Afscheid zonder vertrek
Kerk Samenleving
Paus sprak met generaal
over oorlog in Bosnië
Faculteiten weigeren concentratie
ZATERDAG 16 JANUAR11993
N OER PLAS *071-1614 21
UIT DE KERKBLADEN
Zuinige Schot (1)
De actie Kerkbalans neemt
deze week in vrijwel alle
kerkbladen .een centrale
plaats in. De gemeente- en
parochieleden worden aan
gespoord om nog weer wat
meer te geven dan vorig
jaar, want de kerken maken
ook in financieel opzicht
moeilijke tijden door. In
Drieluik, het informatieblad
van de Parochie de Heilige
Geest en de federatieve ge
meente Oudshoom/Rid-
derveld in Alphen aan den
Rijn, wordt een anekdote
van een zuinige Schot
weergegeven om de beteke
nis van Kerkbalans kracht
bij te zetten.
„Een schotse pastor zat
ooit op huisbezoek bij een
gemeentelid. Hij was heel
correct ontvangen. Maar de
man had hem wel duidelijk
gemaakt, dat zijn komst ei
genlijk overbodig was. Aan
de kerk had 'ie eigenlijk
geen boodschap meer: Ge
loven kan je immers ook
wel zonder kerk?
De pastor had nog ge
poogd duidelijk te maken,
dat voor God iedereen van
belang is en meetelt. Ook
de kerk/de parochie/de ge
meente heeft mensen nodig
en mensen hebben toch
ook elkaar nodig? Maar alle
argumenten waren afge
stuit op een muur van on
wil: o ja. het was allemaal
heel beleefd gegaan, maar
toch..."
Zuinige Schot (2)
„En nu zaten ze daar sa
men bij het open haard
vuur, een beetje ongemak
kelijk, tegenover elkaar:
mensen die eigenlijk af
scheid moeten nemen,
maar het toch nog niet kun
nen, omdat ze toch wel
sympathie voor elkaar heb
ben.
Opeens buigt de pastor
naar vforen, pakt de tang
van het haardstel en neemt
daarmee voorzichtig één
kooltje uit het gloeiende
vuur en legt het op de rand
van de open haard. Ze sta
ren er allebei naar en zien
hoe het kooltje algauw z'n
gloed verliest.
Na een poosje van inten
se stilte klinkt ineens de
stem van het gemeentelid:
'Ik heb het begrepen, beste
pastor! Ik tel mee voor God.
voor u, voor de anderen. Ik
heb ook de anderen nodig
en wil (weer) meetellen.'
Dan pakt hij de tang uit de
handen van de pastor en
legt dat ene kooltje terug bij
het vuur.
En al,gauw gaat het weer
gloeien.'
Zuinige Schot (3)
Een mooie anekdote, zo
vindt de redactie van Drie
luik zelf ook. „Waarmee wij
duidelijk willen maken, dat
ook U en JIJ, wij allemaal,
meetellen voor God en voor
elkaar. Daarbij gaat het niet
in de eerste plaats om geld,
maar wel om verantwoor
delijkheid. Daarop worden
wij allen aangesproken. En
daarop spreken wij U en
jOU ook aan. En bij dé actie
Kerkbalans mógen we dat
ook in financieel opzicht
doen."
Dit geldt ongetwijfeld ook
voor zuinige Hollanders.
Leidse hervormden en gereformeerden weer stapje verder in 'Samen op Weg
Afscheid nemen doet pijn,
zelfs wanneer je helemaal
niet weggaat. Dat ervaren
de hervormde predikant A.
Alblas en zijn gereformeer
de collega G.H. van der
Bom aan de vooravond van
hun 'vertrek' uit respectie
velijk de Merenwijk en de
Leidse binnenstad (wijk
C/Kooiwijkgemeente). Mo
menteel verdelen ze allebei
nog hun tijd over beide
stadsdelen. Maar nu her
vormden en gereformeer
den al zo ver 'samen op
weg' zijn, wordt het tijd
voor een 'rationele en
functionele' verschuiving
in hun takenpakket. Van
der BorrT heeft straks alleen
de zorg voor zowel her
vormden als gereformeer
den in de Merenwijk en Al
blas legt zich toe op het
werk voor beide groepen in
de Kooi/Binnenstadswijk.
leiden dick van der plas
„Het was zeker niet mijn keus
om uit de Merenwijk weg te
gaan", zegt Alblas. „Ik ben ak
koord gegaan omdat het een
hele logische stap is. Als gere
formeerden en hervormden één
kerk in belijden vormen, moet
je dat ook bij dit soort prakti
sche zaken waar maken." Aan
de overstap zit voor hem echter
wel een 'rouwproces' vast. „De
Merenwijk is natuurlijk een hele
unieke kerkelijke gemeente,
waar de oecumene heel ver is
doorgevoerd. De samenwerking
tussen hervormden, gerefor
meerden en katholieken gaat
hier heel ver. En de betrokken
heid van de mensen uit de wijk
ervaar ik ook als heel bijzon
der."
Alblas was de afgelopen zes
jaar actief in de Merenwijk.
Toch maakte het werk slecht
een derde deel van zijn taken
pakket uit. Voor bijna zeventig
procent was hij verbonden aan
de Kooi/Pniël-gemeente in de
binnenstad. Voor Van der Bom
lag die verhouding net anders
om. Dat gaf uiteindelijk ook de
doorslag bij de totstandkoming
van de nieuwe taakverdeling,
die direct voortkomt uit het rap
port 'Samen kiezen en delen',
waarin de hervormde/gerefor
meerde gemeente zich op de
toekomst bezint. De daarin op
genomen uitgangspunten voor
onder meer doelmatiger wer
ken, worden nu ook op het per
soneelsbestand losgelaten. „Het
De predikanten A. Alblas (links) en G.H. van der Bom: „We zijn akkoord gegaan omdat het een hele logische
stap is.
is altijd vervelend om een deel
van je werk te moeten afsto
ten", meent ook Van der Bom.
„Je hebt toch allerlei contacten
opgebouwd. Ik ga er dan ook
van uit dat het 'afbouwen' gelei
delijk zal verlopen." De reacties
van de gemeenteleden zijn vol
gens de predikant over het alge
meen bemoedigend. „De lijn is:
we betreuren het, maar we vin
den het wel functioneel."
Maar ook het begrip 'verar
ming' is wel gevallen. Alblas: „In
de huidige situatie zijn in beide-
stadsdelen toch twee mensen
actief, met elk hun eigen in
breng. Die collegiale samenwer
king verandert van karakter. Je
zou het eigenlijk moeten om
schrijven als een versmalling,
net als bij een rivier. Dan is het
de bedoeling dat het ook ver
dieping brengt. Nu moeten we
ons nog op verschillende gebie
den concentreren. Als we straks
de verantwoording hebben over
elk één wijkgemeente, zou het
ook wel eens een verrijking
kunnen zijn."
FOTO HIELCO KUIPERS
Bijzonder kerkewerk
Dat beide predikanten zich in
de nieuwe situatie voor de volle
honderd procent op hun eigen
wijk zullen concentreren, is
overigens niet helemaal waar.
In hun takenpakket is ruimte
gecreëerd voor andere, overkoe
pelende activiteiten. Zo gaat
Van der Bom zich een deel van
zijn tijd bezighouden met het
vormings- en toerustingswerk.
Dat betekent onder meer het
maken van een programma
voor gesprekskringen en studie
groepen, dat door de gezamen
lijke kerken wordt aangeboden.
„In de praktijk gebeurt dat nu
ook al, maar het is voor het
eerst dat deze werkzaamheden
bewust worden ingeroosterd",
zegt hij.
Alblas maakt in zijn taken
pakket tijd vrij voor het Bijzon
der Kerkewerk, dat ook nu al
zijn speciale aandacht heeft.
„Het gaat daarbij vooral om ac
tiviteiten op het grensgebied
van cultuur en religie. Denk
maar aan de Evensong en can
tatediensten in de Hooglandse
Kerk en allerlei cursuswerk. Ook-
het pr-werk voor de gezamen
lijk Leidse kerken hoort daar bij.
Het is overigens niet de bedoe
ling van deze activiteiten om le
den te werven of te evangelise
ren. De nadruk ligt op het pre
senteren van de kerk in de Leid
se samenleving."
Gebouwen
De twee predikanten zijn het er
over eens dat Alblas de meest
hectische periode tegemoet
gaat. Het kerkelijk werk in de
binnenstad kent hele specifieke
problemen, zeker op diaconaal
terrein. Van der Bom: „Er is bij
voorbeeld veel sociale nood. Bij
initiatieven om hier wat aan te
doen, zullen we zeker ook gaan
samenwerken met de rooms-
katholieke parochies, die bezig
zijn met plannen voor een city
pastoraat. Gelet op de beschik
bare menskracht is een optima
le samenwerking gewoon nood
zaak." Verder moeten er de ko
mende periode als uitvloeisel
van het rapport 'Samen kiezen
en delen' bezuinigingsvoorstel
len worden gedaan, M)las: „We
zitten in de binnenstad bijvoor
beeld met vier kerken, die op
zondag bij lange na niet vol zit
ten. De doelstelling is om voor
de zomer uit te maken welke
kerk het meest geschikt is voor
onze doelstelling. Ook andere
onderdelen van het bezuini
gingsplan moeten dan duidelijk
zijn. Dan denk ik bijvoorbeeld
over een uitspraak over het aan
tal predikantsplaatsen in Lei
den." „Bij al die beslissingen
moeten we ervoor proberen te
zorgen dat alle neuzen in de
zelfde richting wijzen", vult Van
der Bom aan. „Wat dat betreft
zit collega Alblas in de smelt
kroes van de ontwikkelingen."
Aan het afscheid tussen aan
halingstekens wordt op de zon
dagen 24 en 31 januari aan
dacht besteedt. Eerst wordt Van
der Bom uitgezwaaid in de
Bethlehemkerk en een week
daarna wordt in het centrum De
Regenboog stilgestaan bij het
vertrek van Alblas uit de Meren
wijk.
vaticaanstad cic
Paus Johannes Paulus II heeft afgelopen woensdag een geheime
ontmoeting gehad met de opperbevelhebber van de NAVO, gene
raal Henning von Ondarza. Dit heeft het rk persbureau CIC uit
goed geïnformeerde Vaticaanse kringen vernomen. Onderwerp van
gesprek tussen de Duitse generaal, die in Brunssum is gelegerd, en
de paus was een eventuele militaire actie van de NAVO om een
eind te maken aan de strijd in Bosnië-Hercegovina. Von Ondarza is
dezer dagen in Italië voor overleg met de Italiaanse legerleiding. De
tweede man van het Vaticaan, kardinaal-staatssecretaris Angelo
Sodano, heeft kortgeleden een militair optreden tegen de Servische
strijders 'legitiem en noodzakelijk' genoemd om de agressor te ont
wapenen. De houding van het Vaticaan was voor de Orthodoxe
Kerken één van de redenen om het vredesgebed voor Bosnië-Her
cegovina, dat op initiatief van de paus afgelopen weekeinde in As-
sisi werd gehouden, te boycotten. Kardinaal Sodano heeft donder
dag gesproken met minister-president Hrvoje Sarinic van Kroatië,
dat eerder onder de Servische agressie heeft geleden.
amsterdam/leiden
De vier openbare theologische
faculteiten Amsterdam,
Groningen, Leiden en Utrecht
weigeren voorlopig mee te
werken aan een concentratie
van de opleidingen. Dit heeft
het college van bestuur van de
Universiteit van Amsterdam
namens de overige universitei
ten aan minister Ritzen van
onderwijs en wetenschappen
geschreven. Er bestaat naar de
mening van de faculteiten on
voldoende aanleiding voor een
concentratie. De uitwerking
van de nieuwe regeling betref
fende de kerkelijke opleidingen
vergt 'een periode van rust ten
aanzien van de structurele si
tuatie van de opleidingen'.
De minister had in oktober
de vier universiteiten verzocht
voor 1 januari een voorstel
over concentratie van het aan
tal faculteiten in te dienen.
Met het akkoord over de her
ziening van de duplex ordo (de
scheiding in de theologie tus
sen staats- en kerkelijke vak
ken) is het moment aangebro
ken terug te komen op hetgeen
in het rapport HOOP 1992
(Hoger Onderwijs- en Onder
zoeksplan) is neergelegd over
de herstructurering van de
godgeleerdheid, aldus Ritzen.
In 1989 stelde de verken
ningscommissie godgeleerd
heid (Smits-Oberman) voor
het aantal openbare theologi
sche faculteiten te verminde
ren tot drie door opheffing van
de Amsterdamse theologische
faculteit. Minister Deetman
ging onder druk van de Neder
landse Hervormde Kerk hier
niet op in. Zijn opvolger Ritzen
liet in december 1989 weten
dat hij zelf zou ingrijpen als de
universiteiten er niet onderling
uit zouden komen. Nadat hij
hen enig respijt heeft gegeven,
lijkt voor de minister nu de tijd
te zijn aangebroken om de
daad bij het woord te voegen.
COLOFON
uitgeversmaatschappij
ma.-vrij. van 08.00-1700 uur
Telefoon 071-161400
rubrieksadvertenties
ma-vrij. van 8.30-17.00 uur.
abonnementen^00" °?1143545
Tel 071-128030 bi| voountbet (ine
per kwartaal
Grachtweg 53a. 2161 HM
Lisse, 02521-13634
Postbus 54.2300 AB Leiden.
telefax
Leiden advertenties 071 -143480.
ma t/m/vri| 18 00-19 30uur.
zat 10 00-12.00 uur
071-161499
advertenties'6 071161488
Redactie 023-150147
Advertenties 071 -161367/161363
HET WEER
ROB GROENLAND
Druksystemen
Er wordt mij wel e
het komt dat druksystemen (lage-
en hogedrukgebieden) in onze
aardse atmosfeer zo lang kunnen
bestaan. De algemene gedachte is
dat lucht rechtstreeks van hoge
druk naar lage druk stroomt zodat
het lagedrukcentrum opvult en het
hogedrukcentrum leegloopt. Hier
bij wordt er echter een essentiële
factor over het hoofd gezien; name
lijk de draaiing van de aarde. Deze
rotatie zorgt ervoor dat luchtdeel
tjes op het Noordelijk Halfrond een
afwijking naar rechts krijgen (ge
zien in de bewegingsrichting). Het
gevolg van dit proces is dat lucht
niet rechtstreeks van hoog naar
laag gaat, maar zich netjes langs
de lijnen van gelijke luchtdruk
voort beweegt. Nu rijst automa
tisch de vraag of druksystemen op
die manier wel kunnen opvullen of
leeglopen. Welnu, het blijkt dat het
aspect wrijving boven het aardop
pervlak een van de bepalende fac
toren is, die zorgt voor bijvoorbeeld
het opvullen van een lagedrukge
bied.
Naarmate de lucht sneller over het
aardoppervlak stroomt, ondervindt
hij meer wrijving en gaat daarbij
voor een klein deel van hoge druk
naar lage druk stromen.
Ook bij tropische cyclonen speelt
wrijving een zeer belangrijke rol.
Boven zee ondervindt de cycloon
weinig wrijving, omdat het water
oppervlak minder ruw is dan het
aardoppervlak. Komt de cycloon
boven land dan zorgt de wrijving
voor het instromen van lucht naar
het centrum. Natuurlijk spelen hier
ook weer vele andere factoren mee
als het afsnijden van een tropische
cycloon van zijn voedingsbron
(warmte en vocht van het zeeop
pervlak).
Het weer in dit weekeinde lijkt dit
maal mee te vallen, ondanks de
aanwezigheid van actieve depres
sies tussen Schotland en IJsland.
De lange armen van deze systemen
weten van tijd tot tijd onze omge
ving te bereiken, zoals dat gisteren
ook gebeurde. Vandaag strijkt een
warmtefront over het land, maar op
een héle slechte dag hoeven we
niet te rekenen. Behoudens wat
lichte regen of motregen in de mid
dag is het verder overwegend
droog. De zondag lijkt met droog
weer en een zachte zuidzuidwes
tenwind goed om er op uit te trek
ken.
Lezers met vragen over het weer of
klimaat kunnen deze naar de re
dactie van de krant sturen. Ik zal
ze dan in deze column proberen te
beantwoorden.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Zuid-Noorwegen en Zuid-
Zweden:
Aanhoudend wisselvallig
met m het algemeen veel
tijd regen. Zondag
loop van de dag in Zuid-
Zweden enkele opklarm-
Oenemarken:
Zaterdag naar het noorden
wegtrekkende regen. Zon
dag wolkenvelden en op
plaatsen droog.
Britse Eilanden:
Zacht en aanhoudend wis
selvallig met van tijd tot
tijd regen. In het alge
meen veel wind. Maxima
van 8 graden in de Schot
se Hooglanden tot circa
12 graden in Engeland en Ierland.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en in het algemeen droog.
Middagtemperatuur rond 9 graden.
Duitsland:
Wolkenvelden en in het noorden zater
dag eerst wat regen. Zaterdag in het zui
den, en zondag geleidelijk ook meer
naar het noorden af en toe zon. Maxima
8 tot 11 graden.
Madeira:
Zaterdag af en toe zon, zondag wolken
velden maar waarschijnlijk droog. Maxi
ma tegen de 20 graden.
Canarische Eilanden:
Aan de zuidkant vooral zaterdag nog pe
rioden met zon, overigens wolkenvelden.
Droog. Maxima rond 20 graden.
Marokkaanse westkust:
Perioden met zon, ook enkele wolken
velden en droog. Maxima 17 tot 21 gra-
Tunesische kust:
Overwegend zonnig. Maxima ongeveer
18 graden.
Frankrijk:
In het zuiden flinke perioden met zon en
maxima van 13 tot 17 graden. Aan de
voet van de Pyreneeën door een föhn-
wind zaterdag maxima tot circa 20 gra
den. In het midden wisselend bewolkt,
in het noorden meest zwaar bewolkt en
zaterdag lokaal wat lichte regen. Maxi
ma in het noorden 9 tot 12 graden.
Corsica en Sardinië:
Geleidelijk flinke perioden met zon en
droog. Middagtemperatuur 16 tot 18
graden.
Spanje:
Droog en flinke perioden met zon, in het
binnenland plaatselijk ook mist. Zondag
in het noordwesten geleidelijk toene
mende bewolking, in de middag gevolgd
door regen. Maxima langs de oostelijke
en zuidelijke Costa's, en bok op de Ba
learen tussen 16 tot 19 graden. Maxima
in het binnenland 10 tot 15 graden.
Portugal:
Zaterdag in de Algarve enkele wolken
velden, elders vrij veel zon. Zondag
vanuit het westen toenemende bewol
king, langs de Atlantische Kust waar
schijnlijk gevolgd door af en toe regen.
Maxima rond 16 graden.
Zwitserland en Oostenrijk:
Droog en flink zonnig, maar aan
noordzijde van de Alpen ook enkele
kenvelden. In de dalen plaatselijk mist.
Aanhoudend zacht. Maxima in de dalen
tot 11 graden, hogerop in de bergen in
de middag eveneens flink boven nul.
Temperatuur op 1500 meter rond 9 gra
den.
Hongarije, Tsjechië en Slowakije:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en
plaatselijk mist. Droog. Maxima 5 tot 10
Polen:
Zaterdag bewolkt en in het noorden mo
gelijk eerst wat regen. Zondag af en toe
zon en droog. Maxima van 5'graden
langs de Oostzee tot 9 in het zuiden.
Italië:
Droog en naast flinke perioden met zon
zaterdag ook hier en daar wolkenvelden.
In de Dolomieten vrij zacht en zonnig. In
de Povlakte plaatselijk mist. Maxima
van 8 graden inde Povlakte tot 15-17 in
midden-en zuid-ltalië.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
ZATERDAG 16 JANUARI 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 8.39 zon onder 16.55
Maan op 02.48 maan onder 11.46
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 9.12 en 21.58
Laagwater 4.36en 17.21
Weerrapporten 15 jan 19 ui
Amsterdam onbew.
Rotterdam licht bew.
Twente regen
Vlissmgen onbew.
Zuid Limburg regen
zwlO 13 2 0.4
zw 14 12 4 0.1
zw 13 12 5 0.1
zw8 12 3 03
wlO 13 3 0 1
Bo'deau*
Brussel
de
Casablanca z
Johannesburg r
