Podium van De Waag
gaat dicht voor derden
Cultuur&Kunst
Maand voorwaardelijk
geëist tegen Van Gogh
De Appel onder water
Succesvolle Ladies' Night
King Cover heeft bitter weinig met jazz te maken
'De Types' maken veel lol
Toonder centraal bij
Story International
leMe jazzweek
WOENS5DAC 13 JANUAR11993
Bevrijdingstentoonstelling in gevaar
De Bevrijdingstentoonstelling die het 5-mei-comité elk
jaar in de meidagen in De Waag organiseert, gaat moge
lijk niet door. Het comité kan, evenals jazzpodium
Hothouse en Folkclub Horus in de toekomst niet meer in
de Leidse Waag terecht. De gemeente wil het historische
gebouw aan de Leidse Aalmarkt laten opgaan in een
Centrum voor Beeldende Kunst in Leiden en daardoor is
er voor activiteiten door derden geen plaats meer.
Voor de betrokken organisato
ren is het verlies van de zaal een
bittere pil. Het 5-mei-comité
Leiden zit met de handen in het
haar, omdat het nog niet weet
waar het zijn jaarlijkse tentoon
stelling rondom de Tweede We
reldoorlog moet laten plaatsvin
den. Het comité maakt sinds
1980 gebruik van de Waag.
Vice-voorzitter F. Kromhout
zegt geen andere geschikte
ruimte te kunnen vinden: „De
Hooglandse Kerk is dit jaar in
de eerste week van mei ver
huurd; de Pieterskerk is veel te
duur. Andere locaties zijn te
klein of liggen niet centraal."
De tentoonstelling in de
Waag trok vorig jaar 2500 be
zoekers. Volgens Kromhout zijn
dat voor het merendeel
'langslopers': „In 1991 moesten
we ook al eens uitwijken naar
de Hooglandse Kerk en toen
hadden we maar 1100 bezoe
kers. Ons comité bestaat uit zes
vrijwilligers, als we zo weinig
respons krijgen, verdwijnt de
animo om zon tentoonstelling
te organiseren natuurlijk snel."
Voorzitter M. Collins van
Folkclub Horus heeft inmiddels
laten weten het er niet bij te la
ten zitten. De club belegt met
alle betrokkenen een actiever
gadering op donderdag 21 janu
ari in het gebouw van de Stich
ting Welzijn aan de Breestraat
De coördinator van de Waag,
F. Bruins, haast zich te zeggen
dat op korte termijn niets ver
andert: „De podiumfunctie
blijft voorlopig gehandhaafd,
maar we voeren wel gesprekken
over de toekomst met de diver
se besturen. Ik kan het verzet
begrijpen; het is natuurlijk geen
prettig bericht."
Volgens Y. van Baarle, hoofd
van de sector kunsten van de
gemeente, moet de beeldende
kunst in de Waag alle ruimte
krijgen: „Dat betekent dat we
ook installaties en grote beelden
in het gebouw plaatsen. Voor
een massaal publiek hebben we
dan écht geen plaats meer."
De secretaris van jazzpodium
Hot House, K. Vos, bevestigt de
gesprekken: „Wij wachten de
initiatieven van de gemeente
niet af. Natuurlijk gaan we er
vanuit dat zij ons een ander po
dium aanbiedt, maar de erva
ring leert dat van gemeentelijke
plannen vaak niet zoveel te
recht komt. Wij zijn dus zelf ook
op zoek naar een andere ruim
te. Er zijn zalen genoeg, het pro
bleem is alleen dat de akoestiek
vaak niet deugt." Ook Collins
zegt weinig vertrouwen te heb
ben in de plannen: „De ge
meente geeft volstrekt geen
openheid van zaken over onze
toekomst. Dat vinden wij heel
onbevredigend. Het liefst willen
we gewoon in de Waag blijven.
Het is voor iedereen een zeer
geschikte zaal."
Het wachten is nu op een
rapport over de toekomst van
de Stadsgehoorzaal. Volgens
Van Baarle is het de bedoeling
dat die zaal de podiumfunctie
van De Waag voor een deel
overneemt. Ook Galerie Stelling,
naast sociëteit De Burcht, is vol
gens Van Baarle als alternatief
podium in beeld. Het probleem
is alleen dat het zaaltje gehorig
is en dus geïsoleerd moet wor
den. Van Baarle: „De leden van
de sociëteit hebben wel oren
naar deze oplossing." Van Baar
le zegt Jazzpodium Hot House,
Horus en het 5-mei-comité niet
in de steek te zullen laten: „Ze
krijgen beslist een nieuwe ruim
Muziek en kunst in de Waag. Van de gemeente moet de beeldende kunst straks alle ruimte krijgen. Voor een massaal publiek is dan geen plaats
meer. foto loek zuyderduin
te."
Het Centrum voor Beeldende
Kunst krijgt expositieruimten in
de Waag en in het gebouw waar
nu nog het Rijksmuseum voor
Geologie en Mineralogie is ge
vestigd. In mei 1993 gaan daar
drie zalen open en verder ko
men er vergaderruimten, de
pots en kantoren voor de staf.
Als in 1996 het Rijksmuseum
opgaat in het Nationaal Natuur
historisch Museum, verhuist de
collectie naar het Pesthuis. Dan
valt het hele gebouw aan het
kunstcentrum toe.
Van Baarle sluit niet uit dat er
nog wel eens een enkele keer
muziek in De Waag zal klinken:
„Het is mogelijk dat de direc
teur van het Centrum voor
Beeldende Kunst besluit om in
bepaalde weken geen exposities
in De Waag te plannen, zodat
de ruimte gebruikt kan worden
voor een concertserie."
Zie ook 'Gesprek van de Dag1
Freddy Fender in Noordwijkerhout
noordwukerhout De vermaarde countryzanger Freddy Fender,
bekend van wereldhits als 'Wasted Days and Wasted Nights' en
'Before the Next Teardrops Falls', is de hoofdact op de Interna
tionale Country-show, die op zondagmiddag 24 januari in Sport
hal De Schelft in Noordwijkerhout plaatsvindt. Hij wordt verge
zeld van zijn eigen 'The Allen Rich Band'. De voorverkoop van
beide door Le Bateau International Concerts georganiseerde
evenementen is inmiddels begonnen bij het VW-kantoor in
Noordwijkerhout
„Dan ga ik zitten, dat is duide
lijk." Zo reageerde de schrijver
en cineast Theo van Gogh (35)
gisteren bij het gerechtshof in
Amsterdam waar hij in hoger
beroep een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van één maand
met een proeftijd van twee jaar
tegen zich hoorde eisen.
Procureur-generaal mr. A.G.
Korvinus vorderde ook een boe
te van tweeduizend gulden we
gens racistische passages in zijn
boek 'De Weldoener' dat in
1988 verscheen.
Met de geëiste strafmaat wil
Korvinus voorkomen dat Van
Gogh doorgaat met het publice
ren van artikelen die grievend
en beledigend zijn voor joden.
In het bewuste boek komen on
der meer passages voor als
„Wat ruikt 't hier naar caramel"
en „Vandaag verbranden ze al
leen de suikerzieke joden".
Van Gogh meent niet dat die
uitlatingen beledigend zijn voor
een bepaalde bevolkingsgroep.
Het zijn 'sick jokes' die in de
context van het stuk moeten
worden gelezen. Het is een stijl
zoals ook Youp van 't Hek of
Freek de Jonge die hanteren, zo
meent hij. Het hof doet op 26
januari uitspraak.
den haag »cpd De 'nieuwe uitdaging' zoals
Appel de produktie noemt be
staat uit drie delen, twee pauzes
en de mogelijkheid om Italiaans
te eten. De totale speelduur be
draagt vijf uur. De (Italiaanse)
maaltijd wordt geserveerd in de
tegen die tijd tot restaurant om
gebouwde studio. Voor aanvang
van de voorstelling wordt het
voorgerecht opgediend, in de
eerste pauze het hoofdgerecht
en tenslotte in de tweede pauze
het nagerecht.
Toneelgroep De Appel treft
voorbereidingen om het theater
onder water te zetten. Artistiek
leider Erik Vos heeft het plan
opgevat om 'Trilogie van het
zomerverblijf van de Italiaanse
schrijver Carlo Goldoni op bo
ten en drijvende elementen te
spelen. Na twee openbare repe
tities op 26 en 27 februari is het
stuk waaraan bijna het voltallige
Appel-ensemble deelneemt
(aangevuld met Eric Schneider
en Guusje van Tilborgh) te zien
van 9 maart tot en met 30 mei
in de grote zaal van het theater
in Scheveningen. Op 19 en 20
maart gaat het stuk in première.
Het toneelbeeld komt voor
rekening van Tom Schenk; de
kostuums worden gemaakt
door de Italiaanse ontwerpster
Elena Mannini.
muziek
recensie ken vos
Leidse Jazzweek: King Cover en Coopertest
Gehoord. 12/1de Waag, Leiden.
Werd het programma in de Waag tij
dens de jazzweek, gepresenteerd als
de 'Jazzmarathon', vroeger vooral ge
domineerd door de oudere stijlen van
Dixie tot swing, de fusion neemt al
lengs een steeds belangrijkere plaats
in. Ten dele is dat te verklaren door de
steeds grotere belangstelling daarvoor
onder de jongere muzikanten, maar
ook de organisatie wil blijkbaar het
programma voor een breder en jonger
publiek interessant maken. Een ex
treem voorbeeld daarvan was de keu
ze van de groep King Cover in het
voorprogramma. Wat men ook van
het spel van de formatie vond, met
jazz had het bitter weinig te maken.
De band, toch nog voorzien van
twee blazers, deed zijn naam eer aan
door inderdaad uitsluitend covers te
spelen, maar dan wel alleen uit het
poprepertoire van niet al te recente
datum. King Cover speelde een soort
funky popmuziek zonder veel preten
ties, waarvan het exact begeleidende
trompettist en de zuiver zingende en
energieke vocalist positief opvielen.
Vooral leuk voor feesten en partijen,
zeker als je niet van jazz houdt.
De gemakkelijk in het gehoor lig
gende fusion van het hoofdprogram
ma, Coopertest, lag qua ritmiek en im
provisatiegehalte net genoeg op jazz-
terrein om op zijn plaats te zijn in een
jazzweek. Het sextet met saxofonist
Jan Kooper maakt wat al te vaak ge
bruik van handig uitgebouwde riffs,
afgewisseld met een enkele ballad die
door David Sanbom-epigonisme van
Kooper op de altsax doet denken aan
achtergrondmuziek bij Amerikaanse
tv-series.
De kracht van een van Nederlands
weinige goede fusiongroepen ligt zon
der twijfel in het ongelooflijk strakke
en exacte drumwerk van Danny Sahu-
pala die met zijn zuster Sandra op
vooral conga's voor de leukste mo
menten van de avondzorgde.
Dat het materiaal van Coopertest
harmonisch niet altijd evenveel diep
gang had, was het enthousiaste pu
bliek een zorg, zeker als de ritmesectie
de ruimte kreeg om een en ander op
funky wijze te accenturen. Als de rol
verdeling tussen de beide keyboard-
-spelers beter geregisseerd wordt, kan
Coopertest een standaard worden in
de Nederlandse fusionscene.
recensie dick hermsen
Concert Jazz at the Temple 1993, Ladies'
Night met het Greetje Kauffeld Trio. In
het voorprogramma: Aafje de Bloois en
Brazilian Breeze
Gehoord 12/01, Taffehzaal in Rijksmuse
um van Oudheden. Leiden.
Greetje Kauffeld werd vooral
bekend als zangeres bij The
Skymasters, eind jaren '50. Ze
had veel succes in Duitsland,
werkte lange tijd in Amerika,
maar woont inmiddels al weer
geruime tijd in Nederland. Ze
treedt op met diverse begelei
dingsorkesten. In de sfeervolle
Taffeh-zaal van het Rijksmuse
um van Oudheden bleek weer
eens te meer dat ze gerekend
kan worden tot de top van de
jazzvocalisten. Ze heeft een
warme, indringende stem. Wat
ze doet boeit, ontroert, is soms
kwetsbaar, dan weer heel di
rect De stukken die ze zingt
zijn met zorg gekozen: niet de
afgesleten standards, maar fris,
origineel werk variërend van
Gershwin tot McCartney.
De twee begeleiders, vanwe
ge de kleine bezetting worden
het bijna solisten, zijn beiden
subjieme muzikanten. Met zijn
bijzondere manier van spelen,
lopende bas, akkoorden en
slagritme, neemt de gitarist Pe
ter Nieuwerfalleen de functie
van de complete ritmesectie in.
Het is heel gedoseerd wat hij
doet, niet te veel en niet te wei
nig. Jan Menu zorgt met zijn te
norsaxofoon voor een prachtige
kleuring. Ook hij zoekt de mo
menten van spelen met gevoel
voor timing uit: het wordt nooit
overdadig, maar hij is wel
steeds aanwezig. Gedrieën
zorgden ze voor twee keer drie
kwartier heerlijke luistermu-
ziek.
Het voorprogramma werd
verzorgd door een zangtalent
van Leidse bodem. Aafje Bloois
is zeker geen onbekende voor
de trouwe jazzweekbezoekers.
The Brazilian Breeze, zo heet
de begeleidingsband, en de
zangeres, hadden hun allereer
ste optreden precies een jaar
geleden, ook in de Leidse Jazz
week. De vocaliste beschikt
over een mooi stemgeluid.
Haar timbre leent zich uitste
kend voor Latijns-Amerikaanse
muziek. Verder heeft ze een
prima dictie, wat heel goed van
pas komt bij het Portugees dat
ze zingt.
Aanvankelijk kwam de band
wat stroef op gang. Braziliaanse
muziek is per definitie het top
punt van melancholie of van
feest. Een middenweg bestaat
niet. Die middenweg werd, ze
ker aan het begin van het con
cert toch iets te veel bewan
deld. De muziek klonk te voor-
Greetje Kauffeld, in de sfeervolle Taffehzaal van het Rijksmuseum van Oudheden, bleek weer eens te meer
tot de top van de jazzvocalisten gerekend te mogen worden. foto loek zuyderduin
zichtig. De instrumentalisten
zaten te vast aan de bladmu
ziek, ook voor het oog overi
gens te duidelijk zichtbaar. Het
werd losser na het heel gevoelig
vertolkte 'Dindi' door de zange
res, slechts begeleid door de gi
taar. Na dit intermezzo werd er
vrijer gespeeld, waardoor de
spontaniteit en de emotie van
de muziek vee) beter tot uiting
kwam.
Akoestisch is de Taffeh-zaal
een moeilijk te bespelen ruimte
voor een band. Door zijn enor
me omvang, zowel in de hoogte
als in de lengte, is de galmtijd
veel te lang. Toch lukte het de
ze formatie, na enig vakkundig
afstel werk door de geluidstech
nicus, te komen tot een mooie
evenwichtige klank. Het werd
een vocale avond van hoog ni
veau. Jammer dat, ondanks een
redelijk bezoekersaantal, er
toch te veel stoelen leeg ble
ven. Het gemeenschappelijk
gevoel waarmee de mensen
die er wel waren, na deze ge
slaagde avond de zaal verlie
ten, kon niet beter worden
verwoord dan dat Greetje
Kauffeld datdeed in haar
laatste nummer 'The song is
ended, but the melodie lingers
theater
recensie wunand zeil5tra
'Opgejaagd' door De Types, bestaande uit
Rob Kamphues, Hans Riemens en Hans
Pauiides. Regie: Koos Terpstra.
Gezien: 12/10, schouwburg Leiden.
Nog altijd één van de sterkste
punten van het trio De Types is
het enthousiasme dat van hun
optredens uitgaat. Weinig
boodschap, veel aanstekelijk
plezier geldt ook weer voor- het
nieuwe programma 'Opge
jaagd'. Kleine kale branieschop
per Rob Kamphues, diens licht-
-melancholieke tegenpool Hans
Riemens en de sfinxachtige
achtergrondfiguur Hans Pauii
des hebben er nog steeds lol in.
Vol vuur storten zij zich op de
avond om het publiek voor zich
te winnen. En dat lukt.
Als jonge honden vechten zij
in hun programma tegen de ge
zapigheid. Voor hen is bezadigd
gedrag een angstbeeld. Veel lie
ver koesteren zij in absurde ver
halen en in liedjes met een ste
vige sound het romantische ide
aal van de held op avontuur.
Ook al krijgt dat heroïsche ide
aalbeeld veelal een humoristi
sche knipoog mee.
Daar ligt vooral de kracht van
Rob Kamphues die als pesterig
stoorzendertje vaak de aan
dacht naar zich toe weet te ha
len. Toch heeft hij in de loop
der jaren op dat punt steeds
meer weerwerk van Hans Rie
mens gekregen, zodat hun ge
zamenlijke crosstalks verrassen
der en evenwichtiger zijn ge
worden. Absurde wendingen
hebben daarin een prominente
re plaats ingenomen.
De rol van nummer drie daar
bij is nog altijd niet echt duide
lijk. Naast één prachtig solo
nummer met eigen begeleiding
aan de vleugel blijft Hans Pauii
des meer dan zijn beide colle
ga's op de achtergrond, van
waar hij zijn aparte mimiek en
zijn muzikale ondersteuning
aan het programma bijdraagt.
Het blijft ondanks alles een wat
onbevredigende twee plus één
formule.
Zwak is ook dat De Types veel
nummers niet echt kernachtig
afronden. Wat vaak spannend
begint en met de nodige podi
umervaring verder wordt opge
bouwd, verzandt in een magere
ontknoping. Het interview met
de oude muziek-liefhebber bij
voorbeeld moet het hebben van
de omslag van leuk naar triest.
Het duurt echter te lang, en is te
voorspelbaar. Bovendien ver
trouwt Rob Kamphues hier op
zijn gave om met het nodige ef
fectbejag direct op het publiek
te spelen. Die onmiskenbare
troef moeten De Types natuur
lijk niet te vaak gaan uitspelen.
Liever wat meer muziek en
zang, want dat aspect van hun
optreden is sinds hun ontdek
king tijdens het Leids cabaret
festival kwalitatief steeds sterker
geworden.
De Types: enthousiasme één van de sterkste punten.
In Bibliotheektheater van Rotterdam
Het proza-festival Story Interna
tional, dat van 20 tot en met 24
januari wordt gehouden in het
Bibliotheektheater in Rotter
dam, staat geheel in het teken
van woord en beeld. Tijdens de
derde editie van dit internatio
nale verhalenfestival zal het
werk van schrijver-striptekenaar
Marien Toonder centraal staan.
Naast een tentoonstelling van
Toonders werk 'De andere we
reld van Marien Toonder' wordt
op zaterdagmiddag 23 januari
een symposium aan de schep
per van Heer Bommel en Tom
Poes gewijd, waarbij de schrij
ver zelf aanwezig zal zijn.
Ook het vertaalproject van
Story is aan Toonder gewijd.
Een aantal hiervoor uitgenodig
de schrijvers uit onder andere
Tsjechië, Slowakije, Rusland,
China, Zwitserland en Iran zul
len twee door Toonder geselec
teerde verhalen vertalen. Deze
vertalingen worden op zater
dagavond 23 januari voorgedra
gen.
Het dierenverhaal en sprook
jesachtige vertellingen spelen
een belangrijke rol tijdens Story.
In dat kaaer staat ook het
avondprogramma van donder
dag 21 januari, waarin de vorige
maand overleden schrijver An
ton Koolhaas wordt herdacht.
Anton Korteweg zal een verhaal
voorlezen uit de bundel 'Er zit
geen spek in de val'.
