Geen WW-uitkering
meer voor illegalen
Werkdruk leidt tot fatale
fout hoofdverpleegkundige
'Hoe moetje een verkrachte vrouw
helpen die haar kind toch wil?'
Binnenland
Geen voetbal voor fans wegens racisme
Brand door 'warmloper'
Werken aan snellijn
DINSDAG 12 JANUAR11993
Banken verlagen hypotheekrente
Amsterdam» Als gevolg van ontwikkelingen op geld- en kapitaal
markt hebben de ABN Amro Bank en de verzekeraars Delta
Lloyd en Nationale Nederlanden besloten hun hypotheektarie
ven te verlagen. Bij de ABN Amro gaan de tarieven voor hypo
theken met variabele rente per 12 januari met 0.4 procent naar
beneden. De tarieven voor hypotheken met 1,2 en 3 jaar vaste
rente worden met 0,6 procent verlaagd. Door deze verlagingen
komt het hypotheektarief met gemeentegarantie voor tien jaar
vaste rente op 8,1 procent. Delta Lloyd zal haar basishypo
theekrente per 13 januari met 0,3 procent verlagen naar 8,0 pro
cent. Nationale-Nederlanden zakt per 14 januari met 0,5 pro
cent, waarmee de minimumrente voor de levenhypotheek op
8,0 procent komt.
Dode bij schietpartij Rotterdam
Rotterdam Door een schietpartij in een pand aan de Westzee
dijk in Rotterdam is gisteravond een man gedood en is een an
dere zwaar gewond. De schietpartij had plaats op de tweede ver
dieping, waar een Kroatisch ontmoetingscentrum is gevestigd.
Zowel de beide slachtoffers als de 31-jarige dader, die zich even
later op het politiebureau aangaf, zijn van Joegoslavische af
komst. Volgens de politie is er echter geen sprake van een poli
tieke achtergrond. Het centrum zou uitsluitend door Kroaten
worden bezocht. Bovendien heeft de man, die heeft bekend te
hebben geschoten, als motief „een zakelijk geschil" opgegeven.
Eigenaar heroïne
ontsnapte uit
Nederlandse cel
De Turkse marine heeft gisteren
in de Middellandse Zee een
vrachtschip aangehouden dat
veertien ton heroïne aan boord
had. De drugs, die een straat
waarde van zo'n 425 miljoen
gulden hebben, zouden eigen
dom zijn van twee Turken. Een
van hen werd vorig jaar in Is
tanbul gearresteerd nadat hij in
Leeuwarden met een helikopter
uit de gevangenis was ontsnapt.
Het schip werd, vanaf dat het
in Pakistan was geladen, in de
gaten gehouden door Ameri
kaanse satellieten. Het werd gis
teren naar de marinehaven Aks-
az bij Marmaris gesleept. De
Amerikaanse en Turkse narcoti-
cadiensten hadden maanden
lang aan de operatie gewerkt.
amsterdam anp
„Dit maakt duidelijk hoe door
personeelstekort levens aan een
zijden draadje kunnen komen
te hangen", zei officier van jus
titie Kortenhorst gisteren over
de fout die een tweejarig jonge
tje het leven kostte. Een 52-jari-
ge hoofdverpleegkundige uit
Badhoevedorp diende het
slachtoffertje op 18 januari 1991
via een infuus een opiaat toe ter
verzachting van de pijn na een
zware heupoperatie. Twee da
gen later overleed het kind aan
een hersenbeschadiging.
De vrouw schrijft haar fout
voor een belangrijk deel toe aan
de zeer hoge werkdruk op de
(inmiddels opgeheven) kinder
afdeling van het Amsterdamse
Andreas Ziekenhuis. Als hoofd
verpleegkundige had zij in prin
cipe weinig rechtstreeks contact
met de patiënten, maar perso
neelstekorten dwongen haar tot
gewoon verpleegsterswerk.
Daarbij kwam dat haar gezond
heid destijds te wensen overliet
omdat ze nagenoeg overwerkt
was. Officier Kortenhorst merk
te daarom op dat de zaak dui
delijk maakt „hoe in een zie
kenhuis door personeelstekort
het leven aan een zijden draadje
kan komen te hangen".
Hij rekende haar de fout maar
beperkt aan. In plaats van de
maximale straf van een jaar ge
vangenisstraf, alsmede een boe
te en ontzetting van de uit-
oefing van haar beroep, eiste de
officier schuldig zonder strafop-
De fout bestond eruit dat zij
het jongetje een dag na de ope
ratie 2,5 milligram van het
opiaat dipidolor toediende. Ter
wijl zij dit aanvankelijk met een
injectienaald had willen doen,
besloot zij op het laatste mo
ment gebruik te maken van het
infuus. Het idee werd haar inge
geven door haar wens het kind
niet nog meer pijn te bezorgen
door het te prildcen en door een
aantekening op Mehmets medi-
cijnkaart. Op de kaart stond ge
noteerd dat het jongetje 's
nachts al eerder dipidolor toe
gediend had gekregen. In rode
letters stond hierbij: i.v., wat in
traveneus - via het infuus - be
tekent.
Opiaten mogen echter nooit
breda» gpd
Justitie in Breda is van plan
minstens zo hard op te treden
tegen uitingen van racisme als
tegen voetbalvandalisme. Dat
maakte officier van justitie mr.
G. van der Burg gisteren duide
lijk in een snelrechtzitting waar
op drie Feyenoord--supporters
terechtstonden. De drie mogen
een half jaar geen enkele wed
strijd van hun club meer bezoe
ken.
Evenmin mogen ze in dat half
jaar wedstrijden van het Neder
lands elftal bijwonen. Tijdens
alle uit- en thuiswedstrijden van
Feyenoord en het Nederlands
elftal mogen ze zich vanaf twee
uur voor tot twee uur na de
wedstrijd niet in de omgeving
van de betreffende stadions op
houden. Telkens dienen zij zich
onder de rust te melden op het
politiebureau in de Rotterdam
se wijk IJsselmonde.
Het trio was zich voorafgaand
aan de voetbalwedstrijd Willem
11-Feyenoord op 20 december
op het Tilburgse NS-station te
buiten gegaan aan racistische
leuzen. Een van hen, een fan
van 25 jaar, had het daarbij
vooral op passanten gemunt die
hij voor joods aanzag. „Hitier
mag bestaan, Auschwitz was
een leugen. De joden draaiden
de gaskraan open", had hij ge
roepen. Doordat er voor deze
zogeheten risicowedstrijd een
behoorlijke politiemacht op de
been was, kon de man terstond
worden aangehouden.
De andere twee Rotterdam
mers die de politie in hun kraag
greep, richtten zich op het sta
tion tegen gekleurde treinreizi
gers. „Raus, raus, Auslander
raus. Rot op vuile zwarten, wij
kunnen voor jullie gaan wer
ken", riep het duo. Politierech
ter mr. G. Poerink legde de drie
behalve het stadionverbod ook
twee weken voorwaardelijke ge
vangenisstraf en 750 gulden
boete op.
Zowel hij als de officier om
schreef het gedrag van de voet
balfans als „buitengewoon lu
guber". „Dit is niet alleen weer
zinwekkend tegenover joden en
gekleurde medeburgers, het is
weerzinwekkend tegenover de
samenleving als geheel. Vanuit
dit begin van racisme, ook al
zijn de uitingen in beschonken
toestand gedaan, is de stap naar
geweld maar klein. Juist omdat
de drie niet weten waar ze mee
bezig zijn, moeten wij hen dat
maar inpeperen met een zeer
gerichte, felle reactie. Het is aan
ons argeloze reizigers, die toe
vallig van een bepaalde komaf
zijn, tegen dit weerzinwekkend
gedrag te beschermen", aldus
de officier.
Apeldoorn Een rijtuig van een internationale trein
die op weg was van Berlijn naar Schiphol is gister
middag even voorbij Apeldoorn volledig uitgebrand.
Ook twee andere rijtuigen liepen schade op. In de
trein zaten 145 passagiers. Niemand raakte gewond.
Van zeker één inzittende is de bagage verbrand. En
kele reizigers zijn met een taxi naar Schiphol ver
voerd, omdat ze een vliegtuig moesten halen. Uit ge
tuigenverklaringen is gebleken dat van moedwillige
brandstichting hoogstwaarschijnlijk geen sprake is
geweest, zo verklaarde een woordvoerder van de Ne
derlandse Spoorwegen later. Volgens de zegsman is
de brand mogelijk veroorzaakt door een „warmlo
per" in de wielen of de assen van het betreffende rij
tuig. Op de lijn Berlijn-Schiphol wordt materiaal uit
de voormalige DDR ingezet. Het bluswater moest
met tankwagens worden aangevoerd. Op de plek
waar de trein in brand raakte, zijn geen bluskranen.
Het treinververkeer kon enkele uren later worden
hervat. foto anp
Kabinet overweegt maatregel voor aanscherping vreemdelingenbeleid
intraveneus worden toegediend
en de hoofdverpleegkundige - al
bijna 35 jaar in het vak - had dat
volgens de officier moeten we
ten. Bovendien mag het dipido
lor niet worden gebruikt bij pa
tiënten jonger dan vijf jaar. In
een rapport kwalificeerde de in
specteur voor de volksgezond
heid het handelen van de vrouw
als „niet bevoegd, niet gemach
tigd en niet bekwaam". De
vrouw bracht daar tegenin dat
de arts het had voorgeschreven
„en dan is er geen discussie
meer over mogelijk".
Na de toediening viel het jon
getje direct in slaap. Toen de
adem stokte en het kind wit
wegtrok, wist een reanimatie-
team de ademhaling en de
bloedcirculatie weer op gang te
brengen. Het kind overleed ech
ter twee dagen later. Het zuur
stofgebrek had tot een ernstige
hersenbeschadiging geleid.
De vrouw werkte na het dra
ma nog drie maanden door.
Daarna haakte zij af en liet zich
omscholen.
Uitspraak op 25 januari.
Het kabinet overweegt om het werkgevers onmogelijk te
maken sociale premies af te dragen voor werknemers die
illegaal in Nederland verblijven. Daardoor zou hun recht
op een werkloosheidsuitkering vervallen. Het kabinet
overweegt onder andere op die manier het vreemdelin
genbeleid aan te scherpen. Sinds enige tijd hebben ille
galen geen recht meer op bijstand of een SOFI-nummer.
Jarenlang konden ze dat ondanks dat ze illegaal in Ne
derland waren wèl krijgen.
vreemdelingendiensten en an
dere overheidsdiensten beter
vergelijken. Kosto geeft aan dat
hij het beleid verder wil aan
scherpen.
„Tegenover in Nederland ver
blijvende illegalen moet een
ontmoedigingsbeleid worden
gevoerd. Anders wordt de inte
gratie van legale vreemdelingen
bedreigd, het arbeidsmarktbe
leid ondermijnd, blijven illegale
den haag anp
Dat schrijft staatssecretaris
Kosto van justitie in een nota
over het illegalenbeleid, die hij
gisteren aan de Tweede Kamer
heeft gestuurd. Daarin staat dat
het kabinet op 1 januari 1994
een wijziging van de Vreemde
lingenwet wil doorvoeren.
Daardoor kan de overheid on
der meer de bestanden van
vreemdelingen het slachtoffer
van uitbuiting en kan een zui
gende werking ontstaan",
schrijft Kosto.
Het ontmoedigingsbeleid
moet volgens de staatssecretaris
vooral consistent zijn. Alle over
heidsinstanties moeten dezelfde
houding tegenover de illegalen
aannemen. Uitgangspunt daar
bij is dat alleen vreemdelingen
worden toegelaten op grond
van internationale verplichtin
gen, wegens klemmende rede
nen van humanitaire aard en
als hun aanwezigheid een Ne
derlands belang dient. Als dat
uitgangspunt wordt toegepast,
groeit de Nederlandse bevol
king jaarlijks met 60.000 vreem
delingen.
Kosto wijst er in de nota op
dat het in dienst hebben van il
legalen al harder wordt aange
pakt en dat wordt geprobeerd
hun opengevallen plekje te la
ten opvullen door werkloze Ne
derlanders of legale vreemdelin
gen.
Het vreemdelingentoezicht
moet volgens het kabinet even
eens worden versterkt. Kosto
zegt in de nota begrip te heb
ben voor de politiekorpsen die
prioriteit geven aan verdachte
vreemdelingen, die de openba
re orde verstoren of overlast be
zorgen. Maar de aandacht moet
direct daarna uitgaan naar
mensen die profiteren van de il
legaliteit van vreemdelingen, de
opsporing en bestrijding van
misbruik van verblijfsregelingen
en de controle op vertrek van
uitgeprocedeerde vreemdelin
gen, aldus Kosto.
Hulpverleners prakkizeren nog over hulp aan moslim-vrouwen
DEN HAAG PETER SLAVENBURG
Nederland mag dan wèl beweren dat ver
krachte moslim-vrouwen uit het voormali
ge Joegoslavië hier van harte welkom zijn,
de hulpverleners zijn er allerminst klaar
voor, zo blijkt. Want er is niemand die weet
welke hulp voor deze oorlogsslachtoffers
het beste is. De vrouwen zijn niet alleen
massaal verkracht en vernederd, velen zijn
nog zwanger geraakt ook.
De kersverse minister Kooijmans van bui
tenlandse zaken zei zaterdag tijdens de Joe-
goslavië-demonstratie in Den Haag dat Ne
derland openstaat voor de slachtoffers van
het Servische seksuele geweld in Bosnië-
Hercegovina. Maar de verkrachte moslim
vrouwen zullen zich niet uit eigen beweging
aan de Nederlandse grens melden. Een spe
ciale EG-missie die volgende week vertrekt
naar het voormalige Joegoslavië zal de
vrouwen moeten opzoeken, zegt een
woordvoerder van Buitenlandse Zaken.
Eén van de door Kooijmans voorgedra
gen deelnemers aan deze missie is de Ne
derlandse gynaecoloog G. Kleiverda. De
vrouwenarts heeft nog geen idee wat haar
taak precies is. ,Ik denk dat we vooral zullen
onderzoeken wat er gaande is in die vrou
wenkampen", zegt ze. „Maar wanneer we
op onderzoek gaan is nog niet zeker. Het is
niet veilig daar en de Serviërs schijnen ook
niet echt enthousiast te zijn over onze
komst."
De organisaties die zich bezighouden met
vluchtelingenwerk, verwijzen naar elkaar in
antwoord op de vraag hoe je de moslim
vrouwen het best kunt helpen. Zelfs over de
plek waar de vrouwen het beste af zijn, in
hun eigep land of elders in Europa, bestaat
verschil van mening. „Opvang in de regio
heeft altijd onze voorkeur, maar dit is een
situatie waarvoor je beter een uitzondering
kunt maken. Daarom biedt Nederland zich
aan", verklaart de woordvoerder van Bui
tenlandse Zaken.
Maar zover is het nog lang niet. Eerst
moet duidelijk worden waar de vrouwen
worden verkracht en hoeveel slachtoffers
zijn gemaakt. De kampen moeten eerst
worden opgespoord. „Iedereen weet dat
vrouwen op grote schaal zijn verkracht,
maar het bewijs voor het bestaan van deze
kampen is nog steeds niet geleverd. Daar
om moet een nieuwe missie dat onderzoe
ken", aldus de zegsman.
Vluchtelingenwerk wil de verkrachte
vrouwen het liefst naar Nederland halen.
Dat staat in de resolutie die minister Kooij-
'Bij abortus is meeste
hulp nodig'
mans zaterdag kreeg. Verder vindt de orga
nisatie dat het Internationaal Gerechtshof
Servische verkrachters moet veroordelen en
dat de Verenigde Naties alles moeten doen
om de 'verkrachtingskampenzo snel mo
gelijk op te sporen. Ook moet er geld ko
men voor speciale opvangcentra waar de
vrouwen terecht kunnen.
Wat voor soort hulp het beste is voor deze
slachtoffers weet Vluchtelingenwerk ook
niet. „Omdat veel vrouwen ook nog eens
zwanger zijn, is een heel speciale opvang
nodig. Nederland heeft genoeg specialis
ten", denkt F. Biesma. „In elk geval moeten
vrouwen en meisjes zelf kunnen kiezen
voor abortus of het uitdragen van hun
zwangerschap."
Bij het Centrum Gezondheidszorg Vluch
telingen in Utrecht wil niemand commen-
taaar geven op de kwestie. Het landelijk Bu
reau Ontwikkeling Beleid Hulpverlening
Seksueel Geweld (Medusa) geeft ook niet
thuis. Het Landelijk Steunpunt Buitenland
se Vrouwen verwijst naar Vluchtelingen-
Werk en de Vrouwenbond FNV, in de per
soon van Maria van Veen die nog promi
nent aanwezig was bij de demonstratie in
de Haag, verwijst naar Medusa.
De Amersfoortse arts A. van Es, werk
zaam in een asielzoekerscentrum, denkt dat
de moslim-vrouwen in elk geval beter naar
Nederland kunnen komen. „Opvang in Ne
derland is noodzakelijk, maar niet in een
centrum voor asielzoekers. Deze vrouwen
moeten zich veilig voelen. Dat houdt in dat
de vrouwen niet over het land moeten wor
den verspreid. Het is van groot belang dat
ze in een omgeving zitten waar hun eigen
taal wordt gesproken
„Bijzonder moeilijk is natuurlijk dat er
vrouwen zwanger zijn geraakt. Ik heb be
grepen dat veel vrouwen die kinderen abso
luut niet willen. Binnen de islamitische ge
neeskunde is een hele discussie gaande
over de toelaatbaarheid van abortus in spe
ciale gevallen. Daarover bestaat geen
eensluidend oordeel. Maar Joegoslavië is
natuurlijk niet het meest fundamentalisti
sche land en veel islamitische vrouwen in
Nederland maken wel gebruik van de mo
gelijkheid van een abortus", aldus Van Es.
„De vrouwen die hun zwangerschap wel
willen uitdragen, staan voor een afschuwe
lijk probleem. Het kind dat zij dragen, is het
kind van de verkrachter maar ook een kind
van henzelf. Op dat punt, abortus of niet en
het verdere vervolg, is nog de meeste bege
leiding nodig."
Kamer wil
aanpak van
groepsgeweld
den haag gpd
Een kamermeerderheid van
CDA en PvdA wil groepsgeweld
strafbaar stellen. Dat betekent
dat groepen vandalen, zoals dc
krakers van het Wolters Noord
hof-complex in Groningen, niet
langer vrijuit gaan omdat hun
individuele schuld niet kan
worden bewezen.
„Daders die zich in een groep
tot geweldpleging laten uitlok
ken, moeten daarvoor aanspra
kelijk worden gesteld", zegt het
Tweede-Kamerlid Van den Burg
van CDA. Hij wordt gesteund
door de PvdA.
Het Wetboek van Strafrecht
schrijft nu nog voor dat precies
moet worden aangetoond wie
welk strafbaar feit heeft begaan.
En dat is bij groepsgeweld vaak
onmogelijk. Minister Hirsch
Ballin van justitie is bezig met
een wetswijziging om groepsge
weld strafbaar te stellen.
'Dijken sterker
maken maar
natuur ontzien'
Onveilige dijken moeten ook in
de toekomst worden versterkt,
maar de schade aan het land
schap en de cultuurhistorie kan
met de helft worden terugge
bracht. Op een klein aantal
plaatsen is dijkversterking niet
eens nodig.
Dat concludeert de commis-
sie-Boertien die in opdracht van
minister Maij (Verkeer en Wa
terstaat) een onderzoek instelde
naar de noodzaak van dijkver
sterkingen. Het rapport is gis
termiddag openbaar gemaakt.
Minister Maij reageerde posi
tief op de bevindingen van de
commissie. Of het extra bedrag
van 185 miljoen gulden dat no
dig is om de aanbevelingen uit
te voeren beschikbaar komt,
kon zij nog niet zeggen. Mocht
het niet luldcen, dan zouden de
kosten voor de dijkversterking
over een groter aantal jaren
kunnen worden gespreid, zo zei
de minister. Ze wil het stand
punt van het kabinet over het
rapport volgende maand naar
de Tweede Kamer sturen.
De commissie-Boertien advi
seert de dijken minder te verho
gen. Langs de Waal kan de ver
hoging worden teruggebracht
met 45 centimeter, langs Rijn en
IJssel met 20 tot 25 centimeter.
De commissie, die haar rapport
onder meer baseert op de be
vindingen van het Waterloop
kundig Laboratorium, gaat uit
van minder hoge waterstanden
dan in de oorspronkelijke bere
keningen.
Amsterdam Het werk aan de Ringlijn om Amsterdam vordert gestaag. In 1997 zullen dagelijks bijna 100.000 mensen gebruik maken van de snel
tram van Sloterdijk naar de Bijlmermeer. Op de foto een beeld van de werkzaamheden bij het station World Trade Center Amsterdam.
foto dijkstra fred steenman
Commissie voor
beleid uitzetting
den haag jan kuys
Staatssecretaris Kosto van justi
tie heeft gisteren een speciale
onderzoekscommissie voor de
uitzetting van vreemdelingen
geïnstalleerd. De commissie
staat onder leiding van mr. H.
van den Haak, president van
het gerechtshof te Amsterdam
en voormalig president van de
rechtbank Haarlem, en buigt
zich vooral over de toepassing
van dwang bij het uitzetten van
buitenlanders.
De aanleiding tot het instellen
van de commissie was het voor
val met een 23-iarige Roemeen,
die april vorig jaar blijvend in
valide raakte, nadat de mare
chaussee op Schiphol zijn
mond had dichtgeplakt met ta
pe. Naast Van den Haak zitten
onder anderen professor H. Du-
puis, hoogleraar te Leiden en
mr. S. Patijn, commissaris van
de koningin in Zuid-Holland, in
de commissie.
Nederlanders in
het ziekenhuis
door hotelbrand
Vier Nederlandse hotelgasten
zijn vanmorgen opgenomen in
het ziekenhuis, nadat in hun
hotel in Brussel brand was uit
gebroken. In totaal werden 23
personen, bevangen door de
rook of in shock-toestand, naar
het ziekenhuis gebracht.
De brand in hotel Arenberg
brak omstreeks half drie van
morgen uit op de tweede ver
dieping van het 155 kamers tel
lende hotel in het centrum van
Brussel. De brand zou door
kortsluiting zijn veroorzaakt. De
materiële schade bleef beperkt.