'Veel vrouwen kunnen geen 'ik' zeggen'
Cultuur&Kunst
22
Sacha Bulthuis in 'Groot en Klein' in Leidse Schouwburg:
De opmerking- is bedoeld als welgemeend compliment:
Sacha Bulthuis maakt haar tweede grote artistieke bloei
periode door. Maar echt gevleid toont de actrice in kwes
tie zich niet. „Ik hoor het meer. Zelf ervaar ik dat totaal
niet zo. Voor mijn gevoel speel ik niet beter of slechter
dan vroeger. Wel is het zo dat ik de laatste tijd weer meer
in grote rollen ben te zien. Misschien is het daarom dat
mensen denken dat ik in een nieuwe bloeiperiode ben
beland."
je zien dat hij werkt. 'Krijgt plot
seling depressie'.
Wat? Hoezo? Nou, vooruit
dan maar. Botho Strauss schrijft
heel anders. De Lotte-figuur
kun je heel dicht bij jezelf hou
den. Vergis je je in je claus, dan
is dat geen ramp. De emotione
le lijn van 'Groot en Klein' is
verdomd herkenbaar. Kijk maar
om je heen: hoeveel vrouwen
stellen hun leven niet in dienst
van hun echtgenoot, zijn nau
welijks in staat om 'ik' te zeg
gen."
Heeft Sacha Bulthuis vol
doende in haar leven 'ik'gezegd?
„Ik denk het wel. Kan bijna
niet anders. Was dat niet zo ge
weest dat zou ik nu geen actrice
meer zijn geweest."
Uw acteren wordt vaak beju
beld met beeldspraak als 'een
vulkaan die op uitbarsten staat'
of'gespannen als een veer'.
„Zal best. Als de mensen
maar niet denken dat ik me
roodhoofdig sta op te laden
voordat ik het toneel op stap. Ik
concentreer me, zet me vrij
krachtig voor een rol in, maar
het blijft spel. Een 'make belie
ve'. Een van mijn dochters kon
er vroeger absoluut niet tegen
als ik op het toneel huilde. Met
haar had ik een stilzwijgende af
spraak. Als zij in de zaal zat, dan
draaide ik tijdens een emotio
nele uitbarsting aan mijn ring.
Voor mijn dochter een teken
dat ik aan haar dacht. Wist zij
Sacha Bulthuis (44) speelt Lotte,
dcrhoofdfiguur uit wat vrij alge
meen wordt gezien als het
mooiste toneelstuk van de Duit-
so schrijver Botho Strauss:
'Groot en Klein' (1978). In tien
scènes toont hij de hedendaag
se kruisweg van een middelbare
vrouw die door haar echtgenoot
aan de kant is gezet. Haar pijn
lijk onhandig bedelen om ge
loof, hoop en liefde laat zich
niet alleen zien als een psycho
logisch portret van een vrouw
die langzaam maar zeker het
contact met de werkelijkheid
verliest. Het stuk analyseert te
vens Lottes omgeving, geeft een
koel, rationeel maar ook licht-
satirisch beeld van een geeste
lijk verkilde maatschappij.
Vóór wie goed luistert zit de
tekst boordevol verwijzingen
naar de bijbel. 'Groot en Klein'
is Strauss' commentaar èn actu
alisering van de lijdensweg van
de Christus-figuur. Dit en vorig
seizoen onderstreepte Bulthuis
nog eens haar grote talent als
neurotische psychiater in de
trilogie 'Ingeblikt' van Lodewijk
de Boer. „Lodewijk maakt zin
nen waarin je je niet hebt te
vergissen. Een dwangmatige
manier van schrijven. Vraag je
bij hem vooral niet af wat er
precies bedoeld wordt, wat het
motiefis, maar speel'de tekst op
de punt nauwkeurig en dan zul
Sacha Bulthuis (rechts) en Carolinê Brouwer in 'Groot en Klein' van Botho Strauss: „De Lotte-figuur kun je heef dicht bij jezelf houden." foto
dat de woede of het verdriet
niet echt was."
„Wat ik altijd probeer, is om
een geheim te bewaren. Iets an
ders spelen dan wat er echt aan
de Hand is. Een voorgeschreven
lach vertalen in een huilbui.
Van een beetje tegenspelen
wordt een karakter doorgaans
interessanter."
Waarom speelt u toneel?
„O god, bewaar mij voor op
pervlakkige of pretentieuze ant
woorden. Ik ben geen' maso
chist, dus kennelijk moet er
toch iets zijn dat maakt dat ik
toneelspelen werkelijk leuk
vind. Maar wat?"
Waarom bent u al die jaren
trouw gebleven aan De Appel?
„Omdat het t
van fijne collega's is en omdat
het eenvoudig zo is gelopen.
Vaak hoor ik zeggen: 'die speelt
nooit meer ergens anders'.
Maar zo ligt het dus niet. Vraag
me maar, een afspraak is zo ge
maakt."
Voorstelling: 'Groot en Klein'
van Botho Strauss.
Groep: De Appel.
Regie: Aus Greidanus. Met: o.a.
Sacha Bulthuis, Henk Votel,
Marjolein Beumer, Hugo
Maerten, Carline Brouwer, Re-
néVernout.
Te zien: 28 januari, schouw
burg, Leiden.
EXPOSITIES
LEIOEN
DE KLEINE KLUP
Nieuwe Rijn 1. Foto's van de
nNoprse fotografen Rune Eraker en
Helge Hummelvoll, t/m 11/2, ma
t/mza 10-22 uur, zo 12-22 uur.
GALERIE NIEUW HOOGLAND
Nieuwstraat 13. Werk van Leidse
[kunstenaars, t/m 31/1, werk van
i Alfred de Vries, di t/m vr 11-18
uur, za 11-17 uur, zo 12-16 uur.
TIME IS ART
Nieuwstraat 10. Werk op papier
'en installaties van Sjef Oltheten,
t/m 24/1wo t/m vr, zo 14-18 uur.
BLEIJENBERG GALERIE
Breestraat 113. di t/m za 9-18
uur, le zondag van de maand 12-
'BLEIJÊNBERG BEELDEN
L'angebrug61. Vaste opstelling di'
verse beelden; vr, za en le zondag
van de maand 12-17 uur.
ZÓNE
Nieuwstraat 17b. Werk van Arie
van de Pol, t/m 31/01; di t/m vr
11-18, za 10-17, zo 13-16, do
19-21 uur.
AMBER
Hooglandsekerkgracht 8. Werk
van Tatsuhiko Yokoo, t/m 14/2, wo
t/m zo 11-17 uur.
ARS AEMULA NATURAE
Pieterskerkgracht 9. Family and
other things, Bunny Soeters, t/m
31/1, za en zo 13-16 uur, dien do
10-12 uur, ma t/m do 19-21 uur.
ART ACRYLAAT
Nieuwstraat 53. Sandrien Thiel:
objecten van perspex, t/m 13/2, di
t/m za 9-13, woe t/mza 12-17, do
19-21 uur, eerste zondag van de
maand.
De X
Haarlemmerstraat 52. Graffiti
kunst van Leidse kunstenaars, t/m
31/1, wo en do 12-17 uur en 20-
23 uur.
ALPHEN AAN DEN RIJN
STAA GALERIE
Prinses Irenelaan 88. Houten au
to's van Rob Smit en 'mixed-me
dia' van Jolanda Stil, t/m 28/1, wo
t/m za 12-17, vr 19-21.
HOFMAN VAN DER ZEE
Hooftstraat 235. Schilderijen en
grafiek van Jan Cremer, Marion
Bloem en Henk Wolvers, t/m 24/1,
woe en do 13-17 uur, vr 13-21
uur, zal 1-17 uur.
LISSE
ART0PA
Grevelmgstraat 50. Keramiek van
Noor Schermerhorn en Nel de
Berg, quilts van Sassenheimse
qöiltgroep De Bollenpitters, t/m
24/1, do 13,30-16.30 en 19.30-
21.30, za en zo 13.30-16.30 uur.
WASSENAAR
RAADHUIS DE.PAAUW
Raadhuislaan 22. Unica en ge-
bruiksglas van A.D. Copier, t/m
31/1; di t/m vr 10-16, za.en zo
13-16 uur.' 1
GALERIE 27
Schoolstraat 27. Kleine presenta
tie van groot formaat schilderijen
Appie Smulders, t/m 30/1, di t/m
vr 10-18 uur, za 11-17 uur.
GALERIE BIANCA
Kerkstraat 32. Werk van Athinais
Xenaou, Truus Oele-Apon en Nan
cy van Overveldt, van 23/1 t/m
21/2, vr en zo 14-17 uur, za 12-
17 uur.
0 D I U M B L I K
Een ontdekkingsreis is het optre
den van Cloud Chamer met 'Bor
derline, rendez vous' te noemen.
Een driedimensionaal mozaïek van
dans, muziek en spel, tekst en
vormgeving. Twee ontdekkingsrei
zigers hebben als inspiratiebron
gediend: Columbus en de artistieke
immigrant Saul Steinberg. Het feit
dat zij eikaars tegenpolen waren
bepaalt de lijn van de voorstelling.
De tegenstelling tussen verove
ringsdrang en openstaan voor het
onbekende, tussen veiligheid en
avontuur.
Vrijdag 22 en zaterdag 23 januari.
Kees van Loenen het ongelofelijke
verhaal van een wolfskind. Zo te
zien is het een gewoon meisje,
maar in haar hoofd zit een man die
vertelt van een kind dat bij de wol
ven woont. Het meisje praat met
hem /en zo wordt hij een echte
vriend voor haar. Voor kinderen
DIEZAUBERFLÖTE
Frank Groothof bewerkte ae opera
'Die Zauberflöte' van Mozart tot
een solovoorstelling voor jong en
oud. Hoe boeiend en vermakelijk
hij dat doet, liet hij vorig seizoen al
zien in de bewerking van 'Fidelio'
van Van Beethoven.
Zaterdag 23 januari, familievoor
stelling.
LABYRINTH
Een combinatievoorstelling, zo
mag het programma van de Stich
ting Idem en Grietine Duns en Tea-
ter worden genoemd. In het kader
van de dansmaand brengen zij 'La
byrinth', een initiatief van Karin
Meijer en Eddy Tijssen, 'waarvan
een deel uit de dansers zelf is
voortgekomen. 'Blues for mama' is
op muziek van Nina Simone en tek-
LEIDEN
Leidse Schouwburg
kenhuis. 'Boven het dal'
niek Kramer kan zich op al deze
plekken afspelen, maar waar pre
cies daar kom je niet achter. Kra
mer, zelf actrice maar ook schrijf-
haar lunch-
n™;£
eigroep Amsterdam. Zes zwaar
aan het leven lijdende gasten on
derwerpen zich aan De Dokter en
De Zuster. Gongslagen bepalen de
dagindeling. Ritmisch hakketakken
de personages op elkaar in. 'Onein
dige eentonigheid, met als enige
rimpeling de viering van elke god
geklaagde eerste van elke godge
klaagde maand'. Moniek Kramers
maakte een absurde klucht.
Zaterdag 23 januari.
GROETEN UIT ROTTERDAM
De Berini's geven
theaterprogr.
TWINE
Het nieuwe programma van Post
Post brengt, net als vorig jaar in
'True-colour', verschillende kunst
vormen en bekende namen bij el
kaar. De verbindende schakel is
het toneelbeeld, ontworpen door
Peter Struycken. Het is een 'bewe
gend schilderij', gevormd dopr 64
lampen die voortdurend wisselende
kleurbeelden op het achterdoek
werpen.
Er zijn'vier dansstukken: 'In the
Studio (Shapes) 1' van Ton Si
mons, 'A-geometrie' van Karin
Post, dat doet denken aan oude
Egyptische afbeeldingen, 'Triade'
van Dries van der Post, een vrolij
ke, ritmische dans en 'Penelope's
Classical Scheme' van Piet Rogie.
Muziek: Elmer Schönberger.
Woensdag 27 en donderdag 28 ja-
Telefoon 149180
Malou'.
acht verhalen van acht
meesten moeders. Situaties ont
leend aan de dagelijkse werkelijk
heid. In het voorprogramma Rotter
damse Stien met levensliederen.
De voorstelling begint om 21.00
vluchtig en vergankelijk is. Alleen
de lucht draagt de beelden tot in
onze gedachten.
Zondag 24 januari, aanvang 14.30
KATWIJK
Tripodia
Hoornesplein 155
Telefoon 01718-25224
SCHOUDERVULLING
Peter Lusse brengt ook in Katwijk
zijn programma 'Schoudervulling'.
Over de keus voor maatpakken of
eeh gespierd sportfiguur.
Zaterdag 23 januari.
Woensdag 27 januari.
ROELOFARENDSVEEN
Dorpshuis 'De Alkeburcht'
KONING EN El
Gaston Bannier brengt in een 'een
voudige, komische en spannende'
voorstelling voor kinderen vanaf 6
jaar de geschiedenis van 'De ko
ning en het ei'. Koning Lodewijk
woonde lang geleden op een ei
land. Zo op het oog was hij een ge
wone koning. Maar de koningin
wist wel beter. Elke dag voltrok
zjch een tragedie.
Zondagmiddag 24 .januari, 14.30
In 'Boven het dal' van Moniek Kramer onderwerpen zes zw
leven lijdende gasten zich aan De Dokter en De Zuster. Gongslagen be
palen de dagindeling. foto
hun i
'Groeten uit
Rotterdam' onder regisseur Pieter
van Empelen meer diepte aan hun
burgermansbestaan. Niet alleen
meèr nostalgisch omkijken naar de
jaren vijftig, maar de vleugels eens
uitslaan. Wereldberoemd worden in
Nederland en daarbuiten. Of Harry
zich door Annie laat meeslepen in
deze vlucht is te zien op maandag
25 januari (extra voorstelling) en
dinsdag 26 januari.
KIKKERKONING
Het Antwerpse Theater Het Appel
tje brengt de avonturen van een
koppig prinsesje, een gouden bal,
een kikker en «en eekhoorntje. In
'De kikkerkoning' wisselen zang en
dans elkaar af. De kinderen mogen
meespelen.
Woensdagmiddag 27 januari.
Strauss in 'Groot en klein' de situa
tie-van de mens in de samenleving.
Toneelgroep De Appel brengt het
op de planken. (Zie interview met
Sacha Bulthuis op deze pagina).
Donderdag 28 januari.
Telefoon 124890
ONTDEKKINGSREIS
LEIDERDORP
Muzenhof
Cor Gordijnsingel 4
Telefoon 410957
BEESTEN
Klepheldere Rotterdamse humor
door het Trio de Janeiro, drie ge-'
brilde figuren met een grote mate
van muzikaliteit. 'Vooral schizofre-
nen, biseksuelen, jonge meisjes,
eenzame negers, wilde dieren en
homofiele cowboys' moeten vol
gens deze 'beesten' naar hun pro
gramma komen kijken.
Zaterdag 23 januari.
CONCERTEN
WASSENAAR
Warenar
Kerstraat 75
Telefoon 01751-18364
TRAGEDIE
Een Griekse tragedie door het
Vlaams gezelschap 'Theater De
Korre'; 'Philoktetes' van Sofokles.
De hoofdpersoon leeft al jaren in
ballingschap op Lemnos. Hij is in
het bezit van de boog van Herakles,
het enige wapen dat Troje ten val
kan brengen. Odysseus biedt zich
aan om de boog te gaan halen en
hij 'bedient' zich daartoe van Achil
les' zoon Neoptolemos. De con
frontatie tussen Odysseus en
Philoktetes toont de drijfveren ach
ter het streven naar macht.
Woensdag 27 januari.
LEIDEN
KAPELZAAL
28 januari
Katrien Depuydt, cello en Hans West
geest, piano; werken van Fauré en
Mendelssohn-Bartholdy, 12.4^ uur.
LVC
22 januari
The Post (zoldercafé), zaal open
22.00 uur, aanvang 23.30 uur.
23 januari
The Watchman Band, zaal open
22.00 uur, aanvang 23.00 uur.
Pianoconcert door Alwin Bar: werken
van Mozart, Beethoven, Liszt, Cho
pin, Ravel en Ginastera, 20.15 uur.
Leonie Korff, alt, marten Smedink,
tenor en Jan Alofs, bas. Muzikale be
geleiding: Toonkunstorkest. Muzikale
leiding: Sander van Marion, 19.00
ALPHEN AAN DEN RIJN
DE BRON
24 januari
Von Weber mmv Desirée van Vliet,
ffagot, 14.15 uur..
NOORDWIJK
DECLEYBURCH
24 januari
en Rachmaninoff, 14.151
JOIN
23 januari
Harry Muskee live! 'A vision in blues',
21.00 uur.
OEGSTGEEST
GROENE KERK
24 januari
Leids Barok Ensemble, werken van
Purcell, Bach, Handel en telemann,
14.30 uur.
RIJNSBURG
HET KRAAIENEST
27 januari
Trockener Kecks, zaal open 20.00
uur, aanvang 21.30 uur.
SASSENHEIM
GEREFORMEERDE KERK
22 januari
Concert Chr. harmonievereniging
Crescendo, 20.00 uur.
WASSENAAR
MESSIASKËRK
22 januari
Life Line praise-concert, 19.45 uur.
RAADHUIS DE PAAUW
24 januari
Pianocqncert door Stéphane de May
(België); werken van Debussy, Schu
bert, Beethoven en Chopin, 12.00 1
DEN HAAG
DILIGENTIA
24 januari
Beaux Arts Trio; werken van Haydn,
Dvoréken Ravel, 14.30 uur.
KORZO
22 januari
'Kings of Rhythm' met slagwerk van
John Engels, Wim Janssen, Paul
Koek en Arnold Marinissen, 20.30
Nederlands Studenténorkest olv Rol
and Kieft, Ivo Janssen, piano; werken
van Altena, Gershwin en Sjostako-
vitsj20.15 uur.
23 januari
Residentie Orkest olv Oliver Knussen,
Ivo Janssen, piano-, werkén van Hen-
ze, Messiaen en Strawinsky, 20.15
24 januari
Radio Symfonie Orkest olv Kent Na
gano, Dimitri Ferschtmann, cello;
werken van Prokofjev en Haydn,
14.15 uur.
27 januari -
Nederlands Kamerkoor olv Kent Hat-
teberg; werken van Ives, Carter, Bar
ber, Bernstein, W. Schuman en
Swingle, 20.15 uur.
28 januari
Residentie Orkest olv Günter Herbig;
Symfonie nr. 5 van Bruckner, 20.15
Harry Muskee is zaterdag live in Join.
foto rudy leukfeldt
MUSEA
LEIDEN
MUSEUM BOERHAAVE
Lange Agnietenstraat 10, 'Bij geble-
10-17 uur, Zö 12-17 u
dag om 14 en 15 uur.gratis rondlei
dingen.
MOLENMUSEUM DE VALK
2de Binnenvestgracht 1. Di t/m za
10-17 uur, zo 13-17 uur.
RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN
Rapenburg 28, di t/mza 10-17 uur,
zon-en feestdagen 12-17 uur. Elke
eerste zondag van de maand archeo
logisch spreekuur, 13-15 uur.
RIJKSMUSEUM VOOR VOLKEN
KUNDE
Steenstraat 1. Tentoonstelling'Van
Kust tot Kust, pre-Colombiaans aard
ewerk sculpturen uit Meso-Amerika',
t/m 7/3. 'Chinese achterglasschilde
ringen', t/m 14/2. 'Onder Indianen',
t/m 7/3. 'Prenten in een veranderd
Japan 1868-1940', t/m 14/2. Zo
24/1'rondleidingOnder Indianen, 14
ACADEMISCH HISTORISCH MUSE-
Rapenburg 73, wo t/m vr 13-17 uur.
HORTUS BOTANICUS
Rapenburg 73, mat/m za 9-17 uur,
zo 10-17 uur. Kassen geopend ma
t/m za 9-17 uur. Clusiustuin geopend
ma t/m vr 10-12.30 uur en 13.30-16
DE LAKENHAL
Oude Singel 28-32, do t/mza 10-17
uur, zo 13-17 uur.-
PRENTENKABINET
Rapenburg 65, di t/m vr 14-17 uur.
PIJPÈNKABINET
Oude Vest 159 a, zo 13-17 uur.
KONINKLIJK PENNINGKABINET
Rapenburg 28, di t/m za 10-17 uur,
zo 12-17 uur. 'Nederlandse Penning-
kunst 1890-1990', t/m 21/3, 'Kunst
voor de hand', t/m eind 1993..
WAGENMAKERS MÜSEUM
Oude Varkenmarkt 13, zo 13-17 uur.
KATWIJK
KATWIJKS MUSEUM
- Voorstraat 46, t/m 13/2, do t/m za
van 10-12 uur en van 14-17 uur.
'Plaatjes kijken', originele kinderboe-
ken-illustratieè van W.G. van de Hulst
jr. en 'Groeten uit uit Katwijk', een
overzicht van honderden prentbrief
kaarten van 1880-1930.
THEATERS
DEN HAAG
APPELTHEATER
vr 22, za 23. wo 27, do 28. 20.15
uur: Toneelgroep De Appel; 'Het oor
deel van Paris'.
AT&T DANSTHEATER
vr 22,20.15 uur: Introdans; 'Pro
gramman'!*
di 26,20.00 uur: Opera Forum met
de opera 'Wozzeck' van Alban Berg.
do 28, vr 29,20.15 uur: Nederlands
Dans Theater; Van Manen Parsons
Kylién-programma.
DILIGENTIA
vr 22, za 23,20.15 uur: Karin Bloe
men; 'Karin in Concert'.
KONINKLIJKESCHOUWBURG
vr 22, ma 25 t/m zo 31, 19.00 uur
(zo 13.00 uur): Het Nationale To
neel; 'Moortje' van G.A. Bredero, met
een maaltijd voorafgaand aan de
voorstelling.
za 23, 20.15 tiur; Le Théètre de Petit
Marigny; 'Cher Menteur' (Theater ui.t
Frankrijk).
AMSTERDAM
CARRÉ
t/m 30 mei, 20.00 uur; Muscial
'Cats'.
MUZIEKTHEATER
zo 24,13.30 uur, di 26, 20.00 uur: -
De Nederlands Opera; 'Punch and Ju
dy'.
ma 25 (première), do 28,20.00,pur:
De Nederlands Opera; 'Derfli^gende
Hollander' van Richard Wagner.
wo27, 20.15 uur: Nederlands Dans
Theater; Van Manen Parsons Ky-
lian-programma.
NIEUWE DE LA MARTHEATER
vr 22, za 23, 20.15 uur-. Harry Slin
ger; 'Uit stilte geboren',
di 26 t/m za 6 (beïi zo en ma), 20.15
uur: Paul de Leeuw; 'Wie plukt mij?'*
STADSSCHOUWBURG
vr22, 20.15 uur: Opera Forum met
de opera 'Wozzeck' van Alban Berg.
ma 25 t/m zo 3120.15 uur: Musical
'Roze krokodillen',
di 26 t/m zo 3120.15 uur: Theater-
jen; 'Tramlijn be-
