IS
Nieuw plan Vrouwenkerkplein
Leiden
Betere voorlichting
over reinigen gifsloten
Agent krijgt boete
voor uitdelen tik
Vrouwenkerkplein sinds 1979 met grote regelmaat in het nieuws
u
tl
WOENSDAG 20 JANUAR11993
LEIDEN WIM KOEVOET
Het Hoogheemraadschap van
Rijnland is van plan betere
voorlichting te geven over de ri
sico's die zijn verbonden aan
het schoonmaken van veront
reinigde sloten en vaarten. Tot
voor kort wilde het schap niets
weten van een informatieplicht
aan omwonenden. De kwestie
van het gifslib in de sloot aan de
Rijn en Schiekade heeft het
schap aan het denken gezet.
Omwonenden van deze gif-
sloot kwamen dit najaar via het
krantje van het buurtcomité aan
de weet dat de sloot, die eigen
dom is van de NS, kankerver
wekkende stoffen bevat. De be
woners hadden de verplichte
schoonmaak toen al verricht.
Ook speelden kinderen en hon
den in de zomer van 1992 in het
water en zijn moestuinen in die
periode rijkelijk met slootwater
besproeid.
De familie Jansen probeerde
het schap naar aanleiding van
deze gebeurtenissen tot betere
informatie te verplichten. Rijn
land rekende dat echter niet tot
zijn taak. Volgens woordvoerder
J. Hoek van Rijnland denkt het
schap nu aan 'algemene' infor
matie. „Zo in de trant van: wilt
u de planten boven het slib af
snijden. We moeten voorkomen
dat er paniek uitbreekt. De
planten zelf kunnen gewoon in
de gft-bakken. In compost zit
ten per slot van rekening ook
diverse metalen. Mensen ont
slaan van de onderhoudsplicht
kan niet. Ons is het om de door
stroming van het water te doen.
De planten moeten dus de slo-
Mevrouw Jansen is echter nog
niet tevreden. Zij wil een officië
le toezegging van de dijkgraaf.
Jansen is ook zeer veront
waardigd over het antwoord dat
Rijnland heeft gegeven op de
vraag wat de bewoners bij vol
gende schoonmaakbeurten met
het kankerverwekkende slib
moeten doen. Dat slib blijft na
melijk hangen aan de planten
die de onderhoudsplichtigen
moeten verwijderen. Het schap
antwoordt in een brief dat de
bewoners het goedje in hun
tuin moeten verwerken 'op
plaatsen waar dit geen kwaad
kan'. Als bewoners daar weinig
voor voelen, moeten ze het
maar terug in de sloot gooien,
schrijft het schap.
Jansen noemt dit een 'absurd'
advies. Verontreinigd slib waar
voor strenge milieuvoorschrif
ten gelden zo is voor afvoer
een vergunning verplicht -
hoort niet in tuinen thuis, zegt
ze. „Heel zwart-wit gesteld zou
je kunnen zeggen dat dit advies
strafbaar is want 'Rijnland' zet
mensen aan milieuwetten aan
hun laars te lappen."
Definitieve verwijdering van
het slib zit er op korte termijn
niet in. De NS kunnen de sloot
niet uitbaggeren zo lang er te
weinig stortplaatsen in deze
provincie zijn. Van bewoners
wordt volgens 'Rijnland' moge
lijk een bijdrage aan de kosten
als de NS tot actie
kunnen gaan.
Het Vrouwenkerkplein: links op de achtergrond de vervallen pakhuisjes die moeten wijken vooreen hotel en restaurant. Rechts de bestaande horeca.
FOTO JAN HOLVAST
Hangende tuinen en triangelplein
NOORD WIJ K/DEN H
Een 34-jarige agent van de
Noordwijkse gemeentepolitie
is gisteren door de Haagse po
litierechter tot vijfhonderd gul
den boete veroordeeld wegens
mishandeling van een jeugdi
ge bromfietser in november
1991. De agent zette de ach
tervolging in op een jongeman
uit Noordwijk omdat diens
duopassagier geen helm
droeg. Ook zou de bromfietser
volgens de hoofdagent een ge
vaarlijke manoeuvre hebben
gemaakt.
„Ik heb vroeger bij de Am
sterdamse politie vaker ach
tervolgingen gedaan. Maar
toen hij na die gevaarlijke ma
noeuvre aan ons probeerde te
ontkomen heb ik hem na het
klemrijden een tik op zijn ach
terhoofd gegeven. Ik was op
gewonden. Toen hij mij daar
na uitschold heb ik hem er
nog een gegeven." De politie
man gaf toe dat hij daarmee te
ver was gegaan en dat hij zijn
hoofd niet koel had gehouden
'zoals dat van een politieman
wordt verwacht'.
Zowel hij als zijn raadsman,
mr. R. van der Hoeven, von
den echter dat een strafvervol
ging met bijbehorende open
bare terechtzitting een 'te
zwaar middel' was in deze
kwestie.
Het Haagse architectenbureau Roeleveld Sikkes heeft
een nieuw bouwplan voor het Vrouwenkerkplein ge
maakt dat alle kans van slagen lijkt te hebben. Het plan
gaat uit van een 'cake'-vormig gebouw bestaande uit
winkelruimte op de begane grond die doorloopt naar de
Haarlemmerstraat. Daarboven moeten 4 maisonettes ko
men met daarachter 'hangende' tuinen.
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Ofitwerper D. Sikkes legde gis
terochtend in buurthuis Dijk 33
aan omwonenden uit hoe dil
bouwplan tot stand is gekomen
Zijn doel is een deel van he
plein te behouden waar evene
menten kunnen worden gehou
den. Hij gaat er vanuit dat de
huidige ruïnes van de Vrouwen
kerk verdwijnen. Daarvoor
moeten de monumenteninstan
ties echter nog hun goedkeu
ring geven. Alleen een stuk
muur in de Vrouwenkerksteeg
gaat onderdeel uitmaken van de
nieuwe bebouwing.
Sikkes heeft er uiteindelijk
voor gekozen om een bouwblok
te maken, direct grenzend aan
de achterkant van bestaande
winkelpanden aan de Haarlem
merstraat. Hiervan zijn er, niet
toevallig, twee in handen van de
dezelfde eigenaar, de firma Im-
mo Select uit Amsterdam, de
opdrachtgever van Sikkes. Deze
twee leegstaanden panden
grenzen aan drogisterij Boer-
haave. Door de bouw wordt het
huidige plein een-derde kleiner
en blijft de vorm van een trian
gel over.
Doordat op de begane grond
van het bouwblok een grote
winkel is gedacht die doorloopt
in de bestaande panden aan de
Haarlemmerstraat (daar is ook
de entree) bestond de vrees dat
de achterkant op het Vrouwen
kerkplein ook echt op een 'afge
timmerde' achterkant zou gaan
lijken. Daarom heeft Sikkes aan
die kant ruimte gelaten voor
'galerie-achtige-horeca'. Over
de vier flatwoningen zei Sikkes
dat ze 'mooi en dus niet goed
koop' zouden worden.
Lauw
De eerste reactie van de buurt
vereniging op het plan was
lauw: „Iedereen weet dat de
buurtvereniging iets anders wil
de", liet pleinbewoner K. Kloeg
weten. Ook J. Boer, eigenaar
van het filmhuis reageerde niet
enthousiast: „Het zicht op het
Kijkhuis verdwijnt helemaal,
kan het plan niet een paar me
ter opschuiven", aldus Boer die
wel de toezegging kreeg dat. er
voor de vele fietsers die zijn bio-
scoopje bezoeken stallingen ko-
Ambtenaar G. Schramm wist
de aanwezigen te vertellen dat
het plan van Sikkes 'bijzonder
positief was ontvangen bij de
gemeente. Ondanks het feit dat
het getouwtrek rond bebouwing
op het plein nu al een kleine ze
ven jaar duurt, heeft de ge
meente nu haast. De twee we
ken durende inspraakperiode
begint maandag als er 's avonds
een info-avond over de plannen
wordt gehouden.
Leiden krijgt
eigen Vrijthof
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Leiden krijgt een horecaplein.
Een aantal eigenaren van pand
jes aan de verpauperde noord
zijde van het Vrouwenkerkplein
is gretig ingesprongen op het
plan het plein op te knappen. Er
zijn al concrete ideeën voor een
nieuw hotel-restaurant en een
nieuw restaurant. Architect D.
Sikkes wil op het plein een ge
bouw van vier lagen neerzetten.
Op de begane grond is plaats
gemaakt voor een nieuw 'grand
café'. De rest van het plein
wordt door gemeentelijke ste-
debouwkundige E. Meulema
heringericht. Meulema: „En ik
wil dat het plein zo leeg moge
lijk wordt en er bijzonder netjes
blijft uitzien. Dus geen muren,
geen parkeerplaatsen en zo min
mogelijk lantaarnpalen."
Om het plein bevinden zich
nu al de nodige horecazaken.
Aan de noordzijde staan nu le
ge, vaak in slechte staat verke
rende pakhuisjes. R. van der
Reek, eigenaar van een aantal
van die pandjes presenteerde
gisteren zijn plan om een hotel
te vestigen aan het plein. Ook
zijn buurman K. Walenkamp
speelt met de gedachte om van
zijn pakhuis een restaurant te
maken. Walenkamp en Van der
Reek spraken al zachtjes de
hoop uit dat er ook terrassen
mogen komen.
Wie al een terras heeft op het
plein is R. Lorrier, eigenaar van
café 't Praethuys en organisator
van diverse evenementen op
het plein. Hij is zeer tevreden
over de nieuwbouwplannen van
Sikkes vooral omdat zijn pop-,
bier- en filmfestivals ook op het
nieuwe Vrouwenkerkplein kun
nen worden gehouden
De leden van de buurtvereni
ging waren gisteren de enigen
die een Leids Vrijthof wat min
der enthousiast tegemoet za
gen. Op de opmerking 'of dat
maar allemaal zo maar kan',
antwoordde ambtenaar G.
Schramm: „Het is natuurlijk
niet zo dat we zomaar een con
glomeratie van cafés toestaan."
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Met grote regelmaat stond het Vrou
wenkerkplein - sinds daar in 1979 een
school werd gesloopt - in het nieuws.
Gemeenteraad, buurtbewoners, pro
jectontwikkelaars, ambtenaren en win
keliers: allen deden een duit in het zak
je bij de voortdurende discussie over
de toekomst van het plein.
het plein 'loos en braak' lag. Winke
liers, onder aanvoering van slager Van
der Zon wilden er een parkeeiplaats,
de buurtvereniging een leuk, stil plein
met kinderspeeltjes.
Twee jaar later nam de gemeente,
onder aanvoering van de toenmalige
wethouder C. Waal (PvdA), een duur
besluit. Voor circa een miljoen gulden
zou het plein worden opgeknapt. De
muurresten werden gecultiveerd en
het plein van stenen puisten voorzien
die herinnerden aan de oude steunbe
ren van de voormalige Vrouwenkerk. Al
snel nadat CDA'er E. Brinkman in 1983
het plein had geopend, bleek dat er op
het plein geen zegen rustte. Honden
drollen en graffiti waren er in over
vloed. De winkeliers wilden het plein
opnieuw tot parkeerplaats omtoveren
maar paaltjes verhinderden dat.
In 1985 kreeg ook de gemeente door
dat het zo niet verder kon. Er werd een
ontwerpwedstrijd voor architecten uit
geschreven. En er dienden zith pro
jectontwikkelaars aan die het plein
commercieel interessant vonden.
De onderhandelingen met de ont
wikkelaars liepen niet soepel. Hoewel
er al potentiële kandidaten werden ge
noemd (Mexx), waren er nog proble
men met de afkoop van erfpacht.
Groen Links dreigde hierover in 1987
zelfs met een crisis in het college van B
en W. De plannen waren aanleiding
voor een bijna onophoudelijke stroom
bezwaren van de buurtvereniging. Ver
schillende ontwikkelaars haakten af.
In 1989 kwam bureau Immo Select
met een plan van architect Joop Voll-
mer, zijn tweede voor het plein. De
buurtvereniging vond het 'te massaal'
en kwam met een alternatief plan. Uit
eindelijk keurde ook wethouder Van
Rij het ontwerp niet goed en was de
discussie weer terug bij 'af. Nu, bijna
vijftien jaar verder lijkt er een plan op
tafel te liggen dat alle kans van slagen
heeft. De gemeente is uitermate posi
tief alleen de buurt ligt wederom
dwars.
Zijn het de drugsgebruikers of gewoon
baldadige Rijnsburgse jongeren? Hendrik
Johannes Jesse (87), een van de oudste
ondernemers van leiden wordt gekweld
door auto-inbraken. Zijn auto is al zes keer
opengebroken en twee keer verplaatst. Een
schrijnend relaas van een krasse oude baas.
Het pand
Rijnsburgerweg
35, daterend van
m W& het begin van
I deze eeuw en
uitgerust met een
vrolijk torentje,
heeft wel iets weg
van een sprookjeskasteel. Jesse
woont er vrijwel vanaf zijn
geboorte en het beschaafde
pand, dat niet erg toepasselijk
'De Keet' heet is door vader
Jesse, een architect die ook
Hendrik Jan-heette, ontworpen.
Hendrik Jan Junior, die
herinneringen oproept aan de
onverwoestbare
warenhuisdirecteur 'Young Mr.
Grace' uit de Engelse
televisieserie 'Wordt U al
geholpen' is te vinden op de
bovenste verdieping, na een
claustrofobische klim door het
pittoreske torentje. Op de lagere
verdiepingen zijn de kantoren
van het advocatenbureau Van
Hartingsveldt, Roest en
toegevoegde advocaten terug te
vinden. Op het voorterrein staat
het lijdend voorwerp
geparkeerd: een blauwe Ford
Sierra stationwagon, grijs
kenteken. Jesse rijdt er dagelijks
mee naar zijn werk, de firma
Jesse Electrotechniek aan de
Leidse Evertsenstraat, waarvan
hij nog altijd de
directeur/eigenaar is. Op het
parkeerterrein aan de
Evertsenstraat wordt de Ford
altijd met rust gelaten. Thuis,
aan de Rijnsburgerweg, liggen
de zaken dus anders.
Overgeven
„Ze hebben de auto een keer
opengemaakt en van binnen
helemaal ondergekost." Jesse
griezelt nog als hij zich het on
smakelijke tafereel in herinne
ring roept. „Maar meestal wordt
de inhoud er uit gehaald. Een
autoradio heb ik niet, dus ver
dwijnen er gereedschappen,
een bandenpomp, een lamp en
meer van die zaken die ik voor
mijn bedrijf nodig heb. Vaak
wordt de auto geopend zonder
dat er schade zichtbaar is. Maar
daar staan Fords om bekend,
dat ze makkelijk open zijn te
krijgen. Ik heb twee keer mee
gemaakt dat de hele auto was
meegenomen. Vond ik hem te
rug in de bosjes aan de overkant
bijvoorbeeld, of op het universi
tair sporterrrein. Hadden ze
hem op hun gemak leegge
haald."
Over de identiteit van de au
tokrakers tast Jesse vooralsnog
in het duister, maar hij heeft
wel zijn vermoedens. „Drugge
bruikers, daar ga je al gauw aan
denken. Maar die kotsen waar
schijnlijk niet direct je auto on
der. Ik denk dat het vaak een
kwestie van baldadigheid is. Je
hebt hier nogal wat uitgaansge
legenheden in de buurt en als
de jongelui daar dronken van
daan komen volgen ze vaak de
ze route. Ze vergrijpen zich dan
aan allerhande zaken die ze te
genkomen. Kwajongens dus,
van het slag dat bijvoorbeeld in
Rijnsburg zit. Die Rijnsburgers
hebben er een handje van om
uit de band te springen", stelt
Jesse. En inderdaad, waar zou je
je als Rijnsburger beter kunnen
misdragen op de Rijnsburger
weg.
VRIJE TIJD
Badkamerzingen
In buurthuis Groenoord aan de
Pasteurstraat begint vanavond
de cursus 'badkamerzingen'.
Voor 135 gulden kunnen be
langstellenden acht weken lang
van 20.00 tot 22.00 uur speels
zingen. Aansluitend op de cur
sus kan worden deelgenomen
aan het 'badkamerkoor'. Dit
koqr treedt 24 januari op in
buurthuis Groenoord, rond
14.30 uur.
Swingavond
Endegeest houdt op donderdag
21 januari een swingavond voor
bewoners, ex-bewoners en be
langstellenden. De band 'Weird
Performance' verzorgt de mu
ziek aan de Endegeesterstraat-
weg 5. Aanvang 20.00 uur.
Borstvoeding
De Borstvoedingsgroep Leiden
houdt vanaavond, woensdag 20
januari, een informatie- en
praatavond. De bijeenkomst
wordt gehouden aan de Mar-
nixstraat 109 en begint om
20.00 uur.
Antisemitisme
Onder auspiciën van het ge
nootschap Nederland-Israël
geeft prof. D. van Arkel van
daag, woensdag 20 januari, van
af 20.00 uur een lezing over de
sociale geschiedenis van het an-
ti-semitisme. De bijeenkomst
wordt gehouden in de boven
zaal van de synagoge op de
hoek Levendaal/Korevaarstraat.
Forumavond
De Bahó'is van Leiden houden
op donderdag 21 januari een
openbare forumavond in de au
la van het Oegstgeester Rijn
lands Lyceum. De discussie gaat
over 'de veranderende rol van
de Verenigde Naties in de we
reld'. De bijeenkomst begint om
20.00 uur.
Marechaussee vindt gestolen wapens
ALPHEN AAN DEN RUN
Hendrik Johannes Jesse bij zijn auto die al vele malen doelwit was van inbrekers.
Dromedaris
Het gaat misschien wat ver om
te veronderstellen dat de Rijns
burgerweg dagelijks door uit
zinnige bollenstreekbewoners
wordt geterroriseerd, maar er
gebeuren regelmatig dingen.
Velen zullen zich nog de opge
zette dromedaris in de tuin van
hotel De Ceder kunnen herin
neren, die frequent door stu
denten werd ontvoerd. En in
middels heeft ook de royale
middenklasser van mr. Van
Hartingsveldt het op het par
keerterrein van Jesse moeten
ontgelden. „Ze hebben 's nachts
op de kap staan dansen. De au
to is daardoor flink bescha
digd", meldt Jesse. „Ik heb er
niets van gemerkt. We slapen
hier nogal hoog in het gebouw,
ik en mijn vrouw". En verder is
het verlichte bord bij het hek
aan de ingang waarop staat dat
onbevoegden niet mogen par
keren al zeker tien keer uit de
grond getrokken.
Hoe het voortschrijdend vanda
lisme en het gevoel van onvei
ligheid kunnen worden geneu
traliseerd is onduidelijk. Jesse
heeft er geen pasklaar antwoord
voor. „je ziet hier vrijwel nooit
meer politie. Vroeger was dat
wel anders, toen reden ze regël-
matig langs. Ik weet nog dat in
de oorlog een beeldje, een kind
met dolfijn uit de tuin was ge
stolen. De (jader werd door de
politie betrapt toen hij 's nachts
met een fiets met het beeldje
erop gezet rondliep, met een ju
ten zak eroverheen. Hij werd di
rect gearresteerd. Kom daar te
genwoordig nog maar eens
Hoewel Jesse een expert is op
het gebied van elektrotechniek
(hij was ooit zijn tijd ver vooruit
met radio-uitzendingen op de
korte golf en legde vele jaren ge
leden het eerste radiocontact
tussen Nederland en de Vere
nigde Staten) ziet hij niets in de
elektronische beveiligingen
waarmee veel autobezitters te
genwoordig hun heilige koe uit
rusten. „Ze kunnen altijd de rui
ten inslaan. En wat koop ik er-
FOTO JAN HOLVAST
Jes-
nachtrust." Voorlopig volgt
se maar de weg van de minste
weerstand en parkeert hij zijn
auto wat verder weg op de eigen
parkeerplaats. „Dan moeten ze
een stukje gaan lopen om bij de
auto te komen, dat is zelfs voor
een brooddronken Rijnsburger
waarschijnlijk toch te veel
moeite", hoopt de oudste Leid
se elektrodirecteur. (FB)
Twee vuurwapens, drie pa
troonhouders en honderd pa
tronen zijn gisteren door de
Alphense politie en de Konink
lijke Marechaussee uit Gouda in
beslag genomen in het huis van
een 22-jarige dienstplichtig mi
litair uit Alphen. Wapens en
munitie waren gestolen. De
Alphenaar is ingerekend. De
marechaussee verwacht nog
meer huiszoekingen en aan
houdingen in de zaak en wenst
daarom geen mededelingen te
doen over de aard van de wa
pens en over de kazerne waar
de Alphenaar is gelegerd.
Golf van inbraken in Leiden
Op verscheidene plaatsen in de
stad zijn gisteren inbraken ge
pleegd of pogingen daartoe.
Aan de Zaagjesbank in de Me-
renwijk verdwenen een fototoe
stel, sportschoenen en parfum
uit een woning. Bij de Stichting
Thuiszorg aan de Burggraven -
laan werden de fax. telefoon en
schrijfmachine weggehaald. Bij
een insluiping aan ae Zeeman
laan maakten onbekenden een
schoudertas met onbekende in
houd buit. Bewoners van de
Meijerskade missen een video
recorder en sieraden nadat in
brekers door een geforceerd
keukenraam naar binnen klom
men. Bij woningen aan de Ri
chard Holstraat, Robijnstraat,
Groenesteeg, en Van Speyk-
straat bleef het bij pogingen tot
inbraak.
