Onbevoegde voorgangers
op gereformeerde kansels
'Wereld aan vooravond volwassenheid
Kerk Samenleving
WOENSDAG 20 JANUAR11993
REDACTIE:* DICK VAN D
KORTWEG
A IV
Wiersinga
Dr. H. Wiersinga, tot 1989
studentenpastor bij de
Leidse Ekklesia, is op vrij
dagmiddag 29 januari te
gast in het pastoraal Kafee
in 'De Bakkerij', aan de Ou
de Rijn 44. Wiersinga is
schrijver van verschillende
boeken waarin het er steeds
om gaat de al te vanzelf
sprekende theologische
denksystemen en geloofs
tradities kritisch tegen het
licht te houden. Zonodig re
kent hij er ook mee af. Te
gelijk zoekt Wiersinga naar
een andere geloofstraditie
die als een kritische en be
vrijdende onderstroom in
onze geschiedenis te vin
den is. De inleiding vajr
Wiersinga, met aansluitend
een gesprek, begint om
16.00 uur. Behalve pastores
en pastoraal werkenden
zijn ook andere belangstel
lenden welkom.
Reli-musical
Bij het vijfjarig bestaan van
het Ritmisch Koor uit
r. Hoogmade wordt op zater
dag 13 februari stilgestaan
met dc uitvoering van de
reli-musical 'De kleine pro
feet'. Dat gebeurt in de On-
ze Lieve Vrouw Geboorte
Kerk aan de Kerkstraat in
•Hoogmade (aanvang 20.00
uur). Het koor besiaat uit
22 leden, waarvan er drie
voor de muzikale begelei
ding zorgen. Het gezel
schap heeft onder meer
veel ervaring opgedaan met
1 het begeleiden van de eu
charistievieringen. Het koor
staat onder leiding van diri
gent Hans van Winsen, die
ook een deel van het reper
toire heeft geschreven.
Cantatedienst
Het Voorschotense Exultate
Deo, onder leiding van diri
gent Sander van Marion,
brengt op zondag 24 janua
ri in de Leidse Pieterskerk
een Psalmcantate op Psalm
110 ten gehore. Het werk is
van Johann Christian Bach
en het werd pas na twee
eeuwen door Sander van
Marion bewerkt. Daarvoor
werd het nooit uitgeschre-
ven of uitgevoerd. Aan de
uitvoering werken mee so
praan Lisette Emmink, alt
Leonie Korff, tenor Marten
Smedink en bas lan Alofs.
Het orgel wordt bespeeld
door Joop Brons. Dominee
A. Alblas verzorgt de liturgie
en'leidt de Cantate in. De
dienst begint om 19.00 uur.
Israël
fjet thema 'Israël, van bij
belse landschappen tot he
dendaagse ontwikkelingen'
staat op maandag 25 janua
ri centraal in een lezing van
Jaacov Nof in gebouw De
Fakkel in Boskoop. Nof, een
bekende Israëlische gids
maakt, onder auspiciën van
de stichting Christenen
voor Israël, momenteel een
toernee door ons land. Aan
de hand van een diaserie
Iaat hij zijn gehoor kennis
maken met land en volk,
waarbij hij ook ingaat op de
hedendaagse problematiek.
Bij de uitgang wordt een
collecte gehouden voor de
opvang van Joodse vluchte
lingen uit Israël en Ethio
pië. Zijn lezing in De Fakkel
aan Rijneveld 9 begint om
20.00 uur. De toegang is
gratis.
Kerkeraden en gelovigen hebben de afgelopen tijd t>ij het
landelijk secretariaat van de Gereformeerde Kerken in
Leusden geklaagd over onbevoegde voorgangers op de
preekstoel. Met enige regelmaat betreedt vooral in de
provincie een man of vrouw de gereformeerde kansel die
daartoe geen enkel recht heeft. In een enkel geval heeft
zo'n onbevoegde voorganger zelfs een huwelijk ingeze
gend.
leusden «anpzijn kerk gewaarschuwd voor
het optreden van zulke onbe-
Het hoofd van het algemeen se- voegde voorgangers. Kerkera-
cretariaat van de Gereformeer- den die een onbekende voor
de Kerken, A.J. Logtenberg, ganger vragen om de preek te
heeft onlangs in het orgaan van verzorgen, moeten zich er altijd
van vergewissen of de desbe
treffende voorganger een preek-
consent heeft, een schriftelijk
bewijs dat men in een bepaalde
regio of in het gehele land mag
preken. Logtenberg wijt het dan
ook aan slordigheid van de ker
keraden dat onbevoegde voor
kans krijgen.
Maar een tweede reden is de
'specifieke drang van sommigen
om de kansel te bestijgen'.
Sommigen zijn zelfs bereid om
een gehele preek van een domi
nee uit het hoofd te leren om de
gelovigen vanaf de preekstoel te
mogen toespreken. Het pro
bleem doet zich volgens Log
tenberg vooral voor in provin
cies als Friesland en Zeeland,
waar een tekort aan predikan
ten heerst en de preekvoorzie-
ners van een plaatselijke kerk
soms grote moeite hebben een
geschikte voorganger te vinden.
Gelovigen hebben recht op
een goede preek en mogen geen
genoegen nemen met een
preek, waarin allerlei 'rare din
gen' worden verkondigd, onder
streept Logtenberg.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERV. KERK
Beroepen: te Rijswijk (ZH) (nieu
we predikantsplaats) als predi
kant met bepaalde opdracht (ge
meente opbouw en pastoraat):
H.J. Groenewegen te Eindhoven;
te Hoogvliet: E.J. Stam, kandi
daat te Brielle, die dit beroep
heeft aangenomen.
Bedankt: voor Kampen (toez.):
G. Wassinkmaat te Oene.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Sittard: drs. F. Bor
ger, kandidaat te Sittard, die dit
beroep heeft aangenomen.
Beroepbaarstelling: drs. F. Bor
ger, kandidaat te Sittard.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Gees: A. de Braak,
kandidaat te Drachten.
EVANGELISCHE LUTHERSE
KERK
Aangenomen: naar Leeuwarden:
S. van Kammen, prop. te Am
sterdam.
Bahd'(-gemeenschap organiseert forumdiscussie over Verenigde Naties
runsburg/oegstgeest
De toenemende greep van de
Verenigde Naties op allerlei ont
wikkelingen in de wereld, duidt
volgens de Bahaï-gemeenschap
maar op één ding: de mensheid
staat aan de vooravond van vol
wassenheid. De geloofsgroepe-
ring bepleit dat de VN nadruk
kelijker gaat optreden als een
wereldstatenbond met een
sterke greep op de internationa
le rechtspraak en de rol van
wereldpolitiemacht op zich
neemt. „Dat is een grote stap
waarvoor landen een deel van
hun macht en souvereiniteit
moeten opgeven, in ruil voor
mondiale zekerheid, vrede en
welvaart", zegt Rijnsburger J.
Lagas van de Baha'f-gemeen-
schap.
Aan de veranderende rol van
de Verenigde Naties in de we
reld wordt door de BahaTs
morgenavond in Oegstgeest een
forumdiscussie gewijd. „De we
reld om ons heen wordt steeds
kleiner en daardoor worden we
in toenemende mate afhanke
lijk van elkaar", verduidelijkt
Lagas het thema. „Een nieuwe
wereld is zich bezig te vormen
en een nieuwe mens is daarbij
vereist. Neem bijvoorbeeld de
conflicten in voormalig Joego
slavië of de toestand in Somalië.
Dat zijn ook ónze problemen
geworden. En het is in feite voor
het eerst in de geschiedenis dat
wereldwijd wordt gezegd: dit is
onaanvaardbaar. De Verenigde
Naties, de afgelopen jaren toch
vooral een papieren instituut
zonder voldoende macht, geven
thans blijk van een grotere ver
antwoordelijkheid dan ooit te
voren. De noodzaak om inter
nationaal orde op zaken te stel
len en dingen te regelen, is nau
welijks meer een punt van dis
cussie. Het mandaat van de VN
is echter nog steeds ontoerei
kend."
In de visie van de BahaTs is
de wereld momenteel verwik
keld in de geboorteweeën van
een nieuwe tijd. „De zoektocht
naar wie ben ik en tot hoever
kan ik gaan", omschrijft Lagas.
„Het zal nog wel enige tijd du
ren voordat de VN functioneren
in de vorm zoals ons die voor
ogen staat. Maar op het mo
ment dat dit stadium van vol
wassenheid is bereikt, is er ook
sprake van wereldvrede."
Wat er nu in de wereld ge
beurt, noemt Lagas dan ook
niet verontrustend. „Het is een
onstuitbaar proces waar we
doorheen moeten."
Rijnsburger Jan Lagas: „De wereld c
mate afhankelijk van elkaar."
Openbaringen
Het Baha'i-geloof berust op drie
pijlers: er is één God voor alle
mensen, er is één rijk van pro
feten en één menselijke soort.
Lagas: „Dat betekent dat we
geen verschil maken tussen
godsdiensten of rassen. In onze
visie heeft God vele zonen ge
kend, die in de personen van
onder andere Jezus Christus,
Mohammed of Krishna Zijn
woord hebben verkondigd."
"Noeri (1817-1892) die door zijn
aanhangers Baha'u'llah ('Glorie
van God') wordt genoemd. Het
aantal gelovigen bedraagt mo
menteel zo'n vijf miljoen we-
Het Baha'i'-wereldgeloof reldwijd. Het wereldbestuur van
stoelt op de openbaringen van de BahaTs zetelt op dè berg
de Pers Mirza Hoessein Ali Karmel in de Israëlische stad
Haifa. Het Baha'i-geloof is vrij
van rituelen en tradities. Op elk
continent is een tempel, waar
de erediensten voornamelijk
bestaan uit zang (zonder bege
leiding van muziekinstrumen
ten) en waarbij gelezen wordt
uit alle heilige boeken van alle
godsdiensten. De dichtstbijzijn
de tempel in Europa staat in
Frankfurt. De BahaTs hebben
hun eigen kalender, waarin een
jaar bestaat uit negentien (een
heilig getal) en maanden van
negentien dagen. Nieuwjaar
wordt gevierd op 21 maart.
Nederland telt slechts een be
scheiden aantal Baha'f-gelovi-
gen. Er zijn ongeveer 3500 aan
hangers, die sinds enkele jaren
in Groesbeek beschikken over
een eigen congrescentrum. Elke
gemeenschap van gelovigen
kent, als er tenminste meer dan
negen leden van 21 jaar of ou
der zijn, een geestelijke raad die
bestaat uit negen mensen. Deze
raad wordt jaarlijks bij geheime
stemming gekozen. Nederland
is verder opgedeeld in distric
ten, waarvan gedelegeerden ook
jaarlijks een nationale geestelij
ke raad kiezen. Het internatio
naal bestuur in Haifa verandert
om de vijf jaar van samenstel
ling.
De geringe bekendheid van
het Baha'i-geloof in Nederland
heeft volgens Lagas als nadeel
dat de aanhangers bepaald
geen dwarsdoorsnede van de
samenleving vormen. „Er is nie
mand die dat meer betreurt dan
wij", zegt hij daarover. In de
Leidse regio wonen tussen de
vijftig en de zestig BahaTs. Er
zijn echter maar vier gemeen
ten (Leiderdorp, Leiden, Voor
schoten en Oegstgeest) waar het
vereiste aantal van negen leden
wordt gehaald om een eigen
geestelijke raad te kiezen. Lagas:
„Maar als conglomeraat kun
nen we wel gezamenlijk activi
teiten organiseren. De bijeen
komst over de VN is daar een
goed voorbeeld van.
De forumdiscussie wordt ge
houden in de aula van het
Rijnlands Lyceum aan de Apol-
lolaan 1 in Oegstgeest en be
gint om 20.00 uur. Over het
thema .wordt gesproken door
drs. D.A. Leurdijk (Instituut
Clingendael), dr. R.C.R. Siek-
mann (T.M.C. Asser Institituut
voor Internationaal Recht),
mr. P.J.A.M. Peters (ministerie
van buitenlandse zaken) en
mr. drs. B. Tahzib (Raad van
State). De bijeenkomst is voor
iedereen toegankelijk.
HET WEER
ROB GROENLAND
Golvenin atmosfeer
Er treden dagelijks een heleboel
verschijnselen in de atmosfeer op
die met een geduldig menselijk
oog waarneembaar zijn. Veel van
dergelijke processen zijn eenvou
dig te verklaren en zijn veelal te
vergelijken met natuurkundige
processen aan de grond. Bij ieder
een bekend zijn wel de golven op
het zeeoppervlak opgewekt door
de straffe wind die daar overheen
waait.
Vergelijkbaar zijn ook de vele golf
patronen in de lucht, die tijdens
wolkenvorming zichtbaar worden
gemaakt. Het meest voorkomende
type golf ontstaat als twee lucht
soorten over elkaar heen glijden.
Net als bij de wind over een zee
oppervlak worden ook nu golven
opgewekt, welke vele honderden
kilometers kunnen afleggen.
Bij aanwezigheid van bewolking
worden deze golven zichtbaar als
allemaal lijnen evenwijdig aan el
kaar gerangschikt over enorme af
standen. Een ander goed voor
beeld van golfvorming treedt op
als een luchtstroming een berg
ontmoet. De lucht moet erover
heen waarbij vervolgens achter de
berg een golfbeweging wordt in
gezet. Soms zijn er boven ons ei
gen Nederland bij een noordwes
telijke stroming op uitgebreide
schaal golvingen te zien veroor
zaakt door de Schotse bergen. Bij
voldoende bewolking op de juiste
hoogte kan dit een spectaculaire
serie met foto's of dia's opleve-
Ook veroorzaakt het heuvelland
schap van midden-Duitsland en
Zuid-Limburg golven, waarbij wol
ken ontstaan die sterk op sigaren
lijken. Degene die wel eens op va
kantie gaan naar de Alpen of een
ander berggebied krijgt meer kans
om deze sigaren op een voortref
felijk wijze op de lichtgevoelige
plaat te zetten.
Vanaf een hoogte van 36.000 ki
lometer fotografeert de weersatel-
liet soms een patroon van golven
dat sterk lijkt op het patroon als je
een steen in het water gooit. In
het eerste geval gaat het om hele
grote buienwolken die hun hoofd
stoten tegen de tropopauze (hele
stabiele luchtlaag op ongeveer 10
kilometer hoogte). Die luchtlaag
gaat dan trillen en zend golven
die als uitdijende cirkels te zien
zijn vanuit de ruimte.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Zuid-Noorwegen:
Veel bewolking en vooral
aan de kust perioden met
regen, in de bergen ook
sneeuw, 's Nachts landin
waarts lichte vorst, maxi
ma enkele graden boven
Zuid-Zweden:
Veel bewolking en perio
den met regen, vandaag
plaatselijk eerst sneeuw.
Temperaturen morgen ge
leidelijk oplopend tot plus
Maxima
Veel bewolking
tot tijd regen,
rond 5 graden.
Britse Eilanden:
Vandaag buien, in Schot
land mogelijk met hagel
en sneeuw. Morgen be
wolkt, veel wind en perio
den met regen. Maxima
tussen 9 en 12 graden, vandaag
Schotland kouder.
Veel bewolking en vooral vandaag af en
toe regen. In het zuiden af en toe zon,
vrijwel overal droog en plaatselijk mist.
Maximumtemperaturen ongeveer 8 gra-
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
Madeira:
Wolkenvelden, ook af en toe
droog. Maxima rond 20 graden.
sen 20 en 24 graden
Perioden met zon en droog. Maxima
rond 20 graden.
DONDERDAG 21 JANUAR11993
Zon- en maanstanden
Zon op 8.34 zon onder 17.03
droog. Maxima tus- Maan op 07.33 maan onder 16.02
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 2.18en 14.43
Laag water 10.15 en 23.06
Griekenland en de Turkse v
Droog en overwegend zonnig. Maxima
tussen 16 en 20 graden.
Frankrijk:
In het noorden overwegend veel bewol
king en vooral op vandaag af en toe wat
regen. In zuid-Frankrijk perioden met
zon en droog. Maxima van 8 graden in
het noordoosten tot 17 graden in het ui
terste zuiden.
Corsica en Sardinië:
Flinke perioden met zon, maar eerst nog
enkele wolkenvelden. Droog. Maximum
temperaturen rond 15 graden.
Spanje:
Zonnig, maar in het noordwesten ook
enkele wolkenvelden. Droog. Maxima
landinwaarts tussen 10 en 14 graden,
langs de Costa's in het noorden 15, en
aan de Costa's in het zuiden en oosten
ongeveer 18 graden.
Portugal:
Zonnig, maar in het noorden ook enkele
wolkenvelden. Droog. Maximumtempe
raturen aan de kusten ongeveer 16 gra
den.
Zwitserland en Oostenrijk:
Wolkenvelden en aan de noordkant van
het Alpenmassief kans op lichte neer
slag, boven 1500 meter als sneeuw. In
het zuiden droog en meer zon. Tempera
turen op 1500 meter geleidelijk oplo
pend tot +7 graden in het zuiden en +3
graden in Oostenrijk. Middagtemperatu-
ren in de Zwitserse dalen ongeveer 10,
in de Oostenrijkse dalen ongeveer 6 gra-
Hongarije, Tsjechië en Slowakije:
Wolkenvelden en vooral in het noorden
plaatselijk wat regen, 's Nachts eerst
nog plaatselijk lichte vorst. Maxima van
daag 4 graden, morgen enkele graden
Pofen:
Vandaag toenemende bewolking, ge
volgd door regen. In de loop van morgen
Italië:
Droog en wolkenvelden, morgen meer
zon. In de Alpen overwegend zonnig.
Middagtemperaturen aan de kust van
12 tot 16 graden, maar aan de kust ten
noorden van Rimini ongeveer 9 graden.
Weerrapporten 20 jan 7 u
Droog en zonnig, maar aan de Griekse
westkust ook enkele wolkenvelden.
Maxima 15 graden, morgen iets lager.