Ontslag voor
800 mensen
bij NedCar
St
Voor een groot conflict hebben we een ander leger nodig'
Binnenland
WOENSDAG 13 JANUAR11993
5
Man ligt vier maanden dood in huis
arnhem» Een 44-jarige Arnhemmer heeft vier maanden dood in
zijn woning gelegen. De buren misten uiteindelijk de man.
Maandag sloegen zij een ruitje van de woning in en vonden het
lijk. Daarop waarschuwden zij de politie. Uit een opengeslagen
televisiegids en post maakt de politie op dat de man op 13 sep
tember moet zijn overleden. Doodsoorzaak is waarschijnlijk een
combinatie van alcohol en medicijnen.
Boetes na gebruik methylbromide
den haag Voor het gebruik van het verboden grondontsmet-
tingsmiddel methylbromide zitten twee directeuren van West-
landse bedrijven al sinds november vorig jaar in voorarrest.
Ruim 50 tuinders hebben het afgelopen weekeinde schikkings
voorstellen thuis gekregen variërend van 5.000 tot 125.000 gul
den. De tuindersorganisaties zijn woedend op het voorarrest van
de twee directeuren.
Politie Amsterdam wil nieuw logo niet
De Amsterdamse politie vindt het
logo maar
niets. De springende granaat met wetboek doet denken
logo van een gasfittersbedrijf, zo verklaarde hoofdcommissaris
Van Ingen gisteren op een interne nieuwjaarsbijeenkomst. De
Amsterdamse politie gaat proberen invoering van het nieuwe
logo te voorkomen. De huidige zeskantige ster is veel beter. Die
wordt volgens de woordvoerder nationaal en internationaal on
middellijk herkend en voor politiewerk is zo'n snelle herkenning
noodzakelijk.
Eis vier jaar tegen 'verderfelijke man'
almelo Officier van justitie Lunenborg heeft gisteren voor de
Almelose rechtbank vier jaar cel geëist tegen een 43-jarige man
wegens handel in harddrugs, hand- en spandiensten bij de in
voer van cocaïne, verkrachting van verslaafde vrouwen en de he
ling van gestolen cheques en goederen. De officier noemde de
verdachte „een van de meest verderfelijke mensen die hij ooit
was tegengekomen. 11 bent iemand die mensen aan drugs ver
slaafd maakt en daarmee ook nog goede sier probeert te ma
ken". De verdachte ontkende in alle toonaarden en zei alleen
mensen te hebben willen helpen. De rechtbank doet uitspraak
op 19 januari.
Verbugt nieuw WD-kamerlid
den haag Mevrouw P. Verbugt wordt op 19 januari kamerlid
voor de WD. Met de komst van de 35-jarige Heidense stijgt het
aantal vrouwen in de WD-fractie van 6 naar 7. De WD heeft 22
leden in de Tweede Kamer. Verbugt volgt Lauxtermann op, die
op dezelfde dag zijn kamerlidmaatschap voor de liberale fractie
zal beëindigen. Verbugt werkt momenteel nog als planologe bij
de gemeente Venlo.
Onderzoek vuilstort Lickebaert
vlaardingen» De provincie Zuid-Holland gaat met Rotterdam,
Vlaardingen en Maassluis onderzoeken of de aanleg van een
stortplaats voor bouw- en sloopafval in de Uckebaertpolder ach
terwege kan blijven. Een ambtelijke werkgroep gaat opnieuw be
rekeningen maken over het aanbod van niet-huishoudelijk afval
in Zuid-Holland en de stortcapaciteit die daar voor nodig is.
Autofabrikant schrapt 1.200 arbeidsplaatsen
Om te kunnen overleven moet Nederlands enige fabri
kant van personenwagens, NedCar, dit jaar 1.200 van de
5.400 arbeidsplaatsen schrappen. Daarbij dreigt voor 800
werknemers gedwongen ontslag. Tussen 1993 en 1998
verdwijnen bij het concern nog eens 300 arbeidsplaatsen.
Uiteindelijk zal bij de NedCar-vestigingen in Bom en
Helmond werk overblijven voor 3.900 mensen, zo heeft
topman Sevenstern gisteren bekendgemaakt.
President-directeur Sevenstern buigt het hoofd tijdens een toelichting op het dramatische verlies van arbeids
plaatsen bij NedCar. foto anp toussaint kluiters
De reorganisatie is nodig van
wege de sterk terugvallende
vraag op de Europese markt, de
toegenomen concurrentie en de
relatief dure gulden. De onder
neming leed in 1990 en 1991
een verlies van 150 miljoen gul
den.
Bij de komende reorganisatie
zal ook de organisatiestructuur
ingrijpend worden veranderd.
Het bedrijf is nu nog een hol
ding met twee werkmaatschap
pijen, het produktiebedrijf in
Bom en een ontwikkelingscen
trum in Helmond. NedCar moet
één BV worden. De ontwikke-
lingsafdeling wordt sterk inge
krompen en over vijf jaar over
geheveld naar Bom. Sevenstern
verwacht zo 160 miljoen gulden
te besparen.
De drie aandeelhouders, Vol
vo, Mitsubishi en de Nederland
se Staat, garanderen dat het be
drijf zijn ontwikkelingsactivitei
ten kan behouden. Die garantie
geldt tot eind 1994 voor 600 ar
beidsplaatsen. Daarna blijft een
garantie over voor 400 tot 450
arbeidsplaatsen. NedCar hoopt
de hoogwaardige technologi
sche kennis te kunnen behou
den door opdrachten van ande
re bedrijven te verwerven.
Volgens de vakbonden is al in
1991 bij de omzetting van Volvo
Car in NedCar door de drie aan
deelhouders afgesproken dat
het bedrijf in 1998 nog maar
4.500 arbeidsplaatsen zou tel
len. „Die informatie is ons tot
nu toe steeds onthouden", al
dus bestuurder Van Rees van de
Industriebond FNV. Zijn collega
Van Os van de Unie BLHP
noemt het onaanvaardbaar dat
in één jaar tijd 1.200 arbeids
plaatsen vervallen. „Het Japan
se Mitsubishi wordt klaarblijke
lijk op zijn wenken bediend.
Dat bedrijf is alleen geïnteres
seerd in een produktie-eenheid
op het Europese vasteland."
Aanvankelijk werkten bij
NedCar 9.000 mensen. De afge
lopen jaren heeft het concern
duizenden arbeidsplaatsen ge
schrapt. Dat kon echter steeds
zonder gedwongen ontslagen.
Voor minister Andriessen van
economische zaken komt de sa
nering niet als een verrassing.
Andriessen prijst zich gelukkig
dat hij vorig jaar met Mitsubishi
en Volvo tot een akkoord kwam
dat voorzag in een nieuwe fa
briek en verdubbeling van de
produktie. Over enkele jaren
worden bij NedCar Mitsubishi's
in elkaar gezet. De overeen
komst verzekert de toekomst
van Nedcar „in hoge mate", al
dus Andriessen gisteren.
Warenhuis van
Ter Meulen
vandaag failliet
rotterdam gpd
Het bijna honderd jaar oude
warenhuis Ter Meulen is fail
liet. Dit heeft bewindvoerder F.
Meeter meegedeeld na het
mislukken van een laatste red
dingspoging. De rechtbank van
Rotterdam heeft vanmorgen
de in september verleende sur
séance van betaling omgezet in
een faillissement. Volgens een
woordvoerder van Ter Meulen
zullen alle 550 personeelsleden
hun baan verliezen.
De zes filialen van Ter Meu
len in Rotterdam, Spijkenis-
se, Almere, Dordrecht en Zoe-
termeer blijven volgens
Meeter nog enkele maanden
open. Het is de bedoeling de
winkels totaal uit te verkopen.
Bij de laatste reddingspoging
bleken de verhuurders van de
betrokken filialen wederom
een niet te nemen hindernis.
Sinds het begin van de sursé
ance zijn de bewindvoerders
op verschillende momenten
geconfronteerd met de hard
nekkige weigering van de eige
naren de huren te verlagen.
Een dergelijke verlaging was
nodig om de kosten van de
verliesgevende warenhuiske
ten in de hand te kunnen krij
gen.
Ter Meulen heeft een schuld
van vijftien tot twintig miljoen
gulden. De problemen bij het
warenhuis werden het afgelo
pen najaar duidelijk, nadat de
eigenaar van de warenhuiske
ten, het beursfonds Goudsmit,
weigerde nog meer geld in het
concern te steken. Goudsmit
werd door de verliezen bij Ter
Meulen zelf in de rode cijfers
gedrukt.
Dat faillissement onafwend
baar was, werd eind november
duidelijk. Tijdens een wan
hoopspoging de warenhuizen
van de ondergang te redden,
maakte de Dienstenbond FNV
ongevraagd duidelijk dat er
geen enkele serieuze kandi
daat-koper voor de Ter Meu
len-winkels was.
Minister Relus ter Beek, de man die de dienstplicht afschaft
Relus ter Beek zit glunderend
achter een fles champagne in
cadeauverpakking. Een aardig
heidje van 'zijn' secretaris-ge
neraal, die onder het personeel
een prijsvraag had uitgeschre
ven voor een aardige slogan op
de kaft van de Prioriteitenno
ta. 'Een andere wereld...een
andere defensie' was de win
nende inzending. De winnaar
is niemand minder dan Relus
ter Beek.
pen haag margreet vermeulen
„Ik hoop niet dat uw inbreng
zich heeft beperkt tot de kaft?",
luidt de eerste vraag aan de mi
nister. Een bulderend gelach
stijgt op uit de keel van Ter
Beek. Hij vat de vraag op als een
grapje.
Ter Beek gooit hoge ogen om
de geschiedenis in te gaan als
de man die de dienstplicht ten
grave droeg. Officieel blijft de
dienstplicht bestaan en wordt
jn 1998 slechts de opkomst
plicht voor dienstplichtigen af
geschaft. Maar de regelmaat
waarmee Ter Beek spreekt over
„het afschaffen van de dienst
plicht, pardon, ik bedoel de op
komstplicht", doet vermoeden
dat het hier om een woorden
spel gaat.
„Niks geen woordenspel",
Zegt Ter Beek. „Op deze manier
blijft de dienstplicht bestaan,
zodat hij altijd weer kan worden
ingevoerd als de politiek dat wil.
Of het zover komt, hangt na
tuurlijk af van de veiligheidssi
tuatie, dat wil zeggen: of een
conflict het Nederlandse grond
gebied dreigt te treffen."
- U verwacht dus geen herin
voering van de opkomstplicht
zolang Nederland niet direct
wordt bedreigd?
„Ik zeg dat de mogelijkheid
om de opkomstplicht weer in te
voeren zich dan pas zal voor
doen."
Mensen die de dienstplicht
willen handhaven, verwijzen
nogal eens naar de jaren '30,
toen Nederland de dienstplicht
inkortte lot vijfeneenhalve
maand. Nederland deed er aan
merkelijk langer over om de
dienstplicht op te rekken en
weer een geoefend leger op de
been te krijgen dan Hitier tijd
nodig had om aan de macht te
komen en de economie op te
krikken.
Ter Beek: „Dat is in de eerste
Minister Ter Beek: „De dienstplicht kan altijd weer worden ingevoerd als
plaats onzin, in de tweede
plaats demagogisch en in de
derde plaats onjuist. Ik ben de
eerste om te erkennen dat dit
een tijd is vol onzekerheden.
Maar één ding is zeker: de hui
dige krijgsmacht is wat betreft
z'n structuur, inzetbaarheid en
personele vulling aan een gron
dige verbouwing toe. Dat is de
kern van deze plannen."
„Ook in politiek opzicht gaat
de vergelijking mank. We zitten
midden in een eenwordings
proces. Dat heeft nog wel zijn
tijd nodig, maar de militaire sa
menwerking wordt versterkt en
dat is goed voor de politieke
stabiliteit. Dat is een onverge
lijkbare situatie met de jaren
'30, toen een expansionistisch,
fascistisch en nationalistisch re
gime ontlook. Dat is nu niet aan
de orde."
Ter Beek kiest voor een gelei
delijke overgang van een
dienstplichtigen- naar een be
roepsleger. PvdA-kamerlid Vos
vreest dat zijn partijgenoot de
laatste lichtingen pechvogels in
1996 en 1997 met de Mobiele
Eenheid van huis moet halen.
Een commando van de 104 Compagnie in training.
de politiek dat wil."
FOTO ROB C. CROES NIEUW ANEFO
Ter Beek: „Ik zie bliksems
goed dat het voor de laatste
lichtingen buitengewoon onple
zierig is. Maar er staan zware
argumenten tegenover. Een
snellere afschaffing van de op
komstplicht vergroot het aantal
gedwongen ontslagen, niet met
honderden, maar met duizen
den. Bovendien kunnen we de
overstap naar een beroepsleger
pas echt maken als voldoende
vrijwilligers zijn gevonden. Bo
vendien heeft de krijgsmacht
tijd nodig om al die veranderin
gen door te voeren. Kortom, ik
ben me bewust van een stuk
onbillijkheid. Maar als u vraagt
of de ME eraan te pas moet ko
men, dan luidt mijn antwoord:
nee. Ik ga me niet overgeven
aan zwartgallige scenario's."
- U wordt straks de grootste
werkgever van Nederland...
Ter Beek: „Dat bèn ik al."
- Maar het verschil is dat het
personeel straks niet meer van
zelf komt. U moet jaarlijks 9.300
vrijwilligers werven. U heeft er
vertrouwenin dat dat lukt. Is
dat niet wat mager?
Ter Beek: „Ik heb er dusdanig
vertrouwen in, dat ik het ver
antwoord vind de omslag te
maken. Onderzoek leert ons dat
het tot de mogelijkheden be
hoort ruim 9.000 mensen te
werven. Maar we zullen ons wel
flink inspannen en we moeten
bieden wat andere werkgevers
op de markt bieden, wat betreft
de salarissen bijvoorbeeld".
Kansarm
Ter Beek ontkent dat het leger
een vergaarbak dreigt te worden
voor kansarme jongeren. Ook
niet nu Defensie van plan is on
der drop-outs te gaan werven
die zonder diploma van school
zijn gegaan. „Die groepen, maar
ook allochtonen en vrouwen,
zijn gek genoeg juist onderver
tegenwoordigd bij Defensie.
Wat ik zeg is: laten we de ar
beidsmarkt over de hele linie
benutten en niet alleen dat klei
ne partje met LBO-gediplo-
meerden. Zo wordt de defensie
organisatie meer een afspiege
ling van de samenleving."
De vrijwilligers kunnen één
maal per anderhalf jaar voor zes
maanden worden uitgezonden
voor vredeshandhavende ope
raties. Is dat niet te veel ge
vraagd? Ter Beek vindt van niet.
„Je mag het vragen. Het ant
woord is aan hèn. Niemand is
verplicht voor de krijgsmacht te
kiezen. Men weet van tevoren
waar men aan toe is. Ik wijs er
op dat de animo voor de mari
niers zelfs is gegroeid sinds ze
aan VN-operaties meedoen."
Het enthousiasme voor de
luchtmobiele brigade leek ook
zo groot. Maar zeventien pro
cent van de sollicitanten die de
eindstreep haalden, is alsnog af
gehaakt omdat men heimwee
kreeg of omdat problemen thuis
ontstonden in verband met mo
gelijke uitzending naar het bui
tenland, Ter Beek is er niet van
onder de indruk. „Dat percenta
ge is niet hoger dan bij andere
vergelijkbare eenheden. Ik stel
daar tegenover dat er mariniers
zijn die zich vrijwillig melden
om voor de tweede maal naar
Cambodja te gaan. Terwijl hun
eerste uitzending nog geen half
jaar achter hen ligt."
Veilig
Zodra de verbouwing van de
krijgsmacht is voltooid, kan Ne
derland aan vier vredesopera
ties tegelijk meedoen, ter groot
te van één bataljon (800 man)
per operatie. „Daartoe blijft het
niet beperkt. Dat is een mini
mum-eis die we ons hebben ge
steld. Daarvoor hebben we
naast luchtmacht en marine het
INKRIMPING VAN DE NEDERLANDSE KRIJGSMACHT
vredessterkte (incl. burgerpersoneel) in
totaal 70.100 personen
marechaussee
600
4.000
If- 17.500 ü1998
ff 20.000 E3 sitüafe
Bij conflict door oproepen
reservisten (vrijwilligers)
marechaussee 4 500
marine 23.700
luchtmacht 21.000
landmacht 60.000
ca. 110.000
landmacht
.000 ff
Prioriteitennota
algemeen (centrale organisatie)
marine
landmacht
luchtmacht
marechaussee
totaal defensie
In miljoenen guldens loonpeil 1992 prijspeil 1993
Kazernes die worden gesloten
(met jaar van sluiting).
Kazernes
overwogen.
Opkomstplicht
voor dienst
plichtigen wordt
met een over-
2.525,6
4.948,3
2.963,3
290,5
1996
2.862.1
2.595,6
4.907.2
3.032.3
288,8
1997
2.842,8
2 691,8
4.623,1
3.231,7
277,7
1998
2.796,8
2 819,4
4.723,8
3.027,7
271,9
13.414,8 13.614,0 13.686,0 13.667,1 13.639,6
vijfjaar*
schaft. In 1998
zal ons leger vol
ledig bestaan uit
beroepsmilitairen.
de sluiting wordt
'95 Jan van Nassaukazeme^
'96 Willem Georg Fredcrikkazeme c=
1 97 de Kranenburg-Noordkazerne
'95 Legerplaats Crailo
Kromhoutkazerne
'95 Pontonnlerskazeme
'96 Johan van Komputkazeme
Harderwijk
Bussum L
B B Schalkhaar
'97 Generaal-majoor Berghuijskazerne
'93 Westenbergkazerne
Generaal Spoor kazet
van Schaftelaar kazerne
Generaal-majoor Kootkazerne
Generaal de Borukazer
'95 Frederik Hendrikkazcr
'95 Cort Heijligerskazerne c
Koningin Wilhelminakazerne
'97 De Constant Rebecquekazer
volgende paraat: twee bataljons
mariniers, een verkenningsba
taljon, een tankbataljon, een
verbindingsbataljon en twee
pantserinfanterie-bataljons.
Daarnaast zijn er natuurlijk de
drie parate bataljons van de
luchtmobiele brigade voor vre-
desafdwingende en handha
vende operaties en allerlei een
heden voor logistieke onder
steuning, zoals transportbatal
jons, verbindingen en de genie.
Kortom, in feite is de hele
krijgsmacht op vredessterkte in
zetbaar voor de VN. De man
schappen hebben als het ware
twee petten op. Want zodra het
NAVO-verdragsgebied in het
gedrang komt, zullen ze in
NAVO-verband optreden."
- Voelt U zich veilig in een Ne
derland dat in oorlogstijd nog
maar vijf brigades op de been
kan brengen, dat is pakweg
10.000 man?
Ter Beek: „Ia, veilig in die
zin... Daar wil ik dit van zeggen.
Er is een haast theologisch de
bat gevoerd over de kans op een
grootschalig conflict op het
NAVO-grondgebied. Ik heb al
tijd gezegd: een grootschalig
confiict sluit ik niet uit, maar
het zal eeri confiict met andere
kenmerken worden. Het zal
gaan om een minder groot con
flict. Het wordt eerder uitge
vochten aan de rand van het
NAVO-verdragsgebied dan mid
den in Europa Voor zo'n con
flict hebben we andersoortige
eenheden nodig, zoals de lucht
mobiele brigade. We hebben
weliswaar gekozen voor een
kleinere krijgsmacht, maar wel
met een grotere inzetbaarheid."
