Economie&Beurs
Geboortegolvers overstelpen de economie
Economische opleving Vietnam
MAANDAG 25 JANUAR11993
BEURSEFFECTEN
De zus van mijn vriendin de
monstreerde aan het begin van
de jaren zeventig met kaarsjes
op het schoolplein voor een ex
tra huiswerkvrije dag. Toen
mijn vriendin en ik vijf jaar later
aan onze schoolcarrière begon
nen waren dergelijke acties tot
onze spijt verleden tijd. De
schoolkrant was in de tijd van
de zus van mijn vriendin een
platform voor allerhande linkse
ideeën. Toen wij de school
krant-gerechtigde leeftijd be
reikten, kwamen alleen mopjes,
puzzels en gezellige verhalen
door de strenge censuur van de
redactie.
Diezelfde zus tegen wie wij zo
opkeken, deed zeven jaar over
de middelbare school, maakte
daarna een wereldreis en volgde
ten slotte éen meer interessante
dan nuttige studie. Zij heeft nu
een hoge functie op een minis
terie. De zus van mijn vriendin
is een typische 'geboortegolver'.
Zij behoort tot de grote groep
Nederlanders die tussen de
Tweede Wereldoorlog en hal
verwege de jaren vijftig geboren
is. Wij waren net te laat.
De twintigers en jonge derti
gers van nu benijden de zelfin
genomen geboortegolvers bo
ven hén. Het geld groeit niet
meer tot in de hemel. De hui
zenprijzen zijn enorm gestegen.
De banen liggen niet meer voor
het oprapen. Al h'et leuke en in
teressante werk is ingepikt door
de talrijke veertigers die zich
niet meer laten wegsturen.
Nergens ter wereld is de ge
neratie geboortegolvers zo om
vangrijk als in Verenigde Staten.
Net als in Europa was de ge-
boortepiek het produkt van de
uitgestelde huwelijken die na de
Tweede Wereldoorlog gesloten
werden en de uitgestelde kinde
ren die daaruit voortkwamen.
Bovendien kende Amerika in de
jaren vijftig en zestig een enor
me welvaartsgroei. En dus kre
gen de Amerikaanse moeders
veel kinderen omdat de Ameri
kaanse vaders er geen financieel
probleem in zagen voor een
grote schare nakomélingen te
Het is niet helemaal toevallig
dat ook in Amerika de geboorte
golvers juist nu zo in de belang
stelling staan. De Amerikaanse
'baby-boomers' zijn nu pakweg
tussen de 28 en 47 jaar oud. Zij
bijna de helft van alle
Amerikaanse volwassenen, en
de helft van de totale bevolking
als je hun kinderen meetelt. Bo
vendien zijn zij niet alleen met
velen, maar worden hoe langer
hoe machtiger nu zij langza
merhand het roer overnemen.
De nieuwe Amerikaanse presi
dent is, samen met zijn vrouw,
wellicht de meest beroemde ge
boortegolver ter wereld.
De geboortegolfgeneratie
heeft veel meer invloed gehad
op de Amerikaanse economie
dan meestal wordt gedacht. Het
staartje van de geboortegolf
kwam in het begin van de jaren
tachtig op de arbeidsmarkt. Dat
was nog net op tijd, want de
'banenmachine' draaide nog op
volle toeren. In het afgelopen
decennium werden in Amerika
20 miijoen nieuwe banen gecre-
eerd, genoeg om de hele gene
ratie baby-boomers van werk
en dus van een inkomen te
voorzien. Gewapend met hoge
toekomstverwachtingen en in
de wetenschap beter geschoold
te zijn dan hun ouders, sloegen
zij aan het consumeren.
Dat de baby-boomers in veel
gevallen een mager inkomen
hadden, deed niet ter zake. Met
twee inkomens per huishouden,
de verwachting dat het geld la
ter vanzelf zou binnenstromen
en een bank die maar al te
graag krediet verschaft, laadden
zij enorme schulden op hun
nek. Mede dankzij de baby
boomers die massaal huizen
kochten, en dus koelkasten, te
levisies, meubels en een auto,
floreerde de Amerikaanse eco
nomie in de jaren tachtig.
Inmiddels is het economisch
tij gekeerd. De vooruitzichten
zijn minder rooskleurig en de
huizenmarkt is ingestort. Veel
baby-boomers moeten gedwon
gen sparen. Maar wat nog be
langrijker is; de consumptieleef
tijd die doorgaans tussen de
20 en 30 jaar ligt is voor de
meerderheid van de volwassen
Amerikanen gepasseerd. De ge
middelde geboortegolver heeft
nu een gezin om voor te zorgen,
zit gekluisterd op de driezits
bank aan de televisie. Hij past
op de kinderen bij gebrek aan
een babysitter. Uitstapjes in het
weekeinde zijn verleden tijd. Nu
is er barbecue in de tuin.
Kortom precies de leefwijze die
hij vroeger zo verafschuwde.
Dit alles heeft echter één
groot economisch voordeel: de
komende jaren zullen de baby
boomers zeer veel sparen. De
hypotheek moet worden afge
lost, de schulden afbetaald, het
pensioen opgebouwd en er
wordt geld gereserveerd voor de
opleiding van de kinderen.
Sommige Amerikaanse effec
tenmakelaars zien gouden ber
gen opdoemen. Zo berekende
First Boston dat de particulieren
in Amerika in 1995 naar schat
ting 125 miljard dollar aan aan
delen zullen kopen. Dat is vijf
keer zoveel als in 1991.
Als deze voorspelling uitkomt
s dat 2
rde
handelaren die provisie opstrij
ken; voor het Amerikaanse be
drijfsleven, dat daardoor mak
kelijker aan geld zal kunnen ko
men; en voor de effectenbezit
ter, die door de extra vraag naar
aandelen en obligaties de koer
sen ziet stijgen.
Brigitte Slot is werkzaam bij het
Institute for Research and Invest
ment Services, een samenwer
kingsverband van de Robeco
Groep en de Rabobank.
Ondanks handelsembargo. VS en dankzij hulp van Japan
De hervatting van hulp door Japan, een record-rijstoogst
en een strak financieel beleid hebben de Vietnamezen
ongekende economische successen gebracht. Het Ameri
kaanse embargo op handel en hulp is in 1975 ingesteld
na de Vietnam-oorlog. Het heeft een opleving van de
economie echter niet kunnen verhinderen. „Vietnam
komt uit zijn isolement", aldus een Thaise econoom.
„Als deze trend zich doorzet, zou het land dezelfde in
drukwekkende groei kunnen bereiken als Thailand."
meer dan in 1991. De eerste
helft van 1992 bereikte de Viet
namese export de waarde van
een miljard dollar, dat is 28 pro
cent hoger dan in 1991.
In diezelfde periode bedroeg
de import 870 miljoen dollar,
waardoor Vietnam een handels
overschot boekte van 155 mil
joen dollar. Hanoi bracht met
behulp van een streng monetair
beleid de inflatie terug van zes
tig procent in 1990 en 1991 naar
25 procent vorig jaar.
Maar de grootste stimulans
van de Vietnamese economie
komt uit Japan. Tokio besloot
vorig jaar, in weerwil van het
Amerikaanse embargo, het
hulpprogramma aan Vietnam te
hervatten. Japan kwam in stilte
over de brug met een pakket le
ningen van 380 miljoen dollar,
In 1986 gooide de socialistische
regering in Hanoi het roer dras
tisch om. De centraal-geleide
planeconomie werd afgeschaft
om de krachten van de vrije
markt ruim baan te geven. Zo
hoopten de autoriteiten buiten
landse investeringen aan te
trekken en de zieltogende eco
nomie nieuw leven in te blazen.
Een torenhoge inflatie, wijdver
breide corruptie en een log
overheidsapparaat hielden de
beoogde groei echter tegen.
Vorig jaar begon de economie
aan te trekken, nadat Vietnam
twee records boekte met de
oogst van 21,7 miljoen ton rijst
en de verkoop van 2,5 miljoen
vaten ruwe olie, 46 procent
Vietnam een deel van
zijn schulden kan afbetalen en
zijn import kan financieren. De
Japanse hulp is bedoeld voor
herstel van wegen, havens en
andere onderdelen van de infra
structuur, die door de langduri
ge oorlog totaal verwoest is.
„Wij beschouwen het Japanse
gebaar als een positieve stap",
zei een westerse bankier in Ho
Chi Minh Stad, het voormalige
Saigon. Aangezien Japan een
bondgenoot is vein de VS zien
waarnemers in het hervatten
van de hulpverlening een voor
teken dat Washington de sanc
ties tegen Vietnam wellicht
spoedig zal opheffen.
De oude communisten van
de harde lijn staan overigens
nog steeds sceptisch tegenover
de opkomst van het kapitalis
me. Ze tonen zich bezorgd over
de negatieve gevolgen ervan. Zij
wijten de toename van prostitu
tie en drugsgebruik aan de wes
terse invloeden die buitenland
se investeerders met zich mee
brengen. Volgens het Vietna
mese Nieuwsagentschap zijn er
nu zo'n 800.000 drugsverslaaf
den en 600.000 prostituees in
het land.
BINNENLANDSE AANDELEN
309.00
2l!30
830,00 833,00
1215,00 1210,00
holl.beton gr.
hollindmi)
hoop eff.bank
8300,00 8300,00
ic.opr. 15350.00 15200.00
en hold. 26.30
er bosk. 40.10
469,'OO
meert 59,70
iv.bank 740.00
nkt holding
ned'spnngst.
126,10
19Z00
BUITENLANDSE AANDELEN
amprovestcapsh. 13.20
amprovest me sh 181,00
atlanticnchf. Ho!»
bet public ltd C 2,14
belhlehem steel 17.00
boemgcomp 36.80
cd! hotels hkS 2.00
Colgate
computer task gr.
general motors
gillette
goodyear
minn.minmg&m,
mitsui yen
mobil
morgan 4 co
newsccpausj
norsk hydro nkr
04 o. steam
perkms foods
644.00 610,00
1080,00 1080,00
29,00
3500,00
5&60
STAATSLENINGEN
nl 101/486-96 106,00 105.85
nl 9 911-11-01 111,05
nl 83/4 79-94 100.90
nl83/484-94 101,60
110.75
110.90
100,90
100.40
101,06
106.23
nl 81'4 9211-02 107.38
nl 81/4 92 071-11 109.00
nl81/492-07MI 109,25
100.20
nl 71/2 8511-95 100.25
nl 71/286-93 99,85
nl 71/2891-99 102.45
nl 71/2 8911-99 102.80
71/2nl93p23 102.85
7891-11-99 100.00
nl 63/4 85-95 99.20
nl 63'4 86-96 99.40
nl 63/4 88-98 99,98
nl 63/4 89-99 98,90
nl 61/2 6811-931) 99,60
nl 61/2 6811-93 99.60
nl61/268IIW3h 99,50
nl Cl/2 68111-93 99.50
nl 61/2 68IV-94h 99.40
nl 61/2 68IV-94 99,60
nl 61/2 86-96 98,79
1461/48711-95 98,32
nigrb31/2v
nl grb 3 l/2d
nl 31/448-98h
nl 31/4 48-98v
nl 31/4 48-98d
MEEST ACTIEVE FONDSEN
akzo 166,20 07/05/92
csmcert. 10!
&c'
EBT
04/03/92
27/05/92
117,00 19/05/92
125,40 07/01/93
175,50 21/08/92
69,80 13/05/92
58,40
71,70
123,70
191,20
51,60
37,00
25,80
87,10
5,40
128.00
69,60
99,10
13,70
29,20
155,50
19.00
31,00
50,50
41,90
21,00
02/09/92 52,80
26/08/92 79,90
23/01/92 193,20
15/05/92 79,50
22/10/92 88,60
02/11/92 137,00
23/01/92 210,00
15/05/92 63,00
09fl 1/92 46,50
20/11/92 30,00
11/92 106,90
7,20
24/11/92 7&40
24/01/92 123,50
18/12/92 14,10
02/11/92 36,50
24/04/92 165,60
30/10/92 24,80
05/11/92 41.00
08/12/92 55,40
05/11/92 26^60
17/12/92 30,00
13/01/93 2870
26/10/92 42,80
37,00
24,20
52,60
79,70
193,20
79,30
87,80
136,50
210,00
62,80
46.80
29,70
106,60
133,00
77,50
123,30
14,00
36,60
165,00
24,90
40.50
55,20
57,90
26,40
29,60
143,00
28,60
42.70
37,20
24,10
45,90
97,20
46,80
95,60
81,60
30,30
192,30
32,70
79,70
193,20
79,80
133,00
77,50
123,50
14,30
36,60
165,30
25,90
41,00
55,20
106,60 107,50
8,00
25,30
40,50
55.20
57,70
26,20
32,90
98,30
98,90
87,50 87,50
Noteringen bijgewerkt tot 1230 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op
openingskoers
f
gedaan en laten
hj
Ij
hoogste koers in 12 mnd.
g
bieden en ex dividend
laagste koers in 12 mnd.
laten en ex dividend
vk
vorige koers (slotkoers)
k
gedaan en laten ex dividend
Ik
laatste koers
1
gedaan en bieden ex dividend
a
laten
ho
hoogste koers
b
bieden
la
laagste koers
c
exclaim
s
stopkoers
d
ex dividend
sk
slotkoers
gedaan en bieden
sk2
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
6,74 103,55 103.55
7.45 103,60 103.60
7,43 101.50 101.50
- 117,60 117,60
- 122,75 122.75
- 108.35 108,35
eib 71/4 85-95
e.b61/2 88-98
eib61/4 87-95
7,33 100.95 100.95
132 101.20 101.30
27.39 76.00 73.80
6.84 98.90 98.90
6.32 101.00 100,80
5,76 101.30 101,00
el tra 8 84
fin 9 84-94
8,01 103,00 103,00
6,92 108.80 108.60
6,95 105,50 105,20
7,32 101,20 101,20
postbank 61/4 87
postbank 6 88
73%rdequebec92-02
7,01 104,90 104,90
7,08 104,00 104,10
5.90 105,00 106,00
7.03 100,80 101,00
8,40 100,60 101,00
7.84 102.50 102.50
7,62 105,00 105.00
9,01 100.50 100,60
- 97.90 97.90
98.80 98.80
98.00 98,00
101,50 101,00
OPTIEBEURS
29 2,30 b 2,30
52,50 148 5,10 5,20
95,00
85.00
135]00
40 2,50
80 1,10
175 2,60
31 6,70 a
45,00 20 3.00 a 2,50
42,50 33 5,40 a 5,20
47,50 40 2,90 a 2,40
50,00 41 1,10 a 1,00
30,00 18 1,60 1,80
175,00 110 6,50 a 5,40 a
180,00 99 3.20 a 2,20
180,00 122 4,80 3.70 b
190,00 60 1,20 CL90
180,00 18 5,90 a 4,90
190,00 14 1,80 1,50
180,00 31 7,80 a 7.20
185.00 48 5.30 4.80
175^00 21 1330 a 12,20
feb 180,00
«p iS»
iut 60.00
teb 28030
3,00 b
930 a
300.00 110 1,60
30030 60 *50 a-
310.00 40 6.00
29030 14 31,00
290.00
30030
280.00
290,00
114 3.60 4.70
37 6.80 7.70
107 3Ï50a 430
iul 290.00 45 8.50
165.00 24 3,70
20 3,10 330
101 230 230
21 3,70 3,10 b
35 i>0a 330
25 8.70 8,30
20 630 6,00
127 4,20 4.00
51 130 030
20 2,60 2,60
20 730 a 630 a
210 1,10 1,10
62 0,50 0,70
16 3,30 3,50
20 1,80 1,50
25' 3,40 3,20
272 0,70 0,80
15 130 130
17 1,90 2,20
46 0,70 030
128 130
35 0.60
24 330
45,00 62 030
35,00 35 3,50
jul 22,50 35 1,30 1.30
okt 2230 18 130 180
095 20,00 203 2,00 2,10
096 25,00 25 4,20 4.40
mei 42,50 20 1,50 1.80
feb 150,00 200 0.30 0.30
apr 145.00 73 4,00 3,80
apr 150.00 25 1,60 1,70
apr 155.00 31 0,70 0,70
iul 145,00 18 5,00 4,70
094 145,00 202 11,50 11.30
095 135,00 42 19.30 19,20 b
096 160,00 27 10,00 10,30
apr 140.00 13 1,20 1,30
3|ul 14030 44 110 330
Okt 140,00 50 4.40 4.40
095 13530 36 630b 6',20
096 160,00 60 19,50 19,60
097 145,00 16 11,90 12,00
feb 27,50 13 2,80 3,20
15 10,50 11,50
100,00 43 3,30
BELEGGINGSFONDSEN
170.60
15230
ur.mon.syst.gf 100,90 101,0'
ingbnk dutch fnd 46,50
ingbnkgeldmfds 57.14
ingbnk gtobfund 45.80
538.00 538.00
mvestapart dm 64,00
is himalaya f 7,00
iade fonds 150,70
oamf rentefonds 14,40 f
87.30
12130
163.70
115.00
vsboblgroeif.
wboint.bel.mij
yen value fund
T0P-15PAR.MARKT
free record shop
gelderse papier
groenendijk
grontmij
23,50
14,70
49,00
24,50
48,70
48,50
2,50
57,70
51,50
23,50
48,70
48,50
2,50
57,50
51,50
44,80
12,00
78,30
4,60
55,50
17,30
OV. PARALLELMARKT
vk
Ik
abf
114,30
114,30
alanheri
25,80
25,90
artu biol.c
3,90
3,80
austna glob.osh
1045,00
1045,00
bergh.papierfabr
26,00
26,30
biogrond belegg.
10,90
10,80
coiccumpr.can$
21,00
21,00
Columbia secur.
138,00
134,50
comm.obl.fonds 1
95,90
comm.obl.fonds2
95,70
comm.obl.fonds 3
96,00
comm.obl.fonds 4
94,60
comm.obl.fonds 5
94,30
comm.obl.fonds 6
96,20
de drieelectr.
10,30
10,30
delta lloyddlr
66,80 -
66,80
delta lloyd ecu
58,80
59,20
delta lloyd mix
62,80
63,00
delta lloyd rent
62,40
62,40
dico intern.
55,30
55,30
docdata
3,00
3,00
dutch take-over t
39,20
39,20
ehco-klm kleding
37,00
37,00
e&l aand.ned. 1
71,10
71,00
e&l akt.beheer 2
77,40
77,30.
e&l gulden rente
110,80
110,90
e&l portfolio 3
80,20
80,20
e&l kapit.markt
112,80
112,80
europ.dev.cap.crp
8,30
8,30
german city est.
29,00
29,00
gouda vuurvast c.
43,50
43,50
great west.res.£
0,21
0,21
groothandelsgeb.
111,80
111,80
helvoet holding
36,10
36,10
inter/view europa
3,70
3,70
ipna 3 nrc
580,00
kühne heitz
27,70
27,70
management sha-
2,30
2,30
ned.elevator bel.
1782,00
1782,00
neways
5,10
5,10
ohraaand.f.
52,80
52,70
ohraliq.grfonds
50,90
50,90
ohraobl.divf.
52,80
52,90
ohraobl.groeif.
52,50
52,50
ohra onr.goed f
53,60
53.30
ohra totaal fonds
52,70
52,70
pan pacific vs
10,30
10,30
phoenix
541,00
541,00
rood testhouse
1,20
1,20
simac techniek
9,80
9,30
suez growth fund
51,70
51,30
vigilanter
72,00
72,00
vi leRZO intern.
15,00
15,00
weina
36,00
36,50
wereldhave
4,00
wolff
51,20
52,20
EDELMETALEN
Goud
onbewerkt 18,900-19,500
vorige 18,960-19,560
Zilver
onbewerkt 180-250
vorige 180-250
BU1TENLANDSGELD
finse mark (100)
franse frank (100)
griekse dr. (100)
iersepond
ital.lire (10.000)
port .£c udo( K?0
spaanse pes. (100)
turkse lira (100)
zweedse kr. (100)
zwits.fr. (100)
109,80 113,80
11,15 12.85
15,70 16,20
120,00 124,50
