'Terugsturen supporters nieuw beleid'
Binnenland
Afspraak bij vreemdelingendienst
Eetpiraat dineert vijftien jaar zonder af te rekenen
Coffeeshop-baas tart
Justitie met 'Softshop'
Officier in hoger beroep
tegen vonnis in zaak-Cindu
DINSDAG 19 JANUAR11993
193
Jongen (17) rijdt zichzelf dood
de bilt Een 17-jarige jongeman uit Utrecht en een twee jaar ou
dere inwoner van Bilthoeven zijn vannacht om het leven geko
men bij een botsing. Door een veel te hoge snelheid slipten ze
met de auto, die door het jongste slachtoffer werd bestuurd, te
gen een lichtmast. De auto brak door de klap in tweeën gebro
ken. De chauffeur beschikte vanwege zijn leeftijd vanzelfspre
kend niet over een rijbewijs.
De Grittenborgh al deze maand dicht
den haag De jeugdafdeling van de strafgevangenis De Gritten
borgh in Hoogeveen wordt een Huis van Bewaring met 48 cel
len. Staatssecretaris Kosto (justitie) heeft dit gisteren gezegd.
Een Huis van Bewaring is bestemd voor verdachten die nog voor
de rechter moeten verschijnen. De jeugdafdeling in Hoogeveen
wordt nog deze maand opgeheven; de delinquenten worden
overgeplaatst. Twee weken geleden ontsnapten drie gevangenen
met geweld uit de jeugdafdeling van De Grittenborgh.
Eis tegen Staat: boete van 25.000
den bosch Bij de rechtbank van Den Bosch is gisteren tegen de
Staat een boete van 25.000 gulden geëist wegens bodemvervui
ling. Het is uniek dat het openbaar ministerie, een overheidsor
gaan, een ander overheidsorgaan, het ministerie van defensie,
voor de rechter daagt. Op 4 februari 1991 spoot uit een opslag
tank op vliegbasis Volkel 40.000 liter kerosine, waarna de brand
stof in de bodem terecht kwam. Het ministerie van defensie zou
niet alle noodzakelijke maatregelen hebben genomen om een
dergelijk incident te voorkomen.
Kleinere kerken doen het goed
Groningen» Vervanging van grote kerken door kleinere gebou
wen leidt meestal tot stabilisatie of zelfs een geringe stijging van
het aantal kerkgangers. Bovendien stimuleren kleinere kerkcen
tra het kerkelijk leven. Tot deze conclusie komen dr. R. Steens-
ma en R.H. Knijff van het Instituut voorliturgiewetenschap van
de Rijksuniversiteit te Groningen in het boek 'Model Oranjeka-
pel'.
Nepbrief PTT Telecom blijkt grap
tilburg» De nepbrief van PTT Telecom en de niet-bestaande
„Communicatie Recherchedienst" waarvoor de Tilburgse politie
eind vorige week waarschuwde, blijken een grap. In de brief,
voorzien van officiële logo's, werd houders van niet-gekeurde
draadloze telefoons een boete van 450 gulden opgelegd. De brief
was door twee Tilburgers gemaakt voor de vrouw van een van
hen. Zij hadden er niet op gerekend dat de vrouw naar de politie
zou gaan. De politie hield rekening met oplichting op grote
schaal en nam de zaak hoog op.
Twaalf jaar cel voor moordenaar
den haag Het gerechtshof in Den Haag heeft gisteren een 24-ja-
rige man veroordeeld tot twaalf jaar cel voor moord op de Turk
se vakbondsleider Nihat Karaman in 1988. Tegen de man was
ook twaalf jaar geëist, nadat hij al eerder door de rechtbank tot
diezelfde straf was veroordeeld. Aanvankelijk ging de politie uit
van een politieke moord. Pas in 1990 arresteerde de politie de
veroordeelde, die toen verklaarde dat hij Karaman had ver
moord omdat zijn zuster door de vakbondsleider zou zijn ver
kracht. Hij nam naar Turks gewoonterecht de plicht op zich de
verkrachter te wraken. Later trok hij zijn verklaringen weer in.
Dr. Eleonora Lippits overleden
imstenrade» Dr. Eleonora Lippits, de eerste Nederlandse vrouwe
lijke missiedokter, is gisteren op 85-jarige leeftijd in Imstenrade
overleden. Dat heeft de familie bekendgemaakt. Lippits, in 1907
geboren in Hoorn, werd in 1939 belast met de opbouw van de
Nederlandse provincie van de congregatie van de Medische
Missiezusters. Deze provincie heeft op dit moment ongeveer 150
leden, van wie een derde in de missie werkzaam is.
KNVB komt met nota racisme en voetbal'
De Nederlandse Spoorwegen sluiten niet uit dat met
meerdere steden afspraken worden gemaakt over het te
rugsturen van treinen met supporters die racistische leu
zen roepen. Dat afgelopen zondag supporters van FC
Utrecht op weg naar Amsterdam werden teruggestuurd,
was voor het eerst. „Resultaat van een afspraak met Am
sterdam. Inderdaad, nieuw beleid", aldus een woord
voerder van NS.
DEN HAAG GPD
Het terugsturen van voetbal
supporters past öok in het nieu
we beleid van de KNVB:
rechtsomkeert met die lui. Deze
week publiceert de KNVB een
nota over racisme en voetbal.
J. Masman, binnen het (de
missionaire) bestuur van de
KNVB belast met veiligheids
kwesties, noemt het ingrijpen
van burgemeester en politie
zondag bij de FC Utrecht-sup
porters „meer dan uitstekend".
Het pdst volgens hem exact in
de geest van de nota, waarin
wordt gepleit om door samen
werking tussen KNVB, clubs,
gemeenten, supporters-vereni
gingen en politie tot een juiste
aanpakte komen.
Overigens gaat Masman ver
der dan bijvoorbeeld Ajax-voor-
zitter Van Praag, die heeft ge
zegd dat hij het roepen van 'jo
den, joden' nog wel acceptabel
vindt. „Ik dus niet. Je treft een
grote bevolkingsgroep en nog
meer mensen die zich daar soli
dair mee voelen. En al hebben
die gasten dat zelf niet door,
dan hebben wij als plicht ze er
op te wijzen dat ze met dat ge
schreeuw wel een heleboel
kwetsen. En dat het
heel iets anders is dan het roe
pen van 'boejen, boeren'."
Volgens Jannine van den
Berg, medewerkster van het
Centraal Informatiepunt Voet
balvandalisme (CIV), zijn racis
tische leuzen al jaren een be
kend verschijnsel onder voet
balsupporters. Ook pamfletten,
die volgens Van den Berg door
twee of drie mensen worden ge
maakt, doen vaak de ronde.
„Pas de laatste paar jaar be
steden politiek en media aan
dacht aan die leuzen. Dat heeft
tot gevolg dat de supporters wat
heftiger reageren, omdat ze
daarmee de publiciteit halen",
aldus Van den Berg. „Het is aan
henzelf om de sociale controle
te verbeteren zodat de goeden
niet onder de kwaden hoeyen te
lijden. Want door ze de wed
strijd niet te laten zien, pak je ze
het best." Van den Berg merkt
overigens op dat voetbalsup
porters zich de laatste jaren re
delijk goed gedragen.
NS-woordvoerder Kees Nieu-
wenbroek noemt het wel een
spijtige zaak, dat ook enkele
tientallen 'gewone' klanten van
de NS zondag flinke vertraging
hebben opgelopen. Volgens
Nieuwenbroek viel de schade
mee. „Enkele duizenden gul
dens, is onze voorlopige schat-
Rotterdam Net als de vorige twee maandagen van 1993 chaotische taferelen, iedereen kreeg nu een afsprakenkaart Zolang dat vanwege de toeloop nodig is zal de Rotterdam
stonden ze gistermorgen weer met honderden te wachten In totaal meldden zich gisteren 1760 vreemdelingen. Zij ko- se dienst op maandagochtend alleen afspraakkaarten uit-
in de hoop een afspraak te kunnen maken bij de Rotter- men vandaag of de komende dagen terug voor het eerste delen.
damse vreemdelingendienst Maar deze keer waren er geen gesprek, dat tot dusver direct op maandag werd gehouden. foto marcel antonisse/anp
Je leeft aan de rand van de sa
menleving en moet iedere dag
weer aan je kostje komen. Wat
is er dan makkelijker dan dood
leuk een restaurant binnenstap
pen, bestellen en achteraf de
schouders ophalen omdat je
geen geld hebt om te betalen.
Een 58-jarige eetpiraat uit Rot
terdam werd afgelopen donder
dag in Apeldoorn voor de 115e
keer bekeurd wegens dergelijke
uitgaansgewoonten. En hij is
niet van plan het dineren zon
der te betalen op te geven. Al
vijftien jaar lang blijft hij maar
opduiken in restaurants en an
dere eetgelegenheden. „Hij lust
alles en eet zelfs heel gevari
eerd", zegt woordvoerder R.
Bosman van de Apeldoornse
politie. „Eind juli vorig jaar is hij
in Apeldoorn opgedoken en
sindsdien heeft hij zijn ogen
kennelijk richting Veluwe
staan."
„Vorig jaar augustus werd het te
gortig. Hij is toen vijf keer in één
week bekeurd na het verorbe
ren van een maaltijd zonder te
betalen en belandde in de ge
vangenis. Maar erg vond hij dat
niet. Ook in de cel krijgt hij im
mers gratis te eten."
Afgelopen donderdag was het
weer raak. „Voor vijftien gulden
heeft hij hier geluncht", vertelt
een verkoopster van een Apel
doornse broodjeszaak. „In eer
ste instantie hadden we niets in
de gaten. Hij deed een beetje
vreemd en zat maar voor zich
uit te staren. Toen begon bij een
collega van mij een lichtje te
branden. Ze herkende hem van
afgelopen zomer. Destijds had
hij hier ook al een hapje besteld
zonder te betalen. We hebben
hem gevraagd of hij kon afreke
nen. Dat kon hij niet. Vrijdag
zou hij pas geld van de bank
kunnen halen."
„Nadat we de politie hebben
gewaarschuwd bleef hij rustig
wachten. Alsof het de gewoon
ste zaak van de wereld was. Ter
wijl hij op de politie wachtte,
hestelde hij zelfs nog een kopje
koffie. Dat kreeg hij uiteraard
niet. Achterafhebben we best
gelachen", grinnikt de verkoop
ster. „Zoiets komt niet dagelijks
voor en tenslotte ging het niet
Rotterdammer
zoekt in hele
land naar goede
restaurants
om zoveel geld. De schade bleef
beperkt."
De politie heeft de smulpaap 's
middags al weer op vrije voeten
moeten stellen. „Tja, dan hoop
je maar dat hij zijn buik vol
heeft, maar helaas, voor vijftien
gulden kun je dat ook niet ver
wachten. 's Avonds hebben we
hem weer moeten ophalen bij
een chinees restaurant. Daar
had hij voor ongeveer veertig
gulden een maaltijd genoten en
ook hier geldt hetzelfde verhaal.
Om half twee de volgende dag,
zei hij, zou hij terugkomen om
te betalen."
Bosman noemt het één van de
gevallen waar je nu eenmaal
niet doeltreffend tegen kunt op
treden. In het verleden is hij
verschillende malen voor fles
sentrekkerij veroordeeld. „Het
helpt gewoonweg niet. En eer
lijk gezegd heb ik liever een ver
krachter in de cel dan iemand
die weigert te betalen voor zijn
maaltijden."
De eetpiraat vertoeft regelmatig
in tehuizen voor dak- en thuis
lozen, vermoedt Bosman. „Met
Rotterdam als thuisbasis reist
hij regelmatig het land door op
zoek naar goede restaurants.
Ook van het openbaar vervoer
maakt hij gretig gebruik, zwart
welteverstaan. Daarbij houdt hij
van een luxe maaltijd. Meestal
van een gulden of vijftig." In
een Gouds restaurant liet hij
zelfs eens de duurste fles cham
pagne aanrukken, maar liep
kwaad weg toen de ober infor
meerde of hij de drank wel kon
betalen.
De Rotterdamse rechtbank leg
de hem in 1979 acht weken ge
vangenisstraf op. De rechtbank
in Utrecht was in 1980 van me
ning dat de man in een inrich
ting moest worden opgenomen.
Zijn toenmalige advocaat mr.
R.H. Steensma weet niets van
de man af. „Hij weigerde toen
met me te praten omdat ik deel
zou uitmaken van 'het sys
teem'."
Bosman heeft inmiddels van
verschillende restaurants het
verzoek gekregen een foto van
de eetpiraat op te sturen, zodat
ze hem vantevoren kunnen her
kennen. „Maar ja, dat mag nu
eenmaal niet. Je kunt iemand
niet vantevoren vragen of hij
wel of niet kan betalen. Voor
hetzelfde geld heeft hij wel ge
noeg geld bij zich."
amsterdam fred v
DEN HAAG GPD
CDA houdt vast aan gemeente
als bestuurder openbare school
zich met het bijzonder onder
wijs te gaan bemoeien, en van
staatssecretaris Wallage om de
gemeenten die bevoegdheden
te geven, zal alleen maar toene
men als zij op afstand van het
openbaar onderwijs worden ge
plaatst, vreest het CDA.
Het CDA vindt verder dat de
gewraakte 'overschrijdingsrege
ling' moet blijven bestaan. Die
regelirtg houdt in dat gemeen
ten de extra uitgaven die zij
doen voor het openbaar onder
wijs, ook moeten vergoeden aan
het bijzonder onderwijs. Het
CDA is wel bereid deze regeling
aan te passen in gevallen waar
in duidelijk sprake is van onbil
lijkheid en in gevallen waarin
het openbaar onderwijs extra
kosten moet maken voor ach-
terstandsgroepen.
Gemeentebesturen dienen een
belangrijke rol te blijven spelen
in het bestuur van openbare
scholen, vindt het CDA. De
christen-democraten wijzen be
stuursvormen af waarbij het
openbaar onderwijs op grote af
stand van gemeentebesturen
wordt geplaatst. Het CDA moet
daarom niets hebben van de
vorming van stichtingen of on-
derwijsschappen, waarover
staatssecretaris Wallage van on
derwijs een balletje heeft opge
gooid.
Het CDA wil de gemeenten
nauw betrokken laten blijven bij
het openbaar onderwijs om zo
te waarborgen dat die van het
bijzonder ondeiwijs afblijven.
De neiging van gemeenten om
AMSTERDAM
De officier van justitie gaat in
hoger beroep tegen het vonnis
dat de rechtbank in Amsterdam
op 5 januari velde in de zaak-
Cindu. Ook het chemisch be
drijf Nevcin Polymers, onder
deel van het Cindu-concem in
Uithoorn, heeft hoger beroep
aangetekend.
Nevcin Polymers werd op 5
januari veroordeeld tot een boe
te van 220.000 gulden wegens
overtredingen en misdrijven op
het gebied van de bedrijfsveilig
heid en het milieu. De explosie
op 8 juli vorig jaar, die van die
overtredingen het gevolg was,
kostte aan drie mensen het le
ven.
De rechtbank stelde vast dat
er onzorgvuldig is omgespron
gen met de gevaarlijke stof
DCPD, maar vond dat er van
opzet geen sprake was. Het
openbaar ministerie is het daar
mee oneens. Volgens de officier
van justitie kan er ook sprake
zijn van opzet als er geen
„boosaardigheid" in het spel is.
Het feit dat het bedrijf onvol
doende controle heeft uitgeoe
fend op het juiste gebruik van
stoffen en bovendien werk
zaamheden liet verrichten door
personeel met onvoldoende
kennis en ervaring, acht de offi-
voldoende bewijs
op-
Naar aanleiding -van het on
geval vond een uitgebreid on
derzoek plaats naar de oorzaak,
maar ook naar de naleving van
wetgeving op het terrein van de
arbeidsveiligheid en het milieu
in het algemeen. Naast het on
zorgvuldig omspringen met de
stof DCPD kwamen vele andere
overtredingen aan het licht, die
als één zaak aan de rechtbank
werden aangeboden. De officier
van justitie eiste een boete van
een miljoen gulden en stilleg
ging van het bedrijf.
De Amsterdamse coffeeshop
houder van Haagse origine Si
mon Witteman daagt Justitie
openlijk uit. Tegen het uitdruk
kelijke verbod van minister
Hirsch Ballin van justitie in
plakte Witteman eind vorige
week een vignet met 'Softshop'
op het raam van zijn vestiging
in de Utrechtsestraat. Sindsdien
wacht de Hagenaar op de tim
merlieden van de minister.
„Maar volgens mij kunnen ze
het niet eens verbieden."
Sluit Justitie de tent, dan laat
Witteman zijn raadsman
Moszkowicz onmiddellijk een
kort geding aanspannen voor
een proefproces. Is er aan het
einde van de week niets ge
beurd, dan wil de zich 'Haagsch
zakenman' noemende onderne
mer pas echt beginnen met de
uitvoering van zijn plan: een ke
ten van Softshops door het hele
land.
Witteman: „Ook een moeder
met haar zoontje moet bij mij
rustig een kopje koffie kunnen
komen drinken zonder dat ze
worden geconfronteerd met
drugs. Het imago van de coffee
shop is de laatste jaren ernstig
besmeurd met geweld en han
del in harddrugs iedereen
heeft de politie-acties in de
kranten kunnen volgen. Wat ik
wil is de coffeeshophouders die
wèl van goede wil zijn onder
één naam samenbrengen. Zo
dat de mensen weten dat ze in
een Softshop geen last hebben
van criminaliteit of harddrugs."
Hirsch Ballin vindt dat Witte
man de regels schendt waaraan
coffeeshops moeten voldoen
om te worden gedoogd. Witte
man vindt dan onzin. „Ik maak
geen reclame zoals de minister
zegt. Ik zeg het zelf: blowen is
niet goed is voor de gezond
heid. Maar er zijn een miljoen
gebruikers in Nederland en er is
wildgroei. Het gedoogbeleid van
Justitie is teveel gedoog en te
weinig beleid; ik wil dat juist in
goede banen leiden."
In de plannen van Witteman
zouden in eerste aanleg 200 cof
feeshops onder het Softshop-
vignet beginnen. Dat is het aan
tal dat zich na een eerste adver
tentie van Witteman in De Tele
graaf heeft aangemeld. In zijn
berekeningen gaat Witteman
zelf al voorzichtig uit van 400
coffeeshops die 500 gulden per
maand 'franchise' betalen voor
het voeren van het vignet. Van
dat geld betaalt Witteman dan
zijn 'inspecteurs', die „controle
ren of alles in orde is" en zorg
den dat er „goede voorlichting
wordt gegeven en goede kwali-
teit wordt verkocht". Zonder
medewerking van politie en Jus
titie is het lastig controleren,
geeft Witteman toe.
In een Softshop, zegt Witte
man, mag geen 'randgedrag'
plaatsvinden en mag alleen on
verwerkte hasj en marihuana
worden verkocht. „Geen hasj-
cake, geen voorgerolde joints en
geen hasjbonbons. Dat is veel
zwaarder dan roken en moedij
ker te doseren. Daar krijg je na
righeid van bij mensen die voor
de eerste keer softdrugs gebrui
ken."
De Amsterdamse officier van
justitie Broek Blaauboer heeft
gezegd de Softshop 'snel' te zul
len sluiten, maar over het tijd
stip kon zij gisteren geen mede
delingen doen. De politie was
daarover, niets bekend. „Voor
ons is een coffeeshop een cof
feeshop. Wij wachten af wat
Justitie gaat doen", aldus een
woordvoerder.
CDA en WD eisen vandaag van
minister Hirsch Ballin zo snel
mogelijk sluiting van de
softshops. De bewindsman is
volgens WD-woordvoerder
Korthals hierover eerder heel
duidelijk geweest toen hij de
softshops aanmerkte als een
overtreding van het gedoogbe
leid van justitie. „De minister
moet zich nu aan zijn woord
houden", aldfis Korthals.
ting. Eén treinstel is zodanig be
schadigd dat het speciaal onder
handen moet worden geno
men." De schade kan alleen
worden verhaald wanneer de
daders worden gepakt. Het
Centrum Informatie en Docu
mentatie over Israël (CIDI)
noemde het gisteren onbegrij
pelijk dat er zondag geen arres
taties wegens uitingen van anti
semitisme zijn verricht.
Het onderzoek naar de her
komst van de racistische pam
fletten is nog in volle gang.
Acties tegen
ziekteverzuim
onduidelijk
Tien procent van de bedrijven
en organisaties kent stimulan
sen om het ziekteverzuim terug
te dringen, maar slechts weinige
van hen kunnen aangeven of
die maatregelen ooJ^gffect heb
ben. Dat blijkt uit een inventari
serend onderzoek, uitgevoerd
door het Nederlands Instituut
voor Arbeidsomstandigheden.
Staatssecretaris Ter Veld (socia
le zaken) heeft de resultaten gis
teren aan de Tweede Kamer ge
stuurd.
Handel en de horeca kennen
vooral een aanwezigheidspre
mie. Industrie en dienstverle
ning hanteren een winstdeling
en spaarregelingen op basis van
aanwezigheid. Ook komt het in
de industrie voor dat extra ATV-
dagen worden toegekend bij
weinig verzuim. De bouw laat
bij veel ziekteverzuim ATV-da-
gen of vakantiedagen vervallen.
In het algemeen blijken grote
organisaties vaker alleen straf
fen uit te delen en kleine orga
nisaties juist beloningen.
Bond vraagt NS
om onderzoek
naar veiligheid
utrecht gpd
De Vervoersbond CNV wil dat
een onafhankelijke commissie
de veiligheid bij het spoorver
voer gaat doorlichten. Het gaat
dan vooral om de regels en pro
cedures, die ongelukken moe
ten voorkomen. Aanleiding zijn
de twee ernstige treinongeluk
ken eind vorig jaar bij Eindho
ven en Hoofddorp, waarbij do
den en gewonden vielen.
Voorzitter Jongsma van de
Vervoersbond zei dat vanoch
tend bij de opening van het
nieuwe kantoor van de bond in
Woerden. Hij verwees naar
Schiphol, dat naar aanleiding
van de ramp met de El Al-
Boeing twee Amerikaanse ad
viesbureaus heeft ingehuurd
om het totale veiligheidsbeleid
rond de luchthaven door te
lichten.
Jongsma maakt zich grote
zorgen over de 'sluipende ver-
floddering' van regels en proce
dures bij NS'ers. Hij sloot zich
met die opmerking aan bij ex-
FSV-voorzitter Kruse, die eerder
verklaarde bezorgd te zijn over
het gemak waarmee conduc
teurs tegenwoordig treinen een
minuutje later laten vertrekken.
De NS-directie had vanmor
gen nog geen commentaar. Wel
zei topman Den Besten vorige
week in zijn nieuwjaarsbood
schap dat veiligheid absolute
prioriteit heeft bij de spoorwe
gen.
Recordaantal
AIDS-patienten
Er zijn vorig jaar 533 nieuwe
AJDS-gevallen in Nederland
gemeld, een record. Het oude
record stond op 460 en dateer
de uit 1990. Dit blijkt uit het
rapport 'AIDS in Nederland'
van het ministerie van WVC.
Hel totaal aantal AIDS pa
tiënten in Nederland bedroeg
eind vorig jaar 2478. Bijna de
helft komt uit Amsterdam.
Noord-Holland heeft daarom
als provincie de meeste AIDS-
patienten: 1346. Zuid-Holland
is tweede met 477. AIDS komt
nog steeds het meeste voor bij
homo- en biseksuelen. Vorig
jaar bleek 75 procent van alle
AIDS-gevallen uit deze groe
pen te komen. Nog eens 10
procent is drugsgebruiker.
