vertoonde. Deze slin
geren zijn van groot belangvoor het
transport van warmte en vocht in
de atmosfeer, en ze kunnen soms
de aanzet vormen voor een kouder
weertype. Zo wist op zondag al zeer
koude vrieslucht vanaf de ijskap
pen van Groenland de Oceaan op
te stromen.
Op IJsland arriveerde deze lucht bij
een bulderende noorderstorm en -
15 graden Celsius. Op zijn weg
naar het zuiden warmde deze lucht
boven het zeewater verder op, zo
dat het in Schotland nog maar een
graadje vroor. Boven onze contrei
en was de oorspronkelijke vries
lucht tot 5 graden opgewarmd.
In de loop van gisteren is deze kou
de lucht tijdelijk afgesneden door
dat een stroming met minder kou
de Atlantische lucht vanuit het
westen wist binnen te dringen. Bo
ven onze omgeving ging dat gister
avond met regen gepaard, terwijl
verder naar het oosten in Duitsland
de neerslag in de vorm van sneeuw
viel.
Vandaag bevinden we ons weer in
vrij koude lucht van hoge breedten
afkomstig, en onder een rug van
hogedruk krijgt het weerbeeld een
rustig karakter. De komende nacht
en morgenoverdag probeert een
warmtefront boven Engeland tot
ons gebied door te dringen. Deze
ontwikkeling hangt weer samen
met een volgende portie zacht Oce-
aanlucht die probeert de koude
lucht boven Europa te verdrijven.
Boven ons land kan de neerslag
morgenochtend eventjes in de
vorm van sneeuw naar beneden ko
men, gevolgd door regen en een
stijging van temperatuur.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Zuid-
Zuid-Noorwegen
Helder en koud, morgen
geleidelijk meer bewol
king. Aan de Noorse west
kust van tijd tot tijd een
sneeuwbui. Overdag lichte
tot matige vorst, in de
nacht matig tot streng.
enkele winterse bui. Moi
gen geleidelijk
Britse Ei
Bewolkt. Vandaag in Ier
land en morgen ook in
Schotland af en toe regen
of motregen. Geleidelijk
hogere temperaturen, met
maxima op morgen tussen
den.
België en Luxemburg:
Vandaag eerst bewolkt, geleidelijk ook
zon en in de Ardennen en in Luxemburg
kans op een bui. Morgen vanuit het wes
ten toenemende bewolking, gevolgd
door regen. Maxima van 3 graden in
Luxemburg tot 8 in West-België. In de
nacht van vandaag op morgen plaatse
lijk vorst.
Duitsland:
Af en toe zon, op vandaag ook enkele
winterse buien. Morgen in het westen
meer bewolking. Maxima rond of iets bo
ven het vriespunt; in de nacht meest
lichte vorst, maar vooral in Beieren tij
dens opklaringen kans op strenge vorst.
Perioden met zon en droog; morgen
licht wolkenvelden. Maxima rond
Canarische Eilanden:
Vooral vandaag nog zonnig. Middagtem
peratuur tussen 19 en 23 graden.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
DONDERDAG 28 JANUAR11993
Zon- en maanstanden
Zon op 8.25 zon onder 17.16
Maan op 09.51 maan onder23.54
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 6.28 en 18.38
Laagwater 2.17 en 14.26
19
Flinke perioden met zon en droog. Maxi
ma van 18 graden in Tanger tot 22 in
Agadir.
Tunesische kust:
Vooral in het noorden van tijd tot tijd
wolkenvelden. Droog. Maxima van 16
graden in Tunis tot 19 in Sousse.
Frankrijk;
Vrij veel bewolking en van tijd tot tijd
wat regen of motregen. Morgen op de
meeste plaatsen droog. In het Rhönedal
stevige noordelijke winden. Maxima van
6 graden in de Vogezen tot 13 aan Ri-
viéra. 's Nachts eerst nog plaatselijk
lichte vorst.
Corsica en Sardinië:
Vandaag perioden met zon, maar ook
vrij veel wind. Morgen wolkenvelden en
kans op een bui. Maxima rond 14 gra-
Spanje:
Overwegend zonnig, morgen in het wes
ten en noorden geleidelijk wolkenvel
den. Droog. Middagtemperaturen aan de
costa's noord van Valencia rond 16 gra
den, aan de Costa Blanca, Costa del Sol
en Costa de la Luz circa 19 graden. El
ders in Spanje 12 tot 15 graden, r
in hardnekkige mist flink lager.
Vrij zonnig, morgen vooral langs de At:
Weerrapporten 27 jan 7 u
:w3 10 5 0.1
