'Positie Servisch-Orthodoxe
Kerk ter discussie stellen'
Kerk Samenleving
'Oecumene voor paus ver van zijn bed'
Hoogleraar
H. Mulder
overleden
Wereldraad moet contact met basis niet verliezen
Klimaatpraat (1)
ASp
Jttr
WOENSSDAG 13 JANUAR11993
REDACTIE: DICK VAN DER PLAS
KORTWEG
Bergrede
De Bergrede (uit hoofdstuk
vijf tot en met acht van het
Evangelie van Mattheüs)
staat centraal tijdens twee
bijeenkomsten van het
Centraal Leerhuis in Alphen
aan den Rijn. Er wordt on
der meer aandacht besteed
aan de joodse achtergron
den en de huidige actuali
teit van de Bergrede. Inlei
der van het Leerhuis is dr.
C.J. den Heijer, universitair
docent in Kampen. De bij
eenkomsten worden om
20.00 uur gehouden op de
maandagavonden 18 janu
ari en 8 februari in de Goe
de Herderkerk. De organi
satie is in handen van de
commissie vorming en toe
rusting van de Hervormd-
/Gereformeerde Federatie.
Informatie kan worden in
gewonnen bij dominee R.
Nieuwenhuis (01720-
33457).
Praise-concert
De gospelformatie Life-Line
begint met een toumee van
zes concerten door het hele
land. In deze regio wordt
opgetreden in de Messias-
kerk aan de Zijllaan /Hof-
c amp weg in Wassenaar.
Het concert wordt gehou
den op 22 januari en begint
om 19.45 uur. Life-Line be
staat inmiddels 7,5 jaar en
heeft alleen de afgelopen
drie jaar al ruim 65 praise-
concerten in Nederland ge
geven. Door medewerking
aan programma's van de
EO heeft de formatie ook
landelijke bekendheid.
Verbeelding
Prof. dr. Th. van Leeuwen
gaat morgenavond tijdens
een bijeenkomst in de Was-
senaarse NPB-kerk in op de
vraag: 'Is geloof enkel ver
beelding'. Van Leeuwen is
remonstrans hoogleraar,
oud-predikant en studen
tenpredikant. De bijeen
komst in de kerk, die staat
aan de Lange Kerkdam 46,
begint om 20.00 uur. De
toegangsprijs bedraagt vijf
gulden.
Lezing
Dominee W. Overdiep
houdt donderdag 21 januari
in Alphen aan den Rijn een
lezing over het thema 'Zijn
vijandsbeelden besmette
lijk'. De bijeenkomst wordt
gehouden in gebouw 'On
derweg' aan de Lijsterlaan 1
in Alphen aan den Rijn. De
toegangsprijs is 4,50 gulden
en iedereen is welkom. De
lezing wordt georganiseerd
door het Vrijzinnig Platform
(inlichtingen: 01720-21357).
Avonddiensten
De politieke ontwikkelingen
in Europa en het Midden-
Oosten zoals fascisme,
vreemdelingen- en joden
haat wordt tijdens een
serie avonddiensten in de
Alphense Adventsventkerk
behandeling aan de hand
van het boek Ester. Het ini
tiatief hiertoe is genomen
door de predikanten ds. 't
Hooft en ds. Jonkman. De
diensten worden gehouden
vanaf zondag 17 januari en
beginnen steeds om 18.30
uur. Elke dienst duurt pre
cies 60 minuten.
Hervormde scriba en gereformeerde theologe dringen aan op sancties
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Maarssen: A.H. Drost te
Odoorn-Valthermond (deelgemeente
Bethelgemeente); te Fijnaart en Heij-
ningen: W. Smit te Wissenkerke
Aangenomen: naar Akkerwoude-Mur-
De Wereldraad van Kerken moet de positie van de Ser-
visch-Orthodoxe Kerk aan de orde stellen. Dat zeggen de
Nederlandse leden van het centraal comité, de gerefor
meerde theologe drs. A. Westra uit Haren en de hervorm
de scriba dr. K. Blei.
het vroegere Joegoslavië in ver
band met deze verkrachtingen.
Blei, die het officiële verslag van
de delegatie wil afwachten, gaf
als voorlopige reactie dat de
Kerk inderdaad als lid van de
Wereldraad moet worden ge
schorst. Kassmann wil deze
zaak volgende maand op de
vergadering van het uitvoerend
GRONINGEN/LEIDSCHENPAM ANP
Zij reageren op de uitspraak van
de Servisch-Orthodoxe Kerk dat
berichten over massale ver
krachtingen van Bosnische
vrouwen door Servische strij
ders 'propaganda' zijn, en op
een bezoek van een vrouwende-
i de Wereldraad aan
comité aan de orde stellen.
„Als de berichten over de ver
krachtingen waar zijn, dan
moeten we doortasten", zei
Blei. „Wel moeten we uitkijken
dat we een kerk al te makkelijk
in de hoek plaatsen." Hij ver
wees naar andere geluiden uit
die Kerk, zoals patriarch Pavle
die in de kerstpreek het geweld
van de Serviërs hekelde, en de
servisch-orthodoxe delegatie
die op de KEK-conferentie in
Praag afstand nam van het ze
genen van wapens. Maar de
Servisch-Orthodoxe Kerk heeft
volgens hem nog nooit afstand
genomen van de gedachte van
het Groot Servisch Rijk, die ten
grondslag aan de oorlog in het
vroegere Joegoslavië ligt.
Blei verwees ook naar het la
ter ingetrokken amendement
van de Duitse gedelegeerde
Klaus Wilckens. Deze stelde in
augustus het centraal comité
voor een lidkerk te schorsen als
die naar de mening van de We
reldraad te weinig doet tegen
het systematisch schenden van
de mensenrechten in haar land.
„Op een gegeven moment moe
ten we ons ondubbelzinnig uit
spreken," aldus Blei.
bombav Bij bloedige confrontaties tussen hindoes en moslims in de
Indiase stad Bombay zijn de afgelopen dagen enkele honderden do
den gevallen. De aanleiding voor het geweld is de vemieting van de
Babermoskee in Ayodhya door hindoes, begin december. De moskees
en tempels worden inmiddels door militairen bewaakt Zij hebben de
opdracht gekregen om op relschoppers te schieten. foto epa
Secretaris-generaal hervormde kerk:
leidschendam anp
De oecumene staat voor deze paus ver van
zijn bed. Dat constateert dr. K. Blei, secreta
ris-generaal van de Nederlandse Hervorm
de Kerk. Maar belangrijker dan dat Johan
nes Paulus II in zijn toespraak tot de Neder
landse bisschoppen de oecumene niet
noemde, is volgens Blei dat de bisschoppen
dat wel en met veel nadruk hebben gedaan.
Blei, die over een rooms-katoliek onder
werp (De onfeilbaarheid van de Kerk) pro
moveerde, noemde het ook merkwaardig
dat de paus de Wereldraad van Kerken niet
had uitgenodigd voor het vredesgebed afge
lopen weekeinde in Assisi. „Maar misschien
moeten we uit één en ander ook niet te veel
afleiden." De Nederlandse bisschoppen
hebben zelf de oecumene een heel positief
punt genoemd. In ons land speelt de oecu
mene een grote rol, terwijl de paus die uit
een 'egaal katholiek' land komt, niet zo ver
trouwd is met de oecumene, aldus Blei.
„Mijn eerste reactie was niet zo veel", al
dus de (rooms-katholieke) voorzitter van de
Raad van Kerken, prof. dr. R.W.G. Huys-
mans, toen hij hoorde dat de paus de oecu
mene niet had genoemd. „Ik denk dat de
paus andere punten zoals het ambt belang
rijker vond." Huysmans is oud-voorzitter
van de Sint Willibrordvereniging, die ook
het adviesorgaan van de bisschoppen voor
de oecumene is.
e(toez.):G. Oberinkte
Beerzerveld.
CHR.GEREF. KERKEN
Beroepen: tweetal te Zoetermeer: G.
Drayerte Noordscheschuten M.
Groen te Haarlem-Centrum.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Nieuwdorp: A. Bac te
Bodegraven.
Bedankt: voor Rilland-Bath: C.A. van
Dieren te Stolwijk.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Bedankt: voor Urk: J. Roos te Chilli-
wack (Canada).
'Ontmoeting
Plus' in
Voorschoten
VOORSCHOTEN
Voor het kerkelijk jeugdwerk in
de Voorscho tense wijk Noord-
Hofland komt binnen een half
jaar een nieuw onderkomen be
schikbaar. De plaatselijke wet
houder M.J. Breunesse sloeg
gistermiddag de" eerste paal
voor 'Ontmoeting Plus'. Het ge
bouw wordt neergezet naast het
bestaande kerkgebouw 'Ont
moeting' aan de Abraham van
der Hulstlaan. Het gaat onge
veer drie ton kosten. Voor de of
ficiële handeling waren leerlin
gen van de christelijke basis
school Het Kompas uitgeno
digd. Met een sponsorloop za
melden zij geld in voor het
nieuwe onderkomen.
'Ontmoeting Plus' wordt ge
bruikt door de Samen-Op-Weg
gemeente van de samenwer
kende hervormde gemeente en
de Gereformeerde Kerk in
Noord-Hofland. Het gebouw
krijgt een grote ontmoetings
ruimte en een kleinere activitei
tenruimte.
doornanp
De gereformeerde emeritus
hoogleraar H. Mulder is afgelo
pen maandag op 82-jarige leef
tijd in zijn woonplaats Doom
overleden. Mulder was van 1972
tot 1980 buitengewoon hoogle
raar aan de Protestantse Theo
logische Faculteit in Brussel.
Mulder, die in Kampen stu
deerde, was van 1934 tot 1966
gereformeerd predikant in
Homhuizen-Kloosterburen, De
venter en Delft. Van 1966 tot
1968 werkte hij voor de Mor
genlandzending als docent aan
de Theologische faculteit te
Bayrut (Libanon). Vervolgens
was hij wetenschappelijk hoofd
medewerker aan de Vrije Uni
versiteit in Amsterdam.
Mulder was in 1948 aan de
VU gepromoveerd op een
proefschrift getiteld 'De eerste
hoofdstukken van het Evangelie
van Lucas en hun structurele
samenhang'. Promotor was
prof. dr. F.W. Grosheide.
De nieuwe secretaris-generaal
van de Wereldraad van Kerken,
dr. Konrad Raiser, heeft de staf
opgeroepen nooit het contact
met de mensen in de gemeen
ten en aan de basis te verliezen.
„Als die niet van ons werk over
tuigd zijn, dan zijn we verloren.
De Wereldraad heeft zich te
zeer geconcentreerd op de ker
kelijke leiders en functionaris
sen en te weinig oog gehad voor
de belangrijke bijdrage van de
leken.
Raiser, die per 1 januari zijn
functie heeft aanvaard, zei dit
gisteren in het oecumenisch
centrum van Genève in een toe
spraak tot alle medewerkers van
de Wereldraad. Daarin zei hij
verder dat de Wereldraad 'een
onduidelijk profiel' heeft. De
koepelorganisatie van 322 ker
ken houdt zich met te veel din
gen op het zelfde moment be
zig. Er is naar zijn mening te
weinig samenhang tussen de
programma's. Hij wil er de ko
mende maanden naar streven
dat er duidelijke prioriteiten
worden gesteld.
In de eerste weken heeft de
opvolger van Emilio Castro kor
tere of langere gesprekken met
alle werknemers van de Wereld
raad. Hij wil hen op deze ma
nier leren kennen en verder 'al
leen maar luisteren'. De hoogle
raar theologie uit Bochum, die
ook al van 1969 tot 1983 bij de
Wereldraad werkte, is de eerste
Duitse secretaris-generaal van
de oecumenische beweging.
Het Vaticaan had Raiser bij
zijn ambtsaanvaarding een per
soonlijke en zeer hartelijke brief
gezonden, aldus perschef Jan
Kok van de Wereldraad.
Advertenties 071-161367/161363
HET WEER
ROB GROENLAND
Een onderwerp dat vaak, bij zowel
leken als wetenschappers, wordt
aangescheden is het hele klimaat
systeem met al zijn vragen en on
zekerheden. Vrijwel ieder land in
het rijke westen herbergt een insti
tuut waaraan klimaatonderzoekers
verbonden zijn. In Nederland wordt
zelfs op meer dan 1 plaats onder
zoek gedaan naar deze materie.
Door de veelvoud aan factoren die
het klimaat bepalen is dit net als
de meteorologie een zeer complex
vakgebied geworden. Niet alleen
onze atmosfeer speelt een grote rol
in het klimaat maar vooral ook de
Oceanen. De Atlantische Oceaan
en de Pacific herbergen een geslo
ten circulatie-systeem in zich, dat
een crusiale rol speelt in het hele
klimaatspel. Op bepaalde plaatsen
in de noord-Atlantische Oceaan
zakt het sterk afgekoelde opper
vlakte water naar de bodem en
stroomt dan naar de Evenaar, om
daar weer naar het oppervlak te ko
men. Vandaar volgt er weer een
transport van warmte naar het
noorden welke, grotendeels via de
warme golfstroom, weer West-Eu
ropa bereikt.
In het wetenschappelijk wereldje
zijn er sterke aanwijzingen dat ge
durende de ijstijden, deze circula-
tiepomp ernstig verstoord is ge
weest. Hierbij zou de golfstroom
sterk naar het zuiden teruggedron
gen moeten zijn, zodat de hele
warmtebuffer van de Oceaan voor
ons deel van de wereld werd afge
sneden.
Tijdelijke kleine verschuivingen
van oppervlakte-stromingen in de
Oceaan kunnen er ook voor zorgen
dat er gedurende 5 of 10 jaar kou
de winters optreden of juist hele
warme winters (morgen meer hier
over).
Ons actuele weer is zeker vandaag
de moeite waarde om verder toe te
lichten. Hedenochtend bij zonson
dergang kleurde delen van het he
melgewelf rood, dit voorspelde met
veel goeds (ochtendrood water in
de sloot). Het herfstregime trekt
boven onze kust deze middag en
de komende avond alle registers
open. Een jonge maar energierijke
atmosferische wervel trekt vanuit
het zuidwesten het zuidelijk ge
deelte van de Noordzee binnen, en
gaat waarschijnlijk halverwege de
avond vlak langs de westkust naar
het noordoosten trekken. Naast de
gutsende overvloedige regens gaat
de zuidwestenwind aantrekken tot
stormkracht met kans op zware
windstoten (gevaarlijk voor het ver
keer)
In de loop van de nacht trekt alle
onrust snel weg en breekt er mor
gen een minder ruige dag aan met
zon en een enkele bui bij een sterk
afgenomen wind uit het westen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldigtotenmet
woensdag.
Zuid-Noorwegen en Zuid-
Zweden:
Half tot zwaar bewolkt en
enkele winterse buien.
Maxima 2 tot 5 graden,
maar bij Oslo en Stock
holm net iets boven nul.
Geleidelijk minder wind.
Denemarken:
Wolkenvelden, ook wat
zon en kans op een bui.
Maxima ca. 4 graden.
Britse Eilanden:
Af en toe zon en vooral
vandaag nog enkele buien.
Maxima van 4 graden in
België en Luxemburg:
7 graden
Duitsland:
In het algemeen veel bewolking en af en
toe regen, maar vandaag in het noorden
op de meeste plaatsaen droog en af en
toe zon. Maxima van 4 graden in
Sleeswijk-Holstein tot 10 graden op
morgen in het midden en zuiden.
Madeira:
Wolkenvelden, ook af en toe wat zon.
Kleine kans op een bui. Maxima circa
19 graden.
Canarische Eilanden:
Droog en overwegend zonnig weer. Maxi
ma ongeveer 20 graden.
Marokkaanse westkust:
Droog en perioden met zon. Maxima cir
ca 18 graden.
Tunesische kust:
Overwegend zonnig. Droog. Maxima on
geveer 19 graden.
Frankrijk:
In de kustgebieden langs de Middel
landse Zee perioden met zon en waar
schijnlijk droog. Elders in het algemeen
bewolkt en met uitzondering van het ui
terste zuiden, nu en dan regen. Maxima
7 tot 10 graden in het noorden, 10 tot
15 in het midden en zuiden en tot plaat
selijk 19 door föhn in de omgeving van
Biarritz.
Corsica en Sardinië:
Droog en perioden met zon. Maxima on
geveer 16 graden.
Spanje:
Langs de Costa's en op de Balearen
droog en overwegend zonnig met maxi
ma van 17 tot 19 graden. In het binnen
land ten noorden van Madrid bewolkt en
in het noordwesten af en toe wat regen.
Portugal:
In de Algarve overwegend zonnig en
maxima tot 17 graden. Vooral in het
noorden bewolkt en kans op wat regen.
Maxima ongeveer 15 graden.
Zwitserland en Oostenrijk:
Het is zacht in de Alpen. In sommige
dalen komt foh voor en dan maxima tot
17 graden. Langs de noordzijde is het
afwisselend bewolkt met neerslag en
ook droge perioden met af en toe zon.
De sneeuwgrens ligt
1800 meter. Meer n;
het droog en breekt
door. In de middag wordt het op 200Ö
0 graden of nog iets hoger.
Hongarije:
Wolkenvelden, pok af en toe zon en vrij
wel overal droog. Maxima ongeveer 6
graden.
Polen, Tsjechië en Slowakije:
Vandaag af en toe zon en overdag op de
meeste plaatsen droog. Morgen bewolkt
en nu en dan regen. Maxima ongeveer 7
graden, maar in het noordoosten van Po
len circa. 2 graden.
Italië:
Droog en perioden met zon. In het noor
den ook enkele wolkenvelden. Maxima
van 6 graden in de Povlakte tot 15 a 17
langs de Middellandse Zee en in het
Griekenland
Droog en overwegend zonnig. Maxima
14 tot 17 graden.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
DONDERDAG 14 JANUARM 993
Zon- en maanstanden
Zon op 8.41 zon onder 16.52
Maan op 00.04 maan onder 10.55
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 7.19en 19.38
Laag water 2.36 en 15.21
Weerrapporten 13 jan 7 u
Eindhoven onbew.
Den Helder zwaar bei
Rotterdam zwaar bei
Twente onbew.
Vlissmgen licht bew
Innsbruck zwaar bew,
Istanbul hall bew
Klagenfurt hall bew.
de 1300 en
zuiden blijft
regelmatig
wlO 15 2 0.9
wl 15 1 1
Buenos Aires licht bew.
Casablanca licht bew.
Los Angeles motregen
X
O
